Eerste impressies van de
wereldtentoonstelling
Wegen van de 20ste en 21ste
eeuw in Brussel
Mammoet-motel verdwijnt na
exploitatie van 4464 uren
Aankomst van de eerste haring
krijgt een feestelijk karakter
Kroesjtsjev's plaatsvervanger
Anastas Mikojan naar Bonn
Mr. Romke de Waard schudt Neêrlands
ganse repertoire uit zijn beiaard
DONDERDAG 17 APRIL 1958
13
Oltmans weer opgedoken
Stadsverkeer is op voorbeeldige wijze geregeld'
Koude lente in de 2500 onverwarmde kamers
„Vlaggetjesdagviering" IJmuiden
Vloot op zaterdagmiddag naar zee
Indonesië en Japan
Prins en Prinsessen
komen morgen terug
Het Westen bereid tot een
ambassadeursgesprek
Nog heden als de Russen de
condities accepteren
Russen benadelen
Britse visserij
Van onze speciale verslaggever)
Brussel droeg gisteren de wat vermoei
de en nerveuze glimlach van de gast
vrouw, die na een langdurig uitsloven het
welslagen van een partijtje aan de loop
der gebeurtenissen moet overlaten: de
gasten staan voor de deur en zij heeft het
gevoel dat er nog niets klaar is. „Niets" is
overdreven, want landen van de klok, zo
als Zwitserland en Nederland zijn wel
klaar en hebben dinsdagmiddag in hun af
gestofte paviljoens de eerste receptie ge
houden. En wanneer men tussen het
voortdurend in de knoop raken van het
verkeer der honderden vrachtwagens,
vorkheftrucks, ladderwagens, draglines,
dienstauto's en de achttien lilliputtreintjes
op de 25 kilometer wegen en lanen goed
oplette, kon men ontwaren dat Finland en
Noorwegen er ook al netjes bijzaten en
dat de Britse industrie gereed was de
vooruitgang der vormgeving te tonen,
dank zij de activiteit van de raad voor in
dustriële ethiek. Ook de Hongaren gaven
een ontvangstpartijtje, opgefleurd met tal
van lekkernijen en zigeunermuziek, het
geen in tegenstelling stond tot de sober
heid waarmede minister-president Drees
zijn gasten inhaalde.
Maar voor het overige kon zelfs het ge
brul van een reusachtige leeuw in het at
tractiepark het luidruchtig lied van de ar
beid op de tweehonderd hectaren grote
Heizelvlakte, waar nog werd gewerkt aan
wegen en plantsoens, aan gebouwen zo
wel van binnen als van buiten, niet over
stemmen. Dat lukte alleen aan griffier
beiaardier mr. Romke de Waard, die in
zijn glazen kooi het hele Nederlandse re
pertoire van Valerius tot en met „Kun je
nog zingen" op arbeiders en bezoekers liet
neertuimelen. Hoog boven in zijn belve
dère vermoedden we de dynamische ban
kier-baron Moens de Fernig, commissaris-
generaal van de Expo voor de Belgische
regering, die de chaotische bedrijvigheid
aan zijn voeten gadesloeg. Wellicht vroeg
hij zich minder af, of het geniaal ontwor
pen Franse paviljoen, een reusachtige sta
len en glazen vlinder, die door een formi
dabele stalen pijl in balans wordt gehou
den, nog vóór de officiële sluitingsavond
geopend zou kunnen worden, dan wel of
de bedragen op de kasregisters in enig
evenwicht zullen komen met de inves
teringen: twee miljard Belgische franken
voor de eigenlijke exploitatie, acht mil
jard aan paleizen en paviljoens, een mil
jard aan tentoongestelde voorwerpen, zo
als in het Paleis van de Wetenschap, twee
miljard in dat der Schone Kunsten, en ook
nog een miljard voor de „infra-structuur"
van het terrein, zoals wegen en riole
ringen.
Grote getallen
De Expo '58 is met recht een wereldten
toonstelling van grote getallen. Er werden
soms wel door vijftienduizend werklieden
tegelijk zestig miljoen man-uren gepres
teerd. De oppervlakte der gebouwen be
loopt een miljoen kubieke meter, voor de
gebinten werd dertig ton staal aangevoerd,
voor de wegen was 25.000 ton asfalt en
150.000 ton steentjes nodig. Voor de elek
trische energie werd meer dan 60.000 kw
geïnstalleerd, waarmee onder meer 45.000
t.l.-buizen aangloeien. Dat alles werd ge
daan om 35 miljoen bezoekers van de ene
verbazing in de andere te laten vallen.
