Het Atlantis van de Oosterschelde
BIERVLIET
Erbij
OorlogsgeweliJ vernietigde in 1940 schaarse
historische nalatenschap van Reimerswaal
FEEST VAN DE HARING TUSSEN DORSEN EN OOGSTEN
rna.'M&ss tzTs- I'M ss - r*™.
HANDEL EN
INDUSTRIE
M
ZATERDAG 30 AUGUSTUS 1958
PAGINA TWEE
MORGEN, 31 AUGUSTUS, is het vierhon
derd Jaar geleden, dat de toen reeds door
twee branden en vijf watersnoden zwaar
getroffen stad Reimerswaal op Zuid-
Beveland nogmaals door brand voor een
groot deel in de as werd gelegd.
Het trieste lot van deze, door de gol
ven van de Oosterschelde verzwolgen,
in de middeleeuwen zo bloeiende han
dels- en industriestad spreekt nog steeds
tot de verbeelding van velen. Verbeel
ding welke vrij spel heeft omdat er zo
bitter weinig historische documenten over
Reimerswaal bewaard zijn gebleven, net
zo weinig als er sporen van zijn bestaan
terug gevonden kunnen worden in de bo
dem van de Oosterschelde.
Misschien komt het ook wei daardoor,
dat er nog steeds mensen zijn die bij laag
water de tijdrovende tocht ondernemen
naar de zandplaat waar wat puin en gruis,
wat leisteen, een stuk pilaar en vooral
veel menselijke geraamten de laatste
aanduiding vormen van wat eens de
derde stad van Zeeland was. Ook die
resten zijn gedoemd te verdwijnen. De
Zeeuwse historicus Jacob Ermerins kon in
1776 nog de omvang van de kerk meten
en negentig jaar later zou de Thoolse
landbouwer A. Geluk, die zijn leven lang
gefascineerd was geweest door het
droomgezicht op de stad aan de over
zijde van de rivier langs zijn hofstede,
op zijn oude dag nog constateren hoe
precies die opmeting was geweest. De
veerman Larooy uit Scherpenisse weet te
vertellen, dat voor de tweede wereld
oorlog honderden vakantiegangers een
pelgrimage naar het verdronken land van
Reimerswaal ondernamen om vandaar met
wat stenen, een kannetje of een doods
kop terug te keren. Deze tastbare her- dagen der stad betreft, een aaneenscha-
Het wanhopige stadsbestuur poogt hen
daarvan te weerhouden door een hoge
boete te stellen op het slopen van de on
roerende goederen. Goes, dat zijn kans om
de rivaal op Zuid-Beveland te verdringen
schoon ziet, vaardigt een bepaling uit,
waarbij die van Reimerswaal als „vreem
delingen" worden beschouwd. Filips II is
er verontwaardigd over en maakt deze be
paling ongedaan.
De kunstenaar die de „Nieuwe Cro
ny ck van Zeeland" door Smo.llega.n-
ge met kopergravures illustreerde
'maakte zich deze voorstelling van
Reimerswaal in de periode van bloei.
DE GESCHIEDENIS van Reimers- verklaring, dat een visser Reimer zich bet gange zijn minder dan apocrief, namelijk naast, die van Zierikzee, toen de twee
waal is niet alleen althans wat de na- eerst hij een „waal" (kreek) vestigde, als pure fantasie mag men het bewijs uit de stad van het gewest. Behalve de
de meest logische te accepteren. 1 1
mogen kopen. Vaak zijn de voorraden dan
al uitverkocht. Filips II is er verontwaar
digd over en maakt deze bepaling onge
daan.
