Internationale conventie tegen radioactieve verontreiniging Baggermolen begon eerste grond weg te graven voor Europoort OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT HET WEER NEDERLANDS PLEIDOOI IN GENEVE: Prof. dr. J. H. de Boer legt idee van Akademie van Wetenschappen over Aref van militaire functie ontheven KONINGIN DR UK TE OP EEN KNOP Gouverneur Faubus trotseert bevel van het Opperste Gerechtshof Wijziging in Irak Aerdenhoutse in Noordzee verdronken Nazomerweer Risico van driehonderd miljoen gulden Het woord is aan Fregat „Eastbourne" zet IJslandse gasten af Recht en geweld 73e JAARGANG No 56 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel 15295 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks ZATERDAG 13 SEPTEMBER 1958 Haarlems Dagblad 303e JAARGANG No 209 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman GEVENE (ANP). In de laatste plenaire vergadering van de atoom conferentie te Genève heeft de voor zitter der Nederlandse delegatie, prof. dr. J. H. de Boer, hedenochtend de noodzaak van een internationale overeenkomst over de controle op atoominstallaties in het licht gesteld. Prof. De Boer zeide onder meer. „Het is niet juist te stellen dat wij vrees moeten koesteren voor alles wat er aan risico's verbonden is met het gebruik van kernsplijtingscnergie. Niettemin mag men er de ogen niet voor sluiten, dat ongelukken inder daad mogelijk zijn ongelukken ge beuren nu eenmaal overal mee. Daar om is het noodzakelijk dat een inter nationale overeenkomst wordt ge sloten, waarin controlebepalingen en regelingen inzake het werken met kernsplijtingsinstallaties wordt vast gelegd. In het bijzonder in een dicht bevolkt en sterk geïndustrialiseerd gebied als West-Europa is interna tionale samenwerking nodig". In zijn rede gaf prof. De Boer een toe lichting op het rapport inzake de inter nationale aspecten van de mogelijkheden van radio-actieve besmetting, dat de Ko ninklijke Akademie van Wetenschappen ter behandeling op de conferentie heeft ingezonden. „Als er ongelukken zouden gebeuren", al dus prof. De Boer, „zouden mogelijk vele landen in aanraking komen met de radio actieve materialen, die bij die ongelukken zouden kunnen vrijkomen. Doch niet alleen met het oog op onge lukken en andere onregelmatigheden acht de Akademie internationale samenwerking nodig", zo zei prof. De Boer. Een interna tionale regeling is evenzeer noodzakelijk voor de normale werkzaamheden met kernsplijtingsinstallaties. Het is namelijk zaak te voorkomen, dat de totale radio activiteit. die op de lange duur door kern splijtingsinstallaties zou kunnen worden vex-oorzaakt in de atmosfeer, hel opper vlaktewater en het grondwater, stijgt tot boven bepaalde toelaatbare grenzen. Lo zing van radioactiviteit, onder normale om standigheden en volgens toelaatbare me thoden kan reeds nauwelijks als nationale CAIRO (Reutex-) De onderbevelheb ber van de Iraakse strijdkrachten, briga de-generaal Abdel Salam Aref, is van zijn functie ontheven, aldus een officiële Iraak se rpededeling, aangehaald door het Egyp.- tische persbureau voor het Nabije Oosten. Aref is ook vice-premier. Men meent dat het ontslag alleen op zijn militaire functie slaat. Aref speelde niet alleen een belangrijke rol bij het voorbereiden van de revolutie, maar deed ook belangrijk werk in de eer ste dagen van de Iraakse republiek. Hij was een van de Iraakse politici, die president Nasser op 18 juli in Damascus verwelkomden na zijn bezoek aan de Sov jet-Unie. Hij werd als een anti-Westerse exponent van het nieuwe bewind be- sch.ouwd. Zoals wij gisteren berichtten heeft de motorreddingboot. „Prins Hendrik" don derdagavond in Den Helder het lichaam van een vrouw uit zee gehaald. Het slachtoffer is, naar de Bloemendaalse politie ons meedeelt, de 35-jarige mevrouw A. J. B.J. uit Aerdenhout, die sinds 29 augustus na een bezoek aan het Bloemen daalse strand is vermist.. Advertentie SUèDE DAMES - HERENJASJES Verwachting tot morgenavond: Iets warmer en overwegend zon nig, maar later van het zuidwes ten uit meer bewolking, zwakke tot matige wind tussen oost en zuid. In de nanacht en vroege ochtend plaatselijk mist. