ZES FRANSE MINISTERS DREIGEN UIT DE REGERING TE TREDEN OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Eisenhower bezweert Parijs verzoeningsgezind te zijn HET WEER Halve finale in de burgeroorlog op Sumatra vastgesteld op 15 april Drie van de beste foto's van verleden jaar Eerste Kamerleden: Vestiging raketbases „huiveringwekkend" ie'e MORRIS beforet/duêut// Minder wind Franse mijnwerkers staken heden om extra-premies Volgende staking is ook al aangekondigd Negentien rebellen op het eiland. Cuba gesneuveld Moskou stelt ambassadeurs- gesprek voor op 17 april Westelijk voorstel niet volledig aanvaard Man omgekomen in een brandend woonhuis Mr. Huygens mag met Berkelse arts spreken Het woord is aan Sociale conflicten spitsen zich toe in Engeland Algemene stakinggevolgd door verkiezingen? Gromyko komt verdrag met Bonn ondertekenen Westduitse industrie is niet opgetogen Oppositie vreest represailles Volgens Bukittinggi is Hatta gearresteerd 72e JAARGANG No 232 ZATERDAG 12 APRIL 1958 303e JAARGANG No 80 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Haarlems Dagblad Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 eb, p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman PARIJS (UP) De zes conservatieve ministers in liet Franse kabinet hebben premier Gaillard en president Coty er van in kennis gesteld dat zij zullen af treden wanneer Frankrijk geen „krachtig standpunt" in het geschil met Tunesië inneemt. De Veiligheidsraad zou moeten worden verzocht Tunesië te veroordelen wegens „inmenging" in de strijd in Algerijë, zo verluidt in Parijs. Het con servatieve dreigement is niet nieuw, maar het kan de val van het kabinet- Gaillard veroorzaken. Na afloop van een onderhoud van vijf van de zes ministers, de premier en president Coty, zei de minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting, Garet, dat de toestand ernstig is. De con servatieven zouden gekant zijn tegen voortzetting van de goede diensten door Groot-Brittannië en de Verenigde Sta ten. Indien Gaillard zwicht voor hun ultimatum en zich tot de Veiligheidsraad wendt zijn de goede diensten van Murphy en Beeley verder zinloos. Gail lard en de minister van Buitenlandse Zaken Pineau hebben de conservatieven gewaarschuwd dat een debat in de Vei ligheidsraad ongunstig voor Frankrijk zou kunnen uitvallen. Onze correspondent te Parijs meldt nader: In tegenstelling met de bedoeling, heeft de Franse regering gisteren nog geen be slissing genomen over de weg, die verder gevolgd zou moeten worden inzake de op lossing van de geschillen met Tunesië. Vele leden van de Eerste Kamer ver klaren blijkens het voorlopig verslag over de begrotingen van Oorlog en Marine, dat zij met huivering hebben kennis genomen van de mededeling der regering over de aanleg van lanc^erbases voor raketten in Nederland. Zij merken op, dat Nederland één van de dichtstbevolkte landen van West-Europa is en vragen zich af of de regering er zich wel rekenschap van heeft gegeven dat hierdoor ons land een der meest bedreigde punten is geworden by een onverhoedse aanval uit het oosten. Het zou, naar het oordeel van deze leden, beter geweest zyn de plaats van een lanceer basis pas vast te stellen, nadat eerst daar over en over de daarmede samenhangende factoren een diepgaande studie zou zijn gemaakt. Vele leden waren ook met grote zorg vervuld over de bewapening van onze strijdkrachten met atoomwapens. De mo gelijkheid, dat in een nieuw conflict, waar bij ons land betrokken wordt, alleen con ventionele wapens gebruikt zullen worden, is daardoor vrijwel uitgesloten. Deze leden wilden niet verhelen, dat zij pas na rijp beraad konden instemmen met de atoom bewapening van onze strijdkrachten, om dat