Horen en zien
r
BUMBEL EN DE WENSHOORN
EEN WOELIGE TIJD
DANKBAAR SPEELSTUK
VAN HANS KEULS
P.v.d.A.-congres besprak de
problemen van het noorden
r
Agenda voor
Haarlem
Kort en bondis
5
radio televisie
AANKONDIGINGEN EN
NABESCHOUWINGEN
Snelmaai' niet spannend
Artiesten en mensenredders
Journaals over en weer
De radio geeft dinsdag
Televisieprogramma
„PLANTAGE TAMARINDE"
Linnaeushof opent in
begin april
Ds. J. v. Leeuwen niet naar
Utrecht
Amerikaans bezoek
aan onze havens
Rectificatie
ONS VERVOLGVERHAAL
DOOR WERNER STEINBERG
MAANDAG 10 MAART 1958
In Europa hoeft men zaterdagmiddag
grote belangstelling getoond voor de eind
strijd om het wereldkampioenschap zaal
handbal in de Werner Seelenbinder-Halle
in Oost-Berlijn, doordat een groot aantal
landen dé rechtstreekse uitzending van de
ontmoeting Zweden-Tsjechoslowakije
overnamen. C ik in ons land v/as de fina
le te zien en Ko Hogendoorn verzorgde
het commentaar van de doelpuntrijke
strijd. De cameramensen hadden geen ge
makkelijke taak, omdat het spel zich snel
verplaatste en het moeilijk was de bal in
het beeld te houden. Met behulp van tele
lenzen slaagden zij in hun taak, waardoor
een goede reportage ontstond van deze
overigens niet spannende wedstrijd. De
Zweden wonnen gemakkelijk.
De familieavonden van de N.C.R.V. op
zaterdag hebben weer een wijziging ten
goede gehad, doordat de wedstrijd „Uit te
gen thuis" (een Haarlemse familie bond
de strijd aan tegen een Bussumse) ge
scheiden was gehouden van het variété
programma. Daardoor kwam de wedstrijd
beter tot zijn recht, hoewel hij geruime
tijd in beslag nam, een half uur langer
dan aangekondigd was. De wedstrijdlei-
de. Goos Kamphuis was gul in het uitde
len van handjes en kreeg gelegenheid eni
ge mensen te laten vertellen over hun
moedig optreden. In de eerste plaats wa
ren er een echtpaar en zijn zoon, die een
groot aantal moeders en kinderen uit een
te water geraakte autobus hadden gered
allerlei zakenlieden boden later telefo
nisch geschenken aan en daarna ver
scheen een gepensioneerde Haagse tram
bestuurder Reeder, die een halve eeuw
geleden een aanrijding heeft voorkomen,
waardoor het leven van Koningin Wilhel-
mina en Prins Hendrik werd gespaard.
Zijn verdiensten zijn door de Koningin er
kend en daarom kan de Hagenaar zich rid
der, redder en rijder Reeder noemen. Het
variétéprogramma stond weliswaar op
een hoog peil maar geheel geboeid heeft
het toch niet. De vier vrolijke Franse zan
gers „Les quatr'e Jeudis" (die vorig jaar
in Hoofddorp voor de televisie zijn opge
treden) brachten in Bussum een nummer,
dat zij reeds destijds gezongen hadden.
Bijzonder geslaagd waren het optreden
van de jongleur Paul Berny wiens num
mer zeer geschikt is voor een uitzending
en het spel van „Les marionettes Em
pire." De debutanten van deze avond wa
ren twee meisjes uit Beverwijk en Heems
kerk, die vlot en vrij op de accordeon
speelden. Het muzikale gedeelte was weer
toevertrouwd aan het orkest onder leiding
van Juan Pet.ro, met medewerking van
de harpiste Lien Doets en het koor
„Sneeuwklokjes".
Evenals op andere zaterdagavonden van
de N.C.R.V. verzorgde Jelle de Vries het
lied van de maand en voerde Pi Scheffer
een gesprek met enkele musici onder
wie de vermaarde pianist Alexander
Uninsky en met zangertjes, van wie
„pas" grammofoonplaten „geperst" zijn.
