Nederland bereidde koninklijke gasten een uitbundig welkom HET WEER menu De strijd op Sumatra Jubelende massa's in IJmuiden, triomftocht door Amsterdam De Staten en wij BRITSE STAATSBEZOEK BEGONNEN Straaljager verongelukt die aan luchtparade zou deelnemen Vlieger om het leven gekomen &ee MORRIS 'itforeyof/dtsp/ damespantalons in kleuren Opnieuw zachter Luchtvaartbespreking met Australië mislukt Prins Bernhard wel bij lunch en galadiner Britse onderscheiding voor Velsens burgemeester Lof voor Nederland in de grote Britse dagbladen Pleidooi voor samengaan in „Times" en Guardian Het woord is aan Mr. J. Schreuder directeur Nederlandsche Bank Vliegtuig neergestort in Florida: acht doden 72e JAARGANG No 218 DINSDAG 25 MAART 1958 303e JAARGANG No 6 6 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 "ff" 11 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. 1"™*! "V* I I 1 I ^NT Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen, prukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- JB B ff ff ff ff ff 1 i H 0 i J C 1 f I J f 1 Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65, kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 A A Vi^L V^flL A JL AAA kP AX \A JK^ A V^L fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Hoofdredacteur: Simon Koster - TTD /-y N Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HA ARLE M S CHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman BUKITTINGGI (UP) De minister van Binnenlandse Zaken der tegenregering heeft eerst thans onthuld dat de regering van Djakarta onlangs getracht heeft in Painan, ten zuiden van Padang, troepen aan land te zetten. De pogingen werden echter opgegeven, toen het artillerievuur van de „rebellen" te hevig bleek. In een exclusief onderhoud met een correspondent van het Agence France Presse, heeft de militaire commandant van Noord-Sumatra, luitenant-kolonel Dja- min Gintings in Mcdan verklaard, dat zijn troepen thans geheel Oost-Sumatra onder controle hebben en dat majoor Naingolan een hopeloze strijd voert. Het zal waarschijnlijk niet lang meer duren, voordat Naingolan op de vlucht zal moe ten gaan, over het Toba-meer, naar Ta- panuli. In dat geval zal hij de pantser wagens en artilleriemunitie, die hij in Me- dan had buitgemaakt, moeten achterlaten of vernietigen. Hij wordt voortdurend door vliegtuigen bestookt. Het grootste deel der regeringstroepen is volgens Gintings over zee naar Bela- wan aangevoerd, en nog bijna dagelijks worden versterkingen ontscheept. Radio- Padang heeft gemeld, dat, naar men meende, een sterke eenheid regerings troepen was geland in Bagansiapiapi aan de oostkust van Sumatra, die oprukte naar het binnenland. De regeringstroepen beheersen de ge hele Oostkust van Sumatra, dat wil zeg gen het gebied waar zich de voornaamste havens bevinden, alsmede het gebied van Midden-Sumatra dat op de opstandelingen werd heroverd. Naar raming zijn de strijdkrachten der centrale regering vijf maal zo groot als die der opstandelingen Begroeting tussen twee vorstinnen op de landingssteiger aan de Prins Hendrikkade in Amsterdam. Het uitbundige welkom, dat Koningin Elizabeth II van Engeland en Prins Philip van Edinburgh op de eerste dag van hun staatsbezoek aan ons land ten deel is gevallen, moet de hoge Engelse gasten een indruk hebben gegeven van de grote plaats, die zij bij het Nederlandse volk innemen. Meer dan het imponerend vlagvertoon van de Koninklijke Marine bij het binnenvaren van hét statige koninklijke jacht „Britannia" in de Nederlandse territoriale wateren, de dave rende saluutschoten en het eerbetoon onzer koninklijke lucht macht, zal het gejuich der duizenden langs de intochtsroutc in Amsterdam, het Britse koninklijke paar ervan overtuigd hebben, hoe bijzonder dit bezoek door het Nederlandse volk- wordt geapprecieerd. Hun komst naar ons land heeft niet al leen ten doel de reeds bestaande hechte banden tussen de Engelse en Nederlandse koningshuizen te verstevigen, doch ook om uiting te geven aan de oprechte vriendschap en het respect die de