Juristen-commissie meldt nieuwe
geheime processen in Hongarije
Congres beknibbelt op
buitenlandse hulp
Zesde Industrialisatienota is
veelal te optimistisch
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
HAMMARSKJOELD BLIJFT
OPTIMISTISCH
HET WEER
AMERIKA 1958
At
Vrouw van Rajk, Petoefi-leden en
vele anderen worden vervolgd
Eisenhower laat een scherpe
waarschuwing horen
Libanese rebellen beweren echter een
derde deel van het land te beheersen
ejoreyof/i
't SILVER STOEPKE
Menado's geëvacueerde
burgers keren terug
ft Ci
't Wordt wéér Si-Si weer
Vrij warm
Het woord is aan
Voltallig personeel van
sigarenfabriek ontslagen
Werkgeversverbonden in adres aan Kamer:
Verdere vermindering van
fiscale druk noodzakelijk
72e JAARGANG No 295
ZATERDAG 28 JUNI 195
303e JAARGANG No 143
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107c
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
DEN HAAG (ANP). De Interna
tionale Juristencommissie in Den
Haag heeft de Hongaarse autoriteiten
vrijdag verzocht nieuwe bijzonder
heden bekend te maken over mevrouw
Julia Rajk, Gabor Tancos en Sandor
Plaraszti, die volgens de jongste door
de juristencommissie ontvangen in
lichtingen, op het ogenblik in het ge
heim te Boedapest terechtstaan.
Men neemt aan, dat zij van verraad
worden beschuldigd.
Mevrouw Rajk, echtgenote van de te
rechtgestelde minister van Buitenlandse
Zaken Rajk, werd onder het regime van
Rakosi vijf jaar gevangen gehouden. Het
werd haar niet toegestaan haar echtge
noot voor zijn terechtstelling te spreken,
maar zij werd overgebracht naar een cel,
waarin zij de geluiden van het ophangen
van haar man kon horen. In juni 1956
werd mevrouw Rajk „met stormachtig
applaus" in de Petoefi-kring welkom ge-
De Oranjeis vrijdag uitgevaren met
vierhonderd scholieren aan boord, die
van Amsterdam tot IJmuiden mochten
meevaren. „Micro toerisme" noemt men
dat. Op pagina 5 vindt de lezer nadere
bijzonderheden. Op de foto ziet men
het vlaggeschip van de „Nederland"
in de sluizen te IJmuiden, waar de jeug
dige reizigers het vaarwel zwaaien.
WASHINGTON (Reuter) Een Con
grescommissie heeft een vermindering
aanbevolen van 872 miljoen dollar voor
het programma voor hulpverlening aan
het buitenland voor 1958/'59 van president
Eisenhower. De subcommissie voor de toe
wijzingen van het Huis van Afgevaardig
den deed deze aanbeveling kort voor het
Huis de buitenlandse hulp verder zou
bespreken. Eisenhower heeft 3.950.092.500
dollar voor het programma gevraagd. Zo
wel het Huis als de Senaat hebben dit be
drag verminderd. De commissie beval aan
het te verstrekken bedrag vast te stellen
op 3.078.092.500 dollar. De commissie stelde
verminderingen voor van de gelden voor
militaire steun, defensiesteun en van de
gelden der ontwikkelingsleningen van de
president.
Eisenhower heeft een verklaring uitge
geven, waarin hij zegt „diep teleurgesteld"
te zijn door de aanbeveling der commissie.
„Om een oorlog te voeren en te winnen,
heeft men munitie nodig. Voor het winnen
van de vrede zijn wederzijdse hulpbron
nen en opofferingen vereist. De dollars
van de wederzijdse hulpverlening en spe
ciaal de voor economische doeleinden uit
getrokken gelden vormen de munitie, nodig
om de strijd voor de vrede te voeren en te
winnen.
Indien het Congres gehoor zou geven aan
de aanbeveling van de commissie om het
gevraagd bedrag met 872 miljoen dollar
te verminderen, zou dit, naar ik vrees, de
vrije staten ernstig nadeel berokkenen.
Tevens zou hiermede de veiligheid der
Verenigde Staten in gevaar worden ge
bracht; aldus Eisenhower.
