Wisselend bewolkt Bevordering van buitenlandse vraag is nodig voor industrialisatiegroei kiespijn Behoorlijk resultaat 1958 bij Van Nievelt is niet onbereikbaar Wereldnieuw; NAAIMACHINES V» O E N S D A G 2 8 MEI 1958 2 Verbond Nederlandse Werkgevers Pleidooi voor economische activiteit van diplomatieke vertegenwoordiging Taloeg Goenoeng wil nog niet liquideren Parijse beurs reageerde gunstig op De Gaulle werk voor Uw tandarts, maar als eerste hulp een 'AKKERTJE" Inschrijving op schatkistpromessen Dividendvoorstellen Ford Nederland hoopt dit jaar minder ongunstige resultaten te bereiken Hittegolf in India Panda in het Wilde Westen Zestien mille verdwenen; boekhouder ingesloten Prof. J. E. van der Stok t Faillissementen TocU ió l\et zo r~ LICHT IN HET HOOFD IN HET JAARVERSLAG VAN HET VERBOND van Nederlandse Werkgevers wordt ongerustheid uitgesproken over het achterop raken van Nederland in de Euromarktontwikkeling, vooral wat betreft exportfinanciering en exportkredietver zekering. Verschillende met ons concurrerende landen bieden reeds aan de exporteurs faciliteiten, welke het Nederlandse bedrijfsleven nog niet ter beschikking staan. Een te grote starheid ten aanzien van de aard der kredieten en ten aanzien van de kre diettermijnen, zou er de oorzaak van kunnen zijn aldus de ernstige waarschuwing van het Verbond dat ons land in de internationale strijd om de markten een achter stand zou oplopen, welke niet meer ingehaald zou kunnen worden. Dit geldt niet alleen de fabrikanten van kapitaalgoederen, maar ook de exporteurs van hulpstoffen en halffabrikaten. Financiering van exportkredieten kan niet los worden gezien van de mogelijkheid van verzekering van kredietrisico's, zowel de conjuncturele als de politieke risico's, welke tegenwoordig door individuele ondernemers niet meer kunnen worden gedragen. Het Verbond van Nederlandse Werkgevers bepleit dan ook, dat bij de beoordeling van aanvragen tot verzekering van deze risico's in de eerste plaats rekening wordt gehouden met hetgeen bij Nederlands concurrenten mogelijk is en dat in de tweede plaats niet over het hoofd mag worden gezien, dat deze laatste risico's vaak zullen moeten worden aanvaard ter wille van de verovering van diverse exportmarkten. In de eerste plaats dient volgens het Verbond van Nederlandse Werkgevers by de vatsstelling van het overheidsbeleid de Nederlandse concurrentiepositie een der belangrijkste richtsnoeren te zyn. Het Verbond denkt in dit verband ook aan de Nederlandse diplomatieke vertegenwoor digingen in het buitenland. Gezien de mi nimale rol, die Nederland nog te spelen heeft in het zuiver politieke verkeer op diplomatiek niveau, lijkt het het Verbond wenseljjk, dat de activiteiten van de Neder landse ambassades en gezantschappen een voortgaande interne verschuiving tonen, welke een toenemende betekenis van de activiteiten op economisch gebied weer spiegelt. Voor het te voeren conjunctuurbeleid staat men in ons land voor éen dilemma, aldus het verbond, dat vervolgens consta teert dat het regeringsprogramma in hoofd zaak een sanering van de betalingsbalans beoogde, neerkomend op de vorming van een overschot in 1957 van 100.000.000 gul den, maar dat in werkelijkheid de Neder landse betalingsbalans in 1957 nog een tekort opleverde, dat volgens de einde februari 1958 beschikbare gegevens wordt begroot op ongeveer 300.000.000 gulden; vervolgens dat het werkloosheidscijfer