Panda en de wijze Meester mi Dankbare patiënten huldigen de „zilveren" dokter Chr. de Jong Lichte vorst Albert Heijn ^uperMarb neven aan de redactie Modern winkelen in de AH-SuperMart Wereldnieuws ^üoc/t ió Uet zo HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT 2 Asiel verleende onderdak aan kleine alligator Kwart eeuw „in de chocola" Gouden jubileum J. E. Voet Huldiging door liedertafel Zang en Vriendschap" Haarlem versloeg HaSG UIT STAD EN STREEK Vijf inbraken gepleegd in Haarlem Burgerlijke Stand van Haarlem TAAL EN ^talect J iVA A N DAG 3 FEBRUARI 1958 Op X januari was het vijfentwintig: jaar geleden dat dokter Chr. de Jong, Schoter singel 123a te Haarlem, zich als arts in de Spaarnestad vestigde. Hoezeer dokter De Jong in de loop der jaren de achting en de genegenheid van velen heeft gewonnen, is tot uiting ge komen op de receptie, die zaterdagmiddag in restaurant Brinkmann aan de Grote Markt is gehouden en bij welke gelegen heid een comité namens patiënten en oud patiënten de jubilaris heeft gehuldigd en hem een geschenk heeft aangeboden. In dit comité hadden zitting genomen ds. J. A. van Arkel, de heren W, Bakker en W. Koster alsmede mevrouw Van der Laan en mevrouw Van Offeren. Ds. Van Arkel, die als voorzitter van het comité dokter De Jong toesprak, zei onder meer dat het aantal personen, dat de jubi laris veel dank is verschuldigd, zeer groot is. Daarmee in overeenstemming waren de betuigingen van instemming, die het comité mocht ontvangen, toen het initiatief werd genomen de dokter ter gelegenheid van zijn zilveren artsjubileum te huldigen. „Velen hebt u in de afgelopen vijfen twintig jaren ter wereld helpen brengen, maar ook velen hebt u het sterven lichter gemaakt. Daarbij bent u steeds meer ge weest dan iemand, die luiers, temperaturen of bloeddrukken controleerde. U bent op kritieke momenten voor uw patiënten een vaderlijke vriend geweest. Bij uw taak wist u zich bovenal geroepen en gesteund door Hem, die de Heiland van alle zielen is en die meer kan dan alle artsen van de we reld", aldus ds. Van Ax-kel. De spreker herinnerde eraan hoe vorig jaar nog is gebleken welk een grote plaats dokter De Jong in de harten van zijn pa tiënten inneemt toen deze plotseling ern stig ziek werd en zijn ziekenkamer wei een bloemenzaak leek. Ds. Van Arkel dankte ook mevrouw De Jong voor de steun, die zij steeds bij de arbeid van haar man heeft gegeven. Hij zei dat de grote patiënten- kring van de dokter het uiteraard niet bij woorden en een handdruk" alleen heeft willen laten. Tal van kleine en grote giften Maandagmorgen heeft het asiel van de afdeling Haarlem van de Vereniging tot Bescherming van Dieren gastvrij onder dak verleend aan een alligator die een Haarlemse zeeman als presentje voor zijn echtgenote uit Paraguay in Zuid-Amerika had meegenomen. Dit cadeau werd echter slechts weinig op prijs gesteld want toen de zeeman weer uitgevaren was haastte zijn vrouw zich de beheerder van het asiel de heer E. D. van Petegem, op te bellen met het verbek de krokodil op te halen. De heer Van Petegem deed dit en maan dagmorgen zwom de alligator die vier maanden oud is in een teiltje in het asiel rond. Overigens moet men zich van dit dier geen al te grote voorstellingen ma ken want de Haarlemse alligator is slechts dertig centimeter lang. Hij staat overigens aan het begin van een vrij lang leven want deze soort krokodillen kan een leeftijd van driehonderd jaar bereiken. Uiteraard kon men de alligator niet in de Ridderstraat houden en de heer Van Petegem stelde zich dan ook in verbinding met de direc tie van