Het is weer zover
Chefa riste „4"
Panda en de wijze Meester
Opklarend vriesweer
Vier betrouwbare
middelen in 1 tabiet!
Banken ruim in hun middelen,
deviezen bleven vrij stabiel
J
Weekstaat Nederlandsche Bank
Wereldnieuws
ió Uet zo
J
2
DE BELASTINGBILJETTEN
WACHTEN OP INVULLING
1. STUDIEBEURZEN
Wftndjgfs genezen snel met
PUROL
Onverminderde expansie
bij Rott. Scheepshypotheek
N.V. Algemeene Levens
verzekering-Bank
Amsterdams krediet voor
twaalf gelede trams
Gunstige resultaten van
Algemeene Waarborgmij.
N.V. Autobusonderneming
Gebr. Oosterom Beverwijk
HOOGTEZON
H. J. MAERTENS N.V.
Wijers' verwacht goede
omzet in komende maanden
RENAULT DAUPHINE
GARAGE DEN HOUT
ERFENIS
WOENSDAG 26 FEBRUARI 1958
V.
(Van onze belastingmedewerker)
Verleden jaar hebben wij ten dienste
van onze lezers in een aantal artikelen een
toelichting gegeven bij het aangiftebiljet
voor de inkomsten- en vermogensbelasting,
om hen bij de invulling van dienst te zijn.
Daar we bij onze lezers niet kunnen bin
nen kijken, weten we niet, wie van hen
deze artikelen, die verschenen zijn onder
het opschrift „Zonder Voorbehoud en naar
Waarheid", hebben bewaard en bij wie ze,
zo niet weg van alle vlees, dan toch de weg
van alle oude kranten gegaan zijn.
Ook dit jaar willen we trachten, onze
lezers in enige artikelen steun te bieden bij
het invullen van hun aangiftebiljetten.
We hopen dat zo te doen dat zij, die de ar
tikelen van het vorige jaar bewaard heb
ben, er nog iets nieuws in vinden en dat
zij, die ze niet bewaard of niet gelezen
hebben, toch op de belangrijke punten
voorgelicht worden.
Het meest opvallende in het nieuwe aan
giftebiljet is wel, dat het thans ook zal
dienen voor de premieheffing ingevolge de
Algemene Ouderdomswet 1957, zoals met
vette letters in de kop van het biljet staat
aangegeven. De aanslagbiljetten voor pre
mieheffing, die tot nog toe door de belas
tingdienst zijn uitgezonden, zijn alle voor
lopige. Het zal velen toeschijnen, dat de
belastingdienst hopeloos achter is, omdat
tussen de voorlopige en de definitieve aan
slag zo lange tijd verloopt. Toch is het
goed, zich daar niet op te verkijken. Want
men moet niet vergeten, dat het voorlopige
aanslagbiljet is uitgereikt bij het begin
van 1957, terwijl de definitieve aanslag
en dat geldt ook voor de inkomstenbelas
ting pas kan worden vastgesteld als het
inkomen over 1957 bekend is. En dat is
uiteraard pas na het einde van 1957. Bo
vendien weten heel veel mensen 2 januari
1958 heus nog niet. wat zij over 1957 ver
diend hebben. Ook daar moet de belas
tingdienst bij het uitreiken van de aangif-
tenbiljetten mee rekening houden.
En dan nu iets over de aangifte zelf. Om
te beginnen bij de kinderaftrek: velen van
onze lezers zullen daar niet al te veel
moeilijkheden mee hebben. Wat nog wel
eens moeilijkheden oplevert zijn de studie
beurzen. Die zijn er tegenwoordig vele en
zij kunnen de aanspraak op kinderaftrek
beïnvloeden.
Laten we eerst eens aannemen, dat de
ouders een studietoelage voor hun stude-
ADVERTENTIE
Niettegenstaande de conjunctuur in
1957 een lichte terugslag vertoonde, hield
de expansie van het bedrijf der n.v. Rot-
terdamsche Scheepshypotheekbank onver
minderd aan. Zelfs het vergrote kapitaal
(van 9 miljoen op 11.250.000) was, al
dus de directie, niet toereikend om de uit
breiding b\j te houden. De resultaten
stemmen tot grote tevredenheid.
