Onderzoek naar de werkwijze van legerinkoopdiensten Pleven heeft een kabinet gereed voor de vuurproef OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT HET WEER Eerste Kamer heeft unaniem de Deltawet goedgekeurd Ook de Londense ondergrondse in de busstaking betrokken Belgische ambassadeur en leden van de Senaat tegenwoordig bij historisch moment we mimmo wjorej/ot/wfi Veranderlijk Het woord is aan Individualist BESLUIT VAN TWEEDE KAMER: Overeenstemming tussen V.S. en Euratoom Prof. Oud: „Bevorder het ontslag van staatssecretaris Kranenburg" „Vlaggetjesdag 1958" Incident Niet voor de bakker Het personeel van de Undergroundrijdt „model' Spionage in Zwitserland Vier jaar geëist tegen politie-inspecteur Morgen verschijnt hij in de Nationale Vergadering Spoorwegconflict is nog niet uitgebroken Drie doden in liet verkeer 72e JAARGANG No 253 v r Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks DONDERDAG 8 MEI 1958 Haarlems Dagblad 303e JAARGANG No 101 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct, p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman BARTELJORISSIR. HAARLEM TEL. 13439 FERD. BOLSTR'; 48 A' DAM TEL. 717162 - Verwachting tot morgenavond: Veranderlijke bewolking met kans op enkele buien, mogelijk met onweer, maar ook opklarin gen. Matige tot zwakke wind tussen zuidwest en zuid. Aan houden zacht. Volledige weerrapporten op pagina twee. Carlyle Wanneer grootheid niet onopzettelijk is, is zij klein en naar. De gehaarde, dreigend kijkende, Bill Wheal, woont in Shoreham by Sea, een plezierig Brits kuststadje. Hij staat be kend als een individualist. Toen buren klaagden over de hoogte van de muur om zijn garage ze konden de zee niet meer zien gaf de graafschaps- raad Bill opdracht de muur te halve ren. Daar voelde Bill niets voor en hij verklaarde de oorlog aan de graaf- schapsraad. Uit een dump kocht hij vijf oude pantserwagens en drie Sher- man-tanks, die hij in zijn tuin par keerde. „Recht voor Wheal" verkon digen letters van anderhalve meter hoog op een groot bord, waarbij Bill de wacht houdt. De graafschapsraad heeft Bill Wheal de pacht van de gara ge opgezegd. Wheal legt voor onkosten wegens „staat van oorlog waarin men mij gebracht heeft", duizend gulden per week opzij. De Sherman-tanks kos ten hem ruim 950 gulden per stuk. Te gen de graaf schapsraad van West Sus sex heeft hij een eis tot schadevergoe ding ingesteld ten bedrage van vijf miljoen gulden. „Mijn vrouw en ik zijn in een toestand van voortdurende vrees gebracht. Daarom kan ik scha devergoeding eisen", zegt Bill Wheal ADVERTENTIE. Voor het aankoopbeleid is in sterke mate staatssecretaris mr. F. J. Kranenburg ver antwoordelijk en daarom had twee weken geleden de Kamer haar ontstemming uit gesproken over de afwezigheid van de staatssecretaris bij het debat over de hel menaffaire. Gisteren bood mr. Kranenburg de Kamer daarvoor zijn verontschuldigingen aan. Hij stond voor een conflict van ambtsplichten, zei hij, want hij moest naar Amerika, een bezoek dat long tevoren was vastgelegd, en hij moest eigenlijk in de Tweede Kamer zijn. Ómdat hij als staatssecretaris naast de minister slechts een aanvullende taak heeft, meende hij op reis te kunnen gaan naar de Verenigde Staten. Doch het was hem ge bleken, dat hij het belang van de Kamer had onderschat. Daarvoor vroeg hij excuus. Prof. Oud (V.V.D.) betoogde later op de middag, dat minister Staf zich toch maar eens moest afvragen of een van zijn eerste reorganisatiemaatregelen niet zou moeten zijn de bevordering van het ontslag van de staatssecretaris, die sterker en directer dan de minister, verantwoordelijk is voor het aankoopbeleid van het leger. Over dat ontslag kan men zich beter beraden binnen de boezem van het kabinet, zei prof. Oud, dan dat het een gevolg wordt van een motie in de Kamer. Minister Staf zei geen woord ter ver dediging van de staatssecretaris. De bedoeling van de motie-Ritmeester was, een onderzoek te doen instellen door gezaghebbende deskundige buitenstaanders, die rapport zouden moeten uitbrengen aan minister Staf, waarna deze het rapport ter kennis zou moeten brengen van de Kamer, vergezeld van beschouwingen over de maatregelen, waartoe de uitkomsten