r-i-v BREIMACHINES Mode Amsterdamse haven in feesttooi ontving koninklijk bezoek Nederlands-Zweeds geschil voor het internationaal gerechtshof De katholieke kerk in China Directeur van de K.N.S.M, sprak over scheepvaartproblemen Horlogerie „SUISSE" Zweedse regering plaatste Nederlands meisje onder Zweedse voogdij 11 J ufc Sionmgin ontving de Euratoomcommissie luitenant-ter-zee gestraft voor malversaties Automatisering der administratie Speurhond gaf demonstratie voor de Haagse rechtbank President werd als „inbreker" aangewezen Storm vernielde tent van ijsballet In straalmotor gezogen Scheuring tussen C.H. en A R, in de raad van Renkum L. in Oorlogsinvaliden bezochten Luxemburg KERKELIJK LEVEN Veerboot „Prinses Beatrix'' was weer stuk Pia Beek op tournee VRIJDAG 26 SEPTEMBER 1958 De Amsterdamse haven was gisteren in feesttooi gestoken ter gelegenheid van liet bezoek van Koningin Juliana. Voort gestuwd door de eerste herfststorm joe gen witte koppen over het grauwe IJ- water en aan het zwerk dreven donkere wolken voorbij. Van alle gevels hoog boven het havengewoel wapperden de nationale driekleur en de maatschappij- vlaggen. Bovendien boden tientallen ge- avoiseerde schepen een bijzonder vro- ijke aanblik. De Koningin bezocht eerst het emplace ment van de Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Maatschappij, waar zij verwel komd werd door de burgemeester van Am sterdam. mr. G. van Hall, en twee direc teuren van de maatschappij, jhr. H. van Lennep en ir. W. H. Kruyff. In de versierde ontvangstzaal werden aan de Koningin voorgesteld de directeuren van de Scheepvaart Vereniging Noord, de voorzitters van de Nederlandse Bond van Vervoerspersoneel, de Katholieke Bond van Vervoerspersoneel, de Katholieke Bond van Werknemers in het transportbedrijf ,.St. Bonifacius" en de Christelijke Bedrijfs groepencentrale in Nederland, de voorzitter en secretaris van de Kamer van Koophan del, de havenmeester van Amsterdam en de directeur Haven en Handelsinrichtingen en een vertegenwoordiger van de Centrale van Zeevarenden ter Koopvaardij en Visserij. Inzinking Jhr. H. van Lennep zei in een toespraak onder meer. dat het aantal en de tonnage van de in Amsterdam thuishorende sche pen ten opzichte van de vooroorlogse toe stand met 10 pet. is gestegen. Sinds een jaar is er echter een duidelijke inzinking in de scheepvaart gekomen. De oorzaken hiervoor zijn het grote aantal nieuwe sche pen, terwijl oudere niet werden afgevoerd op het tijdstip, waarop dat eigenlijk had moeten gebeuren en bovendien, omdat thans een inzinking in het wereldvervoer is ingetreden. De scherpe daling op ae alge mene vrachtenmarkt heeft eveneens de lijnvaart gevoelig getroffen. „Het even wicht tussen vraag en aanbod zal pas her steld kunnen worden wanneer werkelijk op grote schaal oude en daardoor minder economische schepen gesloopt worden", al dus jhr. Van Lennep, die als andere ver schijnselen, die de resultaten van de rede rijen der traditionele scheepvaartlanden bedreigen de „vlag-discriminatie" be scherming door de overheid van de eigen nationale vlag noemde en het euvel van de „goedkope vlag", waarbij schepen onder de vlag van landen bijvoorbeeld Pana ma, Honduras en Liberia varen, maar met die landen overigens geen werkelijke band hebben en ook geen belasting van betekenis betalen. Hij hoopte, dat het bij het afsluiten van handelsverdragen meer dan tot nu toe het geval was mogelijk zal Advertentie WONINGINRICHTING BE VER W IJ K A V' 1 -K Breestr. 