Opperbevel in Algiers zou Parijs
nergens in gekend hebben
Kabinet-Djuanda legt eisen
uit Padang naast zich neer
HET W
De aanval op Sakiet-Sidi-Joessef
Positie van gematigde Bourguiba nu
verzwakt tegenover extremisme
Na vijf jaar
72e JAARGANG No 182 DINSDAG 11 FEBRUARI 1 958 303e JAARGANG No 30
Amerika verlangt een
verklaring van Frankrijk
Liftkooi in Franse mijn
neergestort, elf doden
Tsjoe trad af als minister
van buitenlandse zaken
éee MORRIS 'êeforeyot/fa///
Selwyn Lloyd in Athene
Bejaarde Haarlemse door
gasvergiftiging om het
leven gekomen
BLIKGROENTEN
Minister Witte:
Geen extra steun aan
particuliere woningbouw
Het woord is aan
Aanhoudend zacht
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15293 T "I" 1 11 1 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Lmi *34* I I W*\ B Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- I I J i j js®ral 1 1 Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, TeL 57755 JL JL JL A AAA A fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
(Van onze correspondent in Parijs)
De Franse regering heeft afgelopen
nacht tot half een meer dan drie en een
half uur lang tijdens een bijzondere zit
ting de consekwenties onder ogen gezien
van het Franse bombardement op het Tu
nesische grensplaatsje Sakiet-Sidi-Joessef
waar zaterdag bijna tachtig doden en
méér dan tachtig gewonden vielen. Het
zelfde onderwerp zal vandaag in het par
lement ter sprake komen, waarbij pre
mier Felix Gaillard hoogstwaarschijnlijk
een verklaring zal afleggen, die in ieder
geval door de gehele wereld in spanning
wordt verbeid.
Hoe die verklaring van de minister-pre
sident echter ook uit mag vallen, bijna
algemeen wordt nu in Parijs wel aange
nomen, dat het initiatief van deze raid
niet van de Franse regering is uitgegaan,
maar van het plaatselijke opperbevel in
Algerije. De minister van nationale defen
sie, Chaban-Delmas, heeft zondag zo
als wij gisteren reeds berichtten de
militairen met zijn autoriteit gedekt en
hij kon ook moeilijk anders doen, maar
in feite werd de regering zo neemt men
aan dit keer eens te meer door onder
geschikte instanties voor een voldongen
feit geplaatst.
Indertijd werd ook de sultan van Marok
ko buiten medeweten van Parijs door de
resident-generaal afgezet en gedeporteerd
en ook de aanhouding nadien van 't vlieg
tuig, waarin de Algerijnse rebellenleider
Ben Bella zat, vond plaats zonder vooraf
gaand overleg met of toestemming van
de verantwoordelijke ministers in Parijs.
De Tunesische president Bourguiba waar
schuwde destijds Frankrijk nog, dat het
Ben Bella moest loslaten om de leiding
van het Bevrijdingsfront niet geheel door
links-extremisten te zien inpalmen.
De initiatiefnemers van al deze verrei
kende beslissingen moeten worden gezocht
in extremistische, rechtse en in het bij
zonder militaire kringen, die er belang bij
menen te hebben de tegenstellingen in
Noord-Afrika op de spits te drijven. Om
de onschuldige slachtoffers plegen deze
elementen zich veel minder te bekomme
ren.
Dat het Franse prestige ook nu weer
een stevige deuk heeft opgelopen, wordt
wel duidelijk wanneer men de internatio
nale pers raadpleegt.
In diplomatieke milieus vreest men
zelfs al voor een nieuwe crisis in de At
lantische gemeenschap en Washington
toont zich in het bijzonder ongerust over
de positie van Bourguiba, die terecht als
een kostbaar bondgenoot van het Westen
beschouwd kan worden in de Arabische
wereld. Inderdaad loopt het Tunesische
staatshoofd nu onmiddellijk gevaar door
de extremisten onder de voet te worden
T ij N Z S I
In de Amerikaanse pers wordt de Fran
se aanval op het dorp als vergelding
voor beschieting van Franse vliegtuigen
vanuit de plaats veroordeeld als „bar
baarsheid" en „dwaasheid".
Het diplomatieke contact tussen Frank
rijk en Tunesië is in feite geheel afge
broken. De Tunesische ambassadeur in
Parijs, Masmoedi, Is zondag naar Tunis
vertrokken. Voor zijn vertrek bezocht hij
generaal De Gaulle, die de wens uitsprak
dat de huidige moeilijkheden de kansen
op een toekomstig nauw samengaan van
Frankrijk en Tunesië niet zouden beder
ven.
