Ruimer gebruikmaking van
autobussen de remedie?
Substituut-Griffier verweet de
politie „gestapo-methoden"
Afbetalingsstelsel wordt
opnieuw geregeld
De chaos op de spitsuren
„Abonnementen zullen
duurder moeten worden"
Colporteurs zullen gemeentelijke
vergunning nodig hebben
Horlogerie „SUISSE"
13
Rotterdams hoofdcommis
saris vraagt ontslag
Meningsverschillen met
de burgemeester
Is de arts van nu in zijn
vrijheid beknot?
Voorzitster der „Maat'
schappij' over een actueel
probleem
Zwolle laat ontsierende
reclame verwijderen
Geen wonder! Sinds deze „piekfijne" siga
ret in de prettige prijs van f. 1.- ligt, behoort
zij tot een van de grootste merken.
Boycot tegen Haagse
schroothandelaar
opgeheven
Geschil hij houw van
Maastrichtse schouwburg
GEERVLIET
In hoger beroep f 100,-
boete geëist
Verzending van zeepost
Examens
VRIJDAG 3 OKTOBER 19
58
pe hoofdcommissaris van politie te Rot
terdam. de heer H. M. C. A. Staal, heeft
per l januari ontslag gevraagd. Hij zal
ilan met vervroegd pensioen gaan. Naar
,vij vernemen heeft de heer Staal dit be
sluit mede genomen op grond van ernstig
rn herhaald verschil van inzicht met de
burgemeester, mr. G. E. van Walsum, die
hoofd van de politie is.
Dc heer Staal kwam op 5 september
1917 als inspecteur in dienst bij de Rot
terdamse politie. Hij heeft in verschillen
de functies in diverse afdelingen dienst
gedaan. Wegens zijn anti-Duitse houding
werd hij op 1 december 1941 door de bezet
ters ontslagen. Daarna heeft hij geruime
tijd als gijzelaar in St. Michielsgestel door
gebracht. Na de bevrijding kwam hij bij
de Rotterdamse politie terug als hoofd
commissaris.
„Is de arts van tegenwoordig, vergele
ken met de medicus van weleer, in zijn
wijheid beknot, en is zijn individualisme
aan banden gelegd?" Deze vraag vormde
het onderwerp van de rede, waarmede de
voorzitster van de Koninklijke Nederland
se Maatschappij tot Bevordering der Ge
neeskunst, mevrouw J. W. van den Blink-
Rolder. donderdagmiddag in Middelburg
het tiende driedaagse lcdencongres van de
Maatschappij heeft geopend. Zij meende
de door haar opgeworpen vraag, die zeer
actueel is in de medische wereld, ontken
nend te moeten en te mogen beantwoor
den. De bewegingsvrijheid van de mens is,
aldus de spreekster, in de loop der eeuwen
niettegenstaande de steeds toenemende
geboden en verboden, op verrassende wij
ze toegenomen.
Ditzelfde geldt in zekere zin voor de arts.
Is wellicht het terrein van diens bewe
gingsvrijheid meer ingeperkt dan in vroe
ger tijden, de mogelijkheden in de vrije
beroepsuitoefening zijn sterk uitgebreid.
Ook is de vrijheid van de arts van nu. ont
staan door zijn veel uitgebreidene thera
peutische arsenaal, veel groter dan die
van de medici uit het verleden, niettegen
staande de thans opgelegde beperkingen.
Dit brengt volgens mevrouw Van den
Blink de consequentie met zich, dat een
negatieve houding tegenover alles wat
het heden brengt, ongemotiveerd is en niet
door de feiten gerechtvaardigd wordt. Al
leen een positieve en constructieve mede
werking van de medische wereld is ver
antwoord.
Herinnerend aan de uitkomst van een
onlangs gehouden enquête naar de waar
dering van het beroep, waarbij de arts op
de tweede plaats is gesteld, betoogde de
voorzitster, dat de arts nog precies zo
wordt gezien of anders gezegd, dat er
van hem precies hetzelfde en niets minder
wordt verwacht dan hetgeen voorge
slachten in hun medische raadsman wil
den en konden zien. Het kan nuttig zijn,
zeide zij, ons bij tijd en wijle van onze uit
zonderlijke positie bewust te zijn, wan
neer het de schijn heeft, dat de verander
de maatschappelijke omstandigheden on
ze plaats al te zeer aantasten. Want dit
laatste moge in uiterlijke omstandighe
den in meerdere of mindere mate het ge
val zijn, naar het wezen van ons beroep
ligt de individuele beoefening er van bui
ten het bereik van door de gemeenschap
te stellen regelen.
