Panda in het Wilde Westen
Baten bij N.H.M. sterk verminderd,
maar ook kosten en belastingen lager
Wé
x
Saldo schatkist sterk gestegen
Het wordt weer zachter
beroemde
geneesmiddelen
in f tablet
doen wonderen!
BANDRECORDERS
Weekstaat Nederlandsche Bank
NAAIMACHINES
Wereldnieuws
TocU ió het
zo
r~
J
2
Indonesië een verlies, Euromarkt een lichtpunt
H. 3. MAERTENS N.V.
Gestegen omzet en kleinere
winstmarge bij Hagemeyer
Werktijdverkortingen
Eerste kwartaal AIME
niet onbevredigend
RENAULT!
GARAGE DEN HOUT
Netam optimistisch
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
Plan Van der Goes van
Naters goedgekeurd
voor weinig
geld...
II
Produktie Bronswerk met
7 pet. in geld gestegen
Matrijs
hypothese
WOENSDAG 7 MEI 1958
(Van onze financiële medewerker)
De directie van de Nederlandsche Han-
del-Maatschappü verklaart in haar jaar
verslag van 1957 niet ontevreden te zijn
over de bedrijfsuitkomsten. De resultaten
van het Nederlands bedrijf vertonen in
vergelijking met 1956 geen afwijking van
betekenis, terwijl die van het agentschap
in New York voldoening schonken. De
buitenkantoren droegen belangrijk minder
tot de winst bij dan als normaal kan
worden beschouwd tengevolge van een
tegenslag by het agentschap Calcutta. Tot
ongeveer ultima oktober heeft het bank
bedrijf in Indonesië bevredigend gewerkt,
waarna het de druk van de politieke agi
tatie aldaar ondervond. De niet-getrans-
fereerde winst van het bedrijf in Indo
nesië is evenals voorheen niet in de winst
en verliesrekening opgenomen. Zowel de
balanscijfers als de cijfers van de winst
en verliesrekening zijn sterk beïnvloed
door het feit dat de rupiah deze keer is
omgerekend in de verhouding 7,5 tot 1 in
plaats van zoals voorheen 3 tot 1.
Aan provisie werd ontvangen 30.7 mil
joen (v.j. 36,1 miljoen), aan baten uit
interest, wissels en effecten f 42,1 miljoen
(v.j. 54,6 miljoen) en aan inkomsten uit
cultuurondernemingen f 0,2 miljoen (v.j.
0,7 miljoen). Na aftrek van kantoor
kosten ad 42,1 miljoen (v.j. 48,4 mil
joen), de bijdragen aan de pensioenfond
sen ad 3,1 miljoen (v.j. f 2,4 miljoen) en
belastingen ad 9,7 miljoen (v.j. 18,7
miljoen) resteert een voordelig bedrijfs
resultaat van 18,2 miljoen (v.j. f 21,8
miljoen). Aan de vergadering van aandeel
houders wordt voorgesteld het dividend
op de gewone aandelen vast te stellen op
tien percent (onveranderd).
Indonesië
In het jaarverslag wordt uitvoerig aan
dacht besteed aan de recente gebeurte
nissen in Indonesië en de invloed daarvan
op de Nederlandse economie en op de
gang van zaken bij de Nederlandsche
Handelmaatschappij. Geconstateerd wordt
dat de door de directie in december ge
publiceerde verklaring, waarin onder
andere werd medegedeeld dat de solva
biliteit en de liquiditeit van de maat
schappij niet worden beïnvloed door de
gebeurtenissen in Indonesië, ook thans nog
haar geldigheid heeft behouden. De direc-
rectie heetf de indruk dat men hier te
lande veelal onvoldoende beseft hoezeer
Nederland belang heeft bij het herstel van
de goede betrekkingen met Indonesië.
De binnenlandse conjuncturele ontwik
keling geeft de directie van de Neder
landsche Handel-Maatschappij aanleiding
aan te dringen op verzachting of afschaf
fing van de fiscale maatregelen, die op
beperking van de investeringen zijn ge
richt. Een algehele wederinvoering van de
investeringsaftrek wordt in het bijzonder
bepleit. Gewaarschuwd wordt voor een
onnodig doen uitvoeren van werkgelegen-
heidsobjecten, zolang onvoldoende be
proefd is het bedrijfsleven langs natuur
lijke weg zijn activiteit te doen ont
plooien.