Artis in Amsterdam die zich gaar ne over het dier wilde ontfermen. Maan dagmiddag vertrok de heer* Van Petegem dan ook naar deze dierentuin waar de alli gator, naar men hoopt, een lang leven beschoren zal zijn. (Verkort weergegeven) Knipperbollen. Als voetganger kan ik liet nalaten een ernstige klacht in te die- en tegen wielrijders, brommers, en auto- berijders met betrekking tot de knipper- bollen. Zo goed als 't in 't begin ging, zo slecht is 't nu, en als 't zo door gaat kun nen ze de knipperlichten beter wegdoen. Een uitzondering wil ik maken voor de chauffeurs van de N.Z.H.-bussen, die we ien "'•Waarvoor ze zijn. Zou er van hoger hand niet eens krachtig ingegrepen kunnen worden? (Naschrift: Het komt ons voor dat de inzender enigszins generaliseert. Niette min zal de politie ongetwijfeld aandacht aan de oversteekplaatsen blijven besteden Red.) Achter het schrijfbureau, dat zijn patiënten hem schonken, neemt dokter De Jong van ds. J. A. van Arkel een boek in ontvangst dat een opdracht en de handtekeningen van de schenkers vermeldt. heeft het comité ontvangen om „hun" dokter een „monument van liefde en er kentelijkheid" te kunnen aanbieden. Vele giften waren vergezeld van een briefje waarin de dankbaarheid jegens de jubilaris naar voren kwam. Met de woorden „het is mij een grote eer u namens uw patiënten en oud-patiënten dit jubileumcadeau te mogen aanbieden" trok ds. Van Arkel een gordijn open waarna het geschenk zicht baar werd: een met bijbelse voorstellingen gebeeldhouwd schrijfbureau en een boe kenkast in dezelfde stijl, die tevens als in- strumentenkast ingericht kan worden, een bijpassende fauteuil en een perzisch kleed. Dokter De Jong sprak een kort dank woord. „Ik heb vaak harttonen beluisterd die nog maar nauwelijks hoorbaar waren, maar achter dit werkelijk prachtige cadeau, dat men mij heeft willen schenken, voel-ik duidelijk de liefde en vriendschap die men mij toedraagt. De bron waaruit dit ge schenk is voortgekomen zal ik mij eeuwig blijven herinneren." - Zeer velen hebben.hierna dokter D-e Jong hun gelukwensen aangeboden. De heer F. W. Plet in Haarlem was zaterdag 25 jaar in dienst van Droste's cacao- en chocoladefabriek n.v. in Haar lem. Ter gelegenheid van dit zilveren jubi leum werd hij 's morgens met zi.in echt genote door de directie en de bedrijfslei der ontvangen. Een van de directeuren, de heer M. W. Savrij Droste, sprak hem waarderend toe en overhandigde hem het gebruikelijke geschenk onder couvert. Voorts ontving de jubilaris het getuig schrift van de Nederlandse Maatschappij voor Nijverheid en Handel, alsmede de zilveren legpenning van het bedrijf. Vervolgens werd de heer Plet in de toon- kamer namens zijn collega's toegesproken door de heer U. Haanstra, hoofdvertegen woordiger, die op humoristische wijze de kwaliteiten van de jubilaris schilderde. De heer Haanstra bood een elektrisch scheer- apparaat aan. De voorzitter van het jubi leumfonds, de heer C. A. Guit, liet de felicitaties vergezeld gaan van een hang klok. Namens het Ch. E. Visserfonds, waarvan de heer Plet bestuurslid is, werd mevrouw Plet een bloemstuk aangeboden, 's Middags hield de jubilaris te zijnen huize een drukbezochte receptie. nv RETENTIE De heer J. E. Voet herdacht op 17 ja nuari het feit, dat hij vijftig jaar geleden als lid tot de Koninklijke Liedertafel „Zang en Vriendschap" is toegetreden. In ver band met het overlijden van een der le den werd de herdenking uitgesteld tot vrij dag. Helaas liet de gezondheidstoestand van de jubilaris niet toe dit gedenkwaar dige feit temidden van zijn zangersvrien