Droog en vrij warm weer
Wereldnieuws
Nieuwe Excelsior-leiding gaat
„nu gauw aan het werk"
NAAIMACHINES
och ió het
zo
2
VERGADERING TE ROTTERDAM
Aandeelhouders Zwolsman
uiten kritiek op tantièmes
De plannen voor Europoort-
hoogovenbedrijf
Inschrijving opengesteld
op schatkistpromessen
Kerkelijke lening
„Soerowinangoen"-
middelen in Nederland
bijna uitgeput
Jansen en Sutorius passeert
dividend
De Indonesische export
Cementfabriek in Padang
thans ook overgenomen
„De Bijenkorf" emitteert
2.560.000 a 200 percent
Sarakreek Goudvelden
Nettowinst Ver. Pharnu
Fabr. met 25 percent
gestegen
Kort economisch nieuws
uit binnen* en buitenland
Haarlemmer krijgt 2Vz jaar
voor overval in Hilversum
Panda en de Yo«*Yo*jager
Kapitein „Nigeria" niet
schuldig aan ontploffing
Prof. dr. W. H. Arisz
nam afscheid
Vijf doden in het verkeer
Tot landen gedwongen
Amerikanen vrijgelaten
Planten
met ogen
1
J 8 JULI 195 8
De in de Beatrixzaal van het Groothan
delsgebouw te Rotterdam gehouden verga
dering van aandeelhouders in de n-v. Me-
taalbuizenfabriek Mij. „Excelsior" is met
algemene stemmen akkoord gegaan met
het rapport, uitgebracht door de heren mr.
J. Bosman, prof. J. Brands en A. H. Sillem
en heeft dientengevolge tijdelijk tot com
missarissen benoemd de heren ir. M. J. F.
W. G. Bolderdjjk, ir. H. I. Keus en J. A. Ha
verkamp, waarbij ir. Bolderdijk tijdelijk
wordt belast met de uitoefening van de be
voegdheden van president-directeur. De
vergadering stond onder leiding van de
voorzitter van de Kamer van Koophandel
te Rotterdam, mr. K. P. van der Mandele.
Aanwezig of vertegenwoordigd waren
3.207.200 gulden aan aandelen, recht ge
vende op 3207 stemmen.
Op vragen van de vroegere directeur, de
heer W. Bamberger, antwoordde mr. Van
der Mandele met te verwijzen naar het
rapport, waarin de verwachting wordt uit
gesproken, dat de geldgevers in samen
werking met de nieuw benoemde leiding
binnen afzienbare tijd een oplossing voor
de verbetering van de iiquiditeitspositie
van de vennootschap zullen vinden. De
stemming op de vergadering van aandeel
houders A is aldus geweest, dat slechts
één stem van de tien zich tegen verklaar
de.
Op andere vragen uit de vergadering
antwoordde mr. Van der Mandele, dat pas
na enige tijd gezegd zal kunnen worden of
het bedrijf levensvatbaarheid heeft en dan
zal ook het besluit genomen kunnen wor
den, of de tegenwoordigs directeuren al
dan niet gecontinueerd kunnen worden. De
spreker gelooft dat het in het belang van
aandeelhouders is als men nu snel aan het
werk kan gaan. Over niet al te lange tijd
Op de jaarvergadering der n.v. Verenig
de Aannemers Bedrijven voorheen Zwols
man zijn de jaarstukken goedgekeurd met
838 tegen 53 stemmen. De heer J. F. C.
Vervloet werd als commissaris herkozen.
Het dividend werd vastgesteld op 6 per
cent.
Het bestuur van de n.v. verklaarde in
antwoord op vragen dat de tantièmes dit
jaar in een andere verhouding staan tot
het dividend dan vorig jaar het geval was,
omdat over 1956 een dividenduitkering uit
de agio-reserve heeft plaats gevonden ter
wijl tantièmisten over 1956 minder aan
hun trek waren gekomen. De verlaging
van het dividend werd verklaard uit de
moeilijke situatie in de bouwwereld in
1957 de scherpe concurrentie en voorts uit
de onvoorzienbare ontwikkeling in Indo
nesië. De huidige risicodekking wordt vol
doende geacht, mede in verband met de
conservatieve waardering der activa. De
directie verklaarde dat geen onverantwoor
de expansie plaats vindt en dat de be
staande aannemingsbedragen uit norma
le contracten voortvloeien. In antwoord
op een desbetreffende vraag werd --nog
medegedeeld dat de eigen bouwobjecten
gericht zijn op een meer constante bezet
tingsgraad. Hét ligt zeker niet in de be
doeling de gebouwde panden in eigen ex
ploitatie te nemen. De directie verklaar
de geen achterstallige belastingschulden
over 1957 te hebben.
