Industrialisatie noopt tot
praktisch oecumenisch werk
FILTRA Son filtre est si pur
Morgen weer regen
Positie der kerk in de wereld
kwam op kerkdag aan de orde
Leden van allerlei kerken bespraken
gezamenlijke verantwoordelijkheid
KAUWEN
Wereldnieuws
Toch ió het
zo
r
2
Prof. Banning op Kerkdag in Haarlem:
Nederlander in Australië
krijgt kwart miljoen
schadevergoeding
Eusehiuskerk in
Arnhem herbouwd
Hoge Raad beslist:
Twiss en Schrijver niet
naar Nederland
Nieuwe zuidelijke krachten
bij Rotterdams Toneel
geeft uw
zenuwen
rust
Prof. dr. E. de Vries: een
dynamische minderheid
si
Panda en de Yo^Yo^jager
Periodieke verhoging voor
enkele politierangen
verdubbeld
v
MAANDAG 9 JUNI 1958
Honderden protestanten van allerlei kerken en uit allerlei lagen der maatschappij
zijn zaterdag en zondag door de Oecumenische Raden van Velsen en Haarlem bijeen
geroepen om zich gezamenlijk te beraden op de verantwoordelijkheid van de kerken
ten opzichte van de maatschappelijke ontwikkeling in ons land. Dat die verant
woordelijkheid een gezamenlijke is, werd elk der deelnemers in de discussiegroepen
wel duidelijk. Sprekende over de ethiek van de arbeid in het grote bedrijf had prof.
dr. W. Banning al opgemerkt, dat de tijd voor coöperatieve en oecumenische arbeid
ter oplossing van allerlei vragen, welke de industrialisatie opwerpt, meer dan rijp is.
De ontmoeting tussen mensen uit allerlei kerkelijke groeperingen, die tevens tezamen
een doorsnede uit de maatschappij vormen, was het belangrijkste gebeuren van dit
oecumenische weekeind. De resultaten zijn zoals bij zoveel kerkelijk werk niet
dadelijk concreet aan te tonen, maar het staat wel vast, dat juist in deze gesprekken
velen elkaar als geestverwanten hebben herkend, ofschoon de kerken waartoe zij
behoren, misschien al eeuwenlang gescheiden optrekken. Daarop grondde ook ds.
J. P. Jacobszoon, doopsgezind predikant uit Driehuis in zijn slotwoord de uitspraak:
van nu af aan kunnen wij, die hier waren, niet meer zonder een kwaad geweten
langs elkaar heenleven.
In de wandelgangen van het uitgebreide
complex van de Doopsgezinde Kerk tussen
Grote Houtstraat, Peuzelaarsteeg en Fran-
kestraat heerste zaterdagmiddag na tweeën
al een opgewekte drukte van enkele hon
derden mensen, die geleidelijk de kerkzaal
vulden, waar zij deze middag verschillende
aspecten van de industrialisatie zouden
horen belichten, respectievelijk door ir.
W. Bakker en prof. dr. W. Banning. De
voorzitter van de Haarlemse Oecumenische
Raad, ds. W. M. van Asperen, verwel
komde ook namens die van Velsen, de
aanwezigen, onder wie mevrouw mr. Prin
sen—De Jong, de echtgenote van de Com
missaris der Koningin in Noordholland en
wethouder A. J. M. Angenent en zijn echt
genote namens het gemeentebestuur van
Haarlem, dr. ir. A. H. Ingen Housz, presi
dent-directeur van de Hoogovens en de
heer C. Lijnzaad, directeur van de Stich
ting Noordholland voor Maatschappelijk
Werk. Herinnerend aan de brief van
Prinses Wilhelmina aan de bezoekers der
Kerkdagen, die dit voorjaar werden ge
houden, stelde ds. Van Asperen voor een
telegram aan haar te zenden, waarin dank
wordt betuigd voor haar bemoedigende
brief en de hoop wordt uitgesproken op
een samenwerking tussen de deelnemers in
de geest van dit schrijven. De woorden
„God met ons", waaronder ook deze Kerk
dag is aangekondigd, vormen naar hij
zeide een uitdaging „nu we God veilig
hebben opgesloten in de zondagse kerk
dienst en gedurende de rest van de week
maar moeten zien, dat we met onze eigen
handen ons brood verdienen". Toch gelooft
de christenheid, dat er geen terrein ont
trokken is aan Gods bemoeienis en dat zij
daarom dient te zoeken naar de sporen
van Gods aanwezigheid. „Velen hebben de
wereld al aan de duivel toegewezen en
gaan zelf in een hoekje zitten wachten op
het eindgericht, maar het is de zaak van
de kerk, dat de christenen zich niet gewon
nen geven aan de anonieme machten".
