Haarlem's Dagblad | 1958 | 17 september 1958 | pagina 11

Perscommentaren op miljoenennota

Bouwnijverheid zal volgend jaar
f 3200 miljoen kunnen verwerken

H. Bouwmeester winnaar in nationale
schaaktoernooi van Het Oosten

gasfornuis met III

precisie-regelaar ■HSTHp

voor de juiste ^ilÉr
oventemperatuur T|r

Cortlever en van Scheltinga hielden
elkaar van de eerste plaats af

£sso

li

Dat is Nieuws van Neff!

Programma orgelconcert

Gewichtheffen

Rus Stogov behield zijn
wereldtitel gewichtheffen

Biesbrouck speelt weer
voor de Racing

Duitser Dusch leidt
Nederland-Denemarken

Dubbele lichtsterkte in
het Olympisch stadion

Wielrennen

Piet Steenvoorden uit de
Ronde van Polen

Davidson stopt er mee

Rose blijft geschorst

WOENSDAG 17 SEPTEMBER 1958

Zelfverzekerd

„De Volkskrant" schrijft in haar com
mentaar op de ontwerpbegroting onder
meer:

„De vraag of het dekken van het formi
dabele begrotingstekort 1959 door leningen
aanvaardbaar is, kan zonder meer beves
tigend worden beantwoord. Verreweg het
grootste deel van het tekort concentreert
zich bij de kapitaaldienst. Dat wil zeggen
in de sector waar uitgaven worden gedaan
voor woningbouw, bruggen, wegen en der
gelijke. Vooral de 670 miljoen gulden voor
de bouw van 40.000 woningwetwoningen
maken een staatslening acceptabel.

Staat de wenselijkheid van leningen bui
ten discussie, dat is bepaald niet het geval
met de mogelijkheid. Minister Hofstra
meent dat de toestand op de kapitaalmarkt
hem in staat zal stellen, maximaal 800 mil
joen gulden te lenen, maar hij meent ook
dat de economische situatie zich in Neder
land volgend jaar weer zal verbeteren. Nu
meent de minister wel, dat de economische
opbloei volgend jaar ook weer niet zó groot
zal zijn, dat er op de kapitaalmarkt een
heftig gedrang zal ontstaan om de aange
boden middelen, maar zekerheid over een
economisch toekomstig verloop kan nie
mand verschaffen. De ministeriële zeker
heid op dit punt is gevaarlijk groot.

Verheugend is intussen de stilzwijgende
erkenning van de regering, dat hoe zwaar
de financiële eisen ook zijn die de omstan
digheden aan de overheid stellen, er van
belastingverhoging in de huidige econo
mische situatie geen sprake kan zijn. Is het
begrijpelijk, dat de regering bij een der
gelijk tekort elke mogelijkheid benut om
aan middelen te komen, bezwaar blijft wel,
dat deze verlenging toch iets volkomen
willekeurigs heeft.

„Ernstige bezinning"

Het Algemeen Handelsblad schrijft in
een hoofdartikel onder het opschrift „Ern
stige bezinning":

„Het beeld van de begroting, die minis
ter Hofstra thans heeft aangeboden voor
1959, doet denken aan die van het derde
kabinet-Ruijs de Beerenbrouck in 1933.
De begroting-1959 draagt in verschillend
opzicht eveneens het kenmerk van een
„crisis-begroting" het is nu de be
groting die in crisis verkeert. De minis
ter hoopt met vereende krachten een op
lossing te vinden voor het nijpendste
vraagstuk dat op het ogenblik onze staats
financiën bedreigt: de subsidies. Hoe kan
de regering zich nog de illusie maken, dat
wij ons „spaarquote" kunnen verhogen?
Slechts wanneer de grootscheepse „over
dracht" ter herverdeling van het natio
naal inkomen tot normaler proporties
wordt teruggebracht zal een gezonder toe
stand ontstaan. De „ernstige bezinning"
die minister Hofstra vraagt om de urgen
tie der staatsuitgaven, zal moeten leiden
tot een drastische wijziging van deze
overhevelingspolitiek".

„Steeds hoger"

„Het Vaderland", dat zijn commen
taar onder het opschrift „Steeds hoger"
stelt, zegt onder andere:

„Op deze wijze blijft een zware belas
tingdruk nodig. Het laat weinig twijfel,
dat dit grote groepen waartoe zeker
de minister van Financiën behoort
uitermate welkom is. Men kan er een
vorm van sociale politiek mee voeren,
die aan de ene kant de burgers steeds
meer nivelleert en aan de andere kant
leidt tot steeds meer koude nationalisatie.
De achthonderd miljoen die de minister
straks begint te lenen licht dat hij niet
tot 1959 wacht komen van de grote
instituten, die willig of niet bij dit natio
nalisatieproces een rol spelen. Over het
vraagstuk van de rentevoet laat de heer
Hofstra zich bij deze begrotingsplannen
over het lenen maar niet uit. Deze kleur
loze behandeling van dit onderdeel is
typerend voor de gehele begroting: er is
weinig boeiends in te vinden. Belasting
verhoging heeft men niet aangedurfd,
maar heel aan het slot komt het dreige
ment nog even om de hoek: de kans is er,
zo niet in 1959 dan daarna."