Op 31 augustus 1558 nieuw onheil: een
Je zoutketen en meestoven welke nog over
felle brand verwoest het grootste deel van
zijn. Vijf jaar later wordt, de stad voor de
zesde keer in twaalf jaar overstroomd,
WATER EN VUUR krijgen dan een
bondgenoot in de Tachtigjarige oorlog. Rei
merswaal houdt zich, waarschijnlijk omdat
de verarmde stad zich geen enkel risico
meer kan veroorloven, tijdens de beelden
storm rustig. Er wordt zelfs een galg op
gericht als waarschuwing voor eventuele
„predikanten der sectarischen". De twee
door Alva gestuurde inquisiteurs, die het
stadsbestuur over zijn houding aan de tand
hebben gevoeld, gaan dan ook weer tevre
den heen. In 1573 drie jaar na een
nieuwe overstroming belegeren de
Zeeuwse geuzen de stad, omdat er een
Spaans regiment ligt ter dekking van de
vloot van admiraal Glimes op de Ooster
schelde. Na zes dagen geven de Spanjaar-
uaeen aer stuc. ueiren een aai.ec.nam- u D heJ. on§eri-imde leveren dat, de openbare reeds genoemde kerk bezit de stad aan dgn zich oyer en de stad wordt geplunderd
aagen aei stdti uetren, een .iduoeiisLiid Het oudst bekende st.uk waarin Reimers- gebouwen een afspiegeling vormden van openbare gebouwen een stadhuis met een brand gestoken om te voorkomen
inneringen, door dergelijke toeristische keling van rampen en ellendigheden, zij waal wordt genoemd, dateert uit 1258. Otto een nog vrij sober bestaan. Ook de om- toren en een slaand uurwerk, een laken- dat Ajva er cen sterke vesting van kan
rk verminderd qeraken verliest zich ook van stonde, af aan in III van Gelre rukt. dan met zijn leger op streeks het midden van de vorige eeuw en een vleeshal, een gast- en een armen- maken
nnvplcprheden Of men nu de Nieuwe naar Zeeland om Vrouwe Aleid te bevech- ontdekte plattegrond, welke aan Jacob van huis, twee kloosters, een waag, een brou-
exploraties st
steeds dieper onder het slib.
EN DE DOCUMENTEN DAN, de privileges,
de keuren, de ordonnantiën, de stede
lijke rekeningen, de vonnissen, de char
ters en wat er al verder niet ten behoeve
Het jaar daarop deelt Reimerswaal aan
heeft zich in dat College te doen vertegen
woordigen. Het doet afstand van de rang
der goede steden van Zeeland.
Na de Pacificatie van Gent. gaat het er
r, r, \f c u ten en hij is bij Reimerswaal geland. Ver- Deventer wordt toegeschreven, maakt niet weri.i, water- en korenmolens, drie veren e. t ,,oi, 7 ia„j m„j. f1ai t,pf irPPn
Cronyk van Zeeland van M. Smallegan- der js nJg Mn\00pacle ult 1292, de lndruk van een opmerkelijke stad met (op Antwerpen. Bergen op Zoom en Tho- ^k^m" personen en geem middelen S
ge, welk standaardwerk in 1696 ver- waarbij Floris V grond bij Reimerswaal allure. len), zes poorten, een of twee markten, een oeK^ame personen en geen m. u.«
scheen, of de Zeeuwse oudheden van verwierf. Zijn grootste bloei bereikte Reimerswaal kade en tien straten
Tacob Ermerins welke biina een eeuw De inwoners van de stad aan de Ooster- in de eerste helft van de vijftiende eeuw. Maar in 1520 klopt het noodlot dringen-
li- I 1 schelde zullen zeker hebben ingestemd met. Hertog Willem VI van Beieren laat zich er der aan de poorten, de klokken kleppen
van het stadsbestuur op papier wordt qa- r werc, gspuDiiceera, erop naslaat, de bijnaam „De Goede" van graaf Willem op 6 juli 1405 inhuldigen. Zijn dochter wederom voor een grote brand, die drie-
zet? Helaas- van deze arrhiefst kk omtrent de eerste tijden blijft men in m, want aan hem danken zij het privilege, Jacoba, wier veelvuldig huwelijksleven honderd woonhuizen en vele pakhuizen overigens op lijken dat de plaat? de kans
