Speciale UNO-Assemblee
woensdag weer bijeen
„Nautilus" dook onder ijskap
van de noordpool door
HET WEER
Bestand op Cyprus
wordt verlengd
Wrijving tussen Bonn en Parijs
Kremlin vaardigt Gromyko en Zorin aj
Atoomonderzeeboot vond kortere
zeeweg tussen twee halfronden
73i JAARGANG No 26 ZATERDAG 9 AUGUSTUS 1958 303e JAARGANG No 179
Kremlin neemt Zwitserland
kernbewapening kwalijk
De ontvangst van jongelui
op het Velsense raadhuis
more//.
in Libië, 34 doden
Twee doden in het verkeer
Nederlanders gedupeerd
door hotelbrand
Chinezen zetten luchtvloot
klaar tegenover Formosa
Toestand ernstig genoemd
Warmer
Bloemen van Prinses voor
103-jarige gerepatrieerde
Politiek akkoord lijkt
nog niet mogelijk
Het woord is aan
Een Viscount neergestort
Soustelle zuivert radio en
televisie van communisten
't Wordt wéér Si-Si weer!
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15293 T 1 11 1 U«geve Grafische Bedrijven Damiate N.V.
(6 lijnen) Directie. Redactie, Administratie. AV V f"l I 1 I Verschijnt dagelijks beh. op zon-en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- I I lil X I 1 f J I IJ J Abonnement p. week 59 ct„ p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 i A A AAA hj Aas*? V«<j X V^l fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: aimon Koster r
^dj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
(Van onze correspondent in Washington)
Nog voordat de speciale UNO-Assem
blee van de verenigde naties met het
eigenlijke werk kon beginnen, ontwikkel
de zich reeds een schermutseling tussen
de Rus Sobolev en de Amerikaan Lodge.
Dit gaf secretaris-generaal Hammars-
kjoeld en voorzitter Sir Leslie Munroe ge
legenheid een beroep te doen op de ver-
gaderin teneinde bij het komende debat
voor alles te streven naar enig positief
resultaat. Hammarskjoeld wenst uitbrei
ding van de waarnemingsgroep van de
UNO, zodat tevens de positie van Jorda
nië verstevigd kan worden. Voorts acht de
secretaris-generaal het nuttig, dat de Ara
bische landen een verklaring afleggen, dat
zij zich niet zullen mengen in eikaars za
ken. De onderlinge economische steun van
de Arabische landen vormt eveneens een
belangrjjk punt van Hammarskjoeld's
verlanglijst.
Hoewel minister Dulles nog hoofdzake
lijk denkt aan bestrijding van indirecte
agressie, alsmede aan de verdediging van
de Amerikaans-Britse actie, heeft Lodge
te Washington met kracht aangedrongen
op het innemen van een positiever stand
punt. Als gevolg hiervan overwegen de
Amerikanen thans de Assemblee voor te
stellen een aantal speciale commissies op
MOSKOU (Reuter). - Het besluit van de
Zwitserse regering om haar strijdkrachten
met kernwapens uit te rusten, is in geen
geval in overeenstemming met een politiek
van neutraliteit, ze zegt het Sovjetrussi-
sche persbureau Tass in een officiële ver
klaring. Tass merkt op, dat „niemand
Zwitserland bedreigt" en dat Zwitserland,
door zijn strijdkrachten uit te rusten met
kernwapens, een bedreiging schept voor de
veiligheid van andere Europese landen. In
leidende kringen van de Sovjet-Unie, is
men ei-van overtuigd dat de Zwitserse re
gering zijn besluit zal herzien, aldus Tass.
Dit besluit kan volgens Tass alleen maar
tot gevolg hebben, dat de kernbewape
ningswedloop nog s.cherpere vormen zal
aannemen en het is in tegenstelling met de
waara'chtige geest van een politiek van
vredelievende coëxistentie.
te richten, die zich bijvoorbeeld moeten
bezighouden met de watervoorziening van
het Nabije Oosten, de grensgaranties, het
vluchtelingenprobleem enzoovoorts.
