Panda in het Wilde Westen
Winstdaling Proost en Brandt ondanks
goede binnenlandse resultaten
Vrijhandelszone is zowel voor E.E.G.
als Nederland van groot belang
Winterweer wil niet wijken
P
Wereldnieuws
ZATERDAG 22 MAART 1958
2
Export en transitohandel
beïnvloedden eindresultaat
ongunstig
Voor goodo en
duurzame vloeren
EDELHOUT
vloeren
Hogere winst Slavenburg's
Bank overtrof gestegen
kosten
Holl. Signaalapparaten
Bij liquidatie Tjilangkap zal
eerste uitkering 18 pet .zijn
Nikkel en kobalt op Nieuw
Guinea exploitabel
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
Gestegen winst bij De Bary
Dividendvoorstellen
Van Reeuwijk
Pleidooi van staatssecretaris Van der Beugel
Het Vrijhandelsgebied en
de E.E.G.-eensgezindheid
^oclt ió het zo
Temperatuur
J
ADVERTENTIE
DONDERDAG
Blijkens het verslag over 1957 heeft
Proost en Brandt n.v. een bruto-winst be
haald van 1.377.277 (v.j. 2.066.701). Na
afschrijvingen en reserveringen ad
f 768.549 (v.j. 733.498). reservering voor
vennootschapsbelasting ad 228.000
557.000) en toevoeging aan de algeme
ne reserve ad 130.000 375.601) resteert
een netto-winst van f 250.678 400.602).
Voorgesteld wordt een dividend van 7 pet.
(v.j. 8 pet.) op een onveranderd kapitaal
van 3 miljoen gulden. De exploitatie
winst bedroeg 1.987.777 2.637.148). Hel
verloop van zaken in 1957 kan, aldus het
verslag, zeker niet onverdeeld gunstig
worden genoemd. Meer dan een factor
werkte in averechtse richting en het eind
resultaat blijft dan ook aanmerkelijk ach
ter bij dat van 1956.
Als lichtpunt kan gelden, dat het minder
gunstige resultaat aan een beperkt aan
tal aanwijsbare oorzaken is te wijten. Van
een achteruitgang over de gehele linie was
bepaald geen sprake. Integendeel, in vele
opzichten was een duidelijke vooruitgang
te constateren. De stijging van de totale
geldomzet met ongeveer 8 pet. in verge
lijking tot 1956 geeft hier enige indicatie.
Niettemin maant het eindresultaat tot
waakzaamheid, vooral wat betreft het pro
bleem der kosten, die voortdurend een
neiging tot aanwas vertonen.
In ruimere mate moest gebruik worden
gemaakt van de beschikbare kredietfaci
liteiten. In verband hiermee bleek een
nauwlettend toezien op de omvang dei-
voorraden en de beweging der uitstaande
vorderingen gewenst, en de nodige voor
zieningen op dit punt werden in de loop
van het verslagjaar getroffen.
De binnenlandse papierhandel, waar het
zwaartepunt van de vennootschap ligt,
kon op een alleszins behoorlijk jaar te
rugzien. De omzetstijging was vrij sterk
en de brutowinsten waren daarmee onge
veer in overeenstemming. Hierdoor kon de
algemene verhoging van het kostenpeil
vrijwel worden opgevangen. Het eindre
sultaat kon dat van 1956 vrijwel evena
ren. De handel in polyaethyleen-film voor
doorschijnende verpakking bezet na een
aanloopstadium een behoorlijke plaats en
er zijn vooruitzichten op verdere terrein
winst.
Over de export- en transitohandel is het
verslag allerminst in majeur. Aanmerke
lijke verscherping van de concurrentie op
overzeese markten deden de winstmarges
inkrimpen bij een enigszins dalende om
zet. Het resultaat werd hierdoor ongunstig
beïnvloed.