i s u en was jie{; ongewisse_ Qok latere onderzoekers dat alle goederen in het. handelsverkeer meer tot. onze verbeelding spreekt dan met kostelijke koopwaar vernietigt. 'krijgt wat op z'n verhaal te komen. Nu
nimmer veel voor het nageslacht behou- ajs cje provjnciale archivaris T P Visvliet tussen Brabant en Zeeland met uitzon- haar politieke betekenis, draagt Reimers- zij afstand heeft, gedaan van haar rechten
den gebleven. En het weinige dat er wèl j amateur A Celui- T A ?n die 7ioh dering van verse vis in Reimerswaal aan waal eveneens een goed hart toe. Geen TIEN JAAR LATER voltrekt zich de worden de Staten wat inschikkelijker en
en ae amateur n. oeiUK j.A.zn., cue zien de marp moest worden gebracht. Behalve wonder: na het huwelijk met Frank van ramp. welke men als eigenlijke oorzaak krijgt zij enige financiële tegemoetkomin-
in het midden van de vorige eeuw deze donderdagse weekmarkt verwierf Borssele, dat de toorn van neef Filips over van de ondergang van Reimerswaal kan gen. Alierwege bouwen de burgers hun
moeite gaven om tot een historische be- Reimerswaal ook nog het recht op twee haar bracht, mocht zij de stad bij wijze beschouwen. In de morgen van de vijfde woningen weer op. Tn 1596 wordt deze rust
schrijving van de ongelukkige stad te jaarmarkten. Daar-
komen, bleven het antwoord op het hoe mee weid de basis
,4 en het waarom van het ontstaan van
ren mei de gelijknamige gesch.edschnj- Reimemvaa, JchuIdi
ver van het Archief van Reimerswaal
opmaakte weten wij tenminste wat er Het begint er al mee. dat over herkomst
v/as ging in vlammen op tijdens de brand
die de Middelburgse Abdijgebouwen in
de meidagen van 1940 verwoestte. Dank
zij de in druk verschenen inventaris welke
archivaris Robert Fruin niet te verwar-
Reimerswaal
wij tenminste wat er
voorhanden geweest is.
De oorlogshaard van 1940 heeft het
laatste verteerd van wat Reimerswalers
eens deden en dachten. Daarmee is Rei
en juiste schrijfwijze van de naam geen
eenstemmigheid heerst. Smallegange houdt
het op Rommerswael, anderen, die menen
dat de stad uit het begin onzer jaartelling
dateert, geven de voorkeur aan Romers-
is Reimerswaal
november 1530 zwelt echter doorbroken door een plotselinge
mee werd de basis de noordwester aan overval van vrijbuiters uit Antwerpen. De
voor de ongeveer A j tot een orkaan. Reimerswalers zenden hun zoveelste re-
anderhalve eeuw du- Wafer VULir en oor QQ SDanCien samen 's Middags spoelt het quest naar de Staten, nu om fortificaties te
rende welvaart ge- 7 3? U water over de stra- vragen. De Staten schijnen nimmer geant-
legd. De nog ont- ten: niet ver van de woord te hebben. Tien jaar later laten zij
brekende stadsrech- /J/-* /AAmPuJ stad is de dijk §e~ wel een onderzoek instellen naar een mo
ten muren, wallen regen V/OlVaienGe £=@GU*VS0 Koopsrau broken. Een gebied gelijk dijkherstel, maar verder dan het. op
en poorten wor- van twee uur gaans maken van een begroting komt. men niet.
den op 1 april 1374 breed en vier uur De inwoners van Reimerswaal hebben
door hertog Albrecht gaans lang staat dan allang het hoofd in de schoot gelegd,
verleend. Laatstgenoemde vorst „in van bron van inkomsten behouden. Zij blank en zal later op de landkaarten wor- Na de onverschillige houding der Staten
behoeftigheid van gelden zijnde, niet stelde in 1432 een kapittel van tien kanun- den aangeduid als Verdronken land van in 1596 laten burgemeesters en schepenen
merswaal voorgoed een stad geworden walle, maar tenslotte
„dont il ne reste rien" waarvan niets meer tegenw0°rdig algemeen aanvaard. Het karig der steden voorrechten te vermeer- niken en een deken over de kerk aan, wel- Zuid-Beveland. Weliswaar zendt. Karei V de gebouwen van de stad voor de sloop