Mr. J. Wilkens is wegens gezondheids
redenen afgetreden als commissaris.
Voorts is als commissaris afgetreden dr.
ir. J. G. Schlengemann. Beide commissa
risplaatsen blijven onvervuld. De heer
F. Dijkstra is benoemd tot directeur der
vennootschap. Wat de gang van zaken in
het lopende boekjaar betreft werd door het
bestuur medegedeeld, dat verwacht wordt
dat 1958 niet minder gunstig zal zijn dan
1957 is geweest.
Van de zijde van het curatorium der
Staals1ndiestichting te Rotterdam wordt
meegedeeld, dat berichten, die de indruk
wekken dat de uitvoering van de plannen
voor het vestigen van een hoogovenbedrijf
aan de Europoort aanzienlijke vertraging
zou ondervinden, onjuist zijn.
Daar tengevolge van aan elk plarmings-
werk verbonden faktoren de definitieve
afmetingen en de indeling van het beschik
bare terrein slechts kort geleden bepaald
konden worden, is het mogelijk dat een
kleine vertraging kan optreden bij het uit
brengen van het desbetreffende advies, in
enkele persberichten „voorproject" ge
noemd. Het is niet juist dat het de wens
van de initiatiefnemers zou zijn, dat Krupp
20 percent van het aandelenpakket voor
zijn rekening neemt.
Het ministerie van Financiën deelt me
de, dat op maandag 14 juli 1958 ten kanto
re van de agent van het ministerie van
Financiën te Amsterdam de inschrijving
zal worden opengesteld op schatkistpro
messen met een looptijd van respectieve
lijk drie, zes, negen en twaalf maanden,
tot een bij de toewijzing vast te stellen be
drag.
De schatkistpromessen zijn, zoals ge
bruikelijk, groot 100.000,— en worden uit
gegeven onder dagtekening van 16 juli
1958. De prijs, waartegen wordt ingeschre
ven, dient te worden uitgedrukt in een dis
contopercentage per jaar, afgerond tot op
zestienden. De storting van het verschul
digde bedrag wegens toegewezen pro
messen dient te geschieden uiterlijk op
16 juli 1958 vóór 12.30 uur.
Onder andere bij Ingwersen en Co. te
Amsterdam staat de inschrijving open op
120.000 5 percent obligaties, in stukken
van 1.000 en 500, ten laste van de Ge
reformeerde Kerk van Bodegraven, tot de
koers van 100 percent. De betalingsdatum
is 1 augustus.
De lening zal een looptijd hebben van
ten hoogste dertig jaar en worden afgelost
in de jaren 1959 tot en met 1988 in jaar
lijkse termijnen van ƒ4.000. Vervroegde,
gedeeltelijke of algehele aflossing zal
slechts zijn toegestaan, van 1 aug. 1965 af.
De opbrengst van de lening zal dienen ter
financiering van een grondige restauratie
en modernisering van het kerkgebouw.
voorlopig geschat op een half jaar zal
aan de vergadering van aandeelhouders
een volledig relaas over de stand van za
ken kunnen worden voorgelegd. „Mis
schien", zo zei de voorzitter, „kunnen
wij dan constateren, dat alles nog wel
meevalt".
De betrokken financiële lichamen heb
ben blijk gegeven te willen medewerken.
„Schiedam" produceert nog in behoorlijke
mate, „Oosterhout" in bescheiden mate
De bezuinigingen werken al door en op
technisch gebied zijn al verschillende
moeilijkheden overwonnen", aldus is van
bevoegde zijde aan mr. Van der Mandele
verzekerd.
Bij acclamatie werd toen het rapport
goedgekeurd en het drietal commissaris
sen met de aan hun functie verbonden be
voegdheden benoemd. Hiervan is de con
sequentie, aldus mr. Van der Mandele
dat nu de schorsing van de directeuren is
opgeheven. Alle heren krijgen nu de tijd
om te tonen wat zij kunnen.
Na de eerste liquidatie-uitkering in
Nederlandse courant 200,-- per aandeel
en rekening houdend met de lopende ver
plichtingen, zijn de middelen in Nederland
van de n.v. Cultuur Maatschappij „Soero-
winangoen" nagenoeg uitgeput, zo deelt
Geo Wehry namens de directie in Djakar
ta mede. Deze beschikt niet over voldoen
de gegevens om het saldo in Indonesische
courant per ultimo december 1957 te kun
nen noemen. Begin december werden alle
ondernemingen onder beheer gesteld, in
clusief het bedrijf van de directie te Dja
karta, Geo Wehry en Co. n.v.