het gebruik van dergelijke wapens zulke verschrikkelijke gevolgen heeft. De wetenschap evenwel, dat de huidige machthebbers in de Sovjet-Unie voor geen enkel middel zullen terugdeinzen om de vrijheid van het westen te bédreigen, had deze leden overtuigd van de plicht voor de NAVO-bondgenoten, de militair-tech nische ontwikkeling zodanig te bevorde ren, dat de Russische machthebbers ervan doordrongen zullen zijn, dat iedere agres sie tegen het westen met een vernietigen de tegenaanval beantwoord zal worden. Daarmee is de regering echter niet ont slagen van de plicht alles in het werk te stellen, om de welhaast ondraaglijke span ning tussen oost en west te verminderen, aldus deze leden. ADVERTENTIE BARTËÜÖR!SSTR~HAARLEM TEL. 13439 FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL. 717162 STURKA SPORTKLEDING Verwachting tot morgenavond: Droog weer met zonnige perio den. Zwakke tot matige wind uit noordelijke richtingen. Koude nacht. Morgen overdag iets hogere temperaturen. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG PAGINA'S. WAARIN OPGENOMEN ERBIJ 's Morgens had de Amerikaanse bemidde laar in het conflict, Robert Murphy, on verwacht een bezoek bij Felix Gaillard afgelegd en de Franse premier een per soonlijke brief van president Eisenhower overhandigd. Het Amerikaanse staats hoofd toont zich in deze boodschap ern stig verontiust over de crisis tussen Frankrijk en Tunesië en moet de Franse regering hebben bezworen, geen middel ongebruikt te laten om buiten de UNO om de goede betrekkingen met president Bourguiba te herstellen. De inzichten van de conservatieve mi nisters zullen moeilijk met de aanbe velingen van Washington te rijmen zijn. Vandaag zou de Tunesische kwestie, tij dens een speciale zitting van de Franse regering, in het licht van die nieuwe ont wikkeling weer onder het oog worden ge zien. Het lijkt zeker dat de Franse pre mier onder de pressie van de conserva tieven en rooms-katholieken ervan heeft afgezien een eenzijdige controle door neu trale mogendheden van de Algerijns- Tunesische grens te overwegen. Beroep op Veiligheidsraad? De meest waarschijnlijke oplossing van het probleem lijkt dat Frankrijk tóch een beroep op de Veiligheidsraad zal doen ten einde Tunesië van medeplichtigheid met de Algerijnse rebellen te beschuldigen. In dien de vereiste meerderheid zich niet achter Parijs zou stellen, dan heeft Frank rijk nog altijd de mogelijkheid, een ver oordeling van zijn eigen beleid in Alge rije en Tunesië, met het veto-recht te schermen. Daarna zou voor Tunesische en de overige Arabische en communistische landen weliswaar nog altijd een beroep bij de UNO-As.semblee open staan, waar Frankrijk een veel minder sterke positie inneemt. Dat risico zou Parijs, ondanks duidelijke tegenzin van Washington, des noods als het minste kwaad willen aan vaarden. Het gevaar is echter dat de ge schillen met Tunesië voor Parijs opnieuw tot een crisis met Washington zouden lei den, dat een keuze tussen Frankrijk en Tunesië en de UNO met alle geweld ver mijden wil. Het einde van de diplomatieke lijdens weg, die bij het bombardement van het Tunesische grensdorpje Sakiet begon, is voor Frankrijk, om van andere westelijke landen, zoals Amerika, te zwijgen, voor lopig niet in zicht. (Van onze correspondent in Parijs Het is vandaag de beurt \'an de mijn werkers in Frankrijk het werk neer te leggen. Driehonderdduizend mah is be trokken bij deze staking, waarvan de oor zaak een geschil met de regering over de uitbetaling van extra-premies voor inspan ningen ter verhoging van de produktie is. De stakers worden ook dit keer door de drie grote vakcentrales van communisten, socialisten en rooms-katholieken gesteund. Met de stakingseisen