Sukarno keert reeds volgende
week naar Djakarta terug
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Antara meldt verdeeldheid
onder opstandige leiders
Amerikaans ruimteproject
burgerlijk of militair
HET WEER
Rusthuis in Fries
dorpje afgebrand
Oliemaatschappijen vrezen de
ontwikkeling op Sumatra
zü
Engeland ontkent plan tot
halvering troepen in Duitsland
we MORRIS êeforet/oc/èu
komen tussen twee
vuren te zitten
Geleerden willen het
internationaliseren
Britse auteur Charles
Morgan overleden
72e JAARGANG No 178
Roofoverval op bejaarde
drogiste in Geldermalsen
Het woord is aan
Jones benoemd tot
ambassadeur in Djakarta
Natuur en techniek
Drie doden in het verkeer
Nieuw compromis-voorstel van B nn
Man verdronken
Amsterdamse poëzieprijs
Lichte vorst
Twee bejaarde vrouwen
kwamen in vlammen om
Bouw van 623 woningen
in Amsterdam stilgelegd
DONDERDAG 6 FEBRUARI 1958
303e JAARGANG No 26
Grote Houtstraat 93, Haarlem. TeL 15293
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijki
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
OSAKA (Reuter) President Sukarno
zal volgende week naar Indonesië terug
vliegen, zo heeft John Senduk, zijn pers
chef, in Osaka bekendgemaakt. Senduk,
die namens de president sprak, zei,
dat er geen communisten zitting heb
ben in de Indonesische regering, „ook
al lijkt het zo voor andere landen".
Voorts wordt vernomen, dat de Indo
nesische officieren, die naar Japan zijn
gekomen, woensdag wéér een af
gevaardigde naar Osaka hebben ge
zonden om hun zaak nogmaals aan
president Sukarno uiteen te zetten. Een
aantal leden van het gevolg van de
president verklaarden, dat zij „bijzonder
bezorgd" zijn over de toestand in Indo
nesië. Zij wilden niet dat hun naam
genoemd zou worden.
President Sukarno heeft zelf als reden
voor zijn ontijdige terugkeer naar Indone
sië opgegeven dat zijn vrouw een baby ver
wacht. In een verklaring ontkende hij de
berichten in de Japanse pers, dat de
„jonge kolonels" van het Indonesische
leger hem een ultimatum hadden gesteld.
DJAKARTA (UP) Majoor Harsono,
de woordvoerder van het Indonesische mi
nisterie van Buitenlandse Zaken, heeft
tegenover journalisten verklaard, dat een
aantal militaire commandanten uit Su-
Woensdagavond hebben twee mannen in
Geldermalsen een roofoverval gepleegd op
een 72-jarige alleenwonende drogiste M.
B. Zij zijn met een bedrag van vier- tot
vijfhonderd gulden verdwenen.
De mannen, die rode zakdoeken voor
hun gezicht hadden gebonden drongen om
ongeveer negen uur het woon-winkelhuis
van de oude dame binnen. Zij staken haar
een prop in de mond en bonden haar op
een stoel vast. Nadat zij het geld gevon
den hadden, sneden de mannen de tele
foondraad door en verdwenen.
De vrouw, die bij de worsteling met de
insluipers licht aan het gelaat was ge
wond, kon zich weer loswerken en heeft
via de buurman de politie gewaarschuwd.
Het onderzoek werd onmiddellijk met een
politiehond begonnen. Een signalement
van de mannen heeft mej. B. niet kunnen
geven.
matra in Djakarta zijn aangekomen voor
het voeren van besprekingen met de chef
staf van het leger, generaal-majoor Abdul
Haris Nasution.
De commandanten zijn kolonel Barlian
van Zuid-Sumatra, luitenant-kolonel Has
san Kasim, waarnemend commandant van
Noord-Sumatra, luitenant-kolonel Sja-
maoen Gohara, de waarnemend comman
dant van Atjeh (noordelijkste deel van
Sumatra) en de regimentscommandant van
Tapanuli, majoor Sahalu Hutabarat.
Verdeeldheid?
De regeringswoordvoerder vestigde er
de aandacht op, dat de commandant van
Zuid-Sumatra, kolonel Barlian, tot dusver
generlei verklaring over deze kwestie heeft
afgelegd. Barlian wil een verandering, en
dat weten wij, maar hij is kennelijk van
mening, dat de kolonels in Midden-Sumatra
te ver gaan", zo zei hij.