Beeldschermer
De Britse Commerciële Televisie en het
Amerikaanse Columbia Broadcasting Sys
teem gaan in samenwerking een dage
lijkse journaaldienst aan andere tv-sta-
tions in de wereld leveren. De Britse on
derneming verwacht van deze dienst een
belangrijke bron van inkomsten te kun
nen maken en zij wil de winst gebruiken
om de kwaliteit van haar eigen program
ma's op te voeren. Zij zal in hoofdzaak
verantwoordelijk zijn voor de levering
van journaals uit Engeland, Europa, het
Midden Oosten en landen van het Geme
nebest. CBS zal Noord- en Zuid-Amerika,
het Verre Oosten, de Pacific en andere
gebieden voor zijn rekening nemen. De
Britse onderneming zegt momenteel met
de Russen over de uitwisseling van jour
naals te onderhandelen. Reeds koopt zij
journaalfilms in Rusland en zij hoopt nu
ook aan de Russen journaals te kunnen
taan leveren om een deel van de kosten
verbonden aan de aankoop van Russische
journaalfilms te dekken.
HILVERSUM I 402 M. 7.00 AVRO. 7.50 VPRO.
8.00—24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Gram.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nieuws. 8.15
Gram. 9.00 Gymn. 9.10 Voor de vrouw. 9.15 Gram.
9.40 Morgenwijding. 10.00 Gram. 10.50 Voor de
kleuters. 11.00 Pianoduo. 11.30 Pianorecital. 12.00
Gram. 12.20 Regeringsuitz.: Landb.rubr. 1. Kente
ring op het platteland. 2. Wij bezoeken een nieu
we voorlichtingswoning in Kampen. 12.30 Land
en tuinb.meded. 12.33 Dansmuziek. 13.00 Nieuws.
13.15 Meded. en gram. 13.25 Lichte muziek. 13.55
Beursber. 14.00 Gram. 14.40 Schoolradio. 15.00
Viool en piano. 15.30 Voor de zieken. 16.30 Voor
de jeugd. 17.20 De dierenwereld en wij, caus. 17.30
Gram. 17.40 Accordeonspel. 18.00 Nieuws. 18.15
Journ. 18.30 Amateursprogr. 18.55 Paris vous par-
le. 19.00 Voor de kinderen. 19.05 Koorconc. 19.15
Voor de jeugd. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevar. progr.
22.15 Pianovoordr. 22.35 Experimentele muz. 22.55
Ik geloof, dat.. 23.00 Nieuws. 23.15 Koersen van
New York. 23.16 New York calling. 23.21—24.00
Gram.
HILVERSUM II 298 M. 7.00-24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gram. 7.45 Morgengebed
en lit. kal. 8.00 Nieuws en weerber. 8.15 Gram.
8.50 Voor de huisvrouw. 9.45 Lichtbaken, caus.
10.00 Voor de kleuters. 10.15 Gram. 10.30 School
radio 10.50 Gram. 11.00 Voor de Vrouw. 11.30
Schoolradio. 11.50 Als de ziele luistert, caus. 12.00
middagklolk - noodklok. 12.30 Land- en tuinbouw-
mededelingen. 12.33 Gram. 12.55 Zonnewijzer. 13.00
Nieuws en Kath. nieuws. 13.20 Platennieuws. 13.25
Lichte muz. 14.00 Schoolradio. 14.30 Voor de plat
telandsvrouwen. 14.40 Pleidooi voor een non,
hoorsp. 15.20 Gram. 15.35 Promenade-ork. en ver
teller. 16.00 Voor de zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00
voor de jeugd. 17.40 Beursber. 17.45 Regerings
uitz.: Rijksdelen Overzee: mr. J. A. J. van Gor-
kom: Districten van Suriname. 18.00 Lichte muz.
18-20 Zang. 18.45 Dit is leven, caus. 19.00 Nieuws.
19.10 Comm. 19.15 Lichte muz. 19.35 Gram. 19.45
Acl. 20.00 Lijdensmeditatie. 21.00 Instrum. sextet.
21.25 Koor, kamerork. en sol. 22.50 Nieuws. 23.05
—24.00 Hier helpt alleen maar bidden, hoorspel.
BRUSSEL 324 M.
12.00 Gram. 12.15 Pianospel. 12.30 Weerbericht.
1234 Pianospel. 13.00 Nieuws. 13.15 Gram. 14.00
Schoolradio. 15.45 Gram. 16.00 Koersen. 16.02
Vlaamse muziek. 16.30 Omroeporkest en sol. 17.00
Nieuws. 17.10 Cellorecital. 17.45 Boekbespr. 18.00
•Jeugdconc. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws.
'9.40 Gram. 19.50 Caus. 20.00 Voor de vrouw. 20.15
Gram. 21.30 Omr.ork. 22.00 Nieuws. 22.15 Barok
muziek. 22.55—23.00 Nieuws.