I Wmio'e Dró u Üpjnt dat. deze benaming in oude officiële deren als die maar met genoegzame pen- licht bij wijze van compensatie -voor het geld om de Oostwatering opnieuw te be- verkopen opdat de burgerij in de winter
q es revert in zijn De- stukken het meest voorkomt. Wat de her- ningèri gekócht werden", zoals Ermerins verlenen van het recht een jaarmarkt te dijken, maar er ontstaat een langdurig niet van honger zal omkomen. Eerst kwa
kende chanson „Barbare" van Brest zegt. komst betreft is men geneigd de nuchtere ironisch boekstaaft verschafte de Rei- houden aan de concurrerende Goessenaren, gehaspel tussen de regenten der stad en de men de fundamenten van de kerk en de
merswalers voor „vierhonderdvijftig pond die zich later zo lelijk tegen het getroffen dijkbestuurders over de te volgen metho- toren aan' de beurt, toen verschillende
AAA*# -»n Groote en drije honderd gulden" dertien Reimerswaal zouden gedragen. de. Besloten wordt, dat ieder voor zich vleugels van het stadhuis en zo vervolgens
jaar later nog het recht op de exploitatie Aan haar opvolger, Filips de Goede, zal werken, maar voordat het zover komt tot er. in 1632, niets meer over was dan de
van water- en windmolens en de heffing dankt de stad overigens het privilege van teistert in 1532 een nieuwe vloedgolf Rei- straatstenen en de zeeweringen. De laatste
van accijnsen. een eigen rechtspraak en Reimerswaal merswaal. Het water staat acht voet hoog bewoners, een handjevol berooide vissers,
staat bij de Boergondische hertog wel zo in de kerk, het klooster der Zwarte zusters die zich zelfs toen nog moesten verweren
DE BESTAANSMIDDELEN van de stad in aanzien, dat hij zijn bekwaamste juris- buiten de stad wordt verwoest. tegen de Spaanse krijgsgevangenen die in
zijn niet. alleen voortgevloeid uit haar ten Philips Wielandt en Jan Roussel, die Acht jaar later komt Karei V zich per- een naburig poldertje geïnterneerd waren,
ïunctie van marktcentrum, uit de omstan- ook een instructie voor de stad Haarlem soonlijk op de hoogte stellen van de toe- vestigden zich in Tholen, waar ze nog lang
digheid dat zij het middelpunt was van opstelden zendt om een staatsrechtelijk stand in de rampzalige stad, die enig als vreemde eenden in de bijt beschouwd
een landbouwstreek met. achttien bloeiende geschil op te lossen. respijt schijnt te krijgen. In 1549 laat Filips zouden worden. In 1634 besloten de Staten
dorpen en uit de op de Oosterschelde be- de Tweede zich ais toekomstig graaf van van Zeeland tot de verkoop van de straat-
oefende visvangst. Zp kende ook twee rrv/-\T» Zeeland in Reimerswaal inhuldigen. De en de schorrestenen. Uit de opbrengst, vijf-
belangrijke industrieën binnen haar muren, VOUIyJbOJL)L inwoners maken van die gelegenheid ge- honderdveertig gulden en negentig cent,
namelijk ae zoutbereiping en de verf- bruik de vorst op hun treurige toestand werden de schuldeisers pondspondsgewijze
fabricage. Zout. werd gewonnen uit het wdarhii °Pmerkzaam te maken. Het antwoord is voldaan.
Zeeuwse veen of derrie, welke gemakkelijk DE GROTE BRAND van 14o0. waarbij mijd maar bjjjft zonder gevolg
brandde. De as der verbrande derrie werd onder meer tweeëndertig zoutketen in de Qp 13 januarj 1551 klin'kt er opnieuw Vijftig jaar later was Reimerswaal aJ
HET RIEKT niet naar vis in het gemoe
delijke Biervliet in Zeeuws-Vlaanderen.
En ook zal men er geen haring stalletjes
aantreffen. Wel boeren en landerijen met
gehouden, over het beeld van Willem Beu-
kelszoon dat dan zal worden onthuld en
hoe hij over de „Hollanders" denkt.