74-84 250 modelkamers Geopend 8-l23Cten'W-l8u. Diqsdag 8-i3 u. De Koningin heeft gisteren, voordat zij een bezoek bracht aan de Amsterdamse haven, in het paleis op de Dam de leden van de commissie van de Europese Ge meenschap voor Atoomenergie de heren Louis Armand, prof. E. Medi, prof. P. de Groote, en mr. E. M. J. A. Sassen, ontvan gen en zich gedurende bijna een uur met hen onderhouden. Na de ontvangst begaf de commissie zich per auto naar de KEMA in Arnhem. Aanvankelijk was het de bedoeling de tocht van Amsterdam naar Arnhem per Fokker „Friendschip" te maken, maar wegens het stormachtige weer moest van deze vliegtocht worden afgezien. De zeekrijgsraad heeft een 30-jarige lui- tenant-ter-zee tweede klasse wegens het plegen van malversaties veroordeeld tot negen maanden gevangenisstraf en ont slag uit de militaire dienst. Hij had uitbe- talingsstaten, aan de hand waarvan het personeel een duiktoelage wordt verstrekt van 30 cent voor iedere minuut, die onder wal er wordt doorgebracht, ondertekend wi ingediend voor perioden waar in het ge heel niet was gedoken. Bij het onderzoek had men vergeefs naar het motief voor de ze daad gezocht, aangezien de luitenant fi nancieel niet in moeilijkheden verkeerde. Hij was nog nimmer gestraft en hij werd in dienst zeer goed beoordeeld. Men achtte het vooral bezwarend dat de luitenant met deze malversaties was doorgegaan nadat hij door een andere officier, lager in rang, was gewaarschuwd. blijken de vlagdiscriminatie tussen de par tijen uit te bannen. Regeringshulp Over de „goedkope vlag" zei jhr. Van Lennep, dat slechts door onderhandelingen op internationaal regeringsniveau tegen dit euvel opgetreden kan worden. Zolang deze onderhandelingen nog geen concreet resul taat hebben opgeleverd, kunnen de rede rijen, die niet onder deze vlag varen, slechts geholpen worden door het invoeren van belastingfaciliteiten. Dit heeft de Neder landse regering reeds ingezien, maar er blijven in dit opzicht nog wensen te ver vullen. Een derde verschijnsel, dat de rede rijen met beduchtheid waarnemen, is de groei van de vloten van de landen achter het IJzeren Gordijn. Voor enige rederijen is voorts de tegen Nederland gerichte actie in Indonesië een slag geweest. Tenslotte uitte jhr. Van Lennep zijn waardering namens de scheepvaart voor de persoonlijke moeite, die Prins Bernhard zich telkens weer geeft om de export te bevorderen door goodwill voor ons land in het buitenland te kweken. Nadat de vorstin enige tijd met. de scheepvaartdeskundigen had gesproken, begaf zij zich aan boord van het passa giersschip „Oranje Nassau", dat vóór de ontvangstzaal aan de kade gemeerd lag. De „Oranje Nassau" is een zusterschip van de „Prins der Nederlanden", die op 14 maart 1957 door de Koningin te water werd ge laten. Tijdens een rondgang over het, schip, waarbij de Koningin veel belangstelling toonde voor de nieuw ingerichte kinder kamer, werden gezagvoerder P. Reitsema en hoofdwerktuigkundige G. Ates aan haar voorgesteld. Later arriveerde Prins Bernhard, waarna de koninklijke gasten een lunch werd aan geboden. Bezoek aan fabriek Na de lunch brachten de Koningin en de Prins een bezoek aan de Koninklijke Zwa- velzuurfabrieken v.h. Ket.ien n.v. in Am sterdam-Noord. Tijdens een rondgang wer den nieuwe fabrieken bezichtigd. Tegen vier uur vertrok het koninklijk gezelschap voor een rondrit door Amsterdam-Noord, waarna het naar het paleis op de Dam terugkeerde. Advertentie *71 ^CASSETTESV*haf Fl. 28.IS Verkrijgbaar bij Barteljorisstraat 1 Haarlem - Telefoon 13131 Voor een schare ingenieurs zijn in een