DJAKARTA (Reuter) Volgens een
mededeling van radio-Djakarta van vrij
dag was Menado geheel door de bevolking
verlaten toen de regeringstroepen donder
dag de stad binnentrokken. De mensen
kwamen in kleine aantallen terug toen
vliegtuigen van het Indonesische leger
over het platteland buiten de stad vlogen
en de val van Menado bekend maakten.
Inmiddels is de normale bedrijvigheid in
de stad herleefd.
Advertentie
Wat
voor weer wordt het
to ?i,l
de edelste vruchtcnlimonade
'illlll'
uit klinkklaar (ruit 1
Verwachting tot morgenavond:
Droog, overwegend zonnig en
vrij warm weer. Weinig wind.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN PAGINA'S.
WAARIN OPGENOMEN ERBIJ
NEW YORK (Reuter) Hammars-
kjoeld heeft vrijdag het overleg over de
Libanese crisis voortgezet, maar ook aan
dacht gewijd aan andere zaken. Dit wordt
gezien als een aanwijzing, dat de toestand
in Libanon niet meer zo spannend is, dat
Hammarskjoeld alle andere zaken terzijde
moet schuiven om zich op deze kwestie
te concentreren. Het optimisme, dat de
secretaris-generaal van de UNO bij zijn
terugkeer in New York uit het Nabije-
Oosten aan de dag had gelegd, heeft aan
leiding gegeven tot de veronderstelling,
dat Hammarskjoeld van president Nasser
een soort toezegging zou hebben gekregen
tot vermindering van de spanning in
Libnon.
WASHINGTON (Uri) De Verenigde
Staten delen het standpunt van Ham
marskjoeld, dat de UNO-waarnemers een
kans moet worden gegeven de gemoede
ren in Libanon tot bedaren te brengen
voordat krachtiger maatregelen worden
genomen, zo hebben officiële woordvoer
ders in Washington verklaard. Intussen
gaan er in het Congres steeds meer stem
men op voor een onmiddellijke actie om
een gewapende politiemacht naar Libanon
te zenden. Frankrijk zou de Verenigde
Staten en Groot Brittannië ervan in ken
nis hebben gesteld, dat ook Franse troepen
zullne deelnemen aan een eventuele Ame-
riaans-Britse actie in Libanon.
NEW YORK (Reuter) De Libanese
UNO-vertegenwoordiger dr. Karim Az-
koel, verklaarde evenwel, dat er geen re
den is voor „het optimisme, dat de laatste
tijd in sommige kringen is geuit". Volgens
Azkoel komen er in toenemende mate,
mannen en wapens heimelijk Libanon
binnen. Binnen een uur na Azkoels ver
klaring liet Hammarskjoeld mededelen
dat hij de inhoud ervan ter kennis had
gebracht van de groep UNO-waarnemers
in Libanon met de opdracht hier onver
wijld aandacht aan te schenken. Waar
nemers menen dat deze snelle reactie van
Hammarskjoeld een uitdaging is aan het
adres van de Libanese regering, om be
wijzen voor haar beschuldigingen over te
leggen. Zij menen ook dat Hammarskjoeld
geneigd is de toestand in Libanon als een
binnenlandse aangelegenheid te beschou
wen. Hammarskjoeld zou van mening zijn,
dat de verklaring van dr. Azkoel „over
dreven" is.
DAMASCUS (Reuter) Radio-Damas
cus heeft vrijdagavond gemeld, dat Liba
non provocerend tegen de Verenigde Ara
bische Republiek is opgetreden door met
een bommenwerper een aanval op een
Syrisch dorp te ondernemen. Het toestel
liet donderdag vijf kilometer van de Liba
nese grens een bom vallen, aldus de
zender.
CAIRO (AFP) Volgens Abdallah Jafi,
een der leiders van de oppositie tegen pre
sident Sjamoen wordt met de vorming
van een revolutionaire regering tot een
geschikt ogenblik gewacht, zo meldt radio-
Cairo. Een andere leider van de opstande
lingen, Foead Ammoen, heeft gezegd dat
troepen uit Jordanië en Irak aan de kant
van de regering vechten. De beide leiders
hebben zich volgens de radio uitgesproken
tegen het zenden van een internationale
politiemacht naar Libanon.