Het volledige Europese stafpersoneel is
inmiddels gerepatrieerd. De beschikbare
middelen per 31 oktober 1957 beliepen on
geveer rp. 140.000, waarbij rekening is ge
houden met de liquidatieuitkering van
rp. 50 per aandeel, die vanaf 2 december
1957 betaalbaar werd gesteld. Aangeno
men wordt dat dit bedrag bij de inbeheer-
neming nog aanwezig was.
De omzet van de n.v. machinefabriek
v/h Jansen en Sutorius te Utrecht is,
blijkens het verslag, in 1957 bij gelijk
blijvende produktie met 7 percent geste
gen. Er trad een merkbare verschuiving
op naar de exportsector, waai-van het
aandeel in de totale omzet met 11 percent
steeg tot 38 percent. Daar de winstmarge
op exportorders geringer is dan op de
binnenlandse, daalde het bedrijfsresul
taat. Hier waren ook de sterk gestegen
loonkosten en een constructieherziening
debet aan.
Het saldo bedrijfsrekening inclusief di
verse baten beliep 292.300 (v.j. 364.435).
Na afschrijvingen en reserveringen res
teert een winstsaldo van 37.766
137.469). Dit bedrag maakt het niet
mogelijk het primaire dividend uit te ke
ren (6 percent). Het wordt naar nieuwe
rekening overgebracht.
De komende Euromarkt zal van de ven
nootschap veel krachtinspanning vereisen.
Hiertoe heeft de directie in 1957 enige be
slissingen genomen van ingrijpende aard,
die weliswaar de resultaten ongunstig heb
ben beïnvloed, maar die onontkoombaar
waren om de mogelijkheden voor de toe
komst veilig te stellen.
De uitvoerhandel van Indonesië is in het
eerste halfjaar van 1958 gedaald tot zestig
percent van de export in dezelfde periode
van verleden jaar en tot vijftig percent
van die gedurende het eerste halfjaar van
1950, - het eerste halfjaar na de soeverei
niteitsoverdracht.
Voor juni 1958 was het exportindex cij
fer 57 (1950 100), tegen 50 in mei, 40 in
april, 44 in maart, 74 in februari en 36 in
januari. De cijfers voor de overeenkomstige
maanden van 1957 waren respectievelijk
75, 69, 63, 137, 79 en 87.
In Djakarta werd maandag meegedeeld,
dat de Nederlandse cementfabriek te Inda-
rung, bij Padang, door een Indonesische
directie is „overgenomen". Tot nieuwe di
recteur werd door de regionale militaire
gezaghebber benoemd de heer Sudjaga.
Toen tijdens de anti-Nederlandse cam
pagne de Nederlandse bedrijven in Indo
nesië werden overgenomen, week midden-
Sumatra, dat toen onder gezag stond van
de opstandige kolonel Ahmad Hussein, van
de algemene gedragslijn af en stond hij de
Nederlandse bedrijfsleiders toe de leiding
over hun bedrijven te blijven voeren. De
cementfabriek in Indarung produceert
jaarlijks ongeveer 200.000 ton.
In aandelen en niet royeerbare
certificaten
Van 15 juli af zal bij de Amsterdamse
Bank n.v. en Labouchère en Co. n.v. de in
schrijving openstaan op nominaal
2.560.600, in gewone aandelen respectie
velijk niet-royeerbare certificaten van ge
wone aandelen, in stukken van 200 en
1000 aan toonder, in de n.v. magazijn
„de Bijenkorf" te Amsterdam, tot de
koers van 200 percent. De stukken zijn
voor de helft gerechtigd tot het dividend
over 't boekjaar 1 februari 195831 janu
ari 1959 en ten volle tot het dividend (fver
de volgende boekjaren. De inschrijving
staat uitsluitend open voor houders van
claims en wel in dier voege, dat houders
van claims van gewone aandelen 't recht
hebben in te schrijven op gewone aandelen
en/of niet-royeerbare certificaten, uitge
geven door het administratiekantoor In
terland n.v., en dat houders van claims
van niet-royeerbare certificaten uitslui
tend kunnen inschrijven op niet-royeerba
re certificaten, waarbij nominaal ƒ800 be
staand kapitaal recht geeft tot inschrijving
op nominaal 200 nieuw kapitaal. De stor
tingsdatum is 15 augustus.
De opneming van de thans uit te geven
aandelen en certificaten, alsmede de door-
eenleverbaarheid met de reeds genoteer
de stukken, zullen worden aangevraagd.
De Vereeniging voor den Effectenhandel
heeft bepaald dat de claimhandel zal aan
vangen op 9 juli.