Omdat dit een zaak van de gehele kerk is
betreurde ds. Van Asperen het dat zijn
rooms-katholieke en gereformeerde broe
ders geen aandeel hebben gehad in de
voorbereiding voor deze dag. Na het gebed
voor dit oecumenische weekeind te hebben
uitgesproken gaf hij het woord aan ir.
Bakker.
Oproep tot sparen
Deze sprak over de technische en econo
mische problemen der industrialisatie. Hij
noemde als de twee grote doeleinden van
de industrialisatie het bevorderen van de
werkgelegenheid (volgens de prognose van
de jongste industrialisatienota zal er in
de komende zeven jaar voor 300.000 men
sen werk bij moeten komen) en het ver
hogen van de levensstandaard. In de
komende jaren zal elf miljard moeten
worden geïnvesteerd, maar als men alle
voorzieningen er aan toevoegt die hier
mee gepaard zullen moeten gaan (scholen,
woningen, culturele gebouwen enz.) dan
komt men voor deze zeven jaar gauw op
een bedrag van honderd miljard. Wij
moeten volgens ir. Bakker als volk zorgen,
dat deze middelen er komen. Er zal ge
spaard moeten worden, er moeten fondsen
worden gevormd. Teveel van onze midde
len verdwijnen thans in de directe con
sumptie, dat is een van de redenen waar
om de woningbouw stagneert en waarom
er in deze tijd noodscholen worden ge
bouwd. En dan kan men opmerken, dat er
al zoveel van het loon wordt afgehouden,
dat er als het ware voor ons gespaard
wordt, maar daar vergist men zich licht
in. De A.O.W. verdwijnt bijvorbeeld in
het omslagstelsel en kan niet als een be
sparing worden gekenmerkt. Ir. Bakker
vestigde er tenslotte de aandacht op, dat
de industrialisatie geen doel in zichzelf is,
maar bestemd tot het dienen van mens en
samenleving en het scheppen van nieuwe
mogelijkheden voor het nageslacht.
Prof. Banning zeide zich te willen be
perken tot enkele saillante punten, die
meer in het sociaal-ethische vlak liggen.
Hij wilde de deelnemers in de discussie
groepen gaarne de vraag voorleggen, wat
men nu eigenlijk dient te verstaan onder
de humanisering van de arbeidsverhou
dingen. Dat woord hoorde men vijftig jaar
geleden nog niet. Toen werd de situatie
beheerst door de strijdvraag van het eigen
dom. Thans is de opvatting, dat de ar
beider zijn arbeidskracht verkoopt en is zijn
loutere beoordeling als arbeidskracht door
de praktijk achterhaald. Men kan overi
gens ook niet, zoals dat wel eens wordt
verkondigd, het moderne grootbedrijf zien
Het staatsgerechtshof van Victoria
(Australië) heeft het beroep verworpen
dat de Australische regering had aange
tekend tegen de schadevergoeding van on
geveer 250.000 gulden, die is toegekend
aan de Nederlandse emigrant J. M. Thoo-
nen.
De 27-jarige heer Thoonen, vader van
drie kinderen, had in december 1955 in een
elektrische centrale een radio-actieve cap
sule gevonden en die, zich niet bewust van
het gevaar, bij zich gedragen. Het gevolg
was dat zijn rechterbeen moest worden
afgezet. Een rechtbank kende hem de
schadevergoeding toe, doch de regering
ging in beroep omdat zij het bedrag te
hoog vond.
als een gezin, waarin een christelijke be
drijfsleider zo'n beetje als gezinshoofd zou
moeten fungeren. Dat is een verwarring
van sferen. Een bedrijfsleider, die zijn taak
zó zou opvatten zou gek of een beroeps-
huichaar worden. Het bedrijf is een doel-
gemeenschap, in tegenstelling tot het hu
welijk, dat dit bepaald niet is. Daardoor
moet men er zo voor oppassen deze sferen
door elkaar te halen.