Onder het voorbehoud dat in de con
junctuur noch in de politieke verhoudin
gen ongunstige veranderingen van ern
stige aard optreden, verwacht de directie
van de Nederlandsche Handel-Maatschap
pij in 1958 bevredigende resultaten.
Euromarkt
De directie acht het een lichtpunt dat
de Europese integratie met het in werking
treden van het Euromarktverdrag op gang
is gekomen. Deze houdt een stimulans in
voor de investeringsactiviteit. De Euro
markt zal het Nederlandse bedrijfsleven
voor de taak stellen het hoofd te bieden
ADVERTENTIE
Nassaustraat 5
Haarlem - Tel. 15220
De zaken van het exportbedryf hier te
lande van Hagemeyer en Co's Handel
maatschappij n.v. hadden over 1957 een
bevredigend verloop en de omzetten kon
den, niettegenstaande de achteruitlopende
conjunctuur, zelfs enigszins verhoogd
worden. De winstmarges liepen achteruit,
maar niettemin droeg het exportbedryf in
belangrijke mate tot het totale resul
taat bij.
De winst op goederen, commissies en
andere inkomsten was f 2.184.329 (vorig
jaar 2.416.434). De onkosten beliepen
888.962 991.159). Na reservering op
investeringen ad f 170.185 enzovoorts res
teert een winstsaldo van 996.930 (v.j.
1.003.184). Voorgesteld wordt, zoals be
kend, een dividend van 15 percent (onv.).
Het kapitaal bleef 2 miljoen.
De directie meent er rekening mede te
moeten houden dat het Indonesische be
drijf, althans voorlopig, niet meer in de
resultaten zal kunnen bijdragen. Zij is
doende dit verlies aan inkomsten op an
dere wijze te compenseren. Het bedrijf in
Nieuw-Guinea kan op een bevredigend
jaar terugzien. De concurrentie is echter
belangrijk toegenomen. In Singapore werd
de achteruitgaande conjunctuur sterk ge
voeld. De importsituatie in Thailand blijft
moeilijk. Hongkong was voor de handel
teleurstellend. De Belgische congo heeft
in grote mate te lijden gehad van de al
gehele achteruitgang van de wereldcon
junctuur; de markt werd uitgesproken
slecht.
Het is nog te vroeg, aldus het verslag,
om met enige zekerheid de verwachtingen
omtrent 1958 uit te spreken.
In de maand-april werd op grond van
door de arbeidsinspectie verleende ver
gunningen tot verkorting van de werktijd
in 884 ondernemingen door 36.564 mannen
in totaal 1.754.722 uren en door 10.138
vrouwen 435.449 uren minder gewerkt dan
bij een 48-urige werkweek het geval zou
zijn geweest. Het gemiddeld aantal werk
uren per week per werknemer ten aanzien
van wie van de vergunning gebruik werd
gemaakt bedroeg 37,2.
aan toenemende concurrentie. Daartoe is
nodig: verlaging van de produktiekosten.
Het bedrijfsleven zal deze verlaging kun
nen bereiken door een verdere doorvoe
ring van de specialisatie. In een aantal
gevallen is daartoe een concentratie van
ondernemingen de aangewezen weg. Van
de Nederlandse ondernemers zal dus een
oplossing van diverse ingrijpende proble
men worden verlangd.
Zoals gebruikelijk behelst het uitvoe
rige en van fraaie foto's voorziene verslag
der N.H.M. overzichten van overzeese lan
den zoals Indonesië, Suriname, de Neder
landse Antillen, de Maleise Federatie en
Singapore, India, Pakistan, Birma, Hong
kong, Japan, Saoedi-Arabië, Kenya, Tan
ganyika, Uganda, Libanon en Nieuw-
Guinea. Van dit laatste gebied wordt ge
zegd dat met de economische ontwikkeling
in 1957 verdere voortgang is gemaakt. De
produktie is uitgebreid en de export
opbrengst was iets groter dan in 1956.