In de loop van 1958 zijn belangrijk meer
middelen nodig voor de financiering van
de voorraden dan op 31 januari. Aangezien
de directie in de naaste toekomst voort zal
gaan met uitbreiding van haar activitei
ten zowel bij Bijenkorf als Hema, heeft
zij het nuttig geacht over te gaan tot de
huidige uitgifte, die er mede op gericht is
bij de financiering van deze expansie het
evenwicht tussen eigen en vreemd vermo
gen te handhaven. Hoewel de thans ver
streken maanden van het lopende boek
jaar een aanwijzing geven, dat ook dit
jaar het bedrijf zich niet geheel zal kun
nen onttrekken aan de invloed van de hui
dige economische situatie, meent de direc
tie anderzijds toch, dat zij de rendabiliteit
ook over het vergrote kapitaal op een
bevredigend niveau zal kunnen handha
ven.
In het verslag over 1957 der Sarakreek
Goudvelden n.v. wordt medegedeeld, dat de
produktiekosten per gram gewonnen goud
in 1957 Ned. ƒ0.10 lager zijn geweest dan
in 1956. De totale goudproduktie bedroeg
108.490.8 gram (v.j. 113.754,2 gr.). De
goudvoorraad bedroeg op het einde van
het jaar 53.218,2 gram (v.j. 41.410,7 gr.).
De verkopen op de vrije markt te Para
maribo beliepen 95.499,8 gram (v.j. 80.215,1
gr.); die aan de Surinaamse Bank waren
nihil (v.j. 69.614,1 gr.). Totaal is verkocht
96.500,1 gram (v.j. 150.579.2 gr.). De bruto
exploitatie opbrengst bedroeg 481.709
(v.j. 493.693). Door inkoop van nom.
29.000 eigen aandelen, welke zijn inge
trokken bedroeg het uitstaande aandelen
kapitaal op 31 december 1957 1.030.000.
Het saldo winst 1957 bedraag 457 (v.j.
verlies 24.146), waardoor het totale ver-
liés wordt vermindert tot' 470.212.
De Verenigde Pharmaccutische Fabrie
ken n.v. te Apeldoorn heeft over 1957, bly
kens het verslag, een bruto-saldo exploita
tierekening behaald van 3.057.117 (v.j
2.922.426). Het saldo diverse baten en las
ten beliep 152.762 77.248). Na aftrek
van algemene bedrijfskosten ad 2.258.739
2.043.413), afschrijvingen ad 363.609
365.253), dotatie aan de reserve ad
150.000 50.000) en reserve belastingen
en diverse belangen ad 211.000 360.000)
resteert een verdeelbare nettowinst ad
226.531 181.008). Voorgesteld wordt een
dividend van 9 percent (8 percent).
In de alkaloïden-sector konden de geste
gen grondstoffenprijzen en toenemende
kosten door een grotere export grotendeels
worden opgevangen. De omzet in de Zwit
sal-afdeling, zowel in binnen- als buiten
land, nam wederom toe. In dit verband
merkt het verslag op, dat de gewijzigde
conjunctuur voor het bedrijf, gezien de
verhoogde omzetten, geen nadelige gevol
gen heeft gehad.
De in de afgelopen jaren gedane inves
teringen in de vorm van nieuwe appara
tuur voldoen geheel aan de verwachtingen
Gewerkt wordt aan een verdere uitbreiding
van de serie produkten in de alkaloïden-
zowel als in de specialite-sector.
Ter afronding van het fabriekscomplex
werden enige woningen met terreinen aan
gekocht, waardoor de vennootschap thans
beschikt over een aaneengesloten indu
strieterrein, dat bij een toekomstige ver
dere expansie van het bedrijf van grote
waarde zal blijken te zijn. De omzetten
over de afgelopen zes maanden zijn hoger
dan in de overeenkomstige periode van
1957, zodat, indien zich geen onverwachte
gebeurtenissen voordoen, ook over 1958 een
bevredigend resultaat mag worden ver
wacht.
Th. van Broekhoven f
Te Nijmegen is op 56-jarige leeftijd overleden
de directeur van de Automatic Screw Works te
Nijmegen, de heer Th. van Broekhoven. Hij was
sedert 20 jaar aan dit bedrijf verbonden, de laat
ste jaren als directeur. Hij was hoofdbestuurslid
van de Nederlandse Unie van Metaalgieterijen en
Aanverwante Bedrijven en tevens bestuurslid van
de Contactgroep Metaal en Electrotechnische In
dustrieën. Hij was bestuurslid van het Clearing-
instituut voor Waterleidingen en lid van de Ka
mer van Koophandel en Fabrieken voor Nij
megen.
