GRAMMOFOONPLAAT VAN NIEL Panda in het Wilde Westen VAN NIEL ASphenaar K „DE ORIËNT" r J Bijou Aanhoudend zacht weer h Parfum i«3 ket zo J Belastingdruk in Nederland zwaarder dan waar ook in Europa MOEDERDAG? NAAIMACHINES HEREN! Wereldnieuws 2 VOLGENS BELGISCHE ECONOMIST: Maar enkele correcties verdient die stelling wel „Meer dan ooit is nu nodig een consequente industrie politiek" Dividend Rademakers Sterke ontwikkeling in 1957 bij Nederlanden van 1845 Kort economisch nieuws uit binnen- en buitenland Stijging in de produktie van levensverzekeringen MOEDERDAG 1938 10 MEI 1958 Twentsche Kabel boekte goede resultaten Beraad over de situatie in de vlasindustrie u c Morotai Klapper passeert opnieuw dividend Vertraging in fusie tussen Ned. Kabel en Holl. Draad KRACHT- CENTRALE DONDERDAG 8 MEI 1958 (Van onze correspondent in Brussel) DE JONGE BELGISCHE ECONOOM drs. Roland op de Beeck heeft in het tijdschrift van de Ignatius Handelshogeschool van Antwerpen een vergelijkende Europese belastingstudie gepubliceerd. Volgens zijn conclusies is van alle Europese landen de belastingdruk in Nederland sedert de jaren 1936-1938 het meest toege nomen. Die druk bedroeg in 1951-1955 tweeëndertig percent van Nederlands nationaal inkomen, dat is een stijging van 68 percent ten opzichte van de vooroorlogse situatie. Nederland komt daarmee, fiscaal bekeken, in Europa op de weinig benijdenswaardige tweede plaats na Engeland (33 percent). In Engeland is de druk van de belastingen echter slechts 30 pet. hoger dan vóór de oorlog. De heer Op de Beeck publiceert in zijn studie ook een tabel, van de toeneming van de directe belastingen. Ook hier prijkt Nederland veruit op de eerste plaats met een toeneming van 65 percent; in België zijn de directe belastingen 27 percent hoger dan voor de oorlog en in Duitsland 17 percent lager, in Frankrijk zelfs 40 percent lager. ..Leerrijk is de tabel waarin drs. Op de Beeck de belastingpercentages vergelijkt, welke worden geheven op een door een onderneming uitgekeerd salaris. Hij maakt daarbij onderscheid tussen de belastin gen, betaald door een ongehuwde, en door een gehuwde met twee kinderen. De onge huwde Nederlander betaalt op een jaar inkomen van 100.000 frank (7600 gulden) 22 pet. aan belastingen, de gehuwde 8,6 per cent. In België betaalt de ongehuwde 8 percent en de gehuwde 6 percent. In En geland zijn de percentages respectievelijk 20 percent en 8,5 percent. Iemand met één miljoen frank (76.000 gulden) inkomen moet hiervan in Nederland 61,2 percent aan de fiscus afstaan wanneer hij onge huwd is, en 51,5 percent wanneer hij ge huwd is- en twee kinderen heeft. In Bel gië zijn die percentages 34 en 33 percent. In Duitsland 36 en 34 percent en in Enge land 52 en 50 percent. Uit de meeste vergelijkingen komt naar voren dat het Nederlandse belastingsys teem veel meer lijkt op het Engelse dan op het continentale. Dit is in het raam van de Europese Economische Gemeenschap een nadeel. In het systeem van de gemeen schappelijke markt zullen immers een vrije kapitaalmarkt en een vrije transfer van inkomens mogelijk worden. Van die vrije markt zullen de Nederlanders en de an- ADVERTENTIE Een passend geschenk voor Natuurlijk een EEN BLIJVEND GESCHENK Kruisweg 49 - Haarlem - Tel. 11532 Voorzitter von Metaal: De voorzitter van de Vereniging van Metaalindustrieën, dr. J. C. Hooykaas, heeft in zijn jaarrede te Vlaardingen gehouden over de bestedingsbeperking gezegd: „Het mag niet blijven