Voorts hoopte prof. Banning dat de deel
nemers zich zouden bezinnen op de be
tekenis van het woord medezeggenschap.
Het heeft thans reeds drie betekenissen:
1. het recht om mee te werken (door ken
nisneming der verlies- en winstrekening;
2. het meepraten en adviseren; 3. het mee
beslissen.
Arbeidsethos
De spreker wilde het verschijnsel
van de vereenzaming van de moderne
mens in zijn werk niet loochenen, maar
stelde daar tegenover, dat het moderne
grote bedrijf de groepsarbeid toch
steeds belangrijker wordt, en de moge
lijkheden tot onderlinge kameraad
schap versterken kan. Hij bestreed
met grote stelligheid de bewering, dat
de arbeider in het moderne bedrijf
steeds minder verantwoordelijkheid
zou hebben en noemde dit kletspraat.
Er zouden naar hij zeide grote rampen
gebeuren, waneer de arbeiders hun
toegenomen verantwoordelijkheid niet
verstonden. Wat de vrijetijdsbesteding
betreft legde hij er de nadruk op, dat
de mens ook thans zijn waardigheid
tot uitdrukking brengt in zijn werk en
dat men zijn vrijetijdsbesteding niet
moet gaan beschouwen als de gelegen
heid bij uitstek om zijn menselijke
waardigheid te redden.
Dan creëert men een tegenstelling tussen
werk en vrije tijd die rampzalig zou kun
nen worden. Hij riep de theologen op de
ethische problemen van de industrialisatie
in gezamenlijke arbeid met het bedrijfs
leven op te lossen en de bezinningsarbeid
daarbij niet te houden in de sfeer der
abstractie, maar deze op de wezenlijke
mogelijkheden te richten.
In vierentwintig gespreksgroepen heeft
men zich vervolgens met beide uiteenzet
tingen beziggehouden. De verslagen daar
van waren zozeer de moeite van kennis
neming waard, dat een der leiders van het
gesprek, dr. A. van Biemen, voorstelde,
het geheel te laten stencillen voor de deel
nemers. Een paar hoofdpunten kwamen
zondagmiddag nog eens aan de orde in een
forum, bestaande uit dr. A. van Biemen
en mej. ds. W. H. Buijs van de Arbeiders
gemeenschap der Woodbrookers, die de
leiding van de discussies hadden, prof. dr.
J. A. Oosterbaan, ir. P. C. Blankevoort, de
heer J. Veldhuis en mevrouw Van der
WallDuyvedak. Daarbij werd de aan
dacht gevestigd oj de bevolkingsgroei (ten
aanzien waarvan een apart oecumenisch
gesprek werd voorgesteld), de welvaart en
de zin van de arbeid (door prof. Ooster
baan geschetst als datgene, waarin geest
en lichaam hun eenheid vinden).
In september 1944 is de Eusebiuskerk
te Arnhem door oorlogsgeweld verwoest.
Zaterdagmiddag is het thans herstelde
kerkgebouw aan de kerkeraad der Ned.
Hervormde Gemeente overgedragen,
waarna zondag de ingebruikneming plaats
had. De kosten van de herbouw hebben
ruim vier miljoen gulden bedragen, waar
van het rijk een deel voor zijn rekening
nam. Het '-ijk heeft ook een subsidie toe
gezegd voor de restauratie van het orgel,
waarvan de kosten zijn begroot op
1 160.000.-.
De Hoge Raad der Nederlanden heeft
het verzoek van de twee verstekelingen
de 23-jarige Robert Twiss en de 27-jarige
Rudolf Schrijver, dat de wet op de uit
wijzing van vreemdelingen niet van toe
passing op hen zal zijn, afgewezen. Beiden
waren verstekelingen op een schip met re-
patriërenden uit Indonesië. Zij mochten
echter niet naar Nederland komen. De
stichting Hulp aan Landgenoten in Indone
sië heeft in april in kort geding gesteld dat.
dit een onrechtmatige daad van de Neder
landse regering zou zijn. De president van
de rechtbank in Den Haag wees toen deze
eis van de stichting af. Hij overwoog in zijn
vonnis dat de staat geen verwijt kan wor
den gemaakt wegens haar houding jegens
de jongemannen, die na aankomst in Ge
nua in Februari met hetzelfde schip moes
ten terugkeren en daarna nog eens ver
geefs probeerden naar Nederland te ko
men.
