AKU-omzet in het tweede
kwartaal gevoelig gedaald
Billiton Mij. boekte ondanks
grotere omzet lagere winst
Panda en de Yo-Yo*jager
Deens-Duits-Nederlands kaasoverleg
vandaag te Hamburg begonnen
Kans op regen neemt toe
Wereldnieuws
Door lagere belastingen bleef winst echter
aan die van het vorige kwartaal
gelijk
NAAIMACHINES
is het zo
2
Schatkistpromessen
toegewezen
Goede resultaten bij Erdal
Het Russisch handels-
voorstel aan Amerika
Ontslagen bij de Howaldt
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
Geen dividend Pangheotan
Reorganisatie bij Kwatta
Betere orderpositie bij
Rubberfabriek-Vredestein
Gaat u met vakantie?
Minister Rey sprak met
drs. E. H. van der Beugel
Arbeiders van proefterrein
Cape Canaveral staken
Liquidatie in Indonesië zwaar verlies
Bauzietexploratie en
-produktie in stijgende lijn
w
Aangespoeld lijk thans
geïdentificeerd
U.
Hoe langer
hoe trager
DINSDAG 15 JULI 1958
Gelet op de aanmerkelijke koersstijging
van de aandelen AKU in het eerste half
jaar (137-200) moet worden geconstateerd,
dat de thans gepubliceerde resultaten over
het tweede kwartaal zijn tegengevallen.
De omzet is niet alleen in vergelijking met
de eerste drie maanden van het lopende
jaar, maar ook tegenover de cijfers van
het tweede kwartaal 1957 gevoelig terug
gegaan, namelijk van ƒ56.8 miljoen, res
pectievelijk 55.4 miljoen tot 48.7 mil
joen. Wel zijn ook uiteraard de kosten ge
daald, maar niet in dezelfde mate, zodat
de netto-bedrijfswinst van 7 miljoen in
het eerste tot 4.6 miljoen in het tweede
kwartaal is gedaald. De malaise in de tex-
tielwereld als gevolg van de algemene con
junctuurteruggang heeft de AKU dus vrij
zwaar getroffen.
Doordat aan dividenden en interest meer
werd ontvangen, namelijk 0.7 miljoen
tegen 0.3 miljoen en diverse baten nog
0.1 miljoen opbrachten, heeft de netto
winst voor aftrek van belastingen 5,4 mil
joen bedragen tegen 7.3 miljoen in de
eerste drie maanden van 1958 en 7 mil
joen in het tweede kwartaal van 1957. De
fiscus heeft het eind-resultaat in zoverre
goedgemaakt dat ditmaal voor belastin
gen slechts 1.8 miljoen nodig is tegen 3.7
miljoen in het voorgaande kwartaal en
3.6 miljoen in het tweede kwartaal van
1957. Zo wordt verklaard dat het eind-re
sultaat nog aan dat van het eerste kwar
taal gelijk is, namelijk ƒ3.6 miljoen.
Eerste halfjaar
Voor het eerste halfjaar 1958 komt de
netto-winst ditmaal op 7.2 miljoen uit,
zijnde bijna ƒ1 miljoen meer dan in de
eerste helft van 1957 beschikbaar bleef.
Bij een teruggaande omzet is het verklaar
baar dat de bedrijfskosten niet in dezelfde
verhouding dalen, hetgeen dan ook in het
tweede kwartaal het geval was. Van onge
veer 88 percent zijn ze tot ongeveer 90 per-
Het ministerie van Financiën deelt mede.
dat van de bedi-agen waarvoor op 14 juli
1958 is ingeschreven op schatkistpromessen,
wordt toegewezen: a) een bedrag van 8,4
miljoen aan schatkistpromessen met een
looptijd van drie maanden, vervallende 16
oktober 1958, tegen een disconto van 2 3/4
percent per jaar; b) een bedrag van 1,8
miljoen aan schatkistpromessen met een
looptijd van zes maanden, vervallende 16
januari 1959, tegen een disconto van 3 per
cent per jaar; c) een bedrag van 4,2 mil
joen aan schatkistpromessen met een loop
tijd van negen maanden, vervallende 16
april 1959, tegen een disconto van 3 1/4
percent per jaar; d) een bedrag van 77,4
miljoen aan schatkistpromessen met een
looptijd van twaalf maanden, vervallende
16 juli 1959, tegen een disconto van 3 3/8
percent per jaar.