VOOR DINSDAG
VPRO: 20.00 Journ. en weeroverz. 20.15 Gesprek
aan de schrijftafel. 20.25 Oude films. 20.45 Al
mijn zoons, toneelstuk.
Zich terecht op het standpunt stellend,
dat men van een werkelijk gezond toneel
leven in ons land niet kan spreken zolang
er geen eigen dramatische litteratuur be
staat en men derhalve het publiek vrijwel
alleen moet bedienen met vertalingen van
buitenlandse stukken, afgestemd op andere
zeden en gevoelens, blijft „Theater" zien
inspannen om werken van Nederlandse
auteurs een dergelijke kans te bieden. Men
heeft bij andere gezelschappen wel eens de
indruk, dat een dergelijke activiteit voor
namelijk ontwikkeld wordt als een soort
plichtpleging jegens de subsidiegevende
overheid. Niettemin zijn gedurende kor
tere of langere tijd bij herhaling de namen
van Hugo Claus, Max Croiset de Haagse
Comedie heeft een nieuw spel van hem in
voorbereiding en Ed. Hoornik op de
affiches verschenen. De laatste tijd heeft
men van Jef Heydendael en Jan de Hartog
niets nieuws gezien en eigenlijk moeten
ook Ary den Hertog en Ben van Eyssel-
steijn als vertegenwoordigers van een vo
rige generatie hieraan worden toegevoegd.
Van veel weerklank is nog geen sprake.
De directies nemen met deze politiek een
l'iink risico, dat voornamelijk veroorzaakt
wordt door de op wantrouwen gelijkende
afwachtende houding van het publiek. In
Arnhem men herinnert het zich met
dankbaarheid had ook de première van
„Herodes" van Abel Herzberg plaats.
Jongstleden zaterdag had in de Gelderse
hoofdstad een in zekere zin merkwaardige
gebeurtenis plaats, te weten de eerste op
voering van „Plantage Tamarinde" van mr.
Hans Keuls, directeur van het Internatio
naal Bureau voor Auteursrecht te Amster
dam, zoon van de voorname dichter, als
schrijver in ons land reeds door het veel
gelezen boek „Het Engelse toneel in oor
logstijd" bij de wezenlijk belangstellenden
bekend. Deze gebeurtenis mag merkwaar
dig heten, omdat dit stuk in 1956 werd be
kroond in een prijsvraag van de Bond van
Nederlandse Toneeluitgevers en de Neder
landse Vereniging van Toneelschrijvers
ten behoeve van hetamateurtoneel. Nu
is het zo, dat de meeste amateurverenigin
gen hun verantwoordelijkheid ten opzichte
van de dramatische kunst niet beseffen en
doorgaans huiverig zijn iets te wagen door
deze miskenning van de in algemene zin
te boeken winst. Dat het beroepstoneel het
goede voorbeeld gaf, is een onverwachte
reden tot vreugde. De vertoning heeft be
wezen, dat de onderneming niet vergeefs
is geweest. Ondanks het hachelijke slot
reageerde het talrijke publiek trouwens
met langdurige blijken van geestdrift.
De handeling van het stuk voltrekt zich
op het eiland Curasao, waar de auteur ge
durende enige jaren als advocaat geves
tigd is geweest, eerst in 1938, dan kort na
de wereldoorlog en tenslotte in 1948. Het
hoofdthema is de aanpassing van een oude
koloniaal bij de nieuwe maatschappelijke
verhoudingen. Aan de veelzijdigheid van
dit vraagstuk, dat op allerlei manieren met
het persoonlijke leven is verbonden, dankt
dit spel een boeiende aspectwisseling, die
het onderscheidt van soortgelijke drama's
over het conflict tussen „stad" en „land"
van Jan Fabricius en zijn navolgers, waar
mee men toch evenzeer door de schilde
ring van de in eigen recht opgaande „tro-
penadel" een duidelijke verwantschap
voelt. Ook hier namelijk botsingen door
toenemende industrialisatie in een overwe
gend agrarisch gebied. Plantagebezitter
Sjon Jan, stammend uit een oud geslacht
van pioniers, ziet het erfgoed van acht ge
neraties ten onder gaan door het weg
trekken van arbeiders, die op „Isla Stinkie"
gaan werken, omdat de oliemaatschappijen
veel hogere lonen betalen. Halsstarrig wei
gert hij alle winstgevende aanbiedingen om
grond voor boringen af te staan. Zijn be
kentenis aan het slot, dat hij de bezitting
boven de mens heeft gesteld, klinkt in de
melodramatische enscènering, door dc
schrijver zo gewild, helaas als een tirade
uit een brok ouderwets volkstoneel. Niette
min is deze groei naar inzicht behoorlijk
verantwoord. Er is in principe het komt
niet helemaal tot zijn recht een knappe
wisselwerking tussen uiterlijke gebeurte
nissen en innerlijke noodzaak. Ondanks de
geforceerde haast om tot een gelukkig slot
over de hele linie te komen, wil men ge
loven in de rijping tot inzicht.
