Bezorgdheid over wapenleveranties
aan Indonesië neemt toe
C.P.N. stoot kopstukken
uit de partij
Grote vliegtuigorder in
Oost-Europa, zegt „Times
HET WEER
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Bourguiba gaat niet in op de
Franse tegenvoorstellen
vv MORRIS i/Oitéuff!
„Breuk met rechtse groep thans
onherstelbaar", zegt Paul de Groot
Achter het net
Kroesjtsjev in Boedapest
Slecht paasweer in Europa
Vrij koud
Vijf doden in het verkeer
Cycloopmaakt vast op
gloeiend wrak van
Skaubryn
Allervroegste narcissen
staan in bloei
Het woord is aan
„Hiltonhotels komen zeker7'
Invullen belastingbiljetten
ACC.KANT. L. G. BODE
STURKA TENNISKLEDING
Minister Luns zal wellicht
gesprek met Dulles hebben
ZATERDAG 5 APRIL 195
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
303e JAARGANG No 75
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct, p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
99
(Van onze reisredacteur)
SINGAPORE Het begint er allengs meer op te Iyken dat de burgeroorlog in
Indonesië een aangelegenheid van internationale betekenis wordt. Immers de berich
ten melden dat Indonesische piloten in Egypte worden geoefend en er regelmatig
wapens uit Oost-Europesa voor de centrale regering aankomen, terwijl anderzijds de
opstandelingen bij herhaling wapens zouden krijgen van Formosa. Vorige week zouden
de Sumatranen zelfs ook luchtafweergeschut uit de lucht hebben gekregen.
Gezien de Amerikaanse voogdij over Tsjang Kai Tsjek neemt men in Singapore
aan dat een en ander oogluikend wordt toegestaan.
(Volgens de „Times" te Londen is de cen
trale regering van Indonesië te Djakarta
begonnen met belangrijke orders voor mili
tair materieel te plaatsen in Oosteuropese
landen. Het materieel zal in de tweede
helft van dit jaar worden geleverd en de
eerste consequentie zal zijn dat Indonesië
een luchtmacht van honderd Russische
vliegtuigen zal hebben. De vliegtuigen, al
thans de eerste, worden in Tsjecho-Slowa-
kije gekocht. De volgende cijfers worden
genoemd: tussen de 50 en 60 Mig-jagers,
meest Mig-17 toestellen, en overigens
Mig-15 oefentoestellen; ongeveer 30 IL (II-
joesjin)-28 bommenwerpers en ongeveer 10
IL-14 transportvliegtuigen).
Aan het Sumatraanse front blijft het op
vallend rustig.
Iedereen is van oordeel dat Padang ge
makkelijk kan worden veroverd, maar
waarnemers krijgen geleidelijk meer de in
druk dat de kracht der rebellentroepen in
de hoofdstad Bukittingi, achter de berg
kloven en in het zeer bergachtig land niet
onderschat moet worden. Uit Padang in
Singapore gearriveerde Nederlanders ge
wagen van een hoog moreel en de goede
bewapening van Husseins troepen. Zij ach
ten een onbeperkt verzet mogelijk, hoewel
de weerstands wil in de vuurdoop feitelijk
nog onbewezen is.
DJAKARTA (UP) De woordvoerder
De Russische premier en partijsepreta-
ris Kroesjtsjev brengt een bezoek aan
Hongarije, waar hij in Boedapest, aan
het hoofd van een regerings- en partij
delegatie de dertiende herdenking van
het Rode leger bijwoont. Bij zijn aan
komst, woensdag, wuifde hij naar de
toeschouwers, terwijl hij met de
Hongaarse partijsecretaris Kadar van
het vliegtuig naar de auto wandelde,
waarmee hij zijn intocht in de Hon
gaarse hoofdstad hield.
Een witte pasen bekoort in sommige
delen van West-Europa tot de mogelijk
heden. In midden-Frankrijk worden regen
en sneeuw verwacht, in Engeland sneeuw
de het vrijdag, maar er worden voor de ko
mende dagen opklaringen voorspeld. In
Portugal werd een week van slecht weer
vrijdag bekroond met stortregens en ho
ge zeeën. In Spanje was de hemel blauw
en zon en wolken wisse1dén elkaar af. De
wind was guur. Voor het paasweekeinde
voorspelt Madrid echter zonnig weer.