De afzet van de Erdal-produkten kan
over het algemeen zeer bevredigend wor
den genoemd en de invloed van de be
stedingsbeperking was nauwelijks merk
baar, aldus het jaarverslag over 1957 van
de n.v. Maatschappij voor Wasverwerking
Erdalfabriek te Amersfoort en Dochter
maatschappijen. Het saldo exploitatiereke
ning, na aftrek van belastingen, daalde
tot 2.068.294 (v.j. 2.171.269). Na voor
zieningen resteert een te verdelen winst
van 702.304 (v.j. 731.570). Voorgesteld
wordt een onveranderd dividend van
12 percent op een kapitaal van 2.225.000.
De belangen in Indonesië werden ver
kocht. België werkte tevredenstellend. De
verstreken maanden van 1958 gaven reden
tot tevredenheid en zijn aanleiding om
het overblijvende deel van het jaar met
vertrouwen tegemoet te zien, aldus het
verslag. Voorgesteld wordt voor uitbrei
dingen een bedrag ad 435.885 te be
stemmen.
President Eisenhower heeft terughou
dend geantwoord op het voorstel van pre
mier Kroesjtsjev van 2 juni voor onder
handelingen over uitbreiding van de Ame
rikaans-Russische handel. De president
wijst regeringsingrijpen op dit gebied van
de hand, en geeft de Russen de raad zich
voor uitbreiding van de handel te wenden
tot de particuliere fir-ma's en voor de fi
nanciering van zulk een uitbreiding ge
bruik te maken van de „normale commer
ciële kredietvoorwaarden.
De directie van de Howaldt Werke te
Kiel heeft medegedeeld dat vandaag 700
personen zullen worden ontslagen. Reeds
eerder hebben 300 arbeiders ontslag ge
kregen. Als reden voor deze massa-ont
slagen werd genoemd gebrek aan repara-
tiewerk als gevolg van de algemene eco
nomische recessie. De Howaldt Werke
zijn staatseigendom.
Mexicaanse missie in ons land
Aan het hoofd van een industriële missie be
staande uit veertien personen (bankiers, indu
striëlen en exporteurs) is de minister van Econo
mische Zaken van Mexico, de heer Gilberto Loyo,
maandagmiddag per KLM-vliegtuig op Schiphol
aangekomen, waar hij verwelkomd werd door de
staatssecretaris van het ministerie van Economi
sche Zaken dr. G. M. J. Veldkamp, door de se
cretaris-generaal van dit departement prof. G.
Brouwers, door prof. dr. ir. H. C. J. H. Gelissen,
die in april en mei aan het hoofd van een Ne
derlandse missie in Mexico heeft vertoefd en
voorts door de heer S. Alva Cejudo namens het
Mexicaanse gezantschap in Den Haag.
Waarschuwing
De plaatsvervangende Amerikaanse staatssecre
taris voor Economische Zaken W. T. M. Beale
heert maandag een waarschuwing laten horen ten
aanzien van het voorstel tot subsidiëring van
Amerikaanse landbouwexport. in verband met de
schade die hierdoor zou kunnen ontstaan voor
landbouwlanden als Nederland. Denemarken,
Nieuw-Zeeland en Australië. Door Amerikaanse
dumping op landbouwgebied, aldus Beale, zouden
deze landen wel eens minder geneigd kunnen
zijn Amerika te steunen op ander gebied.
cent gestegen. Het is wel jammer dat dooi
de directies op de kwartaalcijfers geen
enkel commentaar wordt gegeven, vooral
nu de laatste tijd uit de textielwereld wat
betere berichten komen. Men zou willen
weten of ook de AKU over het dieptepunt
heen is.
Het resultaat dat in 1957 met de exploi
tatie van het bedrijf in Indonesië door de
n.v. theecultuur-maatschappij „Pangheo
tan" is behaald, kan volgens het verslag op
zich zelf als gunstig worden aangemerkt.