Een vage gelijkenis met de probleem
stelling in het Amerikaanse „Van ander
ras" vertonend is het boeiend doorgewerkte
motief van de discriminatie en emancipa
tie van kleurlingen. De instelling hier
tegenover wordt geconcretiseerd door het
huwelijk van de blanke dochter Maria met
de in Nederland gestudeerd hebbende en
na zijn terugkeer als arts gevestigde Philip,
een onechte zoon van de negerin Jaja, de
oude getrouwe keukenmeid met haar be
minnelijk aanpassingsvermogen bij alle
omstandigheden. Op werkelijk buitenge
woon suggestieve wijze, door een welover
wogen accentuering van schilderachtige
en humoristische détails, is Keuls erin ge
slaagd de eigenaardige sfeer van Curagao
op te roepen, waardoor de personen zoveel
reliëf krijgen, dat men niet ernstig wordt
gehinderd door het schematische van hun
karakters. De naar verfijning strevende
regie van Cruys Voorbergh was voorbeel
dig afgestemd op wat er aan levensvat
baarheid in de papieren typeringen stak.
Prima opvoering
In een bijzonder mooi décor van Wim
Vesseur de veranda van een „hoog, koel
en ruim huis naar het model van een
Spaanse hacienda" in een royaal door de
natuur gezegend heuvellandschap aan de
Carabaïsche oceaan werd er een sterke
opvoering van dit prijzenswaardige Neder
landse werk gegeven. Geen regisseur, zelfs
niet een zo vindingrijke als de huidige,
kan ergens meer uithalen dan erin zit en
dat dwingt, gezien het frisse en levendige
resultaat, tot de conclusie dat wij met een
eenvoudig, maar knap speelstuk te doen
hebben. Cruys Voorbergh vertolkte zelf met
indrukwekkende beheersing en scherpe
nuanceringen de starre grondbezitter, zo
danig dat men voortdurend een tegenstrij
dig gevoelsleven aanwezig wist. Zelfs de
„wederopstanding" van zijn ziekbed na de
katastrofe maakte hij bijna geloofwaardig.
Peronne Hosang was zijn warmhartige
echtgenote, Marijke Bakker zijn lieve
dochter en Siem Vroom zijn lichtzinnige
zoon. Tweemaal een „open doekje" kreeg
Elly van Stekelenburg voor haar inderdaad
verrukkelijke creatie van Jaja, die naar
alle kanten het gebruikelijke clichéwerk
doorbrak en verre overtrof. Paul Storm
maakte als de even schilderachtige opge
zette Wancho met plezierige handigheid
gebruik van de kansen tot komische be
drijvigheid. Bob Goedhart was zeer goed
op zijn plaats als Philip door een nobele
bescheidenheid en bedwongen hartstocht.
Piet Eelvelt droeg een geestige pastoor en
Piet van der Meulen een wat kleurloze
ingenieur bij.
De prima opvoering maakt „Plantage
Tamarinde" dubbel aanbevelenswaardig.
Een stuk zonder pretenties, met een niet
geheel geslaagde derde akte, maar met in
zicht in de eisen van het theater geschreven
en treffend door authenticiteit.
David Koning
Marijke Bakker en Bob Goedhart als
de geliefden en Cruys Voorbergh als
de weerbarstige vader in „Plantage
Tamarinde" van Hans Keids.
De Linnaeushof in Bennebroek zal in be
gin april zijn poorten weer openstellen.
Over de openingsdatum wordt thans nog
overleg gepleegd, maar vaststaat, dat de
ze voor de paasdagen valt. In tegenstel
ling tot vorig jaar zal de bloementuin dit
maal zonder onderbreking geopend zijn tot
oktober. Er zijn weer ruim een miljoen
bloembollen opgeplant. Bijzondere zorg is
aan de aanleg van de bloementuin be
steed. De directeur van de Linnaeushof
de heer H. W. Roozen, verwacht dit jaar
veel bezoek, in het bijzonder van buiten
landers.