Er wonen in Tunesië nog ongeveer 80.000
Fransen. Twee jaar geleden, voor het
land onafhankelijk werd, waren er 180.000.
Verder liggen er thans nog ongeveer 15.000
Franse militairen, 45.000 minder dan twee
jaar geleden. De belangrijkste Franse
militaire steunpunten zijn thans de vloot-
basis Bizerta en Sfax, Gabes en Foem-
Tatahoewine.
De Tunesische autoriteiten hebben
maandag geweigerd Franse soldaten aan
boord van het schip „Kairouan" toestem
ming te geven te Bizerta aan land te
gaan.
Koning Mohammed V van Marokko
heeft maandag kroonprins Moelay Hassan
en de Marokkaanse minister van Buiten
landse Zaken, Ahmed Balafrej, die een
particulier bezoek brengen aan Parijs, te
ruggeroepen, aldus een mededeling van
de Marokkaanse ambassade in Parijs. In
regeringskringen in Rabat is gezegd, dat
de terugroeping een gevolg is van het
Franse bombardement van het Tunesische
dorp Sakiet-Sidi-Joessef.
:!P;
gelopen. En diezelfde ontwikkeling heeft
zich onder de Algerijnen nog duidelijker
afgetekend.
Wanneer men de Franse regering dus
vermoedelijk wel vrij kan pleiten van de
direkte verantwoordelijkheid van het bom
bardement, dan blijft zij niettemin aan
sprakelijk voor het gebrek aan autoriteit,
dat zij over haar ondergeschikte organen
weet uit te oefenen. Een probleem trou
wens, dat niet alleen in de militaire sek-
tor en in verband met de tragedie van
Sakiet-Sidi-Joessef wordt gesteld.
Enige uren tevoren was bekendgemaakt,
dat de Tunesische regering had besloten
onmiddellijk 15 Franse boerengezinnen uit
te wijzen uit het gebied van Sbeitla, onge
veer 100 kilometer van het dorp Sakiet-
Sidi-Joessef, dat zaterdag door Franse
vliegtuigen is gebombardeerd.
Tunesië heeft bij de UNO geprotesteerd
tegen de „flagrante schending van de
geest van het UNO-handvest" door Frank
rijk en verklaard, dat Franse troepen in
de afgelopen paar maanden ongeveer vijf
tig maal de Tunesische grens hebben ge
schonden.
Tunesië heeft het gebruik van Tunesi
sche vliegvelden door Franse militaire
vliegtuigen verboden. De telefoonverbin
dingen tussen Franse bases in Tunesië
waren zondag al verbroken. Buitenlandse
diplomaten, onder wie Amerikanen, zul
len een bezoek aan Sakiet-Sidi-Joessef
brengen.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA'S.
In een voor hen ter beschikking gesteld
gedeelte van paleis 't Loo bij Apel
doorn hebben maandag de eerste
groepen gerepatrieerden uit Indonesië
hun intrek genomen. Zij werden door
de particulier secretaresse van prinses
Wilhelmina, mejuffrouw J. C. M. M.
Geldens, begroet. De wapenzaal was
grote
WASHINGTON (UP) De ambassadeur
van Tunesië in de Verenigde Staten, Mongi
Slim, heeft maandag gedurende een uur
besprekingen gevoerd met minister Dulles.
Na afloop confereerde Dulles gedurende
anderhalf uur met Eisenhower over de Tu
nesische kwestie. Na afloop van de bespre
kingen met Slim poseerde Dulles, hoogst
ongebruikelijk, samen met de Tunesische
ambassadeur voor defotografen, die het
departement belegerden.
In kringen die in nauw contact staan met
het Witte Huis wordt opgemerkt dat de
president „zeer verontrust" is over het
bombardement van Sakiet Sidi Joessef.
Naar verder nog uit Washington ver
luidt, heeft Dulles om nadere inlichtingen
gevraagd over de omstandigheden, waar
onder het bombardement werd gelast. De
Franse ambassadeur Alphand kon die bij
zonderheden niet geven. Dulles zou vooral
willen weten of Gaillard en Pineau van te
voren waren ingelicht. Naar van betrouw
bare zijde verluidt heeft Alphand duidelijk
gemaakt, dat een scherpe Amerikaanse
critiek op het Franse beleid de stemming
in Frankrijk tegenover de V.S. ongunstig
zou beïnvloeden. Dulles zou geantwoord
hebben, dat hij dat gevolg niet wenst, maar
dat dit niettemin een ernstige zaak is, die
hem diep geschokt heeft.