Het netto exploitatiesaldo beliep rp 3,54
miljoen (v.j. rp 2,08 miljoen), waaruit rp
1,4 miljoen (rp 888,750) als winstreserve
1957 wordt opgenomen in de balans. De
aanvrage voor winsttransfer over 1956
werd niet in behandeling genomen. De
winst op produktenzaken beliep 39.185
13.943) en aan interest werd ontvangen
5.573 6.753). Als saldo winst resteert
8.644 29.000 na toevoeging van 31.502
van de rekening reserve diverse belangen),
welk bedrag naar nieuwe rekening is over
geboekt. Verleden jaar werd een dividend
van 6 percent uitgekeerd.
De onderneming is onder beheer gesteld.
Zoals bekend, zal door het bestuur aan de
algemene vergadering worden voorgesteld
25 percent in contacten terug te betalen op
het geplaatste aandelenkapitaal..
Met het oog op de voortschrijdende eco
nomische integratie in West-Europa is het
streven der n.v. chocolade- en cacaofa
briek Kwatta, naar de directie mededeelt
er welbewust op gericht om efficiënte spe
cialisatie in haar fabrieken in Nederland
en in het buitenland door te voeren. Om
binnen afzienbare tijd tot de noodzakelij
ke verwezenlijking van haar plannen op
dit gebied te komen heeft „Kwatta" onder
meer moeten besluiten om in Breda het.
werk in enkele afdelingen definitief stil te
leggen, hetgeen tot het ontslag van een
50-tal mannelijke arbeiders merendeels
ongehuwde in haar fabriek te Breda
heeft geleid.
In de jaarlijkse algemene vergadering
van de n.v. Rubberfabriek Vredestein zijn
de jaarstukken met algemene stemmen
goedgekeurd. Inzake de voorgestelde sta
tutenwijziging kon geen besluit worden ge
nomen daar het vereiste quorum niet aan
wezig was. Hierover zal worden beslist in
een vergadering op 12 augustus a.s.
De directie deelde mede dat de afne
mers in de afgelopen maanden minder te
rughoudend zijn geweest in het aanvullen
van hun voorraden, waardoor de n.v.
thans weer over een goede orderportefeuil
le beschikt. Het personeelsverloop is aan
zienlijk afgenomen.
Advertentie
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181 - Tel. 14444
(Van onze correspondent in Bonn)
Te Hamburg vindt vandaag overleg
plaats tussen vertegenwoordigers van de
Westduitse, Deense en Nederlandse minis
teries van Landbouw over de prijzen van
kaas en voedergranen. Het ligt allereerst
in de bedoeling om van de Nederlanders
gedaan te krijgen dat de prijs van Neder
landse kaas in Duitsland verhoogd zal
worden. Enige tijd geleden daalde deze
prijs zeer snel, waardoor de Duitse kaze-
rijen in moeilijkheden zijn gekomen, zo
wel met hun produktie als met hun afzet.
Van Duitse zijde zal het plan om de in
voer van voedergranen te beperken verde
digd worden. Zoals dr. Th. Sonnemann,
staatssecretaris van Landbouw te Bonn,
dezer dagen heeft verklaard, zal de invoer
vooral van voedergerst zorgvuldig aan
de Westduitse marktsituatie aangepast
worden. De Westduitse landbouw zal door
een beperkt aanbod van buitenlandse
voedergranen voorlopig en in zoverre dat
mogelijk is de overschotten aan eigen voe
dingsmiddelen en in het bijzonder aan
aardappelen, rogge en magere melk, die
men niet meer op de eigen markt kwijt
kan, zelf gebruiken.
Protest Duitse detaillist
Inmiddels heeft de Westduitse detail
handel reeds geprotesteerd tegen een mo
gelijke Duits-Nederlandse afspraak welke
zou resulteren in een Nederlandse toeslag
op de kaasexportprijs, waardoor de Neder
landse kaas in Duitsland weer duurder
zou worden. Te Keulen hebben de detail
listenverenigingen meegedeeld dat de
en wilt u dat wij uw krant naar uw
vakantie-adres opzenden?
Stuurt u ons dan minstens twee dagen
voor uw vertrek een briefkaart met
vermelding van uw naam, uw vaste
adres, uw vakantie-adres, de datum
waarop de eerste krant naar uw
vakantie-adres gezonden moet worden
en de datum waarop de krant voor het
laatst moet worden toegezonden.