Uit het zuiden van Zwitserland werden la
wines gemeld en in het noord-oosten
vreesde men ervoor. Frankfurt, Oslo en
Kopenhagen meldden droog, koud weer
met veel bewolking. Schotland had vrij
dag zeer ruw weer te verduren. Sneeuw
stormen deden het water van de Firth of
Forth over de oevers slaan. Hier en daar
drong het water de huizen binnen en wer
den stormbarricades vernield.
Verwachting tot morgenavond:
Vrij veel bewolking met enkele
verspreid optredende buien.
Zwakke tot matige wind in
hoofdzaak tussen oost en noord.
Vrij koud.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
van het Indonesische leger, Ganis Harsono,
heeft zaterdag verklaard, dat de centrale
regering waarschijnlijk militaire vlieg
tuigen zal kopen, van welk land ook, zelfs
van het Sovjet-blok. Harsono zeide dat de
centrale regering plannen heeft om haar
leger, luchtmacht en marine te moderni
seren.
SINGAPORE (Reuter) Een woord
voerder van de opstandelingen in Midden-
Sumatra te Singapore heeft heden ver
klaard, dat de premier van de tegenrege
ring, Sjafruddin Prawiranegara, in een
brief aan President Rhee van Zuid-Korea,
een aanbod van gewapende hulp, dat deze
laatste hem had gedaan, van de hand heeft
gewezen. De woordvoerder zeide: De pre
mier zou nooit de verantwoordelijkheid op
zich kunnen nemen van de aanwezigheid
van buitenlandse troepen in Indonesië.
UP meldt uit Bukittinggi: Indien er geen
uitzicht is op een staking der vijandelijk
heden en onderhandelingen, dan zullen de
rebellen gevechtsvliegtuigen en geoefende
piloten nodig hebben. Deze zijn, uiteraard,
zeer duur en kunnen voor de rebellen te
kostbaar blijken. Om deze reden menen zij,
dat zij door hun afwijzing van het aanbod
van Syngman Rhee tot levering van vlieg
tuigen, hun morele positie tegenover Dja
karta hebben versterkt.
(Zie ook pagina 9)
Het vierjarig jongetje A. Verbeek is op
de Polenweg bij Bant (Noordoostpolder)
door een auto overreden en gedood, toen
het onverwacht de weg overstak.
Op de Haverkampsweg te Epe is de vijf
jarige W. B. door een legerauto overreden.
De auto reed achteruit van een erf af en
het kind is waarschijnliik op dat moment
juist achter de wagen langs gelopen.
Te Wommels (bij Bolsward) is de 81-ja
rige E. Jongema, toen hij het rusthuis
verliet en zonder op het verkeer te letten
de rijbaan overstak, aangereden door een
personenauto. Hij overleed ter plaatse.
Op de Van Adricheroweg te Rotterdam
(Overschie) is de 14-jarige Christiaan J.
B. M. Ouweneel, toen hij probeerde op een
rijdende groentewagen te stappen, uitge
gleden en op straat gevallen, waarna hij
door een wiel van de wagen werd overre
den. De jongen was vrijwel op slag dood.
De elfjarige A. van Ouwerkerk uit Oak-
leigh in Victoria (Australië) is bij Tilburg
uit de „Rheingold"-expressetrein geval
len en op slag gedood. Bij het onderzoek
is gebleken dat de knaap van plan was
naar het toilet te gaan, hij heeft echter de
verkeerde deur geopend
Het is de IJmuidense sleepboot „Cy
cloop" gelukt, het gloeiende wrak van het
Noorse passagiersschip „Skaubryn" vast te
maken en er mee naar Aden te gaan. Voor
uitvoeriger nieuws omtrent dit bergings
werk verwyzen wij naar pagina 7.
Naar de bollen.
