Horen en zien
Soepeler premieregeling kan
particuliere bouw stimuleren
Oók al aan
de sigaar?
BUMBELENDEWENSHOORN
EEN WOELIGE TIJD
L
r
Agenda voor
Haarlem
B.B. gaat vergaderen over de
dienstplicht voor nood wachters
Blijf meester
Bouwondernemers formuleren
hun wensen en suggesties
Kort en bondig
9
AANKONDIGINGEN EN
NABESCHOUWINGEN
Griep kon blijspel
niet verzieken
De radio geeft vrijdag
Een van de beide Explorer
zenders zwijgt
Twee jaar geëist wegens
overval op tankstation
Toneelgroep „Studio" speelt
„Droom der gevangenen"
Daders van roofoverval in
Ridderkerk bekennen
igsiancESiiCQHSSSi
Verzending van zeepost
Vechtlustige steward
krijgt acht maanden
ONS VERVOLGVERHAAL
DOOR WERNER STEINBERG
.J
DONDERDAG 13 FEBRUARI 1958
teteéme
De griep was woensdagavond twee der
acteurs van de toneelgroep, die het blijspel
..Cesare" van Jan Fabricius opvoerde, de
baas geworden. Zowel Matthieu van Éys-
den als Chris Baay moesten verstek laten
gaan. Toch hebben we daarvan in de uit
zending niets gemerkt. Johan Schmitz en
John Lanting vervingen hen op lofwaar
dige wijze. Daarmee was de voorstelling
gered. Het zou jammer zijn geweest, wan
neer de zorgvuldige voorbereiding van re
gisseur Willy van Hemert en de kennelijke
toewijding, welke de spelersbent opbracht,
zo slecht beloond waren geworden.
Het was een avond uitstekend televisie
toneel. Niet altijd konden wij voor de
vondsten van Van Hemert bewondering
hebben. Sommige vertekeningen in het
beeld, ook al waren ze misschien zo be
doeld, verstoorden de illusie van perfectie
en daarmee de sfeer. Maar van beslissende
invloed bleken ze niet. Daarvoor was Fa
bricius' dichterlijk fantasierijke tekst te
verrassend, daarvoor ook werd er met
name door Wim van den Heuvel geacteerd
dat het een aard had. De schelmse Cesare,
vrouwenverleider en bedrieger, stond er in
zijn vertolking ten voeten uit. Sonja Brill
leverde hem voortreffelijk tegenspel. Zelfs
Rika Hopper kwam er nog aan te pas in
een moederrol, die haar ster nog eens deed
schitteren. Het was allemaal leuk en vol
zwier, net zo luchthartig als men het zich
kon wensen, een echt blijspel, waarin de
humor de boventoon voerde en het een
zowel als het ander Van Hemert zelf
ook schik gehad moet hebben. Een com
pliment apart voor de decors van Peter
Zwart. Een boze tong zij echter uitgestoken
naar de politieke zwaarwichtigheden, die
aan „Cesare" voorafgingen.
Beeldschermer
HILVERSUM 402 M. 7.00 VARA. 10.00 VPRO.
10.20 VARA. 12.00 AVRO. 16.00 VARA.
19.30 VPRO. 21.00 VARA. 22.40 VPRO.
23.00—24.00 VARA.
VARA: 7,00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 8.00
Nieuws. 8.18 De Ontbijtclub. 9.00 Voor de vrouw.
9.35 Waterst. 9.40 Schoolradio. VPRO: 10.00 Avon
turen met kinderen, caus. 10.05 Morgenwijding.
VARA: 10.20 Orgelspel. 10.35 Voor de zieken. 11.05
Voor de kleuters. 11.20 Plantaardig en mineraal.
AVRO: 12.00 Dansmuz. 12.30 Land- en tuinbouw-
meded. 12.33 Sport en prognose. 12.50 Pianospel.
13.00 Nieuws. 13.15 Meded. en gram. 13.25 Lichte
muz. 13.55 Beursber. 14.00 Kinderkoor. 14.15 Boek-
bespr. 14.35 Hobotrio. 15.00 Gevar. progr. VARA:
16.00 Orgel en zang. 16.30 Muziekrevue. 17.10 Voor
de jeugd. 17.40 Lichte muz, 17.55 Act. 18.00 Nieuws.
18.15 P.v.d.A., caus. 18.25 Latijnse klanken. 18.50
De puntjes op de i, caus. 19.00 Voor de kinderen.
19.10 Musette-ork. VPRO: 19.30 Het platteland nu,
forum. 19.55 VPRO-nieuws. 20.00 Nieuws. 20.05
Levend uit de kracht Gods, caus. 20.20 Boeken.