Komen die 35 miljoen niet, dan klopt de
rekening niet meer, hetgeen koren op de
molen zal zijn van de rooms-katholieke
oppositie, die heel Brussel heeft volge
plakt met affiches met het opschrift „En
dat noemen zij regeren". De socialistische
„Volksgazet" heeft al gewaagd van een
fluistercampagne om de Expo in een
kwaad daglicht te stellen en zijn lezers
opgeroepen de wereldtentoonstelling toch
vooral niet te verzuimen, de, naar Neder
landse begrippen, niet malse prijzen ten
spijt. Een dergelijke gelegenheid om zijn
kennis van de wereld en 'de techniek te
verrijken komt immers niet spoedig weer,
zo schrijft het blad.
Een eenzijdige kennis, want elk van de
53 exposerende landen legt uitsluitend
zijn beste brood in de etalage. De Russen
bijvoor-beeld laten een twaalf meter hoge
bronzen Lenin goedkeurend neerzien op
een glimmend model van de Spoetnik, dat
omringd wordt door een indrukwekkende
batterij van machinerieën ten teken van
de technische stand van zaken in een
land, waar, zoals men in het Frans en het
Nederlands op de wanden kan lezen, vrij
heid van godsdienst, drukpers, vereniging,
vergadering en optocht beslaat. Dat is on
getwijfeld het nieuwste wat men in het
Sovjet-paleis, slechts bereikbaar door het
beklimmen van een monumentale trap,
kan vernemen. Men behoeft slechts een
paar meter te lopen om andere waarheden
te horen verkondigen in de Amerikaanse
paddestoel. Daarachter wordt in het circa-
rama de trans-atlantische levenswijze op
een projectiescherm van 360 graden ge
propageerd.
Het evangelie hoort men weer een stap
verder, in een rooms-katholieke versie in
Vaticaanstad, en in de schaduw van het
atomium in een sierlijke kapel van pro
testantse huize. Deze is nog in aanbouw
en wordt pas zondag geopend, hetgeen het
gemeen heeft met het elektronisch ge
dicht, dat Le Corbusier voor Philips ont-
(Van onze reisredacteur)
Willem Oltmans schijnt weer op „vre-
despad" te zijn. Deze zich journalist noe
mende jonge Nederlander wilde een
jaar geleden de Nederlands-Indonesische
betrekkingen „verbeteren" door zich bij
Sukarno binnen te vleien en vervolgens
met behulp van prof. Pieter Drost, Neder
lands hoogleraar in Djakarta, een mani
fest op te stellen, waarin de overdracht
van Nederlands Nieuw-Guinea bepleit
werd. Oltmans ging de perken te buiten,
toen hij op onbehoorlijke manier bij de Ne
derlanders in Indonesië aandrong op on
dertekening van het manifest, hen daar
mede in een pijnlijke positie brengend.
Oltmans is nu werderom onderweg naar
Indonesië, zich thans uitgevend voor cor
respondent van de „Wallstreet Journal".
Het welkom zal ditmaal waarschijnlijk
wel niet zo hartelijk zijn, want het blad
kwam achter het een en ander en telegra
feerde zijn Azië-correspondent Oganessof
om de Indonesische regering alsmede de
Amerikaanse ambassade in Djakarta te
verwittigen, dat de „Wallstreet Journal"
met Willem Oltmans hoegenaamd niets te
maken heeft, hetgeen Oganessof met in
nig genoegen heeft gedaan.
wierp. Jammer genoeg werden de luid
sprekers, welke de „gang der mensheid"
in acht minuten moeten verkondigen, de
vorige week symmetrisch opgesteld, het
geen de architect zeer verdroot, omdat in
zijn schepping een volslagen afwezigheid
van symmetrie is te bespeuren. Er zat
niets anders op dan alle kabels weer uit
de betonnen muren te hakken.
