N.V.V. zal niet meewerken aan
hogere huren en duurdere melk
K.L.M. vloog voor 't eerst
over de noordpool
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
koop
o.u.b. géén
C 1 T R O N
vóór
1 oktober
HET WEER
Kroesjtsjev geeft Eisenhower
een scherpe waarschuwing
éee MORRIS beforef/of/êuff/.
China's vertegenwoordiging in
de UNO niet op de agenda
Nieuwe eenzijdige bestedingsbeperking
voor de werknemers
73e JAARGANG No 62 ZATERDAG 20 SEPTEMBER 1958 303e JAARGANG No 215
Aanval op China zou tot een wereldoorlog leiden
Het woord is aan
C. van Wingerden in radiotoespraak
VEERTIG JAAR
HOOGOVENS
Onstandvastig weer
Agendacommissie verwierp voorstel van India en
nam het Amerikaanse aan (11-7 stemmen)
Stranding bij de Azoren
Branding sleurde reddings
boot mee, twintig doden
Djakarta decreteert:
Handelsvergunningen van
Nederlandse bedrijven
ingetrokken
DANSEN IN „DIE RAECKSE"
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 BI Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
(8 lijnen) Directie» Redactie, Administratie. Inn| 8 1 1^^^ S Verschijnt dagehjks beh. op zon- en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. TeL 15295. Bij- I f 1 8 1 F I P1™ I T 1 I B jj jj ff J i ff" j f J Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 bJL Mm sIL sJL pJL tJ&i tw eRlsï^ wii fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A D. Huijsman
MOSKOU (UPI) In een van de
scherpste brieven die hij ooit aan presi
dent Eisenhower schreef, heeft de Rus
sische premier Kroesjtsjev gewaar
schuwd dat een aanval op communistisch
China tot vergelding met kernwapens en
een wereldoorlog zou leiden. Zij die plan
nen koesteren voor een aanval met kern
wapens op de Chinese volksrepubliek, die
nen niet te vergeten dat niet alleen de Ver
enigde Staten, maar ook de andere partij
atoom- en waterstofwapens en ook de mid
delen om ze te bestemder plaatse te bren
gen. bezit. Indien zulk een aanval gedaan
wordt op de Chinese volksrepubliek, zal
de agressor onmiddellijk met deze zelfde
middelen worden teruggeslagen, aldus de
Russische premier. Hij voegde hier aan
toe dat als een oorlog tegen communis
tisch China begonnen zou worden hierdoor
een wereldoorlog veroorzaakt wordt.
Westerse waarnemers menen dat de
deur toch wordt opengelaten voor diplo
matieke onderhandelingen.
Kroesjtsjev zegt dat de Sovjet-Unie
veel hoop had gesteld op Eisenhower,
toen deze gekozen werd. Eisenhowers po
litiek als president heeft die gevoelens ech
ter grotendeels doen verdwijnen. De naam
van Eisenhower is verbonden aan de op de
rand van een oorlog balancerende politiek
van minister Dulles.
De Russische premier dringt er op aan
de regering van de Chinese volksrepubliek
te erkennen en die republiek toe te laten
tot de UNO. Zolang de Amerikaanse vloot
in de Straat van Formosa en de Ameri
kaanse militairen op Formosa blijven,
heeft communistisch China geen andere
keus dan strijdkrachten te verdrijven van
zijn eigen gebied waarop een springplank
gebouwd wordt voor een aanval op de Chi
nese volksrepubliek, aldus Kroesjtsjev in
zijn nota.
Zevende waarschuwing
HONGKONG. (Reuter) Communis
tisch China heeft vrijdag een „zevende
ernstige waarschuwing" gericht tot de
Verenigde Staten naar aanleiding van
het binnendringen van vijf Amerikaanse
oorlogsschepen in China's territoriale wa
teren. Volgens het persbureau „Nieuw
China" is dit rijdag geschied bij vijf ver
schillende gelegenheden in het gebied van
Foekien en de gebieden bij Quemoy en
Paisjoean, „eilanden in de Chinese wate-
ren
Advertentie
BARIELJORISSIR HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL. 737162
FALCON REGENJASSEN
NEW YORK (AFP/Reuter) De Ame
rikaanse minister van Buitenlandse Zaken
Dulles, heeft de toestand in het Verre Oos
ten vrijdag uiterst ernstig en zeer gevaar
lijk genoemd, nog ernstiger dan hij in zijn
rede in de UNO-Assemblee wilde laten uit
komen. Aan een lunch die hem door de
vereniging van correspondenten bij de UNO
werd aangeboden, zei Dulles zich bewust
te zijn van de wens der bondgenoten van
de Verenigde Staten dat de crisis in het
Verre Oosten niet tot een oorlog zal lei
den. Enige landen hebben hun standpunt
reeds kenbaar gemaakt, maar hij zei niets
te weten van enige diplomatieke tussen
komst.