(Reuter-AFP) De eerste bijeenkomst
van de Assemblee duurde slechts 35 minu
ten. De afgevaardigden waren het er over
eens, dat er slechts één kwestie zou wor
den besproken: de klachten van Libanon
en Jordanië over inmenging in hun binnen
landse aangelgenheden door de Verenig
de Arabische Republiek. Op voorstel van
Sir Leslie werd daarop besloten op woens
dag het eigenlijke debat te beginnen. Daar
op werd de zitting tot die dag geschorst.
Te Washington wordt algemeen ver
wacht dat president Eisenhower een be
zoek van een dag aan New York zal bren
gen om de Assemblee toe te spreken. Vol
gens onze correspondent te Londen maakt
men in de Britse hoofdstad uit Kroesjt-
sjev's besluit zijn twee topmensen van
buitenlandse zaken, Gromyko en diens
plaatsvervanger Zorin naar New York te
sturen op: dat Kroesjtsjev voorlopig niet
van plan is zelf naar New York te komen
en dat hij een propagandaslag ./il leveren,
waarmee hij de Sovjet-penetratie in het
Nabije Oosten als een voldongen feit hoopt
te doen aanvaarden. Gromyko en Zorin
zijn handige diplomaten en moeilijke te
genstanders. Zij zullen, zo meent men in
Londen, achter de schermen zoveel moge
lijk UNO-leden tegen het Westen proberen
op te zetten om te voorkomen dat Ame
rikaans-Britse resoluties een meerderheid
krijgen. Gromyko en Zorin zullen hun po
gingen ongetwijfeld richten op de Aziati
sche landen en de Latijns-Amerikaanse
staten, waar het anti-Amerikanisme het
sterkst is.
(Van onze correspondent in Londen)
De twee lange besprekingen die de Britse
premier Macmillan gisteren met de Griek
se regeringsleiders in Athene heeft ge
voerd, zouden voorlopig als eerste beperk
te resultaat hebben opgeleverd, dat het
huidige bestand op het eiland langer zal
duren dan drie dagen geleden nog moge
lijk leek. De besprekingen werden in twee
gedeelten gehouden en daartussen in pleeg
de Sir Hugh Foot, de Britse gouverneur
van Cyprus overleg met aartsbisschop Ma-
karios. Sir Hugh zal de kerkprimaat van
daag opnieuw ontmoeten en ook premier
Karamanlis en premier Macmillan zullen
nog een onderhoud hebben.
De Grieken zouden de Britten hebben
doen weten dat zij het standpunt van de
aartsbisschop vo"-dig onderschrijven en
dat zou de reden zijn waarom Sir Hugh
Makarios ging polsen. Macmillan zou be
toogd hebben dat een oplossing van de
kwestie-Cyprus met het oog op de gebeur
tenissen in het Nabije Oosten dringend
noodzakelijk is. De Grieken zouden het
er mee eens zijn, dat vermijding van verder
bloedvergieten op het eiland noodzakelijk
is; ten eerste omdat h t tot elkaar bren
gen van de Turken en Grieken op Cyprus
vergemakkelijkt zou worden en in de twee
de plaats omdat verdere strijd de waarde
van het eiland als militaire basis zou aan
tasten.
Overeenstemming inzake het jongste
Britse plan voor „samen regeren", lijkt
uitgesloten. Aartsbisschop Makarios zou
geneigd zijn een bepaalde vorm van zelf
bestuur te aanvaarden, op voorwaarden
die echter voor de Turken onaanvaardbaar
zijn. De Griekse regering zou met bepaalde
concessies de Turkse minderheid gerust
willen stellen, vooropgesteld dat zij zich
neerleggen bij een Grieks bewind op Cy
prus, hetgeen voor Ankara onaanvaard
baar is.
Niettemin is de kans op een langer be
stand op Cyprus een belangrijk winstpunt,
omdat het Griekenland. Turkije en Groot-
Brittannië de mogelijkheid zal verschaffen
een oplossing te zoeken in een rustiger
sfeer.