MANILLA (UP) Vandaag is een Indo
nesisch regeringskoerier over Manilla naar
Djakarta gereisd. Hij heeft in Tokio drin
gende instructies van Sukarno voor de
centrale regering ontvangen en spoedt zich
thans naar Djakarta. De opstandige be
weging op Sumatra houdt rekening met
een militair optreden van de centrale re
gering, wanneer de eisen van de opstan
delingen niet worden ingewilligd, en heeft
geschat, dat zulk een optreden in juli of
augustus verwacht kan worden.
Intussen meldde de directeur van het
persbureau Antara uit Tokio, dat kolonel
Warouw, de Indonesische militaire attaché
in Peking, in het onderhoud met Sumual
zou hebben vernomen, dat er onder de
deelnemers aan de bijeenkomst op Suma
tra verschil van mening had geheerst over
de vraag of er een nieuwe regering zou
worden gevormd dan wel een islamitische
staat Sumatra moest worden uitgeroepen.
Volgens Malik waren de militaire leiders,
die de bijeenkomst bijwoonden, er vóór om
geweld te gebruiken, terwijl de politici
hiertegen waren.
Hatta by Nasution
Intussen stelde het invloedrijke socia
listische dagblad „Pedoman" heden in een
hoofdartikel de vraag, wat de chef staf van
het leger, generaal-majoor Nasution, heeft
besproken met de voormalige vice-presi
dent dr. Mohammed Hatta, toen hij deze
twee dagen geleden een bezoek bracht.
Volgens berichten in de pers heeft dit ge-
SINGAPORE (UP) In kringen van
oliemaatschappijen met grote concessies
op Sumatra maakt men zich ernstige zor
gen over de ontwikkelingen op Sumatra.
Tot op heden heeft de aanwezigheid van
olie-installaties op Sumatra kalmerend ge
werkt. De reden is, dat stopzetting van de
olie-uitvoer naar Java daar onmiddellijke
gevolgen zou hebben. Toen vorig jaar op
de olievelden van Sumatra (grotendeels
van de B.P.M.) één dag gestaakt was, bleek
al dat de elektrische centrales en de ben
zinestations op Java bijzonder kleine re
serves hebben, waardoor een stagnatie zich
zeer sne] deed voelen. Hoge Indonesische
regeringsfunctionarissen hebben in decem
ber vorig jaar reeds in vertrouwen toe
gegeven, dat de Indonesische regering zich
juist daarom onthouden heeft van het tref
fen van maatregelen tegen de B.P.M. Want
de bronnen, de raffinaderijen en de tank
schepen van deze maatschappij zijn voor
Java van levensbelang.
Op Sumatra beseft men, dat het in be
drijf blijven van de olie-installaties alleen
al terwille van de werkgelegenheid voor
Sumatra van groot belang is. Maar men is
allerminst voldaan over het feit dat de
oliemaatschappijen hun royalties in vreem
de valuta rechtstreeks aan de regering te
Djakarta afdragen. Men is van oordeel, dat
Sumatra een veel te klein aandeel in de
olie-opbrengsten krijgt, maar tot dusver
heeft men deze zaak niet op de spits wil
len drijven.
Mocht het tot een openlijk conflict ko
men. dan schijnt het zeker, dat Sumatra
de olieleveranties aan Java ogenblikkelijk
zal stopzetten, op welke wijze dan ook. En
tevens realiseert men zich, dat de Suma-
tranen dan stopzetting zullen eisen van
het betalen van royalties of belastingen
aan de regering te Djakarta en wellicht
zullen eisen dat deze betalingen dan wor
den overgeheveld naar de eventuele tegen
regering van Sumatra.
De oliemaatschappijen zouden hierdoor
in een moeilijke positie geraken, en wel
licht gedwongen worden beslissingen te
nemen welke tot internationale verwikke
lingen kunnen leiden.
De moeilijkheden zijn al begonnen. De
openingszet in een schaakspel vol verwik
kelingen en moeilijke zetten schijnt de
verklaring van de centrale regering te zijn.
dat de B.P.M. zekere exploratieconcessies
dient, terug te geven Hoewel deze conces
sies sinds de Tweede Wereldoorlog nog
steeds niet volledig zijn. en er dus in feite
van verleende concessies geen sprake is,
realiseert men zich in kringen van de
olie-industrie, dat deze bekendmaking het
begin is van een reeks volgende, die over
het hoofd van de directies heen op de re
bellerende Sumatranen gericht zijn.
sprek, dat maandag werd gehouden, „vrij
lang geduurd". De woordvoerder van het
leger weigerde, over dit bezoek mededelin
gen te doen.