20.25 Boeken. 20,35 Regeringsuitz.: De Ver. Naties
in de afgelopen, weken, door mr. C. W. A. Schür-
mann. 20.45 Kamerkoor en orgel. VARA: 21.00
Leert uw landgenoten kennen. 21.30 De lange
weg, documentaire. 21.55 Gram. 22.25 Buitenlands
overzicht. VPRO: 22.40 Zorg om de mens. VARA:
23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Gram.
HILVERSUM II 298 M. 7,00—24.00 NCRV.
NCRV: 7.00 Nieuws en SOS-ber. 7.10 Gewijde
muz. 7.50 Een woord voor de dag. 8.00 Nieuws-
en weerber. 8.15 en 8.30 Gram. 9.00 Voor de zie
ken. 9.30 Voor de huisvrouw. 9.35 Gram. 10.30
Morgendienst. 11.00 Radio-philharm. orkest. 12.10
Cello en piano. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33
Gram. 12.53 Gram. of act. 13.00 Nieuws. 13.15
Lichte muz. 13.45 Vocaal ens. 14.05 Schoolradio.
14.25 Gram. 14.45 Alt en clavecimbel. 15.10 Voordr.
15.30 Lichte muziek. 16.00 Tuinbouwpraatje. 16.15
Gram. 16.30 Pianorecital. 17.00 Voordr. 17.20 Ko
perensemble. 17.35 Gram. 17.40 Beursber. 17.45
Gram. 18.00 Accordeonmuziek. 18.20 Stemmen van
overzee. 18.35 Gevar. progr. voor de jeugd. 18.50
Cursus openbaar kunstbezit. 19.00 Nieuws en
weerber. 19.10 Op de man af, caus. 19.15 Rege
ringsuitz.: Vraaggespr. over de reis van H.K.H.
Prinses Beatrix naar Suriname en de Nederland
se Antillen. 19.25 Nieuwe gram. 20.00 Radiokrant.
20.20 Gram. 20.30 De jeugd op eigen wieken,
hoorspel. 20.50 Südwestfunk-ork. en soliste. 21.55
Surinaams avontuur, reisbeschrijving. 22.15 Ac
cordeon-wereldkampioenschap 1957. 22.45 Avond
overdenking. 23.00 Nieuws. 23.15 Boekbespr. 22.35
—24.00 Gram.
BRUSEL 324 M.
12.00 Gram. 12.30 Weerbericht. 12.34 Gram. (Om
12.55 Koersen). 13.00 Nieuws. 13.11 Gram. 14.00
Schoolradio. 15.45 Operettemuziek. 16.00 Koersen.
16.02 Gram. 16.25 Zang en piano. 17.00 Nieuws.
17.10 Lichte muziek. 17.45 Duitse les. 18.00 Gram.
18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Volks
zang. 20.00 Ork.concert. 20.50 Kaleidoscoop. 21.05
Ork.conc. (verv.). 21.30 Gitaarrecital. 22.00 Nieuws.
22.15 Jazzmuz. 22.45 Gram. 22.5523.00 Nieuws.
WASHINGTON (AFP) Het Ameri
kaanse leger heeft bekendgemaakt dat een
van beide zenders van de Amerikaanse
kunstmaan zwijgt. Bij de lancering van
de „Explorer" (Verkenner) hadden Ame
rikaanse geleerden, voorspeld dat een
van beide zenders twee weken zou werken.
De andere zender zal, naar aangenomen
wordt, nog twee tot drie maanden functio
neren. Vanochtend was de „verkenner"
148 maal rond de aarde gedraaid, waar
bij zij 7.200.000 kilometer had afgelegd.
Amerikaanse deskundigen zeggen, dat
zij door middel van de „Verkenner" op
veel meer punten dan hun Russische col
lega's met behulp van hun „spoetniks",
inlichtingen hebben verstrekt aan de ge
leerden van andere landen die deelnamen
aan het Internationale Geofysische jaar.
Het is gebleken, dat er tussen 350 en 2.600
km. hoogte (het laagste en hoogste punt
in de baan van de „Verkenner") vrijwel
geen meteorieten, welke gevaar kunnen
opleveren voor toekomstige ruimtevaar
ders voorkomen. De dichtheid van kosmi
sche stralen is op die hoogte minder groot
dan men aanvankelijk dacht, maar deze
kan variëren in de tijd. Aan de buitenkant
van de kunstmaan heeft men temperatu
ren gemeten variërend van honderd gra
den Celsius onder nul tot 300 graden er
boven. Binnen de satelliet varieerde de
temperatuur van 10 tot 29 graden, welke
geschikt is voor het menselijk organisme.