te Amsterdam gehouden bijeenkomst van de sectie bedrijfsorganisatie van het Ko ninklijk Instituut, van Ingenieurs in theo rie en praktijk de mogelijkheden uiteen gezet van automatisering der administra tie door middel van moderne elektronische apparatuur. Daarbij werd betoogd dat verantwoord beslissen kennis van de fei ten eist. Het verzamelen van deze feiten, voor een deel bestempeld met de naam „administratie", is noodzakelijk voor de beheersing en besturing van het gehele uit voerende apparaat. Door de vaak nega tieve houding van een bedrijfsleiding, die bij de produkti e voortdurend streeft naar grotere efficiency en naar mechani satie en automatisering, begint de admi nistratie soms bedenkelijk te lijken op een onderontwikkeld gebied. Slechts weinige bedrijfsleiders kennen de vele nieuwe ontwikkelingen, die op meer of minder kostbare wijze een gehele of ge deeltelijke automatisering kunnen berei ken van de massale feitenverwerking en die het de bedrijfsleiding mogelijk maken haar beslissingen te baseren op de meest recente informaties. Vele administratief-organisatorische ta ken kunnen reeds vrij vergaand geauto matiseerd worden zonder over te gaan tot het kopen of huren van kostbare reken- installaties. De techniek levert nog voort durend nieuwe mogelijkheden op en de toe passing komt steeds meer binnen het be reik van de minder grote bedrijven, zowel door de kleinere en minder kostbare ap paratuur. die aan de markt komt, als door de mogelijkheid gebruik te maken van de „service"-installaties, waarop men werk kan laten uitvoeren. De blauwe vlag van de Verenigde Naties wapperde gisteren op het gazon voor het Vredespaleis in Den Haag ten teken, dat het. Internationale Gerechtshof zitting hield. Het betrof de behandeling van het Nederlands-Zweedse geschil betreffende de toepassing van het verdrag van 1902 tot regeling der voogdij van minderjari gen, dat in de wandeling bekend staat als de zaak-Elisabeth Boll. In dit juridi sche steekspel gaat. het om een familiedra ma met een 13-jarig Nederlands meisje in de hoofdrol, een familiedrama, dat is uit gegroeid tot een internationaal geschil. In een helder pleidooi, waarin hij de voorgeschiedenis van dit. conflict nog eens volledig uiteenzette, heeft de Amsterdam se hoogleraar prof. dr. I. Kisch het inter nationale hof verzocht te verklaren, dat Zweden, door Elisabeth Boll onder een „beschermende opvoeding" te plaatsen, niet in overeenstemming heeft gehandeld met het voogdijschap van 1902. De Zweed se regering zou de beschermende maat regelen dan ook ongedaan moeten maken. Het is voor het eerst sinds het Maaswa tergeschil in 1936 dat Nederland als par tij voor het Internationale Hof verschijnt en de belangstelling voor deze zitting was groot. Onder de talloze aanwezigen be vond zich ook de heer Johannes BoH, de vader van bet meisje, over wier lot het. hoogste rechtscollege ter wereld nu een beslissing zal moeten nemen. Voor hem is het Nederlandse beroep op het hof de laat ste strohalm, waar hij zich aan kan vast grijpen. Dat er achter de groene tafel inplaats van vijftien 't normale aantal zeven tien rechters hadden plaatsgenomen, vindt zijn oorzaak in het feit, dat zowel Zweden als Nederland gebruik hebben gemaakt van het recht, een „nationale rechter" aan te wijzen. Prof. mr. J. Offer- haus, hoogleraar in het. internationale privaatrecht aan de gemeente-universiteit van Amsterdam, heeft zitting voor Neder land en F. J. C. Sterzei, oud-rechter van het Zweedse hooggerechtshof, voor Zwe den. In korte trekken