De voorzitter van de Indonesische socia
listische partij (P.S.I.), Sutan Sjahrir, heeft
woensdagavond medegedeeld, dat hij geen
uitnodiging heeft ontvangen om zaterdag
op een massa-bijeenkomst in Padang te
spreken. Gevraagd of hij naar Sumatra zou
gaan, antwoordde Sjahrir: „op het ogen
blik niet, neen." Radio Padang had omge
roepen, dat Sjahrir een van de prominente
politici was, aan wie gevraagd was de
bijeenkomst toe te spreken. Sutan Sjahrir
is vroeger premier geweest van Indonesië.
TOKIO (Reuter) De leiders der Indo
nesische „rebellen", die zich in Tokio be
vinden. hebben donderdag verklaard, dat
president Sukarno zijn laatste kans om
zich met hen te verstaan, heeft gemist.
Tegenover journalisten verklaarde een
woordvoerder dezer rebellen, die de groep
„jonge kolonels" op Sumatra vertegen
woordigen: „Wij zijn vastbesloten de com
munisten te verwijderen. Als zij ons met
communistische troepen willen aanvallen,
moeten zij dat maar doen".
De woordvoerder der „rebellen" ver
klaarde, dat de jonge kolonels niet van
plan zijn tot actie over te gaan, voordat
hun radiostation op Sumatra de vorming
van een revolutionaire regering heeft be
kend gemaakt. Waarschijnlijk zal dit vóór
maandag geschieden, doch hij weigerde te
zeggen waaruit die actie zou bestaan.
In een interview voor de Japanse tele
visie zeiden drie leden van de „rebellen-
missie" woensdagavond, dat hun revolu
tionaire regering dr. Hatta tot premier zal
benoemen. Indien deze dit mocht weigeren,
zou iemand anders daarvoor worden aan
gezocht.
V o n M o 11 k e
Iedere oorlog is een nationale ramp, of
hij gewonnen wordt of niet.
WASHINGTON (AFP) Het Witte Huis
heeft woensdag de benoeming bekendge
maakt van M. P. Jones, thans onderminis
ter van Buitenlandse Zaken, belast met
kwesties betreffende het Verre Oosten, tot
ambassadeur in Indonesië.
Jones volgt Allison op, die naar Wash
ington is teruggeroepen. De benoeming
van Jones moet door de Senaat worden
bekrachtigd. De Amerikaanse consul-
generaal te Hongkong, Everett Drumtight,
wordt ambassadeur op Formosa.
In de betonnen controlekamer, waar
men de seinen van de Amerikaanse
kunstmaan opvangt en verwerkt, waar
elektronische apparatuur van onschat
bare waarde staat, heeft men last van
muizenDe enige manier, die de
technici konden vinden om zich van
de plaag te verlossen, bestaat in een
muizenval van een paar cent.
Het zesjarig dochtertje van de familie
Heyn uit de Brugstraat te 's-Hertogen-
bosch is bij het spelen tegen een passeren
de papierauto gelopen. I-iet kind werd te
gen het wegdek gesmakt en overleed een
halfuur later in het Groot Ziekengasthuis
De 27-jarige vrouw W. S. uit Winters
wijk is op de rijksweg bij Tegelen door een
vrachtauto aangereden. Zij overleed ter
plaatse.
Tijdens het spelen met een lorrie nabij
de houtwarenfabriek Verwaal te Waddinx-
veer. is de 5-jarige C. A. W. Driesse om
het leven gekomen. Het knaapje lag voor
over op een lorrie, toen deze zich in be
weging zette. De das van het jongetje
kwam tussen de wielen, tengevolge waar
van een nekwervel brak.
WASHINGTON (Reuter) President
Eisenhower heeft op zijn persconferentie
medegedeeld, dat men een groep geleer
den onder leiding van zijn speciale assis
tent James R. Killian gevraagd had een
programma samen te stellen van de Ame
rikaanse ruimtevaartplannen.
De geleerden zullen een studie maken
van wat mogelijk en waarschijnlijk is op
het gehele gebied van de ruimtevaart, voor
zover dit niets te maken heeft met de de
fensie, aldus Eisenhower.
