Londen stuurt nog meer troepen naar Cyprus Hammarskjoeld vliegt morgen naar roerig Beiroet Toestand volgens Dulles: ernstig, niet alarmerend HET WEER BaEastore Per 21 juli wekelijkse dienst tussen Amsterdam en Moskou Grieks NA VO-personeel van de Turkse basis Izmir (Smyrna) teruggetrokken 72e JAARGANG No 284 MAANDAG 16 JUNI 1958 303e JAARGANG No 132 'êeforeyovét//// Het woord is aan AMERIKAANS-BRITS BERAAD OVER LIBANON Koningin en Prins Bernhard bezoeken de Expo Drie jongens verdronken Wind van zee Alarmtoestand Straatgevechten Nederlands-R ussisch luchtvaartverdrag Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 ~jl~ "S H H Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. I P I éP*^ fr\ I éF^ Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- Jj g E ff JÊ ff 1 ff®"™"® lil i J* f\ fk H C. tl P |L M Abonnement p. week 59 ct,, p. kwartaal 7.65, kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 ean c& b&s Jh M? ^ssS-| JLs \a^''éa fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks O P K O T Li 11 XX XX K L 1VI S H C O LJ R xx DT T Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman Honderdduizend Turken hebben in de Turkse hoofdstad Ankara geprotes teerd tegen de Britse politiek op Cy prus. Op de massademonstratie werd ook het woord gevoerd door een ver grondlegger van de tegenwoordiger van de regering. Deze foto van een opgewonden groep be togers, die zich naar de bijeenkomst begaven, toont op de achtergrond het mausoleum van Kemal Ataturk, de Turkse republiek. (Van onze correspondent te Londen) Groot-Brittannië is begonnen met het overvliegen van een gehele parachutisten brigade 3500 man, inplaats van zoals het oorspronkelijke plan was. duizend man naar Cyprus. Dit is het grootste troepen vervoer door de lucht sinds de Suez-crisis. Met de „rode duivels" ging een batterij veldkanonnen mee. Aangezien het niet waarschijnlijk is, dat deze nodig zijn tegen de terroristen op Cyprus, gelooft men dat deze in gereedheid worden gehouden ter bescherming van Britse onderdanen en be langen in Libanon. Britse en Amerikaanse troepen, schepen en vliegtuigen in het oos telijk deel van de Middellandse Zee staan klaar zo nodig president Sjamoen te hulp te snellen. Ook commandotroepen van de Britse marine zijn van Malta per kruiser onderweg naar Cyprus. Het zenden van al deze versterkingen er zijn reeds tien duizend man Britse troepen op het eiland is in de eerste plaats een voorzorgsmaat regel met het oog op te verwachten nieuwe uitbarstingen, wanneer de Britse regering morgen in het Lagerhuis het definitieve plan voor Cyprus zal bekend maken. De inhoud daarvan is reeds aan de Turkse en Griekse regeringen meegedeeld en uit hun reactie blijkt dat het onmogelijk is op dit ogenblik beide tevreden te stellen. Het plan, dat Cyprus in eerste aanleg be perkt zelfbestuur zal geven, wordt door de extremisten aan beide zijden verworpen. Er zal voorlopig geen sprake zijn van aan sluiting van Cyprus bij Griekenland door middel van zelfbeschikking, en evenmin van een verdeling van het eiland tussen Grieken en Turken. De crisis is uitermate verscherpt omdat de Turken geen genoe gen willen nemen met iets anders dan on middellijke verdeling. De Turkse minister van Buitenlandse Zaken heeft dit geduren de het weekeinde nog eens bevestigd. Londen betreurt het ten zeerste, dat Turkije zich geen armslag heeft gelaten. De Britten, die, in de hoop op een inter nationale oplossing hun verantwoordelijk heid voor het eiland zo lang mogelijk blij ven dragen, hebben als eerste plicht een bloedbad naar het onzalige voorbeeld van India en Palestina te voorkomen en ook eventueel ingrijpen door de Turken van het vasteland. Groot-Brittannië wenst echter niet langer dan nodig is aan Cyprus vast te houden. Men heeft het denkbeeld van geheel Cy prus als basis