Na deze openingsrede gaf dr. H. Festen,
die vorig jaar voorzitter van de Maat
schappij was, een overzicht van de werk
zaamheden van hoofdbestuur en maat
schappij in 1957.
Advertentie
Personeel van de Openbare Werken te
Zwolle is begonnen met het verwijderen
van ontsierende reclame uit het stads
beeld.
Ongeveer een jaar geleden besloot het
gemeentebestuur een einde te maken aan
de toenemende ontsiering van de stad.
Meer dan honderd Zwollenaren kregen de
aanschrijving dat zij ontsierende reclame
op hun panden moesten verwijderen of de
voorgeschreven toestemming dienden te
vragen voor het plaatsen van opschriften,
stellages, lichtbakken en automaten. Ve
len reageerden niet op de aanschrijving
en legden ook een tweede brief van de ge
beente naast zich neer zonder te ant
woorden. In de aanschrijving stond dat,
als vóór 1 oktober niet was geantwoord,
Openbare Werken zou ingrijpen. Dat is nu
gebeurd.
Advertentie
op ktiers
Er is slechts één uitkomst voor het. pro
bleem van de verkeerschaos tijdens de
spitsuren: het bevorderen van het gebruik
der openbare vervoermiddelen. Deze me
ning uitte de voorzitter van de Konink
lijke Nederlandse Vereniging van trans
portondernemingen. mr. D. van Setten,
die hij hield tijdens de buitengewone al
gemene vergadering van de genoemde
organisatie aan boord van het motorschip
„Erasmus" op een tocht langs de Delta
werken.
Met een reeks van cijfers toonde mr.
Van Setten aan, dat deze conclusie niet
ten voordele van de vervoerbedrijven
strekt. Het vervoer in de spitsuren betreft
immers voor het overgrote deel abonne
menthouders die worden vervoerd tegen
gereduceerd tarief, te zwaar gereduceerd,
aldus de spreker, waarvoor extra materieel
moet worden ingelegd dat hoge kosten
voor het bedrijf met zich brengt.
Hij becijferde dat 42,7 percent van het
totale autobus-wagenpark nodig is om
27.8 percent van het totale aantal reizigers,
die voor 18,75 percent bijdragen in de to
tale opbrengsten, te kunnen vervoeren.
Hiervoor moeten ruim 30 percent meer
kosten gemaakt worden.
Wanverhouding
Hieruit blijkt, aldus mr. Van Setten, dat
noch aantal, noch opbrengsten, noch kos
ten in enige verhouding tot elkaar staan.
Te constateren valt slechts een wanver
houding, die het gevolg is van een lang
zamerhand scheef gegroeide tariefopbouw.
Hieromtrent zal nog dit jaar een rapport
verschijnen van de tarievencommissie van
de K.N.V.T.O.
Ook dit rapport komt tot de conclusie
dat er op het gebied van de tariefopbouw
dringend herzieningen nodig zijn, zij het
op grond van enigszins andere overwe
gingen. De commissie zal een voorstel
daartoe in haar rapport uiteenzetten.
Daarbij zal onder meer worden gedacht
aan een geleidelijke vermindering van de
reducties.
De voorzitter schonk tevens aandacht
aan. wat hij noemde, een begrijpelijke on
tevredenheid bij het reizend publiek. Het
is immers een feit dat de grote toeneming
van het vervoer tijdens de spitsuren on
miskenbaar heeft geleid tot een zekere
kwaliteitsvermindering van de vervoers-
prestaties.
Zou men willen bereiken, dat voor een
zo groot mogelijk aantal staande passa
giers een zitplaats ter beschikking zou
komen dan zou dit voor 24 geënquêteerde
vervoersbedrijven, minstens neerkomen op
een verdubbeling van het versterkings-
potentieel. Dit betekent, dat deze bedrij
ven nog eens rond 530 autobussen extra
zouden moeten inzetten, hetgeen een kos-
tenvermeerdering met zich zou brengen
van ongeveer 13.000.000 per jaar.