volken van beide naties voor elkaar koesteren. Óm de vreugde over het bestaan van die wederzijdse genegenheid te accentueren, wapperden vandaag de vlaggen van de twee landen op tal van plaatsen in de hoofdstad en zijn duizenden samengestroomd om op hun eigen manier de hoge bezoekers te huldigen en te bejubelen. Welkome gasten bereidt men een enthousiast onthaal. Welnu, in Amsterdam heeft het aan enthousiasme niet ontbroken. Een Thunderstreak-straal,iagcr, die zou deelnemen aan de parade boven het Brit se koninklijke jacht te Amsterdam, is van morgen om half elf verongelukt. De be stuurder kwam om het leven. De vlieger moest wegens besturings moeilijkheden de formatie, waarin hij naar Amsterdam vloog, verlaten en naar Eindhoven- terugkeren. Daar was blijk baar een landing op de basis niet meer mogelijk, zodat de piloot twee kilometer voor de langdingsbaan met de schietstoel zijn toestel verliet. Het vliegtuig was toen echter al op te geringe hoogte. De piloot kwam bij de val om het leven. Het toe stel stortte even verder neer. Koningin Elizabeth neemt, staande tussen de Prinsessen Beatrix en Irene, de hulde van eer. enthousiaste menigte op de Dam in ontvangst. ADVERTENTIE BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL, 13439 FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL. 717162 Verwachting tot morgenavond: Veranderlijke bewolking met plaatselijk enige regen. Overwe gend matige wind, ruimend van zuidoost naar zuid tot zuidwest, opnieuw zachter. Volledige weerrappovten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN PAGINA'S. 's-GRAVENHAGE— Van officiële zijde wordt medegedeeld: Sinds 12 februari z\jn in Melbourne onderhandelingen gevoerd tussen een Nederlandse cn een Australi- lische delegatie voor de burgerluchtvaart. De Nederlandse delegatie heeft getracht een uitbreiding van de landingsrechten, waarhij een tweede dienst op Australië, voor dc K.L.M. te verkrijgen. Het is niet mogelijk gebleken overeenstemming te bereiken over dit verzoek cn de Nederland se delegatie keert derhalve naar Neder land terug voor overleg met de regering. De Australische directeur-generaal voor de Luchtvaart heeft intussen zijn goedkeu ring gegeven aan een verlenging voor een periode van een jaar van de bestaande re geling waaronder de K.L.M. op Australië vliegt. De leiders van de twee delegaties heb ben beiden verklaard, dat de besprekingen ij zeer aangename sfeer zijn gevoerd. De leider van de Nederlandse delegatie heeft de diepe teleurstelling van de Nederland se regering tot uitdrukking gebracht, dat het onder de bestaande omstandigheden nog niet mogelijk is gebleken tot overeen stemming te komen. DE VELE DUIZENDEN, die in de kille ochtendvroegte naar IJmuidens midden- sluis waren gekomen, om het koninklijk jacht „Britannia" met zijn hoge Britse gasten te verwelkomen, zijn plotseling naar één punt van de zuidelijke kolkoever samengedromd, toen Koningin Elizabeth en Prins Philip zich enige minuten op het achterste promenadedek van het vorstelijke jacht lieten zien de Koningin in een jeugdige, losse lichtbeige voorjaarsmantel, de Prins in admiraalsuniform. Een lange juichkreet golfde door de toelopende menigte en een vriendelijke groet van het Engelse koningspaar werd haar beloning. Een klein half uur later hebben zij, die toevallig met de Velser ponten overgingen, nogmaals een glimp opgevangen van de eerste regerende Britse vorsten, die sinds Karei II in 1647 een staatsiebezoek aan Nederland brachten. Deze ongedwongen groet aan een gastvrij land volgde op een streng protocol bij de binnenkomst der territoriale wateren. Uit de grijze nevel, die vanmorgen vroeg de Nederlandse kustwateren bedekte, kwam voor de opvaren den van de kruiser „De Zeven Provinciën" en de onderzeebootjagers „Utrecht" en „Overijsel" vanmorgen om zes uur het koninklijke jacht „Britannia" te voorschijn op ongeveer tien mijl ten westen van Scheveningen. Achter de „Britannia" voeren de Britse escorte fregatten „Grenville", „Paladin" en „Pellew" Alle schepen voerden vlaggen van