Als u de krant per week betaalt, wilt
u dan het abonnementsgeld voor de
vakantieweken vooruit aan de bezor
ger betalen
DE ADMINISTRATIE
De heer Jean Rey, lid van de Europese
commissie van de E.E.G. heeft in Den
Haag een bespreking gehouden met de
staatssecretaris van Buitenlandse Zaken,
drs. E. H. van der Beugel.
Tijdens dit gesprek heeft de heer Van
der Beugel het Nederlandse standpunt in
zake de vrijhandelszone geformuleerd. De
heer Rey maakt een reis langs de hoofd
steden van de zes landen van de E.E.G. in
verband met het vaststellen van een ge
zamenlijk standpunt van de zes landen bij
de onderhandelingen met de O.E.E.S. in
zake de Vrijhandelszone.
Westduitse kaasproduktie slechts zeven
percent van de Duitse melkproduktie uit
maakt. Men vraagt zich af of de Duitse
boeren zelf er niet toe kunnen overgaan
hun eigen kaasprijzen te verlagen, waar
door zij hun afzet zullen kunnen vergroten
in plaats van hun moeilijkheden af te wen
den op de consument via een hogere prijs.
De detaillisten menen voorts dat het tijd
wordt dat de Westduitse consumenten ein
delijk eens in het genot zullen komen van
redelijke zuivelprijzen, nadat zij zolang
belasting hebben moeten betalen om de
prijzen van melkprodukten op een gefor
ceerd hoog peil te houden.
CAPE CANAVERAL (UPI) Maan
dagavond om twaalf uur zijn de transport
arbeiders op het Amerikaanse proefter
rein voor raketten in Cape Canaveral in
staking gegaan. Ze eisen betere medische
zorg, hcëït een lid van de Vakbond die de'
staking heeft uitgeroepen verklaard. De
stakers posten aan beide ingangen van de
basis, waarop de Amerikaanse lucht
macht haar raketten test.
Advertentie
De geconsolideerde winst der n.v. Billiton Maatschappij en Dochtermaatschappijen
bedraagt blijkens het jaarverslag over 1957 5.695.800 (v.j. 7.850.400). De daling
wordt vooral veroorzaakt door een vermindering van de dividenden op deelnemingen,
waarin de vennootschap een minderheidsbelang heeft, met ongeveer 3.600.000,
welke samenhangt met het achterblijven van dividenduitkeringen door de n.v.
Gemeenschappelijke Mjjnbouwmaatschappjj Billiton. De resultaten van dochter
maatschappijen, waarin Billiton een meerderheidsbelang beeft, waren 1.150.000
hoger dan vorig jaar. Daarentegen vormen de kosten, verbonden aan de uitgifte der
obligatielening van 21 miljoen gulden, een extra last voor 1957. De vennootschap in
engere zin boekte een winst van 4.583.700 (v.j. 5.104.200), waaruit na reservering
zoals reeds gemeld een onveranderd dividend van 20 percent op aandelen eerste en
van 15 percent op aandelen tweede rubriek wordt voorgesteld. De dividend-reserve
per ultimo 1957 bedraagt 5.387.765.
Het geconsolideerd vermogen van het
concern daalde van 89.953.000 tot
87.965.000. Dé daling werd ten dele ver
oorzaakt doordat voorzieningen zijn ge
troffen voor het door dochtermaatschap
pijen in Indonesië geïnvesteeerd vermogen,
alsmede door koersverlies op beleggingen.
Van het geconsolideerd vermogen, met in
begrip van de obligatielening van 21 mil
joen gulden, ad 109 miljoen gulden komt
31,8 miljoen voor rekening van Nederland
(inclusief beleggingen), 3,2 miljoen van En
geland, 21 miljoen van Afrika, 8,8 miljoen
van Ver. Staten, 33 miljoen van Surina
me (waai-van 15 miljoen kapitaal en 18
miljoen leningen), 4,6 miljoen van Canada
en 6,6 miljoen van Indonesië. De geconsoli
deerde balans toont een vermindering van
de reserves van 68.953.400 per ultimo 1956
tot 66.965.500 per ultimo 1957.