Gesteld al, zeide mr. Van Setten, dat het
mogelijk zou zijn voor een dergelijke uit
breiding voldoende rijdend personeel aan
te trekken hetgeen ernstig moet worden
betwijfeld dan dient nog de vraag té
worden gesteld, of de abonnementhouders
of hun werkgevers bereid zouden
zijn deze hogere kosten, in de vorm van
een aanzienlijke tariefsverhoging, op te
brengen. (Te schatten op ruim 20 percent).
„Teveel individueel vervoer"
Daarbij dringt zich de vraag op of onze
wegen en straten nog wel in staat zijn,
een zo aanzienlijke uitbreiding van het
openbare vervoer te verwerken, zonder
dat daarvoor bijzondere maatregelen
worden getroffen. Mr. Van Setten conclu
deerde, dat er een onmiskenbare verschui
ving plaats heeft naar het individuele ver
voer, dat percentueel sinds 1938 van ruim
1/3 naar bijna de helft van het totale per
sonenvervoer is geklommen. Bij het open
baar vervoer is de positie van het wegver
voer versterkt ten opzichte van het rail-
Ter vervanging van de Wet op het Afbe-
talingsbedrijf 1936 en de tijdelijke regeling
Afbetalingsovereenkomsten 1956 is thans
een ontwerp voor een nieuwe wet op het
afbetalingsstelsel aan de Tweede Kamer
aangeboden.
Het ontwerp bevat nieuwe en aan de
veranderde omstandigheden aangepaste
bepalingen omtrent de verkoop op afbeta
ling. Deze zijn gericht op een gezonde ont
wikkeling en het zoveel mogelijk voorko
men van misbruiken. Het ontwerp beoogt
behalve sociaal-economische aspecten
ook de conjuncturele zijde van de afbeta
lingstransactie te regelen.
Het wetsontwerp heeft alleen betrek
king op consumptieve goederen, die in de
huishoudelijke sfeer worden gebruikt en
niet voor zakelijk gebruik dienen.
Om als afbetalingsleverancier werk
zaam te kunnen zijn, moet men zich laten
inschrijven bij de Kamer van Koophandel.
Een afbetalings-colporteur moet een ver
gunning hebben van burgemeester en wet
houders. De vergunning wordt, telkens
voor een jaar, verleend aan de onderne
mer bij wie de colporteur in dienst is. Een
afbetalings-financier heeft een vergun
ning nodig van de minister van Economi
sche Zaken. De vergunning wordt gewei
gerd wanneer gevreesd moet worden voor
onvoldoende deskundig beheer of misbrui
ken of wanneer onvoldoende eigen midde
len beschikbaar zijn. Gedacht wordt aan
ten minste 50.000. De vergunning kan
worden ingetrokken, nadat vooraf een
waarschuwing is gegeven.
Bij het afsluiten van een afbetalings
transactie dient de leverancier de afne
mer een inlichtingenformulier te doen in
vullen en ondertekenen, waarin een aan
tal persoonlijke en financiële gegevens,
die voor de beoordeling van de afbeta
lingstransactie van belang zijn, worden
verstrekt.
Verplicht is de betaling van een bedrag
ineens (kassa-storting), waarvan het per
centage nader zal worden vastgesteld.
Om de koper in staat te stellen zich een
beeld te vormen van de omvang van zijn
verplichtingen, zullen voorschriften wor
den uitgevaardigd, waardoor aan de afbe
talingsleverancier en de afbetalingsfinan
cier de verplichting wordt opgelegd in
een akte of schriftelijke bevestiging (bij
voorbeeld een koopbon) van de afbela-
lingstransactie onder meer de contant-
prijs, de kredietopslagen, de kassa-stor
ting en het plan van betaling te vermelden.
In het geheel van deze maatregelen past
ook een verplichting van de verkoper tot
prijsaanduiding.
Ter afremming van de bedrijvigheid in
een tijd van economische overspanning
zullen voorschriften betreffende de kassa
storting en het afbetalingsplan ook kunnen
worden gegeven voor produktieve goede
ren, die in de uitoefening van een bedrijf
of in de zelfstandige uitoefening van een
beroep plegen te worden gebruikt.
Ook diensten op afbetaling kunnen on
der de werking van de wet worden ge
bracht. Op dit gebied begint het afbeta
lingsstelsel zich ook te ontwikkelen en de
regering wil een ongewenste ontplooiing te
gengaan. De nieuwe wet zal het mogelijk
maken het sluiten van afbetalingstransac
ties met betrekking tot bepaalde goede
ren of diensten te verbieden.