den te vieren. Er vond echter in huiselijke kring een huldiging plaats in aanwezig heid van burgemeester mr. O. P. F. M. Cremers, erevoorzitter der liedertafel, het dagelijks bestuur en de dirigent, de heer Jack P. Loorij. De voorzitter, de heer A. J. van Houten wenste de heer Voet geluk met zijn gou den jubileum. Spr. schetste de grote ver diensten van de jubilaris voor „Zang en Vriendschap" in de afgelopen halve eeuw, waarin een zesentwintigjarige bestuurs periode niet alleen betekenis had voor de vereniging maar ook voor het culturele leven in Haarlem, getuige het feit, dat de heer Voet hiervoor ook buiten „Zang en Vriendschap" op daartoe in aanmerking komende posten werd geroepen. Speciaal vermeldde hij de activiteit van de jubilaris bij de reis naar Londen in 1926 voor het maken van grammofoonopnamen van het koor, de voorbex-eiding tot en de viering van het honderdjarig bestaan alsmede zijn juist inzicht tijdens de bezettingsjaren 1940-'45, waardoor voorkomen werd, dat kostbare en historische bezittingen van „Zang en Vriendschap" in handen der Duitse bezetters zouden vallen. Na hem dank te hebben gebracht, speldde de voor zitter de jubilaris het gouden ei'emetaal van „Zang en Vriendschap" op de borst. De heer Voet dankte voor de hulde en sprak zijn ei'kentelijkheid uit, dat burge meester mr. Cremers in zijn hoedanigheid van erevoorzitter mede aanwezig heeft willen zijn. Bloemen- en fruitmanden voor de ju bilaris en zijn echtgenote, die hem steeds trouw terzijde stond bij zijn culturele ar beid, waren stoffelijke uitingen van waar dering en vi-iendschap. Op de repetitie van diezelfde dag werd temidden der zangers het jubileum geme moreerd. Een op de geluidsband opgeno men rede van de gouden jubilaris werd via de luidspi-eker ten gehore gebracht. Zeker voor hen, die vele jax-en met hem hebben mogen samenwei'ken, was het een ontroei-end ogenblik toen zijn vertrouwde stem door de zaal klonk in een toespraak, die getuigde van zijn liefde voor de ver eniging. die voor hem van zo gi-ote bete kenis is geweest en die hem nog steeds na aan het hart ligt. Dank voor alle on- dei-vonden vriendschap en een opwekking tot allen om zich volledig te geven aan het oudste mannenkoor van ons land, be sloten de toespraak. De uitslag van de wedstrijd HaSG Haai-lem, gespeeld voor de eerste klasse A van de schaakcompetitie van de KNSB, luidde 46. Nieuws in het kort Ontslag. Naar wij vernemen heeft de heer E. D. van Petegem, de beheei'der van het asiel van de afdeling Haax'lem van de Vex'eniging tot Beschei'ming van Dieren per 30 april zijn ontslag aangezegd ge kregen. Men heeft deze maatregel ge nomen uit bezuinigingsoverwegingen. De heer Van Petegem is bijna twee jaar in dienst van de Vereniging geweest. Jubileum mej. B. van der Molen. In aanluiting op ons bericht van zatei'dag aan gaande het jubileum van mej. B. van der Molen als directrice van het Lutherse wees- en oudeliedenhuis en „Rustoord", deelt men ons mede, dat de huldiging door de be woners en het pei'soneel dinsdagmorgen om tien uur in het bejaardencentrum aan het Westerhoutpark zal plaatshebben. Des middags na vier uur zal er voor andere be langstellenden gelegenheid zijn mej. Van der Molen geluk te wensen. Aanrijding. Vrijdagmorgen om elf uur zijn op de Bloemendaalseweg ter hoogte van perceel 69 te Bloemendaal een auto en een motorrijwiel, die elkaar te laat op merkten door de mist, in botsing gekomen. De motorrijder sloeg over de kop, kwam op het dak van de auto en viel vervolgens op de gi'ond. De voertuigen werden be schadigd; pei-soonlijke ongelukken deden