Poging tot herstel eenheid van Indonesische leger OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT HET WEER Deventer en Vriezenveen kregen bezoek van de Koningin Geleide projectielen voor Nederlandse kruisers Londenaar blijft zichzelf, ook al rijden er geen bussen 1,1. VAN KOOIEN Geen concentratie van de vloot in één haven Daarna: drie eisen aan Sukarno Zacht weer Dodelijk verkeersongeval Geen onderzoek naar het beleid van Pensioenraad Vijf bankbedienden beroofd van 43.000 in Londen Bandiet diende zich aan als bank chauffeur Het woord is aan Soldaat uit Zandvoort bij schietoefeningen omgekomen Uitbarsting over arbeidsverhoudingen in het Lagerhuis verwacht tussen regering en oppositie Vandaag valt de beslissing bij de Britse spoorwegen Staken of toegeven aan uitstel van loonronde Voor export vierkante kaas 48 plus V erontschuldiging Oostelijk Indonesië Tweede Kamer stemt vandaag over de „helmenmoties" Warouw heeft leiding Menado zetel tegenregering 72e JAARGANG No 252 WOENSDAG 7 MEI 1958 303e JAARGANG No 100 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 Ij i H 1 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. "1^ 1 £^8 i jl 1^^ I Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- JS H I I f 1 1 1 C jl C J| ÜL 1 11 C. 11 Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 ii ^WiL JL fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks urn£.u njLJD nnnnuiiiYiounE. uu u kaïn jl Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman [ILIPPJJNEt '\NIEUW Mindanao SERA WAK :Talou( \AUSTRAUt „Ct/töts zee TANDJOENG SELOR :Morotoiz=z:g/-o/e j =Oceoon- ^Imohero Molukse'-. MENAOO; Tidore: :Waigeo///£"t/H'E ^^.GUINEA ■gobontalo—zee: BALIK PAPAN f CEL EB Ei 'PALOPQ— :Soelo— Ce ram y^Misoor BANDJE* MASIN =A.K£AK ■keNdari: Boeroe =amboina. MOLUKKEN' Grens van de gevaren zone ■MAKASSARI Boetoenq- Bando zee. Houtplein 20 - Tel.. 12000 j. Grote Houtstraat 140 - Tel. 12349 Verwachting tot morgenavond: Aanvankelijk veel bewolking met plaatselijk wat regen. Mor gen in de loop van de dag zon nige perioden en droog weer. Zwakke tot matige wind tussen zuid en zuidwest. Overdag zachter. Volledige weerrapporten op pagina twee. Minister Staf heeft aan de Eerste Ka mer medegedeeld dat Nederland op maritiem gebied de evolutie der tech niek, welke zich tijdens en kort na de wereldoorlog voltrok, tot op heden heeft kunnen volgen. De nieuwere ontwikke lingen, waaronder die op het gebied van geleide projectielen, worden nauwlet tend gevolgd en bestudeerd. Het ligt in het voornemen om de daarvoor in aan merking komende schepen, met name de kruisers, met geleide projectielen uit te rusten, waarhij bondgenootschappe lijke hulp. ook op financieel gebied, on ontbeerlijk zal zijn. De hierover reeds begonnen oriënterende besprekingen bieden een gunstig perspectief, aldus de minister. De minister verklaart voorts dat hij een te grote concentratie van de vloot op één plaats (Den Helder) onder de huidige om standigheden niet verantwoord acht. In verband hiermede zijn dan ook verschil lende maatregelen getroffen. Richtlijnen zijn gegeven dat in Nederland niet meer dan een bepaald percentage der in dienst zijnde schepen gelijktijdig in één haven plaats aanwezig mag zijn. Over de bewapening met atoomwapens, zegt minister Staf, dat wegens de weder zijdse machtsverhoudingen en vooral het grote numerieke communistische over wicht, het voor het westen zinloos zou zijn een verdediging uitsluitend op conventio nele bewapening te baseren. Dit geldt te ADVERTENTIE WEEK VAN DE FOTOGRAFIE Fotohandel HEUPERS IOHR Zandvoortselaan 163 - Heemstede Bij de Ganzenpanbrug tussen Zwolle en Heino is een