Door het koude weer verloopt de bloei
van de bloembollen langzamer dan in
andere jaren. De krokussen bloeien volop,
maar de bloei van de narcissen beperkt
zich nog tot de allervroegste soorten. Vele
bolgewassen staan reeds op uitkomen. Als
het weer even meewerkt zal de bollen
streek tijdens het paas-weekeinde toch
worden opgevrolijkt met het felle geel van
de narcissen. Op de Keukenhof in Lisse,
waar de gewassen worden beschut door
bomen en struiken, bloeien op vele plaat
sen krokussen, narcissen en tulipa's. De
grote verwarmde kas biedt een weelde
aan bloeiende tulpen in prachtige vormen
en kleuren
Marcus, evangelist (15: 14-15)
Pilatus oordeelde het geraden, de
schare terwille te zijn.
Het partijbestuur van de Communistische Party Nederland heeft de voorzitter der
C.P.N., de heer Gerben Wagenaar, en de heren H. Gortzak, B. Brandsen en F. Reuter
als leden van de partij geroyeerd, zo bericht het partyorgaan „De Waarheid".
De heren Wagenaar en Gortzak zyn lid van de Tweede Kamer en lid van de
Provinciale Staten van Noordholland. Bovendien heeft de heer Gortzak zitting in de
Amsterdamse gemeenteraad. De heren Reuter en Brandsen maakten deel uit van het
partijbestuur der C.P.N. Zij waren respectievelijk voorzitter en secretaris van het
bondsbestuur der Eenheids Vakcentrale. De heer Brandsen is deze week lid van de
Tweede Kamer geworden in de plaats van de heer Reuter, die zijn zetel enige tijd
geleden op verzoek van het partijbestuur ter beschikking had gesteld.
De beslissing van het partijbestuur is
genomen op een op woensdag en donder
dag gehouden zitting en op een algemene
ledenvergadering van het district Amster
dam der C.P.N. bekend gemaakt.
Het partijbestuur heeft voorts besloten
mevrouw Lips-Odinot, lid van de Tweede
Kamer en van de Provinciale Staten van
Noordholland, uit het partijbestuur te slui
ten en van haar te eisen, dat zij haar-on
dersteuning van de groep Brandsen c.s.
onmiddellijk beëindigt aldus „De Waar
heid". Haar lidmaatschap van de partij
blijft echter gehandhaafd, „omdat zij niet
buiten de partij is opgetreden".
Beroep tegen deze royementen is moge
lijk op het partijcongres, dat in het najaar
zal worden gehouden.
Het partijbestuur heeft voorts besloten
van de heren Wagenaar en Gortzak en van
mevrouw Lips-Odinot te verlangen, dat zij
hun zetels in de vertegenwoordigende
lichamen ter beschikking stellen.
De heer Brandsen was (zo werd op 10
december van het vorig jaar in „De Waar
heid" bericht) zelf uit het partijbestuur
getreden, omdat hij het niet eens was met
maatregelen die het partijbestuur tegen
een partijfunctionaris had genomen. Het
partijbestuur verzocht hem toen zijn zetel
in de Provinciale Staten ter beschikking te
stellen Op 7 februari werd het besluit
bekend gemaakt, dat de heer Reuter uit het
partijbestuur was gestoten, en de heer
Brandsen. die ter verantwoording zou wor
den geroepen, in afwachting daarvan als
lid van de partij was geschorst.
„Dolkstoot in de rug"
In de verklaring van het partijbestuur
wordt over de heer Wagenaar gezegd:
„Enkele dagen vóór de verkiezingen heeft
hij via de reactionaire pers en de radio
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VIERENTWINTIG PAGINA'S
WAARIN OPGENOMEN ERBIJ
(Van onze correspondent in Parijs)
Uit Tunis komen sombere berichten over
de gesprekken, die de Amerikaanse en
Britse bemiddelaars, Murphy en Beeley,
met president Bourguiba hebben ge
voerd. Uit Amerikaanse bron moet spoe
dige stopzetting van de bemiddelingsmis
sie zijn voorspeld. Nieuwe ontmoetingen
tussen het Tunesische staatshoofd en de
beide diplomaten staan voor de komende
dagen niettemin op het programma, alvo
rens het tweetal de volgende week naar
Parijs komt om premier Gaillard van de
jongste ervaringen op de hoogte te stellen.