BEIROET (Reuter) Volgens het natio
nale verenigde front, de politieke organi
satie die achter de opstand staat, hebben
de rebellen drie kwart van het land in
handen en steund 'n evengroot deel van de
bevolking de opstandelingen. Foead
Ammoen een vroegere directeur van het
Libanese ministerie van Buitenlandse Za
ken, beweert dat zes van de acht politieke
partijen tegen het huidige bewind zijn ge
kant, voorts alle vroegere premiers, ka
mervoorzitters en geestelijke leiders. Naar
zijn zeggen is er inderdaad sprake van
interventie en infiltratie, maar dan „van
de zijde van Syrische vluchtelingen in
Libanon en ook uit Jordanië, Irak en
Turkije, die wapens leverden aan rege
ringsgezinde burgers". Hij beweert dat
driehonderd Jordaanse en Iraakse be
roepssoldaten in uniform bij Tripoli aan
regeringszijde vechten.
Overmacht
(Reuter) In een communiqué van het
Libanese leger wordt gezegd, da tinfil-
tranten in het gebied van Tripoli werden
teruggeslagen. Elders in het noorden van
het land hielden de regeringstroepen
eveneens stand. Hier hebben de opstande
lingen een vijfvoudige overmacht.
WASHINGTON (Reuter) Libanon
krijgt 65.000 ton tarwe uit de Amerikaanse
voorraad van overtollige levensmiddelen
om „verlichting te brengen in een moei
lijke toestand
heten, waarvan de leden spraken over
het eerherstel van haar echtgenoot. Be
halve aan de plechtigheden bij het postu
me eerherstel van haar man heeft me
vrouw Rajk zich niet met de politiek in
gelaten, aldus een bekendmaking van de
in 's Gravenhage gevestigde Internatio
nale juristencommissie.
Er werd haar een schadeloosstelling van
200.000 forint toegekend.
Toen de Russische troepen in novem
ber 1956 Boedapest binnentrokken en de
Hongaarse opstand onderdrukten, vlucht
te mevrouw Rajk met Imre Nagy in de
Joegoslavische ambassade. Zij heeft de am
bassade verlaten met een vrijgeleide van de
Hongaarse regering. Ook Tancos en
Haraszti zochten hun toevlucht in de
Joegoslavische ambassade. Beiden waren
lid van de Petoefi-kring. In de aktie van
beschuldiging tegen Imre Nagy wordt van
Tancos gezegd, dat hij de Petoefi-kring
heeft gemaakt tot een ontmoetingspunt
voor vijandige elementen en tot een fo
rum voor aanvallen tegen de partij en de
staat".
De Internationale Juristencommissie
wijst op de op 20 juni door de Hongaarse
procureur-generaal, Szenasi, afgelegde
verklaring, volgens welke er na de te
rechtstelling van Imre Nagy, Pal Maleter
en hun medestanders geen grote processen
meer in voorbereiding zijn.
De commissie vestigt in haar bekend
making de aandacht van de wereld „op de
algemene aanval, die wordt ontketend
tegen degenen, die op de een of andere
wijze worden vereenzelvigd met de idea
len van de opstand van oktober en zulks
door de elementaire vereisten van recht,
wet en menselijkheid te negeren".
De internationale juristencommissie
heeft voorts bekendgemaakt, dat op 22
mei een Hongaarse rechtbank in een ge
heim proces zes studenten ter dood heeft
veroordeeld, die beschuldigd werden van
het revolutionaire blad „Elunk" ten tijde
van de Hongaarse opstand. Eén van de
andere twaalf verdachten kreeg levens
lange gevangenisstraf, elf werden tot tij
delijke gevangenisstraffen veroordeeld en
één werd vrijgesproken.
De advocaten van de verdachten moes
ten onder ede verklaren geen inlichtingen
De hoofdredacteur van ons blad,
de heer Simon Koster, is terugge
keerd van een verblijf van een zes
tal toeken in de Verenigde Staten
en heeft zijn indrukken van deze
rondreis neergelegd in een reeks
artikelen, die onder de titel „Ame
rika 1958" binnenkort in ons blad
zal worden gepubliceerd.
Het bezoek van de heer Koster
aan de „States" vormde een weer
zien, aangezien hij daar tot voor
vijf jaren zijn werkkring had Uiter-
aard beschikt hij daardoor over in
teressant vergelijkingsmateriaal
tussen de situatie van toen en die
van nu, wat in enkele der artikelen
tot uiting komt. Het eerste artikel,
dat over enige dagen zal verschij
nen, is daarvan reeds een voor
beeld: er blijkt in Washington in
die vijf jaren wel iets veranderd te
zijn.