ADVERTENTIE
UAADIPrf ZIJ15TRAAT 96
H A AKLtm mEr.: 70340
Het jaar 1957 is voor de n.v. Slaven-
burg's Bank te Rotterdam wederom een
gunstig jaar geweest. De omzetten namen
belangrijk toe, hetgeen een hogere winst
ten gevolge had, die de gestegen kosten
overtrof. De inkomsten uit interest be
liepen 2.396.908 2.196.591), uit provisie
ƒ2.085.398 1.941.224). Inclusief het saldo
a.p. was de bruto winst 4.500.520
4.166.799) en het beschikbare winstsaldo
ƒ2.106.219 (v.j. 1.949.605). De onkosten
stegen tot 2.394.301 (ƒ2.217.193). Voorge
steld wordt een onveranderd dividend van
7 percent op het geplaatste kapitaal van
11 miljoen (onv.).
Toegevoegd wordt aan reserve nieuw
bouw 200.000 (f 100.000), afschrijving ge
bouwen 176.133 152.725), reserve
100.000 (onv.), waardoor deze gebracht
wordt op 3.200.000, bijzondere reserve
ƒ740.000 635.667); ƒ22.085 gaat over naar
nieuwe rekening.
In januari werd het nieuwe bankge
bouw in Rotterdam in gebruik genomen.
In december 1957 kwam de bank in het
bezit van de aandelen Kollumer Bank (de
n.v. Kohevim) te Kollum. Het balanstotaal
per 1 januari 1958 bedroeg f 105.417.798
tegen 1 januari 1957 108.313.620. De
debiteurenrekening vermeerderde tot
f 67.577.561 66.580.624). De krediteuren-
rekening daalde tot ƒ76.244.432 78.930.960).
In haar overzicht zegt de directie, dat
in afwachting van de conjuncturele ont
wikkeling in 1958 het wel niet voorkomen
kan worden, dat het bedrijfsleven in deze
periode van onzekerheid en aanpassing,
mede door de prijsdalingen op de grond-
stoffenmarkt, hier en daar verliezen zal
hebben te incasseren. Speciaal de margi
nale bedrijven en ondernemingen, die
korte middelen hebben aangewend voor
hun investeringen, zullen bezwaarlijk de
moeilijkheden kunnen vermijden. Gezonde
bedrijfsvoering en de kracht van het be
drijfsleven zelf, alsmede de arbeids- en
spaarzin van de bevolking, zijn elementen
van doorslaggevende betekenis, waarvoor
de overheid door een gezond monetair en
budgetair beleid voor alles het juiste kli
maat dient te scheppen, aldus de directie.
In de algemene vergadering van aan
deelhouders van de Hollandsche Signaal
apparaten n.v. is besloten een dividend van
9 percent uit te keren.
De papierwaren-industrie boekte weder
om een forse vooruitgang. De boekbinde
rij kan op een redelijk jaar terugzien. De
afzet bleef enigszins achter bij die van
1956, maar het resultaat daalde veel ster
ker.
Bij de handel in bouwmaterialen was de
terugslag in conjunctuur duidelijk merk
baar. Toch was er een vrij sterke omzet-
verhoging. Door daling van de winstmar
ges kon het resultaat over 1956 niet ge
ëvenaard worden.
De investeringen beliepen 379.000 te
gen ongeveer 618.000 in 1956.
In de jaarlijkse algemene vergadering
van aandeelhouders van de n.v. Cultuur
maatschappij „Tjilangkap", waarin het
voorstel van de raad van commissarissen
om tot liquidatie der vennootschap over
te gaan werd behandeld, kon geen beslis
sing worden genomen, omdat het vereiste
quorum niet aanwezig was. Een tweede
vergadering zal worden gehouden op 2
april.
Indien, aldus de directeur, tot liquidatie
kan worden overgegaan, zal een eerste
uitkering aan aandeelhouders van'18 per
cent plaats vinden. De n.v. heeft geen schul
den meer in Indonesië omdat, door de
verkoop van de onderneming Surangga
eind 1956. een bedrag van rp. 500.000 werd
gebruikt voor betalingen in Indonesië. Er
is nog een vordering van rp. 350.000, wel
ke echter reeds is afgeschreven, maar
waarvan gehoopt wordt, dat zij alsnog be
taald zal worden.
Toen de raad van commissarissen in
september 1957 besloot om tot liquidatie
over te gaan, kreeg zij bericht van een
n.v. hier te lande, die overwoog een bod
op de aandelen van de vennootschap uit
te brengen. Een bespreking van de direc
tie en commissarissen met bedoelde n.v.
leidden echter tot geen resultaat, omdat
het bod van deze n.v. op de aandelen niet
boven de liquidatiewaarde lag. De com
binatie zag verder van een bod op de aan
delen af waardoor de raad van commis
sarissen besloot, op de algemene verga
dering de liquidatie van de n.v. voor te
stellen.