van het onderzoek hem aanleiding zouden heb ben gegeven. De Kamer zou dan gelegen heid hebben het beleid te controleren. „Op deze manier", zo betoogde prof. Oud, „worden de staatsrechtelijke verhoudingen goed onderscheiden, volgens welke de re gering regeert en de Kamer controleert. Maar als een commissie uit de Kamer een onderzoek gaat instellen naar de gang van zaken bij de inkoopdiensten van het leger, dan gaat de Kamer op de stoel van de minister zitten. De verschillende taken van regering en Kamer moeten echter geschei den blijven." In de motie-Vermeer, die was onder tekend door leden van alle partijen, die in het kabinet zijn vertegenwoordigd, zag prof. Oud daarom een volstrekte uiting van wantrouwen in het beleid van de minister. Tegen de motie-Ritmeester had de heer Visch (K.V.P.) als bezwaar aangevoerd, dat de benoeming van deskundige buitenstaan ders wordt overgelaten aan de minister. Ook dat, zei prof. Oud, is een uiting van wantrouwen. Men vertrouwt de minister niet, men wil het zelf doen. Het zou daar om volkomen te begrijpen zijn als minister Staf tegenover de motie-Vermeer het „on aanvaardbaar" zou laten klinken. Als reactie op het gelach, dat hierna op klonk, zei prof. Oud: „Men kan de V.V.D. wel in een belachelijk daglicht stellen, in de zekerheid, dat de motie-Vermeer met overgrote meerderheid zal worden aan genomen, maar dat neemt niet weg, dat de regeringsmeerderheid een motie op tafel heeft gelegd, die getuigt van wantrouwen in de minister. Men wil niet eens afwach ten, overeenkomstig de motie-Ritmeester, welke maatregelen de minister eventueel In goedingelichte kringen in Washington verluidt, dat de V. S. en de Euratoom een voorlopige overeenkomst hebben bereikt over een program voor toepassing van atoomenergie in de zes Euratoomlanden. De V. S. zouden reactors en de nodige kernbrandstof leveren en ongeveer 450 miljoen dollar lenen om de Euratoom in staat te stellen vóór 1961 atoomcentrales te bouwen met een gezamenlijke capaciteit van een miljoen kilowatt. (Reuter) Wanneer op 17 mei de Scheveningse vis sersvloot uitvaart ter gelegenheid van „Vlaggetjesdag 1958", zal het hospitaal kerkschip „De Hoop" voorop varen. De mogelijkheid bestaat, dat de minister-pre sident dr. W. Drees, de ministers Algera en Vondeling, oud-minister Mansholt en wet houder Van Aartsen van Den Haag de tocht aan boord van „De Hoop" met als eindpunt IJmuiden zullen meemaken. Koningin Juliana en prinses Beatrix waren gisteren in Huis ten Bosch in Den Haag de vorstelijke gastvrouwen bij de ontvangst van deelnemers aan een Unicef congres, dat in de residentie is gehouden. De presidente van het congres, viscountess S. Kilmuir, staat tussen de Koningin en prinses Beatrix, die een moderne ballonrok draagt. zou willen treffen op grond van een rap port van buitenstaanders om verbeteringen tot stand te brengen." Het hoofdbezwaar van prof. Oud was echter, dat het instellen van een onderzoek door een Kamercommissie het binnendrin gen betekent van de Kamer in een dienst, waarvoor de regering verantwoordelijk is, terwijl de taak van het parlement een con trolerende is. „Maar wij willen weten, aldus dr. Bruins Slot (A.R.) hoe het in die re- geringsdienst toegaat en dat eens contro leren.. Met zijn redenering ondermijnt prof. Oud het controlerecht van het parlement!" „Inderdaad", zei de heer Vermeer (P.v.d.A.), „prof. Oud heeft voet gegeven aan de anti-parlementaire demagogie van sommige dagbladen." Dat noemde prof. Oud een „hoogst on behoorlijke uitlating", omdat juist hij zijn leven lang is opgekomen voor de rechten van het parlement. De controlerende taak van het parlement zou volkomen tot haar recht komen indien de weg van de motie- Ritmeester zou worden gevolgd. De motie-Ritmeester werd echter met 17 tegen 103 stemmen verworpen. Zij kreeg alleen de steun van de V.V.D., de heer Van Dis (SG.P.) en de vier communisten van de „rebellenclub", want de heren De Groot en Bakker van de officiële Communistische Partij Nederland stemden tegen de motie, evenals de leden van de P.v.d.A., K.V.P., A.R. en C.H.U. Prof. Oud verklaarde, nu voor de motie-Vermeer te moeten stemmen, omdat bij verwerping er helemaal niets zou ge beuren. Na