De Bond van Nederlandse Architecten
heeft in de tuin van het Stedelijk Mu
seum te Amsterdam een tentoonstelling
ingericht, die is gewijd aan „Het huis
in de buurt". Een kijkje in de tuin.
Nadere bijzonderheden op pag. 3).
over de vonnissen te verstrekken, aldus
de Internationale Juristencommissie.
BOEDAPEST (Reuter) Hongarije is
niet van plan inlichtingen te verstrekken
aan de speciale commissie van de UNO
voor Hongarije, zo heeft een regerings
woordvoerder te Boedapest meegedeeld.
De Hongaarse regering blijft van oordeel,
zo zei hij, dat genoemde commissie „een
willig werktuig is in handen van zekere
imperialistische mogendheden en dat zij
zich mengt in de binnenlandse aangelegen
heden van Hongarije".
Op vragen om bijzonderheden over het
proces tegen Nagy en de zijnen wilde de
woordvoerder geen antwoord geven, om
dat de journalisten zich zijns inziens ook
met de binnenlandse zaken van Hongarije
bemoeiden.
WENEN (Reuter) In de Zuidhon-
gaarse stad Szeged hebben zaterdag
twaalfhonderd personen een zwijgende
protestbetoging gehouden naar aanleiding
van de terechtstelling van Imre Nagy en
zijn medewerkers. De deelnemers, die
zwarte armbanden droegen, kwamen sa
men op een plein in het centrum. Toen
de politie verscheen ging het merendeel
van de demonstranten naar huis of nam
zijn rouwband af.
Galsworthy:
De openbare mening is de Wet altijd
vooruit.
Al het personeel van de Nederlandse si
garenfabriek Dejaco te Culemborg is ont
slag aangezegd. Het betreft hier ruim hon
derd personen. Reden van het ontslag is
de moeilijke tabakspositie waarin het be
drijf is komen te verkeren. Het bedrijf
heeft in de laatste weken niet de benodig
de Sumatratabakken kunnen aankopen om
de produktie de komende tijd gaande te
houden. Ontslagvergunning is voor het ge
hele personeel aangevraagd.
Advertentie
OVER
GESLAAGD
EEN NIEUWE CAMERA
FOTOHANDEL HEUPERS LOHR
Zandvoortselaan 163 - Heemstede
tel. 26455
Advertentie
EEN GOED HORLOGE-
EEN MOOI EXAMENCADEAU!
Voor jongens reeds van 49.7 5 af
Voor meisjes reeds van 57.50 at
DE GEZAMENLIJKE WERKGEVERSVERBONDEN het Centraal Sociaal
Werkgevers Verbond, het Katholiek Verbond van Werkgeversvakverenigingen en
het Verbond van Protestants-Christelijke Werkgevers in Nederland hebben aan
de Tweede Kamer een adres gestuurd over de zesde Industrialisatienota. De ver
bonden merken op dat de minister zich op het standpunt stelt dat de bruto-inves-
teringen in de industrie tussen medio 1957 en medio 1962 in totaal tenminste onge
veer 11 miljard gulden zullen moeten bedragen, indien wordt gerekend in prijzen van
1957. Deze schatting is te gering in verhouding tot de behoefte aan een omvang
rijker investeringsvolume aldus de verbonden in het bijzonder ook ten ge
volge van de alom in de wereld voortgeschreden techniek. De extra investeringen,
welke onvermijdelijk uitvloeisel zijn van het moeten werken voor een grotere, (Euro-)
markt, waaraan de noodzaak van toenemende specialisatie en mechanisering in
herent is, komen in de taakstelling onvoldoende tot hun recht. Wat de beschikbare
middelen betreft staat in het adres, dat de minister zich vrij optimistisch uit over
de vraag of de nationale besparingen, nodig ter financiering van de industrialisatie-
taak, ter beschikking zullen komen. Sinds medio 1956 is wat de besparingen betreft
een achterstand ontstaan ten opzichte van de taakstelling, aldus de verbonden. De
behoefte aan toenemende particuliere industrialisatie valt samen met grote open
bare kapitaalinvesteringen, zoals voor het Deltaplan, de ontwikkeling van de kern
energie, wegen- en havenaanleg. De nota is bepaaldelijk te optimistisch met be
trekking tot de mogelijkheden van voortgezette zelffinanciering; de daling van de
winsten in het jongste verleden maant hier tot grote voorzichtigheid.