Het „Rotterdams Toneel" heeft twee van
de drie zo pas geslaagde leerlingen van de
Maastrichtse Toneelschool, te weten Mar
lies van Alcmaer en Rap' Wolfs, voor het
komende seizoen geëngageerd.
Advertentie
ontspant en is
zo lekker
zo fris
zo gezond
Zaterdagavond heeft professor dr. ir. E.
de Vries voor de deelnemers aan het
Oecumenisch weekeinde een inleiding ge
houden over het onderwerp „Wat heeft de
Kerk in deze veranderde wereld te zeg
gen?" De wereld van vandaag, zo stelde
de spreker voorop, kenmerkt zich door een
dynamische ontwikkeling, ivelke van diep
gaande, vaak beangstigende invloed is op
de samenleving in haar totaliteit, maar
ook op de mens persoonlijk. De snel op
elkaar volgende veranderingen, verschui
vingen, afbraak en weer opbouw van onze
maatschappij zijn er de oorzaak van dat
velen het geloof aan het automatisch
evenwicht, vooruitgang, vrijheid en zeker
heid verlenen. Men heeft steeds meer
moeite zich aan een nieuwe overgang aan
te passen.
De krachtige ontplooiing van de landen
in het Westen wordt vooral door de ach
tergebleven volken in Azië en Afrika met
gemengde gevoelens beschouwd. Zij zien
de westerse invloed als een ongewenst
binnendringen en rustverstoring van hun
eigen samenhang.
Dat de dynamiek van onze tegenwoor
dige maatschappij voor vele mensen een
te zware belasting van hun zenuwgesteld
vormt, achtte de spreker niet verwonder
lijk. In Amerika bijvoorbeeld zijn vijftien
percent van de volwassenen neurotici, van
wie drie percent ongeneeslijk. Maar ook
in Johannesburg in Zuid-Afrika vallen
talrijke Bantoes ten offer aan de zenuw
slopende ontwikkeling van de samen
leving. De spreker was zelfs van mening
dat op deze wijze in Kenya een nieuwe
Mau-Mau-beweging wordt gekweekt. Al
deze mensen, die de spanningen van de
moderne tijd niet kunnen verwerken, zoe
ken hun toevlucht bij allerlei afweer- en
verdovingsmiddelen. Wat is het antwoord
van de Kerk op deze vraagstukken, vroeg
prof. De Vries zich af.
Hij vestigde er de aandacht op dat de
Kerk alleen iets in de wereld kan zeggen
als zij er middenin staat, de noden kent
en begrijpt, met haar leden meeleeft en
meelijdt maar vóór alles solidair is. De
Kerk kan volgens de spreker echter alleen
iets zijn, wanneer zij zelf dynamisch is
en een minderheidspositie inneemt. Wan
neer de Kerk door iedereen aanvaard
wordt zal zij niemand meer aanspreken
en verdwijnen. Alleen als zij niet van deze
wereld is en een boodschan heeft, kan de
Kerk in deze wereld iets zegden. Die bood
schap moet direct gericht zijn tot de mens
in zijn samenleving, concreet en persoon
lijk. De Kerk moet in de moderne samen
leving haar gehoor, haar gemeente zoeken
„De tijd is niet veraf", zo merkte prof. De
Vries op, „dat wij zullen luisteren hoe
de christenen in Azië en Afrika de bood
schap van Christus hebben gebracht. Hel
is ook kenschetsend voor de jonge zen
dingskerk hoe zij, dynamisch en pionie
rend, bij haar werk de gehele mens be
trekt in de boodschap van God". De spre
ker legde er de nadruk op. dat het niel
voldoende is kerkgebouwen te stichten of
dat er kerkdeuren openstaan. De Kerk
VVEEür
O STEN
Temperaturen: buiten
land maxima van giste
ren. Binnenland heden
7 uur. Neerslag: laatste
24 uur.
c
■3X5
Een randstoring, die zaterdag over En
geland in noordoostelijke richting trok,
werd boven de Noordzee weer iets dieper.