zich echter niet voor. Jongen aangehouden. Zaterdag is in Haarlem een zeventienjarige Haarlemmer aangehouden, die enige nieuwe balken van bouwwerken aan de Bovenweg te Aerden- hout zou hebben ontvi-eemd. Na verhoor werd de jongen naar huis gezonden. Kettingbotsing. Zondagmiddag om streeks vier uur is bij de overweg op de Klevei-laan te Bloemendaal een ketting aanrijding geschied, waarbij een viertal auto's werd beschadigd. Geen spreekuur. De wethouder van Ondex-wijs te Bloemendaal. mejuffrouw dr. M. E. Nolte, is dinsdag verhinderd spreek uur te houden. Antiquiteiten en gouden voorwerpen verdwenen In de afgelopen dagen zijn inbrekers op pad geweest in Haarlem. Bij de Haarlem se politie zijn verscheidene berichten bin nengekomen dat onbevoegden zich toe gang tot winkels en woningen hebben ver schaft. Uit een winkel aan de Grote Hout straat zijn antiquiteiten ter waarde van duizend gulden gestolen. Zondagmox-gen kreeg de recherche de mededeling dat er ingebroken was in een horlogerie aan de Grote Houtstraat, maar dat er niets vermist was. Later volgde het bericht dat ook ingebroken was in een win kel van antiquiteiten gelegen naast de hor- logerie en dat voorwerpen verdwenen wa ren. Het bleek, dat een glas-in-loodraam was geforceerd, dat boven in de portiek zat. Daardoor kon men via het dak de zolder van de horlogerie bereiken. Later betrad men de antiquiteitenzaak en daar uit zijn enige antiquiteiten verdwenen ter waarde van duizend gulden. Aan de Middenlaan zijn twee inbraken gepleegd. Zaterdagmiddag heeft men zich door vernieling van een ruit aan de ach terzijde toegang verschaft tot een woning Kamers zijn doorzocht en de bewoners missen gouden sieraden ter waarde van 750 en een bedrag van 150 uit een geld kistje. Een tweede inbraak aan de Middenlaan geschiedde tussen vrijdag en zondag; aan gezien de bewoners met vakantie zijn kan niet worden vastgesteld wanneer het on gewenste bezoek is geweest en wat er vermist wordt. Vermoedelijk zijn siei-aden en zilverwerk verdwenen. Na het fox-ceren van een ruit van een patates-fritestent aan het Van Zeggelen- plein in Haarlem-oost zijn daaiaiit zes pot ten knakworsten gestolen. ADVERTENTIE HAARLEM, 1 februari 1958. ONDERTROUWD: 31 jan.: V. J. Scheur kogel en Th. M. R. Mouthaan; 1 feb.: G. C. van Hooff en W. van der Peijl; W. I Scholten en J. van Ingen. BEVALLEN van een zoon: 31 jan.: M. J. Brandenburg-Krever; H. A. G. Mod derman-Zonneveld; 1 feb.: H. Ei'bst-Bou- ma. BEVALLEN van een dochter: 31 jan. G. P. van der Klugt-Van Herwaarde; E. C Meijboom-Meijer; 1 feb.: P. R. van Galen- Schemmekes; J. A. Schijf-Woerden; J Chr. van der Pauw Kraan-Hagenaars; J. de Jong-Krist. OVERLEDEN: 30 jan.: G. A. Flos, 55 j. Kamperlaan; J. van den Broek-Van de Grootepoort, 77 j., Kloostersti'aat; W. A. M j van Dooremaal, 76 j., Koningstraat, j 31 jan.: D. Blokkei-, 81 j., Leidsevaart; G j Balabréga-De Boei'. 73 j., Jan Gijzenkade. ft. \r Het continentale hogedrukgebied, waar van het centrum zaterdag boven Zuid- Duitsland lag heeft zich tijdens het week einde naar het zuidwesten verplaatst. De kern ervan werd vanmorgen in midden- Frankrijk aangetroffen. Boven de Britse eilanden kwam in de afgelopen 24 uur een nieuw hogedrukgebied tot ontwikkeling. Het veroorzaakte samen met een depressie boven Scandinavië op de Noordzee noord westelijke winden waarmee drogere lucht ons land werd binnengevoerd. De mist ver dween daardoor geheel en er kwamen flinke opklaringen voor. Deze zullen in de komende nacht bij zwakke wind aanleiding geven tot lichte voi'st. Daai'bij kan opnieuw plaatselijk mist