De rechtbank te Amsterdam heeft uit
spraak gedaan tegen twee van de drie
verdachten van de mislukte roofoverval op
een Hilversumse apotheker op 19 janua
ri. De 26-jarige B. K. uit Haarlem werd
veroordeeld tot 2'/» jaar gevangenisstraf
evenals de 23-jarige fotograaf A. B. K. uit
Amsterdam. De zaak tegen de derde ver
dachte, de 24-jarige kunstschilder B. W.
G. uit Amsterdam, werd aangehouden om
dat de rechtbank een tweede psychiatrisch
rapport noodzakelijk achtte.
Het omvangrijke gebied van hogelucht-
druk tussen de Britse eilanden en de Azo-
ren trekt langzaam in noordoostelijke
richting en breidt zich cfoer het gehele
vasteland van West-Europa uit. In Enge
land loste ook de daar aanwezige wolken
laag gisteren op en kwamen in het bin
nenland maximumtemperaturen voor van
24 tot 27 graden. Het gebied, waarin vrij
wel geen bewolking voorkomt, naderde in
de loop van de nacht over de Noordzee ons
land en dinsdagmorgen kwamen in het
zuidwesten van het land reeds vroeg in
de ochtend perioden met zonneschijn voor.
Verwacht mag worden dat het zonnige
weer zich morgen ook tot over het noord
oosten van het land zal uitbreiden. Langs
de flank van het grote hogedrukgebied
trekken op de oceaan enige storingen met
tamelijk grote snelheid in noordoostelijke Helsinki
richting via het zeegebied tussen IJsland Stockholm
en Schotland naar Noord-Scandinavië. De
invloedssfeer van deze storingsgebieden
zal zich de eerste paar dagen niet verder
uitstrekken dan tot over het noordelijk
deel van de Noordzee, zodat voor onze om
geving aanhouden van het droge weer
verwacht mag worden.
YVEERRAPPORTEN
Temperaturen: buiten
land maxima van giste
ren. Binnenland: heden
7 uur. Neerslag: laatste
24 uur.
se
■Ó'jï
G.C
Den Hélder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
Twente
De Bilt
Eindhoven
Vlv. Z.-LinV
Woensdag 9 juli
Zon op 4.30 uur, onder 20.59 uur.
Maan op uur, onder 13.42 uur.
Maanstanden
9 juli 1.21 uur laatste kwartier.
16 juli 19.33 uur nieuwe maan.
23 juli 15.19 uur eerste kwartier.
30 juli 17.47 uur volle maan.
Hoog en laag water in IJmuiden
Woensdag 9 juli
Hoog water 9.11 en 21.36 uur.
Laag water 4.31 en 16.53 uur.
Het hoog en laag water te Zandvoort is
10 tot 15 minuten vroeger dan te IJmuiden.
Oslo
Kopenhagen
Aberdeen
Londen
Amsterdam
Brussel
Luxemburg
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Zürich
Genève
Locarno
Wenen
Innsbruck
Rome
Ajaccio
Madrid
Algiers
Mallorca
geheel bew. w 13
half bew. windst. 14
onbewolkt o 14
geheel bew. wnw 14
geheel bew. w 14
geheel bew. w 13
geheel bew. n 13
geheel bew. nw 14
zwaar bew. n 16
onbewolkt n 20
half bew. o 25
zwaar bew. wnw 22
zwaar bew. windst. 19
onbewolkt wnw 24
motregen w 16
mist windst. 16
onbewolkt nno 22
zwaar bew. nno 22
zwaar bew. wnw 22
geheel bew. windst. 19
onbewolkt nnw 22
motregen wnw 21
geheel bew. wnw 20
onbewolkt w 23
licht bew. windst. 24
zwaar bew. n 21
onbewolkt o 24
onbewolkt nw 24
zwaar bew. w 27
licht bew. o 30
onbewolkt windst. 29
onbewolkt nno 28
geheel bew. ono 27
licht bew. nnw 30
12 g
O U
S5
0,1
0
0,1
0,1
0,1
0
0,1
0
0,3
0,1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
6
0
0,2
0
0
0
3,1
2
9
0
0
0
0
0
0
32. Pat en Panda deden wanhopige po
gingen om kolonel Pulver van het anker
touw te bevrijden, maar het enige resul
taat was, dat het touw nog vaster om zijn
brede nek snoerde. De kolonel was weer in
een heel slecht humeur geraakt en scheen
geweldig tekeer te gaan, want hij borrelde
woest. De toestand begon reeds benauwend
te worden, toen plotseling een vishaakje in
Pats jasje aansloeg en hem samen mei de
andere drenkelingen omhoog trok. Aan de
oever stond een stevige Oosterling, die de
vangst kalmpjes binnenhaalde, onder hel
goedkeurend oog van Ming de Rechtvaar
dige, Gouden Draak van Mu. „Aha", sprak
de Gouden Draak, „ik zie dat allen nog
in leven zijn. Dat is mooi. Dat is verrukke
lijk". Deze vriendelijke woorden gaven
Panda en zijn lotgenoten nieuwe hoop.