deze verklaring werd de motie- Vermeer zonder hoofdelijke stemming aan genomen. Ook de communist Gortzak had een mo tie willen indienen, aarin wantrouwen werd uitgesproken tegen het beleid van minister Staf. Maar de fractie van de heer Gortzak telt slechts vier leden en voor een motie zijn vijf handtekeningen vereist. Van de andere communistische fractie was de heer Bakker (groep-Paul de Groot) aan wezig. Maar zijn handtekening had de heer Gortzak niet gevraagd. Voorzitter Kortenhorst constateerde on der daverend gelach, dat de motie niet „voor de bakker" was en daarom geen onderwerp van discussie kon uitmaken.. De vergadering van de Eerste Kamer van gistermiddag werd door de Belgische am bassadeur in Nederland, de heer Van der Straeten-Waillet. en door de leden van de Belgische senaatscommissie voor Openbare Werken, die een tweedaags bezoek aan ons land brengt ter bezichtiging van de Delta werken, bijgewoond. Deze Belgische belangstelling gold de be handeling van het ontwerp Deltawet. De minister^van Verkeer en Waterstaat, mr. Algera, die antwoordde op de daags te voren door de senatoren gemaakte opmer kingen, zei onder meer, dat bij de aanleg van de Deltawerken zoveel mogelijk met Belgische belangen rekening zal worden gehouden, ook met die welke niet door verdragsbepalingen worden beschermd. Nederland is zich ten volle bewust van de belangen, die voor België op het spel staan en van de omstandigheid dat deze niet al leen in een geest van goede nabuurschap maar ook tussen Beneluxpartners moeten worden behandeld. Dit is er een waarborg voor dat de Belgische belangen niet ver waarloosd zullen worden. Daarom geeft Nederland volkomen openheid van zaken. België krijgt alle inlichtingen die voor de beoordeling van de plannen nodig zijn. „Wij hebben onze voorbereidende en hy draulische berekeningen overgelegd en een Belgische ingenieur heeft de modelproeven in Delft kunnen bijwonen. Deze ingenieur onderhoudt thans geregeld contact met Delft. Wij zijn gaarne bereid overleg te plegen over alle gevallen, waarin België meent dat zijn belangen worden geschaad", aldus minister Algera, die er zijn voldoe ning over uitsprak dat de Belgische se naatscommissie een bezoek zou brengen aan Delft en aan de in uitvoering zijnde Deltawerken. Plierbij zal alle gelegenheid bestaan zich op de hoogte te stellen van de verschillende vraagstukken. De bewinds man was ook verheugd dat de senaatscom missie in deze vergadering van de Eerste Kamer aanwezig was en dus het standpunt van de Nederlandse regering kon aanhoren. De minister zag dit bezoek als een van de symptomen van de steeds grotere saam horigheid tussen beide landen. „Wij hebben geen geheimen voor België", aldus de mi nister. „Eén ding staat echter vast, namelijk dat de Deltawerken zullen worden voortgezet in het tempo dat de situatie met betrek- king tot de veiligheid van Nederland ver eist." Mr. Algera .besloot met de bede dat de werken onder Gods zegen zullen mogen slagen tot heil van ons volk. De minister voor Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening, dr. Vondeling, ver klaarde hierna met betrekking tot de oes tercultuur dat alles afhangt van de proe ven die thans in het biologische laborato rium in Wemeldinge genomen worden. Er zijn tekenen die erop wijzen dat het kunst matig telen van oesters niet onmogelijk is, doch er is echter nog -een zekerheid. Mr. DeVosvanSteenwijk (V.V.D.) deelde hierna mede, dat hij en andere leden die het woord hadden gevoerd, niet wens ten te repliceren ter accentuering van dit historische moment. Hij dankte de minis ter namens de andere leden van de Kamer en wenste de regering geluk met het be reikte resultaat. „Moge dit wetsontwerp tot zegen strekken van ons vaderland op dat rampen als in het verleden worden voorkomen", zo besloot hij. Het wetsontwerp werd hierna zonder hoofdelijke stemming aangenomen. BERN (Reuter) De openbare aan klager in Ben heeft verklaard dat de Zwitserse autoriteiten in 1956, naar aan leiding van de Suezcrisis en de toestand in Algerije, de telefoongesprekken van de Egyptische ambassade in Bern hebben la ten afluisteren. Dit was niet gedaan ten gunste van Frankrijk, maar om Zwitser- lands