BeIgic-1900
Men kan aannemen dat het in „België
1900" druk zal worden. De naam is niet
geheel terzake, want men ziet er een col
lectie gevelimitaties uit vele eeuwen, die
echter stuk voor stuk zeer geslaagd zijn.
Alle provincies en steden zijn op die ma
nier met een van hun historische schoon
heden vertegenwoordigd en het effect be
zorgt de bezoeker een aangename verras
sing, evenals in de paviljoens van Malta.
Marokko en Tunis herleeft hier nog de
traditionele tentoonstellingsstijl van gips
en hout, temidden van een geheel, dat
door de toepassing van staal en beton de
indruk van een permanente bebouwing
wekt. Voor een deel ligt dat ook in de
bedoeling. De zogenaamde grote paleizen,
nog daterend van de wereldtentoonstelling
van 1935, blijven in elk geval, als totdus-
ver, in gebruik als jaarbeurshallen, maai
de gebouwen, die hele Heizelvlakte met
een wegenaanleg en riolering, zal Brussel
ook als troefkaart hanteren in de steden-
competitie om de vestiging der Europese
instellingen.
Op die manier zouden de voor de we
reldtentoonstelling geïnvesteerde miljar
den een verstrekkend rendement opleve
ren. Verstrekkender dan voor het halve
jaar, dat deze „stad der wereldbroeder
schap" duurt. Datzelfde geldt voor de acht
miljard Belgische franken, welke ge
ïnvesteerd werden in de verbetering dei-
stedelijke verkeerswegen, zoals de tunnels
en viadukten in de ringweg om de binnen
stad. Het atomium blijft nog tien jaar-
staan om de bouwkosten te compenseren.
Het is niet uitgesloten, dat men tegen die
tijd er net zo aan gehecht is geraakt als
aan de Eifeltoren, ook een tentoonstel-
lingskunststuk, zoals men weet. De negen
aluminium voetballen atomen van een
metaalkristal zijn nu reeds trekpleisters
van een actieve souvenirsindustrie.
Dan zal men misschien met een tikje
vertedering terugdenken aan dat grootste
evenement waartoe de waardigheid, het
genie en de ontplooiing van de menselijke
persoonlijkheid de inzet vormderr. De gro
tere en kleinere ongemakken van een nog
wat stroeflopende en onvoltooide organi
satie zullen dan allang vergeten zijn. al
was het jammer dat de drukpers, die in
het paleis van papier en grafische indus
trie gekleurde prentbriefkaarten van. de
Expo moet afleveren, nog niet op gang
was. Nu moet men het maar doen met
deze eerste, noodzakelijkerwijs 'onvol
ledige, impressies.
(Van onze speciale verslaggever)
In het vervoerspaviljoen van de Belgi
sche afdeling laat General Motors het we
gennet van de 21ste eeuw zien. Een ma
quette van elf nieter doorsnee stelt een
Westeuropees landschap voor, dat via de
toverstaf van de electronica in een schouw
spel van twaalf minuten wordt veranderd
in een toekomstbeeld uit de eerstvolgen
de eeuw, waarin de wegen zullen bestaan
uit drie boven elkaar gelegen .anen, na
melijk uit twee wegen met elk drie ver-
keersbanen, waarop het snelverkeer zon
der tegenliggers elektronisch wordt ge
leid, en uit een monorail voor lokaal ver
keer daaronder. Elke dag kunnen tiendui
zend bezoekers van de Expo dit kaartlcg-
gen over de toekomst van het wegverkeer
dat blijkbaar voor het oplossen van ca
paciteitsvraagstukken heel wat ingewik
kelder en kostbaarder middelen nodig
heeft dan het railvervoer gadeslaan.
Maar een veelvoud van die tienduizend
kan hu reeds in de werkelijkheid van Brus
sel van 1958 met eigen ogen zien, hoe men
in de Belgische hoofdstad tenminste een
ingrijpende poging heeft gedaan het stads-
(Van onze speciale verslaggever)
Dat de eerste indrukken van het uitge
strekte Motcl-Expo, een van de vier tij
delijke opvangcentra voor toeristen, die
per auto naar Brussel komen, nogal ge
mengd zijn geweest, is in de eerste plaats
te wijten aan een nog niet ingespeelde or
ganisatie, ten tweede aan het, vooral
's avonds en 's nachts, koude weer. Want
de uniform-gemeubelde 2500 kamers met
5000 bedden in dit mammoet motel zijn
niet verwarmd. Men heeft alleen voorzien
in enige plafond-verwarming in de gan
gen van elk der veertien paviljoens, die
de namen dragen van bekende componis
ten. zoals Franck, Chopin, Ravel. Purcell,
Bartok, Berlio:: en Honegger. Andere com
ponisten als Grieg en Granados en Gersh
win kwamen voor dezelfde eer in aanmer
king, waarschijnlijk om Noren, Spanjaar
den en Amerikanen te gerieven.