De baten aan rente, provisie enzovoorts
hebben 4.765.787 bedragen (v.j.
3.716.853). De winst na aftrek van on
kosten en verdere voorzieningen bedroeg
1.370.357 (v.j. 1.182.219). Voorgesteld
wordt een dividend van 26 percent (onver
anderd) over het bedrag der verplichte
storting, zijnde 26 per aandeel.
Naar nieuwe rekening wordt overge
bracht 510.811, ten dele bestemd om de
nog te betalen belasting te voldoen. De
gezamenlijke reserves zullen, nadat de
winstverdeling is vastgesteld, 4.410.266
bedragen 4.261.705). Het totaal bedrag
der leningen, in 1957 tot stand gekomen,
beliep 27.975.450 en was verdeeld over
89 leningen. Deze bedragen vertonen wei
nig verandering bij die van 1956.
In 1957 werden nieuwe leningen ge
sloten tot een bedrag van 27.975.450. Af
gelost werd voor een bedrag van
12.212.968, zodat het uitstaande bedrag
aan leningen steeg van 71.765.294 tot
87.527.776. De onderhandelingen met de
Algemeene Waarborgmaatschappij n.v. te
Amsterdam hebben tot resultaat gehad,
dat juist vöör de afsluiting van het boek
jaar een transactie tot stand kwam, waar
bij het gehele bezit aan aandelen en op-
richtersbewijzen van de n.v. Standaard
Hypotheekbank, waarvan de Rotterdam-
sche Scheepshypotheekbank sinds 1943
eigenares is geweest, aan de Algemeene
Waarborgmaatschappij n.v. werd overge
daan voor een netto prijs van 624.375,
terwijl tevens uit de winst over 1957 nog
een bedrag van 20.000 als interimdivi-
dend werd uitgekeerd.
In de jaarvergadering van de n.v. Alge
meene Levensverzekering-bank te Rotter
dam bracht de directie verslag uit over
het boekjaar 1957. Het verzekerde kapi
taal bedroeg per ultimo december 1957
bijna 165 miljoen (v.j. 149,5 miljoen),
zodat de netto-vooruitgang rond ƒ15 mil
joen beliep. De bruto-produktie heeft be
dragen ƒ20,3 miljoen (v.j. ƒ19,8 miljoen),
terwijl door diverse oorzaken kwam te
vervallen een kapitaal van 5,5 miljoen.
De gemiddeld op de gezamenlijke beleggin
gen gekweekte rente bedroeg 3.98 percent
tegen 3.66 percent in 1956.
De financiële resultaten zijn volgens de
directie niettegenstaande het ook in 1957
gestegen loon. en salarispeil, bevredigend
geweest. Het batig saldo der verlies- en
winstrekening bedroeg 355.536 (1956:
348.211). Besloten werd, het dividend te
bepalen op acht percent (v.j. zeven per
cent), hetgeen een bedrag vereist van
40.000; na reservering voor te brtaien
belastingen van 80.000 kon aan de extra-
•"~°rve ruim ƒ222.000 worden toegevoegd.
rend kind krijgen. Wanneer zij een som
als renteloos voorschot ontvangen, die zij
dus moeten terugbetalen, dan verandert er
aan de kinderaftrek niets. En dat is ook
duidelijk, want de ouders laten we maar
zeggen de vader moet ten slotte de stu
die betalen. Of hij het geld daarvoor ge
heel of voor een deel voorgeschoten krijgt,
maakt geen verschil.
Evenzeer blijft de kinderaftrek intact,
wanneer de vader een periodieke uitke
ring krijgt voor de studie van een kind,
hetzij dan, dat hij deze rechtstreeks ont
vangt, hetzij hij de uitkeringen geniet
krachtens wettelijk vruchtgenot van het
inkomen van zijn minderjarig studerend
kind. In deze gevallen behoort de uitke
ring tot zijn inkomen. Uit dat inkomen
betaalt hij de studie. Hij behoudt dus
recht op kinderaftrek, hetzij dubbel, hetzij
drievoudig.