Gelijktijdig breidde een hogedrukgebied
voor de kust van Portugal zich over Frank
rijk uit. Daardoor ontstond in onze omge-
ving een krachtige zuidwestelijke lucht- Den Helder
stroming, waarmee koele oceaanlucht naar Ypenburg
ons land werd gevoerd. De depressie op Vhssingen
de Noordzee veroorzaakte vooral in de noor- Delde
delijke provincies vrij veel regen. In het De Bilt
uiterste zuiden van het land kwamen flin- Twente
ke opklaringen voor. Vanmorgen was de Dm clhoven
depressie boven Scandinavië aangekomen, Vlv- Z.-Limb zwaar bew zw
gevolgd door een zwakke rug van hogere 7zQ
luchtdruk. Ten westen van Ierland nadert stockholm zwaar bew zzw
een nieuwe storing, die morgen opnieuw Q 7Waar bew
regen zal veroorzaken. Achter deze storing R h motregen
om zal polaire lucht afkomstig van het Aberdeen zw;iar bew
zeegebied tussen IJsland en Noorwegen, Londen
via de Noordzee naar ons land gaan stro
geheel bew nw
geheel bew w
zwaar bew. wnw
geheel bew. w
geheel bew w
geheel bew. wzw
geheel bew wzw
Dinsdag 10 juni
Zon op 4.21 uur, onder 20.58 uur.
Maan op 1.06 uur, onder 13.50 uur.
Maanstanden
9 juni 7.59 uur laatste kwartier
17 juni 8.59 uur nieuwe maan.
24 juni 10.44 uur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Dinsdag 10 juni
Hoog water 10.07 en 22.37 uur.
Laag water 5.18 en 17.51 uur.
Het hoog en laag water te Zandvoort Is
10 tot 15 minuten vroeger dan te IJmuiden.
Amsterdam
Brussel
Luxemburg
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Zürich
Genève
Locarno
Wenen
Innsbruck
Rome
Ajaccio
Algiers
Madrid
Mallorca
half bew.
zwaar bew
onbewolkt
licht bew.
zwaar bew
zwaai bew. n
zwaar bew
licht bew.
half bew.
licht bew.
half bew.
licht bew.
licht bew.
zwaar bew
licht bew
11
13
14
11
13
13
12
12
14
22
20
19
15
21
17
18
18
21
21
windst. 23
windst. 23
zw 21
zw 21
zw 22
n 22
windst. 23
o 27
windst. 25
n
wzw
n
w
w
w
wzw
w
zwaar bew. windst. 23
half bew. windst. 30
zwaar bew. no 24
half bew. wzw 40
zwaar bew. n 29
zwaar bew. no 28
-
2
0,2
8
3
2
0,1
0,1
0
0
0,3
0
0
1
0
0
0
0
0
0
8
0
0
0
0
0
0
0,1
0
0
0
Advertentie
7. Samen met Panda droeg Pat O'Nozel
de schietstoel naar het vliegtuigje terug,
waar kolonel Pulver op hen stond te wach
ten. „Kolonel", zei de meesterspeurder, „ik
heb deze jonge Panda als mijn assistent
aangenomen". „Hm", bromde de kolonel,
„mij goed! Maar van MIJ krijgt hij geen
cent. Als hij voor zijn diensten betaald
moet worden, doe je dat maar uit je eigen
zak!" En, zich met plotselinge felheid tot
Panda wendend, herhaalde hij: „Geen cent
krijg je van me, versta je?! Geen cent!
Spreek me niet tegen!!" „M-maar ik z-zei
niets!" stotterde Panda verschrikt, „ik
„Nu spreek je me alweer tegen!" loeide de
driftige kolonel. Hou je mond! Geen
woord meer! Vlug het vliegtuig in, of ik
timmer je in de grond!" Panda vond het
maar beter om zijn mond te houden. Zwij
gend hielp hij Pat O'Nozel met het vast
zetten van de chietstoel en even later
steeg het drietal op. Zo begon Panda een
nieuw avontuur. Maar zijn nieuwe baas
vond hij beslist geen prettig iemand
in deze dynamische wereld moet bewust
de mens zoeken, die in Johannesburg
even goed te vinden is als in New York,
in Kenya, of in een Haarlemse flatwoning.
De taak van de Kerk in deze wereld zag
de spreker op grond van het Evangelie als
een drieledige. In de eerste plaats dient
de Kerk de vrijheid van de persoonlijk
heid te demonstreren, aan te kweken en
te verdedigen. In de tweede plaats heeft
de Kerk de actieve deelneming aan de
gemeenschap mogelijk te maken. Naar
sprekers mening is de moderne mens na
melijk in wezen dodelijk eenzaam. In de
derde plaats is het volgens prof. De Vries
de taak van de Kerk de solidariteit tussen
de mensen te beoefenen. „Werkelijke soli
dariteit vraagt van ons offers, maar door
solidariteit kunnen wij ook de genade be
leven, dat een ander mens een offer voor
ons brengt", aldus besloot prof. De Vries
zijn betoog.