Warwinkel

„De Maasbode" heeft van de Miljoenen
nota een ongunstige indruk gekregen. „Van
jaar op jaar gaan de uitgaven met honder
den miljoenen omhoog. Nog steeds wijken
de oorspronkelijke begrotingen van een
bepaald jaar met honderden miljoenen af
van de vermoedelijke uitkomsten, welke
een jaar later worden gepubliceerd en deze
vermoedelijke uitkomsten wijken een jaar
later weer enorm af van hetgeen dan t.a.v.
een bepaald jaar verwacht wordt. Het
wordt op deze wijze een warwinkel, waar
niemand meer uit kan komen, tenzij wel
licht, indien men een specialist van het
ministerie van Financiën is."

..De Maasbode zegt voorts, dat volgens
minister Hofstra de lagere publiekrechte
lijke lichamen in 1959 minder behoeven te
lenen omdat de staat alle woningwetbouw
via de begroting financiert. Dit standpunt
brengt met zich mee dat de sanering van
de financiële positie der gemeenten door
middel van consolidatie op de lange
baan wordt geschoven. De sanering van de
gemeentefinanciën wordt opgeofferd aan
de prioriteit van de woningbouw.

Er is meer dat voor de woningbouw moet
wijken, t.w. de particuliere sector, die geen
belastingverlaging krijgt. Hofstra veron
derstelt dat de investeringen van de lagere
publiekrechtelijke lichamen en van hun
bedrijven en de uitgaven van de Centrale
Overheid in 1959 zullen stijgen, doch van
de particuliere investeringen veronderstelt
hij zulks niet. Zou er wel een opleving
komen in de investeringen van de particu-.
liere sector, dan zal deze meer middelen
van de kapitaalmarkt eisen. Voorts zal de
particuliere sector (vennootschappen en
firma's) dan de aan de gemeenten of Bank
van Nederlandse Gemeenten verstrekte
kasgeldleningen gaan opvragen. Dan zullen
de gemeenten weer moeten terugvallen op
het rijk (via de Bank van Nederlandse
Gemeenten) en het rijk heeft geen cent en
zal moeten terugvallen op geldschepping.

„Wissel op de toekomst"

„De Nieuwe Rotterdamse Courant" stelt
in een hoofdartikel onder meer vast dat de
Miljoenennota, wat de toekomstige ont
wikkeling van de conjunctuur betreft, te
gematigd optimistisch is. „Ook in dit licht
beschouwd is een groot tekort op de be
groting bedenkelijk. Een tekort, dat men
'ijdens een depressie nog zou kunnen aan
vaarden als middel om de economische be
drijvigheid te stimuleren, zal bij een rede
lijk gunstige conjunctuur een ongezonde
prikkel kunnen zijn.

Men is gewoon geraakt aan de gedachte,
dat men de gevaren van een aanzienlijk
tekort kan bestrijden door dit tekort op de
kapitaalmarkt te dekken. Inderdaad kan

men op deze wijze het onmiddellijke in-
flatore effect van kastekorten voorkomen,
maar meer dan een middel dat tijdelijk baat
brengt, is dit niet. Eens zullen deze lenin
gen afgelost moeten worden en dan zal
blijken dat de werking van de inflatore
krachten slechts is uitgesteld.

Een lichtpunt, vergeleken bij de toestand
van een jaar geleden, is het inmiddels in
getreden herstel van het evenwicht in het
economisch bestel. Door deze kentering
kwam een einde aan de gevaarlijke toe
stand die iedere buitensporige hausse ken
merkt, n.l. aan het achterblijven van de
besparingen bij de som van investeringen
en consumptieve bestedingen. Door een
verdere vergroting van de besparingen kan
men dit gevaar niet keren. Het is typisch
voor de hausse, dat de bestedingen de be
sparingen overtreffen, hoe groot deze be
sparingen ook zijn. Zoekt men in een der
gelijke fase van de conjunctuur de oplos
sing in een verdere toeneming van de
besparingen, dan handelt men als de man,
die zijn schaduw naholt.

De mate van inflatie, die wij ons kunnen
veroorloven zonder het handhaven van de
pariteit van de gulden ten opzichte van de
dollar en van het goud in gevaar te bren
gen, wordt in belangrijke mate bepaald
door de omvang van de inflatore krachten
in de V. S. De toeneming van deze krach
ten daar te lande vermindert de gevaren
die in het aanzienlijke begrotingstekort
kunnen schuilen. Desondanks blijft een
dergelijk tekort, dat door de kapitaalmarkt
wordt gefinancierd, een wisse] op de toe
komst."