Naar wij vernemen, zal in de binnen
kort te houden jaarlijkse algemene ver
gadering van aandeelhouders worden
voorzien in de vacatures ontstaan door het
bedanken als commissaris van de heren
mr. dr. W. G. A. van Sonsbeeck en J. W.
B. Everts. Als nummer één zijn op de
desbetreffende voordrachten geplaatst res
pectievelijk de heren ir. J. B. G. M. rid
der De van der Schueren, commissaris dei-
Koningin in de provincie Overijsel en mr.
W. A. J. Lucas, directeur van de n.v. Ko
ninklijke Paketvaart-Maatschappij.
ADVERTENTIE
Bij pijn, griep ol „landerig" gevoel zorgt een enkel
tablet dat U weer met plezier Uw werk kunt doen
Gunstige resultaten over 1957
By de n.v. Algemene Industriële, Mine
raal- en Erts Maatschappij „A.I.M.E.", Am
sterdam, heeft de brutowinst diverse ertsen
en chemische produlcten 776.490 bedragen
(v.j. 411.308). Winst uit deelnemingen be
droeg 150.295 45.532) en bijzondere ba
ten waren 39.095 24.761). Na aftrek van
algemene onkosten, afschrijvingen en be
lastingen resteert een winst van 492.329
253.979).
Voorgesteld wordt, zoals bekend, een di
vidend van 15 percent (onv.) over een ka
pitaal van 1.000.000 (onv.), alsmede een
uitkering van 25 percent in het kader van
de wet op de Herkapitalisatie 1957 terwijl
ter voldoening van de over deze uitkering
in aandelen verschuldigde belasting, een
aanvullend dividend in contanten van 6 1/4
percent gedeclareerd zal worden. Een en
ander ten laste van de „tantièmevrije re
serve".
In verband met de grote voorraden me
tallurgisch erts en de nog belangrijke hoe
veelheden af te nemen erts op oude con
tracten door consumenten, zal het op ver
scheidene markten onmogelijk zijn nieuwe
verkopen in dit erts tot stand te brengen.
Hierdoor vertonen de prijzen nog steeds
een dalende tendentie, terwijl een wijziging
ten goede zeker niet te verwachten is zo
lang de verminderde bedrijvigheid in de
ijzer- en staalindustrie aanhoudt. De af
nameverplichtingen waaraan de n.v. ver
bonden is zijn grotendeels gedekt door
vóór de prijsdaling afgesloten verkoopcon
tracten. Het bovenstaande in aanmerking
nemend, mag de gang van zaken in het
eerste kwartaal van 1958 voor de maat
schappij niet onbevredigend worden ge
noemd, aldus het verslag.
ADVERTENTIE
BESPAREN OP UW AUTO-UITGAVEN
Juist voldoende motorkracht voor lange
levensduur en laag verbruik, doch geen
smijten met P.K.'s.
Geringe jaarlijkse waardevermindering door
niet steeds modellen te wijzigen.
Bevredigende resultaten 1957
De directie van de n.v. Nederlandse
Tank-, Apparaten- en Machinefabriek
„Netam" te Rotterdam acht de resultaten
over 1957 bevredigend. De bruto bedrijfs
winst inclusief bijzondere baten en lasten
heeft 924.428 bedragen (v. j.
f 1.162.578). Na aftrek van afschrijving op
vastgelegde middelen ad. 201.437
resteert een winstsaldo van 723.944 (v.j.
961.248). Voorgesteld wordt, zoals be
kend. een dividend van 10 percent waar
van 5 percent naar keuze in aandelen of
contanten over het tot 1.875.000 verhoog
de aandelenkapitaal, (v.j. 12 percent),
waarvan 10 percent in aandelen).
Tengevolge van de tijdig genomen
maatregelen als kostenbesnoeiing enzo
voorts ligt de brutowinst op een accepta
bel niveau. De inzinking, die voor be
paalde sectoren vrij plotseling intrad, kon
binnen redelijke tijd in de hand worden ge
houden door het op de markt brengen van
nieuw ontwikkelde produkten en het be
vorderen van de export. De directie meent
hiermede op de goede weg te zijn. De toe
komst wordt met gepast vertrouwen tege
moet gezien. De investeringen bedroegen
64.000.