bij maat regelen op korte termijn, omdat het risi co groot is, dat wij hetgeen wij in de na oorlogse jaren hebben opgebouwd, gelei delijk aan weer moeten prijsgeven". De expansie van onze industrie zal volgens dr. Hooykaas moeten doorgaan, wil ons land als geheel de bevolkingsaanwas kun nen opvangen en de bestaande sociale en politieke verworvenheden kunnen behou den. Conjunctuur en Euromarkt, zei hij, stel len aan onze bedrijven thans eisen, waar aan bepaald niet minder moeilijk te vol doen is, dan aan die, welke wij na de be vrijding ontmoetten. Wij staan daarom voor een gigantische opgave. Meer dan ooit hebben wij een consequente industriepo litiek nodig, zei hij. De remmingen moe ten worden weggenomen, die de verdere ontplooiing van de bedrijfstak in de weg staan. Onze industrie is veelal nog maar van recente datum. Wanneer wij, zei de spreker, vandaag er varen dat er uit niet bij de GATT aange sloten landen, bijvoorbeeld uit Oost-Euro pa, produkten ons land binnenstromen te gen prijzen, die nog beneden onze mate riaalkosten liggen, dan vragen wij ons af of in ons land nu vooral een handelspoli tiek, een landbouwpolitiek, een financieel- economische politiek en niet een conse quente industriepolitiek moet worden ge voerd. Een sterke rem achtte de spreker de on voldoende ruimte, die de bedrijven voor de investeringen wordt gelaten als gevolg van het fiscale klimaat. Bovendien wordt al jaren in het bedrijfsleven bezwaar ge uit tegen de fiscale opvatting over de winst. Voor het bereiken van een onver mijdelijk hoger investeringsniveau staat, aldus spreker, de zelffinanciering in het centrum van de belangstelling. Exportfinanciering, aldus dr Hooy kaas, is nu en in de toekomst een pro bleem, waaraan grote aandacht moet worden besteed. Slechts de eerste stap in de goede richting is gezet door de uitgifte van twee obligatieleningen van ieder 25 miljoen door de Exportfinancieringsmaat schappij. Tot slot zei dr. Hooykaas: „Wij zien met grote verwachtingen de nieuwe industrialisatienota en de behandeling daarvan in de Staten-Generaal tegemoet. Hij zou het voor ons land een ramp ach ten, wanneer tussen het politieke leven en de industriële grondslagen een moeilijk overbrugbare kloof wordt getrokken. Commissarissen en directie van metaal bedrijf Rademakers n.v. te Rotterdam zijn voornemens op de binnenkort te houden aandeelhoudersvergadering een onveran derd dividend van 7 percent voor te stellen. dere Europeanen gebruik kunnen maken om hun in Europa verdiende inkomens niet te repatriëren, maar in de partner- landen te investeren. De hogere directe belastingen, welke in Nederland op de inkomens worden gehe ven, geven intussen geen volkomen zuiver beeld van de toestand, want in landen als bijvoorbeeld België zijn in de regel de in directe belastingen veel hoger dan in Ne derland. Volgens de gegevens van de heer Op de Beeck zou de totale belastingdruk op het nationaal inkomen in Nederland echter 32 percent bedragen, en in België slechts 25 percent. Hier moet, volgens Ne derlandse deskundigen, een correctie wor den gemaakt. Met name is de berekening van het nationale inkomen in de beide lan den niet gelijk. Inmiddels geeft het grote verschil van tien punten toch wel stof tot nadenken. Men kan aannemen dat de Ne derlandse burger (op fiscaal gebied meer gedisciplineerd dan de Belg, ofschoon de Belgische fiscus veel strenger optreedt dan voor de oorlog) meer van zijn inko men aan de staat