is een bedrag van drieëneenhalf tot vier miljard francs ge- mopid. Ofschoon deze som de staatsbegro ting nog niet in gevaar zou behoeven te brengen, weigert de regering niettemin hardnekkig de stakers tegemoet te komen De minister van Financiën Pflimlin is be vreesd dat de andere werknemers ook loon eisen zullen stellen, indien de mijnwerkers genoegdoening zouden verkrijgen. Van hun kant waarschuwen de bonden dat gebrek aan begrip en redelijkheid van de zijde van de overheid de tegenstellingen en de sociale ontevredenheid alleen maar zullen doen stijgen. Om die waarschuwing extra kracht bij te zetten, hebben de bon den van de mijnwerkers al een nieuwe staking aangekondigd voor 21 april, die, in tegenstelling met vandaag, niet meer aan een tijdslimiet van 24 uur gebonden zal zijn. (UP) De staking van vandaag komt Frankrijk te staan op een verlies van 1,6 miljard francs aan gederfde produktie. HAVANNA, (Reuter (AFP) In scher mutselingen met Cubaanse regeringstroe pen zijn vrijdag negentien rebellen van Fi del Castro gesneuveld. De opstandelingen trachtten voorts het heiligdom van de Maagd der Barmhartigheid de be schermheilige van Cuba bij Santiago de Cuba te overmeesteren, maar werden te ruggedreven. Kort na de aanval ontplofte er in de omgeving in een munitieopslag plaats 22.500 kg. dynamiet, waardoor schade aan het heiligdom werd aange richt. (UP) Een vliegtuig van de Cubaanse luchtmacht is boven Miramar een voor stad van Havanna neergestort. De piloot kwam om het leven, alsmede een burger. ADVERTENTIE Wat voor weer wordt het 't Wordt wéér Si-Si weer! SlSij, d' '•miii' u" edelste vruchtcnlimonade klinkklaar fruit Drie prijswinnaars op de tentoonstelling World Press Photo '57", die vrij dug- avond, in het Stedelijk Museum in Amsterdam geopend is. Boven een foto die de Associated Press-fotogra.af Douglas Martin uit'Amerika maakte tijdens het schoolconflict in Little Rock, welke het predicaat „beste foto van de tentoon stelling" verwierf. Midden: een vreemde situatie bij een voetbalwedstrijd. waarmee de Brit Robert Ed,wards de eerste prijs in de. groep spor'.foto's ver diende. De hoogste bekroning in de „feature"-klasse tenslotte (onderste foto) werd. gewonnen door de Pool Zygmuitt Wdonnnski met de grappige genre opname „De klokkenmaker van Seraievo". Zie ook het artikel op pagina 3. MOSKOU (Reuter) De Sovjet-Unie heeft in een boodschap aan de drie weste lijke grote mogendheden voorgesteld op 17 april ambassadeurs van de drie landen te doen beginnen met besprekingen over de voorbereiding van een topconferentie. Van westelijke zijde werd voorgesteld de voorbereidingen voor een topconferentie in de laatste helft van april te beginnen door de westelijke ambassadeurs te Mos kou. De russen staan erop, dat een bijeen komst van de ministers van Buitenlandse Zaken alleen Tot doel heeft de tijd, plaats en samenstelling van een conferentie van regeringsleiders vast te stellen. Zij stellen voor eind april of half mei een bijeenkomst van de ministers te houden. Volgens de Russische regering dient een topconferentie te worden gehou den, ongeacht het resultaat van de minis ters, die ook zouden spreken over de „kring van vraagstukken" die op de top conferentie zullen worden behandeld. Washington: terughoudend WASHINGTON (Reuter) Het Russi sche antwoord is klaarblijkelijk geen aan vaarding van. het westelijke voorstel. Het diplomatieke voorbereidende werk zou niet'over een topconferentie, maar alleen over de tijd, plaats en samenstelling van een daarop volgende conferentie van mi nisters gaan. De consequenties van de no ta zullen natuurlijk zorgvuldig bestudeerd worden, aldus de verklaring van het.Wit te Huis, die door Eisenhower en zijn mi