De positie van de Kerk in de wereld
kwam ook duidelijk en op dezelfde wijze
tot uiting in een referaat, dat de secreta
ris van de landelijke Oecumenische Raad,
dr. W. F. Golterman, zondagmiddag hield
over de achtergrond van Kerkdagen als
deze.
Deze zeide de betekenis van de kerk
dagbeweging te zien als verbreking van
de „dominocratie" door het mede op de
voorgrond treden van leken, en de ver
sterking van de broederschap en het apos
tolaat. Hij wees op twee op het. oog tegen
strijdige uitspraken van de Bijbel ten op
zichte van de wereld. Christus zei tegen
zijn discipelen: „gij zijt wel in de wereld
maar niet van de wereld" en elders staaf
van Christus geschreven, dat God in Hem
de wereld met Zichzelf verzoent. Hierin
zijn tevens twee bewegingen in de kerk
aangeduid, namelijk concentratie tot een
organisch geheel èn activiteit naar buiten
Te lang hebben de kerken haar verdeeld
heid niet eens betreurd en te lang hebben
zij zich van de wereld afgekeerd en waren
zij slechts te beschouwen als min of meer
geslaagde gemeenten, die zeer introvert
waren. He* oecumenisch perspectief is
naar hij zeide in lijnrechte strijd met de
verzuiling. De spreker waarschuwde er
voor dat de traditionele vormen niet altijd
meer geschikt zijn om de mensen te be
reiken. Daardoor ziet men in de periferie
van de kerken gemeensc inpen ontstaan,
die men met het woord paraparochies zou
kunnen aanduiden. En een ding is wel
duidelijk, óf deze paraparochies zijn oecu
menisch of ze bestaan niet. Zij zijn voor
de kerken een ernstige waarschuwing om
voort te maken met de eenwording.
In de apostolaire en diaconale dienst
verandert veel. Vroeger was het kerkelijk
leven voor de leek terecht te omschrijven
als „luisteren, amen zeggen en de reke
ning betalen". Die tijd is voorbij, ook in
de rooms-katholieke kerk. „Het lekenapos-
tolaat is niet zomaar een beetje helpen
maar een volkomen zelfstandige roeping
van ieder gemeentelid om te getuigen van
het rijk van God op de plaats waar God
hem geroepen heeft", aldus dr. Golterman
Ds. J. P. Jacobszoon sloot het weekeinde
.Hier hebben wij elkaar als eden van ver
schillende kerken leren zien zoals we el
kaar nog nooit gezien hadden. Alleen de
oecumene staat dit avontuur toe. Wij we
ten niet waarheen God ons zal leiden,
maar wel dat er na deze ontmoeting geen
terug is. Gode zij dank dat de problemen,
die hier aan de orde ziin geweest zo zwaai
zijn, dat een kerk in zijn eentje zich eraan
zou vertillen", zo zei hij. Na een kort ge
bed werd het weekeinde met een gezang
besloten.
De periodieke verhoging, die 1 april werd
toegekend aan het lagere rijks- en gemeen
te-politiepersoneel. is voor enkele rangen
verdubbeld. Met terugwerkende kracht van
1 april zullen wachtmeesters eerste klasse
en wachtmeesters van de rijkspolitie en
agenten en hoofdagenten van de gemeen
telijke politie, in plaats van 7,per
maand extra, 1 14.— per maand ontvangen
Voorts zullen wachtmeesters eerste
klasse en hoofdagenten, die wel aan de
eisen voor het bekleden van een hogere
rang voldoen, maar deze niet krijgen om
dat er momenteel in een dergelijke functie
geen plaats is, drie jaren achtereen een
zelfde verhoging van 14,— per maand
ortvangen. Deze periodieken zullen wor
den uitgekeerd aan degenen, die 16, 17 of
18 dienstjaren hebben. Deze besluiten zijn
door de regering genomen, nadat ambte
naren van de vakorganisaties hadden aan
getoond. dat de politie-amtbenaren in de
genoemde rangen bij de salarisverhogingen
van 1 april 1958 ten achter werden gesteld
bij andere rijksambtenaren.