neutraliteit te beschermen tegen spionage, clandestiene wapenhandel en komplotten tegen landen waarmee Zwit- land vriendschappelijke betrekkingen on derhoudt. De openbare aanklager, dr. Fiirst, sprak in het proces tegen Max Ul- rich, de 52-jarige inspecteur van de Zwit serse federale politie, die beschuldigd wordt -an spionage en het schenden van de officiële geheimhouding. Ulrich heeft toegegeven, dat hij de Franse geheime dienst inlichtingen heeft verstrekt over Noordafrikanen in Zwitserland ten tijde van de Suezcrisis, maar hij zegt dat hij gehandeld heeft in het belang van de Zwit serse veiligheidsdienst. De openbare aanklager heeft vier jaar gevangenisstraf tegen Ulrich geëist, als mede verlies van burgerrechten geduren de twee jaar na zijn vrijlating en beta ling van de proceskosten. Hij zou tenslot te gedurende tien jaar niet in aanmerking mogen komen voor een functie bij de fe derale politie. Van de beide „helmenmoties" heeft de Tweede Kamer gistel-middag niet die van de heer Ritmeester (V.V.D.) aangenomen,, maar de gewijzigde motie van de heer Vermeer (P.v.d.A.), die was ingediend met de steun van alle regeringspartijen (P.v.d.A., K.V.P., A.R. en C.H.U.). Een commissie uit de Kamer van ten hoogste 12 leden, terzijde gestaan door deskundige buitenstaanders, zal nu een onderzoek instellen naar de organisatie en de werkwijze van de inkoop diensten van de landmacht, in vergelijking met hetgeen gebruikelijk is bij de luchtmacht en de marine. Tevens zal de commissie nagaan op welke wijze ver betering is te brengen in de controlemogelijkheid van de Kamer op een efficiënte besteding van de vele miljoenen voor de defensie. Minister Staf rechtsen staatssecretaris Kranenburg volgen met gespannen aandacht de behandeling van de zogenaamde „helmenmoties" in de Kamer. (Van onze correspondent in Londen) De Londense busstaking dreigt een ern stiger karakter te krijgen. De nationale unie van spoorwegarbeiders heeft, uit so lidariteit met de busstakers, het perso neel van ondergrondse treinen opdracht gegeven „volgens het reglement" te wer ken. Dit betekent, dat de dienst, die al leen normaal kan functioneren, wanneer de formele voorschriften soepel worden toegepast, vertraagd zal worden gereden. Dat het publiek zich gemakkelijk aan de busstaking kon aanpassen kwam vooral, omdat de ondergrondse bleef doorrijden. De staking is daardoor veel minder een dwangmiddel dan de busmannen hadden gehoopt. Door de actie van het personeel van de ondergrondse, dat klaagt overbe last te zijn, krijgt de staking pas <roed be slag op het Londense verkeer. Gisteren waren er al vertragingen van meer dan een uur. In de toestand is verder geen verande ring gekomen. De partijen bevinden zich nog altijd op het dode punt. Vandaag wordt in het Lagerhuis een politieke veld slag verwacht. De regering heeft besloten geen amendement in te dienen op Labour's motie van afkeuring. De conservatieve fractie heeft de wijze, waarop minister Macleod 't conflict behandeld heeft, goed gekeurd en het feit veroordeeld, dat de so- cialisten uit de moeilijkheden politieke munt trachten te slaan. Een speciale commissie uit het Britse verbond van vakverenigingen, die op -voor stel van stakingsleider Frank Cousins bij een kwam, is van oordeel dat het. tijdstip nog niet is aangebroken om actief aan de oplossing van het conflict mee te werken. Het vakverbond acht de staking een ge volg van de starheid van de regering en de aantasting van de onpartijdigheid der loon-tribunalen. Ook onder de havenarbeiders broeit het. Vertegenwoordigers van honderdduizend man havenpersoneel uit het gehele land zullen binnenkort beraadslagen over de verwerping van hun looneis. In twee Lon dense havens is de weigering om over werk te doen, die twee maanden geduurd had, opgeheven omdat deze maatregel weinig succes bleek te hebben. Ook in de scheepsbouw en de metaalindustrie zijn looneisen ingediend. ADVERTENTIE Bij iedere jas een passende tas Vanmiddag wordt de beslissing ver wacht over een spoorwegstaking in Groot- Brittannië. De onderhandelingen zijn vrij wel vastgelopen. Sir Bryan Robertson, het hoofd van het Britse genationaliseerde transportwezen heeft in de voortgezette besprekingen