Maar die hoop werd weer de bodem inge
slagen, toen de Gouden Draak even in een
beduimeld boekje bladerde en vervolgde:
„Het zou jammer zijn om ze te laten dood
gaan op een wijze, waar niemand plezier
aan beleeft, terwijl er juist zoveel ver
rukkelijke manieren bestaan om barbaren
te latmn sterven".
BOMBAY (UPI). - De gezagvoerder van
het Nederlandse vrachtschip „Nigeria"
aan boord waarvan zich op 21 juni in de
territoriale wateren van India een ontplof
fing voordeed, is niet schuldig bevonden
aan schending van het Indiase zeerecht.
Het onderzoek naar de ramp met het
469-ton metende schip strekte zich niet uit
tot de oorzaak van de ontploffing.
De gezagvoerder verblijft nog in hechte
nis te Bombay.
De Nederlandse consul in Bombay heeft de
verwachting uitgesproken dat de Neder
landse regering een onderzoek zal instellen
naar de oorzaak van de explosie.
Prof. dr. W. H. Arisz heeft onder grote
belangstelling afscheid genomen als hoog
leraar in de faculteit der wis- en natuur
kunde van de rijksuniversiteit te Gronin
gen met een rede over „herinneringen uit
drie perioden van plantenphysiologisch
onderzoek". Prof. Arisz is 32 jaar als hoog
leraar verbonden geweest aan de Gro
ningse universiteit. Hij ontving een num
mer van de Acta Botanica Neerlandica
geheel gevuld met artikelen van oud-leer
lingen en zijn door J. Bruyn te Wassenaar
geschilderd portret namens senaat, col
lega's personeel van het laboratorium,
oud-studenten en studenten.
Drie jongelui uit Leerdam, die te Ros-
sum (Gld.) aan 't rijden waren met een ge
huurde auto, zijn in de Burchtstraat aldaar
in volle vaart tegen een boom gereden. De
auto werd bijna geheel in elkaar gedrukt
en stortte in een diepe sloot- De 16-jarige
Roza uit Leerdam is in de loop van de
nacht in het ziekenhuis aan de verwon
dingen overleden. De overige inzittenden
zijn licht gewond.
Op de onbewaakte overweg „De Konij
nenbergen" onder Blesse (F.) is de 67-jarige
ongehuwde J. van der Lingen uit Willems
oord door een trein uit de richting Zwolle
aangereden en op slag gedood.
Op de weg Schoondijke-IJzendijke is
een stationcar van de Provinciale Zeeuwse
Elektriciteitsmaatschappij, bestuurd door
de heer J. B. van der Stee uit Vlissingen,
in de naast de weg liggende sloot gereden.
De 73-jarige mevrouw L. A. M. van Krie
ken uit Terneuzen is in het St. Antonius-
gasthuis te Oostburg overleden. Twee an
dere inzittenden, haar broer C. M. van
Krieken en diens echtgenote mevrouw J.
van Krieken-Mak uit Schiedam, werden
eveneens iri het ziekenhuis opgenomen.
Hun toestand is redelijk. De oorzaak van
het ongeluk^is een wesp, die in de auto
was gevlogen en waarnaar de bestuurder
sloeg.
De 8-jarige W. L. Hartog, die op de
Kanaaldijk te Koedijk nabij de ouderlijke
woning onverwachts de weg overstak, is
aangereden door een passerende bestel
auto. Met zware hersenschudding werd de
jongen naar het centraal ziekenhuis te
Alkmaar overgebracht, waar hij in de loop
van de avond is overleden.
Op het kruispunt bij Sluis 2 te Someren
zijn een Duitse en een Nederlandse auto
tegen elkaar gereden. Een inzittende van
de Duitse auto, de 62-jarige heer Fritz
Heine uit Bottrop, k,wa,rr) daarbij qjn- h.et
leven. Hij overleed tijdens het vervoer naar
het ziekenhuis te Geldrop.
MOSKOU (Tass) De Sovjet-Unie heeft
maandag de negen leden der bemanning
van het Amerikaanse vliegtuig, dat op 27
juni in het gebied van Jerevan in Sov
jet-Armenië is geland, vrijgelaten. De be
trokkenen werden te Astara aan de Sov
jet-Perzische grens aan een vertegen
woordiger van het Amerikaanse leger
overgeleverd.