top. met uitzondering van de „Britan nia", die van de voortop af de koninklijke standaard had waaien. Even na zes uur. terwijl tussen de sche pen met de lampen seinen werden gewis seld, nam het escorte een formatie in, die aan bakboordskant van de „Britannia" de drie Britse schepen en aan stuurboords zijde de Nederlandse kruiser en onderzee bootjagers Pet opstomen naar IJmuiden. Met een vaart van twaalf mijl werd koers gezet naar de verkenningston van IJmui den. Saluut Op het semafoorduin en aan de randen van de kanalen naar de sluizen hadden zich inmiddels duizenden belangstellenden verzameld. Het was even voor half acht. toen het eerste van de eenentwintig scho ten als een saluut aan de Koningin van Engeland werd afgevuurd. De driemijls- zone werd binnengevaren, nadat de En gelse oorlogsvlag in de voormast van „De Zeven Provinciën" was gehesen. Tijdens het saluut werd door de bemanningen van de Britse en Nederlandse schepen front gemaakt naar het koninklijke jacht. Ieder een stond aan del: in de houding en de gewapende wacht aan boord van de zes schepen presenteerde het geweer. Na het lossen van de eenentwintig schoten werd de oorlogsvlag weer neergehaald en ver liet „De Zeven Provinciën" het konvooi om op te sternen naar IJmuiden. In de sluis Het was klokslag acht uur, toen de „Bri tannia" tussen de hoofden van de IJmui- dense pieren doorvoer. Als een schim gleed het schip in het nevelige weer binnen. Twee politiescheepjes en de sleepboten „Winston Churchill" en „Elisabeth Goed koop" volgden het jacht op enige afstand naar de middensluis. Achter de „Britannia" liep het fregat „Grenville" binnen, dat een saluut van eenentwintig schoten aan de Nederlandse natie afgaf. Een lichte regenbui ontlaadde zich boven IJmuiden, toen ook de kust- batterij van IJmuiden in actie kwam en eveneens eenentwintig schoten afgaf. Bloemen en vlaggen Vanmorgen om vijf uur was de Plant soenendienst van Velsen al bezig met het aanleggen van „bollenveldjes" op de sluis- kaden: gele narcissen, die een vrolijke noot vormden in het grauw van de och tend en daarboven om en om de Engelse en Nederlandse vlaggen langs de hele kolk. Toen de ..Britannia" eenmaal lag afge meerd niet geheel volgens de afge sproken regel, want het sc.hip schoof niet ver genoeg door en ijverige Jannen moes ten in allerijl de loopplank versjouwen, opdat de liaison-officieren aan boord kon den gaan knapte er nog gauw even een voortros tol schrik van Britannia-beman ning en omstanders, maar toen kon het programma toch weer doorgaan. Sir F. J. Cartright, de Britse marine attaché ging als eerste aan boord en ter wijl critiek en bewondering over het En gelse koninklijke jacht langs de haven kant opklonken, is het koningspaar aan dek verschenen. De Koningin in een beige mantel en een met maritieme afbeel dingen doorweven hoofddoekje om het haar, haar gemaal in het admiraalsuni form. Met de admiraalsvlag uitwaaiend van de voormast, de koninklijke standaard van de middelste en de Union Jack van de achterste mast heeft de „Britannia" zich een klein half uur gekoesterd in duizen den bewonderende blikken en een lang- zaam-doorbrekende zon, om te kwart voor negen met een aanzienlijke vaart op de Velserbrug af te stevenen en de ponten te passeren, waar het koningspaar wederom aan dek verscheen. Het marine-escorte en vele politieboten waren inmiddels de reis naar Amsterdam eveneens begonnen. (Vervolg op pagina 11) Prins Bernhard, die herstellende is van een griepaanval, zal op advies van zijn geneesheren heden uitsluitend de lunch en het galadiner in het paleis op de Dam bij wonen. Morgen zal de Prins met Prins Philip de jaarbeurs bezoeken en aan de lunch te 's Gravenhage deelnemen, 's Avonds zal hij het regeringsdiner in de Trèveszaal en de ontvangst in de Ridder zaal meemaken. Naar het zich laat aanzien, zal de Prins donderdag aan het gehele programma mogen deelnemen. Per missive van de Britse ambassadeur in Nederland, Sir Paul Mason is burge meester mr. M. M. Kwint van Velsen er van verwittigd, dat het Koningin Elizabeth