Anders wordt het naar onze mening, als
de vader in een bepaald jaar éénmaal een
bedrag geschonken krijgt voor de studie
van zijn zoon. Deze schenking is niet be
last, maar wel kan de kinderaftrek er door
verloren gaan. Voor het kind, dat op ka
mers woont kan de drievoudige kinderaf
trek veranderen in dubbele, als n.l. de
schenking tot gevolg heeft, dat de vader
de studiekosten niet meer geheel of nage
noeg geheel betaalt. De kinderaftrek
gaat geheel verloren, als hij ze ook niet
meer grotendeels (voor meer dan de helft;
betaalt. Voor het studerende kind, dat
thuis is, gaat de (dubbele) aftrek geheel
verloren, als de vader de studiekosten niet
meer grotendeels betaalt.
Kijken we nu naar de studerende jonge
ling of jonge dochter. En wel naar de meer
derjarige of de minderjarige van wiens in
komen de vader geen wettelijk vrucht
genot heeft. Want van de minderjarige
van wiens inkomen de vader wel wettelijk
vruchtgenot heeft, gaan de inkomsten toch
weer naar de vader. Dat geval hebben we
hier boven behandeld. Krijgt nu een zoon
voor zijn studie rechtstreeks inkomsten
van derden, dan gaat de kinderaftrek op
dezelfde wijze, als zo juist aangegeven,
verloren. Dat spreekt ook wel vanzelf, want
niet de vader, maar het kind zelf betaalt
zijn studie. Hiermede zou de zaak afge
lopen zijn, als art. 43, eerste lid niet be
stond. Dat art. 43 eerste lid zegt, dat het
inkomen van kinderen, voor wie aanspraak
op kinderaftrek bestaat, bij dat van de
ouders geteld wordt.
Welke gevolgen heeft nu dit wetsartikel?
Wanneer het kind periodieke uitkeringen
krijgt, zijn deze belast bij hem zelf, als de
uitkering ten minste zo groot is, dat de
aanspraak op kinderaftrek geheel vervalt.
Het kind staat dan min of meer op zich
zelf. Een klein voorbeeld kan dit misschien j
verduidelijken. Een kind woont oo kamen:
en studeert. Totale kosten 3000.Het
kind krijgt een periodieke uitkering van
200.per maand. Gevolg hiervan Is, dat
het kind noch nagenoeg geheel, noch gro
tendeels door zijn vader wordt onderhou
den. Derhalve geen kinderaftrek. Het kind
heeft-een inkomen van 2400.-^. ...s.
Houden we nu dit voorbeeld nog even
aan, maar zij de periodieke uitkering
100.in plaats van 200.per maand.
Het kind wordt dan nog wel grotendeels
door de vader onderhouden. Hij heeft dus
nog altijd recht op dubbele kinderaftrek,
maar hij zal nu f 1200.als inkomen moe
ten aangeven. De minister heeft echter be
paald, dat deze bijtelling niet behoeft plaats
te vinden Ook wordt het kind niet belast.
Dit geldt dus voor het meerderjarige kind
en voor het minderjarige van wiens in
komen de vader geen vruchtgenot heeft.
Al met al schijnt ons de kwestie van de
kinderaftrek en de studiebeurzen nog niet
zo moeilijk toe, als maar goed in het oog
gehouden wordt, wie uiteindelijk de stu
diekosten betaalt. Dan zijn nog veel moei
lijkheden op te lossen.
Memoreren we ten slotte nog. dal voor
de kosten, besteed aan kinderen voor wie
geen aanspraak bestaat oo kinderaftrek,
een beroep on art. 51 (buitengewone lasten)
mogelijk blijft.
B. en W. van Amsterdam stellen de ge
meenteraad van Amsterdam voor f 3.600.000
beschikbaar te stellen voor het aanschaf
fen 'van twaalf gelede tramwagens. De
wagens zijn bestemd voor lijn 2, die reeds
voor een deel met dit nieuwe type wordt
geëxploiteerd.
Het totaal van de in omloop zijnde
pandbrieven en gelden opgenomen op on
derhandse schuldbekentenis beliep vol
gens de gecombineerde balans per 31 de
cember 1957 van de Algemeene Waarborg
maatschappij n.v., Hypotheekbank voor
Nederland n.v. en de Hypotheekbank voor
Nederland II n.v., 48.094.310 (v.j.