„Ik heb die hele optocht geschiedkundig met zout water geblust, waarna een schoon as werden gelegd, is de voorbode van de
- naderende SdSi™WÏÏ=r%ersteTt "iet meer dan een hoog gelegen eilandje,
gezapig grazende koeien en goudgele koren- uitgezocht. Bewaar namelijk alle oude kro-
velden en combined harvesters Dat laat- nieken". „Och, dat is een hobby van me", duktieprocesspeelde"zich" af*ïn de" zose- de stad zich nog "wel van die ramp de V3" a? iaKennai omwaait vier jaar waar een fetidde schapen graasde. Maar
gedeeHe van de ge- - j&'tgSTvÏÏ J-wel de tastbare Liingen aan
vliet er moderne ideeën op nahouden en schiedenis van Biervliet tot onderwerp "n dff ^Sp^eemv m Tiïla nHnn^rTtf den lande van Zeeland" met een gel zes 'aar ondermijnt zij de muren en de poor- de onfortuinlijke stad steeds geringer
hun bedrijven steeds meer mechaniseren, hebben. „Als we alle historische gebeurte- schaa, wer| toe.epast maar nu door de altaren en kapellen - maar het vet is'van jj". Dnaahr de burgers al sinds 1530 alle werden, tot zij nu vrijwel verdwenen
>nl Biervliet geen haven nissen weer moesten laten herleven, dan u-?*nding der svnthetiShe kleurstoffen de ketel. Toch vindt men er nog tien gil- wederopbouwkosten zelf dragen, beginnen zijn bjeef haar faam steeds levendig en
HprHpn i>issprssrhe>nen 7nn i,,.^ uuviriaing aer syntnetiscne Kieuistoiren de we eeste den Reimerswaal te ver aten. o
Ook zal men
fa„.gl nseuran\aanenPelg,ep£ Sïïe ToXTn n N. HerHaaMe oversten haar lot het m.nselijk bestaan weer-
m Zllveren schubben van de zil- Nu zullen de feestgangers een groep meestoven moeten het stadsbeeld van Rei- ter Nicolaas de Conflita en de hoogleraar Reimerswaal ongeveer deze trieste indruk spiegeld menen.
die Jien terugvoert merswaal in belangrijke mate bepaald in de godgeleerdheid aan de Leuvense op de bezoeker hebben gemaakt. J. H. Bartman
veren vangst er nog in.
En toch werd Willem Beukelszoon in dat naar het jaar 1183. Toen schonk Filips van i1PhhPn
dorpje, waar men zich met problemen als den Elzas aan Biervliet tolvrijheid voor ge-
vrije veren en aansluiting bij België bezig heel Vlaanderen. Maar ook worden de
houdt, geboren. Willem Beukelszoon, de kruistochten uitgebeeld. Men ziet de Bier-
uitvinder van het haringkaken. vlietenaren weer als eerste de wallen van
Konstantinopel nemen en de banier van
Daarom wijst een vergulde haring op Vlaanderen planten. Het wapen van Bier-
het eeuwenoude torentje van het oude \diet jwijst hier nog op. Niemand minder
Gezien tegen de achtergrond van de wei
universiteit Cor
nel is van Reimers
waal, laten de stad
ook in kringen van
kunst en weten
schap ietwat mee
tellen. Nog in het
jaar van de derde
wM
„ur B V r J ui T dan Tacob Gat? liet het wanen afhëêlHen ontwikkelde Noordnederlandse gebie- Vd'' ufcr"e
raadhuis in Biervliet de richting van de °an__Jaco° yvf. liet het waPen afbeelden f üpimmwaai een grote brand, 1558,
wind aan. En daarom zal men bij het be- en schreef erbij:
treden van de Nederlands Hervormde
Kerk (de zogenaamde visserskerk), die in
1659 werd gebouwd „het glas van Bierr
vliet" aantreffen, drie panelen breed en
vijf panelen hoog, waarop Willem Beukels
zoon staat afgebeeld. Als men dit gedenk
raam uit 1660 wat beter bekijkt zal men
er ook het wapen van Zeeland en een ha
ring op ontdekken.
„Een schild dat weerdig is om
eeuwiglijk te leven, Is om zo'n vrome
daad aan Biervliet toen gegeven. Ei
ziet, vier Griekse Beeën omtrent een
bloedig kruis Droeg dit manhaftig
volk haar tot een wapen thuis".