TOKIO (TJPI) De Japanse minister
van Buitenlandse Zaken Foedjijama en
zijn Britse ambtgenoot Selwyn Lloyd zijn
op een bespreking in New York tot de
slotsom gekomen, dat de Quemoy-eilan-
den en Matsoe bij communistisch China
behoren. Zij hebben besloten gezamenlijk
druk uit te oefenen op de Verenigde Sta
ten om dit standpunt te aanvaarden, aldus
bericht het Japanse blad „Mainichi".
NEW YORK (UPI) De voorzitter van
de „United World Federalist Ine", Donald
Harrington, heeft in een open brief aan
de „New York Times" voorgesteld de
kwestie Formosa niet aan de UNO, maar
aan het Internationale Gerechtshof te Den
Haag voor te leggen.
Advertentie
Lavater:
Wie niet de vreugde kent om goede
daden van anderen, zal zelf tot geen
goede daden in staat zijn
Het is vandaag veertig jaar geleden
dat in Den Haag de oprichtingsakte
van de Koninklijke Nederlandse Hoog
ovens en Staalfabrieken n.v. notarieel
werd verleden. In 1918 stonden er op
de terreinen der K.N.H.S. geen hoog
ovens. Het woeste duingebied daar
was en bleef nog geruime tijd
maagdelijk. Het duurde echter tot
1924 voordat de hoogovens het
eerste ruwstaal produceerde. Twee
jaar na de oprichting begon de plaats
waar nu de hoogovens staan zich af te
tekenen. Wij geven hierbij twee
beelden, een van hoe het er in 1920
uitzag en een zoals het nu is. Het
oude beeld laat het hoogovenkanaal
van zee uit naar het oosten zien. Als
men schepen, hoogovens en de 150
meter hoge schoorsteen van de
Sinterinstallatie, die men op het
recente beeld ziet, op het oude zou
willen projecteren, zou de hoge schoor
steen er linksboven juist niet op
komen, maar al het andere wel. De
veertigste verjaardag van de K.N.H.S.
zal niet officieel worden gevierd.
„Als de regering er toe zou besluiten tot huurverhoging over te gaan en de sub
sidie op melk af te schaffen zou dat betekenen, dat de werknemers in Nederland
nu reeds gedurende een paar jaren geen enkele vermeerdering van hun welvaart
hebben gezien. Zij hebben integendeel een stuk van hun welvaart moeten prijsgeven
als gevolg van de bestedingsbeperking. Daar zou dan, na de verhoging van de suiker
prijs, nu nog eens een verhoging van de melkprijs van 6 a 7 cent per liter bijkomen,
terwijl tegelijkertijd door middel van een huurverhoging de huiseigenaren in de
gelegenheid zouden worden gesteld een deel van het nationale inkomen te consu
meren, waarop de werknemers, na de offers die zij de laatste jaren hebben gebracht,
beslist meer recht hebben dan de huiseigenaren. Namens het N.V.V. kan ik ver
klaren, dat de regering voor deze maatregelen op onze medewerking niet behoeft
te rekenen".
Dit verklaarde de voorzitter van het
N.V.V., de heer C. W. van Wingerden,
gisteravond in een radiotoespraak naar
aanleiding van het advies, dat de regering
aan de Sociaal-Economische Raad heeft
gevraagd over een geheel of gedeeltelijke
afschaffing van de consumentensubsidie
op melk en een verdere huurverhoging.
„Het valt op", aldus de heer Van Win
gerden, „dat de regering, gesteld voor een
groot begrotingstekort, niet zelf de maat
regelen aangeeft die dienen te worden ge
troffen om dit tekort zoveel mogelijk in
te perken, maar dat zij over een aantal
posten op die begroting een advies vraagt
aan het bedrijfsleven. Verder valt het pp,
dat de regering, die een gedeelte van het
begrotingstekort van ruim 1.400 miljoen
wil opvangen door het aangaan van le
ningen, voor een ander ongedekt gedeelte
zo een bijzondere keuze heeft gemaakt. De
maatregelen waarover de regering advies
vraagt, hebben alle iets te maken met de
levensomstandigheden van de werkende
bevolking. Men zal zelfs met een vergroot
glas vergeefs zoeken naar een aanduiding,
dat er door de regering tegelijk advies
wordt gevraagd over vraagstukken, waar
andere bevolkingsgroepen direct mee te
maken hebben", aldus de heer Van
Wingerden.