komt de zaak, die nu in het Vredespaleis wordt behandeld, hierop neer: Op 5 december 1953 overleed in het Zweedse stadje Norrköping Gerda Elisa beth Lindvall, de Zweedse echtgenote van de Nederlandse zeeman Johannes Boll. Zij liet één kind achter, het toen 8-jarige meis je Marie Elisabeth Boll, die al spoedig tegen de uitdrukkelijke wil van de vader in door haar Zweedse grootouders in huis werd opgenomen. De heer Bol] heeft daarna hemel en aarde bewogen om zijn kind terug te krijgen, maar vergeefs. De grootouders namen de Zweedse autoritei ten in de arm, die het meisje onder toe zicht stelden van een gezinsvoogd. Deze maatregel werd tot in hoogste instantie bevestigd en zelfs toen de rechtbank in Dordrecht, om praktische redenen de va der van zijn voogdij onthief en een nieuwe voogdes, mevrouw C. T. Idema-Postema uit Zeist, aanstelde, bleef de toestand ge handhaafd. Toen het laatste beroep op het hoogste administratieve gerechtshof in Zweden had gefaald en alle rechtsmiddelen waren uitgeput, bleef de Nederlandse regering- maar één weg open: een rechtstreeks be roep op het Internationale Gerechtshof in Den Haag. In feite gaat het nu om de vraag of Zweden, door een voogd over het meisje te benoemen, in strijd heeft gehan deld met het Voogdijverdrag van 1902. De Nederlandse regering meent van wel en beroept zich daarbij zoals prof. Kisch vanmorgen nog eens herhaalde op de bepaling, dat de voogdij van een minder jarige wordt beheerst door zijn nationa le wet. Elisabeth Boll heeft de Nederland se nationaliteit en valt dus onder de Ne derlandse wet. De Zweden zeggen echter dat. het hier niet om een zuiver geval van voogdijk gaat. maar om een ..beschermen de opvoeding". In zijn pleidooi merkte prof. Kisch op, dat deze gehele geschiedenis een para doxaal karakter vertoont: de Zweden heb ben de vader indertijd van „ontoelaatbare handelingen" tegenover zijn dochtertje be schuldigd, maar deze beschuldiging la ter geheel ingetrokken. Indien de heer Boll onschuldig is, zei de Nederlandse raads man, dan vervalt ook de reden, waarom het meisje onder „beschermende opvoe ding" moest worden geplaatst. Dat de va der als zeeman niet in staat is om zijn kind een goede opvoeding te waarborgen, is een argument, dat wel door Zweden is gehan teerd. maar dat geen steek houdt. Want er is intussen een Nederlandse voogdes aangesteld, die deze taak heeft overge nomen. De Belgische senator prof. Henri Rolin, die door Zweden is uitgenodigd om als raadsman op te treden, zal thans het Zweedse standpunt uiteenzetten. Ver wacht wordt dat 'de behandeling van deze zaak een week zal duren. Advert.pni ie KNITTA X KUIPERS - KL. HOUTSTRAAT 112 Tel. 11142 - Haarlem Een liefelijke verschijning in het stads verkeer van Sjanghai is deze uit hout. en bamboe opgetrokken trolleybus, die uit liefhebberij door arbeiders van een autobusreparatiebedrijf is vervaar digd. Toen het werkstuk binnen acht tien dagen op de wielen stond moest het natuurlijk nog van een aantal be schilderingen worden voorzien, maar zoiets levert onder Chinezen nooit moeilijkheden opEn nu maar nooit ergens tegenop rijden met het vehikel, want de schade in dat geval heeft dé mensheid inmiddels tot de prozaïsche stalen busrijtuigen doen overgaan- De rijkspolitie-speurhond „Bas" heeft op last van de president van de Haagse rechtbank in de gang van het rechtbank gebouw een demonstratie gegeven van zijn kunnen. De president fungeerde voor deze gelegenheid als inbreker. Het ging hier namelijk om een vreemde inbraak zaak, waarbij in de