Een pas verschenen rapport over een
diepgaand onderzoek naar de laterietdek-
lagen op een eilandengroep voor de kop
van Nederlands-Nieuw-Guinea komt tot
de conclusie dat exploitatie van deze lagen
economisch verantwoord is. In de periode
31 maart tot 17 september 1956 zijn ter
reinen onderzocht op de noordkust van
Waigeo, op het eiland Manoeran en op
enkele eilanden ten westen van Waigeo.
Hoewel de aanwezige hoeveelheid erts
aanzienlijk hoger is 323 miljoen ton
ligt het gemiddelde nikkel- en kobalt-
gehalte van de Waigeo-terreinen op
Nieuw-Guinea hoger dan op Cuba, waar
dit respectievelijk 1,30 percent (nikkel) en
0,10 percent (kobalt) is.
Werkloosheid in België
Het aantal werklozen in België is in de week
per 15 maart volgens officiële opgave gestegen
met 45.000 tot 233.073. van wie 113.933 volledig en
119.140 gedeeltelijke of toevallige werklozen. De
aanzienlijke toename der werkloosheid wordt
toegeschreven aan de ongunstige situatie in de
textielindustrie, de produktievermindering bij de
kolenmijnen en aan de koude, welke van invloed
was op de bouwbedrijvigheid.
Aanleg olieleiding
Het plan der internationale oliemaatschappijen
voor de aanleg van een net van olieleidingen van
de Perzische Golf naar de Middellandse Zeekust
van Turkije, waarvan de aanlegkosten op 3 mil
jard gulden werden geraamd, is opgegeven, al
dus meldt de Financial Times. Wel zullen de be
staande oliebuisleidingen worden uitgebreid.
Twentsche Kabelfabriek
De directie der n.v. Twentsche Kabelfabriek te
Haaksbergen deelt mede. dat dezer dagen een be
langrijke exportorder voor een bedrag van bijna
1 miljoen gulden werd ontvangen voor de levering
van een aanzienlijke hoeveelheid hoogspannings-
grondkabels ten behoeve van de gouvernements
elektriciteitsvoorziening van Oost-Pakistan.
P. en T.-landen sluiten
Naar in Djakarta werd vernomen, zou de En
gelse cultuuronderneming Pamanukan en Tjia-
semlanden in Wcst-Java voornemens zijn haar
vezelondernemingen in juni aanstaande te slui
ten. daar met de produktic maandelijks een ver
lies van tien miljoen rupiah wordt geleden. Hier
door zouden 12.000 ondernemingsarbeiders werk
loos kunnen worden.
Amerika actieve betalingsbalans
De betalingsbalans der Verenigde Staten wees
over 1957 een overschot aan van 428 miljoen dol
lar. In 1956 had Amerika een tekort van 996 mil
joen dollar op zijn betalingsbalans, zo maakt het
departement van handel bekend.
De gang van zaken over 1957 voor de
handelmaatschappij H. Albert de Bary en
CO. n.v. te Amsterdam gaf reden tot tevre
denheid. De inkomsten aan interest, pro
visie, effecten en wissels hebben
7.511.571 bedragen (v.j. 7.117.836). De
netto bedrijfswinst met inbegrip van het
saldo a.p. ad. f 1.023.041 bedroeg
2.972.856 1.773.Ó39, waarvan 474.939
a.p.). Voorgesteld wordt een onveranderd
dividend van 5 percent over een onveran
derd kapitaal van 15 miljoen, voor extra
reserve 1,5 miljoen en het onverdeelde
saldo ad. 722.856 naar nieuwe rekening
over te brengen. De totaaltelling van de
balans bedraagt 131.768.030 (f 158.121.179).
158.121.179).