(Reuter) Volgens de Russen was het
Amerikaanse toestel na de landing door
brand verwoest.
In een nota van dertig juni betuigde de
Amerikaanse regering spijt over het in
cident. Volgens haar was het toestel bij
ongeluk over de grens geraakt. De Sovjet-
Unie antwoordde hierop, dat zij verwacht
te dat de V.S. onmiddellijk doeltreffende
maatregelen zouden nemen ter voorko
ming van dergelijke incidenten.
Advertentie
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL. Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
Negen doden per uur. Gedurende het
„long weekend", van donderdagmiddag
zes uur tot zondag middernacht (vrij
dag was „onafhankelijkheidsdag" en
zaterdag geen werkdag) zijn in de Ver
enigde Staten als gevolg van verkeers
ongelukken gemiddeld negen personen
per uur om het leven gekomen. In deze
78 uur verloren in totaal 735 mensen
door verkeersongelukken het leven.
Door verdrinking stierven 179 mensen,
acht kwamen om bij vliegtuig-ongeluk
ken en 81 bij diverse ongelukken.
Kunstmens. De Amerikaanse marine
heeft in Washington een nieuwe robot
gedemonstreerd, die onder meer ge-
zichten kan herkennen, lezen, schrij.
ven en wandelen. Volgens een woord
voerder is het apparaat, „Perceptron"
genaamd, „het eerste mechanisme dat
in staat is zijn omgeving in zich op te
nemen, tè herkennen en te identifice
ren zonder een menselijke besturing of
controle". De machine wordt precie
zer, naarmate hij ouder wordt en meer
ervaring krijgt. Hij heeft wat dit be-
treft dus veel gemeen met de mens.
Zijn elektronische „geheugen" wordt
niet gevoéd door ponskaarten, maar
door eigen waarnemingen.
Geheimzinnig consult. Prof. dr. Carl Axel
Hamberger, een Zweeds kankerspecia
list die lid is van de staf van het
Sahlgrenska-ziekenhuis te Göteborg, is
met spoed per vliegtuig naar Rusland
vertrokken. Even nadat hij een medisch
congres had toegesproken, werd hij ont
boden voor een „conferentie" ergens in
Rusland. Het juiste doel van zijn komst
zou hem na aankomst in Rusland mee
gedeeld worden. Prof. dr. Hamberger
is chirurg, gespecialiseerd in keel-,
neus- en oorchirurgie. Zijn naam is de
laatste tijd veel genoemd in verband
met de diagnostiek en de bestrijding
van kanker.
Bom. In Blida (Algerije) is maandag een
bom ontploft op het ogenblik, dat een
Islamitische nationalist zich gereed
maakte, het projectiel in een stamp
vol café te werpen. De man verloor
zijn rechterarm. Drie personen in de
nabijheid werden eveneens gewond.
Schever toren. Zondag heeft de jaarlijkse
opmeting van de „scheve toren" van
Pisa plaats gehad. Daarbij bleek dat
de marmeren toren thans vier meter,
55 centimeter en 6 millimeter uit het
lood hangt, IV2 millimeter meer dan vo
rig jaar. Tot vorig jaar is de toren ieder
jaar slechts een millimeter verder uit
het lood gezakt. De mannen van de we
tenschap geloven dat de 784 jaren oude
klokkentoren op zijn hoogst nog drie
eeuwen kan blijven staan.
Mag niet klagen. Het Praagse blad „Ve-
cerni Praha" meldt, dat een zekere Mi-
roslav Brepta veroordeeld is tot vier
maanden gevangenisstraf wegens anti
communistische „kletspraatjes" in een
tram. Brepta zou tegen een andere
trampassagier hebben gezegd: „Is het
nog wel de moeite waard om te werken
als je niets voor je geld kunt kopen? Er
zijn geen lakens, geen kaarsen, geen
auto's, geen televisietoestellen en er zijn
zelfs geen doodgewone lucifers".
Carrière. De heer Erik Hazelhoff-Roelfse-
ma, geboren op Java, sinds 1954 Ame
rikaans-' a Staatsburger, schrijver' o.a.
van „Rendez-vous in San Francisco",
is benoemd tot Europees directeur van
„Radio Free Europe". Hij was reeds
Europese onderdirecteur sinds juli
1957. Hazelhoff-Roelfsema is geboortig
uit Nederlandse ouders. Na het uitbre
ken van de tweede wereldoorlog woon
de hij nog veertien maanden in bezet
Nederland, ontsnapte naar Engeland,
nam dienst, bereikte de rang van flight
lieutenant bij de R.A.F. en werd gede
coreerd met het Distinguished Flying
Cross en Nederlands vliegerskruis.