Op de vraag of hij het mogelijk acht dat
de V.S. binnen tien jaar een raket heen en
weer naar de maan zenden, antwoordde
de president, dat hij en zijn deskundige
KUNSTMANEN ROND AARDE
[Blan Spoetnik 2~1 [ix-Spoetniklj
N V 0
BONN (UP) De Westduitse Bondsre
gering heeft een nieuw compromis-aan
bod gedaan in het geschil met Engeland
over de stationeringskosten. De bondsre
gering heeft zich bereid verklaard, 100
miljoen pond sterling bij de Bank of Eng
land te t eponeren ten einde de Engelse
deviezenpositie te versterken.
Voor dit volle bedrag wil de bondsrege
ring dan wapenleveringen van Engeland
betrekken. Het vorige aanbod bedroeg 65
miljoen pond.
De Westduitse regering b 1 i j f t bij haar
weigering om rechtstreeks bij te dragen
in de legeringskosten.
Van welingelichte zijde te Londen is ver
nomen, dat de eerste indruk te Londen is,
dat het nieuwe voorstel voor Groot-Brit-
tannië onaanvaardbaar is. Het voorstel
komt neer op een aanbod van een lening.
Politieke buitenlandse kringen in Bonn
geloven, dat Engeland het aanbod moei
lijk zal kunnen afwijzen. Het komt, op zijn
minst genomen, neer op een garantie aan
de Britse industrie, dat vooi 100 miljoen
pond Britse industrieproducten zullen wor
den afgenomen.
LONDEN (UP) Engeland heeft offi
cieel, ontkend, dat het de helft van zijn
strijdkrachten in Duitsland terug zou trek
ken, als de regering van Bonn zou weige
ren aan hun onderhoud bij te dragen.
Berichten in de Engelse pers hadden
vandaag meegedeeld, dat de weigering van
Duitsland om bij te dragen aan de lege
ringskosten van o Engelse strijdkrachten
wel eens tot resultaat zou kunnen hebben,
dat twee van de vier divisies teruggetrok
ken zouden worden.
Een woordvoerder van het ministerie
van Buitenlandse Zaken verklaarde, dat
de Engelse regering niet zulk een beslis
sing heeft genomen.
De Engelse woordvoerder zei, dat er een
oplossing gevonden zou moeten worden via
de NAVO.
In Londense diplomatieke kringen voor
spelt men het Westduitse aanbod, een be
drag van 100 miljoen pond sterling bij de
Bank of England voor de aankoop van wa
pens te deponeren, een koele ontvangst.
Een woordvoerder van het Engelse minis
terie van Buitenlandse Zaken weigerde
commentaar te leveren, daar het aanbod
volgens zijn zeggen nog niet formeel aan
de Engelse regering was gedaan.
In Engelse diplomatieke kringen wjjst
men er voorts op dat het aanbod geen
garanties bevat dat inderdaad Engelse
wapens zullen worden verkocht. Men her
innert in dit verband aan het Westduitse
besluit, geen Engelse vliegtuigen en
tanks te kopen.
ADVERTENTIE
BARTEUORISSTR; HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL. 717162
SCOOTER - BROMFIETSKLEDING
f Baan Amen-l|
4 ikaanse I
0 Slarlplaais vd.
Amerikaanse kunstmaan
kunstmaan
Op de Maas ter hoogte van de werf De
Jong bij IJselmonde zijn 't 670 ton meten
de motorschip „Koningin Juliana" en de
sleepboot „En Avant 26" niet elkaar in
aanvaring gekomen. De „En Avant" kwam
uit de richting Dordrecht en sleepte een
lege modderbak, de „Labor 71". De „Ko
ningin Juliana", die stroomopwaarts voer,
moest voor een ander schip uitwijken en
kwam daardoor in aanvaring met de sleep
Op de modderbak stonden twee mannen
Een van hen, de 64-jarige A. Snijders uit
Dordrecht, sloeg overboord en verdronk.
Op advies van de jury is de poëzieprijs-
b-1957 van d° gemeente Amsterdam (voor
een in 195S in de Nederlandse taal in bun
dels of tijdschriften gepubliceerd gedicht),
groot vijfhonderd gulden, toegekend aan
Jan Hanlo voor zijn gedicht „Niet onge
lijk", gepubliceerd in Gard Sivik, no 5,
1956. De jury bestond uit de heren ds. W.
Barnard (Guillaume van der Graft), D. A.
M. Binnendijk en Bert Schierbeek.
Brandweerlieden bezig met de nablus
sing tussen het puin van het verwoeste
rusthuis voor bejaarden te
V eenwouden.
VERWACHTING, medegedeeld door
het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van
donderdagavond tot vrijdagavond,
opgemaakt om 11.15 uur:
Opklaringen afgewisseld door
enkele sneeuw- of hagelbuien.