Het Motel-Expo werd gesticht op ver
zoek van het gemeentebestuur van Brus
sel, dat vreesde niet voldoende onderdak
te kunnen bieden, met name aan groepen
congressisten en dergelijke, door een
groot Brussels warenhuis, dat eigenaar is
van het mooi gelegen heuvelachtige ter
rein van meer dan vierduizend vierkante
meter oppervlakte bij Wemmei, vanwaar
men de contouren en 's avonds de licht
gloed, bekroond met de bollen van het
atomium, van de op twee kilometer afstand
gelegen wereldtentoonstelling duidelijk kan
zien lonken.
Wanneer de hele bedoening voltooid is
en op toeren loopt, zal het Motel-Expo, be
halve de veertien paviljoens die elk een
zelfstandige hotel-eenheid vormen, ook
een restaurant met een capaciteit van
achthonderd bezoekers, een winkelcen
trum en een postkantoor bevatten. De ka
mers zijn modern gemeubeld, hebben
warm en koud stromend water, telefoon
en, in principe, ook een radio-aansluiting.
Men kan tevens gebruik maken van douche
en schrijfmachines, wanneer men daar
aan behoefte heeft.
Prijsvergelijking
De ongeveer vijfhonderd buitenlandse
journalisten, die ter gelegenheid van de
opening van de Expo in het Motel logeer
den, hebben echter nog niet van al deze
voorzieningen kunnen profiteren. Neder
landers zijn in dat geval geneigd een snel
le prijsvergelijking te maken en inderdaad
valt een kamerprijs, die de vierhonderd
Belgische franken te boven gaat (meer
dan 32 gulden) nogal koud op het dak.
Men moet echter niet vergeten, dat het he
le motel slechts voor zes maanden is op
gezet, om precies te zijn voor 4464 uren.
Met de tentoonstelling eindigt ook de Mo
tel-exploitatie en worden alle paviljoens
gedemonteerd. Slechts de vijf naar de we
relddelen genoemde, om het Brusselse
plein liggende lanen, zullen blijven om het
patroon voor een toekomstig villapark te
worden.
De cijfers liggen dan ook op Expo-ni-
veau. Er werd zevenduizend kubieke me
ter hout gebruikt, 48 kilometer buizen en
leidingen, 63 kilometer kabel voor de elek
trische leidingen, er züllen tweehonderd
duizend kubieke meter water worden ge
bruikt. De beddelakens vertegenwoordi
gen een gewicht van 21 ton of wel een
lengte van 61 kilometer en een oppervlak
te van 112 duizend vierkante meter. Het
negenhonderdduizend keer verstrekken
van ontbijt vergt de aanschaffing van ze
ven ton koffie. De bedrijfsresultaten laten
zich overigens niet ongunstig aanzien.
Reeds is zestig percent van de capaciteit
besproken en de logiesaanvragen komen
nog dagelijks binnen. De eerste groep wa
ren de bijna tweehonderd Russen van het
Sovjet-paviljoen. Zij logeren natuurlijk in
het paviljoen Prokofieff.
verkeer aan te passen aan de eisen van
de tijd, waarin wij leven. En dat is meer
dan men van vele Nederlandse grote ge
meenten kan zeggen.
De Belgische regering heeft daarvoor
acht miljard harde Belgische franken
over gehad, maar in twee jaar tijd wer
den dan ook de belangrijkste knelpunten
opgeheven in de boulevards die de Brus
selse stadskern insnoeren. Dat betekent
tijdwinst en minder vermoeidheid voor de
bestuurders van de veel meer dan hon
derdduizend personenauto's, die staan in
geschreven binnen de negentien gemeen
ten der Brusselse agglomeratie De duizen
den vrachtauto's en autobussen komen
daar nog bij.