ontstaan. Morgen overdag zullen de temperaturen iets lager zijn dan vandaag. WEERRAPPORTEN Temperaturenbuiten en binnenlandheden morgen 7 uur. Neerslag: laatste 24 uur. Dinsdag 4 februari Zon op 8.17 uur, onder 17.32 uur. Maan op 18.19 uur, onder 7.47 uur. Maanstanden 4 febr. 11 febr. 18 febr. 26 febr. 09.05 uur 00.34 uur 16.38 uur 21.51 uur volle maan. laatste kwartier, nieuwe maan. eerste kwartier. Hoog en laag water in IJmuiden Dinsdag 4 februari Hoog water 3.41 en 15.52 uur. Laag water 11.39 en uur. Helsinki Stockholm Oslo Kopenhagen Aberdeen Londen Amsterdam Brussel Luxemburg Parijs Bordeaux Gi-enoble Nice Berlijn Frankfort München Zürich Genève Locarno Wenen Innsbruck Rome Ajaccio Madrid Mallorca Algiers Den Helder Ypenburg Vlissingen Eelde De Bilt Twente Eindhoven Vlz. Z.-Limb. motregen sneeuw onbewolkt sneeuwbui zwaar bew. onbewolkt onbewolkt mist mist geheel bew. mist onbewolkt onbewolkt licht bew. geheel bew. geheel bew. geheel bew. mist onbewolkt zwaar bew. zwaar bew. onbewolkt zwaar bew. zwaar bew. onbewolkt onbewolkt onbewolkt onbewolkt onbewolkt onbewolkt licht bew. licht bew. onbewolkt mist 53. Panda scheen werkelijk ongelijk te hebben met te twijfelen aan het succes van Joris' geneeskundige behandeling. De ene westerling na de andere verdween nu de tent in, protesteerde even smartelijk tegen het eerste contact met de oosterse levensstijl en... verliet wat later vol levenslust en vriendelijke gedachten de Tempel der Oosterse Wijsheid! Volgens Panda kon het onprettige interieur met de spijkermeubelen moeilijk de oorzaak zijn van de milde stemming waarin Joris' pa tiënten de tent verlieten, na eerst nog behoorlijk te hebben betaald Dat alles wees slechts op een slimme truc van Joris meende hij. „Dat is al de twintigste pa tiënt, die hij binnen het uur de tent in lokt", mopperde hij tegen de wijze mees ter, die Joris' bezigheden goedkeurend gadesloeg, „daarmee heeft hij al twintig goudstukken verdiend!" „Foei, broeder Panda", riep de oosterling bestraffend. „Wat is dat nu voor taal? Wacht u voor Onvriendelijke Gedachten!" Het viel in derdaad niet te ontkennen, dat Panda niet direct vriendelijk over Joris dacht, maar de wijze meester was nu eenmaal te wijs om te beseffen dat een onvriendelijke ge dachte nog niet onjuist behoeft te zijn ..Broeder Goedbloed", ging hij geduldig verder, verlost deze westerlingen slechts van hun geld, om hun denken te zuiveren, waarna zij zich kunnen laven aan de oos terse wijsheid! Op die wijze helpt hij onze missie vooruit„Ja", beaamde Panda, en helpt hij zichzelf aan geld!" De wijze toonde zich door die woorden zeer gegriefd. „Broeder Panda,, broeder Pan da!", sprak hij hoofdschuddend. „Ge moet inwendig verteerd worden door Onvrien delijke Gedachten!", en Panda met vaste hand in de richting van het gevreesde vertrekje duwend constateerde hij: „Het wordthoog tijd, dat gij uzelf eens onder behandeling stelt en uw gedachten zui vert!" SPECIALE AANBIEDINGEN Supermals vlees -Alleen dinsdag en Woensdag 4 en 5 februari a.s. Gehakt met zakje kruiden en recept s 500 gram 148 Doorregen runderlappen 500 gram 148 Doorregen varkenslappen 500 gram 118 SPECIAAL AANBEVOLEN erwtensoeppakketten, hachévlees, varkenskarbonade UIT EIGEN SLAGERIJEN: Gebraden gehakt 150 gram 48 VEILING-VERSE GROENTEN Alleen dinsdag; ten woensdag 4 en 5 februari a.s. Geschrapte worteltjes panklaar met peterselie 500 gram 35 Mooie hand-Goudreine>ten per kilo 119 HU 'voorkwaliktljr Garantie voor kwaliteit Laagste netto prijzen W Obligatie- spaarsysteem. GROTE HOUTSTRAAT 99 Opgedrongen. Radio-Moskou