Bij een eventuele behandeling in de
Veiligheidsraad zouden de V.S. niet aar
zelen om aan Tunesische zijde tegenover
Frankrijk te gaan staan.
LENS (AFP) In een mijn te Meri-
court bij Lens (Noord-Frankrijk) is dins
dagochtend een liftkooi neergestort. De elf
mijnwerkers, die zich er in bevonden,
maakten een val van 65 meter en waren
op slag dood.
PADANG (UP) In het gouverneurs
paleis te Padang hebben kolonel Malud-
din Simbolon en kolonel Achmed Hussein
het „handvest ter verdediging van vrijheid
en recht", dat is het ultimatum aan pre
mier Djuanda voorgelezen. Hun redevoe
ringen werden door radio-Padang uitge
zonden.
Simbolon, die secretaris-generaal van
de Bantengraad is, zeide dat de politieke
situatie in Indonesië „met de dag slechter
is geworden" sinds president Sukarno van
zijn bezoek aan de Sovjet-Unie terugkeer
de. De „geleide democratie" was slechts
herschapen tot eetzaal. Daar verenigde
men zich aan de maaltijd onder „het
toeziend oog" van prins Willem de
Derde, stichter van het Loo. Uit Grin-
delwald was een telegram van welkom
gekomen, verzonden door Koningin
Juliana. De gerepatrieerden beant
woordden het met een betuiging van
dank.
De chauffeur van goeverneur Speeken
brink van Curasao bestuurt de auto,
waarmee de prinses haar tochten over
het eiland maakt. Eugenio Obispo is
zijn naam. Hier poseert Eugenio voor
zijn wagen.
een fagade om de werkelijke intenties van
de president, de communisten de re
geringsmacht in handen te spelen te ver
hullen", aldus kolonel Simbolon. Voorts
noemde kolonel Achmed Hussein een
lange lijst van redenen op waarom Indo
nesië met desintegratie werd bedreigd.
De regering-Djuanda dient binnen vijf
dagen te worden vervangen door een kabi
net .samengesteld uit leiders „die bekend
staan om hun integriteit, competentie en
gezag", aldus het handvest. „Een derge
lijke regering mag niet onderhevig zijn
aan atheïstische invloeden", zo werd er.
kennelijk doelend op communistische in
vloed, aan toegevoegd.
Er werd niet gezegd hoe men zou op
treden indien de centrale regering het ul
timatum naast zich neerlegt. Doch indien
aan de wensen van de revolutionaire raad
niet wordt tegemoetgekomen behoudt men
zich de vrijheid voor „actie te voeren ter
verwezenlijking van de genoemde doel
stellingen".
Mondeling voegde Hussein er echter aan
toe, dat als de eisen niet worden ingewil
ligd „wij onze trouw aan Sukarno zullen
opzeggen".
Niet alleen Hatta, die in de eisen der
„jonge kolonels" als toekomstig minister
president wordt afgeschilderd, blijft zeer
gereserveerd, maar ook een andere kandi
daat voor het toekomstig kabinet: Sultan
Hamengku Buwono. Deze heeft volgens
een AFP-bericht uit New York maandag
avond in Ithaca verklaard, dat hij nog niet
kon zeggen of hij in zou stemmen met het
vormen van een nieuwe regering in Indo
nesië, zoals de tegenstanders van president
Sukarno wensen. „Alles zou afhangen van
de vraag, wie zullen worden uitgenodigd
deel te nemen aan deze regering".
Resolutie genegeerd
SINGAPORE (AFP) De Indonesische
premier, ir. Djuanda, heeft maandag ver
klaard, dat zijn regering in het geheel geen
rekening zou houden met de resolutie van
de massabijeenkomst te Padang, die af
treden van het huidige kabinet eiste. Dit
heeft het Indonesische persbureau PIA ge
meld in een uitzending, die in Singapore
is opgevangen.
HONKONG (Reuter) Premier Tsjoe
En Lai is vandaag (dinsdag) op zijn ver
zoek als minister van Buitenlandse Zaken
vervangen door Tsjen Ji, die tevens vice-
premier wordt. Dit is bekend gemaakt door
het persbureau „Nieuw China".
Tsjoe was sinds het aan de macht komen
van de communisten in 1949 zowel premier
als minister van Buitenlandse Zaken.