woonvertrekken van een Delftse winkelier, bij wie was inge broken, een aantal afgebrande lucifers houtjes was aangetroffen, welke daar door de inbreker moeten zijn achter gelaten. Als inbreker werd later door de speurhond een 34-jarige Haagse chauffeur aangewe zen, die op de middag, voorafgaande aan de inbraak, bij de winkelier op bezoek was geweest en die een van de zeer wei nigen was, die wist dat de man die avond niet thuis zou zijn. De chauffeur ontkende echter iets van de inbraak af t.e weten. Gisteren stond hij voor de Haagse rechtbank terecht. Het enige bewijs tegen hem was de proef met de speurhond. Omdat, deze proef dus van het grootste belang was in deze zaak, wil de de president dat een en ander hem door de betrokken hondegeleider der rijkspoli tie zou worden gedemonstreerd. De presi dent streek een tiental lucifers af, welke in een plastic zakje werden gedaan. De zitting werd daarop verplaatst naar de gang. De officier van Justitie, de rech ters en de president legden ieder een voor werp neer op de grond, dat zij eerst onge veer tien minuten lang in hun handen had den gehouden. Daarop kreeg de hond lucht aan het plastic zakje met de stukjes luci fer. De eerste keer pakte hij het verkeer de voorwerp uit de rij, maar de proef werd hierna vier keer herhaald en zonder aar zeling wees „Bas" telkens het voorwerp van de president aan als dat, wat toebe- hooi-de aan de man, die ook de lucifers had afgestreken. Aangezien echter de chauffêur een goed alibi heeft voor de avond van de inbraak meende de officier van Justitie dat, on danks de aanwijzing door de speurhond, het wettig en overtuigend bewijs niet was geleverd. Hij eiste daarom dat de ver dachte zou worden vrijgesproken. De verdachte had beweerd, dat iemand de door hem gebruikte lucifers in de slaap kamer van de winkelier moet hebben ge strooid om de verdenking op hem te laden. Op 9 oktober zal de rechtbank uitspraak doen. De zware storm heeft, de tent van het ijsballet van Maxi en Ernst Baier, dat in Di-achten optreedt, vernield. De schade wordt geraamd op drie ton- Men beschikt nog over een tweede tent, waarin de voor stellingen zullen worden voortgezet. Op de vliegbasis Woensdrecht is de sergeant-elektricien F. W. Krinkels van de Koninklijke Luchtmacht tijdens werkzaam heden aan een Glostgr Meteor straaljager van de jachtvliegopleiding in een motor gezogen en ernstig gewond. Hij werd op genomen in het burgergasthuis te Bergen op Zoom. Als nasleep van de wethoudersverkie zingen in Renkum is een scheuring ont staan in de protestants-christelijke raa 's- fractie, waarin de A.R.- en de C.H.U.- fractie t.ot dusverre samenwerkten. In de gisteravond gehouden raadsvergadering hebben de drie C.H.U.-raadsleden laten weten niet. langer met de anti-revolutio nairen één fractie te willen vormen. Deze samenwerking bestond reeds acht jaar. Het conflict, dat tot de scheuring heeft geleid is ontstaan toen de drie A.R.- raadsleden de fractie van de P.v.d.A. steunden bij de wethoudersverkiezing. De gecombineerde protestants-christelijke fractie telde zes leden, van wie de heer D. Dorresteyn (A.R.) een wethouderszetel bezet. Onder auspiciën van de stichting „Meer ontspanning voor ernstige oorlogsinvali den" (MOVEO) heeft, deze week een groep Nederlandse militaire oorlogsgewonden, tezamen met Franse en Belgische lotge noten, een driedaags bezoek gebracht aan Luxemburg, als gasten van de „Associa tion Luxembourgeoise des Mutiles de Guerre et des Invalides". De Nederlandse groep is door prins Jean en zijn gemalin, prinses