Vannacht in het binnenland lich
te vorst; morgen ongeveer de
zelfde temperaturen als vandaag.
Overwegend matige wind tussen
zuidwest en noordwest.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA'S.
In twee uur tyds is woensdagavond het
„Talmahuis" in Veenwouden in de ge
meente Dantumadeel in Friesland, een
verpleeg- en rusthuis voor hulpbehoevende
bejaarden tot de grond toe afgebrand.
Twee inwoonsters, de 94-jarige mevrouw
T. DijkstraIlibma en de 83-jarige me
vrouw R. de VriesReintjes zijn om het
leven gekomen.
De brand is ontstaan in een van de beide
zijvleugels van het gebouw, op een dienst
bodenkamertje, vermoedelijk door kort
sluiting fn een lamp. Omstreeks half zes
ontdekte de huishoudster, mevrouw Hovin-
ga het vuur en op haar alarm kwamen de
brandweren van Murmerwoude (gem. Dan
tumadeel), Bergum (gem. Tietjerkstera-
deel), Leeuwarden, Dokkum en Veenwou
den, maar zij konden niets meer uitrichten
dan de huizen aan de overzijde en een aan
grenzende boerderij tegen het vuur be
schermen, want de zeer krachtige westen
wind (windkracht tien) en gebrek aan wa
ter maakten het blussingswerk zeer moei
lijk. De wind had het „Talmahuis" trou
wens reeds in een vuurzee veranderd toen
de brandweren arriveerden. Tegen kwart
over zeven was er van het gebouw, dat
bestond uit een parterre, een eerste verdie
ping en een zolder, niet meer over dan een
rokende puinhoop. De geraamde schade
bedraagt bijna een miljoen gulden. De
stichting, die voorts nog het in de buurt
gelegen „Talmahuis-rustoord" exploiteert,
is verzekerd.
Het reddingswerk van de 45 verpleging
behoevende bewoners, geschiedde zeer snel
met hulp onder meer van de omwonenden
en van een groot aantal arbeiders, die met
de trein in Veenwouden aankwamen en de
vlammen reeds uit de trein hadden gezien.
Zij holden meteen uit het station naar het
„Talmahuis" toe en hielpen de bejaarden
naar buiten brengen, soms met bed en al.
Een eerste onderdak vonden vele oudjes
bij particulieren in de omgeving. Later
werden zij met auto's van inwoners uit
Veenwouden naar liet „Talmaoord" ge
bracht, waar ook reeds de ernstig zieken
met tien ambulancewagens uit Leeuwar
den en Dokkum naar toe waren gebracht.
Een van de bewoners moest wegens een
gebroken been in een ziekenhuis in Dok
kum worden opgenomen.
De burgemeester van Dantumadeel, mr.
P. T. van der Herberg gaf leiding aan het
reddingswerk, hy stond tot het laatste
ogenblik op de bovenverdieping van het
gebouw.
Er werden in het „Talmahuis" 29 vrou
wen en 15 mannen verpleegd, van wie
twee echtparen. Zij zullen nu worden on
dergebracht in het „Talma-oord", in de
„Rensma-State" te Driessum, de „Ee-
burght" te Bergum en de „Bennema-State"
te Hardegarijp.
De Talmahuizen worden in Friesland,
Gelderland en Groningen geëxploiteerd
door de stichting „De Christelijke Vereni
ging tot Verpleging van Bejaarden", die
ongeveer dertig jaar bestaat. Het nu afge
brande „Talmahuis" was sedert drie jaar
speciaal tot verpleeghuis ingericht en er
bestonden plannen tot een vrij aanzienlijke
uitbreiding. Het had een staf van twee
verpleegsters, en 21 dienstmeisjes onder
leiding van directrice mej. J. Blacquière.
Tijdens de brand leverde een sproeiende
vonkenregen, veroorzaakt door de bran
dende kapokmatrassen een groot gevaar op
voor de huizen aan de overkant. In een
boerderij, schuin tegenover het verpleeg
huis, heeft men zelft tot tweemaal toe een
begin van brand moeten onderdrukken.
vrienden, die hij dit soort dingen had ho
ren bespreken, de laatsten zullen zijn om
een tijdschema te voorspellen.
WASHINGTON De Vereniging van
Amerikaanse geleerden heeft er dinsdag
op aangedrongen, dat het ruimteonderzoek
van geleerden van alle landen onder auspi
ciën van een UNO-bureau te laten geschie
den. Men vroeg de Amerikaanse regering
als eerste stap in deze richting verdere
Amerikaanse onderzoekingen liever onder
burger- dan militair beheer te laten doen.