CHRIS SCHEFFER ZIEK
De zanger Chris Scheffer zal wegens
ziekte niet kunnen medewerken aan de
première van de opera „Martha" van
Friedrich von Flotow, die vrijdag 14 fe
bruari in de Stadsschouwburg te Amster
dam zal worden gegeven. De vol van Lyo-
nel, die hij zou vertolken, w 't nu gezon
gen door Rudolf Kat. Deze -al ook optre
den in de uitvoering van maandag 17 fe
bruari te Utrecht.
De raad van Bestuur Bouwbedrijf (de
federatie van ondernemersorganisaties in
het bouwbedrijf) heeft zich naar aanlei
ding van de stagnatie in de particuliere
woningbouw de minister van Volkshuis
vesting en Bouwnijverheid schriftelijk een
aantal suggesties gedaan om de bestaan
de belemmeringen op te heffen. In deze
brief wordt onder meer gezegd:
1. De moeilijkheden, die voortvloeien
uit de kapitaalschaarste en de daarmede
samengaande hoge rentevoet, zouden kun
nen worden ondervangen door een verho
ging van de premies of door het verlenen
van een tijdelijke rentebijslag.
2. Dat de premie niet meer, zoals voor
heen, wordt verstrekt aan de bouwer maar
aan de eerste eigenaar-bewoner heeft tot
gevolg, dat het bedrag .der premie niet
meer kan dienen voor de mede-financie
ring van de bouw. Dit leidt er voorts toe,
dat ook over het bedrag van de premie
overdrachtskosten en makelaarsprovisie
moeten worden betaald. Bij een gemiddel
de premie van 4200.- betekent dit een
extra last aan overdrachtskosten en aan
makelaarsprovisie van ƒ325,50 per wo
ning. Daarom wordt erop aangedrongen,
de premie wederom toe te kennen aan de
bouwondernemer.
3. Het verminderen der premie van 125
tot 50 pet. bij overschrijding van de voor
huurwoningen gestelde huurgrenzen, zal
een remmende invloed uitoefenen op de
bouw van huurwoningen, omdat een slui
tende exploitatie binnen de gestelde huur
prijs nu dikwijls niet meer mogelijk is.
Daarom wordt voorgesteld een geleidelijk
aflopende premie in te voeren.
„Geen terugvordering van premies"
4. De bepaling dat de premie wordt te
ruggevorderd als de huurwoning binnen
tien jaar wordt verkocht aan een eige
naar-bewoner, is in strijd met de bevor
dering van het eigen-woningbezit. Geen
adspirant eigenaar-bewoner zal een der
gelijke woning kopen, indien de vraag
prijs zo hoog is dat de exploitatie hem
meer zal kosten dan hij tot dan toe aan
huur heeft betaald. Daarom wordt ge
vraagd deze bepaling te doen vervallen.
5. Als een ernstig bezwaar wordt ge
voeld dat wanneer niet binnen een half
jaar na het gereedkomen van een woning
een koper is gevonden, niet alleen de mo
gelijkheid van een premie-toeslag volgens
de gewijzigde beschikking bevordering
eigen-woningbezit vervalt, maar ook
slechts de mogelijkheid van een halve pre
mie overblijft.
Variabele grens gewenst
6. Uitgangspunt zou moeten zijn een zo
danige soepelheid van de premie-beschik
king, dat het mogelijk is, in elke gemeen
te een huis, bestemd voor de verkoop,
van dezelfde grootte en dezelfde kwaliteit
te bouwen, ondanks de verschillen in kos
tenfactoren, die de bouwondernemer niet
zelf in dë hand heeft. Met de huidige be
schikking is dit niet mogelijk, zodat b.v.
in gemeenten waar de grond-, funderings-
en bouwkosten zeer hoog zijn, vrijwel geen
woningen kunnen worden gebouwd en ze
ker niet voor grote gezinnen. Hiertoe zou
de op een vast bedrag gefixeerde grens
van de stichtingskosten moeten worden ver
vangen door een variabele grens, die be-
invloed wordt door de hoogte van de te
verlenen totaal-premie.
7. De bouw van woningen, bestemd voor
de verkoop, zou aanzienlijk kunnen wor
den gestimuleerd als voor elke woning, die
binnen de gestelde stichtingskosten blijft,
honderd pet. premie wordt verstrekt. De
koper behoudt dan het recht, zich tot de
betreffende instanties te wenden voor het
verkrijgen van een toeslag van maximaal
35 pet. van de premie op grond van de
beschikking bevordering eigen-woningbe
zit.
Zoals wy gisteren nog in een deel van
onze editie konden melden, heeft de recht
bank te Amsterdam tegen twee Rotter
dammers,, de 24-jarige chauffeur R. v. d.