Voor de betoonde dapperheid zouden de
den in die dagen, was Reimerswaal een
aanzienlijke stad, maar men moet daarbij
niet zo overdrijven als de negentiende
eeuwse poëet J. F. Helmers in zijn zang
„De Hollandse natie":
,,'k Zag arme vissers dwalen
waar eertijds feestmuziek klonk
in de marmeren zalen".
vermaakt een pas
toor vier schilder
stukken van Al
brecht Dürer en een
„clavicordie" aan
een familielid, het
geen op een zekere
welstand luidt. In
de Staten van Zee
land zitten de
De windvaan, het gedenkraam en het windvaan in de vorm van een draak, dié afbeelding van Reimerswaal bekend is vertegenwoordigers
feit dat men de Biervlietenaren in de na- na jarenlang in Biervliet bewaard te' zijn de gravures in de „Cronyk" van Smalle- van Reimerswaal
burige dorpen „êrinke" (haringen) noemt gebleven, door de Gentenaren zou zijn ge-
zijn de enige bewijzen, dat in vervlogen stolen. Thans prijkt de vaan in ieder geval
en roemruchte jaren Willem Beukelszoon op het Gentse Belfort,
hier het eerste levenslicht aanschouwde. Dan komt er nog een groep, waarin men
Biervlieters namelijk beloond zijn met een Uit de omstandigheid dat er geen enkele
Dat gebeurde precies zeshonderd jaar Floris V, Der Keerlen God, kan ontwaren. iaar geleden was hij „de grote man" van De Die. Ook zal het bier hoe toepasse- Er komt een oud geschrift op tafel.
geleden, welk feit iedere Biervlietenaar, in j290 was zijn schoonvader, Guy Dam- de Braakmanfeesten. Velen speet het ge- lijk in grote hoeveelheden stromen, ter-
al lust hij nu haring of niet is het in ieder pierre. namelijk van kwade zin. Floris ducht, dat de feestelijkheden toendertijd wijl muziekgezelschappen de plechtigheid
niet wat langer duurden. Beter compli- muzikaal zullen omlijsten,
ment voor de heer De Die bestaat er niet. Zaterdag volgt een herhaling van de his-
Diezelfde dag zal op het Raadhuisplein torische optocht, terwij) voorts een bijzon-
ook goed gebeuren. Want feesten kunnen ke uitbundige feestelijkheden er plaats eGn standbeeld van Willem Beukelszoon der aantrekkelijk programma zal worden
die Biervlietenaren. En hoe! hadden bij de verloving van Jacoba van worden onthuld door de commissaris van afgewerkt: sportmanifestaties door hon-
„Da moet ge maor an De Die vroahen" Beieren en Jan van Brabant op het kasteel de Koningin in Zeeland, jhr. mr. A. F. C. - derden landbouwjongeren uit. geheel
geval daarover eens gevierd moet wor- werd geketend en in Biervliet gevangen
den. En niet met zo'n klein feestje. Nee. gezet. Hoe Jacob van Artevelde met zijn
Als er gefeest moet worden dan moet dat gildebroeders de Leliaerts verdrijft en wel-
(Dat moet je dan maar aan De Die vra- in Biervliet kan men eveneens zien. Casembroot.
gen), zeggen de mensen. „Die weet er al- Dat is echter nog niet alles, want Karei V Aan deze onthulling gaat een bijeen-
les van". Ze wijzen naar het raadhuis, duikt uit de geschiedenis op en brengt in komst vooraf in de „Visserskerk", waar
„Daar kun je hem wel vinden". De heer 1417 met zijn zusters, de koninginnen van dr. H. A. H. Kranenburg, secretaris van
L. M. de Die huis- en kunstschilder. Frankrijk en Hongarije, een bezoek aan de Redersvereniging voor de Nederland
vogelliefhebber en antiquair; „een ma- het graf van de uitvinder van het haring- se Haringvisserij een lezing zal houden
nusje van alles", zegt hij zelf —staat op kaken. Tenslotte zijn er nog de Water- over „Het kaken en de haringvisserij",
een ladder en voorziet het raadhuis van geuzen, die na zich in 1572 in Vlissingen Het standbeeld is omgeven door een la-
een fleurig verfje. te hebben ontscheept Biervliet binnenval- êe muur van basaltblokken. „Eerst had-
„Ik kom voor dat feest ter herdenking len. den ze er een vijvertje bij willen bouwen,
van Willem Beukelszoon". Onmiddellijk Zo zal dus de rijke sluier van Biervliets Maar ik zei: dat kan toch niet. Willem
komt hij van zijn trapje af, veegt zijn be- geschiedenis voor een wijle worden opge- Beukelszoon past een eenvoudige omge-
smeurde handen aan zijn overal af om licht De heer De Die zal dat mogelijk ma- ving.
vervolgens zijn lange verwarde haren wat ken. Echter tezamen met zijn trouwe hel- Net zo als het standbeeld van Michiel
Zeeuws-Vlaanderen, behendigheidswed
strijden voor tractoren en concerten door
verscheidene muziekgezelschappen. Het
hoogtepunt van de feestelijkheden wordt
wel gevormd door de kaakwedstrijden
voor Biervlieters.