personenauto in volle vaart van achteren tegen een melkwagen ge reden, waarbij de voerman, de 41-jarige ongehuwde landbouwer-melkrijder H. Bruggeman uit Wythmen (gem. Zwoller kerspel) van de wagen werd geslingerd en gedood. Het paard, dat de wagen trok, brak de rug en moest worden afgemaakt. De bestuurder van de auto en de naast hem zittende passagier werden licht gewond. Minister Struycken heeft geen behoefte aan een onderzoek door een speciaal daar toe te benoemen commissie naar de admi nistratie en het beleid van de Pensioen raad. De minister heeft dit meegedeeld in antwoord op vragen van het Tweede- Kamerlid de heer Smallenbroek (A.R.), waarin de suggestie voor een dergelijk onderzoek werd gedaan wegens de onlangs in de Eerste Kamer geuite critiek op de administratie van de Pensioenraad. sterker, wanneer in aanmerking wordt genomen dat de strijdkrachten der Sovjet- Unie met tactische atoomwapens zijn of worden uitgerust. De enige mogelijkheid om de tegenstander te beletten zijn nume riek overwicht tot gelding te brengen en zo een agressie te voorkomen, en ook, in dien nodig, een werkelijke verdediging te voeren, is gelegen in uitrusting van de westelijke strijdkrachten met atoomwa penen. De tactische atoomwapenen zullen de huidige bewapening niet vervangen, doch versterken. Eén van de belangrijkste conclusies uit de onlangs door het Ame rikaanse zevende leger in Duitsland ge houden manoeuvres is geweest, dat on danks de atoomwapens de bevelhebbers zich nog even afhankelijk bleken te ge voelen van klassieke artillerie-steun voor hun infanterie als vroeger. De minister verklaart dat van de ver schillende factoren, welke van invloed zijn op de beslissing waar lanceerbases voor raketten voor de middelbare afstand zou den moeten worden gevestigd, nog niet is geëindigd. Over de bescherming van Nederlandse schepen in de wateren bij Indonesië, zegt de minister dat hij opdracht heeft gegeven aan de Koninklijke Marine de onrecht matig in beslag genomen Nederlandse schepen, indien deze buitengaats zouden worden aangetroffen, aan te houden en onder Nederlandse jurisdictie terug te brengen. De vraag of de Koninklijke Marine voldoende in staat is de Neder landse handelsvaart in de wateren bij Indonesië te beschermen onder de huidige omstandigheden, beantwoordt minister Staf bevestigend. (Van onze correspondent in Londen) De busstaking in Londen is misschien aanleiding geweest voor een vermetele roofoverval in het hart van de City. De overvallers konden in het busloze Londen gemakkelijker uit de weg komen. Zij over meesterden de bestuurder van een auto van een der grote banken, toen deze uit de garage kwam. Een der bandieten haal de met de uniformpet van de chauffeur op. vijf niets vermoedende bankbedienden, on der wie een bewaker, die een bedrag van 43.000 pond sterling (450.000 gulden) bij zich hadden, van de bank af. Onderweg, in een verlaten straatje van een achterbuurt in Oost-Londen wachtten de overige le den van de bende. Zij knuppelden de bank bedienden na een korte worsteling neer en gingen er in een andere auto met de buit van door. In deze auto werd later de ont voerde bankchauffeur aangetroffen, vast gebonden, met een prop In de mond. Twee bedienden, die hoofdwonden had den, werden in het ziekenhuis behandeld en konden later naar huis gaan. Het ge stolen geld was bestemd voor de marga rine-fabriek van Jurgens en Van den Berg in Purfleet. De nummers van een aantal der gestolen bankbiljetten zijn bekend. Roofovervallen, waarbij de buit meestal uit grote bedragen bestaat, zijn schering en inslag in Londen. Zij worden zelden opgehelderd Aan alle kanten opvallend zijn deze