allang opgegeven. Indien een basis op het eiland al onontbeerlijk is, zal dit een zuivere NAVO-basis moeten worden, in plaats van een Britse basis. Londen hoopt daarom dat de Verenigde Staten bereid en in staat zijn Ankara tot matiging te bewegen. Het nieuwe Cyprus-plan beoogt in de gegeven omstandigheden geen oplossing te zijn, doch slechts een voorzichtige poging ter kalmering van de gemoederen. De mi- nimum-samenwerking tussen Turken en Grieken, waarmee het plan staat of valt, lijkt echter onmogelijk. Men vraagt zich af, waarom de Britse regering niet eerder versterkingen naar het eiland heeft ge zonden, omdat de Turkse reactie te ver wachten was. De Britse regering zal zich hierdoor niet laten beïnvloeden. In Lon den wordt onderstreept, dat Cyprus geen koloniaal, maar een internationaal pro bleem is, dat alleen kan worden opgelost door een werkelijk deelgenootschap tussen alle betrokkenen. De Turken geloven dat de Britten ge zwicht zijn voor de terreur van de EOKA en vrezen dat er van de bescherming dei- minderheidsrechten niets terecht zal ko men. Londen acht de onverzettelijke Turkse houding een poging om de aandacht af te leiden van de ernstige financiële economi sche crisis in Turkije. Gedurende het weekeinde heeft de Turk se regering door het zenden van een nieu we nota aan Londen gepoogd nog meer druk op de Britse regering uit te oefenen. De troepenzendingen betekenen echter, dat Groot-Brittannië juist omdat het verzet van beide kanten komt, thans vastberadener is dan ooit. Macmillan zou er niets voor voe len in dit stadium verdeling van het eiland in het vooruitzicht te stellen. Samenwerking verbroken ATHENE (Reuter) De Griekse mili taire leiders hebben zondag onverwacht in Athene vergaderd. Men neemt aan, dat zij gesproken hebben over de veiligheid aan de grens met Turkije. Griekenland heeft zaterdag zijn personeel van het NAVO- hoofdkwartier in de Turkse stad Izmir (Smyrna) met vliegtuigen naar het eigen land vervoerd. De NAVO-autoriteiten in Izmir hebben verklaard niet in de Griekse actie te zijn gekend. Van officiële Griekse zijde verluidt, dat het om tweehonderd per sonen ging officieren met hun gezinnen. Men neemt aan, dat Griekenland het per soneel heeft willen beveiligen tegen moge lijke anti-Griekse demonstraties of te ken nen heeft willen geven, dat het na de actie van de Turken tegen de Grieken op Cyprus niet langer bereid is in de NAVO met Tur kije samen te werken. (AFP) In een communiqué van de Griekse minister van Buitenlandse Zaken, Averoff, wordt gezegd, dat het Griekse NAVO-personeel is teruggetrokken „om ernstige redenen, na herhaalde provocaties der Turken. Fatin Zorlu (de Turkse mi nister van Buitnelandse Zaken) kan de terugroeping der Griekse officieren te Iz mir naar eigen believen interpreteren", al dus het communiqué. (Reuter) Ondanks een verbod van de Griekse autoriteiten hebben zaterdag te Athene achthonderd studenten een ant- Turkse betoging gehouden. De politie dreef de demonstranten uiteen. In Turkije werden onder meer in Iz mir massabijeenkomsten gehouden, waarop werd aangedrongen op een deling van het eiland. NICOSIA (Reuter) De Grieks-Cypri sche burgemeesters van de voornaamste steden op Cyprus hebben besloten een dringend beroep op de UNO te doen, onver, wijld troepen te zenden om het leven en de bezittingen van de Griekse Cyprioten te beschermen. Twee gemaskerde mannen hebben zaterdagavond op Noord-Cyprus een Griekse Cyprioot doodgeschoten. Gou verneur Sir Hugh Foot had zondag voor alle belangrijke steden een uitgaansverbod afgekondigd. Zachte drang ATHENE (AFP) Te Athene verluidt dat de Verenigde Staten en enkele andere geallieerde regeringen bij de Griekse re gering „vriendschappelijke stappen" gedaan hebben om haar te bewegen het Britse plan voor Cyprus te aanvaarden. Er zou op ge