46.059.085). De hypotheekportefeuille
nam wederom toe van 48.145.301 tot
48.462.641. De rente van hypotheken
wordt in de verlies- en winstrekening ver
antwoord met een bedrag van 2.119.359
(v.j. 1.957.334). De rente van pandbrieven
en gelden geleend op schulbekentenis be
liep 1.604.086 1.457.460).
Het saldo winst bedroeg 201.590
192.239). Voorgesteld wordt een dividend
van 24 (onv.) op een onveranderd kapi
taal van 3.00.000. Het gemiddelde be
drag der uitstaande, leningen beloopt rond
16.600 15.500).
De instelling heeft geen belang meer bij
leningen waarvan de onderpanden door
oorlogsgeweld zijn verwoest. Met de per
31 december 1957 tot stand gekomen over
neming van het aandelenkapitaal van de
n.v. Standaard Hypotheekbank beoogt de
directie een verbreding van de basis van
het bedrijf.
Met een maatschappelijk kapitaal van
1.000.000, verdeeld in 1.000 aandelen van
1.000 is opgericht de n.v. autobus-onder
neming gebrs. Oosterom te Beverwijk.
De vennootschap heeft ten doel de ex
ploitatie van autobusondernemingen en
het verrichten van alle daarmede in ver
band staande werkzaamheden en rechts
handelingen, daaronder begrepen het hu
ren en verhuren van autobussen, automo
bielen en touringcars enzovoorts. Ge
plaatst zijn 300 aandelen, die worden vol
gestort door inbreng van het bedrijf tot
dusver gedreven onder de naam autobus
onderneming firma gebrs. Oosterom.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
VERKOOP en VERHUUR
Nassaustraat 5 - Haarlem - Tel. 15220
Vier werkelijk betrouwbare middelen
helpen elkaar en doen wonderenl
De vier geneesmiddelen van Chefarine
„4" worden in de hele wereld met uit
stekend resultaat gebruikt. Ze hebben
hun volkomen betrouwbaarheid wel zeer
duidelijk bewezen en millioenen mensen
baat gebracht bij pijnen en griep, vaak
ook dan wanneer andere middelen falen.
Tegen pijnen en griep. Geschikt voor de gevoeligste maag,
want die wordt beschermd door het bestanddeel Chelaro*.
Dat de banken bijzonder goed in hun
middelen zitten, blijkt wel uit de weekstaat
van de Nederlandsche Bank die laat zien
dat de saldo's van banken zijn toegenomen
met niet minder dan 124 miljoen. Met
een totaal van 423 miljoen zitten de
banken, aan het begin van de nieuwe kas
geldperiode, waarin het verplichte kas-
reservepercentage gebracht is van 4 op 5
percent, er bijzonder goed voor. Het ver
plichte gemiddelde immers kan nu ge
raamd worden op 240 miljoen. In hun
ruime positie hebben de banken geen aan
leiding gezien om de dure voorschotten
verder in belangrijke mate af te lossen.
Deze bleven 26,3 miljoen.
In tegenstelling tot de vorige weken valt
er geen opmerkelijke stijging van goud en
deviezen waar te nemen. De toeneming
bedraagt ditmaal slechts 8 miljoen en
deze stijging resulteert uit een vermeer
dering van de goudvoorraad met 94
miljoen en een vermindering van de netto
deviezenreserve met 86 miljoen. Uit het
feit dat de convertibele valuta is ingezakt
van 1118 miljoen tot 1047 miljoen leidt
men af, dat convertibele deviezen zijn om
gezet in goud.
Dat de biljettencirculatie zou toenemen
viel te verwachten, nu het vrijdag reeds
de laatste dag van de maand is. De biljet
ten namen toe met 65 miljoen, hetgeen
nog betrekkelijk meevalt. De schatkist
moet wel een hoop geld hebben binnen
gekregen. Haar saldo steef met 88 mil
joen tot 743 miljoen. De Nederlandsche
Bank heeft de afgifte van schatkistpapier
hervat. Begin volgende maand zal de schat
kist grote bedragen nodig hebben uit
hoofde van vervallen schatkistpapier en
van verplichtingen op geconsolideerde
De begrenzing van koude en zachte
lucht, die dinsdag met veel neerslag tot
het midden van het land wist door te drin
gen, begon zich daarna weer naar het zui
den te verplaatsen. Achter de vorstgrens
stak een krachtige tot stormachtige noord
oostelijke wind op, die koude, polaire
lucht uit Noord-Duitsland aanvoerde. De
ermee gepaard gaande sneeuwstorm be
reikte dinsdagavond zijn hoogtepunt. De
sneeuwzone verwijdert zich intussen naar
midden- en oost-Duitsland en wordt ge
volgd door een gebied met opklaringen en
slechts enkele verspreid voorkomende
lichte sneeuwbuien.