M. en dc even oude taxichauffeur J. den
H., die bekenden tezamen de roofoverval
op het benzine-tankstation aan de Haagse
Weg (by de Sloterweg) in Amsterdam op
4 september 1957 te hebben gepleegd, twee
jaar met aftrek van voorarrest geëist.
Het plan voor deze overval was uitge
gaan van de in financiële moeilijkheden
verkerende v. d. M. Deze had de taxichauf
feur weten over te halen mee te doen.
Met een in Katendrecht gekocht alarm
pistool had v. d. M. de 23-jarige pompbe
diende B. A. Brouwers, bedreigd met de
woorden „Op met je geld". De pompbe
diende had zijn geldtas met 578 gulden af
gegeven. De overvaller verdween daarna
ijlings in de door Den H. bestuurde taxi,
die in de richting Den Haag wegreed.
Op donderdagavond 28 november j.l.
meldde v. d. M. zich bij de Rotterdamse
politie en noemde hij tevens de naam van
zijn mededader, die van zijn bed gelicht
werd.
Tijdens de zitting kwam aan het licht,
dat nog geen half uur voor de overval een
agent in burger met de pompbediende had
zitten praten. Zijn voorgevoel dat er iets
mis kon gaan, kwam uit. Ongeveer twee
maanden tevoren was een overval gepleegd
op het benzinetankstation aan de rijksweg
AmsterdamUtrecht, daarom hield de
politie een oogje op de tankstations.
De raadsman van de chauffeur verzocht
een gecombineerde straf met een ruime
voorwaardelijke tijd op te leggen. Dat zijn
cliënt zichzelf aangegeven had, pleitte vol
gens de verdediger voor hem. De advocaat
van Den H. achtte diens mededaderschap
niet bewezen en hij vroeg vrijspraak. Aan
heling achtte hij zijn cliënt wel schuldig
en voor dit feit meende hij, dat met een
onvoorwaardelijke straf, gelijk aan de
preventieve hechtenis kon worden vol
staan. Zijn verzoek om onmiddellijke in
vrijheidstelling van de taxichauffeur wees
de rechtbank af. Uitspraak 26 februari.
Gevallen in hang van visrokerij
De visroker C. H. B. is. gistermiddag
omstreeks half drie bij het "ophangen van
vis gevallen in een hang van een visrokerij
te IJmuiden. Hij moest worden opgeno
men in het Antoniusziekenhuis te IJmui
den, daar hij een hersenschudding had
opgelopen.
ADVERTENTIE
Tegen het einde van maart zal de stich
ting toneelgroep „Studio" de eerste voor
stelling geven van „Droom der gevange
nen" van Christopher Fry in de vertaling
van Bert Voeten. Ben Groeneveld voert de
regie. Medewerkenden zijn Jan Velzeboer,
Eric PJooyer, Jaap Hoogstra en Ton Da
lenoord. „Studio" wil met de voorstel
lingen van dit stuk, dat speciaal voor ver
toning in kerken is geschreven, een bij
drage leveren tot het culturele werk der
kerkelijke organisaties in Nederland.
De 27-jarige W. van D. uit Dordrecht en
de even oude P. A. uit Zwijndrecht heb
ben bekend, zaterdagavond de roofoverval
op de weduwe De Jong te Ridderkerk te
hebben gepleegd. Vandaag zullen zij voor
de officier van Justitie te .Rotterdam ge
leid worden. De mannen waren reeds zon
dag door de Ridderkerkse politie aange
houden.
De strijd tussen de muiters van De Vrije Vogel en de Moorse zeerovers was spoedig
beslist. Alle matrozen waren gevangen genomen en met stevige touwen geboeid;
en ook Fokko, hun hoofdman, deelde dat lot.
De Moren juichten, toen ze de kist met goudgeld op hun galei overbrachten; de
buit was binnen. Toen stopten ze ook de gevangen matrozen in het ruim van hun
galei, vernielden de zeilen en het touwwerk van De Vrije Vogel en voeren weg. 77-78
ADVERTENTIE
OPGEVANGEN IN EEN RESTAURANT
„Daar zou ik m'n eten voor laten staanl"
(Zó boeiend is nu PANORAMA
Op maandag 24 februari zal het dagelyks
bestuur van de Stichting Bevordering Be
scherming Bevolking in spoedvergadering
bijeenkomen om zich naar aanleiding van
het voornemen van minister Struycken om
de noodwacht-„dienstplicht" in de grote
steden in te voeren, te beraden. Het ziet
er naar uit, dat het Stichtingsbestuur een
groot aantal bezwaren zal uiten tegen een
dergelijke maatregel. Uit voorafgaande
berichten moge gebleken zijn, dat er hoe
wel in grote trekken geen wrijving bestaat
tussen de minister van Binnenlandse Za
ken en het Stichtingsbestuur, in de details
wel degelijk een aantal essentiële punten
zijn, waarin men van mening verschilt. Zo
legt minister Struycken zwaar het accent
op de paraatheid van de operatieve dien
sten, terwijl het Stichtingsbestuur ons bij
monde van mr. L. Tielenius Kruythoff,
directeur van het uitvoerend orgaan van
de Stichting, er op wees dat het vooral de
nadruk legt op het belang van het vrij
willige karakter.