In 1957 heeft de schaarste op de geld-en
kapitaalmarkt haar stempel op het gehe
le bankbedrijf gedrukt. De stijging van de
rentevoet had een gunstige invloed op de
resultaten van de renteverrekening. De
discontoverhogingen daarentegen hebben
de activiteit ten bate van de effectenafde
ling ongunstig beïnvloed. De debiteuren
rekening daalde tot 61.328.048
70.270.865) en de rekening diverse cre
diteuren verminderde tot 103.866.543
127.328.256).
Commissarissen en directie van Simon
de Wit N.V. te Zaandam zijn voornemens
aan de algemene vergadering van aandeel
houders voor te stellen over het boekjaar
1957 een onveranderd dividend van 8 per
cent voor te stellen.
Aan de binnenkort te houden algemene
vergadering van aandeelhouders der
Leeuwarder Papierwarenfabriek n.v. te
Leeuwarden zal worden voorgesteld over
het boekjaar 1957 een dividend uit te keren
van 10 percent (v.j. 8 percent).
In de vergadering van commissarissen
en directie van Frank Rijsdijk's Indus-
trieële Ondernemingen n.v. te Hendrik-
Ido-Ambacht. is besloten aan de binnen
kort te houden algemene vergadering van
aandeelhouders voor te stellen een divi
dend van 12 percent in contanten uit te
keren over het boekjaar 1 mei tot 31
december 1957, waarvan 2 percent ten
laste van de dividendreserve.
Het saldo exploitatierekening van de n.v.
Maatschappij voor Woninginrichting P. van
Reeuwijk te Rotterdam heeft over 1957
bedragen 902.229 (v.j. 906.395). Er res
teert een batig saldo van 207.880 (onv.).
Voorgesteld wordt een dividend van 14
percent (13 percent) op de gewone aan
delen en op de oprichtersbewijzen a 170
per stuk.
„DE VRIJHANDELSZONE is een noodzakelijk vervolg op het tot stand komen van
de Europese Economische Gemeenschap. Zij is in ieder geval in materiële
zin een associatieregeling tussen de bestaande gemeenschappelijke markt
en zoveel mogelijk O.E.E.S.-partners. Dit impliceert, dat de zes landen van de
E.E.G. het eens moeten worden over de voorwaarden, waarop zij dit associatieverdrag
kunnen aangaan. In dit verband moet aan de Europese Commissie der E.E.G. een zo
vooraanstaand mogelijke rol worden gegeven in de uiteindelijke bepaling van het
standpunt van de zes." Dit zei de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, de heer
E. H. van der Beugel, in een rede die hij te Utrecht hield in de vergadering van de
Beweging van Europese Federalisten. Hij zei, dat in deze vier zinnen de principiële
uitgangspunten liggen, waardoor Nederland zich bij zijn politiek ten aanzien van de
Vrijhandelszone dient te laten leiden. Een niet tot stand komen van de Vrijhandels
zone zou andere Europese landen tot alternatieven kunnen forceren, die economische
scheidslijnen binnen het vrije Europa zouden aanbrengen, waarbij het zeer de vraag
is, of dergelijke scheidslijnen tot de economische beperkt kunnen blijven, zei de heer
Van der Beugel. De Vrijhandelszone is ook een belang van de zes, omdat de bespre
kingen over de Vrijhandelszone de eerste proeve zijn voor het regime dat de zes ten
aanzien van de buitenwereld zullen volgen en met name ten aanzien van de Europese
partners. Waar het daarbij naar onze mening vooral om gaat is het afwenden van
het protectionistische gevaar in het beleid van de E.E.G. Een Nederlands belang is de
Vrijhandelszone voorts, omdat zij een uitbreiding geeft aan de doelstellingen, die in
het E.E.G.-verdrag zijn neergelegd, waarbij de Nederlandse economische structuur in
het algemeen pleit voor een zo groot mogelijk gebied, waarin die doelstellingen tot
uiting kunnen komen.
Inzake de inhoud van het Vrijhandels
zoneverdrag noemde de staatssecretaris
een aantal punten, waaraan onder meer
aandacht moet worden besteed. Het vrij
handelszone-verdrag zal meer dienen te
omvatten dan alleen de afbraak van han
delsbelemmeringen. Harmonisatie van be
langrijke delen van het economische be
leid zal noodzakelijk zijn. maar princi
pieel uitgangspunt moet hierbij zijn dat
veel van deze harmonisatie niet prealabel
moet worden gesteld maar of een gevolg
zal zijn van de vrijmaking van het ver
keer zelf of institutioneel moet worden
opgelost. Het uitgangspunt moet zijn dat
de Vrijhandelszone gelijkelijk start met de
vrijmaking in het E.E.G -verdrag.