Men heeft zich in de Franse hoofdstad
nooit veel illusies gemaakt over de ont
vangst van dc Franse tegenvoorstellen,
waarbij de controle van de Tunesisch-Al-
gerijnse grens aan neutrale troepen zou
worden toevertrouwd. Bourguiba kan dat
voorstel ook moeilijk aanvaarden, omdat
de Tunesische steun aan de Algerijnse re
bellen onmiddellijk aan het licht zou ko
men. Zijn positie in het eigen land wordt
te zeer door de extremisten bedreigd, dan
dat hij de Algerijnse nationalisten voor
het hoofd zou kunnen stoten.
Voor Frankrijk is daarentegen de grens
controle de kern van de Algerijns-Tunesi-
sche moeilijkheden.
Het blijkt dus, dat Anglo-Amerikaanse
bemiddelaars na twee maanden rusteloos
onderhandelen vrijwel geen stap verder
zijn gekomen. Bij een openlijke erkenning
van de mislukking van hun missie zou
Bourguiba moeilijk anders kunnen doen
dan het conflict met Franrkijk opnieuw
aan de Veiligheidsraad voorleggen. De
winst voor de Fransen zou dan echter zijn,
dat de herinnering aan het bombarde
ment van het Tunesische grensplaatsje Sa
kiet, de aanleiding tot het conflict, intus
sen enigszins is vervaagd, Bourguiba zou
bovendien de oorzaak van het échec der
Anglo-Amerikaanse bemoeiingen kunnen
krijgen. In Parijs lijkt men nu de moge
lijkheid van een nieuw proces bij de Vei
ligheidsraad met vertrouwen onder ogen
te zien, omdat de rollen an aanklager en
beschuldigde tussen Tunesië en Frankrijk
thans in zekere zin verwisseld zouden kun
nen worden.
Op Schiphol is aangekomen uit Istanbul
de heer Max Walter Locher. Zwitser van
geboorte, een van de leidende figuren van
het internationale Hiltonhotelconcern. Aan
een verslaggever van het A N.P. deelde
de heer Locher mede, dat de plannen voor
de beide Hiltonhotels in Nederland zeker
zullen doorgaan. Hij had informaties ont
vangen van het hoofdkantoor van het con
cern, dat -n Waldorf Astoria in New York
zetelt, en daaruit was hem gebleken, dat
de beide hotels in Amsterdam en Rotter
dam er zeker zouden komen.
ADVERTENTIE
Fred. Hendriklaan 40, Haarlem-Z., Tel. 34108
ADVERTENTIE
Wat voor weer wordt het
't Wordt wéér Si-Si weer!
ll Vl'SVf/ ec'e'It® vruchtenlimonade
llllll' U't klinkklaar fruit!
laten weten, dat hij zich aan de zijde van
Reuter en Brandsen had geschaard. Dat
was een dolkstoot in de rug van de partij,
die alleen maar tot gevolg kon hebben, dat
de partij bij de verkiezingen werd ge
schaad. Terwijl hij in de zittingen van het
partijbestuur en van het dagelijks bestuur
voorgaf volledig in te stemmen met de
strijd van de partij tegen Brandsen c.s.,
pleegde hij heimelijk met Reuter overleg
voor het smeden van dit complot.
Paul de Groot: „Openlijk verraad"
De secretaris van de C.P.N., Paul de
Groot, heeft in de vergadering van het
partijbestuur een rede gehouden, waarin
hij onder meer zei: „Hoe is het mogelijk,
dat Brandsen zonder blikken of blozen op
de Kamerzetel gaat zitten van de partij,
die door hem bespuwd en bestreden wordt
en die hem aan de kant heeft gezet?" Hij
sprak van „de rechtse groep, die het com
munisme door de modder wil halen" en
G. Wagenaar en H. Gortzak
verweet de thans geroyeerde leiders van
deze „rechtse groep" openlijk verraad. „De
groep was er op uit de C.P.N. een zware
verkiezingsnederlaag toe te brengen. Zij
wilde van de teleurstellende verkiezings
resultaten gebruik maken om de macht in
de partij aan zich te trekken, haar een
burgerlijke en reformistische politiek op te
dringen en de Leninistische partijgenoten
aan de kant te zetten." Deze opzet is vol
gens de heer De Groot „op een volledig
fiasco uitgelopen".