„Geen nieuwe extra lasten"

„Het Vrije Volk" geeft onder meer het
volgende commentaar:

„Na de bestedingsbeperking, die ons door
de moeilijkheden heeft heengeholpen, is
het niet te verwachten, dat werknemers en
consumenten veel bereidheid zullen ver
tonen nog eens extra-lasten op zich te
nemen ter verlichting van de rijksfinan
ciën. Wanneer een opgaande lijn van pro-
düktie en welvaart doorzet, zijn er wellicht
mogelijkheden. Anders zien wij die nog
niet.

Niet vergeten mag worden, dat de beste
dingsbeperking voor de grote massa der
werknemers nog altijd groter is dan de
vakbeweging indertijd aanvaardbaar acht
te. Tenzij dus elders zeer duidelijk prijs
dalingen optreden, kan men moeilijk ver
wachten, dat men de vakbeweging bereid
zal vinden lastenverzwaring, zoals een
nieuwe forse verhoging van de melkprijs,
zonder compensatie te aanvaarden."

„Hulpeloze politiek"

„De Telegraaf" refereert aan een oude
volkswijsheid die zegt: „Je kunt de koek
niet opeten en haar tegelijkertijd bewaren"
en die, aldus het blad, óók voor de Staat
geldt. „De begroting had de weerspiegeling
moeten zijn van een grootscheepse poging
de andere staatsuitgaven te verminderen.
Het lijkt er eenvoudig niet op dat dit ge
schied is.

De gewone uitgaven van het Rijk bevin
den zich vrijwel op hetzelfde zeer hoge
niveau als het vorig jaar en de enige ver
ontschuldiging die de minister van Finan
ciën kan vinden, is, dat een zekere daling
in vergelijking met het nationale inkomen
is opgetreden.

In welke mate het gezag van de regering
is aangetast, blijkt uit de schuchtere pogin
gen het tekort van 1'/* miljard te beper
ken door aan de Sociaal-Economische Raad
advies te vragen op welke wijze de sub-
sidielast met 110 miljoen kan worden
verminderd. De regering meent niet eigener
beweging tot dit besluit te kunnen komen
en stelt de S.E.R. nog in de gelegenheid
een voorstel voor een andere wijze van
dekking te doen.

Men kan van mening verschillen over de
oorzaken van deze hupeloze politiek Is het
de brede basis die steeds weer tot compro
missen leidt en daardoor geen besluiten
kan nemen, of zijn het de schaduwen van
de verkiezingen van 1960? Over de zwakte
van het regeringsbeleid, dat aan deze be
groting ten grondslag ligt. kan helaas géén
verschil van mening bestaan."

„Teleurstellend"

„Trouw" ziet in de Miljoenennota vooral
de volgende bezwaren:

„Wat de naaste toekomst betreft, houdt
de regering zich (in de ontwerp-begroting)
op de vlakte. Zij is volgens de regering
onzeker. Onze uitvoer en de particuliere
investeringen zijn bijzonder gevoelig voor
de internationale conjunctuur. Toch acht
het kabinet het verantwoord er voorshands
van uit te gaan, dat de Nederlandse econo
mie in 1959 weer een gematigde uitbrei
ding zal ondergaan. In binnen- en buiten
land ziet de regering enkele aanwijzingen
voor een overschrijding van het dieptepunt
van de economische teruggang.

Tegen de analyse en de verwachtingen
van de regering kan weinig bezwaar wor
den gemaakt. Ook zijn wij het met haar
eens dat grote voorzichtigheid geboden is
om te voorkomen dat de betalingsbalans
door een overmatige uitzetting van de bin
nenlandse bestedingen opnieuw in gevaar
zou komen.

Helaas is de regering niet in staat in de
begroting voor 1959 zelf het voorbeeld te
geven. Opnieuw wordt een aanzienlijke
stijging van de rijksuitgaven begroot. Tal
van factoren zowel van buitenaf als van
binnen uit maken dit noodzakelijk. De
regering geeft hiervan een indrukwekken
de opsomming en verdediging. Maar te
leurstellend moet worden genoemd, dat de
Miljoenennota niet overtuigt waar het gaat
over de mogelijkheid aanzienlijke bezuini
gingen op het staatsapparaat door te voe
ren. Het blijft bij de mededeling dat naar
efficiency wordt gestreefd.

„Rode draad ontbreekt"

„De ontwerpbegroting", zo concludeert
Het Parool, „is geen bijster indruk
wekkend staatsstuk geworden. Wie in de
jaarlijkse miljoenennota een blauwdruk
verwacht te vinden van het op sociaal-eco
nomisch gebied te voeren regeringsbeleid,
zal van dit st.uk niet zonder teleurstelling
kennis nemen. Het ontbreeekt al te zeer
aan een duidelijke rode draad, die ons volk
houvast kan bieden bij de vraag welke
koers in de nabije toekomst in economisch
opzicht zal worden gevaren.