ge middeld over 1957 nog aanmerkelijk lag beneden de ten tijde van het regerings programma geuite verwachtingen, en dat er zich daarentegen bij de jaarwisseling een ontwikkeling aftekende, die velen doen vrezen, dat de totale werkgelegenheid in 1958 zich op onbevredigende wijze zou kunnen ontwikkelen. Dit alles dient men te bezien tegen de achtergrond van de structuur van de Nederlandse economische betrekkingen met het buitenland, welke met zich medebrengt, dat wij in ons land in een tijd van gunstige conjunctuur de monetaire reserves moeten vormen, welke kunnen dienen om in een tijd van een con junctureel ongunstige ontwikkeling de be drijvigheid te stimuleren. Zonder belang rijke deviezenreserves is het voeren van een werkgelegenheidspolitiek namelijk een onmogelijkheid. Aan die voorwaarde is in de achter ons liggende jaren, aldus het Verbond, echter maar ten dele voldaan. Industrialisatie De investeringen van het particuliere bedrijfsleven hebben zich bewogen op een peil, dat hoger lag dan in het bestedings beperkingsprogramma werd nagestreefd. De neiging tot investeren is echter een zeer sterk dalende tendens gaan tonen en het verbond is van mening, dat dit jaar de investeringen zelfs tot een onaanvaardbaar peil zullen dalen, indien geen doeltreffende maatregelen worden getroffen (investe ringsaftrek inmiddels hersteld red.). Een moeilijkheid bij dit alles is bovendien nog, dat de ontwikkeling, zoals die zich ging aftekenen in de tweede helft van 1957, niet uitsluitend en misschien zelfs niet in hoofdzaak een gevolg was van het be stedingsbeperkingsprogramma, maar dat internationaal zich aftekenende recessie verschijnselen in toenemende mate hun in vloed blijken te hebben. De maatregelen, die genomen moeten worden opdat een optimale werkgelegenheid bereikt kan worden, mogen aldus het verbond onze betalingsbalanspositie echter niet ver der aantasten. Een en ander dient afge stemd te zijn op de noodzakelijke voortgang van het industrialisatieproces. In het algemeen wordt verder in het ver slag naar voren gebracht, dat bij een even tueel voortschrijdende recessietoestand een politiek tot uitvoering van openbare wer ken zeker niet zonder meer veroordeeld Het is de bedoeling, aldus de directie van de n.v. Cultuur-Maatschappij „Ta loeg Goenoeng" op de algemene jaarver gadering, dat de maatschappij zo lang mogelijk doorgaat met het uitkeren van een dividend. Wanneer alles geldelijk is geregeld en de directie een goed overzicht heeft, kan altijd nog tot liquidatie van de n.v. worden overgegaan. In Nederland ligt nog een voorraad kinabast van 1778 kg. Deze voorraad zal voorlopig blijven liggen, aldus werd des gevraagd medegedeeld. Berichten uit In donesië over de onderneming komen niet meer binnen. De jaarstukken werden goedgekeurd en het dividend werd be paald op tien percent. De beurs te Parijs juichte dinsdag de verklaring toe van generaal De Gaulle, dat hij voorbereidingen treft voor de vor ming van een Republikeinse regering. Het nieuws veroorzaakte een daling van de goudprijzen en een stijging van de aan delenkoersen. De koersstijgingen waren evenwel slechts matig, daar het nog steeds zeer onzeker was op welke wijze en wan neer op De Gaulle een beroep zal worden gedaan voor het vormen van een regering. Baargoud noteerde 540.000 frank, nadat de prijs vóór de opening van de beurt 550.000 frank heeft bedragen. mag worden, maar zij zal