Het verschil ligt dus in de benadering
van het probleem, dat inhoudt dat met
name in een aantal grote steden de paraat
heid van de noodwacht nog tekort schiet.
In kringen van het Stichtingsbestuur is
men de mening toegedaan, dat er nog niet
voldoende wervingspogingen voor de
operatieve, medische en opruimdiensten
zijn gedaan. Zoals bekend, houdt de Stich
ting zich voornamelijk bezig met de pro
paganda, voorlichting en werving. De
Stichting is een particuliere instelling, om
dat.de regering heeft gemeend dat men
voor een vrijwillige dienst de particulier
moet opwekken door particulier, en niet
van overheidswege.
Men wijst er verder op dat een dienst
plicht voor de noodwachters een enorm
apparaat zal vergen voor selectie, keuring,
controle op de opkomst, enz., terwijl dit
ontmoedigend zal werken op de vrijwilli
gers. De voordelen ziet de Stichting echter
ook in: een volledige bezetting van deze
van vitaal belang zijnde .dienst, het dwin
gen van de dienstplichtigen om op de op
leiding te komen, enz.
Mr. Tielenius Kruythoff wees ons er
met nadruk op, dat er geen grote tegen
stelling bestaat tussen de Stichting en de
minister. De Stichting vraagt zich echter
af of de „dienstplicht" niet vermeden kan
worden door een reorganisatie van de
diensten, waarbij de eisen voor bepaalde
diensten iets minder zwaar zouden worden,
terwijl men er toch op toe zou kunnen
zien, dat de paraatheid hierdoor niet zou
worden geschaad. In kringen van het
Stichtingsbestuur vraagt men zich ook af,
waarom de minister niet eerst een wer
vingsactie voor de noodwachters een kans
zou willen geven. Een wervingsactie kost
geld en hier komt men dan op de beste
dingsbeperking, welke de B.B. beperkingen
oplegt.
Het voorlopige standpunt van het Stich
tingsbestuur komt dan ook hier op neer,
dat de eis van de minister van een vol
ledige bezetting van de operatieve diensten
wordt onderschreven. Dat die bezetting op
het ogenblik onvoldoende is, wordt even
eens beaamd. Men wijst er verder op, dat
de wervingsresultaten nog heel behoorlijk
zijn. Of een grote werving voor de nood
wachters resultaat zal hebben, is niet be
kend, maar een dergelijke actie is nog
nimmer gevoerd. Dit werven geschiedde
tot nu toe intern. Een van de problemen
met de noodwachters is dat in tijden van
mobilisatie deze in een kazerne onderge
bracht zullen worden en dus hun gezin
zullen moeten verlaten voor de duur van
de mobilisatie-periode.
Men wijst er tevens op dat vrijwilligers
het werk door innerlijke bezieling beter
zullen verrichten. Mr. Tielenius Kruythoff
ontkende nogmaals ten stelligste, dat de
minister reeds een besluit zou hebben
genomen, en wees er op dat het Stichtings
bestuur blijkens de statuten de bevoegd
heid heeft de regering advies uit te bren
gen over bijvoorbeeld de psychologische
gevolgen van maatregelen met betrekking
tot de B.B.
ADVERTENTIE
over Uw zenuwen. Neem
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Zij schenken de rust tot herstel
Met de volgende schepen kan zeepost worden
verzonden. De data. waarop de correspondentie
uiterlijk ter post moet zijn bezorgd, staan achter
de naam van het schip vermeld.
Argentinië: m.S. ,,Alcor" 20 febr.; Australië
s.s. „Oronsay" 24 febr.; Brazilië: s.s. „Libertad'
24 febr.; Canada: s.s. „Rijndam" 17 febr.; s.s
„Sommelsdijk" 19 febr.; m.s. „Byklefjell" 24 febr.
Chili via New York 19 febr.: Ned. Antillen: m.s
„Adonis" 17 febr.; m.s. „Isis" 24 febr.; Nieuw
Zeeland via Engeland 22 febr.; Suriname: m.s
„Charis" 19 febr.; Unie van Zuid-Afrika en Z.W.
Afrika: m.s. „Winchester Castle" 22 febr.; Brits-
Oost-Afrika: s.s. „Pierre Loti" 22 febr.