Protest. Een woordvoerder van het En
gelse ministerie van Buitenlandse Za
ken heeft bevestigd, dat Engeland sa
men met andere Westeuropese landen
bij de V.S. heeft geprotesteerd tegen
het feit, dat de verschepingen van be
paalde Amerikaanse hulpleveranties
voorbehouden blijven aan schepen, die
onder Amerikaanse vlag varen.
Paspoortkwestie. President Eisenhower
heeft maandag in een speciale bood
schap aan het Congres als zijn mening
te kennen gegeven dat de Amerikaan
se regering het recht zou moeten heb
ben om paspoorten te weigeren aan in
gezetenen wier reizen naar het buiten
land tegen de belangen van Amerika
zijn". De president zal binnenkort
hierover een wetsontwerp indienen.
Half juni had het Amerikaanse Hoog
gerechtshof bepaald dat het ministerie
van Buitenlandse Zaken niet het recht
heeft mensen op grond van hun overtui
ging of lidmaatschap van verenigingen
een paspoort te weigeren.
IN DE broeierige atmosfeer van de tro
pische wouden gedijen ongeveer 500 soor
ten selanginellen en begonia's. Deze plan
ten groeien in de schaduw en zijn er dus
op aangewezen zo haastig en zo veel mo
gelijk te profiteren van de schaarse zon
nestralen die door het dichte loverdak heen
dringen. Om dit mogelijk te maken be
zitten deze planten lichtgevoelige organen
van buitengewone volmaaktheid. Het zijn
lensvormige gebouwde cellen, die zeer ver
schillend van constructie zijn.
Vaak bezitten zij vèr naar bui
ten gewelfde celwanden, die
als reflector dienst doen. In
andere gevallen zijn de cel-
wanden in sterk lichtbrekende
lenzen veranderd. Sommige
van zulke lichtv er zamelende
apparaten zijn zö volmaakt, v
dat zij in staat zijn een juist beeld
van de omgeving op de achterste cel-
wand te werpen, op precies dezelfde
wijze als het beeld, dat door de lens van
ons oog op het netvlies wordt geworpen.
Dit beeld, dat door het „plantenoog" op de
achterste celwand wordt geprojecteerd, is
door onderzoekers zelfs gefotografeerd
kunnen worden, wel een bewijs, hoe scherp
en juist dat beeld is.
Dergelijke lichtv er zamelende en licht
brekende apparaten, die dus slechts bij
sommige plantensoorten worden aangetrof
fen, kunnen in alle opzichten de verge
lijking met het oog, dat wij uit de men
sen- en dierenwereld kennen, doorstaan
Zij zijn in principe gelijk (waarbij u in bet
oog dient te houden, dat we hier uitslui
tend over de volmaakste plantenorganen
op dit gebied sprekenMaar kunnen we
nu ook beweren, dat de plant kan zien?
Beslist niet! We hebben vroeger al eens
uiteengezet, dat daarvoor een hele organi
satie nodig is, een organisatie, waarin het
oog een onmisbare schakel en een voor
waarde is, maar dat desondanks bij het
zien de klemtoon niet op het oog, maar op
de hersenen dient te vallenWe zullen
dus niet in herhaling treden, maar wijzen
er slechts op, dat het werkelijk zien, dus
het zich bewust maken van de beelden, iets
heel anders is dan het reageren door mid
del van lichtontvangende instrumenten.
Zouden we deze beide begrip-
pen op één lijn stellen, dan
zou een fototoestel óók kun
nen zien. En we weten toch
zeker, dat dit niet het geval
is, ook al maken we er nog
zulke duidelijke kiekjes mee.
J Afgezien daarvan, wat zou
een plant er aan hebben, in
dien zij werkelijk met dergelijke appa
raten kon zien? Zij kan niet naar
een vochtig plekje toelopen om haar
dorst te lessen, zij kan niet vluchten wan
neer een mens komt aanlopen om haar
bloemen te plukken, zij kan het naderend
gevaar niet ontwijken, kortom, zij zou op
geen enkele wijze doelmatig kunnen rea
geren op de dingen die zij waarnam. Haar
gezichtsvermogen zou haar dus geen enkel
nut opleveren. Haar ogen doen dat echter
wél, aangezien de plant op de ontvangen
lichtstralen kan reageren, zoals alle plan
ten met minder ontwikkelde lichtgevoe
lige organen dat doen Zonder te zien!
O ja, heeft u er enig idee van, waarom
juist goud het waardemiddel is geworden
Daarover morgen.
Nadruk verboden.
H. Pétillon