moet afstaan dan de zuiderbuur, en zelfs dan de andere Euro pese burgers. Recordproduktie levensverzekeringen (Van onze financiële medewerker) De zaken van De Nederlanden van 1845 (schadeverzekering en levensverzekering) hebben zich in 1957 weer krachtig ontwik keld. waardoor het netto-premie-inkomen, ondanks de lagere waardering van de roepia een bevredigende stijging vertoont. De bedrijfsresultaten liepen zowel naar bc- drijfsgebieden als naar branches zeer uit een. De totale bedrijfsresultaten waren echter wederom zeer bevredigend. Het totale premie-inkomen heeft 211 miljoen bedragen tegen 210 miljoen in 1956. De produktie van levensverzekerin gen van het gehele concern bedroeg 636 miljoen tegen 560 miljoen in 1956. De verzekerde bedragen stegen van 3.424 miljoen tot 3.794 miljoen. De ren-temarge is van -1.07. percent in 1955 en L08 per cent in 1956 tot 1.28 përeënt in 1957 toe genomen. De eigen middelen vermeerder den van -74.1 miljoen tot '•■78.-7- miljoen, de technische reserves van 628 miljoen tot 681 miljoen. De winst der Indonesische dochtermaat schappijen werd onder crediteuren gere serveerd en tegen mogelijk nadelige ge volgen ener ongunstige ontwikkeling al daar werden interne voorzieningen getrof fen. Na versterking van de premiereserve leven met 1.9 miljoen ten laste van de exploitatierekening, bedroeg de concern winst voor aftrek van belastingen 14 miljoen tegen 13.8 miljoen in 1956, waar van aan de vrije reserves werd toegevoegd 6.3 miljoen tegen 5.7 miljoen in 1956 en aan dividend 2.4 miljoen (v. j. 2.240.000) werd uitgekeerd, zijnde 150 (v. j. 140) per aandeel. Statutenwijziging ENOT De buitengewone vergadering van aandeelhou ders der n.v. Nederlandse Optische Industrie E.N.O.T. te Amsterdam heeft een statutenwijzi ging aangenomen, waarbij de technische moge lijkheid geschapen wordt om aandelen van 100 nominaal te plaatsen. Het maatschappelijk kapi taal wordt verhoogd van 2.010.000 tot 4.010.000. verdeeld in 3000 gewone aandelen van 1000, 10.000 gewone aandelen van 100 en 10 priori teitsaandelen van 1000. Winst B.E.A. De British European Airways heeft in het boek jaar 31 maart 10571 april 1958 een winst van tien miljoen gulden gemaakt, aldus heeft de pre sident-directeur van deze Britse luchtvaartmaat schappij Lord Douglas of Kirtleside verklaard. ADVERTENTIE Alle merken, dus ruime keuze ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444 Eerste kwartaal 1958 In het eerste kwartaal 1958 is voor een hoger bedrag aan nieuwe levensverzeke ringen tot stand gekomen dan in het eerste kwartaal 1957. In de drie branches kapi taal-, rente- en volksverzekeringen werd voor een totaal-bedrag van 931,4 miljoen aan nieuwe posten afgesloten. Daardoor werd het in de maanden januari, februari en maart 1957 geboekte resultaat van 892,4 miljoen met 39 miljoen over troffen. Dit blijkt uit gegevens, die het centraal bureau voor de statistiek heeft verzameld. In de eerste kwartaalperiode van 1957 bleef de produktie 29 miljoen onder die van het overeenkomstige tijdvak in 1956. Vergeleken met 1957 valt er nu ten aan zien van de kapitaalverzekeringen zowel in absolute zin als percentueel een lichte vooruitgang te bespeuren. Vorig jaar werd voor een bedrag van 418,6 miljoen of 47 percent van het totaal in de vorm van kapitaalpolissen verzekerd, dit jaar beliep de toevoer van dit soort verzekeringen in de eerste drie maanden 440,3 miljoen of 47.2 percent. Aan nieuwe renteverzekeringen kwam