Distorsieproblemen voortvloeiende uit
verschillen in de handelspolitiek en met
name distorsie ten gevolge van ernstige
verschillen in buitentarieven moeten
worden opgelost. Daarbij moet worden ge
tracht dit probleem ten sterkste te beper
ken, mede op grond van de overwegirtg
dat de tendens bestaat het tariefprobleem
als factor in het economische verkeer te
overschatten. Bij tariefharmonisatie moet
worden nagestreefd de tarieven op zo laag
mogelijk niveau vast te stellen.
MT' r r
DE HOOFDCONDUCTEUR VAN TREIN 7823
;:x rwrjJ4.
„Ik had er vandaag weer een, die al lezend drie stations
te., ver was meegereden
(Zó boeiend is nu PANORAMA
WEERRAPPORTEN
Temperaturen: buiten
en binnenland: heden
morgen 7 uur. Neerslag:
laatste 24 uur.
Helsinki
Stockholm
Oslo
onbewolkt
licht bew.
half bew.
De luchtdrukverdeling boven Europa
verandert slechts weinig. Boven Scandina
vië handhaaft zich een hogedrukgebied,
terwijl boven het Middellandse Zeegebied
de luchtdruk laag blijft. Daardoor wordt
met noordoostelijke winden nog voort
durend koude lucht naar onze streken ge
voerd.
Verschillende weerstations in Nederland
meldden vanmorgen minimumtemperatu- x,
ren van 7 graden onder nul. In midden- Kopenhagen onbewolkt no
Duitsland vroor het hier en daar 10 graden. Aberdeen sneeuwbui z
Scandinavië blijft het koudecentrum met ,en
nachtelijke temperaturen tot ongeveer 25 £mstei*aam
graden onder het vriespunt. Onder invloed 5Jrussel
van een oceaandepressie daalt de lucht- £UXdmt)urg
druk boven Ierland. Als gevolg daarvan
verplaatst het hogedrukgebied zich iets
naar het oosten. Voor het weekeinde be
tekent dit evenwel nog geen verandering
in de huidige weerstoestand.
Zondag 23 maart
Zon op 6.38 uur, onder 18.57 uur.
Maan op 7.39 uur, onder 22.26 uur.
Maandag 24 maart
Zon op 6.36 uur, onder 18.59 uur.
Maan op 8.08 uur, onder 23.27 uur.
Maanstanden
28 maart 12.18 uur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Zondag 23 maart
Hoog water 5.28 en 17.43 uur.
Laag water 1.15 en 13.37 uur.
Maandag 24 maart
Hoog water 5.59 en 18.14 uur.
Laag' water 1.43 en 14.03 uur.
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Zürich
Genève
Locarno
Wenen
Innsbruck
Rome
Ajaccio
Madrid
Mallorca
zwaar bew. o
onbewolkt ono
geheel bew no
onbewolkt nno
licht bew. ono
geheel bew o
onbewolkt windst. -3
t.
nnw -20
windst.-18
-9
-7
0
0
-3
-4
-6
-4
2
zwaar bew nnw
zwaar bew. nnw
geheel bew. o
geheel bew. wzw
zwaar bew. no
licht bew.
onbewolkt
sneeuw
sneeuw
onbewolkt
onbewolkt
half bew.
nno
o
nw
5
-5
-5
-7
-7
-4
1
-5
windst. -7
ono 1
no 1
windst. 8
zwaar bew. nnw
10
0
0
0
0,1
0,1
0
0,1
0,1
0
0
0
0
0
0,1
0
0,2
2
0
0
0,1
4
3
0
0
0
Den Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
Twente
De Bilt
Het hoog en laag water te Zandvoort is Eindhoven
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
half bew.
onbewolkt
onbewolkt
half bew.