De werkgevers pleiten vervolgens voor
vermindering van fiscale druk. Zij achten
een herleving van de faciliteit van de ver
vroegde afschrijving noodzakelijk. Dit
zou de investeringsbeduchtheid vermin
deren. Ook moet de investeringsaftrek
verder worden verruimd. De verbonden
achten het vanzelfsprekend dat de thans
van kracht zijnde tijdelijke verhoging van
de vennootschapsbelasting met 4 punten
aan het eind van 1958 inderdaad, in over
eenstemming met de geldende wet, zal
vervallen.
Wat de door minister Zijlstra gepropa
geerde fusie van bedrijven betreft, mer
ken de verbonden op dat ruil van aande-
lenpaketten fiscaal vrijwel steeds onmo
gelijk wordt gemaakt door de regeling
inzake het zogenaamde „aanmerkelijk be
lang". De verbonden menen dat de mo
gelijkheid van het afsluiten van onderne
mersovereenkomsten op de Euromarkt
behouden dient te blijven. De onduidelijk
heid van de desbetreffende bepalingen van
het E.E.G.-verdrag en de onzekerheid met
betrekking tot de wijze van uitwerking
daarvan, zijn derhalve zeer te betreuren.
Exportkredieten
De minister van Economische Zaken,
verwijzend naar desbetreffende acties van
het bedrijfsleven, zegt in de nota, dat alle
aandacht aan de exportfinanciering en de
exportkredietverzekering wordt besteed.
Het is daarom volgens de verbonden te
leurstellend, dat de minister ten aanzien
van de exportfinanciering slechts toezegt
de ontwikkeling terzake nauwlettend te
volgen en volstaat met de opmerking, dat
de regering reeds eerder steun heeft ver
leend aan de exportfinanciering door het
verstrekken van een liquiditeitsgarantie.
De vraag moge worden gesteld, waarom
de regering geen verhoging van deze li
quiditeitsgarantie overweegt. Wat de ex
portkredietverzekering betreft is een be
spoediging van de procedure niet voldoen
de. Een soepele behandeling van de kre
dietverzekering, ook voor aanvragen van
kleine omvang, waarbij vooral op de ex
portbevorderende aspecten wordt gelet, is
van nog groter belang.
In de Industrialisatienota wordt meege
deeld, dat de exporttoeneming in de ja
ren 1952-1957 ongeveer 50 percent heeft
bedragen. Ook in vergelijking met ande
re landen heeft de Nederlandse industrië
le export zich niet onbevredigend ontwik
keld. Op grond van de exportstijging in
de voorafgaande periode lijkt naar de me
ning van de minister van Economische
Zaken een jaarlijkse vergroting van de ex
port met gemiddeld 5 a 6 percent in de ko
mende vijf jaren niet onbereikbaar. Het
verbaast de verbonden dan echter even
verder in de nota te moeten lezen, dat
door het Nederlandse bedrijfsleven „de
buitenlandse afzet nog te veel als een
sluitpost wordt beschouwd en dat men
zich in verschillende gevallen te weinig
inspanning getroost om nieuwe afzetmark
ten te veroveren."
De verbonden merken ten slotte op, dat
zij in het bovenstaande een aantal wen
sen naar voren hebben gebracht, waarbij
zij zich zeker wat de belastingpolitiek be
treft beperkingen hebben opgelegd, in
hoofdzaak in verband met de budgettaire
positie van het rijk. Met des te meer klem
menen zij er daarom op te mogen wijzen,
dat, vooral tegen de achtergrond van hun
visie op de omvang van taakstelling en
beschikbare middelen, deze wensen als mi-
nimumwensen moeten worden beschouwd
en zij vertrouwen, dat de Tweede Kamer,
gezien het grote belang van deze materie,
hieraan volle aandacht zal willen geven.
Advertentie
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL. 717162
FALCON REGENJASSEN
Advertentie
PRISM A-H O R L O G E S
verkrijgbaar bij
De kleine zaak met de grootste keuze
Grote Houtstraat 49 Haarlem
Telefoon 20049