weliswaar een iets hoger bedrag tot stand, te weten 422.3 miljoen in het eerste kwartaal van 1958 tegen 410,8 miljoen in dezelfde tijd in 1957, maar het percentuele aandeel liep iets terug, namelijk van 46 percent tot 45,4 percent. In de derde tak van het bedrijf, de volks verzekering, werd in de berichtperiode een aanwas van nieuwe verzekeringen van 68,8 miljoen genoteerd tegen 63 mil joen in 1957. een bruto-vooruitgang der halve van 5,8 miljoen. Percentsgewijze steeg het aandeel van de volksverzekering in de totaal-produktie van 7 percent tot 7,4 percent. ADVERTENTIE Honderden dames hebben in de loop van het jaar gezegd: „Misschien by een speciale gelegenheid", als ze in onze zaak iets moois zagen, dat ze dolgraag zouden hebben. Welnu, die „speciale gelegenheid" is er nu ZONDAG 11 MEI is het Verwen haar dan met HET CADEAU VAN HAAR KEUZE Wij hebben een unieke collectie ge schenken uit China. Japan, India, Bali enz., zoals Kimono's, Slippers, Shawls. Borduurwerk, Houtsnijwerk, Siervoor werpen, Tapijten. Bijouterieën enz. Kom gerust vrijblijvend kijken Samen zullen wij haar wensen zeker kunnen vervullen RÊ G VAN EIF PAARLAARSTEEG 8 - TELEF. 14615 ADVERTENTIE Bij ons 20-jarig bestaan danken wij onze geachte cliëntèle voor het grote vertrouwen. Ter gelegenheid van dit jubileum is onze zaak geheel gemoderniseerd en aan de eisen des tijds aangepast. Wij zullen u gaarne ontvangen op onze receptie op dinsdag 13 mei van 36 uur. MOLENDIJK HAUTE COIFFURE - SCHOONHEIDSSALON - PARFUMERIEëN SANTPOORTERPLEIN 1 - HAARLEM - TELEFOON 19706 ADVERTENTIE •fr het mooiste geschenk op Moederdag PARFUMS - BIJOUX Grote Houtstraat 92 - Haarlem Niettegenstaande de nadelige invloed die de bestedingsbeperking heeft gehad op het bedrijf van de n.v. Twentsche Kabel- fabriek te Haaksbergen is 1957 voor de n.v. een gunstig jaar geweest, aldus het jaarverslag. Het saldo exploitatierekening heeft f 3.759.123 bedragen (v.j. f 4.209.184). Na afschrijvingen ad f 661.497, belastingen ad f 1.470.248 is het winstsaldo f 1.637.789 (v.j. f 1.682.287). Voorgesteld wordt een dividend van 15 percent (onv.) over de oude aandelen en 7$p> percent over de nieuwe aandelen. Het geplaatste kapitaal steeg van f 2.250.000 tot f 3.000.000. Door de grote beschikbare orderporte feuille kon het bedrijf ook de laatste maanden van 1957 behoorlijk bezet blij ven. De lagere grondstoffenprijzen heb ben het eindprodukt beïnvloed, waardoor de geldomzet dienovereenkomstig lager was. De belangrijkste opdrachten kwa men wederom van de openbare nutsbe drijven. Door de achteruitgang op de binnen landse markt werd de export van de produkten zoveel mogelijk bevorderd. Het nieuwe boekjaar laat zich gunstig aanzien, mede doorda. weer verscheidene opdrachten konden worden geboekt. De directie meent dat 1958 een goed jaar zal worden. Op vragen van de Tweede Kamerleden de heren Van Meel en Van Dongen in verband met de ontwikkeling van de vlas industrie in Nederland, heeft de heer Von deling, minister van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening geantwoord dat op 5 mei met alle belanghebbenden een bespre king heeft plaatsgevonden. De regering ^beraadt zjeh of en, zo ja, welke maatrege len ter zake dienen te worden genomen. Het standpunt van de regering zal te zijner tijd aan de Tweede Kamer worden mede gedeeld. Een omvangrijke depressie bij de Azo- ren verplaatste zich de afgelopen 24 uur naar het zeegebied voor de Ierse en Schotse kust. De