moeten strekken tot de vorming van een verbeterde basis voor de voortgaande industrialisatie van ons land en daarmee voor de toekomstige werkgelegenheid. Een voortdurend proces van rationalisa tie binnen de bedrijven en de bedrijfstak ken is in het bijzonder ook met het oog op de Euromarkt noodzakelijk. Daar naast moet van de overheid worden ver langd, dat zij een dusdanig klimaat voor ons bedrijfsleven schept, dat de expansie drang op de buitenlandse markten niet nodeloos door kunstmatige belemmeringen wordt gehinderd. Tenslotte zal het Neder landse bedrijfsleven om de strijd aan te kunnen, ook organisatorisch sterk moeten zijn en nog sterker moeten worden. Inten sieve contacten met de ondernemersorgani saties, in het bijzonder in de landen van de Euromarkt. liggen in dit verband voor de hand. Maar vóór alles zal de politiek van samenwerking tussen werkgevers en werk nemers in Nederland, zoals deze zich na de oorlog heeft ontwikkeld, voortgezet en zelfs nog verder uitgebouwd moeten worden, in verband met de specifieke eisen die het werkgelegenheidsprobleem op lange ter mijn aan het beleid blijft stellen. Advprtentie dat helpt direct Het ministerie van Financiën deelt me de, dat op donderdag 5 juni 1958 ten kanto re van de agent van het ministerie van Fi nanciën te Amsterdam de inschrijving zal worden opengesteld op schatkistpromes sen met een looptijd van respectievelijk drie, zes, negen en twaalf maanden, tot een bij de toewijzing vast te leggen bedrag. De schatkistpromessen zijn, zoals ge bruikelijk, groot 100.000— en worden uit gegeven onder dagtekening van 7 juni 1958. De storting van het verschuldigde bedrag wegens toegewezen promessen dient te ge schieden uiterlijk od 7 juni 1958 vóór 11.30 uur. Aan de op 16 juli te houden jaarlijkse algemene vergadering van aandeelhouders der Nationale Handelsbank n.v. zal wor den voorgesteld over 1957 een dividend uit te keren van 6 percent (v.j. 7 percent). De Kromhout Motorenfabriek D. Goed koop jr. n.v. zal aan de op 30 juni te hou den jaarvergadering van aandeelhouders voorstellen over 1957 een dividend uit tc- keren van 7 percent (v.j. 8 percent, waar van 3 percent in contanten en 5 percent naar keuze van aandeelhouders in aan delen of contanten). In de dezer dagen gehouden vergadering van commissarissen en directie der N.V Bouwstoffen v/h A. E. Braat is besloten om, gezien de gunstige resultaten over 1957, aan de op 26 juni te houden algemene vergadering van aandeelhouders voor te stellen het dividend over 1957, evenals het vorige jaar, te bepalen op 12 percent. Aan de algemene vergadering van aan deelhouders van de N.V. Uitgeversmaat- schappü Elsevier te Amsterdam, op 26 juni, zal als dividend voor het boekjaar 1957, 11 percent worden voorgesteld. Het dividend over het voorgaande boekjaar bedroeg 10 percent. Advertentie Naast het verlies van inkomsten door verminderde verkoop hebben buitenge wone onkosten, verband houdende met de uitbreiding van de produktiecapaciteit, eveneens een ongunstige uitwerking ge had op de resultaten van de n.v. Neder- landsche Ford Automobiel Fabriek te Am sterdam. De nadelige factoren hebben er toe geleid, dat 1957 met een verlies moest worden afgesloten. Na toepassing van nor male afschrijvingen, bijdrage aan het pen sioenfonds en na terugboeking van de vrijgekomen belastingreserve, bedraagt dit verlies f 864.029. Over 1956 werd een zuivere winst geboekt van 