Inlichtingen betreffende de verzendingsdata
van postpakketten geven de postkantoren.
Het Haagse gerechtshof heeft de 23-jari-
ge steward F. K. uit Enfield in Engeland
veroordeeld tot een gevangenisstraf van
acht maanden met aftrek van voorarrest.
Hij had in september van het vorige jaar
in de Rochussenstraat te Rotterdam een
flinke opschudding veroorzaakt. Met een
mes stak hij een kelner in de arm. Een
agent, die hem achtervolgde kreeg een
diepe steek in de linkeroksel. De procu
reur-generaal had een jaar en zes maan
den met aftrek gevorderd. De rechtbank
te Rotterdam had de jongeman in eerste
aanleg veroordeeld tot een jaar met af
trek.
73. Slechts enkele contacten waren er: dr. Lindner, de
Beierese minister Schenk, bij wie hij de Russische
gezant Tjutchew ontmoette, die zijn gedichten kende
en er zelfs één in het Russisch had vertaald.... Der
gelijke ontmoetingen deden hem opleven, maar in het
algemeen was zijn gezondheidstoestand in München zo
slecht, dat hij zich slechts met moeite op de been
hield.
Naar buiten liet hij echter zo min mogelijk merken.
Zijn leven was thans dat van een gevierd, welgesteld
man. Toch had dit leven iets onwerkelijk voor hem.
Het werk voor de „Annalen" viel hem niet zwaar,
doch gaf hem weinig vreugde.
Heine verkeerde vaak in de salon van de Rus Tjut-
schew, die evenals hijzelf warm liep voor de vrijheids
gedachte. Hij vertelde Heine veel over zijn land, over
de volksliederen, sagen en gebruiken.
Door hem kwam hij ook regelmatig met minister
Schenk in contact en deze beloofde Heine al zijn in
vloed bij de koning te zullen aanwenden om hem een
professoraat aan de Münchense universiteit te bezor
gen.
Intussen maakte Heine plannen om naar Italië te
reizen voor herstel van zijn gezondheid.
Schenk juichte zijn plan toe. De overeenkomst met
Baron Cotta liep af en alles scheen mee te werken
om zijn plan te verwezenlijken.
Veel hartelijk woorden werden bij zijn afscheid van
München gesproken. Men rekende er stellig op, dat
hij in de Beierse hoofdstad terug zou keren
Op de 15de juli 1828, een stralende zomerse dag,
vertrok dr. Heinrich Heine.
Het was alsof zijn vijanden op dit vertrek hadden
gewacht: onmiddellijk hierna brak er in München een
felle anti-Heine-campagne los. In een betrekkelijk on
bekend blad, dat echter door de adel en geestelijk
heid werd gesteund, trok men fel van leer tegen „de
jood Heine" en belasterde hem op schaamteloze wij
ze.
HOOFDSTUK XX
Heine reisde via Tirol. Hij genoot intens van de
aanblik der hoge bergen en ademde de frisse lucht
met een gevoel van genot in. De bevolking was een
voudig, vrolijk en tegemoetkomend. In Zuid-Tirol straal
de een warme zuidelijke zon en Heine begon zich steeds
opgewekter te voelen. En hoe meer hij naar het zui
den kwam, hoe mooier de meisjes in zijn ogen wer
den! Welk een ranke aantrekkelijke wezentjes, met
hun matglanzende huid en mysterieuze donkere ogen.
Ze waren vaak armoedig gekleed en Heine moest op
eens aan zijn vader denken, die maar al te graag
deze mooie jonge vrouwen in zijn stoffen zou hebben
gekleed. Hij voelde even iets van heimwee naar zijn
ouders. Ze woonden thans in Hamburg. Hij zou ze,
als hij terug was, gaan opzoeken
Het warme zonnige klimaat deed hem geheel op
leven. Verona onderging hij als een droom. Hij ge
noot van het nietsdoen, zittend voor de café's, temid
den van het lawaaiige, roezige leven rondom. De reis
via Brescia naar Milaan langs slechte, stoffige wegen
was echter allesbehalve aangenaam. Steeds meer
beelden trokken aan hem voorbij, van Milaan ging
de reis naar Pavia, Genua, Livorno en uiteindelijk
naar Lucca. In deze badplaats hoopte hij genezing
te vinden van zijn kwaal.
In Lucca was het leven zonnig en opgewekt. De he
mel was stralend blauw en Heine voelde zich opge
nomen in een sprookjesachtig bestaan. Zijn krachten
kwamen terug en hij begon weer te schrijven. Hij
voelde zich tot grote, nieuwe dingen in staat. In de
ze opperbeste stemming schreef hij ook een verzoe
nende brief vol humor, aan Salomon Heine, in Ham
burg.