nister van Buitenlandse Zaken Dulles is opgesteld, voor het vertrek van de presi dent naar Augusta, waar hij enige dagen vakantie zal houden. Washington zal het Sovjet-voorstel niet aannemen, zo meldt UP. Londen en Prijs: ingenomen LONDEN (Reuter) In Londen en Pa rijs is men het met Washington eens dat de Sovjet-nota niet een volledige aanvaar ding van het westelijke voorstel van 31 maart inhoudt, maar men toont zich toch, zij het met bepaalde restricties, ingeno men met' het antwoord. In de commentaar uit Washington blijkt niets van een zeke re ingenomenheid. Men verwacht dat er tussen de drie grote westelijke mogend heden en tussen de leden van de NAVO intensief overleg zal worden gepleegd over de volgende stap van het Westen. Bij een felle brand is vannacht in een huis aan de Engweg in Leersum een an de bewoners, de 36-jarige gehuwde R. Willemse; om het leven gekomen. Men neemt aan dat de man met een brandende sigaret in slaap was gevallen. De voorzijde van het huis is uitgebrand. Een gezin met twee kinderen, dat bij het slachtoffer in woonde. is ternauwernood aan de vlam men ontkomen. Een bijzonderheid van deze ongeluks- qacht is, dat de heer Valk de polis van een onlangs afgesloten brandverzekering juist gisteren .in huis kreeg. De Haagse advocaat, mr. M. Huygens. heeft gistermiddag op de griffie van de rechtbank in Leeuwarden de dossiers inge zien, die betrekking hebben op het vergif- tigingsgeval in de Leeuwarder gevange nis. Men heeft hem echter inzage van een eedeelte der stukken ontzegd, wegens het nog aan de gang zijnde onderzoek. De of ficier van Justitie heeft bij het opleggen van deze beperking gebruik gemaakt van een wettelijk vastgelegd recht, dat geldt zolang de verdachte nog niet officieel in staat van beschuldiging is gesteld. G o e t he Koning of landman, hij is de gelukkig ste man die vrede vindt in zijn eigen huis. (Van onze correspondent in Londen) Indien het Britse spoorwegpersoneel zich wegens de verwerping van zijn loon eis tot een staking zou laten verleiden mogelijk samenvallend met de dreigende busstaking is volgens sommigen het ge vaar voor een algemene werkstaking niet denkbeeldig. Indien het zover mocht ko men, zou dt regering de stakers de hand schoen kunnen toewerpen door onmiddel lijk algemene verkiezingen uit te schrij ven. Zij zou een goede kans hebben die te winnen, want de Britten verafschuwen een tegen de gehele natie gerichte, poli tieke staking, zoals in 1926 is gebleken. Toen trokken de bonden, die toen de mijn werkers steunden, aan het kortste eind. De mislukte politicus Randolph Chur chill, Sir Winston's zoon, verkondigt met veel ophef de theorie van een mogelijke algemene staking, met een daarop volgen de zege van Macmillan. Mogelijk geeft hij daarmee een gedachte weer, die bij som mige conservatieven heerst/maar het is voorbari_ een spoorstaking als een vast staand feit te beschouwen. Frank Cousins, de algemene secretaris 'van de transport arbeidersbond, de machtigste en felste van alle vakbondsleiders, heeft verklaard, dat niemand een staking wil. Al heerst er in brede kringen ontevre denheid, vooral ondei de laagst betaalde groepen, waartoe de spoormannen beho ren, de stemming is niet zo geladen dat een uitbarsting kan worden verwacht. De regering is vastbesloten zich te houden aan haar weigering massale loonsverhogingen, die de inflatie zullen bestendigen of ver ergeren, te helpen financieren. Macmillan wil 's lands financiën gezond maken. In dien de kiezers het daarmee, of met de gevolgde methode, oneens zijn, kunnen zij de regering in de herfst van het volgend jaar afdanken. (UP) Macmillan heeft zijn kabinet voor maandag bijeen geroepen om de drei gende staking te bespreken. Volgens