Het begrotingsbeeld is, aldus de minister
van Financiën, bepaald door oorzaken, die
voor een deel van tijdelijke aard zijn. Maar
verdiept men zich nader in die oorzaken,
dan rijst al gauw het vermoeden, dat deze
„tijdelijkheid", evenals die van de thans
verlengde tijdelijke belastingverhogingen,
wel eens een nogal rekbaar begrip zou
kunnen blijken.

De zeker niet minst belangrijke vraag
die de miljoenennota opwerpt, is: Heeft
de regering uit de ervaringen van de af-

Advertentie

Alle inlichtingen: Amvabro Postbus 1615 A'dam

gelopen jaren voldoende geleerd om zich
te wapenen tegen de gevaren van een
nieuwe overspanning? Zal zij slagen in de
vervulling van de taak, „ervoor te waken,
dat het interne en externe monetaire even
wicht niet opnieuw wordt verstoord", een
taak die zij bij haar beleidspunten de eer
ste plaats heeft toebedeeld?

In dit opzicht vervult het begrotings
tekort voor 1959 ons met enige zorg. Maar
meer nog dan dat lijkt ons het ontbreken
van constructieve ideeën, gericht op de
voorkoming van nieuwe financiële ontspo
ringen, een leemte.

Vele gevaren bedreigen het blijkens de
miljoenennota 1959 weer bereikte even
wicht tussen nationale middelen en be
stedingen. Of regering en volksvertegen
woordiging aan die gevaren het hoofd
zullen kunnen bieden zal slechts de toe
komst kunnen leren."

„Zittend op een naaldpunt"

De Tijd concludeert dat minister Hof
stra er blijkbaar zelf niet gerust op is dat
de kapitaalmarkt in de grote kapitaal-
honger van de overheid zal kunnen voor
zien zonder andere kapitaalvragers tekort
te doen.

Hij verwacht, dat met name het beroep
van het bedrijfsleven op de kapitaalmarkt
het komende jaar gering zal zijn. Wij heb
ben echter de indruk, dat de minister met
deze verwachting zichzelf, zittend op de
punt van een naald, een zo plezierig mo
gelijke houding aanmeet. Zijn verwach
ting is vrijwel gespeend van argumenten
en hoewel het ons evenzeer aan bewijzen
ontbreekt om de stelling van de bewinds
man te logenstraffen lijkt het ons toch
geenszins onvoorstelbaar, dat de gang van
zaken in 1959 een andere zal zijn. Wan
neer een plotselinge opleving van de
wereldconjunctuur de bedrijfsinveste
ringen een opwaartse stoot geeft zou dit
op de kapitaalmarkt spoedig resulteren in
een levendig gedrang. Dit te gereder om
dat de overheidsvraag van honderden mil
joenen guldens als een dreiging boven de
markt hangt, hetgeen op de vraag een
katalyserende werking kan hebben. Zou
dit geval zich in betekenende mate voor
doen dan zou de overheid bezield door
de ernstige wil om een nieuwe overbe-
steding te voorkomen bij zichzelf of
elders de bestedingen moeten afremmen.

Het blad zegt verder: Wij willen met het
bovenstaande niet beweren, dat de over
heid met de financiering van het tekort
via leningen een verkeerde weg ingeslagen
zou zijn. want het tegendeel is onzes in
ziens het geval. Indien immers het be
drijfsleven inderdaad geen animo toont
voor de kapitaalmarkt is do overheid zelfs
verplicht om compenserend op te treden
door zelf deze besparingen tot zich te
trekken. Deed zij het niet, dan zou er ge
vaar voor deflatie ontstaan. Waar echter
wel op gewezen moet worden is, dat het
grote tekort van 1959 op geen stukken na
gefinancierd zou kunnen worden als het
bedrijfsleven wél van expansielust bezield
was. Wat nu, als alles meeloopt, gaat ge
beuren is een geluk bij een ongeluk, een
pure coïncidentie.

Het orgelconcert, dat Piet Kee donder
dagmiddag van drie tot vier in de Grote
Kerk in Haarlem geeft, vermeldt de vol
gende werken: Canzona. J. K. Kerll: Ca
priccio Pastorale, G. Frescobaldi: Pavan
and Galliard, T. Weelkes: Preludium en
fuga in a. kl. t.. D. Buxtehude; Sonate
IV. J. S. Bach: Preludium en fuga in d.
kl. t., J. L. Krebs: Preludium, H. Badings:
Psalm 5, 91 en 100, Cor Kee.