twee Britse schonen, die op hun ma nier het ongerief van de husstaking in Londen in een plezier rit je hebben om gezet. Wij vragen ons echter af of ze niet evenzeer de aandacht getrokken zouden hebben als er wel bussen in Londen gereden zouden hebben. BORNEO Henry Timrod: De lente is een grootscheeps herstel. Tijdens schietoefeningen in het infante rie schietkamp te Harskamp is gisteren de 20-jarige dienstplichtige korporaal F. Paap, van de kaderschool infanterie uit 's-Hertogenbosch, om het leven gekomen. Korporaal Paap, die ongehuwd was en in Zandvoort woonde, bevond zich in een waarnemingspost. Om onbekende redenen heeft hij, terwijl de baan onveilig was, de waarnemingspost verlaten, met het nood lottige gevolg dat hij door een kogel werd getroffen. ADVERTENTIE SOLEX een begrip van veiligheid v.a. 349.50 (Van onze correspondent in Londen) Het Lagerhuis zal morgen de stakings situatie bespreken, naar aanleiding van een motie van afkeuring der oppositie Volgens Labour draagt de regering de schuld voor de looncrisis en heeft zij het op een botsing met de vakbonden laten aankomen om haar wankele economische beleid te redden. De oppositie zegt dat de plicht van de regering was geweest de partyen tot elkaar te brengen, zoals al eer der in een dergelijke situatie is gebeurd Het lijkt alsof het tussen regering en op positie tot een uitbarsting over de arbeids verhoudingen zal komen, zoals men die niet gekend heeft sinds de dagen van de alge mene werkstaking in 1926. Er hebben zich gisteren 112 werkwilligen gemeld, maar het bleek niet mogelijk ook maar een enkele bus op straat te brengen Voor alle busdepots posten stakers en soms hun vrouwen. De bond van personeel bij het benzine vervoer heeft besloten de levering van brandstof aan vijftien busverhuurders te schorsen, in afwachting van een onder zoek. De oliemaatschappijen hebben waar schijnlijk onder de druk van de transport arbeiders-unie de benzinepompen, ondanks de grote vraag, van de normale voorraden voorzien. Het is niet onmogelijk dat het TUC, het Britse Verbond van Vakvereni gingen, bemiddelend zal optreden. Vandaag komt een speciale commissie bijeen, waar De school is in 1912 door Prins Hendrik geopend. Tot 1950 had zij een leerplan, dat was gericht op de landbouw van Java en Sumatra. Sindsdien is de koers echter gron dig gewijzigd en werd overgeschakeld naar het internationale gebied van de tro pen en de subtropen. Het bezichtigen der kassen met exotische en tropische gewassen, waarvoor de vorstin grote interesse toonde, vormde de afslui ting van dit gedeelte van het programma Met een bezoek aan het grootste industrië le bedrijf van Deventer, een blikemballa- gefabriek, werd het bezoek aan Deventer besloten. Als geschenk ontving de vorstin een bonbontrommel, gedecoreerd met af beeldingen van de „Groene Draak" en de „Piet Hein". Vriezenveen Van Deventer reed de Koningin naar Vriezenveen. Men moet de klok ruim een halve eeuw terugdraaien voor het laatste koninklijke bezoek aan Vriezenveen, dat op 17 mei 1905, een dag, nadat een enorme brand 150 huizen in de as had gelegd, door Koningin Wilhelmina aan het zo zwaar be zochte dorp werd gebracht. Het was toen geen feestelijke gebeurtenis. Maar giste ren werd Koningi Juliana een hartelijk welkom bereid. De begroeting in Aadorp geschiedde op een historische plaats, bij de enorme zwerfkei, die destijds in de Aa, is gevon den. Daarna begon de lan.