meldt, dat drie financiël*. functionarissen in de Sovjet-Unie openlijk zijn berispt we gens „verkeerde praktijken" bij de staatsloterij. Onder hen is de ondermi nister var Financiën Garboezov. In sommige gevallen waren de loten aan het publiek opgedrongen. Sommige in stellingen en bedrijven in Moskou wa ren gedwongen geweest een hoeveel heid loten af te nemen op basis van het in totaal uitbetaalde loon. Niet ernstig? Het Amerikaanse ministerie van Defensie heeft, als hoogste autori teit, de aanklacht tegen luitenant Mor ton, die op een Amerikaanse basis in Duitsland weigerde de hand van een negerkapitein te schudden, laten vallen. Morton's nog hangende verzoek om ontslag uit de militaire dienst zal niet woi-den ingewilligd. Hierdoor zal hij niet, zoals verwacht was, voor de krijgs raad terechtstaan. Schouwburgbrand. In Tokio is het Ernie Pyle-theater, genoemd naar de be roemd geworden oorlogscorrespondent afgebrand. Drie acteurs kwamen om het leven en tien personen kregen ver wondingen. Naar schatting 5.500 per sonen konden ontsnappen. Helikopters van het Amerikaanse leger cirkelden om het brandende gebouw om op de zolder opgesloten mensen te ï-edden. Dezen wax-en echter al veilig. Vrijheid. De perscensuur m Venezuela is, na een bestaan van zeven jaar, afge schaft. Een decreet van de Junta heeft de commissie voor personderzoek afge schaft. De Junta verklaarde, dat volle dige gedachtenvrijheid de beste garan tie is voor democratische bestuursvorm en democratische instellingen. Evenwicht. Een protest van communis tisch China tegen de aanwezigheid van Amerikaans atoomgeschut in Korea is namens de UNO-txoepen van de hand gewezen. China eiste in de tachtigste zitting van d' gemeenschappelijke wa penstilstandscommissie in Panmoenjon dat dit geschut wordt verwijderd. Hier tegenover werd van de andere zijde ge steld, dat het evenwicht reeds door maatregelen van China was verstoord. Zekere landen. De rechtbank in Belgrado, waarvoor drie mannen terecht staan op beschuldiging van plannen om het re gime van Tito omver te werpen, is za terdag in geheime zitting gegaan toen twee Joegoslavische pei-soneelsleden van de Amerikaanse ambassade als ge tuigen zouden worden gehoord. De of ficier van Justitie vroeg om een ge heime zitting „in het belang van Joe- goslavië's vriendschappelijke betrek kingen en de handhaving van de be trekking met zekere landen". Immoreel. De 39-jarige particuliere secre taris van de Zuidafrikaanse premier Strijdom, Gideon Keyser, is zaterdag schuldig bevonden aan overtreding van de apartheid'-hepalingen door het on derhouden van „immorele betrekkin gen" met een negentienjarige niet- blanke vi-ouw. Hij werd veroordeeld tot vier maanden gevangenisstraf en vier stokslagen. Keyser heeft hoger be roep aangetekend. Accuraat récht. Charles S. Rhyne, voor zitter van de vei-eniging van Ameri kaanse advocaten heeft gepleit voor een internationaal rechtssysteem, dat „de beste weg naar ontwapening" zou wor den. Hij wenste „activering" van het internationale hof van Justitie, hetgeen men zou kunnen bereiken door dat hof permanent zitting te laten houden op bet hoofdkwartier der UNO. Oudlid. In commentaren in d<- Westduit^e pers woi lt uiting gegeven aan verwon dering over de benoeming van Her- bei-t Dittmann tot directeur van poli tieke zaken van het Westduitse minis- terie van Buitenlandse Zaken. Dittmann kwam onder nummer 4.789.472 voor op de ledenlijst van de nationaal-socialisti- sche partij in 1937. Vondst. Vrijdagavond is het lijk gevonden van Ann Noblett, het zeventienjarige meisje uit Wheathamstead, dat 