NICOSIA (Reuter) Ongeveer 250
Griekse Cyprioten, die in een kamp nabi.i
Limassol zijn geïnterneerd, zijn een hon
gerstaking begonnen wegens de dood van
een kampgenoot, die deze week volgens
hen „onder geheimzinnige omstandig
heden", is overleden. De kampleiding heefl
een onderzoek laten instellen, maar de re
sultaten zijn (nog) niet medegedeeld.
De heer J. Nuijens, fractie-voorzitter van
de K.V.P. in de Velsense gemeenteraad zal,
zo vernemen wij, op de aanstaande open
bare raadsvergadering, volgende week
dinsdag, terugkomen op het schriftelijk
antwoord van B. en W. op de schriftelijke
vragen die hij gesteld had met betrekking
tot de ontvangst van Duitse jongelui op het
raadhuis.
De heer Nuijens deelde desgevraagd me
de dat hij in het schriftelijk antwoord van
B. en W. aanleiding heeft gevonden, nader
op de kwestie terug te komen in de aan
staande raadsvergadering.
(Van onze correspondent in Bonn)
Op de weg tussen Bonn en Parijs liggen
de laatste weken verscheidene stenen des
aanstoots. Is het niet De Gaulle's streven
om woordvoerder van Europa te worden,
dan is het wel de betaling van legerings-
kosten voor Franse troepen in West-
Duitsland. Officieel weet men van niets,
maar niemand kan ontkennen dat het niet
botert tussen de beide hoofdsteden. De
nieuwste wrijving betreft Tunesië..
Het is bekend dat de Westduitse rege
ring er traditioneel prijs op stelt zo goed
mogelijke verbindingen te hebben met al
le Arabische landen. De Westduitse indu
strie die zeer ijverig is in deze landen
heeft thans aanleiding gegeven tot een in
cident tussen beide landen. Tunesië heeft
onlangs bij een Westduitse elektrotechni
sche fabriek een grote hoeveelheid radio
toestellen en dergelijke besteld, bestemd
voor de Tunesische strijdkrachten. De Tu
nesische president Bourguiba gaf daarbij
uitdrukkelijk de verzekering dat deze toe
stellen niet aan de Algerijnse opstande
lingen zouden worden doorgezonden. De
Franse regering protesteerde bij Bonn
omdat de toestellen haars inziens wel de
gelijk naar Algerije gezonden zouden wor
den en kreeg gedaan dat Bonn de uitvoer
van de toestellen verbood. Bourguiba pro
testeerde fel en dreigde het contact met
alle Westduitse firma's te verbreken.
Na protesten van de Westduitse indus
trie heeft de Westduitse regering de zaak
onderzocht en volgens de Süddeutsche
Zeitung zou Bonn tot de slotsom zijn geko
men, dat achter het Franse protest geen
politiek maar concurrentienijd steekt. De
Fransen, en ook de Britten, zouden be
vreesd zijn voor de grote ijver, die de
Westduitsers in Noord-Afrika aan de dag
leggen.
Te Tunis is een Westduits bureau geves
tigd dat twintig vooraanstaande Westduit
se firma's vertegenwoordigt. Het bureau
zal op 6 oktober ter gelegenheid van de Tu
nesische jaarbeurs worden geopend, waar
bij een officiële Westduitse industrieverte
genwoordiging aanwezig zal zijn.
Bourguiba zou officieel hulp van West
duitsers bij de economische ontwikkeling
van Tunesië hebben aanvaard. Van West
duitse zijde wil men een bedrijf voor de
Tunesische zuivelindustrie oprichten, als
bewijs van de Westduitse hulpvaardigheid.
Adverienlie
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL.' 13439
FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL. 717162
STURKA SPORTKLEDING
BENGHAZI, LIBIë (UPI) In Benghazi.
Libië, is hedenmorgen bij een poging tot
landen op de vlieghaven Benina een Vis
count van de Central African Airways
neergestort. Hierbij zouden 34 van de 54
inzittenden om het leven gekomen zyn.