~e tocht van Konin gin Juliana door de gemeente Vriezen veen. De hoofdingenieur-directeur van de cultuur-technische dienst, ir. A. J. Mark voort, gaf de Koningin een toelichting op de werkzaamheden in het ontginnings-ruil- verkavelingsobject. Vervolgens bracht de Koningin een be zoek aan de boerderij van de familie Es- huis, welk bedrijf door ligging en indeling een typisch voorbeeld is van de specifieke moeilijkheden, waarmede de Vriezenveen- se agrariërs hebben te kampen. Tot slot van het bezoek aan de boerderij ontving de vorstin een prachtige tegel met een bijbelse voorstelling, een geschenk van de gemeente Vriezenveen. Na een rit door het dorp, werd de nieuwe boerderij van de familie G. Hoff bezichtigd, het eerste spe ciale voorlichtingsbedrijf in Nederland. Hier kreeg de Koningin een mand met zuivelproduktet en twee kazen. Bij haar vertrek, omstreeks vijf uur, uit Vriezenveen verbrak een enthousiaste me nigte het politiecordon, om de Koningin toe te juichen. van ook stakingsleider Frank Cousins dee; uitmaakt. Het Britse vakverbond is be voegd op te treden in arbeidsconflicten indien deze het bestaan van vakbonds leden, die er niet bij betrokken zijn, be dreigen. In tegenstelling tot de gespannen sfeer in het parlement staan de rust en kalmte van het Londense publiek, die ook een kenmerk waren van de tweede stakingsdag- Sommigen gaan op rolschaatsen naar hun bestemming. Het is opmerkelijk dat duizenden zich opgewekter voelen nu zij naar hun werk lopen. Het buspersoneel heeft zich verrekend ir. zijn verwachting, dat zij door het publiek het mes op de keel te zetten, hun eisen gemakkelijk ingewilligd zouden krijgen. In plaats van verbittering heerst er opgewekt heid en het gevoel van avontuur. De win kelcentra en markten klagen echter steen en been want de huisvrouwen blijven zo veel mogelijk in haar eigen buurt. DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN PAGINA'S. (Van onze correspondent in Londen) De crisis bij de Britse spoorwegen heeft zijn hoogtepunt bereikt. Vandaag zal de beslissing vallen over een mogelijke spoor wegstaking, die de toestand hopeloos zou verergeren, vooral indien deze zou samen vallen met de busstaking. Maar onder de vakbondsleiders heerst het gevoel, dat een staking kan worden vermeden, na een lang onderhoud met generaal Sir Bryan Robert son, de voorzitter van de Britse Transport commissie, het bestuursorgaan van het ganse genationaliseerde vervoerbedrijf. De bonden eisen een onmiddellijke loons verhoging van vier percent, als normale loonronde ter dekking van de gestegen kosten van levensonderhoud. Sommige le den van de regering zijn bereid de spoor- mannen die tot de laagst betaalde groepen behoren, drie percent te geven, maar het kabinet en de conservatieve partij zijn hierover verdeeld. Er is een machtige stro ming, die weerstand wil bieden aan alle looneisen, om een overwinning op de infla tie te kunnen verzekeren. Sir Bryan heeft van de regering gedaan gekregen, dat er in de eerstkomende twee jaar een extra-bedrag zal worden besteed aan de dringend noodzakelijke spoorweg modernisering, op voorwaarde, dat de vak bonden aan de plannen voor grotere doel matigheid meewerken. Dit betekent onder anderen inkrimping van personeel door opheffing van oneconomische lijnen en diensten. Alles hangt af van de winst, die de nietgesubsidieerde spoorwegen zullen maken om de loonsverhoging te financie ren. Sir Bryan heeft in dit stadium geen loonaanbod gedaan en slechts beloofd, dat de lonen aan het eind van het jaar herzien zullen worden. Het spoorwegpersoneel wil echter van geen uitstel weten. De minister van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening heeft bij de behande ling van de landbouwbegroting in de Eerste Kamer medegedeeld dat de laat ste beletselen voor de vervaardiging van vierkante kaas, in het bijzonder ter vol doening aan de vraag op