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG PAGINA'S. WAARIN OPGENOMEN ERBIJ aangelegenheid worden beschouwd. Im mers, de vele grote rivieren stromen door vele landen en brengen de geloosde radio activiteit van het ene land naar het andei-e. Radioactiviteit in het water van ri vieren en zee kan in sterke mate worden opgenomen en verzameld door stoffen, die in dat water zweven en worden meege voerd. Plankton, dode organische resten, hoger ontwikkelde waterdieren en slib kunnen radioactiviteit verzamelen tot een concentratie, die duizend maal zo groot is als die in water. Radio-actief slib zou zich kunnen ophopen langs de rivieroevers en de zeekusten. Lozing van radioactiviteit met een grote halveringstijd in het weste lijk of zuidelijk deel van de Noordzee kan leiden tot ophoping van deze radioactivi teit. langs de kusten van de oostelijke helft van deze zee. De steeds stijgende behoefte aan oppervlaktewater in West-Europa zou oorzaak kunnen zijn dat het water van een internationale rivier over veel groter gebieden verspreid raakt dan haar oever- gebied. Het water van deze rivieren wordt namelijk gebruikt in steeds groter wor dende gebieden, die dicht bevolkt zijn. Om al deze en nog meer redenen, aldus prof. De Boer, spreekt de Koninklijke Akademie van Wetenschappen de höop uit, dat zo spoedig mogelijk een inter nationale regeling inzake de risico's der x-adioactiviteit tot stand zal komen. Zo'n regeling is dringend nodig, ook wegens de gunstige invloed, die ervan zal uitgaan op de publieke opinie, welke invloed op zijn beurt een gunstig klimaat zal scheppen voor de ontwikkeling van de kernenergie industrie. Het pi-obleem is beslist dringen der voor West-Europa dan voor enig ander deel van de wereld. In de tweede plaats is het zeer gewenst, dat een samenwerking tussen deskundigen over de gehele wereld wordt geschapen voor de verzameling en een bestudering van alle gegevens met betrekking tot de manier waarop radioactief materiaal, dat zich in het water bevindt, zijn weg neemt in dode stof of levende wezens in dat water. Ten derde, aldus prof. De Boer, is het uitei-st wenselijk, dat de metingen van de aanwezige radioactiviteit, waarmee ter ge legenheid van het Internationale Geofysi sche Jaar een begin is gemaakt, worden voortgezet. Het wordt van speciaal belang geacht, dat zo spoedig mogelijk het peil wordt gemeten van de natuurlijke radio- ChurchilVs zoon Randolph en zijn dochter Arabella waren de enige leden van de familie Churchill die het gou den huwelijksfeest van Sir Winston en Lady Churchill te Cap d' Ail aan de Franse Rivièra meevierden. Deze foto werd gemaakt op London Airport, bij het vertrek van het tweetal naar Nice. activiteit van oppervlakte- en grondwater, voordat dit peil gewijzigd wordt door kunstmatig opgewekte i-adioactiviteit. De delegatie van de Duitse Bondsrepu bliek op de Geneefse Atoomconferentie stemt geheel en al in met het Nederlandse standpunt, dat internationaal een conven tie tot stand moet komen inzake de ge- varen van radioactieve besmetting. Dit heeft de Westduitse minister voor Atoom energie en Waterstaat, prof. dr. ir. S. Balke, meegedeeld. Dat dit zeer goed te verwezenlijken is toonde hij aan met de bemoeiingen van de „Internationale Commissie ter bescher ming van de Rijn tegen