GATT over Duitse invoerbeperkingen
Het secretariaat van de Algemene Overeen
komst inzake Tarieven en Handel (G.A.T.T.)
heeft in een in krachtige bewoordingen gesteld
communiqué de weigering van West-Duitsland
de bestaande invoerbeperkingen op te heffen be
treurd. De invoerbeperkingen omvatten ongeveer
18 percent van de totale Westduitse invoer en
hebben hoofdzakelijk op levensmiddelen en land-
bouwproduktcn betrekking. Aan de Bondsrege
ring is verzocht haar standpunt nogmaals te be
zien.
Antilliaanse brouwerij
Op Curacao is de noteriële akte gepasseerd tot
oprichting van de „Antilliaanse Brouwerij n.v.'',
waarvan het maatschappelijk kapitaal NAF 1 mil
joen bedraagt. De nieuwe maatschappij heeft ten
doel bier te brouwen voor plaatselijke consump
tie in de Nederlandse Antillen. De Nederlandse
Amstelbrouwerij zal bij de inrichting en de pro
duktie van het bedrijf technische kennis en per
soneel verschaffen.
Westduitse kredieten
Volgens het blad „Al Aklibar" heeft West-
Duitsland aan de Verenigde Arabische Republiek
industriekredieten verstrekt ten bedrage van 450
miljoen DM. Deze kredieten, waarover door de
Egyptische minister van Handel de besprekingen
te Bonn werden gevoerd, moeten over tien jaar
worden terugbetaald.
Obligatielening wereldbank
Morgan. Stanley and Co. en de First Boston
Corporation hebben bekendgemaakt, dat zij voor
de Wereldbank 150 miljoen dollar 10-jarige 3:,:i
percent obligaties, lopend tot 1968, hebben uitge
geven tegen een koers van 100 percent. De lening
werd overtekend.
Vrijhandelszone en EEG
De assemblee van de Raad van Europa
heeft de door de Nederlander M. van der
Goes van Naters namens de politieke com
missie ingediende ontwerp-aanbeveling
betreffende de Vrijhandelszone en de
E.E.G. goedgekeurd. Hierin wordt het
comité van ministers aanbevolen de raad
van de O.E.E.S. uit te nodigen alles in het
werk te stellen nog voor het eind van het
jaar een kaderverdrag te sluiten op grond
waarvan de andere leden van de O.E.E.S.
op multilatèrale basis aan de E.E.G. wor
den verbonden.
- «3 ;t I..,- --.-j'fohnc
ADVERTENTIE
Fraaie metalen houder Extra crèmig
Urenlang houdbaar «Nieuwste modetinten
harmoniërend met de kleuren
van Cutex Nagellak
Prijs slechts f. 1.80
LIPSTICK met zuivers lanoline.
ssussasi&if
Volgens de weekstaat van de Neder
landsche Bank van 5 mei is het saldo van
de schatkist met 87 miljoen gestegen tot
316 miljoen. Aangezien de betalingen be
treffende de vlottende en gevestigde schuld
per 1 mei ongeveer evenveel bedroegen als
het bedrag, dat op die datum wegens ge
plaatste schatkistpromessen moest worden
gestort, is het bedrag der stijging waar
schijnlijk geheel terug te voeren op bin
nengekomen belastingen.