met de bonden opnieuw een onmiddellijke ver hoging geweigerd. Regering en spoorwe gen erkennen wel, dat de lonen en sala rissen te laag zijn. Sir Bryan herhaalde de toezegging, dat de lonen in de herfst enigszins verhoogd zullen worden. Vandaag zal op een gemeenschappelij ke bijeenkomst van de bonden worden be slist over verdere pogingen om het con flict bij te leggen of een staking. De se cretaris van de 450.000 leden tellende unie van spoorwegpersoneel, die een dag tevo ren nog optimistisch was, verklaarde gis teravond, dat de toestand hoogst ernstig is. Maar de bonden willen eerst nog een persoonlijk beroep op premier Mac- millan doen, met wie zij reeds eerder heb ben geconfereerd. Hierop is de enige hoop gevestigd. De sfeer bij de onderhandelin gen is beter dan die bij de busmannen is geweest, omdat het spoorwegpersoneel met zijn looneisen op de algemene sym pathie kan rekenen DIT NUMMER BESTAAT UIT VIERENTWINTIG PAGINA'S (Van onze correspondent in Parijs) Alvorens morgenmiddag zijn regerings programma aan de Nationale Vergadering voor te lezen, heeft de onafhankelijke radi cale formateur René Pleven gisteren zijn kabinet, met de gebruikelijke moei lijkheden, veroorzaakt door politieke en persoonlijke tegenstellingen, taboes en ambities, samengesteld. De premier zal zelf het ministerie van Buitenlandse Zaken beheren, waarbij de jonge radicaal Maurice Faure, en voor de Europese aan gelegenheden, de rooms-katholiek Teitgen hem zullen bijstaan. Pleven zou zo spoe dig mogelijk contact met president Eisenhower willen opnemen om de ge schilpunten tussen beide landen te be spreken. Op Binnenlandse Zaken komt de radicale senator Berthointe en Financiën is toebedeeld aan de afgescheiden radicale oud-premier Edgar Faure. Twee portefeuille-wisselingen, die al veel tandengeknars hebben veroorzaakt, betreffen Nationale Verdediging en Alge rije. De laatste post is aan de conservatief André Mutter toegevallen en op oorlog zal opnieuw de ultra-rechtse radicaal André Morice zetelen. Vooral tegen Morice, die beschuldigd wordt van ernstige economi sche collaboratie met de Duitsers in de bezettingstijd, bestonden in de linkse rijen van radicalen en socialisten grote bezwa ren. De conservatieven leken van zijn toe treden tot de nieuwe regering echter een voorwaarde voor hun steun të willen ma ken en zij hebben tenslotte aan het langste eind getrokken. Het is wel zeker, dat de figuur van Morice, die tot de extremisten van de nationalistische Algerije politiek be hoort, een schaduw werpt over het nieu we kabinet, waarvan men, na het vertrek van Robert Lacoste, had durven' hopen, dat 't in Noord-Afrika eindelijk een libe raler koers zou pogen te varen. (Reuter) Het kabinet, dat Pleven zich voorstelt, zou bestaan uit vijf conserva tieven, vijf volksrepublikeinen, drie radi calen, drie radicaalgezinden, twee afge scheiden radicalen en een rechtse radi caal. PARIJS (UP) Het bestuur van de radicale party van de demissionaire pre mier Felix Gaillard heeft eenstemmig be sloten zich buiten het kabinet-Pleven te houden. Hierdoor zyn de kansen van Ple ven om een nieuwe regering te vormen, vrijwel getorpedeerd. Te Hallum is het vierjarig dochtertje van de heer R. Rienks, toen zij met haar autoped plotseling de weg overstak, onder een passerende melkauto geraakt. Het meisje werd dodelijk overreden. Te S 1 o o t d o r p is de vijfjarige Henny Bosma bij het oversteken van de Brink al daar tegen een personenauto gelopen. Zij werd geschept en kwam onder de auto. Een in de nabijheid wonende arts verleende eerste hulp en liet het kind, dat ogen schijnlijk slechts een arm en een sleutel been gebroken had, naar het Centraal Zie kenhuis in Alkmaar vervoeren. In de loop van de avond is het kind echter overleden. Op de Bezuidenhoutseweg in Den Haag is de 48-jarige wielrijdster me vrouw E. G. C. WolrabeKoster, toen zij werd ingehaald door een vrachtauto, door nog onbekende oorzaak geraakt door de rechterachterkant van de laadbak. Zij viel naar rechts, dus niet onder de auto, maar werd niettemin ernstig gewond. In het ziekenhuis aan de Zuidwal is zij overleden. SUèDE DAMES - HERENJASJES

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 1