Het autoverkeer dat de Brusselse stads
kern dagelijks inkomt of verlaat, wordt op
180.000 eenheden geschat. Het verkeer tus
sen de zogenaamde kleine ring om het
centrum en du grote ring om de buiten
wijken nadert de driehonderdduizend voer
tuigen per dag.
Daar waar de kleine ring de invalswe
gen tot de stadskern kruist, was het aan
tal verkeersknelpunten het grootst en
juist daar is men niet voor paardemidde-
len teruggeschrokken. Wie de laatste ja
ren Brussel niet heeft bezocht, zal het
Loüisaplein tegenóvër het Paleis: van Jus
titie, waar 32.000 auto's elkaar dagelijks
ontmoeten, niet meer herkennen. Vooral
de Louisalaan is geheel van aspect ver
anderd, nu men de rij oude oomen zon
der pardon heeft gerooid. Dat heeft, zoals
overal elders in de wereld, de protesten
der natuurliefhebbers uitgelokt, nog ver
sterkt door de boosheid der voetgangers,
die hun veilige middenweg opgeofferd za
gen ten bate van het snelverkeer. De voet
gangers hebben een beschermer gevonden
in de socialistische volksvertegenwoordi
ger Brunfaut, die een wetsontwerp heeft
ingediend door de oppositie als verkie
zingsstrategie gedoodverfd ook eens
drie miljard te besteden aan de verbete
ring van de veiligheid der voetgangers.
Men moet toegeven dat de voetganger
zich op alle grote pleinen verloren waant
temidden van de op hem afstormende
auto's. Omgekeerd klagen de automobilis
ten dat zij bij het verlaten der tunnels,
waardoor de kleine ring op een zestal pun-
DE COMMISSIE uit „IJmuidens Bloei", die jaarlijks in IJmuiden de feestelijkheden
op Vlaggetjesdag houdt en zich dit jaar door het uitvaren van de vloot op zaterd-g
17 mei voor bijzondere moeilijkheden zag geplaatst, heeft besloten om toch nog een
feestelijk tintje aan het uitvaren van de vloot gegeven. Het programma voor dit jaar
was reeds gebaseerd op zaterdag feest, zondag kijkdag, maandag de vloot klaarmaken
en dinsdag varen. Nu bleef voor Vlaggetjesdag uitsluitend Hemelvaartsdag, donderdag
15 mei over. Op die dag zal de vloot van Katwijk in IJmuiden te pronk liggen. De
vlaggen zullen van top en uit het want waaien en in de avond zal de vloot worden
verlicht door tientallen schijnwerpers.
Op de avond voor Hemelvaartsdag,
woensdag 14 mei, zullen in IJmuiden drie
muziekkorpsen van verschillende punten
in de stad een tocht maken naar de Tegel-
Ij esmarkt aan de Vissershaven. Ook dan
zal de loggervloot reeds gepavoiseerd on
der de schijnwerpers liggen.
Zaterdag 17 mei kiest de vloot dan zee.
Dit zou oorspronkelijk reeds om zes uur
's morgens geschieden, maar in Schevenin-
gen is dit met het oog op het getij niet
mogelijk. Daar wordt tegen half drie in de
middag vertrokken.
In de middag
De Katwykse redersvereniging „De
Vuurbaak" heeft zich bij deze tijd voor de
Scheveningse schepen aangesloten en zal
de loggervloot uit IJmuiden ook omstreeks
die tijd naar zee laten gaan.
Men verwacht bij het vertrek van de
vloot uit IJmuiden een aanzienlijk grotere
belangstelling dan in andere jaren. Meer
dan op de dinsdag, waarop gewoonlijk
wordt uitgevaren, heeft men vrij van het
werk.
Vlaggen
De kaden van de haven te IJmuiden
worden versierd met vlaggen. De vlagge-
masten zullen worden geplaatst bij de Kop
van de Vissershaven en bij de semafoor.
Op maandagmiddag 19 mei zullen de
loggers aan schot mogen gaan en in de
nacht van 19 op 20 mei zal gehaald worden.
Wanneer er iets is gevangen, begint de
haringjacht naar IJmuiden. De eerste Hol
landse Nieuwe wordt hier aan land ver
wacht op woensdag 21 mei.