Het toestel, dat van Salisbury in Rho-
desië op weg was naar Londen via Ben
ghazi en Rome, vloog in brand vóór het
op het vliegveld kon landen. Het is in de
heuvels, negen kilometer van het vlieg
veld van Benghazi, neergestort. Er zijn
reeds reddingsploegen op de plaats van
de ramp.
(Reuter) Een woordvoerder van de
luchtvaartmaatschappij zei, dat er ten
minste twintig overlevenden zijn. Er wa
ren 54 Engelsen en Rhodesianen aan boord,
met inbegrip van de bemanning van zes
koppen.
Op de Koningin Wilhelminalaan te
Voorburg viel de 12-jarige W. H. uit
Gouda, die dwars op de bagagedrager van
de fiets van een vriendje zat, op de weg
juist toen een met bakstenen geladen
vrachtauto passeerde. Het kind kwam met
het hoofd onder een der wielen en was op
slag dood.
Onder IJ s e 1 m o n d e is een vracht
auto, die moest uitwijken voor een tege
moetkomende autobus, van de dijk afge
reden en heeft in zijn vaart de 61-jarige
ijzerwerker L. Schipper, die van zijn fiets
was afgestapt, aangereden en gedood. Het
ongeluk gebeurde doordat de vrachtauto
bij het uitwijken met een van de voorwie
len in een kuil kwam, waardoor de chauf
feur de macht over het stuur verloor. Na
de wielrijder aangereden te hebben kwam
de vrachtauto tegen een muurtje tot stil
stand. Het voertuig werd zwaar bescha
digd.
Door een brand in een berghotel bij het
Zwitserse plaatsje Meiringen is een Ne
derlands gezin, dat daar zijn vakantie
doorbracht, ernstig gedupeerd.
Vrijdagochtend vroeg brak brand uit in
het hotel „Oberzwirgi", aan de weg over
de Grosse Scheidegg. De.Meiringse brand
weer, die bluswater van verscheidene hon
derden meters afstand moest aanvoeren,
kon niet voorkomen dat het hotel geheel
werd verwoest.
Een Nederlands gezin met drie dochters
en een Duits gezin met drie zonen, die in
het hotel hun vakantie doorbrachten, ver
loren bij de brand al hun bezittingen.
TAIPEH (Reuter) De nationalistisch-
Chincse schout-bi.i-nacht Lioe Hoh-Toe
heeft vrijdag te Taipeh op Formosa ge
zegd, dat de Chinese communisten 1.200
vliegtuigen, waaronder Mig-17 jagers, in
het kustgebied tegenover Formosa heb
ben gestationeerd. De Migs, die op onge
veer 300 kilometer van het hoofdkwartier
van generalissimus Tsjiang Kai-Sjek klaar
staan, hebben maar twintig minuten no
dig om een aanval op dat hoofdkwartier
te doen, aldus Lioe.
Een woordvoerder van de Amerikaan
se ambassade noemde de toestand ern
stig, „maar wij zijn niet in paniek".
WASHINGTON, (UPI) Een woord
voerder van het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken heeft vrijdag een
verklaring voorgelezen waarin communis
tisch China ervan wordt beschuldigd
luchtstrijdkrachten aan de kust tegen
over Formosa te concentreren met de op
zet „de spanningen te verhogen".
Een fraai stemmingsbeeld van zee en
strand aan het eind van een verregende
augustusdag. De hemel is nog zwaar
van wolken. De golven voeren een
voorwerp aan, dat de activiteit van de
wandelaarster gaande maakt.
Verwachting tot morgenavond:
Warmer weer met zonnige
perioden en waarschijnlijk over
al droog. Aanvankelijk zwakke,
later matige wind uit zuidelijke
richtingen.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN PAGINA'S.
WAARIN OPGENOMEN ERBIJ
Elke week moet het bassin van de
Trevi-fontein te Rome in het toeristen
seizoen drooggelegd worden om de
tienduizenden muntstukjes te verza
melen, die vakantiegangers er in wer
pen. Met bezems worden de munten
bijeengeveegdDe opbrengst komt ten
goede aan de stad en al is de koers van
de lire niet bijzonder hoog, Rome ver
smaadt deze moderne offergave niet.