Het saldo van de banken vertoont daar
entegen een daling van 63 miljoen tot
381 miljoen, hetgeen altijd nog ongeveer
80 miljoen boven het gemiddelde kas-
reservebedrag ligt. Uit deviezentransacties
ontvingen de banken in de algelopen week
44,5 miljoen. De bankbiljettencirculatie
vertoonde een achteruitgang van 48 mil
joen, terwijl ook van andere saldi een be
drag van 7 miljoen naar de banken
werd overgeboekt. Uit deze bedragen kon
den de overboekingen naar dé staat ge
makkelijk gedekt worden. Ook werd nog
een bedrag van ongeveer f 4 miljoen op
voorschotten afgelost. Aangezien de ban
ken sedert het begin der kasreserve-
periode op 22 april ruim boven hun ge
middelde hebben gestaan en zij over dit
meerdere geen rente ontvangen, hebben
zij het verstandig geoordeeld hun surplus
te verminderen door het afnemen van
driemaands schatkistpromessen bij de Ne
derlandsche Bank. De banken hebben dit
gedaan voor een bedrag van circa 61
miljoen. Hierdoor is het bedrag aan schat
kistpapier overgenomen door de Neder
landsche Bank, ingevolge de overeenkomst
ADVERTENTIE
I
-V -
ZIJLWÊG 58 HAARLEM.TEl. 16063
ARTISTIEKE GESCHENKEN
VOOR MOEDERDAG
Een depressie, die boven de Noordzee
in diepte toenam, verplaatste zich over
Zuid-Noorwegen naar het oosten. Het er
mee samenhangende koude front passeer
de dinsdagavond met enige regen ons
land. Daarna nam de wind snel in kracht
af en werd drogere en iets koudere lucht Den Helder
van de Noordzee aangevoerd. Daarbij Ypenburg
breidde zich een gebied met opklaringen
over onze omgeving uit. Voor het weer in
de komende dagen is een omvangrijke de
pressie van betekenis die ten noorden van
de Azoren in de richting van Ierland en
Schotland koerst. Deze stuwt zeer zachte
tropische lucht naar West-Europa. De zach
te lucht, die ons land de komende 24 uur
bereikt, wordt nog door wat regen vooraf
gegaan. De wind draait naar zuidelijke
richtingen.
WEERRAPPORTEN
Temperaturen: buiten
en binnenland: heden
morgen 7 uur. Neerslag:
laatste 24 uur.
I c
"O'S
Vlissingen
Eelde
Twente
De Bilt
Eindhoven
Donderdag 8 mei
Zon op 4.59 uur, onder 20.15 uur.
Maan op 0.21 uur, onder 9.34 uur
Maanstanden
10 mei
18 mei
26 mei
15.37 uur
20.00 uur
5.38 uur
laatste kwartier,
nieuwe maan.
eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Donderdag 8 mei
Hoog water 6.59 en 19.29 uur.
Laag water 2.36 en 15.00 uur.
Het hoog en laag water te Zandvoort is
10 tot 15 minuten vroeger dan te IJmuiden.
onbewolkt w
half bew. wzw
zwaar bew zw
half bew. wzw
licht bew. zw
licht bew. zw
zwaar bew. - w
Vlv. Z.-Limh geheel bew zw
Helsinki half bew. ozo
Stockholm regen o
Oslo motregen no
Kopenhagen zwaar bew. w
Aberdeen licht bew. w
Londen zwaar bew. windst. 17
Amsterdam onbewolkt zw 17
Brussel regen windst.
Luxemburg regen w
Parijs zwaar bew. wzw
Bordeaux onbewolkt nno
Grenoble licht bew. zzw
Nice geheel bew. nw
Berlijn onbewolkt wnw
Frankfort regenbui wzw
München regen zzw
Garmisch P. regen zzw
Zürich zwaar bew. wzw
Genève licht bew. z
Locarno licht bew. windst. 23
Wenen zwaar bew. w 21
Innsbruck regen windst. 22
Rome mist ono 22
Ajaccio half bew. no 22
Madrid licht bew. windst. 28
Mallorca licht bew. windst. 24
Algiers onbewolkt zw
10
11
10
9
11
12
11
10
16
16
20
24
24
18
17
19
18
19
20
22
•2 S
w e
h -
2
2
2
2
0,2
2
3
6
0
0,1
9
5
4
2
2
2
10
3
0
0
1
8
5
4
13
6
0
0
1
1
0
1
0
0
0
57. Joris Goedbloed, de nieuwe burge
meester van Buffalo, stond de postkoets op
te wachten, in de hoop dat er weer enkele
goudzoekers zouden aankomen, aan wie hij
goudmijntjes kon verkopen. Eindelijk na
derde de koets in een dichte stofwolk en
hield met een ruk stil. De paarden gingen
er hijgend bij zitten. „Hallo, koetsier",
sprak Joris, „een goede rit gehad?" „Ja, dat
ging wel", antwoordde de koetsier, een pijl
uit zijn hoed trekkend, „de indianen heb
ben onderweg een beetje achter ons aan
gezeten, zoals gewoonlijk". „Nog door ro
vers aangehouden of zo?" vroeg Joris.