1.945.496. Het verlies vöör belasting is 1.356.821 (v.j. een winst van f 3.126.496). Voorgesteld wordt, zoals gemeld, het dividend over 1957 te passeren. Over 1956 werd 15 per cent dividend uitgekeerd. De vennootschap zag zich genoodzaakt de arbeidsverhouding met een aantal werknemers te beëindigen en de produk- tie tijdelijk te verminderen. Dit laatste ging gepaard met een onderbezetting van de fabriekscapaciteit. Er werd een ver korte werkweekregeling getroffen. De om zet van Fordson Major Landbouwtractoren bleef beneden de verwachtingen. De intro ductie van de lichtere Fordson Dexta Tractor in 1958 biedt echter gunstige pers pectieven. De verkoop van onderdelen en accessoires was bevredigend, hoewel iets lager dan verwacht. Ook in 1957 werden regeringsopdrachten ontvangen. De uitbreidingswerkzaamheden naderen thans hun voltooiing. Hierdoor zal het mogelijk worden tot gunstiger fabricage- resultaten te komen. De raad van beheer is zich er echter van bewust dat de eco nomische terugslag en de uitzonderlijk zware belasting op automobielen de afzet van personen- en vrachtauto's in 1958 zal blijven bemoeilijken. Het verlies werd ten laste gebracht van de onverdeelde winst uit vorige jaren. CALCUTTA (UPI) Ten gevolge van een hittegolf met temperaturen tot 45 graden zijn in Oost-India de afgelopen da gen tenminste 26 personen om het leven gekomen. Met name in de staten West-Ben- galen, Bihar en Orissa- zijn talrijke putten opgedroogd en worden hoge bedragen be taald voor water. In de jaarvergadering van aandeelhou ders van Van Nievelt, Goudriaan en Co's Stoomvaart Maatschappy n.v. te Rotter dam zyn de jaarstukken, alsmede het voor gestelde dividend onveranderd goedge keurd. Het voorstel van een der aandeel houders om naast het dividend in contan ten nog een uitkering in aandelen uit de agioreserve te geven, werd gezien de be zwaren van andere aandeelhouders, inge trokken. In antwoord op vragen werd meegedeeld dat de afdeling Rijnvaart van de n.v. al leen stukgoed vervoert ter ondersteuning van de lijndiensten met zeeschepen. Er zal derhalve geen terugslag te verwachten zijn door het totstandkomen van een pijplijn met het Roergebied, noch door de terug slag in het vervoer van kolen en ertsen. Door het annuleren van enige bouwop drachten heeft een zekere winstverreke ning plaatsgehad, maar gezien de goede verstandhouding met de werven, is deze binnen de perken gebleven. Men zei te geloven genoeg te hebben afbesteld, maar de ontwikkeling in de toekomst zal moeten leren of dit standpunt juist is. Het charter van het motortankschip „Sirrah" duurt nog voort tot het einde van het jaar. De in Duitsland in aanbouw zijnde twee „bulk carriers", die in het midden van dit jaar in de vaart komen, zijn tot half 1961 ver huurd. Wat betreft de financiering van het nieuwbouwprogramma werd gezegd, dat verwacht wordt dit de eerstkomende jaren door interne financiering te kunnen doen. De toekomst van de scheepvaart ziet er slecht uit, zo werd opgemerkt, en afge wacht moet worden hoe de lijndiensten zich zullen ontwikkelen. De toestand in Argentinië, Uruguay en Brazilië ziet er niet best uit, doordat deze landen deviezen- tekorten hebben en hun aankopen beper ken. Deze lijnen geven de meeste zorg. Door de nieuwbouw zullen waarschijnlijk enige Liberty- en Victoryschepen vervan gen kunnen worden. De stijging van de scheepsprijzen is tot staan gekomen en deze bedraagt