De C.P.N.-secretaris gaf van het ontstaan
van deze rechtse groep en haar optreden
de volgende verklaring:
„De communistische partij als zodanig en
de communisten zelf komen in het alge
meen uit de massa voort. Zij zijn naar
voren gekomen in een of andere strijd of
organisatie. Met de meeste lieden van de
rechtse groep is dat niet het geval."
Vervolgens oefende hij critiek uit op het
optreden van enkele leden van de illegale
C.P.N. tijdens de bezetting. „Zij maakten
deel uit van een formatie, die zich eind
1943 opwierp als leiding van de illegale
communistische partij," aldus de heer De
Groot, „nadat de oude leiding door de
Gestapo grotendeels vermoord was. Bij de
bevrijding is deze formatie opgedoken als
illegaal partijbestuur. De kern ervan werd
gevormd door mensen als Koejemans, Puis
ter, Van Exter, Dankaert, Reuter en Wa
genaar. terwijl ook enkele oudere vooraan
staande partijgenoten waren aangetrokken.
In de loop van de tijd en in de partijstrijd
heeft zich in deze formatie een scheiding
voltrokken. Doch Wagenaar, Reuter en
Brandsen bleven nauw met elkaar verbon
den en eisten in de partijleiding een soort
bevoorrechte en onaantastbare positie
voor zich op, zich beroepend op hun werk
in de illegaliteit. Herhaaldelijk kwamen
zij met de andere partijgenoten, vooral de
jongere, in botsing."
„Grove fouten in de illegaliteit"
Politieke gebeurtenissen hadden volgens
de heer De Groot de partijleiding in 1955
teveel in beslag genomen om zich in de
geschiedenis van de illegale partij te ver
diepen, toen in dat jaar feiten over de
twee laatste jaren van de bezetting bekend
werden gemaakt in het rapport van de
parlementaire enquêtecommissie. „Toch
was er alle aanleiding voor, ons in die
Kinderen van de uit Indonesië gerepa-
trieerden, die in „De Schelp" in Zand-
voort zijn ondergebracht, zetten zich
met grote toewijding aan de voorberei
ding van de viering van het paasfeest:
het beschilderen van eieren voor de
ontbijttafel.
geschiedenis te verdiepen," zo zei hij. „In
de loop van de tijd was gebleken, dat de
kern van de illegale leiding in de laatste
oorlogsjaren meest zonder goedkeuring van
de andere leden en de illegale groepen of
zelfs zonder medeweten van leden van de
leiding zelf, grove politieke fouten had
gemaakt, waarbij zij de communistische
partij en de illegale „Waarheid" onderge
schikt had gemaakt aan de politiek van de
Londense regering-Gerbrandy c.s.".
De heer De Groot deelde mede, dat naar
de politiek van de partij in de bezetting,
vooral naar die van de „illegale leiding"
thans door het partijbestuur een onderzoek
is ingesteld. Een rapport over dit onderzoek
zal op het komende partijcongres aan de
leden worden voorgelegd.
„Tijdens de bespreking van de op Stalin
gebrachte critiek en na de gebeurtenissen
in Hongarije begonnen de leiders van deze
groep aggressief op te treden en de col
lectiviteit van het partijbestuur te verbre
ken," aldus de heer De Groot.
„De rechtse groep voert haar actie op
een laag-bij-de-gronds peil. Zij doet de
leden van onze partij, haar aanhangers
en zelfs principiële tegenstanders walgen.