30 de cember nie+ terugkeerde van een dans les. Het lrg verborgen onder takken, ongeveer anderhalve kilometer van haar huis. De moord op dit meisje ver toont gelijkenis met die op de Nedei-- landse Mary Kriek. Pasteur. De „Norddeutsche Lloyd" zal het 30.000 ton metende Fi-anse passa giersschip „Pasteur" moeten verkopen indien de Bondsregering het ombouwen niet wil subsidiëren. De „Pasteur" werd gedurende de oorlog gebruikt als troepentransportschip en na de oorlog door Frankrijk aan West-Duitsland ver kocht. Het herstel zal 38 miljoen Mark vex-gen. Woordvoerders van de regering in Bonn hebben nimmer subsidie toe gezegd, zeggen zij. HOE VERDER we in de tijd teruggaan, hoe minder taaleenheid we kunnen vast stellen voor de gebieden in Europa, waar thans Nederlands gesproken wordt. En onder Nederlands verstaan we dan de taal die niet alleen in ons land, maar ook in het noordelijke deel van België en in Frans Vlaanderen gesproken wordt. De zuidelijke grens van ons taal gebied loopt langs het westen van Duinkerken, het westen en zuiden van Hazebroek in Frankrijk en langs Ronse, Edingen, Tubeke, vervolgens enkele km ten zuiden van Brussel, Leuven, Tienen, Ton- V geren naar Maastricht erx Eupen. Ieder die deze streken wel eens bezocht heeft, weet dat dit hele gebied niet overkoepeld wordt door het A. B (algemeen beschaafd), maar dat er Neder lands - zij het dan een veelvormig Neder lands - wordt gesproken, kan bezwaarlijk worden ontkend. De dialectische schakeringen moeten in vroeger tijden veelvuldiger zijn geweest. Bij deze uitspraak moet dialect niet wor den opgevat als verbastering of bederf van de algemene taal, maar als de oor spronkelijke streektaal, waarin vaak juist veel van de oude taal werd bewaard. Het Nederlands, dat in hoofdzaak een voort zetting is van de taal van de Germaanse volksgroep die als Franken wordt aange duid, mag als een Frankisch dialect (Ne- derfrankisch) worden beschouwd, mits men in het oog houdt dat dit dialect eigen lijk een bundeling is van vele andere Frankische dialecten (die geen deel heb ben gehad aan de Hoogdxiitse klankver schuiving). Bij het speuren naar het oudst geschre ven Nederlands hebben we deze langade mige inleiding helaas nodig gehad om le overtuigen van het feit dat de in 1932 gevonden West-Vlaam.se tekst die van vóór 1100 dateert inderdaad Nederlands is. Op het eerste gezicht zou je haar be slist niet als zodanig herkennen: „Hebban olla vogala nestas hagun- nan. hinase hic anda thu", wat in het hedendaags Ne derlands als volgt zou klinken: Hebben alle vogelen hun nesten begonnen, behalve ik en jij". Behalve deze enkele zin, die waarschijnlijk het begin van een minnedicht is, is er nog een ouder document van een Nederlands dialect bekend, t.w. de Wach- tendonckse Psalmen. Het is een 17de eeuws afschrift van een 25-tal psalmen, de res ten van een 9de- of 10de-eeuwse vertaling in het Oostnederfrankisch. De naam Wachtendonck duidt op degeen die dit afschrift in zijn bezit had. Wie dit Neder lands van 1000 jaar geleden kan lezen en verstaan, is een knappert: ..Gehöre Got gebet min in ne farwip beda mina, thenke te mi in gehore mi" (Hoor God, mijn ge bed en verwerp mijn bede niet, luister naar mij en verhoor mij). Misschien dat er t.z.t. nog oudere teksten aan het licht komen, maar voorlopig moeten we het hier maar mee doen. Afstapend van het moeilijke en glibbe rige terrein van de taal moeten we ook maar eens omzien naar de oudst bekende meteoroloog. Daarover een volgende keer. H Pétiïïon (Nadruk verboden)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 2