som mige kringen kan de loonpolitiek van Mac millan tot wijdvertakte industriële span ningen leiden. Derek Heathcoat Amory, de Britse minister van Financiën, zal dins dag tijdens zijn begrotingsrede in het par lement mogelijk meer bijzonderheden geven over de politiek die de regering denkt te zullen volgen. (Van onze correspondent in West-Duitsland) Op 20 april zal te Bonn het Russisch- Westduitse handels- en repatriëringsver drag ondertekend worden door de Russi sche en Westduitse ministers van Buiten landse Zaken, Gromyko en Von Brentano. De socialisten zeggen, dat. nu het Russisch- Westduitse contact zo goed lijkt, Westduitse parlementsleden naar Moskou kunnen gaan, waardoor het politieke klimaat zou kunnen verbeteren. Industriële kringen zijn niet opgetogen over het handelsverdrag. Er is gezegd, dat niet vaststaat dat de Russisch-Duitse goe derenhandel tussen nu en 1960 werkelijk een grote uitbreiding kan ondergaan. De economische betekenis van het verdrag met Moskou is volgens deze kringen be paald niet groot. Er zijn bedenkingen tegen de bepaling, dat beide landen de meest begunstigingsclausule zullen handhaven. (Van onze reisredacteur SINGAPORE Naar woordvoerders van Djakarta en Padang hebben mede gedeeld, zou de datum voor de halve finale in de Indonesische burgeroorlog een beslissende aanval op Padang thans op dinsdag 15 april zijn vastgesteld. Zó vastbesloten zijn de wederzijdse aanvoerders, dat net al hard moet regenen, wil de strijd alsnog worden afgelast. Ook het spelplan ligt reeds vast: Djakarta brengt zevenduizend soldaten in het veld voor een aanval uit drie richtingen, namelijk uit de richting van Pakanbaru, Lumbuk Djambi en parachutisten en mariniers uit de Mentawai-eilanden voor een aanval op West-Sumatra. De prognose van waarnemers die de training aan beide zijden volgden is dat de groene Sumatraanse verdediging de aanvallen van de Djakartaanse voorhoede niet zal kunnen weerstaan. De voornaamste troost van de rebellen is, dat Sukarno nog een lastige uitwedstrijd krijgt te spelen, namelijk tegen Ventje Sumuals mannen in Menado, alvorens staf chef Nasution. zich militair kampioen van Indonesië mag noemen, en dat hij in de dan volgende ongeregelde guerilla-compe- titie alsnog de handen vol zal krijgen. Men ontkomt in de Sumatraanse jungle oorlog helaas niet aan spotneigingen. Een teruggekeerde Britse correspondent ver telde, dat een mensen-etende tijger bij Lumbuk Djambi, die dertien mensen op peuzelde in vier weken, méér slachtoffers maakte dan de ganse strijd om dit strate gisch hoogst belangrijke punt. Militair ge zien is de strijd eenvoudig een schertsver toning of een wajangspel vol schijngebaren geweest, al zal bij de beslissende aanval misschien eindelijk werkelijk gevochten worden. De werkelijke beslissing over de revolte blijft echter op nationaal en internationaal politiek vlak liggen en daar liggen de zaken minder amusant. Een eventuele mi litaire zege van Djakarta lost geen enkel van Indonesië's desperate problemen op. Het land glijdt onherroepelijk naar de totale economische chaos en bij de oude politieke en regionale bitterheden voegen zich thans nieuwe, veroorzaakt door de burgeroorlog. Beide openen dé deur voor het communisme. Reeds schijnt Sukarno's beleid grotendeels door Russische en Chi nese adviseurs te worden bepaald. Sja- fruddins jongste appèl om buitenlandse hulp mag een nutteloze noodkreet van een verliezer schijnen, in werkelijkheid zijn de Amerikanen reeds dieper in het conflict betrokken dan algemeen wordt aangeno men. Indonesië's interne conflict is feitelijk reeds geïnternationaliseerd: het is een kwestie van tijd, eer zulks openlijk aan de dag zal treden. Djakarta's troepen