De Rus Vladimir Stogov heeft dinsdag
avond in „Eriksdalhallen te Stockholm
met succes zijn wereldtitel gewichtheffen
bantamgewichtsklasse verdedigd. Hij kwam
voor de drie Olympische oefeningen tot
een totaal van 342,5 kg slechts 2,5 kg
onder zijn wereldrecord. Bij het tweehan
dig trekken evenaarde hij met 105,0 kg
het wereldrecord, dat hij op 8 november
1957 vestigde.

Voetbal

Biesbrouck zal zondag aanstaande weer
voor R.C.H. spelen. Namens het bestuur
van de Racing en Biesbrouck werd de vol
gende verklaring uitgegeven:

„Met betrekking tot. de moeilijkheden,
die waren ontstaan tussen het R.C.H.-be
stuur en L. Biesbrouck betreffende het
tekenen van een spelers-contract, waarbij
door Biesbrouck enkele voorwaarden wer
den gesteld, kunnen wij thans mededelen
dat in deze volledige overeenstemming is
bereikt, hetgeen ondermeer dus ook in
houdt dat Biesbrouck zich voor de zondag
te spelen thuiswedstrijd tegen „Rigters-
bleek" weer beschikbaar heeft gesteld"

De interlandwedstrijd NederlandDe
nemarken, die op woensdag 15 oktober in
stadion-Feyenoord in Rotterdam wordt
gespeeld, zal worden geleid door de Duit
se scheidsrechter Albert Dusch. Grens
rechters zijn zijn landgenoten Schreiber
en Müller.

De Nederlandse arbiter Piet Roomer
werd uitgenodigd om op 23 september in
Kiel de wedstrijd tussen de jeugdteams
van West-Duitsland en Denemarken te
leiden.

De voetbalwedstrijd, die woensdagavond
tussen het Nederlands bondselftal en de
ploeg van Saarland wordt gespeeld, bete
kent de inwijding van de belangrijk ver
beterde lichtinstallatie van het Olympisch
stadion.

De lichtsterkte van de vier 50-meter-
hoge masten is meer dan verdubbeld.
Voorheen gaven de 100 schijnwerpers in
totaal 100.000 watt, de nieuwe installatie
geeft °04.000 watt uit 208 lampen.

De zevende etappe van de Ronde van
Polen, van Walbrzych naar Opole over een
afstand van 188 km. is gewonnen door de
Pool Krolak in 4 uur 40 min. 12 sec. Twee
de en derde werden in dezelfde tijd zijn
landgenoten Chtieja en Gazda.

De Belg Goossens, die de leiding had in
het algemeen klassement, arriveerde met
meer dan 12 minuten achterstand. De Pool
Fornalczyk vertrekt vandaag in de gele
leiderstrui.

Ab Geldermans werd ex aequo als 22ste
geklasseerd en Joop van der Ven ging als
51ste over de eindstreep. Zijn achterstand
was 20 minuten en 15 seconden. De beide
andere Nederlanders. Piet Steenvoorden
en Ab Kool, staakten de strijd.

De algemene rangschikking is nu:
1. Fornalczyk (Polen), 35.39.27, 2. Ever-
aerts (Belg) 35.39.28, 3. Kaczmarczijk (Po
len) 35.40.57, 4. Stgazda (Polen) 35.42.265.
Gllowaty (Polen) 35.45.35. 18. Geldermans
(Ned.) 35.55.56, 22. Ehlen (Ned) 35.59.02.
41. Van der Ven (Ned.) 36.48.42.

Uit de begroting van het ministerie van
Volkshuisvesting en Wederopbouw blijkt,
dat in 1959 door de bouwnijverheid 3200
miljoen zal.kunnen worden verwerkt. Daar
bij is voor de gebouwensector buiten de
woningbouw uitgegaan van de beschikbare
begrotingsmiddelen der rijksdiensten. Voor
de bouw door lagere publiekrechtelijke
lichamen is gerekend met het peil van de
investeringen van medio 1958. Voor de
bouw door particulieren is de investerings
bereidheid van medio 1958 als uitgangs
punt genomen. Ten aanzien van de bouwen
voor de nijverheid is echter aangenomen
dat de wensen, genoemd in de industriali
satienota van 19 mei 1958 zullen worden
verwezenlijkt. Het streefcijfer voor het
aantal in aanbouw te nemen woningen is
80.000.

Ten aanzien van het in 1959 te voeren
beleid moet met de mogelijkheid rekening
worden gehouden, dat de omstandigheden
op de bouwmarkt in verschillende delen
des lands uiteenlopen. Omtrent de behoefte
aan onderhoud van weg- en waterbouw
kundige werken kon geen voldoende in
zicht worden verkregen. Daarom is geen
raming van deze ondehoudswerken ge
maakt. In 1957 werd een bedrag verwerkt
van 474 miljoen. Daar in 1959 mede reke
ning dient te worden gehouden met de
werken ten behoeve van de Europoort en
het Deltaplan en op vérgaande mechanisa
tie van vele objecten in deze sector, lijkt
het uitgetrokken bedrag voor 1959 550
miljoen niet bezwaarlijk uit een oogpunt
van bouwcapaciteit.