van Engeland behaagd heeft hem te benoe men tot Honourable Member of the Royal Victorian Order. Dit is één van de drie koninklijke ordes in het Britse koninkrijk; de andere twee zijn The Order of Bath en de orde van de kouseband. De onderscheiding, die Velsens burge meester ten deel is gevallen en die samen valt met het koninklijk bezoek aan Neder land, is gelijk te stellen met het officier schap in een Nederlandse orde. Mr. Kwint is gerechtigd de afkorting M.V.O. achter zijn naam te voeren. (Van onze correspondent in Londen Enkele Britse bladen wijden vandaag hoofdartikelen aan Nederland. De Times doet dat onder het opschrift „Onwrikbaar". Het blad wijst op de oude historische ban den en zegt dat Groot-Brittannië in de laatste oorlog een nieuwe betekenis voor het Nederlandse volk heeft gekregen Koningin Juliana zei in 1950 te Londen „Engeland was toen een tehuis en een hoop" voor de gehele Nederlandse natie Het herinnert aan de drie rampen die Ne derland in de jongste historie hebben ge troffen: de oorlog, de stormramp en de tegenslag in Indonesië. Nederland geeft geen krimp. Een nieuw Rotterdam zal zich donderdag aan de koninklijke bezoekers vertonen. De zee is teruggeslagen. In Delft zullen zij iets leren over de plannen voor een uitbreidend tegenoffensief. In deze geest worden de nieuwe moeilijkheden tegen gegaan. Wat ook voor Europa moge zijn weggelegd, het is ondenkbaar dat de banden, welke de historie en aardrijks kundige ligging reeds zo nauw hebben ge maakt niet nog nauwer zullen worden, voor het welzijn van beide volken en de vrije wereld, aldus de Times. De „Manchester Guardian" zegt dat wan neer Nederlanders en Britten elkaar bij wijlen mochten hebben bevochten, zij vaker bondgenoten waren ter verdediging van de menselijke vrijheid tegen elke totalitaire vorm. De banden tussen het Nederlandse en Britse volk worden ook gesymboliseerd door familierelaties tussen het Huis van Oranje en het Huis Windsor. Het is een gelukkig toeval, dat beide landen een vrouw als soeverein bezitten, hetgeen de nadruk legt op de vooraanstaande plaats welke het gezin in het Nederlandse en Britse leven inneemt. In een onrustige wereld is het niet gemakkelijk het een voudige geluk van het gezinsleven deel achtig te worden, maar aan beide oevers van de smalle zee wordt hetzelfde ideaal nagestreefd. Het blad haalt tenslotte de woorden aan van minister-president dr. W. Drees in het speciale bijvoegsel over Nederland, namelijk dat wij op het ogen blik opnieuw als bondgenoten verenigd zijn in de organisatie der vrije volken, welke de vrede willen verzekeren, zonder de vrijheid te verliezen. Mark Twain: Dc mens is het enige schepsel dat bloost of moet blozen. ADVERTENTIE van de dag Doperwtjes a la Bonne Femme Fijne doperwtjes (uit blik) blokjes spek en k blokjes (Pariser) |L aardappelen. Bij Koninklijk Besluit is met ingang van 1 september 1958 tot directeur van de Ne derlandsche Bank benoemd mr. J. Schreu der, directeur van de Coöperatieve Cen trale Raiffeisenbank te Utrecht. Hij volgt mr. H. R. van Taalingen op als directeur, die niet voor herbenoeming in aanmerking wenst te komen. MIAMI (Reuter) Een viermotorig vliegtuig van de „Braniff Airways" is kort na net opstijgen van het vliegveld van Miami (Florida) neergestort en in brand gevlogen. Acht van de 24 inzitten den zijn om het leven gekemen, de ande ren werden gewond. Hei toestel was on derweg naar Panama. Morgen gaat gij, kiezer, naar de stem bus om deel te nemen aan de samenstel ling van de Provinciale Staten voor de vol gende vier jaar. Als ge behoort tot die grote meerderheid van stemgerechtigden, die slechts in de zeer in 't oog lopende aspecten van de politiek geïnteresseerd is, maakt ge die gang naar de stembus voor namelijk omdat er bij ons nu eenmaal stemplicht bestaat en niet omdat ge zo geboeid mééleeft met het wel en wee van de Staten van Noordholland. Dat is eigenlijk heel jammer. Want de Provinciale Staten hadden, als vertegen woordigers van een uiterst belangrijk stuk vaderlandse staatkundige