De commissie Vlaggetjesdagviering te
IJmuiden stelt zich voor dit echter on
der voorbehoud om de aankomst van de
eerste haring met enige feestelijkheid ge
paard te doen gaan. Dit zal dan een soort
van compensatie zijn voor het ontbreken
van verdere festiviteiten.
TOKIO. (UP) De Indonesische mi
nister van Buitenlandse Zaken Subandrio
heeft zijn „vertrouwen" uitgedrukt dat
met de ratificatie van het Japans-Indone
sische vredesverdrag „een nieuwe era
met grote voordelen voor Azië zal wor
den ingeluid".
De Indonesische bewindsman kwam
maandag in Tokio aan, waarna dinsdag
de ratificatie-oorkonden werden uitgewis
seld.
Ten aanzien van de herstelbetalingen
merkte Subandrio op: „Wij willen de eer
ste jaren schepen, textiel en hulp bij de uit
breiding en intensivering van de rijstbouw
in Indonesië".
Binnen enkele weken zullen Indonesi
sche deskundigen naar Tokio vertrekken
qm bijzonderheden betreffende de herstel
betalingen te bespreken.
Dit is de zaal in het koninklijk paleis
te Brussel, waar koning Boudewijn
zaterdag een hofbal geeft ter gelegen
heid van de opening der wereldten
toonstelling. Onder de zesduizend
gasten zullen de prinsessen Beatrix en
Irene zijn.
ten kruisingsvrij is gemaakt, vaak door
onoverzichtelijke situaties worden ver
rast, juist omdat de nieuwe verkeersplei
nen teveel ruimte bieden. Die tunnels vor
men de trots der Brusselaars. Voorop het
Loüisaplein, waar men er twee heeft ge
bouwd, een voor het oost-west en een voor
het noord-zuid verkeer. Deze twee tun
nels zijn ten dienste van het verkeer naar
de Namense poort, ook nog door een on
deraardse galerij verbonden. Zolang het
nieuwtje er nog niet af is, maakt men door
dit labyrint plezierritjes. Bovengronds
heeft men bovendien meer ruimte over
gehouden voor parkeerplaatsen, die ook
beter bereikbaar zijn gemaakt.
Overeenkomstige, zij het wat minder
omvangrijke oplossingen vond men voor
de Namense poort, de De Wetstraat en de
Schaarbeekse poort. Nederlandse bezoe
kers die aan het Noord-station uitstappen,
zullen de nieuwe weg door de Kruidtuin,
welke men zo heeft aangelegd, dat het as
pect van de botanische tuin niet wordt ge
schaad, niet herkennen. Aansluitend werd
ook het Rogiersplein voor het Noordsta
tion ondertunneld.
Prachtig op tijd
Tenslotte werden al deze verkeersver-
beteringen gecompleteerd door de bouw
van een viaduct tussen,het IJzerplein en
het Saincteletteplein. Vooral het laatste
vormcre mét eén dégelijks verkeer van
veertigduizend voertuigen het evenbeeld
van het Loüisaplein. Het overkluisde ri
viertje de Sennen en het kanaal naar
Charleroi verhinderden in dit geval tun
nelbouw, zodat men de oplossing in de
hoogte heeft gezocht. Men heeft evenwel
vermeden, da' kunstwerk de logge aan
blik van een industriebrug te verlenen.
Het viaduct werd zo licht mogelijk gecon
strueerd. rustend op een rij pijlers, die 25
meter uit elkaar staan. Zij dragen een
wegdek van twaalf meter breedte, waar
op de chauffeurs naar en uit Vlaanderen
724 meter lang het rijk alleen hebben. Zes
meter beneden hen kregen de trams een
eigen baan, de voorstadslijnen aan de ene
de eigenlijke stadstram aan de andere
kant der kolommen. Dit zijn wel de voor
naamste punten van een bouwprogramma
dat prachtig op tijd gereed kwam voor de
opening van de wereldtentoonstelling en
dat nog lang daarna de weggebruikers zal
gerieven.
Prins Bernhafd en de Prinsessen Bea
trix en Irene zullen morgen naar Neder
land terugkeren van hun vakantie in Oos
tenrijk.