thans ongeveer 1.500, per ton deadweight. Wat de gang van zaken op he+ ogenblik betreft: de vrachtenmarkt is in het alge meen slecht te noemen, er zijn moeilijk heden met de lijndiensten, aldus de presi- dent-commisssaris mr. K. P. van der Man- dele. maar er staan enige charters tegen- Het boven Europa aanwezige front tus sen warme continentale lucht enerzijds en polaire lucht anderzijds verwijdert zich langzaam verder van ons land. Vanmorgen liep het van de Finse Golf via Tsjechoslo- wakije naar de Po-vlakte. Ook gisteren ontwikkelde zich aan dit front een storing. Deze trok naar Oost-Duitsland, waardoor het ermee samenhangende regengebied juist ten oosten van ons land passeerde. WEERRAPPORTEN Temperaturen: bulten en binnenlandheden morgen 7 uur. Neerslag: laatste 24 uur. ■O £5 it-c de oceaan is gekomen, beweegt thans via slechts kleine luchtdrukverschillen, zodat er weinig wind zal zijn. De onstabiliteit van de lucht neemt iets toe. Waarschijn lijk zullen daarom morgen verspreide buien voorkomen. Donderdag 29 mei Zon op 4.29 uur, onder 20.46 uur. Maan op 16.35 uur, onder 2.32 uur. Hoog en laag water in IJmuiden Donderdag 29 mei Hoog water 12.33 en uur. Laag water 7.54 en 20.40 uur. Den Helder zwaar bew. n 9 6 Ypenburg onbewolkt nnw 11 0,1 Vlissingen licht bew. nnw 11 0,1 Eelde zwaar bew. n 10 1 De Bilt licht bew. nw 9 0,1 Twente geheel bew. nnw 9 1 Eindhoven dichte mist nw 8 0,1 Vlv. Z.-Limb. zwaar bew. w 9 1 Helsinki zwaar bew. windst. 23 2 Stockholm geheel bew. windst. 22 0 Oslo geheel bew. z 17 0 Kopenhagen regen n 15 2 Aberdeen zwaar bew. windst. 12 2 Londen mist windst. 18 1 Amsterdam licht bew. nnw 16 0 Brussel mist windst. 17 0,3 Luxemburg half bew. windst. 13 2 Parijs onbewolkt w 18 5 Bordeaux onbewolkt windst. 16 11 Grenoble geheel bew. nw 15 20 Nice onbewolkt wzw 24 0 Berlijn onweer nno 17 34 Frankfort regen nw 19 9 München motregen w 20 0,4 Zürich regen zo 20 33 Genève regen wnw 17 37 Locarno zwaar bew. windst. 16 99 Wenen zwaar bew. zo 32 0 Innsbruck zwaar bew. ozo 26 41 Rome geheel bew. wnw 32 0 Ajaccio onbewolkt windst. 25 0 Madrid onbewolkt windst. 19 0 Algiers licht bew. wzw 24 0 73. Hoewel Joris Goedbloed voorlopig niets meer van Billy de Buffel had te vre zen, hield hij nog genoeg zorgen over. Al lereerst was daar de Goedbloed Bank, die al in lichter laaie stond, toen hij kwam aanrennen. Tot zijn verontwaardiging zag hij, hoe de huurboeven, die hij voor de be waking van zijn bank had aangesteld, nu zelf met geroofd goud rondliepen. „Foei toch!" riep hij, op hen toesnellend, „is het aldus, dat ge mijn belangen verdedigt? Heb ik u daarvoor in dienst genomen? Als ge niet dadelijk uw gedrag herziet, zal ik u een slecht getuigschrift moeten geven, zo dat ge nergens meer als huurboef kunt worden aangenomen!" De huurboeven ke ken hem weifelend aan. Maar nu nam Jol- liepop het woord. „De heren hebben slechts een weinig goud genomen", sprak hij, doch ze zullen u overvloedig terugbetalen met lood". En, zich tot de boeven wen dend, vervolgde hij: „Komaan, neem uw revolvers en schiet een weinig op hem. Er wordt teveel gepraat en te weinig ge schoten, als ik zo vrij mag zijn, dit op te merken". Dit vonden de huurboeven een gezond voorstel, want schieten deden ze beter dan praten. Ze trokken hun revolvers en het volgende ogenblik draafden ze schietend achter Joris aan. „Bravo!" riep Jolliepop, „geeft hem van katoen, wat ik u bidden