wezen zijn, dat deze kwestie tot een steeds grotere crisis in het Atlantische bondge nootschap leidt en dat zelfs een plan dat in een beperkte autonomie voor de Cy prioten voorziet, de voorkeur verdient bo ven de huidige toestand. LONDEN (Reuter) Volgens radio- Moskou is een eskader Amerikaanse mili taire vliegtuigen uit de Verenigde Staten naar Cyprus vertrokken, „in het kader van Brits-Amerikaanse voorbereidingen, om in de gang van zaken in Libanon in te grij pen". Radio-Caïro liet weten dat „de revo lutie van het Libanese volk niet tegen de Verenigde Staten en Groot-Brittannië is gericht, maar alleen tegen (president) Sjamoen. Advertentie BARTELJORISSTR HAARLEM TEL. 1343? FERD. BOLSTR 48 A'DAM TEL. 71716? TWEKA STRAND'BADKLEDING EN ZONNIG In woning, werkplaats, school, kantoor, blijft 't heerlijk koel door T u i a v i i De blanken maken vele dingen die wij nooit zullen kunnen maken, doch die wij ook helemaal niet wensen te kunnen maken noch bezitten. NEW YORK (Reuter) Secretaris-generaal Dag Hammarskjoeld van de UNO heeft besloten de eerste bijeenkomst van de UNO-waarnemersgroep te Beirooet bij te wonen. Iïij zal dinsdag uit New York vertrekken en woensdag in Beiroet aankomen. Een UNO-woordvoerder zei dat Hammarskjoelds reis niet door de jongste gebeurtenissen in Libanon was verhaast. Hij wil slechts het gecompli ceerde werk van de waarnemers op gang helpen. Op de Markt in Geleen heeft Koningin Juliana zaterdagmiddag dit stand beeld van haarmoeder, Prinses Wil- helmina, onthuld. Het monument ver zinnebeeldt drie krachten: het beleid van het landsbestuur, verpersoonlijkt in de centrale figuur van Prinses Wilhelmina, en de landbouw en de industrie in de haar flankerende fi guren van een landbouwer en een mijnwerker. Het is vervaardigd door de beeldhouwer P. Roovers. BRUSSEL (ANP) H.M. Koningin Ju liana en Prins Bernhard brengen vandaag en morgen op uitnodiging van Koning Bou- dewijn een onofficieel bezoek aan de we reldtentoonstelling te Brussel. Zij zullen als gasten van Koning Leopold en Prinses Liliane de Réthy op het kasteel Laecken logeren. Het Koninklijk paar wacht een zeer omvangrijk programma. Niet minder- dan twintig paviljoens zullen door Koningin Juliana en Prins Bernhard gedurende deze twee dagen worden bezocht. Om precies tien minuten voor tien land de de regeringsdakota met het Nederlands koninklijk paar op het vliegveld Meis broek, waar koning Boudewijn zijn hoge gasten verwelkomde nadat de Belgische militaire kapel het Wilhelmus had ge speeld. In de Ontvangsthal werd daarna een groot aantal autoriteiten aan Koningin en Prins voorgesteld. Na inspectie van de militaire erewacht vertrok het gezelschap in vier hof auto's naar het kasteel Laecken, dat grenst aan het gigantische expositieterrein van de wereldtentoonstelling. Eertijds werd dit kasteel door een schenking ovei-gemaakt aan het huis van Oranje Nassau. Sinds 1830 behoort het toe aan de Belgische konink lijke familie. Omstreeks half elf arriveerde men op Laecken, waar koning Leopold en prinses Liliane ons Koninklijk paar begroetten. (Men zie ook pag. 7) Zondagmiddag is de 13-jarige Chr. Vel- ders uit Overdinkel in een zwembad te Enschede verdronken. Hoewel de jongen niet kon zwemmen, had hij zich in het diepe bassin begeven. Toen twee zwem mers zagen, dat hij in moeilijkheden ver keerde, brachten zij de jongen, die reeds bewusteloos was, naar de kant. Hoewel kunstmatige ademhaling werd toegepast, overleed de jongen. Een dergelijk ongeluk deed zich voor in een zwembad bij Maarssen. Ook hier was een jongen, de 17-jarige J. van Rossum uit Utrecht, in het diepe bassin gegaan, hoewel hij niet kon zwemmen. Toen zwem mers hem op de bodem van het bad von den, was het reeds te laat. Kunstmatige ademhaling en behandeling met zuurstof apparaten mochten niet meer baten. In de Lek bij Culemborg is de 10-jarige J. Bij er verdronken, die met een broertje naar de rivier was gegaan om te baden. Verwachting tot morgenavond: Overwegend zonnig en warm weer, maar later in de kustpro vincies enige afkoeling. Mor gen in het binnenland kans op enkele verspreid voorkomende onweersbuien. Zwakke tot ma tige, naar noordelijke richtingen draaiende wind. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF PAGINA'S. het goedkoopste goede zongordijn met de sleufjes Het is de taak van de waarnemers on wettige infiltratie van personen of wapens over de Libanese grens tegen te gaan. Vol gens een woordvoerder van de Libanese opstandelingen, aangehaald door radio- Damascus. zullen de UNO-functionarissen de oefenkampen der rebellen slechts met toestemming van het „opperbevel van het volksverzet" mogen bezoeken. Hamars- kjoeld heeft oud-president Galo Plaza van Ecuador, de voormalige UNO-vertegen- woordiger van India Rajesjwar Dajal en de commandant van de Noorse luchtmacht, generaal-majoor Odd Bull, die de leiding zal hebben over de militaire waarnemers, in overeenstemming met een besluit van de Veiligheidsraad benoemd als leden van de internationale groep waarnemers. WASHINGTON (Reuter) Amerikaanse en Britse functionarissen hebben zondag te Washington overleg gepleegd over de toe stand in Libanon, in het bijzonder over de vraag of de pro-westelijke regering de op standelingen in Beiroet, waar het in het weekeinde tot hevige schietpartijen kwam, de baas kan. Minister van Buitenlandse Zaken Dulles ontving verscheidene advi seurs om te beraadslagen over mogelijke Amerikaanse maatregelen ingeval de situa tie erger wordt. De minister zei na een telefonisch onderhoud met de Amerikaanse ambassadeur in Beiroet, dat de toestand ernstig, maar niet alarmerend was. Met het oog op de verscherping van de strijd in Libanon bekortte Dulles zaterdag een be zoek aan de Princeton-universiteit. Functionarissen te Washington zijn van mening, dat de nieuwe aanvallen van de opstandelingen een poging zijn om hun onderhandelingspositie, in het vooruitzicht van een eventuele door de UNO bewerk stelligde vrede, te verbeteren. De toestand, zo verklaarde men, lijkt thans niet zo ge vaarlijk voor de Libanese regering als zaterdag. BEIROET (Reuter) De Amerikaanse ambassade in Beiroet heeft meegedeeld, dat ambassadeur Robert McClintock het State Department heeft verzocht Libanon als in „alarmtoestand" te beschouwen. Dit be tekent, aldus de mededeling, dat alle rege- ringsemployé's die hun gezinsleden wensen te evacueren, dit op kosten van de regering kunnen doen. De ambassade legde er de nadruk op, dat het louter om een voor zorgsmaatregel gaat met het oog op de mogelijkheid, dat de situatie erger wordt. Amerikanen die bij de woelige gedeelten van Beiroet wonen, zal de gelegenheid wor den gegeven naar veiliger delen van de stad te gaan. In Beiroet was het vanochtend tamelijk rustig. Nu en dan valt een schot. De helft van de winkels in het centrum is open. Zaterdag en zondag woedden er hevige straatgevechten. De opstandelingen ge bruikten bazooka's en handgranaten tegen de tanks en pantserwagens, die de stellin gen van de rebellen in het centrum en zuid westen van Beiroet omsingeld hadden. De ziekenhuizen hebben opdracht geen verlies cijfers bekend te maken. In politieke krin gen is men van mening dat de oppositie een demonstratie heeft willen geven van haar macht met het oog op de aanwezigheid van de UNO-waarnemers. Bij het vallen van de duisternis hield het schieten op. De omvang van de schietpartijen was zondag niet zo groot als zaterdag. Volgens waar nemers was het in het grootste deel van de stad betrekkelijk rustig. Het Libanese leger deelt in een commu niqué mede dat er vrijdagavond en zater dag is gevochten tegen opstandelingen in Tripoli en