„Nee, vandaag niet", zei de koetsier, zijn
pijpje stoppend. „Mooi", zei Joris, „dan
hebben je passagiers dus nog geld. Zijn er
nog goudzoekers bij?" „Dat weet ik niet",
antwoordde de koetsier, „mijn lading is
een beetje door elkaar geklutst. Zoek zelf
maar uit". Met deze woorden opende hij
het portier van de koets, zodat de inzit
tenden, die daar binnen in een slordige
hoop opeen lagen, naar buiten rolden.
„Eind van de rit", zei hij ambtelijk. „O,
o", kreunde Jolliepop, zich gekneusd uit de
kluwen loswerkend, „dit is ook bijna hel
einde van mijzelve! Als het niet zo nood
zakelijk ware, dat ik meneer Panda waar
schuw voor Goudblut alias Goedbloed, zou
ikDe adem stokte hem in de keel,
toen hij een zwierige figuur ontwaarde,
die glimlachend op hem neerblikte
„Ei, ei, daar hebben we zowaar vriend
Jolliepop!" sprak Joris Goedbloed min
zaam
van 26 februari 1947, gedaald tot f 165
miljoen. De boekvordering gecreëerd in
gevolge dezelfde overeenkomst is nog al
tijd 100 miljoen groot.
Deviezen gestegen
De deviezenvoorraad steeg wederom en
thans met ca 44 miljoen en blijkens de
huidige stand van de convertibele valuta
ad f 915 miljoen bestaat deze aanwas vrij
wel geheel uit harde valuta. Ondanks het
feit, dat een aanzienlijk bedrag aan drie
maands promessen door de banken werd
opgenomen, blijft de geldmarkt zeer ruim.
De daggeldrente is sedert zaterdag ver
laagd van 2 3/4 tot 2 1/2 percent.
Orderportefeuille vrij goed voorzien
De produktie over 1957 bij n.v. Brons-
werk te Amersfoort gaf een lichte stijging
te zien. In geld uitgedrukt bedroeg deze
ongeveer 7 percent. De resultaten werden
gunstig beïnvloed door de afloop van een
aantal omvangrijke in vorige jaren aan
genomen opdrachten. Bij het aannemen
van nieuw werk moesten in de laatste
maanden meer dan eens prijsconcessies
worden gedaan en in sommige sectoren
van het bedrijf deed zich het effect van
de achteruitlopende conjunctuur en de
bestedingsbeperking
geheel gezien is het
1958 nog behoorlijk
aldus de directie.
gevoelen. Over het
bedrijf echter voor
van werk voorzien,
Het bruto exploitatiesaldo heeft 3.815.882
bedragen (v. j. 3.101.509). Aan dividenden
werd geïncasseerd 308.090 (v. j. 36.480).
Na afschrijvingen reserveringen enzovoorts
resteert een saldo ter verdeling ad
f 950.409 (v. j. 650.480). Voorgesteld wordt
zoals gemeld een dividend van 8 percent
(onv.) over het tot f 9.894.000 verhoogde
kapitaal tengevolge van fusie met de n.v.
Plaatwellery te Velsen.
Gezien de versnelde industriële ontwik
keling en de aanpassing, die de Euromarkt
van de Nederlandse industrie zal vergen,
acht de directie de bereikte samenwerking
van haar bedrijf met die van de n.v.
Plaatwellerij van het grootste belang voor
beide ondernemingen. In de loop van het
jaar werd ter verruiming van de kasmid
delenpositie een onderhandse lening ad
f 1 miljoen opgenomen, rentende 5 percent
met een looptijd van tien jaar.
Volgens de gecombineerde verlies- en
winstrekening van de einde 1957 gefusio
neerde ondernemingen Bronswerk en de
Plaatwellery, beliepen in 1957 de totale
baten inclusief het bruto exploitatiesaldo
5.653.569. Na aftrek van afschrijvingen,
reserveringen, uitkeringen personeel, en
vennootschapsbelasting, blijft een saldo
ter verdeling van 1.041.044.
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
Sympathiek. De stakende 1500 dokters
van Weense ziekenhuizen worden thans
gesteund door een tiental patiënten in
een ziekenhuis in een der voorsteden
van Wenen, die uit sympathie met de
dokters in hongerstaking zijn gegaan.