Een dag eerder legde hij de verklaring
af, dat hij de voorwaarden voor een duur
zame wereldvrede gunstiger acht dan ooit.
ADVERTENTIE
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL. 717162
DAMESPANTALONS IN KLEUREN
ATHENE (UP). - De Britse minister van
Buitenlandse Zaken Selwyn Lloyd en de
gouverneur van Cyprus, Sir Hugh Foot,
zijn in Athene aangekomen voor bespre
kingen met de Griekse regering over de
kwestie Cyprus. Zowel Lloyd als de Griek
se premier Karamanlis heeft verklaard,
dat er van dit overleg geen verwachtingen
gekoesterd mogen worden met betrekking
tot een directe oplossing van het probleem
Cyprus.
Maandagavond is in een woning in de
Generaal De la Reystraat in Haarlem het
stoffelijk overschot gevonden van de 77-
jarige bewoonster van dat huis. Een arts
gaf als doodsoorzaak gasvergiftiging op
en een onderzoek van de recherche be
vestigde dit vermoeden. In de achterka
mer bevond zich namelijk een zeer ver
ouderd gasverlichtingsornament waaruit
gas ontsnapte doordat in de trekbuis van
het ornament niet voldoende vloeistof
(water of glycerine) aanwezig was. Ver
moedelijk heeft de bejaarde bewoonster
verzuimd de vloeistof bij te vullen.
Op Curagao bracht prinses Beatrix
een bezoek aan het dorpje Monlagne.
Een jonge inwoner heette haar wel
kom. Rechts gezaghebber Gorsira
van Curagao.
ADVERTENTIE
menu van de das
De regering heeft geen plannen op di
recte wijze de woningbouw in de particu
liere sector te steunen", zo verklaart de
minister van Volkshuisvesting en Bouw
nijverheid in zijn antwoord op vragen van
het Tweede-Kamerüd de heer Van Eiber
gen (A.R.). De minister is van oordeel,
dat de hoofdoorzaak van het achterblijven
van de particuliere bouw is gelegen in de
heersende kapitaalschaarste en de daar
uit volgende hog" rentevoet.
De belangrijkste bijdrage, die de rege
ring aan het bestrijden van deze grond
oorzaak van de stagnatie in de particulie
re bouw heeft gegeven, is het in overleg
met het bedrijfsleven doorgevoerde pro
gram van bestedingsbeperking, dat al
lengs zijn gunstige resultaten op de geld
en kapitaalmarkt enigszins begint te ver
tonen.
Het ligt in het voornemen van de minis
ter de bestaande premie- en bijdragere
geling enigszins te wijzigen, waardoor een
aantal bepalingen, die een belemmering
blijken te vormen voor de soepele werking
dezer regeling, zullen vervallen of gewij
zigd zullen worden.
De minister acht het niet juist een tij
delijke rentebijslag op de premies toe te
kennen. Hij is dan ook niet voornemens
daartoe over te gaan.
Uit het aantal aanvragen om subsidie
voor particuliere bouw, die het departe
ment bereiken, blijkt, dat dit aantal bij
het vorig jaar achterblijft. De berichten,
die de minister van de directie van de
volkshuisvesting en de bouwnijverheid uit
de provincies ontvangt omtrent de voor
bereiding van nieuwe bouwplannen, geven
de indruk, dat de animo voor particuliere
bouw nog steeds bij de subsidiemogelijk
heid achterblijft, aldus de minister.
La Rochefoucauld:
De liefde tot het recht is bij de meeste
mensen niets anders dan de vrees,
onrecht te zullen lijden.
De Europese Gemeenschap voor Kolen
en Staal heeft gisteren haar vijfde ver
jaardag gevierd en daarmee is een einde
gekomen aan de „overgangsperiode", ge
durende welke volgens het verdrag van de
Gemeenschap der zes landen de grondsla
gen moesten worden gelegd voor een soe
pel werkende gemeenschappelijke markt
in kolen, staal, ijzer, ijzererts en schroot.
Er is nu dus een nieuwe fase in de ont
wikkeling van de Kolen- en Staal-Gemeen-
schap aangebroken, een fase die niet alleen
reeds op grond van het verdrag nieuwe
eisen aan haar zal stellen, maar die boven
dien samenvalt met het begin van de
werkzaamheden der intussen gevormde
Economische Gemeenschap en Euratoom.