Josephine, op hun kasteel te Betzdorf ontvangen. Het gezel schap bezocht ondermeer Radio Luxem burg en de hoogovenbedrijven te Differ- dange. Advertentie De communistische regering van China stuurt rechtstreeks aan op een scheuring in de Chinese rooms-katholieke kerk. Vier van de twaalf bisschoppen in China, die niet gevangen zijn genomen, hebben hun positieve medewerking aan het regerings beleid verleend door in ongehoorzaamheid aan de Heilige Stoel tenminste veertien priesters tot bisschop te wijden en daar mee „de keuze door het volk te bekrach tigen". Van acht andere priesters is het (Shows, snufjes en alles wal verder in hel domein der vrouw dagelijks aan de orde komt) Wintermantels, japonnen en tailleurs in modieuze kleuren en stoffen, werden gis terenmiddag door Witteveen in haar eigen zaak getoond. De mantels waren soms gemaakt van wollen bouclé stoffen en hadden vaak een grote pelerine kraag, soms met franje af gezet of met kleine straalvormige plooi tjes versierd. Iets nieuws was een mantel in menuet- to, een stof, die ons deed denken aan ted dy, maar fijner van weefsel en glanzender is en minstens even warm. Voor rokjes was bouclé en popcorn ge bruikt en voor het jeugdige en sportieve type fris bedrukte tinneroy in fleurige strepen. Voor janonnen en deux pièces blijft de wevenite nog zeer in trek, ter wijl diverse structuurweefsels, zoals be drukte wafelpiqué en raffia, zich uitste kend lenen voor eenvoudige verwerkin gen: zoals japonnen, die uit één stuk zijn gesneden en in de taille sterk zijn inge- stikt en met of zonder ceintuur gedragen kunnen worden. Ook hier de empire lijn, die aangegeven werd met een klein strik je, een smalle bandeau, of een rond gesne den hooggeplaatste ceintuur. Het chemisieridee vond enkele mooie uitwerkingen in modellen, die vooral voor de grotere maten zeer geschikt zijn. Niet alleen voor mantels en rokken, maar ook voor japonnen werd een dankbaar ge bruik gemaakt van bouclé, waaiwan voor al de angorakwaliteit bijzonder mooi was. De cocktailjaponnen met het nieuwe kort ingezette Amerikaanse mouwtje en de vierkante hals voor en de V.uitsnijding achter vormden een waardig slot. De nieuwe najaars- en wintercollectie van Lancel Couture, die we gisterenavond in Brinkman te zien kregen, was georga niseerd in samenwerking met de W(omen) Iftlternational) Z(ionist) O(rganisation) Deze vrouwen vereniging heeft o.m. als doel het inzamelen van gelden voor Israël. Geen extravagante modellen zagen we op deze show. maar een uitgelezen collec tie zeer goed draagbare kleding. Geïnspi reerd door de Parijse lijnen en gebruik makend van de mooiste materialen was de collectie die we te zien kregen er een die aan alle eisen van de hedendaagse mo de beantwoordt: Mantels met blousende ruggen „a la Cardin", die door een diepe stolpplooi of een klein strikje onderbroken werden, waren in fraaie stoffen uitgevoerd zoals langharige bouclé, een nieuw soort tweed, in de favoriete kleurencombinatie blaitw-zwart, en een zibeline met uitstaan de haartjes van zeehond, waardoor er een hoogglanzend effect werd bereikt- De garnering bestond uit opvallend gro te knopen, die in enkele of dubbele rij de mantel tot onder aan toe sloot. Een origi nele afwerking vormde een brede gebrei de bies waarmee een mantel of tailleur aan kraag en sluiting was afgezet. De tail leurs waren over het algemeen in de een voudige rechte lijn, tot. uitdrukking ge bracht door een kort even afstaand jasje boven een strak kokerrokje. De Shetland tweed en jersey cotelé leen