mag! Jippie, jippieMaar de strijdkreet, waarm.ee hij ze nog wilde aan vuren, bleef plots in zijn keel steken. Dui zelend greep hij naar zijn hoofd en zakte door de knieën, juist op het moment, dat Panda kwam toesnellen. Panda, „wat heb je?!' ..Jolliepop!" riep over, zodat moeilijk een juist beeld te geven is. Er zal hard en scherp gewerkt moeten worden om er een behoorlijk resultaat uit te krijgen, maar daar staat volgens de spreker tegenover, dat er veel afgeschreven en de vloot niet hoog staat. In de op deze vergadering gevolgde ver gadering van certificaathouders werd meegedeeld, dat het thans uitstaande nominale certificatenkapitaal 26.851.800,- bedraagt. Een 33-jarige Amsterdamse boekhou der van V. is gearresteerd, op verdenking als employé van een n.v. aan de Stadhou derskade in ongeveer anderhalf jaar tijds 16.000 gulden te hebben verduisterd. Voortdurend wist de man aldus de po litie de accountants om de tuin te leiden door het doen van valse boekingen. Regel matig zou hij zich bedragen hebben toege- eigend door het vervalsen van chèques aan crediteuren en het innen van chèques aan toonder, die hijzelf had uitgeschreven. Van V. is getrouwd en heeft vijf kinderen. Van het verduisterde bedrag is niets meer over. Te Naarden is od 77-jarige leeftijd over leden prof. J. C. van der Stok, oud-hoog leraar van de Landbouwhogeschool te Wa- geningen. J. E. van der Stok werd in 1880 te Bui tenzorg op Java geboren. Hij bezocht de h.b.s. te Rotterdam en in 1902 de Hogere Landbouwschool te Wageningen. In 1917 werd hij benoemd tot inspecteur van de In dische landbouw, in 1920 tot hoofd der af deling landbouw bij het Landbouwdepar- tement. Van 1925 tot 1948 was de heer Van der Stok hoogleraar in de tropische landbouw te Wageningen. Van zijn hand verschenen verschillende handelingen omtrent onderzoekingen met betrekking tot de cultuur, de bloembiolo- gie, enveredeling van een aantal tropische landbouwgewassen. Hij 'was officier in de orde van Oranje Nassau. De Haarlemse rechtbank heeft dinsdag in staat van faillissement verklaard: A. J. Mul. magazijnbediende, Padang- straat 21, Haarlem. Rechter-Commissaris mr. H. J. Ferwerda; Curator: mr. J. H. A. M. van Son. advocaat en procureur te Haarlem, Verspronckweg 3. P. J. van Malssen, uitoefenende een tex tielbedrijf onder de naam Blaes Confectie fabriek te Amsterdam, wonende te Zaan dam, Westzanerdijk 317. Rechter-Commis saris: mr. H. J. Ferwerda en Curator: mr. A. A. M. Leesberg, advocaat en procureur te Beverwijk, Vondellaan 20. De Vennootschap onder de firma Haar lems Neon Bedrijf, gevestigd en kantoor- houdende te Haarlem. Schoterstraat 1, en haar vennoten: Guillaume Jozeph Francis- cus Stutje, Vrolijkstraat 60 te Amsterdam; Petrus Penders, Zijlweg 75 te Haarlem; Rechter-Commissaris: mr. H. J. Ferwerda en Curator: mr. H. Luyken, advocaat en procureur te Haarlem, Ged. Oude Gracht no. 65. Wegens het verbindend worden van de enige uitdelingslijst is geëindigd het fail lissement van P. C. Deen, Van Zeggelen- plein 65 te Haarlem. Rechter-Commissaris: mr. H. J. M. Cokart en Curator: mr. C. Blankevoort, advocaat en procureur te Haarlem, Kruisweg 61 rood. Invitatie. Robert Rouis, de piloot van het vliegtuig van waaruit de eerste atoom- bom ter wereld werd geworpen is doof het gemeentebestuur van Hirosjima uitgenodigd om de herdenking van dit feit bij te wonen. De Japanse stad werd door de bom voor een groot