Verontreiniging" De vijf staten, die lid zijn van deze com missie: Nederland, Frankrijk, Luxemburg, Zwitserland en de Duitse Bondsrepubliek, zijn het reeds in 1956 over een uniforme controle van het Rijnwater op radioactivi teit eens geworden en voeren die sinds dien uit. De leider der Britse delegatie, Sir John Cockcroft, noemde het rapport van de academie „interessant". Het bevat sug gesties, die het best in overweging ge nomen kunnen worden door de UNO of door een van de gespecialiseerde organen van de UNO, aldus Sir John. Reeds drie jaar werkt de Rotterdam se kunstenaar Louis van Roode aan de grootste decoratieve wand in West- Europa (53 X 7 mtr.) van het in aan bouw zijnde stationspostkantoor te Rotterdam. Langzaam komt het gigan tische werk uit de steigers Vandaag is het een grote dag voor Rotterdam, niet alleen omdat op Rozenburg een begin werd gemaakt met de baggerwerkzaamheden voor het plan-Europoort en omdat het nieuwe passagiersschip „Rotterdam" van de Hollamd-Amerika Lijn bij de Rotterdamse Droogdok Mij. te water werd gelaten, maar vooral omdat Koningin Juliana het sein voor die baggerwerkzaamheden heeft gegeven en de doopplechtigheid van de „Rotterdam" heelt verricht, voordat het schip in zijn element kon glijden. Op Rozenburg werd de Koningin begroet door burgemeester J. C. Aschoff, die de vorstin begeleidde naar de plaats waar op 11 juni minister president Drees het startsein voor de allereerste werkzaamheden voor Europoort gaf. Daarna begaf de Koningin zich naar een nabijgelegen dam, waar een kruiwagen en schop, gebruikt bij de doorgraving van de Nieuwe Waterweg in 1866-1872,' stonden. Op 31 oktober 1866 werd door de Prins van Oranje dc eerste spade in de grond gestoken voor de doorgraving bij Hoek van Holland. Door een druk op een knop stelde de Koningin een sirene in werking, een teken voor Teunis de Bruin uit Sliedrecht, moleribaas van de baggermolen „Noord", dat begonnen kon worden met de baggerwerkzaamheden van het Europoort-complex door het wegbageren van de dam .Tien minuten had de „Noord" nodig om dit karweitje te klaren. Van dit belangi'ijke ogenblik waren on der meer getuige mr. J. Algera, ministei van Verkeer en Waterstaat, ir. H. B. J Witte, minister van Volkshuisvesting en Bouwnijvei'heid, leden van Gedeputeei'de Staten van Zuid-Holland, ir. A. G. Maris, directeur-generaal van de Rijkswaterstaat en prof. ir. J. P. Thijsse, adviseur bij de rijksdienst voor het Nationale plan. Er werden toespraken gehouden, achtereen volgens door de burgemeester van Rozen burg, de hoofddirecteur van Gemeente werken en de directeur van het Gemeen telijk Havenbedrijf van Rotterdam. Ook leed voor bewoners Burgemeester Aschoff zei onder meer, dat men in de gehele wereld zal weten, dat men in Nederland met zijn schepen te recht kan, nu en in de toekomst. Hij wilde eerlijkheidshalve niet voorbijgaan aan het leed, dat deze werken voor een aantal bewoners van het eiland veroorzaken. In WASHINGTON (Reuter) Gouverneur Faubus van de Amerikaanse staat Arkan sas heeft, kort nadat het Opperste Ge rechtshof te Washington eenstemmig had bepaald dat de rassengeli.jkstelling op de middelbare school te Little Rock niet mag worden uitgesteld, een proclamatie uitge vaardigd, dat de „Central High School" maandag niet geopend mag worden. Fau bus heeft dit gedaan op grond van een wet, die hem daartoe machtigt. Met de ondertekening van die wet had hij gewacht tot de uitspraak van het Opperste Ge rechtshof was gevallen. Een advocaat in Little Rock heeft daar op, namens een particulier, het gerechts hof van Arkansas verzocht het bevel van Faubus tot sluiting van de school nietig te verklaren, omdat het in sti'ijd is met de grondwet van Arkansas. Het verzoek is