10 tot 15 minuten vroeger dan te IJmuiden. Vlv. Z.-Limb. zwaar bew. nno
o
ono
ono
windst. -5
no
no
ono
21. „Dief!" brulde de rover, „zakken
roller! Ik zal je leren, om mijn beurs te
ga-ppen! Ik schiet je dood! Ik schiet je lek!
Ik schiet je vol met gaten!" „Een treffend
voornemen"sprak Joris. „Maar
voegde hij hier haastig aan toe, „pas op,
dat ge dan uw horloge niet beschadigt.
Dat zou zonde zijn, ivant het is een aardig
mirwerkje, al loopt het wat achter".
„Wat?!" brulde de bandiet, „heb je ook
nog mijn horloge Briesend doorzocht
hij Joris' zakken en inderdaad trof hij
daarin zijn uurwerkje aan. „Nu is je laat
ste uurtje geslagen", grauwde hij, het hor
loge weer bij zich stekend, „langvingerige
gauwdief! Billy de Buffel laat niet met
zich spotten!" „Schiet maar", antwoordde
Joris geringschattend, „ik betwijfel of ge
het kunt". Nog nooit had iemand de
schietvaardigheid van Billy de Buffel in
twijfel durven trekken. Met een dierlijk
geloei tastte de bandiet naar zijn wapens
en bleef tasten. Zijn handen maakten
hulpeloze grijpbewegingen boven de lege
holsters. „Mijn revolvers!" kreet hij ont
zet, „waar zijn mijn revolvers gebleven?!"
„HIER zijn ze", antwoordde Joris grim
mig, terwijl hij ze dreigend op de ver
blufte bandiet richtte
Institutioneel gesproken, aldus de staats
secretaris, kan een Vrijhandelszone nau
welijks bevredigend werken onder het in
stitutionele systeem van de O.E.E.S. Ge
streefd moet worden naar meerderheids
beslissingen, welke zijn gebaseerd op een
objectief oordeel. Vermeden moet worden
het institutionele probleem te veel te ge
neraliseren. Voor verschillende beslissin
gen zullen ook dikwijls verschillende insti
tutionele voorzieningen moeten worden
getroffen.
Bij het aandringen op het opnemen van
de landbouw in de Vrijhandelszone moe
ten wij ons realiseren, aldus de staats
secretaris, dat de landbouw steeds aan
speciale regels zal moeten zijn onderwor
pen. Ons Nederlands uitgangspunt daarbij
is dat tegenover de verruiming van de
mogelijkheden voor industriële exporten
ook verruiming moet bestaan van export
mogelijkheden voor landen met een grote
agrarische produktie.
In het vervolg van zijn rede zeide de
heer Van der Beugel voorts, dat de En
gelse gemenebest-structuur een complica
tie is bij het vormen van de Vrijhandels
zone. Bij het vinden van oplossingen daar
voor zal men politiek moeten vermijden
de Engelsen voor de keuze te stellen, óf
gemenebest, óf Europa. Dit neemt niet
weg dat tegenover de ruimere mogelijk
heden, die een Vrijhandelszone aan En
geland zal kunnen geven, ook ruimere mo
gelijkheden moeten worden geboden voor
toegang tot de gemenebestmarkten. Bij
het analyseren van dit probleem moet men
overigens niet alleen de voordelen zien,
die Engeland in het gemenebest geniet,
maar ook de lasten, die Engeland ten aan
zien daarvan draagt. Gezien het stand
punt ten aanzien van de wenselijkheid,
dat de ontwikkeling in beide concepties
gelijktijdig begint, alsmede gezien ver
schillende politieke omstandigheden is het
tot stand komen van de Vrijhandelszone
een urgente aangelegenheid, zo conclu
deerde de staatssecretaris.
De Europese Commissie der Europese
Economische Gemeenschap (EEG) heeft een
memorandum doen toekomen aan de aan
gesloten regeringen,waarin voorstellen wor
den gedaan met betrekking tot de eensge
zinde houding, die zal moeten worden aan
genomen bij de onderhandelingen over het
door Engeland voorgestelde Europese Vry-
handelsgebied.
De voorzitter van de Europese Commis
sie, prof. Walter Hallstein, weigerde op
een persconferentie bijzonderheden over
het memorandum mede te delen. Hij ver
zocht de journalisten hem geen vragen
over dit document te stellen dat een po
ging is, om de moeilijkheden uit de weg
te ruimen, die het gevolg zijn van de uit
eenlopende meningen van Frankrijk en
Engeland over de wijze, waarop het Vrij
handelsgebied tot stand zou moeten ko
men.