Aangezien nog koudere lucht uit Scandi
navië naar ons land onderweg is, zal de
komende nacht in het binnenland hier en
daar matige vorst verwacht kunnen wor
den. De wind neemt verder in kracht af.
Bij IJsland komt een nieuwe depressie
tot ontwikkeling, die op dit ogenblik een
oostelijke koers volgt. Het is waarschijn
lijk dat deze naar het zuiden zal afzwen
ken, maar zij zal wellicht het weer in ons
land niet voor morgenavond beïnvloeden.
WEERRAPPORTEN
Donderdag 27 februari
Zon op 7.32 uur, onder 18.15 uur.
Maan op 11.25 uur, onder 2.35 uur.
Maanstanden
26 febr. 21.51 uur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Donderdag 27 februari
Hoog water 9.11 en 21.45 uur.
Laag water 4.23 en 16.58 uur.
Het hoog en laag water te Zandvoort is
10 tot 15 minuten vroeger dan te IJmuiden.
Temperaturen
buiten- O,
M
en bipnenlandheden- 5
3 g
0) 2
morgen 7 uur.
Neerslag: tJ-j
u c
laatste 24
uur -S 0
c
4>
a5
Helsinki
geheel bew. no
-18
0
Stockholm
sneeuw nno
-12
8
Oslo
half bew. wnw
-17
0
Kopenhagen
sneeuw n
-6
1
Aberdeen
onbewolkt nw
-2
2
Londen
half bew. nnw
-1
3
Amsterdam
zwaar bew. n
-1
0
Brussel
driftsneeuw no
-2
19
Luxemburg
sneeuw nno
-4
9
Parijs
sneeuw nw
-1
9
Bordeaux
sneeuw nnw
2
6
Grenoble
sneeuwbui nnw
3
5
Nice
licht bew. windst.
8
4
Berlijn
geheel bew. windst.
5
6
Frankfort
sneeuw nnw
1
2
München
zwaar bew. wzw
6
0
Zürich
sneeuw wnw
1
4
Genève
sneeuw w
0
0,1
Locarno
sneeuw windst.
0
19
Wenen
zwaar bew. z
9
0
Innsbruck
zwaar bew. wzw
8
0
Rome
zwaar bew. z
12
0
Ajaccio
onweer nnw
11
4
Madrid
licht bew. nno
2
0
Mallorca
geheel bew. nw
11
0
Algiers
licht bew. wzw
12
0
Den Helder
zwaar bew. nno
-0
onm.
Ypenburg
geheel bew. n
-1
20
Vlissingen
zwaar bew. nno
1
8
Eelde
geheel bew. nno
-2
8
De Bilt
driftsneeuw n
-1
onm.
Twente
driftsneeuw n
-3
onm.
Eindhoven
driftsneeuw nno
-2
onm.
Vlv. Z.-Limb. sneeuw n
-3
17
Onm. onmeetbaar.