afkomstig van een mevrouw die vóór ras senscheiding is, doch niet in sluiting van de scholen gelooft. De middelbare school van Little Rock zou maandag haar deui-en voor het nieuwe schooljaar openen. Er waren zeven neger- leex-lingen ingeschreven. Volgens Faubus is het niet nodig dat negerkindei-en de school bezoeken, omdat zij een uitstekende eigen middelbare school hebben. Een lagere rechtbank had de school toe stemming gegeven de integratie die een jaar geleden met behulp van fedex-ale troepen door president Eisenhower werd verzekerd tweeëneenhalf jaar uit te stellen. Eisenhower, die op het. ogenblik met vakantie is in Newport, heeft aange drongen op opvolging van het bevel van het Opperste Gerechtshof, omdat anders anarchie zou dreigen. Het schoolbestuur deelde vrijdag, vóór Faubus besloot de school te sluiten, mee, dat de zeven negerleerlingen maandag zouden worden togelaten „omdat er blijk baar geen andere keus meer is". Faubus heeft vrijdagmiddag een aantal politie mannen bij zich ontboden. De reden hier van is niet bekend. (UPI) Ook in Richmond (Virginia) zijn er moeilijkheden gerezen nadat het Opperste Gerechtshof toelating van 22 negerleerlingen tot een openbare school in Warren County had gelast. Het gex-echts- hof van Vii-ginia vei-bood de schoolraad deze leerlingen toe te laten. Gouverneur Lindsay Almond heeft „alle bevoegdheden en macht" over de school die 1.100 leer lingen heeft aan zich getrokken. Hij heeft bevolen de middelbare school te sluiten en te sclmappen van de lijst van openbaar gesubsidieei'de scholen. verscheidene gezinnen van werkgevers en werknemers zijn slapeloze uren dooi-ge- bi-acht, omdat zij de "grond, waaraan zij gehecht waren, moeten verlaten. Het ge meentebestuur krijgt echter door de nieu we plannen kansen een betere woon- en leefgemeenschap op te bouwen. Problemen De hoofddirecteur van de dienst van ge meentewerken van Rotterdam, ir. J. A. C Tillema, sprak over problemen, die zich bij het werk zullen voordoen. Nieuwe ha venbekkens, in directe verbinding met de zee, eisen een nieuwe zout-zoet-balans. dijken, die eeuwenlang eenzelfde beloop hadden, moeten geheel worden verlegd, laaggelegen terreinen, tot dusverre slechts dienstbaar aan de landbouw, moeten ver scheidene meters worden opgehoogd om het vestigen van industrieën en havenbe drijven mogelijk te maken. Honderden en honderden hectaren, waarop grote onder nemingen uit binnen- en buitenland voor de ontwikkeling van hun activiteit reflec teren, krijgen een nieuw aanzien. Dit al les eist een waterbouwkundig georiën teerd antwoord op een economisch gerich te vraag. De eerste woorden van die re pliek zullen, als de baggermolens hun werk zijn begonnen, worden gespi-oken, aldus ir. Tillema. In 1961 gereed Ir. N. Th. Koomans, directeur van het gemeentelijk havenbedrijf te Rotterdam, zei onder meer, dat het: thans in uitvoering genomen gedeelte waarschijnlijk in 1961 aan de te vestigen bedrijven zal kunnen worden overgedragen. De aard der bedrij ven is scheepsbouw- en reparatie, opslag van ertsen, raffinage van ertsen, chemi sche industrie en hoogovens. Het plan Europoort, aldus ir. Koomans, heeft betekenis vooi een wijd en interna tionaal achterland. Indien het daarnaast ook welvaart in eigen land bevoi*dert zal Rotterdam op verantwoorde wijze de taak vervullen waarvoor deze Rijnmondha ven zich door de ontwikkelingen van de techniek en het verkeer ziet gesteld. Na een rondrit over het Europoortter rein, waarop de omtrek der toekomstige havens met vlaggen was aangegeven, ging de Koningin naar het verenigingsgebouw „De Schans"voor een koffiemaaltijd aan geboden door het gemeentebestuur van Rozenburg. Toen de maaltijd beëindigd was, vertrok de Koningin per