Prins Bernhard zal vrijdag waarschijn
lijk met zijn eigen vliegtuig naar Neder
land terugkeren. De Prinsessen zullen met
de trein naar Zürich gaan, van waar zij
eveneens per vliegtuig naar Nederland
gaan.
LONDEN (Reuter/AFP) De Verenig
de Staten, Frankrijk en Groot-Brittannië
hebben woensdag in Moskou een gezamen
lijke aide mémoire doen overhandigen,
waarin zij verklaren in te stemmen met
het beginnen op donderdag van diploma
tieke voorbereidingen voor een topconfe
rentie. De drie westelijke mogendheden
zeggen, dat uit de Russische aide mémoire
duidelijk blijkt dat er nog steeds we
zenlijke meningsverschillen bestaan over
het karakter en de omvang van het voor
bereidende werk. Zij stellen voor deze be
staande meningsverschillen het eerste
onderwerp van bespreking tussen de wes
telijke diplomaten en Russische vertegen
woordigers te doen zijn.
Daar de westelijke ministers van Bui
tenlandse Zaken niet gedurende lange tijd
uit hun land weg kunnen blijven, moeten
bij de diplomatieke besprekingen niet al
leen procedure-kwesties maar ook onder
werpen van wezenlijk belang behandeld
worden, aldus de westelijke nota. Bij de
ze besprekingen moeten de standpunten
der regeringen ten aanzien van de grote
kwesties onderzocht worden en moet ge
poogd worden mogelijkheid van overeen
stemming hierover te scheppen. Wil een
topconferentie vruchtbaar zijn, dan moet
er een redelijk uitzicht bestaan op het be
reiken van concrete resultaten over be
paalde kwesties. Bevredigende voltooiing
van het voorbereidende werk moet daar
om voorafgaan aan regelingen voor een
dergelijke conferentie.
De Russen willen, aldus hun nota van 11
april, op diplomatiek niveau alleen bijzon
derheden van een bijeenkomst van de mi
nisters van Buitenlandse Zaken bespre
ken. De Russen verklaarden zich wel be
reid op de ministersconferentie enige aan
dacht te besteden aan de politieke kwes
ties, die op een topconferentie besproken
dienen te worden.
Voor en tegen
WASHINGTON (Reuter) President
Eisenhower heeft op zijn wekelijkse pers
conferentie gezegd, dat indien een topcon
ferentie de enige manier is waarop vor
deringen kunnen worden gemaakt in de
richting van vermindering van de span
ningen, hij altijd nog bereid is de daaraan
verbonden risico's te aanvaarden. Hij
zei echter het met oud-minister van Bui
tenlandse Zaken Acheson eens te zijn, dat
deelneming van een president aan een
dergelijke conferentie een belemmering
is voor het vormen van diéns definitief en
onbevangen oordeel. Maar indien dit nut
tig zou kunnen zijn, zal hij toch aan een
topconferentie deelnemen. De Amerikaan
se oud-president Truman en diens minis
ter van Buitenlandse Zaken Acheson, heb
ben beiden een ernstige waarschuwing la
ten horen tegen een topgesprek met de
Russen, omdat de ervaringen uit het ver
leden hebben aangetoond dat het Kremlin
zijn streven naar wereldoverheersing nim
mer laat varen.
Mijnenveger snelt te huif)
LONDEN (UP) De 300 ton metende
Engelse kustmijnenveger „Belton" is op
volle kracht onderweg naar de „Viking
Grounds" ongeveer 120 km voor de
Noorse kusten waar Engelse vissers
last ondervinden van een vloot van Rus
sische en Poolse vissersvaartuigen.
Volgens de schipper van de „Ethel
Mary", William Soanes, worden de net
ten van een 12-tal Engelse vissersboten
beschadigd door de manoeuvres van Rus
sen en Polen, die zigzag door het viswa
ter varen. „Zover wij kunnen zien is er
een massa Russische en Poolse schepen.
Het zijn er zoveel, ongeveer 400, dat wij
geen fatsoenlijke plaats kunnen vinden om
zelf te vissen", meldde Soanes radio-tele
fonisch naar Londen. „De netten van de
„Ethel Mary" werden gistermorgen
driemaal gescheurd en van een ander En
gels schip' werden de netten tweemaal ge
scheurd. We kunnen de Russen niets bij
brengen. Zij negeren ons, wanneer wij
trachten om met hen contact te maken".