Leest men het verdrag er op na, dan
blijkt dat de doelstellingen, die door de
Gemeenschap in de overgangsperiode van
vijf jaar moesten worden verwezenlijkt,
weliswaar voor een groot deel, maar
zeker niet volledig bereikt zijn. Het voor
naamste punt, de vorming van een vrije
gemeenschappelijke markt in de genoemde
produkten, is gerealiseerd voor zo ver het
de openstelling van de onderlinge grenzen
der zes landen zonder douane-tarieven en
zonder kwantitatieve invoerbeperkingen
betreft. Aan het systeem om door middel
van regeringssubsidies de concurrentie
positie van binnenlandse produkitn tegen
over die van andere Gemeenschapslanden
kunstmatig te verbeteren, is praktisch een
einde gemaakt. Op vervoersgebied is een
belangrijke vooruitgang geboekt door de
afschaffing van speciale grenstarieven bij
de spoorwegen, maar andere vervoers-
kwesties (vooral inzake het weg- en water
vervoer) wachten nog op oplossing, voor
namelijk omdat de regeringen het on
danks het aandringen van de Hoge Auto
riteit en het Gemeenschaps-parlement
daarover nog niet eens zijn geworden. Ook
wat de strijd tegen de machtspositie van
kartels betreft is er weliswaar het een en
ander bereikt, maar nog lang niet genoeg
om van een volledig succes te kunnen
spreken.
Als men, om niet al te technisch te
worden, niet verder ingaat op deze en de
vele andere ingewikkelde vraagstukken
van Gemeenschapsbeleid, kan worden
j vastgesteld dat er in de afgelopen vijf
jaar door het bestaan van de K.S.G. toch
wel een belangrijke verandering in de
Europese economie, voorzover die geba
seerd is op de vitale grondstoffen kolen
en staal, tot stand is gebracht. Het is daar
door nu mogelijk geworden, een zo voor de
hand liggende zakenmethode te volgen als
het verkopen van Oost-Franse kolen aan
West-Duitse fabrieken die dichter bij de
Lotharingse mijnen dan bij het Roer
gebied liggen, en het leveren van kolen uit
de mijnstreek van Aken aan afnemers in
Noordoost-België. Deze methode ligt wel
voor de hand, maar tot vijf jaar geleden
kon zij toch niet worden toegepast omdat
de tolmuren en de daarbij behorende voor
schriften dit onmogelijk maakten. Even
onmogelijk was, vóór 10 februari 1953, een
logisch verloop van de handel in ijzererts
(waarvan de uitvoer door het grootste
West-Europese ertsland, Frankrijk, ernstig
beperkt werd) en in schroot, dat door alle
zes de landen krampachtig werd vastge
houden.
Er is in dit opzicht tijdens de overgangs
periode dus wel een belangrijke stap ge
daan in de richting van een vrij Europees
handelsverkeer. En daardoor heeft de
K.S.G ongetwijfeld ook stimulerend ge
werkt op de pogingen om de economische
eenwording van de zes landen ook op
andere gebieden dan kolen en staal tot
stand te brengen. Het is dan ook van het
grootste gewicht, dat de K.S.G. die stimu
lerende rol b 1 ij f t vervullen, ook nu de
twee andere Gemeenschappen zijn begon
nen te functioneren, en dat zowel de Hoge
Autoriteit als het Gemeenschaps-parlement
zich hardnekkig verzet tegen elke aan
drang om de K.S.G. „gelijk te schakelen"
met die andere, minder autonome Gemeen
schappen.
Dat gevaar is niet denkbeeldig, want het
einde van de overgangsperiode betekent
tevens het einde van het tijdperk waarin
het K.S.G.-verdrag niet ingrijpend kon
worden gewijzigd. Er zijn hier en daar al
stemmen opgegaan om het verdrag nu zo
gauw mogelijk te herzien, maar gelukkig
staan er tegenover de voorstanders van
een nivellering der K.S.G. met de Econo
mische Gemeenschap en Euratoom ook
(vooral in parlementaire kringen) voor
standers van verdere versterking der posi
ties van Hoge Autoriteit en Gemeenschaps-
parlement. Hoe de strijd tussen deze twee
groepen zal uitvallen, is niet te voorzien,
maar onze sympathie is met de verdedigers
van de supra-nationale idee, waarzonder
een waarlijke Europese eenwording niet
mogelijk is.
Simon Koster
Verwachting tot morgenavond:
Aanvankelijk opklaringen, maar
ook enkele verspreide buien.
Later toenemende bewolking en
plaatselijk enige regen. Matige
tot krachtige, tijdelijk wellicht
harde wind tussen zuid en zuid
west. Aanhoudend zacht weer.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