deel vernip- tigd. Buiten werking. De Canadese atoomreae- tor te Chalk River in Ontario zal waad schijnlijk enkele weken buiten werkin? gesteld blijven, na een ongeval, waarbij radioactief stof door het gebouw werd verspreid. Niemand liep letsel op. Een uraniumstaaf was na verwijdering uit de reactor in brand geraakt. Gezamenlijk. De Poolse strijdkrachten houden op het ogenblik gezamenlijke manoeuvres met de in Polen gelegerde Russische troepen, zo meldt het orgaan van de Poolse communistische partij. Verworpen. India heeft de uitnodiging deze zomer waarnemers te zenden naar een Amerikaanse proefneming met een waterstofbom in het gebied van de Still Oceaan van de hand gewezen. De Sovjet Unie en Tsjechoslowakije hebben een dergelijke uitnodiging eveneens ver worpen. Sluipschutter. Het Canadese ministerie van Buitenlandse Zaken heeft meegedeeld dat volgens zijn inlichtingen kolonel Flint dodelijk is getroffen, toen hij met een Jordaanse patrouille op zoek was naar een Israëlische sluipschutter. Een Jordaanse militaire woordvoerder heeft meegedeeld, dat het incident het gevolg was van twee grensoverschrij. dingen door Israëliërs. Ontploffing. Vier arbeiders, onder wie twee vrouwen, zijn dinsdag om het le ven gekomen als gevolg \an 'n ontplof fing in een dynamietfabriek te Cugny la Genevraye, ten zuiden -an Parijs. Verscheidene arbeiders werden door glasscherven gewond. Experiment. Twintig Britse mannelijke tweelingen met kaal wordende hoofden gaan naar Rome als proefkonijnen in de kliniek van de Italiaanse professor Gedda, een deskundige op het gebied van de erfelijkheidsleer. Het experi ment dient om uit te vinden waarom mannen meer lijden aan kaalhoof digheid dan vrouwen. Militair. In Noorwegen zijn uitgebreide smokkelpraktijken ontdekt onder pilo ten en grondpersoneel van de Noorse luchtmacht. De politie heeft beslag ge legd op voorraden cognac, whiskey en Amerikaanse sigaretten. De gesmok kelde waar circuleerde in de militaire cantines en kwam niet op de markt Afstandsdiagnose. De Newyorkse hartspe cialist, dr. Briskier, is er in geslaagd de hartslag van vier patiënten per radio uit te zenden naar Europa en ze van daaruit terug te ontvangen. Het geluid bleek onveranderd te zijn en geschikt om de juiste diagnose te stellen. Elek trocardiogrammen, die door middel van de radio naar Europa waren gestuurd en teruggezonden kwamen eveneens on gestoord terug. Fleur. Russische warenhuizen hebben van hogerhand opdracht gekregen het hu welijk wat fleuriger te maken. Het mi nisterie van Handel heeft speciale „hu welijksafdelingen" voorgeschreven, waar de verloofden bruidskleding, rin gen, taarten, suikers en al het andere wat er zo bij hoort, bestellen kunnen. Bemiddelingsbureaus moeten een champagnebuffet gaan exploiteren, waar jonggehuwden een dronk op el kaar kunnen uitbrengen, of een paar flessen op hun partijtje kunnen laten bezorgen. Verdacht. Een Braziliaanse onderzeeboot jager heeft voor de Braziliaanse kust vier maal een „verdacht voorwerp" op zijn radarscherm gehad, waarschijnlijk een onderzeeboot. Vliegtuigen van de Argentijnse luchtmacht zoeken nog steeds naar de onderzeeboot die vorige week in de Nuevo Golf met dieptebom men werd bestookt. Men is er nog niet zeker van dat de onderzeeboot, van on bekende nationaliteit is gezonken. Onder water. De atoomonderzeeboten Ska te en Seawolf hebben records geves tigd van een verblijf van dertig