Ds. J. v. Leeuwen, gereformeerd predi
kant te IJmuiden, heeft het beroep naar
Utrecht niet geaccepteerd. De beslissing
over het beroep naar Den Haag is nog in
beraad.
De kapitein stond nog altijd verbouwereerd te staren naar De Vrije Vogel. Bum,bel
lachte en trok hem aan zijn arm mee.
„Kom, kapiteinWe gaan gauw aan boord; nu kunnen we weer varen en hier
vandaan gaan!"
Toen kwam kapitein Molla weer 'n beetje bij van zijn verbazing; ze stapten in de
sloep en roeiden naar het schip. 119-120
De voorzitter van de Partij van de Ar
beid, de heer E. Vermeer, heeft in het za
terdag te Assen gehouden bijzondere con
gres van de Partij van de Arbeid gezegd
dat de groeiende werkloosheid velen zorg
baart, in het bijzonder in de provincies
Groningen, Friesland en Di-ente.
Sommigen geven de bestedingsbeperking
de schuld van de werkloosheid. Zij is er
echter op gericht, de economie in haar
evenwicht terug te brengen, in tegenstelling
tot in de dertiger jaren, toen men zei dat
de crisis maar moest uitzieken, aldus de
heer Vermeer.
Drie inleiders, de Tweede-Kamerleden
drs. A. R. Vermeer en drs. H. M. Franssen,
en de heer J. Lageveen, secretaris van het
N.V.V., spraken over „werken, wonen en
leven in Noord-Nederland".
Industrialisatie
Drs. A. R. Vermeer betoogde onder
meer, dat in de noordelijke provincies ver
dere industrialisatie en ontwikkeling van de
dienstensector noodzakelijk zijn, wil men
de thans aan de gang zijnde ontwikkeling
stuiten, waarbij het gebied gedraineerd
wordt door een eenzijdige migranten-
stroom, die bevolkingsopbouw, sociale
structuur en welvaartshoudingen scheef
trekt. Bij de industrialisatie zal gestreefd
moeten worden naar regionale concentra
tie en daarvoor zal een reeks op elkaar af
gestemde maatregelen nodig zijn, te onder
scheiden in die welke gericht zijn op ver
betering van het economische, sociale en
culturele klimaat en die welke meer direct
de vestiging van bedrijven stimuleren.
De huidige werkloosheid, die in de noor
delijke provincies relatief hoog is, vestigde
volgens de heer Vermeer opnieuw de aan
dacht op de structuur van dit gebied, die
ondanks de na de' oorlog genomen maat
regelen nog zeer zwak blijkt te zijn.
Werkgelegenheid
De heer Lageveen merkte eveneens op,
dat de werkgelegenheidssituatie in het
noorden sinds 1950 ondanks industrialisatie
en migratie niet wezenlijk is verbeterd. De
„natuurlijke" werkgelegenheid neemt in
het noorden nog voortdurend af door de
toenemende mechanisatie, de sanering van
de bedrijfsgrootte en de extensivering in
de landbouw en de teruggang in het veen-
bedrijf.
Volgens de heer Lageveen verdiende
het ernstig overweging of het verlenen van
de industrievestigingspremie niet zou kun
nen worden uitgebreid van de thans als
ontwikkelingsgebieden aangeduide delen
der provincies tot het gehele noorden.
Financiering
Drs. Franssen betoogde, dat het noorden
van Nederland het westen niet zijn Delta
werken, tunnels en Europoort misgunt. Die
passen alle in de structuur van het westen
en verhogen indirect het welvaartspeil van
het noorden. Wel verlangt het noorden be
grip voor de voorzieningen, die noodzake
lijk zijn om het noorden zijn eigen plaats
in de Nederlandse samenleving te laten be
houden en mede te laten delen in de toene
ming van de welvaart. Voorzover het noor
den zelf niet bij machte is deze structuur
verbetering te bekostigen, heeft de rege
ring de plicht mede in de financiering te
voorzien. Zij dient echter het noorden grote
zelfstandigheid te geven, opdat zijn eigen
verantwoordelijkheid in deze tot haar recht
kan komen.
Donald Lowe, de voorzitter van het be
stuur van de Newyorkse haven, vertrekt
op zeventien dezer naar West-Europa
waar hij achttien belangrijke havensteden
waaronder Rotterdam en Amsterdam, zal
bezoeken. Het belangrijkste doel van de
reis is de ontwikkeling van de handel tus
sen Europa en de haven van New York.