Hogere bouwcapaciteit

Bij de raming van het totaal volume
boor de gebouwensector is uitgegaan van
de gerealiseerde produktie in 1957. In dat
jaar werd rond 2393 miljoen verwerkt.
Aangenomen is, dat het prijsniveau gelijk
zal zijn aan dat van 1958. Daar de produk
tie van het komende jaar voor een be
langrijk deel verwezenlijkt wordt in wer
ken. die in voorgaande jaren zijn aange
vangen, dient in vergelijking met de pro
duktie in 1957 waarin werken begrepen

waren met een lager kostenpeil uit de
jaren voor 1957 in 1959 gerekend te
worden met een prijspeil dat c.a. 5 percent
hoger ligt dan in 1957.

Het aantal arbeidskrachten in de bouw
nijverheid is de laatste jaren niet onbelang
rijk toegenomen. Voor 1959 is met een ge
ringere toeneming rekening gehouden. Ge
rekend kan worden met een ook in 1959
voortgezette, toenemende mechanisatie en
rationalisatie. Daardoor kan de technische
bouwcapaciteit voor 1959 globaal 5 a 6 pet.
hoger worden geraamd dan in 1957.

Subsidies

Het bedrag aan rijkssubsidies voor de
woningbouw, uit te keren in 1959 wordt
geraamd op ruim 375 miljoen. Daarin is
begrepen een bedrag van 131,8 miljoen
voor woningwetwoningen, 168 miljoen
voor premiewoningen, 75,7 miljoen voor
op andere wijze dan met premie gesub
sidieerde particuliere woningen.

Bouwprijzen

De prijzen van bouwwerken vertoonden
als gevolg van de ontspanning op de bouw
markt een niet onaanzienlijke daling. Bij
de woningwetbouw had deze daling een
geringere omvang dan bij de andere sec
toren. De verklaring daarvoor is, dat juist
op de aanbestedingsprijzen van woningwet
woningen in de afgelopen jaren een rela
tief zware druk was gelegd. De financiële
resultaten van de zogenaamde continucon-
tracten zijn nog niet bijzonder gunstig
geweest. De prijzen bij openbare aanbeste
dingen waren over het. algemeen lager dan
die welke op basis van deze contracten
werden verkregen.

Ruimtelijke ordening

Een nota over de ruimtelijke ordening
zal in de loop van het parlementaire jaar
aan de Tweede Kamer worden gezonden.
Daarin zullen voorzover nodig ook de
hoofdpunten van het rapport van de werk-
commissie Westen des Lands ter sprake
komen. De onlangs ingestelde raad voor de
ruimtelijke ordening uit de ministerraad
heeft opdracht gegeven tot het. samenstel
len van deze nota.

Het schaaktoernooi van de Haarlemse
schaakclub Het Oosten is dit jaar gewon
nen door H. Bouwmeester. Hij versloeg in
de laatste ronde C. Orbaan, terwijl zijn
beide belagers N. Cortlever en Th. van
Scheltinga elkaar van de eerste plaats af
hielden door tegen elkaar remise te spe
len. N. Cortlever had zijn achterstallige
partij uit de vierde ronde tegen drs. G.
Prahl maandagavond reeds gewonnen.
Het treffen tussen drs. G. Prahl en B. J.
Withuis was een duel om de laatste plaats
te ontlopen. Na felle strijd werd de partij
tenslotte door drs. G. Prahl gewonnen.
In hoofdgroep C werd dr. A. L. Bouma uit
Amsterdam winnaar.

De volgende stand is nu ontstaan:

1. H. Bouwmeester 5 4

2. N. Cortlever 5 2

3. Th. van Scheltinga 4 2

4. C. Orbaan 4 -

5. drs. G. Prahl 5 1 1

6. B. J. Withuis5-2

- 1

3 -

4

3 »/2
1 1 2Vz
3 1 Vh

Vh
1

De afgebroken partij tussen Th. van
Scheltinga en C. Orbaan wordt vanavond
uitgespeeld. Mocht Th. van Scheltinga er
in slagen deze partij te winnen, dan nog
blijft hij derde in de eindrangschikking.
Dit als gevolg van toepassing van het sys
teem Sonneborn-Berger dat voor Cortle
ver aanzienlijk gunstiger is door zijn over
winning op H. Bouwmeester in de tweede
ronde behaald.