Sidon. Een groep rebellen werd gearresteerd in Noord-Libanon en er wer den verkenningen gedaan in het noordelijk deel van het gebied van Sjoef. (Reuter-AFP) Vampire-straaljagers van de Libanese regering kwamen zater dag in actie tegen sluipschutters van de opstandelingen, die zich in Beiroet op daken hadden verschanst. Toen de gevech-- ten begonnen .ontstond er een paniek op straat, die een geweldige verkeersopstop ping tengevolge bad. In de buurt van het paleis van de president werd hevig gevoch ten en er ontplofte een aantal bommen, waarvan één bij het huis van premier Sami El Solh. In de Trèveszaal aan het Haagse Binnenhof is zaterdag een Nederlands-Russisch luchtvaarlverdrag geratificeerd. Het resultaat der luchtvaartonderhandelingcn tussen de regeringsdelegaties van Nederland en dc Sovjet-Unie betekent voor de K.L.M. dat zij op 21 juli een wekelijkse dienst tussen Amsterdam en Moskou kan beginnen. De vertegenwoordigers der Russische luchtvaartmaatschappij Aeroflot en de K.L.M. zyn tot volledige overeenstemming gekomen inzake de samenwerking op de nieuwe luchtroute. Beide maatschappijen zullen, met ingang van genoemde datum, gedurende deze zomer en komende winter wekelijkse diensten tussen Amsterdam en Moskou in exploitatie nemen. Het ligt in de bedoeling dat, aanvangende zomerdienst 1959, twee maal per week wordt gevlogen. De K.L.M. hoopt de dienst uit te voeren via Warschau met eeri DC-6 B; Aeroflot rechtstreeks met een Tupolev-104 A. Voor de Nederlandse luchfvaartmaat- schappij is de mogelijkheid geopend om in Moskou een kantoor en een commerciële organisatie op te richten. In dit verband is de heer F. W. Telders tijdelijk benoemd tot vertegenwoordiger in de Russische hoofdstad. De Aeroflot zal optreden als generaal-agent van de K.L.M. in de Sov jet-Unie en de K.L.M. zal dat doen voor Aeroflot in ons land. Om het luchtverkeer tussen Amsterdam en Moskou speciaal met het oog op het toerisme te stimuleren, zal de prijs van een enkele reis ongeveer 10 tot 20 percent lager komen te liggen dan de huidige prij zen op luchtlijnen in Europa met Moskou. De K.L.M. zal dinsdags op Moskou vliegen en keert de andere dag terug. Aeroflot vliegt op andere dagen dan de K.L.M. De toespraken In de Trèveszaal hadden de beide dele gaties tegenover elkaar plaats genomen. Terwijl camera's snorden en fotografen op namen maakten, sprak de leider van de Nederlandse delegatie, de heer J. W. F. De ondertekening door de Russische vertegenwoordiger P. J. Zjigarev (tweede van rechts). Aan de linker zijde (tweede van linksde heer Backer, directeur-generaal van de Rijksluchtvaartdienst. Backer, directeur-generaal van de Rijks luchtvaartdienst. Zijn in het Engels ge houden toespraak werd door een tolk ver taald. Aeroflot, aldus de heer Backer, zal in staat zijn een commerciële dienst te ex ploiteren tussen Moskou en Amsterdam, terwijl 'e overeenkomst tevens de moge lijkheid biedt om over Nederlands grond gebied te vliegen op weg naar Brussel en later ook naar Parijs, desgewenst met technische tussenlandingen in Amster dam. De K.L.M. zal in staat zijn een dienst te exploiteren tussen Amsterdam en Mos kou, hetzij rechtstreeks, hetzij via War schau, de Duitse Bondsrepubliek, Berlijn of Kopenhagen en wellicht zal de K.L.M. te eniger tijd ook gebruik maken van de gegeven mogelijkheid om te gaan vliegen op een route via Warschau en Boekarest, naar verder gelegen punten. Hierna sprak de leider van de Russische delegatie, de heer P. F. Zjigarev, hoofd maarschalk der Sovjet-luchtmacht, die on der meer zei, dat Rusland de mogelijkheid overweegt om lid te worden van de I.A.T.A. Aeroflot is van plan, als er te weinig belangstelling voor de vluchten Moskou-Amsterdam bestaat, tussenlan dingen uit te voeren. Advertentie

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 1