in Tapanuli Radio-Djakarta meldde vrijdagavond, dat regeringstroepen het gebied van Tapanuli, gelegen tussen Noord-Sumatra en het op standige West-Sumatra, zijn binnengetrok ken. Aanvalsplan en verdedigingsplan BUKITTINGGI (UP) Het revolutio naire opperbevel zal zich, naar de mili taire woordvoerder kapitein Agar Azwar gezegd heeft, met hand en tand tegen elke landing van Indonesische regeringstroepen op de westkust van Sumatra verzetten. De leuze zal zijn: „Standhouden of sterven". Volgens de inlichtingendienst zou Dja karta van plan zijn parachutisten bij Pa dang neer te laten om zich van het vlieg veld en van de haven meester te maken en zou de centrale legerleiding dan gelijk tijdig vier bataljons infanterie op de kust aan land willen zetten ten noorden en ten zuiden van Padang. Daarop zouden aan vallen op Padang en Bukittinggi over land van Lumbuk Djambi en Pakanbaru uit volgen. (Van onze correspondent DJAKARTA De vraag rijst wat er zal gebeuren, als de centrale regering de belangrijkste steunpunten in Centraal- Sumatra in handen heeft gekregen en haar eerste doeleinden zal' hebben bereikt. Er zullen dan namelijk beslissingen moeten worden genomen om de onenig heid tussen de centrale regering en de buitengewesten te overbruggen. Premier Djuanda schijnt hierop al te hebben ge wezen en waarschijnlijk zal de regering trachten de financiële en administratieve autonomie van de buiten-eilanden te ver beteren, zoals men reeds lang van plan is. Politiek is het intussen thans in Dja karta „de dood in de pot", niet alleen van wege de vastenmaand en het reces van het parlemont, maar ook omdat de politieke oppositie bang is, wetende dat elke actie tegen het kabinet beschouwd zal worden als steun aan de rebellen van Centraal- Sumatra. Verscheidene parlementsleden, die ach ter de regering staan, hebben immers al de suggestie gedaan om al degenen, die een aarzelende houding aannemen tegen over de rebellie of hun ogen ervoor slui ten. terwijl zij intussen al het mogelijke doen om de positie van Djuanda's kabinet te ondermijnen, te beschouwen als lieden, die de rebellie steunen. Zij moeten der halve aan strafmaatregelen worden onder worpen, zo ,is hun mening. En met Djuanda's kabinet thans reeds een jaar aan de macht, verwachten poli tieke kringen in Djakarta, de politieke situatie analyserend, geen ingrijpende ver andering in de Indonesische regering, niet tegenstaande het feit dat gedurende dit jaar de economische situatie meer ver slechterde dan tevoren en ondanks het feit dat ook de groepen, die de regering steunen, niet bevredigd zijn over hetgeen de Djuanda-regering in het afgelopen jaar tot stand heeft gebracht. BUKITTINGGI (AFP) De revolutio naire regering heeft vrydag te Bukittinggi pamfletten doen verspreiden, waarin wordt medegedeeld dat de Regering-Djuanda drs. Mohammed Hatta, voormalig vice-presi dent der Indonesische republiek, heeft doen arresteren. Officieel is volgens UP, vrijdag in Dja karta de arrestatie bekend gemaakt van „veertien samenzweerders tegen de rege ring". Verder heeft de stadscommandant, luitenant-kolonel Endang Dachjar kran tenberichten over de inbeslagname van do cumenten, waaruit zou blijken dat de sa menzweerders contact onderhielden met de Perm esta-beweging van Noord-Celebes, bevestigd. De veiligheidsmaatregelen in de stad werden na het ontdekken van dit korhplot verscherpt. Dachjar dreigde met strenge maatregelen tegen alle verstoring van vrede en orde. Onder de veertien gearresteerden be vinden zich studenten en zakenlieden. Vol gens de stadscommandant werden zij ge arresteerd voor zij hun voprgenomen ac ties tegen de regering konden uitvoeren1.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 1