De oudste gerepatrieerde, die ooit in ons
land is aangekomen, de 103-jarige mevrouw
Portier-Tan Kiet Nie, arriveerde heden
morgen met de „Sibajak" in Rotterdam.
Voor haar waren er een grote mand met
bloemen van Prinses Wilhelmina en een
handdruk van de minister van Maatschap
pelijk Werk, mej. dr. M. Klompé.
Ernest Legouvé:
Dienstbaarheid schept altijd twee sla
ven: degeen die de keten vasthoudt en
degeen die hem draagt.
Een kijkje in de Amerikaanse atoom
onderzeeboot „Nautilus", welke in .96
uur de noordpool overstak, met zijn
periscoop tegen de onderkant van de
ijskap. Het is een van de weinige foto's
van het interieur, die door het Ameri
kaanse ministerie van Defensie is
vrijgegeven.
WASHINGTON (Reuter) De
Amerikaanse atoomonderzeeboot
)(Nautilus" heeft geheel onder
water en ijs varend een tocht over
de Noordpool voltooid. Plet vaartuig
heeft hierdoor een nieuwe zeeweg
tussen het oostelijk en westelijk half
rond gevolgd, aldus een mededeling
van het Witte Huis.
De „Nautilus" is op 22 juli uit Pearl
Harbour vertrokken. Donderdag
werd de gezagvoerder, Anderson,
bij IJsland van boord gehaald en naar
Washington gevlogen waar hij vrijdag
door president Eisenhower werd ont
vangen. Tijdens de plechtigheid in
het Witte Huis werd Anderson on
derscheiden met het legioen van ver
dienste. De bemanning kreeg een
eervolle vermelding.
Het Witte Huis deelde mee, dat de nieu
we zeeweg veel korter is dan andere. Van
Londen naar Tokio moet men thans 11.200
mijl afleggen, maar langs de nieuwe rou
te is de afstand maar 6.300 mijl.
De tocht ging door de Beringstraat tus
sen Siberië en Alaska. Maandag passeer
de men de noordpool. Men voer geheel in
internationale wateren. Anderson zei, dat
op de noordpool het water vierduizend me
ter diep is, hetgeen vijfhonderd meter die
per is dan men eerst aannam.
De Nautilus voer in 96 uur 1.830 mijl on
der het ijs, van Point Barrow naar de At
lantische oceaan tussen Groenland en
Spitsbergen. Anderson zei, dat men door
de periscoop tegen het ijs aankeek. Gedu
rende de eerste zestien dagen van de reis
was de Nautilus ongeveer 96 percent van
de tijd ondergedoken.
Zware navigatie
„Bij een reis via de noordpool kan men
niets buiten het schip waarnemen. Er
zijn geen sterren. De navigatie is tot dus
ver een buitengewoon groot probleem ge
weest. Wanneer men over de noordpool
vaart kan men zo in de war raken, dat
men in langzame cirkels maar steeds rond
draait terwijl men denkt dat men in een
rechte lijn vaart", aldus de gezagvoerder.
Hij zei, dat men geen zekerheid had, dat er
geen bergen onder water waren die bijna
tot aan het ijs kwamen.
De temperatuur van het water onder de
PARIJS, (UPI) De Franse minister
van Voorlichting, Jacques Soustelle, heeft
meegedeeld, dat de communisten en hun
„meelopers" sommige diensten van de
Franse radio en televisie, het eigendom
van de staat, hadden gekoloniseerd, hij
voegde daar aan toe, dat de regering van
De Gaulle nu bezig is, schoon schip te ma
ken. Soustelle legde die verklaring af als
een commentaar op een motie van de
commissie voor pers-aangelegenheden uit
de Nationale Vergadering waarin de rege
ring ervan beschuldigd werd „over de na
tionale zenders partijdig nieuws en
nieuwscommentaar uit te zenden. De mo
tie werd met algemene stemmen aangeno
men, maar Soustelle wees er op, dat er
maar dertien van de 42 leden van de com
missie bij die stemming aanwezig waren
en dat zeven van die dertien leden tot de
communistische partij behoren.