Schipper Soanes meldt voorts dat het
gebied vol haring zit, maar dat sommige
Britse vissersboten gedwongen zijn weg
te gaan wegens de moeilijkheden.
Aan boord van de „Belton", die voorzien
is van een Bofors-kanon en twee Oerlikon-
machinegeweren, bevindt zich een Russi
sche tolk.
De „Belton" wordt donderdag tegen de
middag ter bestemder plaatse verwacht.
(Van onze correspondent in West-Duitsland)
Opnieuw heeft Moskou Bonn een ver
rassing bereid. In plaats van de minister
van Buitenlandse Zaken Gromyko zal de
Russische vice-premier Anastas Mikojan
volgende week vrijdag in de Weslduitse
hoofdstad het Wcstduits-Russische han
dels- en consulaire verdrag ondertekenen.
Algemeen neemt men te Bonn aan dat de
Russen met het zenden van Kroesjtsjev's
plaatsvervanger willen aangeven, welk be
lang zij hechten aan dit verdrag en aan
het hernieuwde contact r.iet Wcst-Duits-
land. Mikojan zal vergezeld worden door
de plaatsvervangende minister van Bui
tenlandse Zaken Semjonov, die de afge
lopen acht maanden te Moskou met de
Westduitse diplomaat Lahr over het ver
drag heeft onderhandeld en die een ken
ner van Duitse toestanden is. Het staat
vast dat Mikojan op °6 of 27 april te Bonn
een gesprek met bondskanselier Adenauer
zal hebben. Kroesjtsjev's plaatsvervanger
blijft drie dagen in West-Duitsland.
Te Bonn wijst men erop dat Mikojan, na
Kroesjtsjev de belangrijkste man in de
Sovjet-Unie, voor westerse diplomaten het
meest aanvaardbaar is. Waar Gromyko
meer ambtenaar dan staatsman is, meer
spreekbuis dan zelfstandige woordvoerder
is Mikojan een man met een scherpe blik
en een grote kennis van westerse econo
mische toestanden. Deze econoom is de
enige, die het tijdperk van Stalin en Lenin
als politicus heeft overleefd en die aan
de macht is gebleven. Jarenlang was hij
belast met handelsproblemen op interna
tionaal niveau. Men heeft hem wel de
„grootste koopman ter wereld" genoemd.
Van hem is bekend, dat hij de stalinisti
sche methoden in een moderne staat al
jaren onaanvaardbaar achtte. Voor bui
tenlandse uitstapjes, zoals de onderteke
ning van het Westduits-Russische verdrag
acht men hem te Bonn geknipt, omdat hij,
in tegenstelling tot Kroesjtsjev een hoofs
man is, die de Russische co-existentie po
litiek op uiterlijk beschaafde wijze zal
kunnen voordragen.
Geen Rapallo
Men krijgt de indruk, dat de Westduitse
regering het hernieuwde contact met de
Russen zo voorzichtig mogelijk behandelt.
In het buitenland is bij herhaling de vrees
geuit voor een herrijzenis van „De geest
van Rapallo". Op 22 april 1922, werd in
de Italiaanse havenplaats Rapallo tussen
de Duitse staatsman Rathenau en de Rus
sische diplomaat Tsjitjerin een verdrag
gesloten, waarbij Duitsland Rusland er
kende. De betekenis van dit verdrag was
in de eerste plaats, dat Duitsland, na Ver
sailles, weer een zelfstandige buitenland
se politiek ging volgen. De voormalige
Amerikaanse minister van Buitenlandse
Zaken Acheson heeft er gisteren op gewe
zen dat ontwapening en neutralisering
Duitsland na de eerste wereldoorlog naai
de Sovjet-Unie heeft gedreven. Een her
haling van Rapallo, achte Acheson on
aanvaardbaar. In Westduitse kringen
hoopt men, dat een dergelijk wantrouwen
niet zal worden versterkt door de onder
tekening van het Westduits-Russische ver
drag. Officieel is te Bonn reeds gezegd,
dat de grondbeginselen van de Westduitse
politiek door dit verdrag niet worden be
dreigd. Het gaat er om de ontspanning in
de wereld te dienen.