„Naar aanleiding van de toelichting op
de Miljoenennota, waarin gesproken wordt
over mogelijkheden van een nieuwe op
gaande lijn, van nieuwe welvaartsmoge
lijkheden, mochten wij verwachten dat ge
zocht zou zijn naar oplossingen, waardoor
de bestedingsbeperking ook voor hen zo
veel mogelijk zou worden teruggedraaid",
zei de N.V.V.-voorzittér, die de adviesaan
vrage aan de S.E.R. eert tweede verzoek
noemde aan te geven op welke wijze er
een verdere bestedingsbeperking tot stand
kan komen, welke volstrekt eenzijdig ge
richt is naar de kant der werknemers.
„Namens het N.V.V. kan ik verklaren,
dat de regering voor de door haar nood
zakelijk geachte maatregelen om
schreven in de adviesaanvrage aan de
S.E.R. op onze medewerking niet be
hoeft te rekenen. Wij hebben in de af
gelopen jaren onder moeilijke omstandig
heden als leiders van de vakbeweging be
slissingen moeten nemen, waarmede onze
leden soms grote moeite hadden om deze
te begrijpen en te verstaan. Wij zijn voor
die moeilijkheden, die we ook in eigen
kring hadden, niet opzij gegaan, omdat
wij het oog gericht hielden op het totaal
van vraagstukken, waarbij wij ons steeds
indachtig waren, dat het op een bepaald
moment noodzakelijk kan zijn om offers
Advertentie
Vraag deskundig advies
aan de juwelier-horloger
Verwachting tot morgenavond:
Tijdelijk enige regen, maar ook
opklaringen. Matige tot vrij
krachtige wind tussen west en
zuid. Ongeveer dezelfde tempe
raturen als vandaag.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG PAGINA'S.
WAARIN OPGENOMEN ERBIJ
te brengen om grotere nadelen to voor
komen", aldus de heer Van Wingerden.
„Men zal ons misschien verwijten dat
wij, terwijl dé adviesaanvrage der re
gering zelfs nog niet in behandeling is ge
nomen in de S.E.R., nu reeds een stand
punt kenbaar maken. Maar de omstandig
heden dwingen ons tot spreken, omdat wij
aan onze leden voorlichting moeten geven
omtrent het standpunt dat wij als vak
beweging in deze situatie moeten innemen
en omdat wij de regering op een moment,
waarop wellicht nog een andere koers
mogelijk is, willen waarschuwen voor de
gevolgen", zo besloot hij.
NEW YORK (Reuter) De agendacom
missie van de UNO-Assemblee heeft een
voorstel van India verworpen om de kwes
tie van de Chinese vertegenwoordiging bij
de UNO op de agenda te plaatsen. De com
missie nam met elf tegen zeven stemmen
bij drie onthoudingen een Amerikaanse
resolutie aan om op de huidige zitting de
kwestie niet te behandelen. De Ameri
kaanse resolutie om de „moratorium"-
procedure van vorige jaren wëer toe te
passen, werd aangenomen nadat het In
dische voorstel met twaalf tegen zeven
stemmen bij twee onthoudingen was ver
worpen.
Voor de Indische resolutie stemden Roe
menië, de Sovjet-Unie, Ceylon, Tsjechoslo-
wakije, Indonesië, Ierland en Nepal. Te
gen stemden Pakistan, Groot-Brittannië,
de Verenigde Staten, Uruguay, Australië,
nationalistisch China, Ecuador, Salvador,
Frankrijk, Japan, Libanon en Nederland.
Griekenland en Mexico onthielden zich
van stemming. Bij de stemming over de
Amerikaanse resolutie stemden dezelfde
landen voor, die tegen de Indische resolu
tie gestemd hadden, alleen Salvador
schaarde zich bij de onthouders.