Uitgewezen. De Verenigde Staten hebben
de derde secretaris van de Sovjet-am
bassade te Washington, Nikolai Ko-
rotsjkin, uitgewezen, omdat hij een
Amerikaanse journalist ruim vierhon
derd dollar heeft betaald voor een 25
boekjes en pamfletten, die iedereen bij
de afdeling voorlichting van het Ame
rikaanse departement van landsverde
diging kan krijgen. Drie weken gele
den wees de Sovjetregering de tweede
secretaris van de Amerikaanse ambas
sade in Moskou uit.
Plicht. De Sjah van Perzië heeft op een
persconferentie in Honoloeloe ver
klaard, dat hij van plan is te hertrou
wen omdat het „zijn plicht" is. Hij zou
met een Perzisch meisje moeten trou
wen, zei hij. Verdere vragen over de
ze kwestie wilde hij niet beantwoorden
om het meisje dat hij zou trouwen niet
„in verlegenheid" te brengen.
Strooplikker. Het Russische vakvereni
gingsblad „Troed" noemt de hoofdre
dacteur en eigenaar van het Egypti
sche blad „Al Achbar", Moestafa Amin,
„een strooplikker van het Amerikaan-!
se imperialisme". Volgens Tass
schrijft „Troed", dat Amin, die presi
dent Nasser op zijn reis door de Sov
jet-Unie heeft vergezeld, „dwaze en on
gebreidelde laster over de Sovjet-Unie
en haar leiders heeft gepubliceerd" en
alles doet om de vriendschap tussen de
Sovjet-Unie en ue Arabieren te onder
mijnen.
Bescherming. De Verenigde Arabische
Republiek heeft een uitreisbedrag van
tien Syrische ponden opgelegd aan bur
gers, die Syrië verlaten, „ter bescher
ming van de nationale munt." Voor par
ticuliere auto's, die het land uitgaan,
moet een extra bedrag van vijftig Sy
rische ponden worden betaald.
Gebeten. Vele Britse reizigers zijn gebe
ten op een treinbestuurder, die volgens
de „Daily Herald" tussen Edinburgh
en Newcastle onverhoeds remde om
zijn valse gebit op te rapen dat hij de
dag tevoren met niezen had verloren.
De trein had vier minuten vertraging.
De. spoorwegen stellen een onderzoek
in.
Overleden. Walter Freitag, die van 1952
tot 1956 voorzitter van het Westduitse
vakverbond is geweest, is zaterdag te
Herdegge aan de Ruhr aan de gevol
gen van een hersenbloeding overleden.
Hij was 68 jaar oud. Freitag werd van
1933 tot 1935 gevangen gehouden in een
concentratiekamp. De slechte behan
deling daar is hij nooit geheel te boven
gekomen.
Doodvonnis. De negentienjarige Charles
Starkweather, die verleden maand
schuldig is bevonden aan elf moorden,
die hij pleegde in gezelschap van een
veertienjarig meisje, is door een rech
ter in de Amerikaanse staat Nebraska
ter dood veroordeeld Zijn terechtstel
ling, door middel van de elektrische
stoel, is voorlopig bepaald op 17 decem
ber.
Nagedachtenis. In de boeddhistische tem
pel van Kyoto (Japan) is zondag een
wit marmeren monument onthuld ter
nagedachtenis van de 48.146 buitenlan
ders die in de oorlog in de Stille Oceaan
om het leven zijn gekomen. In het mo
nument is een lijst met namen, van wie
8.558 Nederlanders geborgen. Een op
schrift in het Engels op het monument
luidt: „Ere zij hem, vriend of vijand,
die vocht en stierf voor zijn land".
Gevaarlijk. Britse studenten hebben een
bestelauto op de top van het vijftig me
ter hoge senaatsgebouw van de univer-
stiteit van Cambridge geplaatst. Ze
ven brandweerlieden hebben een goed
deel van hun zondagochtend nodig ge
had om de auto in een minder gevaar
lijke positie te brengen. Vandaag zal
men proberen de auto weer op de be
gane grond te krijgen.
Afgewezen. De Sovjetautoriteiten in Oost-
Duitsland hebben afwijzend beschikt
over een verzoek van de Belgische re
gering. een Belgische straaljagerpiloot,
die op 29 mei boven Oost-Duitsland tot
landen werd gedwongen, in vrijheid te
stellen. Zij hebben het verzoek verwe
zen naar de Oostduitse autoriteiten. Bel
gië onderhoudt echter geen diplomatie
ke betrekkingen met Oost-Duitsland.