den zich uitzonderlijk goed voor deze ver werking. evenals de grof gebreide mate rialen. Bij de japonnen vonden we een geva rieerde accentuering van de taille, nu eens was ze omhooggeschoven door een ge kruiste bandeau vanuit de taille, dan weer zagen we een duidelijke benadruk king naar beneden door een losse strik op heuphoogte. Ook de natuurlijke taille-lijn was niet verwaarloosd, al werd ze enigs zins vervaagd door een overblousend lijf je of half ceintuurtje. Jersey en tweed ble ken wel de meest geliefde materialen te zijn, waarvan men, st.eeds weer nieuwe combinaties weet te scheppen. Zo zagen we jackard jersey, tweed jersey en jer sey cotelé, terwijl de tweed natté en bou clé als partner kiest. Alle zeer mooie ma terialen, die de vaak geniale ontwerpen nog meer tot hun recht deden komen. Katy De nieuwe veerboot over de Wester- schelde op de route Vlissingen-Breskens, de „Prinses Beatrix" is korte tijd nadat de boot donderdag te 14.10 uur Vlissingen was uitgevaren, weer teruggekeerd wegens een defect aan de kanteldeuren. De deuren weigerden open te gaan. Dit zou de vierde maal zijn sinds de indienststelling, dat dit. defect is opgetreden. Het autoverkeer on dervond vertraging, want de reparatie nam ongeveer een uur in beslag. De voetgan gers konden echter op een andere boot overstappen. Pia Beek vertrekt 30 september met de „Statendam" voor een tournee door Ame rika, Curagao, Venezuela en Havana. bekend, dat zij „door het volk zijn geko zen" maar nog niet gewijd. Dit betekent, dat zesentwintig bestuurs gebieden in China, bijna een kwart van het totaal aantal aartsbisdommen en bisdom men. onder leiding staan van geëxcom municeerde, soms ook onwettig gewijde bisschoppen. Tegenover deze zesentwintig priesters, die door de Paus uit de Gemeen schap der kerk zijn gestoten staan nog geen tien bisschoppen, die gehoorzaam blijven. Bovendien is hun mond gesnoerd. Het schisma in de leiding der rooms-katho lieke kerk van China is nagenoeg voltrok ken. Dit is het resultaat van een vervolging, die begonnen is met de uitwijzing van vijf enzeventig buitenlandse bisschoppen en prelaten en duizenden missionarissen „teneinde de kerk in China te verlossen van de kolonialistische en imperialistische beïnvloeding". Toch is deze uitwijzing op grote schaal in feite pas de inleiding ge weest op de verwezenlijking van het eigen lijke doel der communistische regering: de inpassing van de kerk en haar gelovi gen in het grote geheel van het regerings beleid. Het principe hiervan heeft Mao Tse Toeng vastgelegd in zijn woorden: „Wij kunnen het volk niet dwingen niet te geloven en zijn idealen op te geven. Daar om laten wij de godsdiensten toe. Wij vragen slechts aan de gelovige mensen, dat zij zich minstens onderwerpen aan de po litiek van het land, welke nimmer in het geding mag worden gebracht". Dit betekende in de praktijk voor de r.k.-kerk in China: alle buitenlandse bis schoppen en priesters moeten het land verlaten. De inheemse bisschop en pries ter moet worden teruggebracht tot de staat van eenvoudig „democratisch bur ger". Voorzover de Chinese r.k.