Het wetsontwerp regelt voorts de in
stelling van een commissie van advies,
waarin het bedrijfsleven zal zijn verte
genwoordigd, maar waarin ook de sociale
en economische belangen tot hun recht
moeten komen.
Bij de opstelling van het nieuwe wets
ontwerp is er naar gestreefd de bepalin
gen zoveel mogelijk te doen aansluiten bij
de reeds bestaande gebruiken, die in be-
Ad.vertentie
I I I I 1 CASSETTESV4NAF Fl. 28.15
Verkrijgbaar bij
Barteljorisslraat 1
Haarlem - Telefoon 13151
vervoer. Ook hier is echter een verschui
ving opgetreden naar die sectoren van het
autobusvervoer, waar met de verlangens
der individuele reizigers het meeste reke
ning kan worden gehouden.
Waar aangenomen mag worden, aldus
spreker, dat deze tendens zich ook in de
nabije toekomst zal doen gevoelen en een
simpele berekening leert dat dit met de
beschikbare straatruimte tot een hope
loze situatie kan leiden op de spitsuren,
is de enige uitkomst om een chaos te ont
lopen, een bevorderen van het gebruik der
openbare vervoermiddelen.
trouwbare afbetalingsbedrijven reeds gel
den. Het goed koopmansgebruik wordt
daarbij als uitgangspunt genomen.
De meeste ter uitvoering van de ontwor
pen wettelijke regeling te treffen maatre
gelen zullen zowel de belangen van leve
ranciers, financiers als van afnemers ra
ken. Daarom wensen de ministers de des
betreffende onderdelen van het bedrijfsle
ven hij het opstellen van zulke maatrege
len te betrekken.
Voorzien wordt in een op S.E.R.-ad-
vies samen te stellen commissie van ad
vies. In deze commissie zouden behalve
de sociale en economische belangen van
de leveranciers en kredietgevers ook die
van de kredietnemers tot hun recht moe
ten komen, aldus de Memorie van Toe
lichting op het wetsontwerp.
De Haagse schroothandelaar L. Worms,
die reeds maandenlang een verbeten strijd
voert tegen wat hjj noemt „de miljoenen
fraude bij schrootleveranties" in de KSG-
landen, mag weer schroot leveren. Volgens
vroeger gedane mededelingen van deze
Haagse handelaar zou het Brusselse in
koopbureau dat tevens het uitvoerend
orgaan is van de prijsegalisatieregeling
voor in de KSG-landen geïmporteerde
schroot hem boycotten en het zakendoen
onmogelijk maken. Maandenlang was het
de heer Worms niet mogelijk door hem
aangeboden schroot aan het inkoopbureau
kwijt te raken. Thans heeft dat bureau
hem echter verzocht schroot aan te bieden
ten bedrage van anderhalf miljoen gul
den.
Van de zijde van de KSG vernamen wij
dat de Nederlandse vertegenwoordigers bij
het Europese parlement hebben aange
drongen op een spoedige afwikkeling van
het onderzoek, dat naar aanleiding van de
klachten van de heer Worms wordt inge
steld. Dit onderzoek heeft thans geleid tot
pen interim-rapport. De heer Worms heeft
tien mille geëist voor elke maand dat hij
werd geboycot door het inkooporgaan. Dit
inkoonorgaan heeft echter steeds staande
gehouden dat de heer Worms niet geboycot
werd.
De heer W. J. Sandhövel die naar aan
leiding van een geschil met de gemeente
Maastricht over het verrichten van archi
tecten-werkzaamheden aan de stads
schouwburg op 23 augustus van het vorig
jaar, zijn door de gemeente verstrekte op
dracht beëindigd zag, heeft bij de commis
sie van de Maatschappij ter Bevordering
van de Bouwkunst een verzoek ingediend
de gemeente Maastricht bij scheidsrech
terlijk vonnis te veroordelen tot betaling
van een bedrag van 31.830.-. Dit zou het
pro resto verschuldigd honorarium zijn.
De gemeente heeft daartegenover ge
steld, dat de gemeente in dit geval tenge
volge van „Wanprestatie van de architect"
schade heeft geleden, welke begroot is op
153.751,74.