Gedwongen. Een Amerikaanse helikopter
met negen inzittenden is zaterdag in
Oost-Duitsland tot dalen gedwongen na
dat het toestel, onderdeel van de derde
pantserdivisie, op een vlucht van Frank-
rort naar het manoeuvregphied van
Grafenwöhr verdwaald was. Een Ame
rikaanse woordvoerder verklaarde dat
een verzoek om uitlevering gericht is
aan de Russische autoriteiten. Oost-
Duitsland heeft geprotesteerd tegen de
ze „ernstige schending" van Oostduits
grondgebied
FILMHELDEN en dito heldinnen mogen
ons op het roitte doek doen geloven dat zij
over ongewone moed en kundigheid be
schikken, in werkelijkheid zijn zij even
benauwd voor hun hachje als wij en gaan
hun vaardigheden niet boven de middel
maat uit. Het is algemeen bekend, dat bij
het verrichten van moeilijke of gevaar
lijke toeren gebruik gemaakt moet worden
van zogenaamde „dubbels", wier
een gering re dollarwaarde
hebben dan dat van de held
of de heldin van het verhaal.
Het lust ons niet de vele trucs
te vermelden die ons de sug
gestie schenken dat de film
held in levensgevaar ver
keert, terwijl hij in werkelijk
heid even veilig is als de toe
schouwers in de bioscoopzaal. We merken
slechts op, dat vele diepzee-opnamen, die
de laatste jaren vertoond werden, op de
algemene regel der trucage geen uitzon
dering maakten. Verscheidene grote
Amerikaanse filmmaatschappijen, die op
namen onder water wilden maken, hebben
de handen ineengeslagen en gezamenlijk
een gigantisch zee-aquarium gesticht. Dit
aquarium, bekend staande onder de naam
„marine studio's", bestaat uit twee grote
tanks, waarvan de ene rechthoekig, de an
dere cirkelvormig is. Het rechthoekige
aquarium heeft een lengte van 30 m, een
breedte van 12 m en een diepte van ruim
5 m en kan dus bijna 2 miljoen liter water
bevatten. Het cirkelvormige aquarium
heeft een middellijn van ruim 22 m en
dezelfde diepte als de rechthoekige bak. In
deze l, ssins, die in Florida, aan het strand
van de Atlantische Oceaan zijn gelegen,
zijn alle mogelijke zeebewoners onderge
bracht, zowel haaien en reuzenroggen, als
minuscule schelpdiertjes en doorzichtige
tropische visjes. Zelfs een wrak van een
schip is op de bodem van dit aquarium
neergelaten om toch vooral maar een rea
listisch beeld van de werkelijkheid te
krijgen. Dit realisme voltrekt zich hier elk
moment van de dag, want de dieren die
op elkaar azen, 'even hier niet gescheiden,
maar bewegen zich voortdurend langs el-
levens kaar, zodat het wrede leven van eten en
gegeten worden zich zonder
N enige belemmering kan vol
trekken. Dit brengt aparte
ZEE- consequenties met zich mee,
A AIT A DTTTA/1 want voortdurend moet voor
/YivIUlVl aanvulling van de levende
have worden gezorgd, een
_y karwei dat door een kleine
vloot van beroepsvissers
wordt jerzorgd. We zullen echter nl
deze technische details, waartoe we ook
verstaan het voortdurend verversen van
het water en het op temperatuur brengen
.daarvan, buiten beschouwing laten. Van
belang is, dat het leven der zee, zoals zien
dat in deze beperkte ruimte afspeelt, door
grote patrijspoorten in de wanden kan
worden gadegeslagen, zowel door amateurs
die hier hun filmopnamen kunnen maken,
als door mannen van de wetenschap die
thans eindelijk in staat zijn de gedra
gingen van bepaalde dieren in hun eigen
milieu te bestuderen, iets waartoe in nor
male aquaria, waarin de dieren veilig
heidshalve van elkaar gescheiden zijn,
geen gelegenheid is.
Ons zeeganglaboratorium te Wapeningen
mag er overigens ook zijn!
Daarover een volgende keer.
H. Pétfflon
(Nadruk verboden).