Indonesië
Ook in 1957 was de produktie van tin uit
ertsen gewonnen door met Billiton gelieer
de maatschappijen niet voldoende om aan
de vraag te voldoen, zodat men belangrijke
hoeveelheden elders geproduceerd tin
moest aankopen. De kwantitatieve omzet
overtrof die van het vorige jaar in belang
rijke mate. Gedurende het verslagjaar
bleef de n.v. Gemeenschappelijke Mijn-
WEERRAPPORTEN
c
■os
Een hogedrukgebied, dat gisteren boven
Frankrijk lag, trok naar Duitsland. Onder
invloed hiervan nam in ons land de wind
af en kwamen opklaringen voor tijdens
welke de temperatuur in de afgelopen
nacht plaatselijk tot 7 graden daalde. Na
het wegtrekken van het hogedrukgebied n
ontstond boven Zuid-Frankrijk een on-
weersstoring, die zich langzaam naar het
noorden uitbreidt. De bijbehorende wol- g
kenvelden dreven vanmorgen reeds ons e
land binnen. Een andere storing lag van-
morgen bij Ierland. Op het vliegveld Shan- ,c u
non veroorzaakte deze in de afgelopen ^ina«°ven
24 uur ongeveer 25 mm neerslag. Het weer Vlv- Z.-Limb. zwaar bew. no
in ons land komt in de komende 36 uur Helsinki
onder invloed van deze storingen, zodat Stockholm
enkele regen- of onweersbuien moeten qs1o
worden verwacht.
Temperaturen: buiten
land maxima van giste
ren. Binnenland: heden
7 uur. Neerslag: laatste
24 uur.
half bew.
licht bew.
licht bew.
licht bew.
licht bew.
licht bew.
licht bew.
z 16
windst. 14
16
13
13
13
14
14
ozo
zzw
ozo
ozo
ozo
regen zw 20
geheel bew. w 22
zwaar bew. no 19
Kopenhagen onbewolkt wzw 18
Woensdag 16 juli
Zon op 4.38 uur, onder 20.53 uur.
Maan op 4.35 uur, onder 20.12 uur.
Maanstanden
16 juli
23 juli
30 juli
19.33 uur
15.19 uur
17.47 uur
nieuwe maan.
eerste kwartier,
volle maan.
Hoog en laag water in IJmuiden
Woensdag 16 juli
Hoog water 3.11 en 15.41 uur.
Laag water 11.12 en 23.40 uur.
Het hoog en laag water te Zandvoort is
10 tot 15 minuten vroeger dan te IJmuiden.
Aberdeen
Londen
Amsterdam
Brussel
Luxemburg
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Zürich
Genève
Locarno
Wenen
Innsbruck
Rome
Ajaccio
Madrid
Mallorca
Algiers
half bew. windst. 18
zwaar bew. zo 20
half bew. zo 19
zwaar bew. o 21
half bew. no 20
zwaar bew. ono 23
zwaar bew. nno 25
onbewolkt windst. 27
onbewolkt z 25
licht bew. windst. 23
zwaar bew. ono 24
licht bew. windst. 24
licht bew.
onbewolkt
half bew.
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
windst. 25
windst. 25
ono 28
nw 29
windst. 28
no 31
windst. 28
verand. 30
windst. 35
geheel bew. wzw 28
•SS
ge
n
e-5
0
0
0
0,1
0
0
0
0
10
4
4
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0,1
3
0
0
0
7
0
0
0
0
0
38. De klap met de houten hamer was
nogal aangekomen en Panda was er dan
ook geruime tijd stil van. Toen hij zich
eindelijk duizelend oprichtte, waren kolo
nel Pulver en Pat O'Nozel verdwenen.
„Oei, mijn hoofd", zuchtte hij, „wie heeft
daar zo gemeen op geslagen? En waar zijn
Pat en de kolonel gebleven?" Alleen op
de laatste vraag vond hij een antwoord,
want toen hij duizelend overeind kwam,
zag hij de richtingaanwijzer waarop stond:
„Naar het beeld Yo Yo. Volg de pijl". „O,
o", mompelde hij, „nu zijn ze toch wegge
gaan om het beeld Yo Yo te stelen! Dat is
niet eerlijk. Ik moet ze achterna!" Maar
Pat en de kolonel hadden reeds een flinke
voorsprong. Het scherpe speurdersoog van
de grote detective ontdekte overal aan
wijzingen, zoals bordjes en pijltjes, waar
uit hij kon afleiden, in welke richting hij
het beeld moest zoeken. „Een meester-
speurder weet, hoe hij sporens moet vol
gen", riep hij trots. „Kom mee, kolonel!"