In het rechtbankverslag van vrijdag
maart over duizenden kilo's verf, die aan
de staat werden onttrokken, is een hinder
lijke fout geslopen. In het verslag werd
gemeld, dat de bussen verf in de koffer
ruimte van de personenauto van de uit
voerder werden afgevoerd. Dit moet zijn
de personenauto van de schilderspatroon.
ADVERTENTIE
Prijsverhoging Hofstra grotendeels
door RENAULT-fabriek en agenten
opgevangen
Renault vier Luxe
Renault Dauphine
GARAGE
4995.— i.p.v. 5165.-
5995.— i.p.v. 6240.-
D E N HOUT
94. Salomon Heine lachte ook. „Als ik alles bij mijn
leven weggeef, blijft er na mijn dood niets te erven.
Nu kunnen jullie je nog op mijn dood verheugen!"
Naderhand zei hij in ernst tegen zijn neef: „Je
vrouw is bijzonder charmant. Ik zal maken, dat ze
nooit van de honger behoeft om te komen. Mocht jij
of ik sterven, zij zal haar toelage behouden, daarvoor
zal ik maatregelen treffen. Niemand zal kunnen zeg
gen, dat Salomon Heine de vrouw van zijn neef liet
verhongeren!"
Zijn moeder zat er meestal zwijgend bij, als Eugenie
druk babbelde. Ze zat graag bij de oude vrouw. De
stad Hamburg boeide haar niet en urenlang kon ze
bij Heine's moeder zitten babbelen.
Deze zei tot haar zoon: „Je vrouw is ij del en dol op
uiterlijk vertoon en bovendien praat ze veel te veel,
maar ze heeft een goed hart en dat is heel belang
rijk". En ze voegde eraan toe: „Omdat zij van jou
houdt, wil ik ook van haar houden".
Heine werkte hard in die dagen. Zijn nieuwste ge
dichten kwamen bij Campe uit en evenals vroeger
deed hij zelf het correctiewerk. Eugenie moest ech
ter plotseling naar Parijs terug. Haar moeder was
ziek geworden.
Heine bleef. Het drukken van zijn gedichten vorder
de langzaam. Toen hem het gerucht ter ore kwam dat
de Pruisische regering wegens zijn medewerking aan
Marx' blad in Parijs, een arrestatiebevel tegen hem
zou uitvaardigen besloot hij echter ook te vertrekken.
Hij wilde niets riskeren.
Buiten raasde een storm, toen hij zijn moeder dit
besluit mededeelde. Ze larstte in tranen uit. „Dat je
je bij dit weer op zee waagt, Harry! Als je werkelijk
van me houdt, blijf je hier tot de zon weer schijnt".
Hij bezweek voor haar tranen en stelde zijn ver
trek uit. Maar tenslotte kwam toch het moment, dat
hij voor de laatste maal haar oude handen over zijn
wangen voelde strelen. Met moeite maakte hij zich
uit haar omhelzing los. Met hese stem zei hij: „Weet
dit, lieve moeder, ik dank mijn leven en èlles aan u.
Of ik nu in Parijs ben of elders, ik ben toch altijd bij u!"
De deur viel achter hem dicht. Zijn ogen waren
vol tranen. Zo snel mogelijk verwijderde hij zich.
Het weerzien met Eugenie was een grote vreugde.
Vol innigheid omhelsden ze elkaar en duizend-en-een
dingen hadden ze elkaar te vertellen.
Het was thans bijna winter. Met ongeduld wachtte
Heine op de toezending van zijn nieuwe boek. Einde
lijk kwam het pakket van Campe in Parijs aan. Ze
nuwachtig scheurde Heine het open. Steeds weer door
trilde hem een gevoel van opwinding, als hij een nieu
we uitgave van zijn werk in handen hield.
Campe had hem ditmaal verrast: hij had bijzonder
mooi papier voor zijn boek gekozen. Met een liefde
vol gebaar streek hij over de bladzijden. Hij bladerde
er in, daar stond de ondertitel: „Deutschland ein
Wintermarchen".
Hij voelde zich duizelig worden. De letters dansten
voor zijn ogen, schenen dan weg te vagen en het vol
gende ogenblik was het beeld verdwenen... Hij liet
het boek uit zijn handen vallen en tastte naar zijn
ogen. Béide ogen ware), thans blind...
Opnieuw werd dr. Sichel de oogspecialist, geraad
pleegd. Wekenlang moest Heine in een donkere ka
mer liggen en niemand mocht hem bezoeken. Lang
zaam keerde een vaag licht in zijn ogen terug, maai
de stekende pijn bleef. Eugenie verzorgde hem vol
liefde.