(Voor de beurs zie pagina 9)
Fascisten. Een zoon van de vroegere Ita
liaanse fascistische minister van Bui-
tenlandse Zaken graaf Galeazzo Ciano
en Mussdini's dochter Edda, Fabrizio
Ciano, is in het kiesdristrict Livorno
lijstaanvoerder van de neo-fascistische
Italiaanse sociale beweging (MSI). Op
de lijsten van de monarchistische
volkspartij komen de namen voor van
een aantal oud-ministers onder het
fascistische regime, die zich op 25 ju]j
1943 tegen Mussolini hebben gekeerd
en hiervoor ter dood zijn veroordeeld,
Up tot date. In de Amerikaanse staat
Tennessee is de Bellevue Baptist
Church de eerste kerk die een televi
siestation in de kerk heeft geïnstal
leerd. Door middel van twee camera's
die op de galerijen zijn opgesteld wordt
elke kerkdienst uitgezonden en binnen
een straal van 200 kilometer ontvan
gen. Voor het personeel, dat voor on
derhoud en bediening van station en
zender nodig is, zijn slechts twee be
roepskrachten aangetrokken, het mees
te werk wordt door vrijwilligers ge
daan.
Primitief. Kolonel Peter Townsend die
met een handrover een wereldreis van
zeventien maanden maakt, heeft tegen
over journalisten verklaard tot de over
tuiging gekomen te zijn dat de wereld
in drie grote groepen verdeeld kan wor
den: de dwazen, zij die dwaas worden
en de wijzen. Tot deze laatsten reken
ik in de eerste plaats de primitieve vol
ken, aldus Townsend.
Schandelijk. De pastoor van Roccastrado
bij Grosseto, in Toscane, heeft een
waarschuwing aan de kerkdeur laten
aanbrengen, dat de woningen van echt
paren, die alleen voor de wet zijn ge
trouwd, van de paaszegening uitgeslo
ten worden. Pastoor Don a Bailo zegt in
zijn waarschuwing dat de kerk zulke
echtparen als „openbare zondaars, die
in de schandelijke staat van concubi
naat leven" beschouwt. Aanhangers van
linkse partijen, die alleen voor de wet
zijn getrouwd, hebben besloten 'n pro
ces wegens smaad te beginnen tegen de
pastoor.
Veroordeeld. Een 27-jarige Berlijnse ar
beider is door een rechtbank in West-
Berlijn veroordeeld tot drie weken ge
vangenisstraf wegens „anti-semitische
uitlatingen." De veroordeelde zou een
film over het leven in nazi-concentra
tiekampen „joodse propaganda" heb
ben genoemd en tevens een jood heb
ben beledigd. Deze man had een aan
klacht tegen hem ingediend.
Vervolging. Tegen drie studenten van Ox
ford Lewis Rudd, Paul Thompson en
Bill Miller die verantwoordelijk zijn
voor een artikel over spionage in Oost-
Europa, dat in het studentenblad „Isis"
is verschenen, zal een vervolging wór
den ingesteld. In dit artikel werden me
thoden beschreven, die de westelijke
mogendheden zouden toepassen om via
luisterposten in Oost-Europa gegevens
over de Russische defensie te krijgen.
Misleid. Drie sjeiks van Sahara-stam-
men, die zich twee jaai geleden bij het
Marokkaanse bevrijdingsleger aanslo
ten, zijn naar Parijs gereisd om ver
giffenis te vragen en bescherming van
Frankrijk te zoeken. De drie hoofden
verklaarden tegenover verslaggevers
door valse propaganda misleid te zijn.
Ontploffing. In een laboratorium voor ra
ketproeven van net Britse ministerie
van Bevoorrading bij Summerfield
hebben zich vrijdag drie ontploffingen
voorgedaan tengevolge waarvan brand
uitbrak en enkele personen gewond
raakten. In het gebouw waren ontplof
bare voortstuwingsstoffen opgeslagen.