„De tijden zijn wel veranderd", mij
mert de heer De Die. „vroeger lagen er
wel duizend schepen in de haven van Bier
vliet. En nu.allemaal polder zo ver als
het oog reikt". Dan lachend: „Ja we
hebben nog een heel klein haventje. Met
een heel klein havenmeestertje erbij."
De burgervader van Biervliet, de heer
te ordenen. „Zo hebben ze gezegd, dat je pers: de heer M. Franken en mevrouw de R.uyter op de boulevard thuis hoort", A. Kostensen, vertelt even later iets van
„Kom Hoevenagel.
zegt de heer De Die.
maar naar De Die moest vragen.
mee.
In ,,'t Oude Raedhuys" vertelt hij en dat uiteraard voorspellen. Maar de kansen nodigden onthaald op haringhapjes. „Van
vertelt hij. Over de grootscheepse histori- zijn groot De heer De Die heeft al meer de honderd Biervlieters zijn er tachtig die
sche optocht, die 5 september zal worden getoond een goed organisator te zijn. Vier geen „groene" lusten", verzekert de heer
de geschiedenis van zijn dorp (of moet ik
Of het feest zal slagen? Niemand kan Als het beeld onthuld is worden de ge- zeggen stad. Overal zijn immers nog res
ten van de stadswallen te zien. Overigens
een vreemd geaicht, so mid4ea tussen de
nieuwbouw).
Marcus van. Vaernewijck verhaalt, hier
in.: ..Op den dertichsten dach. der indent.
Ougste int jaar 1556 track de keyserlicke
Mai.est.eyt met beede sijn susters, die co-
nyngh innen El eonora ende Maria, naar
Biervliet, ende ghynghen tsamen wande
len tot in der kerken, om de sepulture te
siene van Willem Béukels, st.ierm,a.n, d.e
welcke starf int jaer 1397. Deze vorseide
Willem Beükels was den eersten, die den
toharynck vynck ende saute." Deze laat
ste zin betekent.: „Willems Beukels heeft
het midd.el uitgevonden om. de haring t.e
kaken, 't is te zeggen hem te ontdoen van
zijn ingewanden vooraleer hem, in te zou
ten en in tonnen op elkander te persen om.
hem lang te bewaren".
Burgemeester Kostensen is trots op zijn
gemeente. Hij voelt zich Biervlieter in
hart en nieren en hoe kan het ook anders,
want het plaatsje werd reeds genoemd in
het, jaar 984 en kan terugzien op een roem
rijke geschiedenis.
„Ik had nog een boekje waarin een ha
ring staat afgebeeld. Tezamen met de
heer Van Kaan heb ik het beestje toen na
getekend, kijk dat is het resultaat". De
heer J. P. van der Sande, eerzaam elektri
cien en caféhouder, wijst uit het raam van
zijn achterkamer naar de enige molen van
Biervliet, waarop thans een enorme ha
ring prijkt. In zijn vrije uren vervaardig
de hij een haring van ruim zeven meter
lang. „Zo'n 38 meter elektriciteitspijpen
aan elkaar gelast. Bovendien zitten er 267
lampjes in. Een moeilijk en secuur werk
je".
De heer Van der Sande zegt niet veel.
Maar hij deed des te meer om zijn aan
deel te leveren in het welslagen van „het
feest". „Hoe lang hij erover gedaan
heeft?" „Zestig uur", luidt zijn antwoord.
Als ik afscheid neem van de heer Van
der Sande zegt zijn vrouw: „Weet u wat
die haring nou doet als ie jonge meisjes
ziet. Dan knipoogt ie". Ik lach en ga op
weg naar het. „onvrije" maar prachtige
nieuwe veer, de „Prinses Marijke".
En in Biervliet praten de mensen over
het feest, over Willem Beukels, over
,,d' êrink" en over het standbeeld. Maar
zij vergeten intussen de oogst niet. Inte
gendeel
Pinter van de Vliet