Campe stuurde hem allerlei kranten met waarderen
de kritieken. Er verscheen een Franse vertaling van
zijn laatste boek. Dit toppunt van zijn roem beleefde
hij echter in duisternis.
•In januari begon hij zich langzamerhand wat beter
te voelen. Hij wandelde weer rond, kon weer wat
zien en schreef korte brieven. Op een dag bracht de
post een zwaar verzegelde enveloppe. Carl Heine stel
de hem in een plechtige brief op de hoogte van de
dood van zijn vader en had een uittreksel van diens
testament bijgevoegd: 8000 Mark in contanten voor
Heinrich Heine en zijn vrouw. Geen woord over een
jaarlijkse toelage.
Dit testament deed hem opnieuw ineenstorten. Hoe
was dit mogelijk? Had Salomon Heine hem niet een
jaarlijkse toelage beloofd, die na zijn dood zou voort
duren en ook op Eugenie zou overgaan? Hij schreef
naar Hamburg om een nadere vork-Uiring Het ant
woord kwam: het testament was van zéér recente
datum en alle vóórgaande beschikkingen waren waar
deloos
Carl Heine had dus wraak genomen. Carl Heine,
die zo bang was geweest, dat de Hamburgse Heines
in zijn Memoires zwart gemaakt zouden worden...
Via zijn uitgever bereikte Heine de mededeling, dat
Carl Heine bereid zou zijn hem wederom een toelage
te geven, wanneer hij zijn „Memoires" éérst aan
zijn neef ter beoordeling zou voorleggen. Familie-cen-
suur naast de censuur van de Pruisische regering!
Daaraan zou Heine zich nooit onderwerpen!
Al deze emoties deden zijn gezondheid geen goed.
De verlamming van zijn lichaam schreed voort. Hij
bewoog zich met de grootste moeite. De blindheid van
zijn ogen keerde telkens terug.
Eugenie was steeds vol liefde aan zijn zijde en ver
pleegde hem met eindeloos geduld. In de zomer begaf
hij zich naar Montmorency, even buiten Parijs. Daar
zochten allerlei vrienden hem op. In het groene gras
liggend discussieerde men over diverse problemen.
Heine was nog steeds vol goede moed. Nog steeds
had hij vele plannen. Hij werkte ondanks alles. De
raadgevingen van zijn dokter sloeg hij in de wind,
het noodlot was toch niet meer te ontkomen.
De volgende zomer verbleef hij in de badplaats Ta-
bres. Daar bereikte hem een exemplaar van de „Augs-
burger Allgemeine Zeitung", waarin gemeld werd,
dat Heinrich Heine gestorven was...! Er kwam een
bitter lachje om zijn mond. Nóg leefde hij! En was het
niet een merkwaardige speling van het lot, dat dege
ne, die doodgewaand werd, een lang leven beschoren
was?
De tijding van Heine's dood verbreidde zich snel
in Duitsland. Ook Carl Heine kwam 't ter ore. En
opeens kwelde hem berouw. Toen naderhand bleek,
dat zijn neef nog leefde, verklaarde hij zich bereid
om de jaarlijkse toelage door te betalen en. voor het
geval Heine werkelijk zou sterven, de helft vanhet
bedrag aan Eugenie te zullen geven.
Ondanks zijn voortschrijdende ziekte, bleef Heine's
geest helder. Als een toeschouwer volgde hij de ver
schillende symptomen van zijn kwaal. Hij wist niet,
hoe lang 't nog zou duren, maar wel wist hij hoe het
einde zou zijn...
(Slot volgt)
Schoonmaakbedrijven. Het schoon
maken van gebouwen, met uitzondering
van particuliere woningen, door schoon
maakbedrijven, valt met ingang, van 9
maart onder de sociale verzekeringswetten,
ook als er geen arbeidsovereenkomst is
aangegaan. Het personeel van schoon
maakbedrijven is derhalve voortaan steeds
verzekerd ingevolge de ongevallenwet, de
ziektewet, het ziekenfondsenbesluit, de
kinderbijslagwet en de werkloosheidswet.
Verkeerstechnische leergang. Voor de
vierde keer zal de ANWB een verkeers
technische leergang organiseren, ditmaal
op 1, 2 en 3 april te Utrecht. De minister
van Verkeer en Waterstaat, mr. J. Algera,
zal de opening verrichten. De ANWB or
ganiseert deze leergangen voor technici
van rijk, provincies, gemeenten en water
schappen die bemoeiing hebben met het
uitwerken van wegenplannen en het be
heer van wegen, en voor politiefunctiona
rissen wier werkterrein ligt op het gebied
van het verkeer.