-geestelijke in vrijheid leeft, houdt hij een apotheekje, bebouwt hij zijn tuintje, zit hij als chauf feur in een of andere autobus, staat hij als metselaar op een stelling of (als hij daartoe verlof kan krijgen van de plaat selijke overheid) trekt hij rond als mars kramer. De priester-marskramer is na genoeg de enige, die aan de gelovigen hulp kan bieden en de sacramenten toedienen. De kracht van de zogenaamde herscho lingscursussen voor priesters, een metho de, officieel in de communistische vervol gingstechniek voorgeschreven, is onweer staanbaar sterk. Dit is door de thans ge- excommuniceerde bisschop van Sienhsien mgr. Chao Chensheng S.J. bewezen, die in maart van dit jaar verklaarde, toen er op hem druk werd uitgeoefend om pries ters onwettig tot bisschop te wijden: „Als ik twee zielen had, zou ik er een willen verliezen en de priesters tot bisschop con sacreren, maar nu ik maar één ziel he]p, blijk ik trouw aan de Heilige Stoel". Een week lang is daarop deze bisschop onder worpen geweest aan een „herscholingscur sus". Toen was hij bereid zijn gehoor zaamheid aan de Paus op te zeggen. De Paus heeft inmiddels dezer dagen in een derde encycliek over de situatie van de kerk in China (de biede voorgaande dateren van 1952 en 1954) de recente onge autoriseerde verkiezing en wijding van een aantal priesters tot bisschop scherp ver oordeeld. Na de Osborn-campagne Na afloop van de Osborn-campagne heb ben de navolgende kerken in Groningen een verklaring gepubliceerd: De Neder lands Hervormde Gem., de Gereformeer de Kerk, de Baptisten Gemeente, de Doops gezinde Gemeente, de Remonstrantse Ge meente, de Evangelisch Lutherse Ge meente, de Christelijk Gereformeerde Kerk, de Vrije Evangelische Gemeente en het Leger des Heils. De verklaring luidt als volgt: Aan allen die tijdens de Osborn-campagne hun ge nezing hebben verwacht, maar die ondanks hun vurig gebed nog even ziek zijn als te voren. U hebt gehoopt op een wonder van Godsweg. op een plotselinge wonderbaar lijke genezing, die echter niet gekomen is. U hoopte wellicht op grond van het Evan gelie. Inderdaad staan daar vele wonder baarlijke genezingen beschreven, verricht door Jezus en door de apostelen. Van zulke genezingen horen wij in onze tijd slechts uiterst zelden. Waarom dat zo is, op die vraag kunnen wij u geen antwoord geven. Dat weet God alleen. Maar wel kunnen wij u iets anders zeggen, want de oijbel heeft een belangrijke verkondiging voor u, die niet genezen bent. De apostel Paulus spreekt in zijn tweede brief aan de Corinthiërs van een doorn, die hem in het vlees gegeven is, een ziekte, waarover hij driemaal tot God gebeden heeft of hij daarvan mocht genezen. Die genezing is niet gekomen. God heeft tot Paulus gezegd: „Mijn genade is u genoeg, want de kracht openbaart zich eerst ten volle in zwakheid". Met bezieling getuigt Paulus steeds opnieuw hoe waar het is, dat een mens juist in nood en ellende Gods kracht en genade ervaart. Dit. is het kost baarste geheim van het geloof. Paulus' woorden in het achtste hoofd stuk van de Romeinenbrief doet er ons nog meer van begrijpen. Ook daar spreekt hij van verdrukking en benauwdheid, maar, roept hij uit: „In dit alles zijn wij meer dan overwinnaars door Hem die ons heeft lief gehad". Hier denkt Paulus aan Gods liefde, die zo groot is, dat Hij mens werd onder de mensen, deelgenoot in onze zwakheid, om met ons en voor ons te lij den. Juist in dit lijden is God ons nabij gekomen: in de gekruisigde Christus, de Man van smarten. En juist in dit lijden heeft God ons Zijn kracht geopenbaard en ons de grootste genade geschonken: vergeving van zonden en de vaste hoop op verlossing naar lichaam en ziel in het eeuwige leven. Door dit lijden heeft God alle menselijk lijden geheiligd. Het kruis is geworden tot een teken van overwin ning en ook wij mogen juist in onze be nauwdheden meer dan overwinnaars zijn, door Jezus Christus onze Heer.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 11