73. De ontroering van de ober, die het
kistje met de juwelen trillend in zijn ar
men klemde, was zo aandoenlijk, dat Joris
zich bruusk af moest wenden om niets te
laten blijken van ZIJN emotie. Dat was
bijzonder fijngevoelig van hem, want, als
hy iets had laten merken van zijn gevoe
lens, dan zou de goede ober beslist een
illusie armer zijn geworden. Nu werd dit
gedrag door de bediende aangezien voor
de bescheidenheid van iemand, die gewend
was om weldaden te doen. „Een kist vol
juwelen! Wat een geschenk!", riep hij met
omfloerste stem. „Nu is mijn weeshuis ge
red! Wat moet u een vredig, vriendelijk
en oprecht gemoed hebben!" Bij die laat
ste woorden begon Joris knersend zijn
sigarettepijpje te vermalen. „Wat? Een
VREDIG, VRIENDELIJK en OPRECHT
GEMOED?!", riep hij verwoed. „Als ik
DAT had, zou ik het juwelenkistje nooit
hebben afgegeven!!" En na een blik vol
walging op het kistje te hebben geworpen,
ging hij stampend heen, de dankbare ober
verbijsterd achterlatend. Maar Panda be
greep, dat Joris mét het kistje voorgoed
zijn belangstelling voor Oosterse wijsheid
had verloren en voor het eerst sinds lange
tijd had hij een Vredig Gemoed„De
juwelen hebben eindelijk een bestemming
gevonden, waarmee de wijze Meester het
eens zal zijn", mompelde hij, „nu kan ik
rustig naar huis gaan".
EINDE
schuld. Promessen zijn, blijkens de gege
vens van het ministerie van Financiën, toe
genomen met niet minder dan 309 mil
joen. De post andere saldo's trekt de aan
dacht omdat zij vrijwel is teruggekeerd tot
het bedrag van veertien dagen geleden.
Hieruit blijkt dat de aanzienlijke stijging
van de vorige week toegeschreven moet
worden aan een tijdelijke plaatsing van
middelen die thans weer zijn onttrokken.
Op de geldmarkt blijft de toestand zeer
ruim. Callmoney is zaterdag verlaagd tot
3 percent en men acht zelfs volgende
maand een verdere verlaging tot 2)4 per
cent niet uitgesloten.
Hoewel de detailhandel zich in het afge
lopen najaar iets meer terughoudend heeft
getoond met betrekking tot de bestellingen
voor het komende voorjaarsseizoen, heeft
de directie van J. P. Wijers' Industrie-
en Handelsonderneming n.v. goede ver
wachtingen voor de omzet van de komen
de maanden", zo is op de jaarlijkse alge
mene vergadering van aandeelhouders
medegèdeeld.
De deelneming in de Tissage J. P. Wijers
S.A. Ie Kortrijk is tegen de bedongen
prijs verkocht. In verband met de Euro-
markt deelde de directie mee, dat bij de
groothandel de mening heerst dat hiervan
weinig voor- of nadeel zal worden onder
vonden. Als Wijers zich een omzet wil ver
werven in andere landen, dan zal dit moe
ten geschieden door het stichten van zelf
standige vestigingen, waarvoor- nieuw
kapitaal nodig zal zijn. Mogelijk zal de
export enige verbetering ondergaan ten
gevolge van de nieuwe bepalingen van de
Euromarkt, zo deelde de directeur de heer
F. H. W. Klein Bog mede. Hij meende dat
ook de Benelux geen verandering had te
weeggebracht in de handel van het be
drijf.
Twee aandeelhouders maakten bezwaar
tegen de bepaling dat de vennootschapsbe
lasting in mindering wordt gebracht van
dat gedeelte van de winst dat'aan de aan
deelhouders ten goede komt en niet van
het deel dat aan tantièmes wordt uitge
keerd. De directie antwoordde dat deze
bepaling statutair is. Een voorstel om niet
akkoord te gaan met de gepubliceerde ba
lans en de verlies- en winstrekening en
de dividendreserve op te heffen werd dooi
de overige aanwezigen verworpen. Het di
vidend van 15 pet. werd goedgekeurd.
ADVERTENTIE
Ontwikkelingsbeeld
Maart 1956: aan de wereld voorgesteld.
15 jan 1958: Dagproductie 950 stuks
15 febr 1958: Dagproductie 1020 stuks
Uitgejouwd. De Westduitse industrieel Al
fred Krupp von Bohlen und Halbach
is aan het begin van zijn omstreden
rondreis door Australië op de vliegvel
den van Melbourne en Sydney uitge
jouwd door demonstranten, die protes
teerden tegen zijn toelating tot het land.
Omgekomen. Tengevolge van langdurige
droogte zijn op Zuid-Madagascar ter. -
minste dertigduizend stuks vee van
dorst omgekomen.