En op een holletje snelden zij voort door
de opkomende duisternis
bouwmaatschappij Billiton gezamenlijk
eigendom van de Republik Indonesia en
Billiton. De uiteindelijke resultaten van de
G.M.B. waren over 1957 gunstiger dan die
van het voorgaande jaar.
Toestemming tot transfer van winsten
over de boekjaren 1956 en 1957 was ten
tijde van het schrijven van dit verslag nog
niet verleend. De vennootschap ontving in
de verslagperiode het slotdividend over het
boekjaar 1955 van deze vennootschap, als
mede interimdividenden over 1956 en 1957,
de beide laatste uit de in de Nederlandse
valutasfeer behaalde winsten. Het verslag
maakt vervolgens melding van het besluit
van de regering van de Republik In
donesia haar medewerking te onthou
den aan een verlenging van de levensduur
van de G.M.B., welke op 28 februari 1958
eindigde. Dit had tot gevolg, dat deze ven
nootschap in liquidatie is getreden.
Thans valt nog niet te zeggen hoeveel de
liquidatiewaarde, waarvan 3/8 aan Billiton
toekomt, de boekwaarde zal overtreffen.
De beëindiging van de G.M.B. zal ten
gevolge hebben dat de Billiton maatschap
pij na 1 maart 1958 niet meer deel zal heb
ben in de winsten, die uit de tinwinning op
Billiton voortvloeien. Dit vormt voor de
vennootschap uit financieel oogpunt bezien
een belangrijk nadeel, doch dit is niet de
enige reden waarom zy een verbreking van
de samenwerking ten zeerste betreurt. Het
is nu byna honderd jaar dat de Vennoot
schap de ontginning van de tinertsvoor-
komens op het eiland Billiton geleid heeft
en de banden die daardoor zijn ontstaan
zijn niet alleen van financiële aard.
Het jaarverslag vermeldt gunstige ontwikke
lingen bij de Nigadoo Mines Ltd. in Canada, de
Mbeya Exploitation Cy. in Tanganyika over de
bauxietexploraties die de Billiton tomen met
de Aluminium Industrie A.G. te Zürich. de Ver-
einigte Aluminium Werke A. G. te Bonn en
de Olin Mathieson Chemical Corp. te New
York verricht. De exploratie in Angola te Por
tugal heeft geen resultaat opgeleverd. In Nieuw
Guinea zijn bauxietafzettingen gevonden, maar
grootte en kwaliteit daarvan zijn niet bekend.
Men wil in Suriname intensief gaan exploreren.
De Sitem had te kampen met dalende produktie
en stijgende kosten. De capaciteit van de erts
verwerkingsinstallaties te Bulawayo in Rho
desia (Kamatini Tin Mines) is verhoogd van
600 tot '000 ton per dag. De produktie en afzet
van de N.V. Billiton te Suriname bereikten
een hoogte als nooit tevoren. De N.V. Hollandse
Metalurgische Bedrijven behaalde bevredigende
resultaten al waren ze minder dan die van
vorig jaar. Hetzelfde geldt voor de N.V. Neder
lands-Indonesische Bauxiet Expl. Mij op het
eiland Buitan.
(Voor de beurs zie pagina 6)
De identiteit van het zondag op het
strand van Wijk aan Zee aangespoelde
lijk is thans vastgesteld als zijnde het stof
felijk overschot van de negentienjarige
mejuffrouw G. D. uit Amsterdam. Deze is
op 19 januari bij stormweer van de pier
in IJmuiden geslagen. Zij bevond zich toen
met haar ouders en verloofde op de pier.