Schaapherder overleden. Thomas To
bias Janssen, waarschijnlijk de laatste
schaapherder van Zuid-Limburg, is vrij
dagavond overleden. Spoedig na de aanleg
van het vliegveld Zuid-Limburg kwam hij
daar met zijn kudde. Hij ging er iedere
dag met zijn kudde heen tot vóór drie
weken, toen zijn werkgever hem thuis
hield, omdat de herder zich niet, goed
voelde. Tobias Janssen trok reeds van zijn
veertiende jaar af met schapen op.
De Hiswa. De belangstelling voor de
Hiswa, de watersporttentoonstelling in
het R.A.I.-gebouw te Amsterdam, is ge
zien de cijfers van het bezoekersaantal, tot
dusver aanzienlijk groter dan vorig jaar.
Zondag telde men op de expositie 12.137
bezoekers tegen 8.000 op de eerste zondag
vorig Jaar, toen de tentoonstelling (in
tegenstelling tot dit jaar) ook des avonds
geopend was. Het aantal bezoekers is
thans, de eerste drie dagen na de opening,
de 20.000 reeds overschreden.
Sigarettendiefstal. In een Rotterdamse
sigarettenfabriek is ingebroken en een
partij van enige tienduizenden sigaretten
weggenomen.
Muntenveiling. Handelaren uit de
gehele wereld zijn de afgelopen week in
Amsterdam bijeen geweest op een veiling
van munten, numismatische boeken, pen
ningen en dergelijke bij de veilinghouder
Jacques Schulman. Diverse munten en
penningen werden voor veel hogere prij
zen verkocht dan de geschatte waarde. Het
geveilde materiaal was voor een groot deel
afkomstig uit de verzameling van wijlen
de heer A. O. van Kerkwijk, oud-directeur
van het Koninklijk Kabinet van Munten,
Penningen en Gesneden Stenen en uit die
van wijlen mr. J. C. P. E. Menso. De totale
opbrengst van de veiling bedroeg ongeveer
400.000.
A DVE^TENTTE
MAANDAG 10 MAART
TENTOONSTELLINGEN
Huis Van Looy: Tentoonstelling repro-
dukties Perzische miniaturen 1921.30
uur. Bibliotheek aan Prinsenhof: Fototen
toonstelling over de ontwikkeling van Ned.
musea 1921.30 uur.
FILMS
Cinema Palace: „Vrouwen en spionnen",
14 jr., 19 en 21.15 uur. Frans Halstheater:
„Aasgieren van het Westen", 14 jr., 19 en
21.15 uur. Lido Theater: „Die Sünderin
vom Ferner-Hof", 14 jr., 19 en 21.15 uur.
Luxor Theater: „Het schandaal van Clo-
chemerle" 14 j., 19 en 21.15 uur. Minerva
Theater: „La Strada", 18 jr., 20.15 uur.
Rembrandt Theater: „Sissi, keizerin en
moeder", a.l., 19 en 21.15 uur. Roxy Thea
ter: „Bij ons op Hawaii", 18 jr., 19 en 21.15
uur. Studio Theater: „Het Bolsjoi-ballet",
a.l., 19 en 21.15 uur.
DINSDAG 11 MAART
Minerva Theater: Het Noordhollands
Philharmonisch Orkest, tweede abonne
mentsconcert, 20 uur.
TENTOONSTELLINGEN
Huis van Looy: Tentoonstelling repro-
dukties Perzische miniaturen 917 en
19.3022 uur. Bibliotheek aan Prinsenhof:
Fototentoonstelling over de ontwikkeling
van Ned. musea 1012.30 uur.
FILMS
Cinema Palace: „Vrouwen en spionnen",
14 jr., 14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Frans Hals
theater: „Aasgieren van het Westen", 14 jr.,
14.30 en 20 uur. Lido Theater: „Du bist
Musik", al., 14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Luxor
Theater: „Het schandaal van Clochemerle",
14 jr., 14, 19 en 21.15 uur. Rembrandt Thea
ter: „Sissi, keizerin en moeder", a.l., 14,
16.15, 19 en 21.15 uur. Roxy Theater: „Bij
ons op Hawaii", 18 jr., 14.30, 19 en 21.15
uur. Studio Theater: „Het Bolsjoi-ballet",
a.l., 14.15, 19 en 21.15 uur.