Vogelzang. Het Hongaarse instituut voor
vogelkunde gaat, blijkens een berich
van de UNESCO een archief aanleggen
van bandopnamen van de zang der ver
schillende vogels.
Gelegenheid. Het is politieke waarnemers
opgevallen dat de Russische minister
van Defensie, maarschalk Konjev, Joe
goslavië niet heeft genoemd als een
van de landen die in de tweede oorlog
tegen de nazi's vochten in een artikel
dat hij schreef voor het Tsjechische
blad „Rude Pravo" ter gelegenheid van
de veertigste verjaardag van het Rode
leger. Konjev noemde alle landen die
thans deel uitmaken van het Russische
blok.
Verraderlijk. Dr. Wolfgang Wohlgemuth,
een belangrijke figuur in de zaak-John,
is door het Westduitse staatsgerecht te
Karlsruhe beschuldigd van verraderlij
ke activiteiten. Wohlgemuth is uit Ber
lijn waar hij gearresteerd werd, naar
West-Duitsland gebracht.
Superieur. De Amerikaanse vice-president
Nixon heeft in een toespraak voor de
nationale voedsel-conferentie te Wash
ington verklaard, dat „voedsel een be
slissender wapen dan satellieten zal
kunnen blijken in de koude oorlog te
gen Rusland". Volgens Nixon zijn de
Verenigde Staten superieur wat betreft
voedsel en voedselverdeling.
Enig. President P.hee van Zuid-Korea
heeft de enige linkse partij in Zuid-Ko
rea, de progressieve partij, buiten de
wet gesteld. De voorzitter van de par
tij, een voormalige communist, die zich
twee keer tegenover Rhee kandidaat
heeft gesteld voor het presidentschap,
en functionarissen van de partij zijn ge
arresteerd op beschuldiging van schen
ding van de bepalingen voor de nationa
le veiligheid.
Uitgeleverd. Miguel Sanz, die onder de
voormalige Venezolaanse president Ji
menez hooid van de staatspolitie was,
en die na de val van Jimenez een toe
vlucht had gezocht in dé Columbiaanse
ambassade te Caracas, is door de Co
lumbiaanse ambassadeur aan de Vene
zolaanse militaire autoriteiten uitgele
verd. De uitlevering geschiedde op
grond van het feit, dat Sanz van moord
wordt beschuldigd. Slechts om politie
ke redenen vervolgden kunnen zich in
een buitenlandse ambassade aan ver
volging door hun regering onttrekken.
Geplaagd. Minnijean Brown, het zestien
jarige negermeisje dat in Little Rock
van de middelbare school gestuurd is,
heeft zich aangemeld voor de lessen in
de New Lincoln middelbare school te
New York. Deze school, die hoofdzake
lijk door blanken, maar ook door kleur
lingen en buitenlanders wordt bezocht
heeft Minnijean een studiebeurs van
1050 dollar aangeboden. De acht neger
kinderen die de middelbare school van
Little Rock nog bezoeken worden ook
geplaagd, zei Minnijean.
Vermaak. Een groep circusartiesten, zan
gers, dansers en musici is uit Moskou
vertrokken om op te treden voor Russi
sche geleerden, die op een ijsschots in
het noordpoolgebied verblijven.
Hittegolf. In Rio de Janeiro, de hoofdstad
van Brazilië heerst een hittegolf met
temperaturen van veertig graden Cel
sius
Ondermijnd. Abbé Pierre, de Franse
priester die zich het lot van de daklo
zen in Parijs en elders in Frankrijk
heeft aangetrokken, moet nog enkele
maanden in Zwitserland rust houden,
doordat een operatie en zijn drukke
werk van de laatste jaren zijn gezond
heid hebben ondermijnd.
Bom. Bij graafwerkzaamheden in West-
Berlijn is een zware Britse vliegtuig
bom met vertragingsmechanisme uit
de oorlog gevonden. Daar de bom als
zeer gevaarlijk wordt beschouwd,
werd dadelijk bevel gegeven de 650 be
woners van dertien flatgebouwen te
evacueren. Deskundigen van de politie
zullen vanmiddag trachten het gevaar
lijke voorwerp onschadelijk te maken.