depressie voert zachte lucht in de richting van West-Europa. De ze lucht drong in de nacht van woensdag op donderdag ook ons land binnen wat met enige regen gepaard ging. Een koufront, dat de voorste begrenzing van iets koelere lucht vormt, verplaatste zich snel over En geland naar de Noordzee. Een storing in dit front bij Portugal zal de beweging van het front echter wat vertragen. Verder ont staat boven Zuid-Frankrijk, waar de tem peraturen zomerse waarden bereiken, een onweersachtige storing, waarvan ver wacht wordt dat deze naar Duitsland zal koersen. Door de nabijheid van het kou front zal er tijdelijk meer bewolking voor komen met mogelijk enkele lichte buien. De temperaturen blijven boven normaal. WEERRAPPORTEN Vrydag 9 mei Zon op 4.57 uur, onder 20.16 uur. Maan op 0.58 uur, onder 10.40 uur. Maanstanden 10 mei 18 mei 26 mei 15.37 uur 20.00 uur 5.38 uur laatste kwartier, nieuwe maan. eerste kwartier. Hoog en laag water in IJmuiden Vrijdag 9 mei Hoog water 7.50 en 20.21 uur. Laag water 3.22 en 15.46 uur. Het hoog en laag water te Zandvoort is 10 tot 15 minuten vroeger dan te IJmuiden. Temperaturen: buiten en binnenland: heden g 5ë morgen 7 uur. Neerslag: cS laatste 24 uur. -So f Den Helder zwaar bew. zzw 12 i Ypenburg licht bew. zw 15 Vlissingen half bew. zw 12 2 Eelde half bew. zw 15 0,3 Twente zwaar bew. z 14 2 De Bilt licht bew. zzw 15 1 Eindhoven half bew. z 14 4 Vlv Z.-Limb /waar bew. zzo 15 2 Helsinki zwaar bew. ono 9 0 Stockholm zwaar bew. wnw 3 4 Oslo zwaar bew. ono 8 4 Kopenhagen regen z 11 1 Aberdeen zwaar bew. z 9 2 Londen motregen zw 18 0,1 Amsterdam licht bew. zzw 16 5 Brussel regen windst. 18 2 Luxemburg zwaar bew. z 16 0,1 Parijs zwaar bew. windst. 22 0 Bordeaux zwaar bew. zo 30 0 Grenoble licht bew. windst. 27 0 Nice geheel bew. nw 18 0 Berlijn regen zzo 15 0,1 Frankfort mist windst. 21 0 München licht bew. z 14 28 Zürich mist windst. 22 0 Genève zwaar bew. ono 0 Locarno licht bew. windst. 25 0 Wenen licht bew. wnw 19 0 Innsbruck licht bew. windst. 23 0 Rome onbewolkt windst. 23 0 Ajaccio mist nno 19 0,1 Madrid zwaar bew. n 0 Mallorca onbewolkt windst. 0 Algiers onbewolkt windst. 30 0 58. Jolliepop sloeg het stof van zijn jas en keek Joris met boze ogen aan. „Gij!" sprak hij, „zjjt GIJ het?!" „Een interes sante vraag", antwoordde Joris, „inder daad, ik ben het. Wat is de wereld toch klein, nietwaar? Doch wat voert u hier heen, goede vriend? Behoort ge tijdens meneer Panda's afwezigheid niet thuis te zitten, om aardappeltjes te schillen en de klokken op te winden?" „Ik ben uw goede vriend niet", antwoordde Jolliepop koel, „en mijn werkzaamheden zijn uw zaken niet. Doch dit wil ik u wèl zeggen: ik ben hierheen gekomen, om meneer Panda te waarschuwen voor uw bedriegerijen". „Tut, tut, hoe onvriendelijk!" sprak Joris verwijtend. Deze opmerking werd blijk baar door zijn huurboeven opgevat als een aanwijzing, dat zij nu ook iets in het mid den moesten brengen. Ze trokken hun re volvers en schoten naar Jolliepops tenen. De arme knecht, die dergelijke dingen niel gewend was, maakte een wilde luchtsprong en vluchtte in hevige opwinding. „O, o, wat een land!" kreunde hij, in statige ga lop rond de hoek verdwijnend, „dit is wel een uitermate slechte omgeving voor een fatsoenlijk iemand. Ik moet meneer Panda zo snel mogelijk vinden, opdat wij schielijk kunnen vertrekken!" Blijkens het verslag sluit de verlies-en winstrekening over 1956 van de n.v. Moro tai Klapper Cultuur