Symbolisch. In Vaticaanstad zijn bij de
jaarlijkse herdenking van de strijd
om Rome in 1527 waarbij 143 van de
toenmalige 185 pauselijke gardisten
sneuvelden, drieëndertig nieuwe leden
van de „Zwitserse garde" beëdigd. De
452 jaar oude pauselijke lijfwacht be
staat uit vier officieren en honderd
man.
Teleurstelling. Leningradse bergbeklim
mers, die dachten een schat te zullen
aantreffen in een hol op een moeilijk
bereikbare plaats in het Pamirgeberg-
te, hebben slechts eieren van adelaars
en rommel gevonden. Vorig jaar moest
een Russische expeditie onder leiding
van de academicus Tamm een poging
opgeven. In het hol zou zich een schat
moeten bevinden, die daar driehonderd
jaar geleden door Chinese soldaten was
verborgen.
Bemoeizucht. Het militair en burgerlijk
personeel van de Amerikaanse strijd
krachten heeft bevel gekregen zich niet
in de Italiaanse verkiezingscampagnes
te mengen. In Napels zijn drie Ameri
kaanse soldaten gearresteerd die aan
plakbiljetten van de communistische
partij hadden beschadigd. Dit was het
derde incident van deze aard in vier
dagen.
Luxe. De prijzen van kaviaar zijn in de
Sovjet-Unie met vijftig percent ver
hoogd. In plaats van 130 roepel kost de
ze populaire Russische delicatesse
thans 195 roepel. Ook de prijzen van
dure vissoorten, zoals steur en zalm,
zijn met de helft verhoogd.
Boeren. Lioe Nien Ji, zoon van een voor
malige miljonair uit Sjanghai, en zijn
echtgenote zullen uit hun luxueuze vil
la trekken en als boeren gaan werken,
aldus het communistisch-Chinese blad
„Ta Koeng Pao."
Raak. Premier Nehroe van India liep za
terdagavond in het parlementsgebouw
te Nieuw Delhi tegen de minister voor
parlementaire aangelegenheden aan.
Nehroe verloor enige minuten het be
wustzijn.
Slordig. Een straaljager heeft in de Ame
rikaanse staat Florida tien raketten
verloren. Men is onmiddellijk met de
opsporing begonnen en de bevolking is
gewaarschuwd.
Twinkeling. De Amerikaanse marine heeft
een bemande ballon de lage stratos
feer ingezonden boven de staat Minne
sota om astronomische waarnemingen
te doen op dertien kilometer hoogte.
Een astronoom en een astronaut bevin
den zich in de open mand onder aan
de ballon. De twee waarnemers zullen
het twinkelen van de sterren, dat ver
oorzaakt wordt door licht, dat door de
atmosfeer heen gaat, meten.
Verboden. De socialistische „Paris Jour
nal", is in Algiers in beslag genomen,
vermoedelijk wegens een artikel waar
in beweerd werd dat 1200 mohamme
danen, die door de Fransen gerecru-
teerd waren om tegen de rebellen te
strijden, gedeserteerd zijn. Andere Pa-
rijse bladen waarin geen cijfers ge
noemd werden, mochten wel verkocht
worden.
Uoomkracht. Het Amerikaanse huis van
afgevaardigden heeft met algemene
stemmen een wetsontwerp goedgekeurd
dat het besteden van 35 miljoen dollar
aan een reactor voor de eerste torpe
doboot jager met atoomvoortstuwing
goedkeurt. Het schip wordt bijna zo
groot als een lichte kruiser uit de twee
de wereldoorlog.
Voorspelling. De voorzitter van de Ame
rikaanse democratische partij, Butler,
heeft voorspeld, dat president Eisenho
wer zal aftreden na de verkiezingen
voor het Congres van dit jaar. Hij zou
opgevolg worden door vice-president
Nixon. Eisenhower heeft ontkend, dat
hij dit van plan zou zijn, behalve inge
val van een ziekte, die hem daartoe
zou dwingen. „De president toont geen
bijzondere ijver, wat betreft de verant
woordelijkheid voor zijn taak als pre
sident," aldus Butler.