Erupties. De vulkaan Sakurajima in Zuid-
Japan is zondag driemaal tot uitbars
ting gekomen. Persoonlijke ongeluk
ken deden zich niet voor; de schade is
betrekkelijk gering. Op het zuidelijke
eiland Kioesjioe zijn door erupties van
de Asom de afgelopen veertien dagen
twaalf personen om het leven geko
men en 28 gewond geraakt. Men vreest
ook spoedig uitbarstingen van de Mea-
kan en de Asama-vulkanen.
Kerkhof. De Israëlische regering zal een
schip huren voor het overbrengen naar
Israel van de resten van 20.000 doden,
die begraven zijn op het Joodse kerk
hof in Tunis. Het kerkhof zal in een
plantsoen veranderd worden.
Jupiter. Amerikaanse sterrenkundigen te
Chicago hebben medegedeeld dat op
de planeet Jupiter vulkaanachtige uit
barstingen zijn waargenomen.
Posten. Hongaarse anti-communistische
organisaties in New York hebben mee
gedeeld, dat hun leden een week lang
zullen posten voor het gebouw van de
Russische delegatie bij de UNO in
New York. Dit besluit is genomen na
het Russische dreigement, dat de Sov
jet-Unie zich uit de wereldorganisatie
zal terugtrekken indien er nog langer
wordt gepost voor het gebouw als de
monstratie tegen de executie van Im-
re Nagy in Hongarije. De Newyorkse
politie zal de posters laten begaan zo
lang zij de orde niet verstoren.
Scheepsbrand. Op het Noorse zeilschip
„Polarbjoern" is maandag, toen het
voor de Noorse Westkust voer, brand
uitgebroken. Vier personen kwamen
om het leven, zes werden gewond. De
brand ontstond in de kolenvoorraad.
Het schip was op weg van Kopenhagen
naar Groenland. Dadelijk na het uit
breken van de brand heeft het koers
gezet naar de Noorse haven Aalesund,
waar de brandweer dinsdagmorgen
nog bezig was met de bestrijding van
het vuur.
Jacht vergaan. Een gehuurd jacht met
acht Franse vakantiegangers aan
boord is in het kanaal gezonken, alle
opvarenden zijn verdronken.
Explosie. Zeven mensen zijn ernstig ge
wond bij een gasontploffing in de kel
der van een groot warenhuis in de
Amerikaanse stad Streator in Illi
nois. De schade wordt geschat op een
miljoen dollar.
Est. Engeland heeft een Russisch verzoek
afgewezen om uitlevering van de Est-
landse zeeman Erich Teayn, die in
Schotland politiek asiel heeft gevraagd
nadat hij van een Russische vissers
boot was ontsnapt. De vlucht van de
Est heeft indertijd veel opzien gebaard
omdat hij door dertig man van de Rus
sische vissersvloot werd achtervolgd
tot op de Britse Shetland-eilanden.
Poolse visvangst. Een opvarende van een
Poolse treiler is maandag tevergeefs
bij de Schotse haven Montrose over
boord gesprongen om naar een Schot
se vissersboot te zwemmen. Het Schot
se vaartuig kon hem echter niet op tijd
bereiken, doordat het gehinderd werd
door de uitstaande netten. De opvaren
den van het Poolse schip trokken de
vluchteling met bootshaken weer aan
boord, waarop het vaartuig snel in zui
delijke richting verdween. Dit is mee
gedeeld door de gezagvoerder van het
Schotse schip.
Waar is Kroesjtsjev? Het gerucht dat de
Russische premier Kroesjtsjev een
reis naar China maakt, is volgens zijn
eerste vice-premier Mikojan „slechts
een gerucht". Mikojan zei dit op de re
ceptie die de Franse ambassadeur in
Moskou gaf ter ere van de Franse na
tionale feestdag. Kroesjtsjev was niet
aanwezig. Mikojan ontweek echter een
concrete ontkenning. „Hoe kan
Kroesjtsjev op reis gaan, als de Oos
tenrijkse kanselier volgende week op
bezoek komt?" zei hij.
Spoedopdracht. De Amerikaanse kust
wacht en radiostations zijn maandag
in het geweer geroepen om de afge
vaardigde der V.S. bij de UNO, Henry
Cabot Lodge, die een zeiltocht maakte
voor de kust van Maine op de hoogte
te stellen van de crisis in het Nabije-
Oosten en hem zo snel mogelijk naar
de wal terug te brengen. Met een mo
torsloep van de kustwacht werd Lodge
naar de kust gebracht, waar een vlieg
tuig gereed stond om hem naar New
York te vervoeren.