Maatschappij te 's-Gravenhage met een nadelig saldo van 44.237 (in 1955 werd een verlies geleden van 40.572). De resultatenrekening Indo nesië over 1956 sluit met een voordelig sal do van rp. 100.951 (in 1955 geen saldo). Het bestuur stelt voor deze bedragen naar nieuwe rekening over te brengen. Ten aanzien van de tegen Nederlandse bedrijven in Indonesië genomen maatrege len, acht het bestuur het niet waarschijn- gijk, dat binnen afzienbare tijd over de transferaanvragen gunstig zal worden be schikt. Wat het boekjaar betreft, merkt het verslag op, dat wel enkele administratieve bescheiden uit Indonesië zijn binnengeko men, doch dat op brieven reeds geruime tijd geen bericht meer wordt ontvangen. Het zal het bestuur hierdoor onder de be staande omstandigheden niet mogelijk zijn over 1957 verslag uit te brengen. ADVERTENTIE •fr schept sfeer op Moederdag Querlain - Caron - Lanvin - Dior - Carven - Patou - Chanel - Lancöme - Houbigant - Coty PARFUMS - BIJOUX Grote Houtstraat 92 - Haarlem De verlies- en winstrekening over 1957 van de n.v. Nederlandse Kabelfabriek te Delft wijst een exploitatie aan van 14.927.820 (v.j. 19.069.668). De rente op effecten bedroeg f 80.967 (v.j. 68.192) en de exploitatie vaste eigendommen was 138.978 (v.j. 107.821). Na aftrek van afschrijvingen en reserveringen is het saldowinst 7.621.767 (v.j. f 7.628.713). Voorgesteld wordt, zoals bekend, een divi dend van 14 percent onveranderd. Het kapitaal bleef f 33.181.000. De ruime orderportefeuille bij de aan vang van het boekjaar was oorzaak dat 'de bedrijfsbezetting voor sterkstroom kabels voor het* grootste gedeelte van het .jaar nog bevredigend was. Voor telecom- muriicatiekabels trad echter een grote ver mindering van de overheidsorders in, waardoor de produktie in deze kabel soorten zowel te Delft als te Delfzijl sterk terugliep. In verband met de bestedings beperking heeft de directie zich meer intensief op de export moeten toeleggen, teneinde daar een compensatie te vinden voor het verminderen van de binnen landse opdrachten. De uitvoer van de fa brieken te Delft werd verhoogd. Het om zetcijfer van de gezamenlijke bedrijven was vrijwel gelijk aan dat van het vorig boekjaar. Er werd geen vertraging onder vonden in de voorziening van de grond en hulpstoffen. In een reeds eerder vermeld bericht werd medegedeeld, dat door de n.v. Hol landse Draad- en Kabelfabriek te Amster dam en de n.v. Nederlandse Kabelfabriek tot. fusionering van beide bedrijven is be sloten. Alvorens tot definitieve uitvoering van dit besluit kan worden overgegaan, is het noodzakelijk gebleken dat nog enige fiscale en organisatorische vraagstukken worden opgelost. Deze oplossing vordert veel tijd. Het is uitermate moeilijk om onder de tegenwoordige onzekere omstandigheden een voorspelling te doen ten aanzien van de te verwachten gang van zaken voor 1958. Tegenspraak. In gewoonlijk welingelichte Russische kringen te Moskou is ont kend, dat oud-minister Molotov, thans ambassadeur te Oelan Bator, naar Moskou is teruggeroepen. Lawaai. Een rechter in Washington heeft de Amerikaanse regering veroordeeld tot het betalen van een schadevergoe ding van 65.000 dollar aan een woning bouwonderneming te Savannah in Georgia. Volgens de onderneming zijn een aantal van haar huizen in waarde verminderd door het lawaai dat straal vliegtuigen maken op een nabijgelegen luchtbasis van de luchtmacht. Men verwacht, dat deze uitspraak meer schadevergoedingseisen van