de Duitse markt, spoedig zouden worden opgeruimd. Blijkens een beschikking van de Direc teur-generaal van de Landbouw wordt thans de vervaardiging van vierkante kaas mogelijk gemaakt met ingang van 1 juni Het is de bedoeling voor de nieuwe kaas soort een afzonderlijk rijkskaasmerk in te voeren. De nieuwe kaas zal een vetgehal te van tenminste 48 percent in de droge stof moeten hebben. nvRRTENTJE Op voorstel van de voorzitter heeft de Tweede Kamer gistermiddag besloten de motie-Ritmeester en de motie-Vermeer over de helmenaffaire hedenmiddag weer aan de orde te stellen. De motie-Ritmees ter vraagt het instellen van een onderzoek bij de Dienst Materieel Landmacht door deskundige buitenstaanders. De motie- Vermeer beoogt het instellen van een par lementair onderzoek door een commissie uit de Tweede Kamer bij het Directoraat Materieel Landmacht, het Directoraat Materieel Luchtmacht en de hoofdafde ling materieel van het ministerie van Ma rine. De beide moties werden veertien dagen geleden ingediend na de interpellatie van de heer Ritmeester (V.V.D.) over de zaak van de afgekeurde legerhelmen. Daarbij werd nogal wat critiek geoefend np het feit, dat de staatssecretaris van Oorlog, mr. Kranenburg, toen niet in de Tweede Kamer aanwezig was, maar naar de Ver enigde Staten was gegaan. De staatssecretaris is inmiddels terug gekeerd. Daar aan de stemming over de moties waarschijnlijk nog een debat zal voorafgaan, zal hij thans zelf en niet mi nister Staf kunnen antwoorden op de cri tiek op zijn beleid. Aan het begin van de vergadering van hedenmiddag heeft staatssecretaris Kra nenburg een korte verklaring afgelegd. Hij zei, dat toen hij de reis naar Amerika ondernam, voor een conflict van ambts plichten had gestaan. Hij heeft toen ge meend. datgene dat hij persoonlijk moest verrichten, te moeten laten voorgaan. Nu hij echter gemerkt had dat zijn afwezig heid in de Tweede Kamer tijdens de inter pellatie-Ritmeester, waarbij hij naar zijn mening slechts een aanvullende taak had behoeven te vervullen, door de Kamer zó ernstig is opgenomen, wilde hij erkennen dat hij de betekenis, die hieraan door de Kamer is toegekend, kennelijk heeft onder schat. Hij bood hiervoor de Kamer zijn verontschuldiging aan. SINGAPORE (UP) De tegenregering in Indonesië heeft haar zetel naar Me- nado, in Noord-Celebes, verplaatst en het leiderschap „overgedragen" aan Joop F. Warouw, vroeger militair attaché in Pe king, aldus het Indonesische persagent schap Antara, dat radio-Menado citeerde. Kolonel Ventje Sumual heeft dit dins dagavond officieel via Radio-Menado medegedeeld, zo voegde Antara hier aan toe. Reeds maandag zou Warouw met de leiding van de revolutionaire beweging zijn belast. Djailolo door rebellen veroverd SINGAPORE (UP) Volgens een be richt uit Menado (Noord-Celebes) hebben troepen onder bevel van kolonel Ventje Sumual, Djailolo, op West-Halmaheira. veroverd. De opstandelingen zijn Djailolo maan dagmiddag binnengerukt, nadat stad en vliegveld zondag hevig gebombardeerd waren. De regeringstroepen zouden slechts wei nig verzet hebben geboden; er wordt geen melding gemaakt van verliezen. (Zie verder pagina 13) In Vriezenveen bezocht de Koningin een oude boerderij, bewoond door de familie Eshuis. De boerin, met het jongste van haar vijf kinderen op de arm. leidde de vorstin rond. STRAND- en BADKLEDING Bijna 4000 schoolkinderen zongen giste ren Koningin Juliana een welkom toe, toen zij arriveerde bij het gemeentehuis te De venter voor een bezoek aan deze stad. Vriendelijk neigend betrad de vorstin on der het gejuich van de met vlaggetjes zwaaiende jeugd, de hal van het gemeente huis. Burgemeester