Consequenties
De leider der Indische delegatie de mi
nister van Defensie Krisjna Menon, die
geen zitting in de commissie heeft, nam
als belanghebbende partij zonder stem
recht aan de bespreking deel. Hij opende
het debat met de verklaring, dat met de
weigering om de kwestie te bespreken de
Assemblee zich niet houdt aan de verplich
ting van het Handvest om een centrum te
zijn voor het harmoniseren van betrekkin
gen, een instrument van de vrede en een
universele organisatie. Wij moeten bereid
zijn om de consequenties van onze opvat
tingen in een openbaar debat onder de
ogen te zien, zo zei hij.
De Amerikaan Cabot Lodge zei, dat juist
dit jaar niet het geschikte ogenblik is om
de toelating van communistisch China tot
de UNO te bespreken. Hij stelde officieel
voor om, evenals voorgaande jaren is ge
schied de kwestie van de vertegenwoordi
ging van China in de Ver. Naties niet te
bespreken.
De Rus Zorin zei dat in de UNO-orga-
nen, in plaats van vertegenwoordigers van
het Chinese volk, agenten van een groep
politieke bankroetiers zitting hebben. Het
is duidelijk, aldus Zorin, dat geen oplos
sing van de internationale vraagstukken
mogelijk is zonder deelneming van commu
nistisch China. De afwezigheid van het
communistische regime doet niet alleen
afbreuk aan het prestige van de UNO, doch
is ook een schending van de rechten van
het Chinese volk.
De agendacommissie heeft verder be
sloten aan te bevelen het Sovjet-voorstel
ter „beperking van de militaire begroting
van de Sovjet-Unie, de Verenigde Staten,
het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk met
tien tot vijftien percent en besteding van
een deel van de aldus bespaarde gelden
voor hulp aan minder ontwikkelde gebie
den" op de agenda te plaatsen. Ook een
Oekraïens voorstel tot bespreking van een
in 1960 te organiseren „Internationaal jaar
voor volksgezondheid en medisch speur
werk" werd aanvaard. De Assemblee heeft
vrijdag haar debat over algemene kwes
ties in de wereld voortgezet. Maandag
wordt de zitting voortgezet.
SANTA MARIA (Azoren) (UPI) Vrij
dagochtend vroeg is het Portugese schip
„Arnel", dat de verbinding onderhoudt
tussen de eilanden van de Azoren-groep.
bij harde wind en zware zeegang vlak on
der de kust van Santa Maria op een rif
gelopen.
Twee reddingsboten met samen dertig
mensen erin, sloegen door de wilde zee
om. Slechts drie inzittenden kwamen vei
lig aan land. negen doden spoelden aan.
de overige inzittenden worden vermist
Tegen het eind van de middag waren der
tig mensen Tered twintig door Ameri
kaanse helikopters van de basis Lages op
Terceira. tien door een redlijn, die van
af de wal naar het gestrande schip gescho
ten was.
De „Arnel" was met een bemanning van
25 koppen en 133 passagiers van San Mi
guel onderweg naar Santa Maria. Op een
rif. dat 400 meter van de kustlijn afligt,
liep het schip, waarschijnlijk door het
zware weer uit zijn koers geslagen, vast.
De eerste reddingspoging, van het schip
af ondernomen, mislukte. De branding,
veroorzaakt door dicht onder het water
oppervlak liggende riffen, deed de beide
reddingsboten die uitgezet waren, om
slaan. Alle inzittenden geraakten te wa
ter en slechts drie van hen bereikten le
vend de wal. Alle anderen verdronken. Het
werd uitgesloten geacht het schip met red
dingsboten te bereiken. Daarom werden er
helikopters ingeschakeld.
Bij besluit van de Indonesische minister
van Handel zijn vrijdag alle aan dertien
Nederlandse firma's uitgegeven vergun
ningen voor export- en inter-insulaire
handel vervallen verklaard. De door de
maatregel getroffen bedrijven zijn de
n.v. Maintz produktenhandel, n.v. Inter
nationale krediet- en handelsvereniging
„Rotterdam", n.v. Borsumij, n.v. Jacobson
van den Berg en Co, n.v. Handelmaat
schappij voorheen Goote en Scholtz, n.v.
Handelmaatschappij Giintzel en Schu
macher, n.v. Handelmaatschappij „Deli-
Atjeh", n.v. Gebroeders Veths handelmaat
schappij, n-v. Geo Wehry en Co, n.v. Mo
lukse handelvennootschap, n.v. Tabak Im
portmaatschappij voorheen G. Klomp, de
firma S. C Moet, en de Indonesian Produce
Corporation n.v.
Afzonderlijke regelingen zullen worden
getroffen voor eenmanzaken en plaatse
lijke firma's, aldus de bekendmaking.