Zij tracht de moraal van de communisti
sche partij te schande te maken en haar
naam door de modder tehalen. Dat is
waarschijnlijk hun hoogste doel". „Hoe is
het denkbaar", aldus de heer De Groot,
„dat E.V.C.-bestuurders als Reuter en
Brandsen de politie en de klasse-justitie in
de arm nemen om geschillen in de vak
organisatie te beslechten en de vakbonds
democratie om hals te brengen?"
Enige weken geleden hebben de E.V.C.-
leiders met behulp van de Amsterdamse
politie aanhangers van Paul di_ Groot, die
het kantoorgebouw aan de E.V.C. waren
binnengedrongen, uit dit gebouw weten te
verwijderen. Hierover zei de heer De Groot:
„Politiebescherming wordt in de arbeiders
beweging alleen maar door onderkruipers
en strijdbrekers verzocht en wie hierom
vraagt in zijn optreden tegen mede-arbei
ders kan niet anders dan als onderkruiper
en arbeidersvijand worden beschouwd". Hij
wilde „thans volledig afrekenen met deze
rechtse groep, die zich in snel tempo verder
zal ontmaskeren en te gronde zal gaan".
„Rem"
De vernietiging van deze groep be
schouwde de heer De Groot „als een grote
overwinning, die rijke vruchten dragen
zal." „Immers," zo vervolgde hij, „niet
slechts in de laatste jaren, maar reeds ge
durende de gehele na-oorlogse periode
heeft zij remmend gewerkt. Als gevolg van
de eenzijdige beklemtoning van het werk
in de illegaliteit deed onze partij zich vaak
meer voor als de partij van het verzet, die
wij ongetwijfeld zijn, dan als de partij die
een oplossing biedt voor de huidige pro
blemen."
„Thans echter gaat het partijbestuur
homogeen, hecht aaneengesloten en geor
ganiseerd de toekomst tegemoet," aldus be
sloot de heer De Groot.
ADVERTENTIE
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD.. BOLSTR. 48 A' DAM TEL. 717162
Volgens welingelichte kringen in
Washington zal minister Luns op 23 of 24
april waarschijnlijk een ontmoeting heb
ben me. minister Dulles. Luns komt 15
april naar New York voor de bijeenkomst
van de Ecosac (de UNO-organisatie voor
Economie en Sociale vraagstukken), al
dus de zegslieden en gaat dan op 23 of 24
april naar Washington voor besprekingen
op het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken. Voor deze besprekingen
wordt nu een agenda .opgemaakt, die
waarschijnlijk een ontmoeting met Dulles
en een lunch ter ere van de Nederlandse
Minister in Blair House zal omvatten.
De internationale toestand en de kwes
tie Indonesië worden genoemd als waar
schijnlijke onderwerpen van gesprek bij
een eventuele ontmoeting tussen Dulles
en zijn Nederlandse ambtsgenoot; dit ge
sprek zou dan vlak voor de NAVO-confe-
rentie te Kopenhagen in mei plaats heb
ben.
Het is nog maar tien jaar geleden dat de
regering van de Verenigde Staten door
haar politiek in het „Indonesische conflict"
aanzienlijk bijdroeg tot de ontwikkeling
die uitliep op de soevereiniteitsoverdracht
aan de Repoeblik Indonesia Serikat, omdat
zij ervan overtuigd was dat elke andere
Amerikaanse politiek de groei van het
communisme in de archipel in de hand zou
werken. Alleen door toe te geven aan de
eisen van de radicaalste Indonesische na
tionalisten, zo meende men in Washington,
kon men er zeker van zijn dat het econo
misch maar vooral ook strategisch zo be
langrijke eilandenrijk geen pion van Mos
kou zou worden.
De functionarissen van het State De
partment, die destijds deze overwegingen
de doorslag hebben laten geven, houden
zich thans waarschijnlijk al lang met an
dere problemen bezig; anders zouden zij
zich wellicht met groeiende bezorgdheid
afvragen, of zij hun regering toen met dat
advies niet een heel slechte dienst hebben
bewezen. Natuurlijk, men kan nog altijd,
en met goed recht, beweren dat onder
drukking van het Indonesische nationalis
me met militaire middelen (gesteld dat dit
zou zijn gelukt) voedsel zou hebben ge
geven aan de communistische propaganda
en dat hele nationalisme misschien wel in
communistische banen zou hebben gestuwd.