mr. dr. M. Bolkestein gaf daar een overzicht van de ontwikke ling van Deventer. De stad houdt daarbij rekening met overneming van een deel der bevolking uit de overbelaste randstad Holland, aldus de burgemeester, die ten slotte de vorstin een Deventer koek aan bood. Na de Atheneumbibliotheek bezocht te hebben, ging de Koningin naar de Rijksho geschool voor Tropische en Subtropische Landbouw, waar een leerling uit Etiopië, een Indiaanse jongen uit Suriname en een student uit Liberia bloemen aanboden. In dit gebied opereren de bom menwerpers van de tegenregering. Zij beschikt behal ve over vliegvel den op Celebes, ook over een basis op het eiland Mo- rotai. De tegenre gering heeft ge dreigd ook steden op Java, als Dja karta en Surabaja (marinebasis) te zullen bombarde ren. (Van onze reisredacteur) SINGAPORE. Ik heb uit de beste bron vernomen dat Nasutions poging tot benadering van Kawilarang moet worden gezien als een poging tot herstel van de eenheid van het door burgeroorlog verscheurde Indonesische leger om ver volgens namens de hereende strijdkrachten aan Sukarno de volgende eisen te kunnen stellen: a. Sukarno's positie wordt teruggebracht tot die van constitutio neel president; b. Hatta wordt premier van een door het gehele leger gesteund kabinet; c. het parlement gaat op een zijspoor. Dit schijnt ook de interpretatie te zijn van de hoogste rebellenleiders. Wat dezen tegen Nasution ook mogen hebben, de man die hen na de anti-Sukarno-coup in 1953 in de steek liet, zij geven toe dat de een heid van het leger altijd Nasutions ideaal is geweest. Nasutions militaire prestige is door de veldtocht op Sumatra zeker ver sterkt en een akkoord met Kawilarang zou van het leger een gesloten blok maken. De rebellen onderstrepen echter het feit, dat Kawilarang louter militair is, die de belangrijke beslissingen aan de tegen regering zal overlaten. Nu een groot deel der rebellen-ministers in Sumatra is ge- isoleerd, ligt het beleid der opstandelingen voornamelijk in handen van vice-premier Warouw en minister Sumitro. Er is nog geen sprake van dat er reeds onderhandelingen zijn begonnen, maar de mogelijkheid van toekomstige bespre kingen is niet uitgesloten. Interessant is in dit verband dat Warouw Menado ver laten heeft en hij zowel als Sumitro zich thans ergens in Z.O.-Azië bevinden! De mogelijke contactplaats voor de afgezanten van Nasution en de rebellen zou Makassar zijn, het neutrale terrein van de afzijdige luitenant-kolonel Andy Matalatta. Wan neer Nasution straks inderdaad aan de re bellen de door hen veronderstelde voor stellen zou doen dan is een akkoord waar schijnlijk. Een moeilijk punt is slechts de positie van de rebellenministers op Su matra, want de rebellen zullen zeker een generaal pardon eisen. Intussen zal Na sution met beslistheid moeten handelen om Djuanda's kabinet uit te rangeren en het leger te zuiveren van communistische krachten. Mocht een akkoord tot stand komen dan zal er een geheel nieuwe ontwikkeling volgen, want de communisten op Java zullen dan in verzet komen. Interessant is in dit opzicht een recente uitlating van brigade-generaal Djatikusomo die momen teel in Noord-Sumatra tegen de rebellen opereert: „Wij zullen niet tegen de Ameri kanen maar wel tegen de communisten vechten". Ik onderstreep overigens nogmaals dat er nog geen besprekingen zijn begonnen. Hoogstens is er sprake van een wederzijds terrein verkennen en aftasten De vraag blijft of Nasution sterk genoeg wil doordrukken tegen de zin van Su karno en Djuanda. De rebellen voelen zich voorlopig sterk genoeg om hun eisen te blijven stellen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 1