Pleidooi. Frau Henrietta von Schirach, de
gescheiden echtgenote van de voorma
lige nazi-jeugdleider, Baldur von Schi
rach, heeft een onderhoud gehad met
een functionaris van het Britse minis
terie van buitenlandse zaken, om de
vrijlating van haar gewezen echtge
noot te bepleiten.
Trekvogels. De Franse staatssecretaris
voor de Luchtmacht, Christiaens heeft
dezer dagen op een politieke bijeen
komst gezegd dat Franse radarinstal
laties in Tunesië achttien niet-geïdenti-
ficeerde vliegtuigen boven Oost-Alge-
rije zouden hebben waargenomen. Het
kabinet van de minister voor Algerije
heeft nu verklaard, dat het trekvogels
zijn geweest die in de richting van de
Middellandse Zee overvlogen.
HET IS goed, dat we betrekkelijk kort
geleden de temperatuur gekwalificeerd
hebben als een maat voor de beweging der
deeltjes. Daar, waar alle beweging op
houdt, l.eerst het absolute nulpunt, want
waar rust is en alle beweging ontbreekt,
kan niet van enige temperatuur (warmte)
gesproken worden. We meenden hiermee
een vaste basis te hebben voor allerlei be
schouwingen en theorieën, en dat is na
tuurlijk ook wel zo, maar dan
toch uitsluitend en alleen
wanneer van geweldig grote
aantallen deeltjes kan worden
gesproken. We kunnen moei
lijk van de temperatuur van
één atoom of van één mole
cuul spreken, ook al heeft die
eenheid nog zo'n grote snel
heid in de ruimte. Zo vergaat het ons
eigenlijk ook in het gebied dat zich buiten
de aardse atmosfeer bevindt. Op vele
honderden kilometers hoogte worden tem
peraturen verondersteld die in de hon
derden en zelfs in de duizenden graden
lopen. Desondanks mogen we die gebie
den niet als uitermate heet kwalificeren,
omdat wij, als mensen daarin geplaatst,
de omgeving niet als warm zouden onder
vinden. De temperaturen, waarvan hier
sprake is, geven uitsluitend een maat voor
de bewegingstoestand van de moleculen,
atomen en elektronen in deze gebieden,
die zó ijl zijn dat de gebruikelijke kwali
ficatie: „warmte is gelijk aan beweging"
hier schipbreuk lijdt. Beweging is er wel,
maar de hoeveelheid van de deeltjes in de
geweldige ruimte is zó gering, dat we van
warmte in de gebruikelijke betekenis van
het woord niet meer kunnen spreken. De
warmte-overdracht van de ijle atmosfeer
op een lichaam dat zich in die ijle lucht
lagen bevindt, eindigt al op een hoogte
van 55 km, en omgekeerd kan dit lichaam
de eigen warmte ook niet op die ijle ma
terie overdragen. In de ruimte tussen de
planeten, is de materie nog veel zeld
zamer dan in de stratosfeer of ionosfeer,
zodat warmte-afgifte of -opname bijna ge
heel door straling geschiedt. Nu heeft een
zwart lichaam de eigenschap
de straling zo goed als geheel
te absorberen, terwijl een
sterk weerkaatsend oppervlak
juist zoveel mogelijk uit
straalt. Al naar gelang een
lichaam dat zich in de ruimte
bevindt te koud is, zal het
zwarte oppervlak daarvan
dus vergroot moeten worden; is dat
lichaam daarentegen te warm, dan dient
het zilver glimmende oppervlak de over
hand te hebben. Dit lijkt uitermate inge
wikkeld, doch prof. Picard heeft voor dit
probleem reeds ir 1931 een doeltreffende
oplossing bedacht. De bolvormige gondel,
waarmee hij in dat jaar opsteeg had hij
voor de helft wit en voor de helft zwart
geschilderd, met de bedoeling het zwarte
deel naar de zon te draaien, zodra hij in
de gondel behoefte aan warmte had, en
het witte deel naar de warmtebron te ke
ren, zodra hij afkoeling wenste. Deze
methode wordt ook voor ruimteschepen
doelmatig geacht.
Als laatste punt resten ons dan nog de
kosmische stralen en de meteorieten.
Daarover een volgende keer.
(Nadruk verboden).
H. Pétillon