Heel langzaamaan begon, mèt het herstel van zijn
krachten, dit bestaan in Lucca hem echter onrustig
te maken. Hij dacht weer aan het leven, dat hij in
Duitsland achter had gelaten en maakte zich allerlei
zorgen. Waarom hoorde hij niets van Minister Schenk
over de mogelijkheid van een benoeming tot profes
sor in München?
Tenslotte hield hij het in Lucca niet langer uit; hij
reisde verder naar Florence. Vandaar schreef hij een
dringende brief aan Schenk. Hij voegde eraan toe,
dat hij in Florence op antwoord zou blijven wachten.
Het was 1 oktober, toen hij in Florence aankwam en
de hele maand oktober verliep, zonder dat hij iets
uit' München hoorde. De gunstige invloed van Lucca
begon reeds te tanen. Zijn hoofdpijnen kwamen terug.
Hij bleef wachten. Het was alsof donkere wolken zich
samenpakten. Tenslotte gaf hij het op. Er was geen
rust meer in hem, hij moést terug naar Duitsland...
Via Bologna, Ferrara, Padua bereikte hij Venetië.
Daar vond hij „poste restante" een brief van zijn
broer Maximiliaan. Misschien kon zijn broer hem iets
verblijdends meedelen...? Haastig scheurde hij de
brief open. Terwijl hij de inhoud las, werd hij doods
bleek. Zijn broer deelde hem mede, dat zijn vader
op zijn sterfbed lag. Een koude rilling doorhuiverde
Heine. Hij sloot de ogen en zag zijn vader voor zich,
zoals hij in zijn beste jaren was geweest: een vrolijke,
hartelijke, ietwat lichtzinnige man...
Van Venetië reisde hij via Verona, Trento en Inns
bruck terug naar München. Daar had hij een kort ge
sprek met Baron Cotta, die de „Annalen" niet wilde
voortzetten, maar Heinrich Heine voor een ander tijd
schrift wilde inschakelen.
Heine kon op dat ogenblik geen beslissing nemen.
Hij wilde éérst naar Hamburg... Op de 27ste decem
ber arriveerde hij in Wurzburg en daar bereikte hem
het bericht, dat Samson Heine op 2 december was over
leden.
De dood van zijn vader maakte een diepe indruk op
Heinrich Heine. Natuurlijk had hij deze gebeurtenis
kunnen zien aankomen. Zijn vader was jarenlang ziek
geweest en genezing was uitgesloten... Maar het féit
van diens dood trof hem als een harde slag onmiddel
lijk na zijn zonnig-vrolijke bestaan in Italië en mis
schien dat het daardoor extra hard scheen aan te ko
men..
Veel contact had er nooit tussen Samson Heine en
zijn zoon bestaan. Hij begreep niets van de opgroeien
de jongen; zijn leven bestond uit mooie stoffen, mooie
vrouwen en een vrolijk bestaan, voorzover zijn licht
zinnige inslag hem dat financieel niet onmogelijk
maakte. Op de achtergrond was steeds de liefdevolle
leiding van zijn verstandige vrouw. Zijn vader hield
van een zorgeloos bestaan, van glans en de schone
dingen dezer aarde, en dit laatste was het wat hem
met zijn zoon verbond: ook Heinrich Heine streefde
naar een zorgeloos leven en het schone.
(Wordt vervolgd)
Geen film. De plannen tot vervaardi
ging van een film over de provincie Gro
ningen zijn voorlopig opgegeven. Het was
de bedoeling een normaalfilm in kleuren,
met een looptijd van 20 minuten samen te
stellen. Naar raming zou deze film f 75.000
gaan kosten. Een actie van de Kamer van
Koophandel bracht slechts f30.000 op. Mo
gelijk zal later, wanneer de omstandighe
den gunstiger zijn, een nieuwe poging wor
den ondernomen.
Armseinen. De hoofdcommissie voor
de normalisatie heeft definitieve normen
gepubliceerd voor armseinen, waarmee
helpers aan kraandrijvers aangeven hoe te
handelen. „Waar dag en nacht duizenden
arbeiders in havenplaatsen, scheepswer
ven en fabrieken, in dikwijls ware mast
bossen van hefkranen, werken onder ge
vaarlijke omstandigheden, moet tussen
kraandrijvers en hun helpers een code be
staan van armseinen, die ieder misverstand
uitsluit. Met behulp van tekeningen en
lijnfiguurtjes wordt duidelijk gemaakt,
welke armbewegingen gebruikt dienen te
worden om de kraandrijver de last bij
voorbeeld te laten hijsen of vieren.