Toen dinsdagavond werd begonnen met
de partijen voor de vijfde (tevens laatste)

ronde bleek dat H. Bouwmeester en C.
Orbaan hun partij reeds in Amsterdam
vooruit hadden gespeeld. In dit duel bleek
H. Bouwmeester als winnaar het strijd
perk te hebben verlaten, waardoor hij zijn
totaal aantal punten op 4 wist te brengen.
N. Cortlever had maandagavond zijn uit
gestelde partij tegen drs. G. Prahl gewon
nen als gevolg waarvan hij op drie punten
kwam met nog een partij tegen Th. van
Scheltinga te spelen. Aannemende dat de
laatste zijn afgebroken partij tegen C. Or
baan zal winnen, ontstond de situatie dat
ook Th. van Scheltinga door de laatste
partij van N. Cortlever te winnen nog op
gelijke hoogte met H. Bouwmeester kon
komen.

Gevaarlijk

Nu is er niets gevaarlijker dan een par
tij te móeten winnen. Wanneer dit voor
beide spelers in een partij geldt wordt de
situatie er nog lastiger op. In zekerg zin
is men zo'n partij te voorzichtig om in
geen geval de theoretische kans te verspe
len, aan de andere kant is men geneigd
ongewone risico's te nemen.

Cortlever en Van Scheltinga speelden

Advertentie
HET WAKEND OOG VAN ESSO
DULDT IN UW MOTOR

Gebruik daarom uitsluitend

NIEUWE ESSO BENZINE

verrijkt met alle
eigenschappen van bovensmering

NIEUWE GOUDEN

ESSO EXTRA
MOTOR OIL

Sven Davidson, de Zweedse tennisspe
ler die nog geen week geleden een aanbod
van Jack Kramer om tot diens professio
nal groep toe te treden ontving, heeft be
sloten met wedstrijdtennis op te houden.

Davidson verklaarde lang over het aan
bod van Kramer te hebben nagedacht.
„Het aanbod, 12.500 pond sterling plus een
bonus voor gewonnen wedstrijden, was
verleidelijk genoeg, aldus Davidson, maar
ik wil niet blijven tennissen. Ik ga mij nu
geheel aan mijn gezin en mijn studie wij
den en daarom heb ik besloten er mee te
stoppen".

Davidson zal nog enkele toernooien in
Frankrijk spelen en tot slot misschien nog
uitkomen in de wedstrijden om de Koning
Gustaaf-beker.

De tenniscrack Mervvn Rose blijft
voorlopig door de Australische Tennis-
bond geschorst, omdat hij geen bevredi
gend antwoord heeft gegeven op vragen
over zijn declaraties in het buitenland.

Een official deelde mee, dat Rose niet
zal mogen deelnemen aan verschillende
regionale kampioenschappen, als de
kwestie niet voor 20 oktober is opgelost.

De tennisbond had Rose gevraagd zijn
luchtreizen nauwkeurig te documenteren
kwitanties van tennisbanen waar hij
gespeeld heeft, nota's van reisbureau's,
onkostennota's, kortom alles.

Mervyn Rose heeft gisteren, toen zijn
verzoek om een amateursverklaring in be
handeling werd genomen, weliswaar het
een en ander overgelegd, maar de bond
was daar niet tevreden mee. „Rose weet
heel goed wat wij van hem verlangen. En
zolang hij niet doet wat. wij vragen, doen
wij niet wat hij vraagt", zei Donald Fer
guson, de president van de Australische
Amateur Tennisbond.

tl. Bouwmeester

een Siciliaanse partij Beide spelers hiel
den het spel overzichtelijk door reeds spoe
dig een grote opruiming te houden. Het re
sultaat hiervan was dat beide schakers
reeds na achttien zetten elk nog over
slechts een toren en zes pionnen beschik
ten. De stand was daarbij gelijkwaardig,
zodat remise slechts een kwestie van tijd
was.

Beide spelers wilden kennelijk niet reeds
na ruim een uur spelen hiertoe besluiten
en lieten toen zien hoe men een remise
partij ook inderdaad remise maakt.

Felle repliek

Drs. G. Prahl leek tegen B. J. Withuis
in de beginfase wel een goede stelling te
zullen krijgen. Eén van zijn cavaleristen
begon een sterke positie in het centrum
in te nemen, maar kon zich daar toch niet
handhaven. B. J. Withuis diende fel van
repliek, rukte met een paar pionnen op en
richtte een deel van het zware geschut
dreigend op de vijandelijke koningsveste.

Hij posteerde één zijner torens voor de
pionnen op de h-lijn. Er volgde een flinke
afwikkeling en bovendien kwam Withuis
in grote tijdnood. Toen bleek ook dat de
aanval welke hij op het oog heeft gehad
weinig te betekenen had. Hij moest nu
zelf de wrange vruchten van zijn optimis
tische opzet plukken. De toren bleek zich
zelf te hebben ingesloten.

Het was voor drs. Prahl toen een een
voudige zaak om enkele pionnen buit te
maken en daarmee tevens de partij in
zijn voordeel te beslissen. Het betekende
tevens dat Withuis op de laatste plaats
kwam.