particulie ren tot gevolg zal hebben. Lak. Lady Norah Docker, die onlangs door Monaco is uitgewezen omdat zij de vlag van het vorstendom had be ledigd, is gedagvaard in Napels, om dat zij twee jaar geleden op Capri in een dronken bui een Italiaanse politie man zou hebben beledigd. Zij lichtte de politieman verscheidene malen de pet van het hoofd om te laten zien dat zij lak aan hem had en zij uitte beledigen de volzinnen, aldus de aanklacht. Opgewekt. Prinses Margaret is bruinge brand en kennelijk in een opgewekte stemming, uit West-Indië in Londen teruggekeerd. Zij werd op het vliegveld verwelkomd door koningin Elizabeth. De prinses heeft de wetgevende verga dering van de nieuwe Westindische federatie geïnstalleerd. Luchtschouw. Op de basis Eglin in Florida is een grote luchtschouw ge houden, waarbij diplomatieke ver tegenwoordigers van 44 landen, waar onder ook Joegoslavië, 350 journalisten en een menigte van zesduizend toe schouwers aanwezig waren. Bij deze gelegenheid is gedemonstreerd met de nieuwe supersonische bommenwerper Convair B-58, die de waterstofbom kan vervoeren die de B 47 zal vervangen, en de luchtafweerraket MB-1, die van een kernlading kan worden voorzien. Gevaarlijk. De 45-jarige Franse zwerver Robert Avril is te Amiens tot levens lange dwangarbeid veroordeeld wegens moord op een Britse onderwijzeres, bijna drie jaar geleden gepleegd. De uit zes mannen en een vrouw bestaande jury nam verzachtende omstandigheden in aanmerking. De openbare aanklager had de doodstraf geëist. In 1946 had een arts verklaard, dat Avril gevaarlijk was, maar niettemin werd hij op vrije voeten gesteld, nadat hij een straf had uitgezeten, aldus de verdediger. Van de prins geen kwaad. Prins Rainier III van Monaco is tegemoet gekomen aan een van de eisen van de 1216 kiesge rechtigde Monegasken. Ze kunnen voortaan in beroep gaan tegen beslis singen van de prins;bij de prins is na melijk de macht die in beroep heeft te beslissen. De leden van de adviserende raad hebben de prins onlangs gevraagd dit orgaan te hervormen tot een wezen lijk parlement. Knap. De achtjarige Charles Jefferson heeft in een wedstrijd voor de New- yorkse televisie 32.000 dollar gewonnen. Hijwist onder meer. .dat Lhasa de. hoofdstad van Tibet is en dat Nerva, Trajanus, Hadrianus en Antonius Piüs vier van de vijf „goede keizers" van het Romeinse rijk zijn geweest. Vergiftig. De communistische regering van de Indische staat Kerala heeft besloten het onlangs uit de Verenigde Staten aangevoerde meel geheel te vernietigen, naar aanleiding van enkele honderden gevallen van vergiftiging. Men ver moedt, dat een middel tegen insekten met het meel is vermengd. Genade voor recht. De 62-jarige machinist van de ongelukstrein van Lewisham, "William John Trew, is vrijgesproken. Aanvankelijk was hem dood door schuld ten laste gelegd omdat hij door een onveilig signaal gereden zou zijn. De rechter gaf te kennen dat Trew ernstig had geleden onder de gevolgen van de botsing 91 personen kwamen om het leven en dat zijn geestelijke gezond heid bij een verdere behandeling schade zou ondervinden. De jury oordeelde hem „onschuldig". Fris. Twee Amerikaanse geleerden die met een ballon sterrekundige en meteorolo gische waarnemingen hebben verricht in de stratosfeer zijn behouden gedaald in de Amerikaanse staat Iowa. Op een hoogte van twaalf kilometer was de temperatuur 76 graden onder nul ge weest. WE MOETEN altijd erg oppassen voor „verklaringen". Meestal