DOOR ALLE eeuwen heen is het roven
van kunstschatten een naarstig beoefend
bedrijf geweest. Wat de horden van Hitier
in dit opzicht hebben gepresteerd, vervult
ons nog steeds met afgrijzen. Maar de
Fransen waren 150 jaar tevoren geen haar
beter, noch de Russen, of welk ander volk
ook. Laten we daarom maar eens beginnen
bij de Fransen die alle roerende en on
roerende goederen van de bisdommen
Mainz, Trier, Keulen en Salzburg in 1803
onteigenden, met uitzondering
van de domkerken, waarvan
de inventaris mocht worden
behouden. De overige kerken
werden tot kazernes, gevange
nissen of desnoods tot krank
zinnigengestichten ingericht,
en indien ook een dergelijke
bestemming niet voldeed,
werden zij met de grond gelijk gemaakt.
Over de achtergrond en de nasleep van
deze secularisatie behoeven we gelukkig
niet te spreken, omdat één enkel facet
hiervan voor vandaag voldoende stof op
levert. Dat was het feit, dat de kerkelijke
kunstschatten, sedert eeuwen en eeuwen
in kloosters en kerken verzameld en op
gehoopt, verkocht moesten worden en
voor een appel en een ei terecht kwamen
bij uitdragers, ambachtslieden en burgers,
die de kunstwaarde ervan in de verste
verte niet konden beoordelen. Bij meubel
makers kon het oude hout van koorbanken
nog uitstekend gebruikt worden om er
tafel- of stoelpoten van te draaien, be
schilderde panelen konden voor kastdeu
ren of tafelbladen dienen, en wat door de
afbraak of het ondeskundig verwijderen
grote beschadigingen vertoonde, kon altijd
nog als brandhout dienst doen. Allerlei
handwerkslieden dachten aan de meest
uiteenlopende voorwerpen nog wel een
nuttige bestemming te kunnen geven en
met karrevrachten werden de kunstschat
ten uit de kloosters gereden, zonder dat de
opkopers ook maar enig idee hadden van
de cultuurwaarden die zij hadden opgela
den. Wat niet bruikbaar werd geacht ver-
dween tiaar afval- en rommelbergplaatsc
oj werd eenvoudig ergens achter gelate
zonder dat de onontwikkelde en domme
burgerij er zich een ogenblik om bekom
merde. In Keulen leefde echter een man,
die met de vernietiging van de kunst
schatten geen genoegen kon nemen. Dal
was F. F. Wallraf, een man van middelbare
leeftijd, die dank zij zijn kerkelijke rang
vrij toegang kon krijgen tot kerken, kloos
ters en archieven. Zijn methode lijkt een
voudig, want hij stapte de
kerkelijke gebouwen binnen
en nam zonder veel om
slag mee wat hem belang
rijk en, in cultureel opzicht,
waardevol toescheen. Maar
zo simpel was het toch
niet, want vele kerkelijke
overheden verzetten zich tegen
zijn optreden, omdat zij dit niet begrepen.
Voorts stroopte Wallraf de ruïnes, de
markten, uitdragerswinkels, de werkplaat
sen van ambachtslieden, rommelzolders en
alle mogelijke andere uithoeken af om mee
te nemen wat van zijn gading was en dit
op te stapelen in zijn huis. dat een onover
zichtelijke chaos van schilderijen, panelen,
houten en stenen sculptures, glas-in-lood-
ramen, munten, delfstoffen, wapens, ge
waden, fresco's, glas, landkaarten, koper
gravures, inkunabelen, enzkreeg te be
vatten. Uiteraard kreeg hij hulp bij het
hamsteren van deze kunstschatteti, die -
toen de tijden twaalf jaar later gekeerd
waren - geïnventariseerd en overzichtelijk
opgeborgen en onderhouden werden. Het
resultaat van zijn kordaat optreden ivas de
erfenis, die hij in 1824 de stad Keulen
naliet en die volgens H. H. Pars onder
meer 1616 schilderijen telde, w.o. 376 Ita
liaanse, 309 Oudduitse en 304 Nederlandse
meesters.
Wat er in de laatste wereldoorlog ge
beurd is, lijkt ons ook de moeite van het
vertellen wel waard.
Daarover morgen
(Nadruk verboden)
H. Pétillon