Maar helaas is gebleken en blijkt dage
lijks sterker dat de soevereiniteitsover
dracht deze ontwikkeling niet in het minst
heeft voorkomen; de economische en sociale
moeilijkheden van het soevereine Indone
sië onder een zo sterk links georiënteerde
president als Sukarno hebben hetzelfde
effect gehad alleen misschien in nog
sterkere mate als de nationalistische
moeilijkheden in een niet-soeverein Indo
nesië hadden kunnen opleveren.
Vooral de berichten van de laatste dagen
zijn, wat dit betreft, in hoge mate veront
rustend. De levering van Russische schepen
aan de regering in Djakarta ter vervanging
van K.P.M.-schepen was, zoals kon worden
voorzien, slechts een onschuldige proloog
van veel ernstiger dingen. Zij werd gevolgd
door een overeenkomst voor wapenleveran.
ties en begeleid door een aantal manifesta
ties van dictatoriale binnenlandse politiek,
waarop ons blad j.L donderdag in de ru
briek „Van dag tot dag" de aandacht heeft
gevestigd. Ook de techniek, waarmee Dja
karta de tegenregering militair zowel als
politiek bestrijdt (met inbegrip van de mis
lukte contrarevolutie in Bukittinggi) maakt
de indruk, dat buitenlandse communisti
sche adviseurs er een belangrijke rol bij
spelen.
Toen de ministers van Buitenlandse Za
ken bij de landen der Zuidoost-Aziatische
Verdrags-Organisatie onlangs in Manila
vergaderden, zijn er in de wereldpers tal
van speculaties verschenen omtrent de dis
cussies, .welke bij die gelegenheid aan
Indonesië zijn gewijd; die speculaties ver
stomden ook niet toen in het slotcommu
niqué van de bijeenkomst het woord Indo
nesië zelfs niet voorkwam. De ministers
waren blijkbaar tot de conclusie gekomen,
dat voor het Westen non-interventie ge
boden was, en hiervan was de uiterste
consequentie, dat het geschil in kwestie
niet eens werd genoemd. Maar de twee on
handelbare Oosterse bondgenoten van het
Westen Formosa en Zuid-Korea heb
ben weer eens een andere politiek gevolgd.
President Syngman Rhee heeft, ouder ge
woonte, het Westen weer „te wapen" ge
roepen tegen het communisme, deze keer
tegen dat van Djakarta; Tsjang Kai Tsjek
heeft minder woorden gebruikt maar, naar
het schijnt, meer daadwerkelijke hulp aan
de tegenregering verleend door haar wat
lichte wapens vermoedelijk van weinig
moderne makelij te leveren. Hetgeen
door Djakarta onmiddellijk beantwoord
werd met een campagne tegen de niet-
communistische Chinezen op Java, terwijl
de communistische regering in Peking de
berichten over de wapenzendingen van
Formosa zelfs gebruikte om de Verenigde
Staten van interventie in Indonesië te be
schuldigen Nu is dit alles weer gevolgd
door een bericht in de Londense „Times",
waarin naar men mag aannemen op
grond van betrouwbare inlichtingen ge
meld wordt dat de Indonesische regering
binnenkort over een honderdtal hyper
moderne Russische oorlogsvliegtuigen zal
kunnen beschikken, die haar „om te begin
nen" door Tsjechoslowakije zullen worden
geleverd. Het was ditzelfde Tsjechoslowa
kije, zoals men zich zal herinneren, van
waaruit in 1956 de eerste wapenleveringen
kwamen die de Egyptische president Nas
ser de moed gaven, zijn actie om het Suez-
kanaal te ondernemen. Het internationale
communisme beschouwt dergelijke situa
ties nu eenmaal als buitenkansjes om zijn
machtsbereik te vergroten en daarin slaagt
het gewoonlijk ook, omdat het Westen in
(Voor vervolg zie pagina 3)