De vereniging van geleerden stelde zich
achter een wetsontwerp van senator An
derson volgens hetwelk de Amerikaanse
Commissie voor Kernenergie een natio
naal laboratorium voor ruimte-onderzoek
onder burgerleiding moet oprichten en sa
menwerking met andere landen moet zoe
ken om tot oprichting van een internatio
naal laboratorium te kunnen komen.
CHICAGO (AFP) Professor Fred
Whipple van de universiteit van Harvard
heeft woensdag verklaard, dat Ameri
kaanse technici gereed zijn om volgend
jaar een raket met een ontplofbare lading
naar de maan te zenden. Hij voorspelde
dat ir. 1965 een bemande satelliet zal wor
den gelanceerd en dat in 1968 de eerste
mensen op de maan zullen landen.
(UP) In Washington is woensdag be
sloten een commissie in te stellen, die moet
uitmaken of een burgerlijke of een mili
taire instantie de leiding moet hebben van
de Amerikaanse ruimtevaartprogramma's.
Men vex-wacht, dat de senaat dit besluit
snel zal bekrachtigen.
De bouw van 323 systeemwoningen in
Geuzenveld, Amsterdam-west, voor de
vereniging „Eigen Haard" is woensdag
stilgelegd. De n.v. Nederlands Bouwsyn-
dicaat, die dit werk had aangenomen, heeft
alle te werk gestelde arbeiders, geschool
den en ongeschoolden, tezamen ongeveer
230 man, met vergunning van het arbeids
bureau ontslagen.
Daarmede heeft een door de E.V.C. ge
leide staking tot een massa-ontslag geleid
en tot het stilleggen van een groot bouw
project. De oorzaak is de beslissing van
het bouwsyndicaat om geen zwarte lonen
meer te betalen, althans de conjunctuur
toeslag (die de arbeiders werd uitbetaald
boven de wettelijk vastgestelde lonen) te
halveren.
De bekende Engelse roman- en toneel
schrijver, essayist en criticus Charles Mor
gan is in Londen plotseling overleden.
Hij werd vierenzestig jaar. Van zijn werk
worden vooral zijn romans in ons land
veel gelezen. Eén van zyn bekendste
boeken „The Fountain" (De fontein) speelt
zich af in Nederland tydens de tweede
wereldoorlog, waaraan Morgan als officier
van het Engelse Leger heeft deelgenomen.
Voor het laatst heeft hy ons land bezocht
in 1954 ter gelegenheid van het zesentwin
tigste PEN-congres. Als voorzitter van
deze internationale organisatie van letter
kundigen hield Morgan toen in Amster
dam een rede over het thema vrede en
vrijheid, welke diepe indruk maakte.
Charles Morgan werd op 22 januari 1894
in het Engelse graafschap Kent geboren en
studeei'de aan de universiteit van Oxford.
In 1914 behoorde hij tot de Royal Naval
Reserve, die op Churchill's initiatief naar
België werd gezonden met de bedoeling
deel te nemen aan de verdediging van
Antwerpen. Later werd Moi'gan in Neder
land geïnterneerd, nadat de pogingen bij
Antwerpen waren mislukt. Hij kwam op
nieuw in dienst tijdens de tweede wereld-
oox-log en als officier de liaison deed hij
bij een bezoek aan de Franse vloot de inte
ressante ervaring, dat niet alleen de Franse
officieren, maar ook matrozen zijn in het
Frans vertaalde romans hadden gelezen.
In ons land hebben na „The Fountain" (in
1933 bekroond) zijn romans „Sparkenbroke"
en „The Voyage" wel de meeste aandacht
getrokken.
Zijn eerste roman was „Gunroom", waarin
hij ervaringen uit zijn diensttijd bij de ma
rine schreef.Om onbekende reden is dit boek
kort na het verschijnen uit de handel ge
nomen. Later schreef hij nog onder andere
„Portrait in a mirror" (1929). Hij schreef
enige essays, onder meer „Reflections in a
mirror" (1944) en „Liberties of the mind
(1951). Van zijn toneelstukken zijn
de bekendste „The flashing stream" (De
fonkelende stroom) en „The river line"
(Via Lissabon).
Morgan's werk is zeer doorwrocht. Het
draagt het kenmerk van langzame, zorg
zame wording. Sommige van zijn werken
hebben een mystieke inslag.