dagen onder water, aldus heeft de Amerikaan se marine meegedeeld. Advertentie Alle merken, dus ruime keuze ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444 HET GEWICHT van de menselijke her senen beweegt zich iri het algemeen tussen 1300 en 1600 gram, zodat we als algemeen gemiddelde 1450 gram kunnen aanhouden. Dat geldt tenminste voor de man, want het gewicht van vrouwelijke hersenen ligt in het algemeen lager en kan op 1300 gram worden gesteld. Wil dit nu zeggen, dat het vrouwelijke intellect tengevolge van dit lagere hersengewicht eveneens lager moet worden aangeslagen? Cuvier, de eminente dierkundige uit het begin van de vorige eeuw, had zware hersenen, die ver boven het gemiddelde hersengewicht uit gingen en niet minder dan 1800 gram wogen. En Manouvrier vond bij 35 briljante mannen even eens een gewicht boven hel gemiddelde. Het begint er dus werkelijk op te lijken, dat het gewicht van de hersenen iets met het in tellect uitstaande hebben. Dit is echter niet meer dan schijn, want we vergaten er bij te vertellen, dat Manouvrier bij 55 ge- stoor de ^moordenaars hetzelfde verschijnsel waarnam, dus hersenen die zwaarder wa ren dan normaal. En omgekeerd, bleken de hersenen van mensen die bewezen had den op een hoog intellectueel niveau te staan, vaak niet boven het gemiddelde hersengewicht te liggen en er soms zelfs aanzienlijk onder te blijven. Zouden we het intellect van het grootste wiskundige genie dat ooit geleefd heeft, moeten be oordelen naar het gewicht van zijn herse nen, dan zou Gauss, de beroemde Duitse wis- en sterrenkundige, op één lijn gesteld moeten worden met elke paardeknecht uit zijn tijd, want de hersenen van Gauss wo gen slechts 1492 gram. Helmholtz, de na tuurkundige en fysioloog uit de vorige eeuw, wiens werk op verschillende gebie den baanbrekend is geweest, zou er nog slechter afgekomen zijn, want het gewicht van 's mans hersenen lag onder het ge middelde en kwam niet boven 1430 gram uit. Döllinger, de kerkhistoricus, zou vol gens deze redenering zo'n beetje achterlijk moeten zijn geweest, want met 1207 gram hersengewicht kwam hij er wel hoogst on gunstig voor te staan. Gambetta, de Fran se staatsman die het politieke leven in Frankrijk in de eerste jaren na de Frans- Duitse oorlog beheerste en nogal prat ging op zijn eigen scherpzinnigheid (inderdaad een veeg teken!) had een nóg lager hersengewicht van 1160 gram. Over Anatole France (pseudoniem voor Jacques Anatole Thibaultwiens let terkundige betekenis voor West-Europa zó groot is ge weest, dat hem als erkenning daarvoor in 1921 de Nobel prijs werd toegekend, durven we in dit verband nauwelijks meer te spreken, want zijn hersenen wogen slechts 1011 gram! TJit deze gewichten kan ieder con cluderen, dat we het hersengewicht niet als een factor van het intellect mogen zien. We moeten het gewicht van de hersenen, in mathematische zin, beschouwen als een functie van het lichaamsgewicht, waaruit volgt, dat goed gevoeden in het algemeen zwaardere hersenen hebben dan slecht ge- voeden en dat zware mensen een groter hersengewicht hebben dan lichtere typen. Dienovereenkomstig hebben vrouwen in het algemeen lichtere hersenen dan man nen. Verder mogen onze conclusies niet gaan. Ook de hersenwindingen hebben met de graad van het intellect niets uit te staan. Daarover een volgende keer. H. Pétillon (Nadruk verboden).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 2