boot naar de Rotterdam se Droogdok Maatschappij, om daar om halfvijf de „Rotterdam" te water te laten. Het nieuwe passagiersschip van de Holland Amerika Lijn, de „Rotterdam", dat heden bij de Rotterdamsche Droog dok Mij. door Koningin Juliana te wa ter is gelaten, meet circa 37.000 register- ton. Deze tonnage is gelijk aan die van de Nieuw Amsterdam". Het nieuwe vlaggeschip van de H.A.L. is even lang, n.l. 230 meter. De breedte is evenwel twee meter meer, n.l. 28,65 meter. Er zal voor ruim 1400 passagiers en de uit 750 koppen beslaande bemanning plaats zijn in ruime, comfortabel inge richte hutten. De passagiersaccommo datie is onderverdeeld in twee klassen. Hel schip zal worden voortgestuwd door twee schroeven. Het heeft ten be hoeve van de passagiers 9 liften, een ge sloten en een open zwembad, en een theater, tevens bioscoop, met 600 zit plaatsen. Men hoopt het schip over ongeveer een jaar in de vaart te kunnen brengen. Tijdens de voltooiing zullen 1200 a 1300 man aan boord werken. Met de bouw is een bedrag van meer dan honderd miljoen gulden gemoeid. De stapelloop van een dergelijk schip is niet alleen spannend voor de bouwers en opdracht gevers, maar eveneens voor de assura deuren, die het risico van de tewater lating van de werf hebben overgeno men als onderdeel van een aanbouw- verzekering. Een dergelijke aanbouw- verzekering dekt vrijwel alle risico's waaraan het schip in aanbouw bloot staat, van het ogenblik van de kielleg ging af tot. het einde van de proefvaart, tijdens welke het schip aan de opdracht gevers wordt overgedragenHet gaat bij deze aanbouwverzekeringen uiter aard om indrukwekkende bedragen. De verzekerde som is het bedrag, dat als de definitieve bouwsom tussen werf en opdrachtgever wordt overeengekomen Het maximale risico van de assuradeu ren. is echter nog groter dan deze hon derd miljoen gulden. Een even groot be drag wordt namelijk verzekerd voor aanvaringsschade aan andere schepen en een gelijk bedrag is beschikbaar voor eventuele hulp- en bergingskosten. De kans dat assuradeuren een drievoud van de verzekerde som moeten uitbetalen rs uiteraard, zeer gering, maar theoretisch aanwezig. Katherine Mansfield: Door mijzelf te begrijpen, zal ik anderen begrijpen. LONDEN (Reuter) De negen IJsland se zeelieden, die na een poging een Britse trawler in de wateren rondom IJsland aan te houden aan boord van het Britse fre gat „Eastbourne" verbleven, zijn in de vroege ochtenduren van zaterdag in het dorp Keflavik op IJsland aan land gezet, aldus heeft het Britse ministerie van marine bekendgemaakt. De IJslanders werden met een sloep naar Keflavik gebi-acht. Zij waren op 2 september aan boord gegaan van de traw ler „Northern Foam" die zich toen in de twaalfmijlszone rondom IJsland bevond, en vervolgens overgebracht naar de „Eastbourne". De negen zeelieden beho- ren tot de bemanning van de kanonneer boot „Thor". Wijken voor wanordelijkheden voor het straatvuil, de stenen en de lege flessen, die de „overtuigingsmiddelen" zijn van wie niet in wet en orde geloven is een van de lafste houdingen die een overheid kan aannemen. Nóg laffer is het, op zulke wan ordelijkheden vooruit te lopen en maar vast aan de wensen van „de straat" toe te geven omdat daarmee weliswaar niet de wet, maar tenminste de orde zou zijn gediend. Maar het provoceren van dergelijke wanordelijkheden, om op die manier een argument te verkrijgen tot het nemen van onwettige maatregelen, is wel ongeveer de minderwaardigste taktiek, die een overheid kan volgen. Het is de laatste twaalf maanden duide lijk komen vast te staan, dat Orval Faubus, de gouverneur van de Amerikaanse staat Arkansas, geen van deze drie methodes versmaad heeft bij zijn pogingen om de wettelijke