De getroffen bedrijven zijn de grootste
Nederlandse handelsondernemingen in In
donesië. Zij werden tijdens de campagne
voor de bevrijding van Westelijk Nieuw-
Guinea onder militair toezicht gesteld, en
kortgeleden door het militaire beheer
overgedragen aan speciale regerings-
I instanties.
De „Koraalzee", het eerste K.L.M.-toe-
stel, dat een vlucht via de noordpool
maakt, bevond zich in de afgelopen
nacht om 1.52 uur boven de geografische
noordpool. Er werd toen op een hoogte
van vijfduizend meter en met een snel
heid van 495 kilometer per uur gevlogen.
De „Koraalzee" landde om 9.30 uur in
de Noorse stad Stavanger en vertrok
vandaar naar Schiphol, waar het heden
middag werd verwacht.
De PH-DSM „Koraalzée", nummer 11 in
de serie van 12 DC-7C's, die de K.L.M.
heeft besteld bij de Douglasfabrieken te
Santa Monica in Californië maakt de af-
leveringsvlucht, welke is gecombineerd
met een oefenvlucht over de gebieden van
de noordpool. Een „versterkte" beman
ning van vier gezagvoerders, A. K. Bos
man. A. D. Snitselaar, G. J. de Haas en G
Th. Bruens, ieder met een aantal vlieg
uren van meer dan 10.000, heeft, de „Ko
raalzee" van de Douglasfabrieken overge
nomen en brengt, het nieuwe vliegtuig naar
de thuishaven Schiphol met een enorme
omweg, van Los Angeles over Alaska naar
Tokio en van de Japanse hoofdstad terug
naar Anchorage en Fairbanks, eveneens
op Alaska en vandaar naar Amsterdam,
een afstand van totaal ongeveer 23.000 km.
Het eerste gedeelte van deze proefvlucht
is, naar gezagvoerder Bosman in Tokio
vertelde, uitnemend geslaagd. Toen de
nieuwe machine in Santa Monica van de
fabriek werd overgenomen, was het toe-
Advertentie
ZONDAGAVOND 19.30—23.30 uur
Entree 1.50.
stel ongeveer tien uur in de lucht geweest.
Op de route van Los Angeles naar Tokio
met een tussenlanding voor het aanvullen
van de brandstofvoorraad in Cold Bay op
Alaska, hebben de motoren 23 uur ge
draaid. Alle instrumenten ter controle van
de motoren en van de besturing van het
vliegtuig werden op de beide etappes, d'"e
over een afstand van 9300 km liepen, voor
namelijk over de Oceaan, in orde bevonden.
Het is een vlucht geweest zonder dat ei
iets opmerkelijks is gebeurd.
Over het traject tussen Santa Monica en
Cold Bay van 4400 km had de DC-7C pr^
cies tien uur gedaan, met een gemiddelde
snelheid van 440 km. Nadat de tanks weer
waren volgepompt op alle etappes wordt
met volle tanks vertrokken en de be
manning een eenvoudige maaltijd had ge
bruikt, sloegen de motoren weer aan voor
het stuk, dat van Cold Bay leidde naar
Tokio over 4900 km.
Op 500 km afstand van Tokio was reeds
radio-telefonische verbinding tot stand
gekomen met let luchtverkeersstation
van de Japanse hoofdstad. Voorts stond
de bemanning in verbinding met het vlieg-
gebied van Alaska' en van Anak.
Anak is een van de verbindingsstations
van de geheime Amerikaans-Canadese
verdedigingslinie, een keten van stations
en vliegvelden voor defensieve doeleinden
dat zich over het gehele noordpoolgebied
uitstrekt. Na bijna elf uur vliegen doemde
omstreeks middernacht plaatselijke tijd
het hel verlichte Tokio op, waar de DC-
7C via het radarscherm veilig naar het in
ternationale vliegveld werd geloodst.
Nog nimmer heeft een toestel van de
K.L.M. deze route van Los Angeles over
Alaska en de Aleoeten gevlogen.
Zoals reeds is bericht opent de K.L.M. op
1 november de nieuwe dienst over de
pool naar Tokio en verder naar Biak. Aan
gezien de dienst over de pool twee maal in
de week wordt uitgevoe,rd en ook de route
om de „zuid" eenzelfde frequentie heefi
naar Japan, zal het rood-wit-blauw van
de K.L.M.-machines een permanente ver
schijning vormen op het drukke internatio
nale vliegveld van Tokio.