„Al sedert lang", zo verklaarde Soustel
le, „zijn sommige diensten van de R.T.F.
(Radio et Télévision Frangaise) ge
heel en al door de communistische elemen
ten of met hen sympathiserenden geko
loniseerd. Wij zullen nu proberen een ob
jectieve voorlichting te geven". Soustelle
zei, dat het „vanzelf spreekt", dat alle
schakeringen van de openbare mening via
de R.T.F. zullen worden gehoord, als in de
herfst de campagne van het referendum
zijn hoogtepunt zal bereiken.
De Kamercommissie heeft met name cri-
tiek uitgeoefend op het besluit van
Soustelle dat de Franse kranten niet meer
dan tien pagina's mogen tellen.
ijskap was nul graden. Men ondervond
geen moeilijkheden, aldus Anderson. De
mededeling over de geslaagde tocht werd
gedaan in een kleine kamer in het Witte
Huis waar zich ook de echtgenote van
Anderson bevond. Men had de reden
waarom zij van haar woonplaats in Con
necticut naar Washington werd overge
bracht voor haar geheim gehouden.
In de eervolle vermelding bij het legioen
van verdienste voor Anderson werd ge
zegd: „Onder zijn onverschrokken leiding
heeft de „Nautilus" als eerste onder wa
ter een zeeweg tussen het oostelijk en
westelijk halfrond gevolgd. Dit baant de
weg voor verdere onderzoekingen en mo
gelijk gebruik van deze route door atoom
onderzeeboten voor vrachtvervoer als een
nieuwe handelszeeweg tussen de grote
oceanen van de wereld".
De Nautilus heeft een bemanning van
116 koppen.
(UPI) Reeds op de eerste poolreis
vestigde de „Nautilus" een record, name
lijk door een noorderbreedte van 87 gra
den te bereiken. Het record stond tot dus
verre op naam van een Sovjetijsbreker,
die het tot 83.21 bracht. Weliswaar be
reikte een schip van de expeditie van Nan-
sen in 1895 een hoogte van 85.57, maar dit
geschiedde toen het vaartuig in het ijs be
klemd zat en naar het noorden afdreef.
Bij aankomst in Europa zal de „Nauti
lus" in totaal een afstand van 207.000 kilo
meter Lebben afgelegd, waarvan 99.900
km op de eerste lading brandstof en tot
dusverre 10.600 km. op de tweede. Het
blijkt dat de atoommotor beter function-
neert wanneer het schip in koud water
vaart dan in warm. De gemiddelde tem
peratuur van het water onder de ijskap
is 0 graden c., op bepaalde plaatsen ten
gevolge van de warme golfstroom 4,5
graad.
Tijdens zijn vaart onder de ijskap van
de noordpool heeft de Amerikaanse onder
zeeboot „Nautilus" een reeks televisie
films, opgenomen van de onderzijde van
de ijslaag. Onder andere bleek, dat het
ijs op vele plaatsen gebroken was. De
ijskap moet voortdurend in beweging zijn,
tengevolge van windinvloeden en zeestro
mingen.
De „Nautilus" had tien verschillende ap
paraten aan boord voor het verkennen van
de ijskap, en drie waarmee de waterdiep
te onder de kiel van de onderzeeboot ge
meten kon worden.
De Arctische oceaan wordt door een
bergketen, de Lomonosow-rug, die van
Canada naar Rusland loopt, verdeeld. De
toppen van deze keten reiken tot 762 m on
der het wateroppervlak. Op deze reis zijn
grote, tot op heden nog onbekende gedeel
ten van de zeebodem in kaart gebracht.
De gemiddelde snelheid gedurende de ge
hele reis was twintig knopen.
Advertentie
voor weer wordt het
de edelste vruchtcnlimonade
uit klinkklaar fruit I