Zonnefornuis. Een groep Chileense ge
leerden die studie maken van de zon-
ne-energie hebben zondag een diner ge
had van gerechten die gekookt en ge
braden waren op een „zonnefornuis".
Dit fornuis, dat zijn warmte opvangt
van de zon heeft ongeveer 100.000 gul
den gekost. De geleerden nemen er
proeven mee in de woestijn van Anto-
fagasta in het noorden van Chili.
GERUIME tijd geleden hebben we op
deze plaats betoogd, dat een dier, zou het
tweemaal groter zijn dan het is, in feite
achtmaal groter wordt, omdat niet al
leen zijn lengte, maar ook de hoog
te en breedte naar verhouding moe
ten toenemen, zodat de inhoud acht
maal do oorspronkelijke bedraagt. Dat dit
tot ongewenste consequenties zou leiden,
aangezien het dier zijn normale kracht
prestaties niet ten uitvoer zou kunnen
brengen, hebben we eveneens
uiteengezet. Hoewel we het
vandaag niet over dit speciale
punt willen hebben, vestigen
we er de aandacht op, dat dit
principe vanzelfsprekend ook
voor de mens geldt, indien hij
in lichaamsgrootte aanzienlijk
zou toenemen. Er zijn mensen
van zeer uiteenlopende lichaamslengten,
maar allen bewegen zich toch binnen be
paalde normen (de uitzonderingen bruten
beschouwing gelaten) die van 1,50 m tot
2 m lopen. Laten we nu eens veronder
stellen, dat het menselijke wezen zich niet
binnen deze limieten bewoog, maar daar
aanzienlijk boven uitging. We zouden, om
de gedachte te bepalen, bijvoorbeeld tien
maal groter kunnen zijn dan we zijn. Onze
lichaamsmassa neemt dan met het dui
zendvoudige toe, maar daar letten we maar
niet op, omdat we dit denkbeeld destijds
in beginsel reeds hebben uitgesponnen, zo
dat we dit thans buiten beschouwing kun
nen laten. Afgezien dus van het feit, dat
onze spier prestaties verhoudingsgewijs op
een lager niveau komen te staan, zou te
vens ons gehele wezen dienovereenkom
stig veranderen. Want in elk organisme
heeft een zenuwprikkel eenzelfde snelheid.
en omdat de zenuwbanen tienmaal zo lang
geworden zijn, zal elke indruk van de bui
tenwereld er tienmaal zo lang over doen
eer hij wordt waargenomen. Hetzelfde kan
worden gezegd van de prikkels die door
de zenuwcentra naar de spieren en spier
groepen worden uitgezonden. Om kort te
zijn, we zouden uitermate traag reageren
op indrukken van de buitenwereld. Heb
ben we thans misschien 1/5 seconde nodig
om de hand, die met de hete kachel in
aanraking komt, terug te
trekken, in dat geval zou het
maar liefst twee seconden
duren eer we haar van de ge
vaarlijke plaats verwijderd
hadden. Dat er in die tijd
heel wat schade is veroor-
zaakt, behoeven we niet eens
te vertellen. Zouden we uiter-
langzaam waarnemen en even
reageren, tevens zou onze
mate
langzaam
stofwisseling belangrijke wijzigingen on
dergaan. Ilet. is bekend, dat grotere dieren
een lagere stofwisseling hebben dan klei
nere dieren. Een tienvoudige vergroting
van onze lengte (een duizendvoudige ver
groting van de massa) zou een belangrijke
verlaging van het stofwisselingspeil mee
brengen, waardoor de snelheid van onze
waarnemingen ten nadele beïnvloed zou
worden, evenals de snelheid van onze be
wegingen. We zouden dus nóg trager wor
den dan uit de grotere lengte der zenuw
banen voortvloeit. Met andere woorden
we zouden totaal van karakter verande
ren en niet meer zijn wat we zijn.
Het is overigens niet ondienstig eens
over onze werkelijke lengte te spreken.
Daarover een volgende keer.
H. Pétillon