DE vorige maal hebben we verteld van
het levende organisme, dat onderscheid
kan maken tussen stoffen die in chemisch
opzicht volkomen gelijkwaardig zijn. Het
is moeilijk ons dit voor te stellen, maar
wanneer we een bedelkettinkje als voor
beeld nemen (zoals we al ee-^s eerder heb
ben gedaan) zal het wel meevallen. Aan
zo'n bedelketting zouden twintig verschil
lende „bedeltjes" kunnen hangen, even
tueel aan te duiden met de letters A tot
en met T. Die bedeltjes stellen dan de
twintig verschillende animozuren voor, die
aan het reusachtige eiwit-
molecuul zijn aangehaakt.
Heeft een ande, nu eveneens
een dergelijke bedelketting,
waaraan eveneens bedeltjes,
door elkaar genummerd A tot
en met T hangen, dan zullen
buitenstaanders zeggen, dat
beide be delketting en gelijk
zijn. Zo'n buitenstaander is in dit geval
bijvoorbeeld de chemicus, die uitsluitend
naar de nummering A tot en met T kijkt
Maar de dragers van die kettingen kunnen
hun eigendommen uitstekend uit elkaai
houden, want bij het ene kettinkje hangen
de bedeltjes in volgorde A, B. C. tot en
met T, maar bij het andere is de volgorde
bijvoorbeeld K, B, M, enz. Hoe die volg
orde nu precies is, doet er weinig toe (er
zijn bij een eiwit van normale samenstel
ling veel meer mogelijkheden dan er kor
rels zand op aarde bestaan) want het gaat
er slechts om, dat iemand die de volgorde
van de bedeltjes aan een bepaalde ketting
kent, altijd de goede ketting kan herken
nen uit alle andere mogelijkheden. Deze
gedachte toepassend op hlevende orga
nisme, verklaart waarom het lichaam van
een kat reageert op mensenglobuline, dat
bij hem wordt ingespoten.
Die stof is chemisch gelijk aan het
globuline dat in het kattenlichaam
voorkomt, maar toch wordt het niet
geaccepteerd. Het levende organisme
heeft dus ontdekt, dat het bedelkettinkje
weliswaar de vereiste twintig bedeltjes A
tot en met T bevat, maar dat dit toch niet
het eigen kettinkje is, omdat de rangschik
king van de bedeltjes anders is dan in het
kattenorganisme tvordt vereist. Hoe het le
vende organisme onderscheid kan maken
tussen de specifieke rangschikking van de
bouwstenen van het eiwitmolecuul, is een
vraag die niet zo gemakkelijk te beant
woorden valt, maar wel kunnen we zeg
gen, dat het onderzoek van e celkern aan
nemelijk heeft gemaakt, dat de speciale
wijze, waarop eiwitten worden opgebouwd,
via de kernstoffen worden
overgedragen op de eiwitten
in het protoplasma. Overeen
komstig deze redenering is de
matrijshypothese opgebouwd,
die veronderstelt (méér is hel
nog niet) dat de stoffen die
zich in de celkern bevinden
als een soort matrijs zou-
den fungeren, waarvan de eiwitten
afdrukken zouden zijn. Zoals één editie
van uw avondblad bestaat uit af
drukken van matrijzen die steeds dezelfde
pagina's te voorschijn roepen, zo zouden
ook de kemzuren in de celkern steeds de
zelfde eiwitten vervaardigen. Deze hypo
these verklaart wel, hoe het komt dat de
meest ingewikkelde stoffen die wij in ons
lichaam hebben en waarvan het bestaan
direct afhankelijk is, steeds op éénzelfde
manier worden opgebouwd en niet op tril
joenen andere manieren die mogelijk zijn.
Maar zij kan geen antwoord geven op de
vraag, hoe een stof geestelijke eigenschap
pen kan overdragen.
Een ander punt is, waarom volgens deze
matrijshypothese de ene mens dan toch
niet precies gelijk is aan de ander, gelijk
alle bladen van eenzelfde avondeditie op
elkaar lijken. Dat komt, omdat we tot nu
toe de cel te veel als materie en te weinig
als krachtcentrum hebben gezien.
Daarover een volgende keer.
(Nadruk verboden).
II. PétiUon