Enkele uitslagen van afgebroken par
tijen luidden: Hoofdgroep A: F. Hildama
J. Bonkenburg remise; B: S. HerfstS.
Bonkenburg 0-1; C: C. KosterW. Kievit
1-0; J. WolffF. van Setten remise; Groep
1: Tj. A. HerfstW. de Graaff remise en
W. de GraaffMevr. A. v. d. VeenBaas
remise. Vanavond worden de resterende
afgebroken partijen uitgespeeld.

De prijsuitreiking vindt plaats op 24 sep
tember eveneens in gebouw „Cultura".

CortleverVan Scheltinga

Het verloop van de partij tussen N. Cortlever
(wit) en Th. van Scheltinga was als volgt:

1. e-1 c5: 2. Pf3 d6: 3. d4 cxd4; 4. Pxd4 Pf6: 5.
Pc3 g6: 6. Le2 Lg7; 7. Le3 PcG: 8. Dd2 0-0: 9. 0—0
d5; 10. exdó Pxö5: 11. Pxd5 Pxd4: 12. Lc4 Lefi:
13. Lxd4 Lxd5: 14. Lxg7 Lxc4; 15. Dh6 Lxfl: 16.
1 >.TE Dx£8: 17. DxfSv Kxf8; 18. Kxfl Td8: 19. Ke2
e5; 20. cl Td4: 21. Tel Kc7: 22. b4 f5; 23. Tc3 Ke6:
24. a.3 Th4: 25. h3 Te4ï: 26. Kfl Td4: 27. Ke2 Kd6:
28. g3 Kc6: 29. f3 h5. Remise.

De resultaten

De uitslagen van de partijen gespeeld in de
vijfde ronde luidden:

Eregroep: C. Orbaan—H. Bouwmeester 0—1: N.
Cortlever—Th. v. Sqfieltinga remise: B. J. Wit
huis—drs. G. Prahl 01.

Hoofdgroep A: J. BonkenburgT. Slagt 10:
F. Hildama R. Herfst remise.

Hoofdgroep B: S. Herfst—A. C. v. d. Tak re
mise; P. Roubos—J. v. d. Berg 0—1; J. H. Addicks
S. Bonkenburg afgebroken.

Hoofdgroep C: J. WolffC. Hoogland remise:
W. KievitF. van Setten 01: dr. A. L. Bouma
C. Koster 1—0.

Groep 1: H. Bosscher—VV. de Graaff 1—0; J. A.
van F.mmerik—Tj. A. Herfst afgebr.: mevr. A.
v d. Veen-Baas—P. G. Kloos 1

Groep J. Jonckbloedt—G. van Langelaar 01
reglementair: L. Kenscn—drs. R. Bloem 1—0; W.
J. Saeijs—J. Rothert afgebroken.

Groep 3: D. WielingaF. P. Wester afgebr.; G.
Oldebroek - .T. Vlug 01.

Groep 4: H. C. HonsbeekJ. v. d. Steeg 0—1;
F AdamsR. Drost 01; W. M. TeeuwenS. W.
v. d. Peijl 1-0.

Groep 5A. de Bussel—J. C. Andersen 1—0: G
Siobbé—M. P. van Overbeeke 0 1; J. M. Post—
C. Rasing 01.

Groep G: W. Smelter—H. Slenters 0—1; P. v. d.
Knijff—G. A. v. d. Stoop 10; G. Arbeek—W. P
Lely 10.

Groep 7: H. J. Bertram K. Nederkoorn 1—0;
J A. de Jong—E. Houweling 10.

Groep 8: C. Bergveldt—W, A. Arnaut de Calla-
von 01; J. R. Drost—A. Herckenrath 0—1; J.
BiivoetsW. Krijnen remise.

A»f ïn iiM

frart

i kon

V

„BOEDAPEST-PLOEG". Zaterdag

27 september worden in het sportfondsen-
bad Oost in Amsterdam nationale zwem
wedstrijden gehouden met deelneming van
de volledige Nederlandse zwemploeg, die
in Boedapest aan de Europese kam
pioenschapoen heeft deelgenomen.

DUILIO LOI. De Europese bokskam
pioen in het lichtgewicht, de Italiaan Dui-
lio Loi, zal op 29 november zijn titel ver
dedigen tegen zijn Britse uitdager Dave
Charnley.

JO DE HAAN. Jo de Haan uit Klaas
waal zal zondag deelnenr aan de wed
strijd om de „Grote Prijs der Naties", de
tijdrit over 100 km van Versailles naar het
Pare des Princes in Parijs.

MVV. De Nederlandse ere-divisieclub
MVV (zonder o.m. Rutten en Bergholz)
heeft dinsdagavond in Koblenz voor 5000
toeschouwers in een lichtwedstrijd met
2—0 verloren van FC Kaiserslautern.
Fritz Walter scoorde na elf minuten het
eerste doelpunt voor de Duitsers. Wenzel
zorgde 25 minuten na rust voor de 20
stand.