Kalk in de ogen. Een aantal brand
weerlieden dat in Den Haag geholpen had
bij het doven van een partij ongebluste
kalk, die door broei was gaan smeulen,
heeft daarbij kalk in de ogen gekregen.
Nadat hun in het ziekenhuis Zuidwal de
eerste hulp was verleend, zijn zij ter con
trole doorgestuurd naar het ooglijdersinsti-
tuut aan de Tasmanstraat in Den Haag.
Thuisvaart. Het fregat „Johan Mau-
rits van Nassau", dat sinds 17 maart 1955
in Nederlands Nieuw-Guinea vertoeft, is
op 9 februari naar Nederland vertrokken.
Het schip zal op de thuisreis Singapore en
Aden aandoen en wordt omstreeks begin
april in Den Helder verwacht. De „Johan
Maurits van Nassau" is door de „Evertsen"
afgelost. Dit schip is op 26 januari in Ne
derlands Nieuw-Guinea aangekomen.
Recordtijd. Een Britanniatoestel van
de Israëlische luchtvaartmaatschappij „El
Al" heeft de afstand tussen Londen en
New York afgelegd in de recordtijd van
9 uur 48 min. Het oude record stond even
eens op naam van „El Al" met een tijd
van 9 uur 57 minuten. Het record voor dit
traject in omgekeerde richting staat voorts
ook op naam van een Britannia van de „El
Al". Op 9 januari van dit jaar heeft een
toestel van deze luchtvaartmaatschappij dé
afstand New York-Londen in 7 uur 44 mi
nuten afgelegd.
Directeur. De gemeenteraad van
Leeuwarden heeft tot directeur van de ge
meentelijke lichtbedrijven te Leeuwarden
benoemd ir. C. B. van Ardenne, hoofdinge
nieur bij het G.E.B. te 's-Gravenhage.
Aanbesteding. De n.v. Grontmij. heeft
te Zierikzee aanbesteed het aanbrengen
van een deklaag en slijtlagen op wegen in
de herverkaveling Schouwen-Duiveland
met een totale oppervlakte van 271.400
vierkante meter.
Laagste inschrijver was de firma Strij-
land te Uithoorn vóór f 963.000. Hoogste
inschrijver was de Koninklijke Wegen
bouwmaatschappij te Utrecht voor
f 1.045.000. De raming was f 935.000.
DONDERDAG 13 FEBRUARI
Cinema Palace: „Notre Dame de Paris",
14 jaar, 19 en 21.15 uur. Frans Halstheater:
„Begeerte en zonde", 18 jaar, 19 en 21.15
uur. Lido Theater: „Nina". 19 en 21.15 uur.
Luxor Theater: „The king and the four
queens", alle leeftijden, 19 en 21.15 uur.
Minerva Theater: „De voddenrapers van
Abbé Pierre", 14 jaar, 20.15 uur. Rem
brandt Theater: „De Spaanse vlieg", 18
jaarj 19 en 21.15 uur. Roxy Theater: Voor
volksuniversiteit: „Madame de20
uur. Studio Theater „Les diaboliques", 18
jaar, 19 en 21.15 uur.
DIVERSEN:
Concertgebouw: Nederlandse Reisver-
eniging; echtpaar Boesman over ballon-
avonturen, 20 uur.
Hervormde Kerk, Ramplaan: Voor de
Protestantse Gezondheidszorg de film
„Vechten en Dienen", 20 uur.
Hervormde Kerk, Wilhelminaplein
Heemstede: Joodse. Katholieke en Pro
testantse liturgische muziek, 20.15 uur.
VRIJDAG 14 SEPTEMBER
Schoolvoorstelling: Toneelgroep Puck
met „Taloelah", 14 uur.
Concertgebouw: Noordhollands Philhar-
monisch Orkest, zevende concert in de se
rie V, 20.15 uur.
BIOSCOPEN:
Cinema Palace: „Santa Lucia", alle leef
tijden, 14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Frans
Halstheater: „Brandend moeras", 14 jaar,
14.30, 19 en 21.15 uur. Lido Theater:
Pyama Game", alle leeftijden, 14, 16.15,
19 en 21.15 uur. Luxor Theater: „Op leven
en dood", 18 jaar, 14, 19 en 21.15 uur. Mi
nerva Theater: „20.000 mijlen onder zee",
14 jaar, 20.15 uur. Rembrandt Theater:
„Nathalie", 14 jaar, 14, 16.15, 19 en 21.15
uur. Roxy Theater: „Vrouw zonder ge
nade". alle leeftijden, 14.30, 19 en 21.15
uur. Studio Theater: „Zondige vrouwen",
18 jaar, 14.15, 19 en 21.15 uur.