verklaren zij im mers bitter weinig. Iemand die het vallen van een steen toeschrijft aan de werking van de zwaartekracht, heeft ongetwijfeld gelijk, maar zolang hij ons het wezen van de zwaartekracht niet duidelijk heeft ge maakt (en tot nu toe heeft niemand daar toe kans gezien) heeft hij niets bij ons op geklaard. Dit dienen we goed in het oog te houden, na hetgeen we gezegd hebben over de matrijshypothese, die van de ver onderstelling uitgaat dat de eiwitten in ons lichaam steeds volgens precies hetzelfde bouwplan worden opgebouwd, maar welke ver klaring op de werkelijke le vensvragen geen antwoord kan geven. In een van zijn lezingen over de erfelijkheid vertelde dr. J. Huizinga van een gezin, waarvan één der ouders een weinig opvallende eigenaardig heid had aan de duim, die wat kort was uitgevallen en niet op de gewone manier aan de rest van de hand vastzat. Deze, door geen overgeërfde eigenaardigheid, blijkt zich niet alleen in de duim te kunnen uiten, maar kan ook tot uitdrukking ko men in eigenaardige afwijkingen aan de armen en als uiterste bleek zelfs bij een van de nakomelingen een groot deel van de arm te ontbreken. De erfelijk overge dragen eigenschap blijkt zich dus op vol komen verschillende wijzen bij de na komelingen te kunnen uiten, een ver schijnsel dat we zeker niet zouden ver wachten, indien we de matrijzen-theorie op lekenmanier zouden opvatten. Die theorie zou de indruk kunnen wekken, dat volgens een vaststaand recept cellen wor den aangemaakt, waaruit het lichaam wordt opgebouwd en dat daarmee de zaak bekeken is. Maar dan vergeten we toch de krachten die in de levende stof schuilen en waarvan nog niemand enige notie heeft. Die krachten zijn aantoonbaar bij de cel- deling, die door talrijke onderzoekers steeds weer met verbijstering wordt gade geslagen, maar kunnen ook op alle moge lijke andere manieren aan de dag treden. Élk organisch lichaam is daar een voor beeld van. Want de levende cel werkt niet alleen voor zichzelf, maar richt zijn krach ten ook op de omgeving, zodat daarmee één zinvol geheel kan worden gevormd. Twee kiemen, die bijvoorbeeld met elkaar worden versmolten, gaan één individu vor men, waaruit blijkt, dat levende cellen samenwerken. Als van vier cellen er één zou worden vernietigd, kun nen de drie overgebleven cellen, behalve hun eigen taak, ook nog die van de vierde ontbrekende cel ver richten. Een ander voorbeeld: wanneer bij een embryo van een salamander de oogbeker ivordt verwijderd en wordt overgeplant op een stukje normale lurid, worden de huidcellen gedwongen boven de oogbeker een lens te vor men, op dezelfde wijze als bij normale ligging van de oogbeker door de daartoe bestemde cellen zou zijn geschied. In dit geval dwingen de oogbekercellen de om geving om met haar één zinvol geheel te vormen. Behalve als een chemische sub stantie moeten we de cel dan ook zien als een centrum van krachten, waardoor het mogelijk wordt gemaakt uit één eicel, na een onnoemelijk aantal celdelingen, het uitermate gecompliceerde organisme van hersenen, zenuwen, zintuigen, spieren, beenderen, organen en dergelijke op te bouwen, wat alleen mogelijk is door een harmonische taakverdeling dier krachten, die tezam,en het scheppende plan vormen. Over scheppen gesproken, we kunnen nu wel eens gaan zien, hoe een grote pyra- mide tot stand kwam. Daarover een volgende keer. H Pétillon (Nadruk verboden).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 2