voorschriften tot opheffing van de rassenscheiding bij het onderwijs in zijn staat te doorkruisen. Tal van objectieve, blanke getuigen hebben verklaard, dat er verleden jaar september geen sprake was van relletjes, of ook maar van dreigende relletjes, in de hoofdstad Little Rock toen de gouverneur een reeks maatregelen af kondigde, die door politieke overwegingen waren ingegeven, en daarmee zélf dus danige wanordelijkheden provoceei-de, dat president Eisenhower federale troepen naar de stad moest sturen om de rust te herstellen. Gelukkig heeft het Opperste Gerechts hof in Washington zich door deze gang van zaken niet laten intimideren en heeft het de enige koers gevolgd, die met zijn waardigheid, onafhankelijkheid en onaan tastbaarheid overeenstemt: het heeft de onn- ddellijke toelating van negerleer lingen tot de Centrale Middelbare School in Little Rock gelast. Het verdient bij zender respect, dat het Hof dit besluit met algemene stemmen heeft genomen; want daaruit blijkt dat ook die leden van dit hoge rechtscollege, voor wie dit zeer snelle tempo bij de opheffing der rassenscheiding bij het onderwijs nog altijd een dubieuzè kwestie is, zich op het standpunt hebben gesteld dat de overheid zich dient te schikken naar de wet en niet naar de ge dragingen en de wensen van tierende volksmenigten. Gouverneur Faubus heeft nu de „tegen zet" gedaan, die van hem verwacht werd. Hij heeft de sluiting van de school ver ordend. Men mene echter niet, dat de gou verneur in zijn verzet tegen de onderwijs- integratie bereid is, de kinderen in zijn staat voortaan maar zonder middelbaar onderwijs te laten. Zijn bedoeling is veel eer, elk gebouw van een openbare school, dat op deze manier leeg komt te staan, te verhuren aan een particuliere school vereniging, die er dan particulier onder wijs uiteraard alleen aan blanke kin- dei-en in kan laten geven. Want tot par- ticuliere scholen strekken de bemoeiingen van het Opperste Gerechtshof zich niet uit! Maar het sluitingsbevel van Faubus is reeds dadelijk aangevochten als zijnde in strijd met de grondwet van de staat Ar kansas. Dit zal ook wel gebeuren met betrekking tot het soortgelijke sluitings bevel, dat de gouverneur van Virginia heeft uitgevaardigd voor een school in Front Royal. Zodat de zaak daarmee weer een nieuw juridisch aspect heeft gekregen, dat uiteindelijk opnieuw tot een uitspraak van het Opperste Gerechtshof zal moeten lei den. Maar door het snelle handelen van dit hof na de uitspraak van een lager gerechts, hof om uitstel van de integratie toe te staan, is wel gebleken dat de hoge rechters in Washington niet bereid zijn, het in prak tijk brengen van hun beslissing door zulke manoeuvres op de lange baan te laten schuiven. Het hoogste rechtscollege van de Ver enigde Staten èn de president persoonlijk hebben zich nu wel heel duidelijk uitge sproken voor nakoming van de wet, in 't bijzonder waar deze een zwakkere bevol kingsgroep gelijke rechten geeft met een sterkere, en vooral als die sterkere bevol kingsgroep door middel van relletjes deze wet buiten werking tracht te stellen. Ook in Engeland is de laatste dagen gelukkig het standpunt gehuldigd, dat de ovei'heid niet mag wijken voor de gewelddadigheden van orde-verstoorders en dat, wat Enge land betreft, het beperken van de immi gratie van kleui-lingen niets anders dan „wijken" zou betekenen. De strijd voor rassengelijkheid is een moeilijke strijd. Maar het is de zedelijke plicht van elke regering, die strijd tot een goed einde te brengen los van welke politieke overwegingen dan ook zoals 't de plicht van elk rechtscollege is, aan zwakken en sterken gelijk recht te doen wedervaren. Simon Koste?

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 1