traditie, beter verdiend dan bij de gemiddelde Nederlan der geleidelijk ongeveer in 't vergeetboek te raken. Wij mogen er danook nog wel eens aan herinnerd worden, dat zij een rol in onze geschiedenis hebben gespeeld sedert zij voortkwamen uit de middel eeuwse „standen" en dat zij een paar eeu wen lang a\s hoogste bestuurslichamen van de elk-voor-zich soevereine gewesten der Verenigde Nederlanden zelfs met hogere macht waren bekleed dan de Sta- ten-Generaal, die immers slechts uit afge vaardigden van die zelfstandige gewesten bestonden. Het waren deze zelfde gewes telijke Staten, waarachter prins Willem van Oranje zich in 1559 tegenover de ko ning zou hebben willen verschuilen vol gens het schoolboekjesverhaal, dat eindigt met Filips' dramatische beschuldiging aan het adres van de Zwijger: „Niet de Sta ten, maar gij, gij, gij!" De macht van de gewestelijke Staten kon slechts voortduren zolang er in de Neder landen een zwak centraal gezag bestond en naarmate de centrale regering sterker werd vooral door en na de Franse tijd werd de positie van de Staten dus zwakker. Deze ontwikkeling lag voor de hand, want de moderne maatschappij is een te gecompliceerd samenstel van func ties om het geheel autonoom naast elkaar voortbestaan van zeer kleine gebieden nog mogelijk te maken. Maar dat wil niet zeg gen, dat de betekenis van de provinciale besturen, en dus ook van de Staten, nu verder maar kan worden verwaarloosd. Want er zijn (gelukkig!) nog tal van re gionale belangen, waarover die besturen te beslissen hebben en die inderdaad be ter aan hen zijn toevertrouwd dan aan de centrale regering. Aan die regionale belangen is bij de verkiezingspropaganda van de politieke partijen helaas maar heel weinig aandacht gewijd. Want voor die partijen ligt het zwaartepunt van de verkiezingen van morgen nu eenmaal bij het feit, dat deze een nieuwe peiling zijn twee jaar na de jongste Kamerverkiezingen van de politieke stemming in het land. Onze po litici hechten er een soortgelijke betekenis aan als hun Britse collega's aan een tus sentijdse verkiezing voor het Lagerhuis. Dat is, gezien tegen de achtergrond van de parlementaire en de regeringspoütiek, natuurlijk heel interessant, maar het is toch wel een vervalsing van het eigenlijke karakter der Statenverkiezingen, dat im mers een strikt regionaal karakter is of zou moeten zijn. Men tracht nu het „na tionale" aspect van die verkiezingen te versterken door onevenredig veel nadruk te leggen op de bevoegdheid van de Sta ten om de leden van de Eerste Kamer te kiezen, maar daarmee wordt de aandacht afgeleid van de hoofdzaak naar een bij zaak. En vooral in Noordholland is die bijzaak ditmaal wel van heel onderge schikt belang, want in deze prcvincie zullen pas weer in 1963 nieuwe leden van de Eerste Kamer worden gekozen, dat wil zeggen: liet door de Provinciale Staten die wij morgen gaan kiezen maar door het college dat hen pas na de verkiezingen van 1962 zal opvolgen! Dit zou een reden te meer moeten zijn voor elke stemgerechtigde om morgen zijn beslissing te nemen op grond van over wegingen, die in de allereerste plaats be trekking hebben op provinciale kwesties. Het terrein van de bevoegdheden der Sta ten op dat gebied is, ondanks alle beper kingen die hun zijn opgelegd, nog altijd ruim genoeg om van werkelijke betekenis te zijn. Het toezicht op de gemeentebestu ren, de nanleg van, het beheer over en het onderhoud van wegen, bruggen, kanalen, dijken en polderwerken, de planologische dienst met zijn taken betreffende de voor- in Noordholland zo belangrijke streek plannen, het treffen van voorzieningen voor toekomstige woningbouw- en recre atiegebieden, de werkgelegenheidspolitiek, de gezondheidszorg, agrarische, industri ële, culturele en nog vele andere zaken vallen daaronder. De meeste politieke par tijen hebben zich over aangelegenheden van deze aard niet of nauwelijks uitge sproken, omdat zij meenden de volle na druk te moeten leggen op kwesties van (Vervolc no pagina

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 1