De gemeente wil nu het geschil eveneens
opdragen aan de beslissing van scheids
mannen, en B. en W. hebben daarom aan
de raad voorgesteld aan de commissie van
de Bond van Nederlandse Architecten te
verzoeken een beslissing in dit geschil op
zich te nemen.
—M—
U hoort er weer bij
door beter te horen
HOORTOESTELLEN
zorgen onopvallend, dat geen woord püjSJ
U ontgaat. Ruime keus uit dc beste 1
merken: Philips, Audium.Aditone, p—
Multitone. Hi
itr. handel v/h Fa. P. GEERVLIET - Keizersgracht'411 A^jn-C - Tel. 37728
Haarlem - Koningstraat 11 - Telefoon 16171
Vraagt geheel vrijblijvend onze brochures
De geschorste 'substituut-griffiér bij het
Gerechtshof te Amsterdam, de 54-jarige
mr. J. G. R., aan wie belediging van het
openbaar gezag door middel van een pu-
blikatie in een landelijk ochtendblad ten
laste gelegd is, heel'l donderdag in be
roep voor het Amsterdamse hof terechtge
staan. Volgens de tenlastelegging zou hij
zich in nodeioos onterende vorm hebben
uitgedrukt in zijn criliek op de wijze waar
op de Haagse politie in 1954 huiszoeking
had verricht bij de toen van majesteits
schennis verdachte heer Fabius en ook
zou hij zich in nodeloos krenkende termen
hebben uitgedrukt in zijq, criliek op de ge
vangenhouding van majoor K. Mr. R. ge
bruikte in zijn artikel meermalen de term
„Gestapo-methoden" en veronderstelde
„door vijf jaar bezetting gestoord norm
besef en verantwoordelijkheidsgevoel
bij de procureur-generaal aan het hof te
's-Gravenhage, mi". D. J. van Gilse, die
volgens het artikel voorts toestond dat
„de hand wordt gelicht met naleving van
het moderne wetboek van strafvor
dering".
De Arnhemse rechtbank heeft mr. R.
vrijgesproken van hetgeen hem ten laste
was gelegd ten aanzien van de zaak-Fa-
bius. Volgens de rechtbank hield de uit
lating jegens de Haagse politie critiek in
en meer niet. Wel achtte de rechtbank
wettig en overtuigend bewezen dat ver
dachte zich heeft schuldig gemaakt aan
opzettelijke belediging van de procureur-
generaal mr. Van Gilse, zij veroordeelde
mr. R. deswege tot vijftig gulden boete
of dertig dagen hechtenis. De officier van
justitie bij de rechtbank had honderd gul
den boete geëist, en beide tenlasteleggin
gen bewezen geacht.
De verdachte verklaarde thans voor
het hof, ervan overtuigd te zijn, niemand
beledigd te hebben of te hebben willen be
ledigen. De rechtbank had volgens zijn
mening weinig begrip getoond voor zijn
ernstige bedoelingen.
„De'.'of .„eenV procureur?
De president: „ondanks alle goede be
doelingen kunnen er toch beledigingen
uit uw pen zijn gevloeid".
Mr.: „Ik heb algemene opmerkingen
willen maken ten aanzien van één procu
reur-generaal. die door vijf jaar bezetting
aan gestoord normbesef en gestoord ver
antwoordelijkheidsgevoel zou lijden".
De president zei, dat de lezer hieruit
dingen opmaakt die beledigend zijn voor
de procureur-generaal van wie in dit arti
kel sprake is, en niet voor een procureur-
generaal.
De president zei voorts: „Als u de Haag
se politie verwijt, gestapo-methoden toe te
passen, verwijt u haar het ernstigste wat
een politieman verweten kan worden."
De verdachte antwoordde dat het niet om
het woord, maar om de zaak gaat. „Hier
was bijna iemand voor lange tijd onschul
dig achter tralies gezet."
De procureur-generaal was het niet eens
met de vrijspraak van de rechtbank ten
aanzien van het primair ten laste gelegde.
De rechtbank heeft de term „gestapo-
methoden" „verengd" geacht door de toe
voeging „willekeur" en derhalve niet als
beledigend beoordeeld. Maar volgens de
procureur-generaal is de toegevoegde
kwalificatie „Gestapo-methoden" zinloos
en extra-beledigend. Wat betreft het sub
sidiair ten laste gelegde vroeg de procu
reur-generaal zich af, of er wel een wel
denkende Nederlander kan worden gevon
den die na lezing van deze zinsneden geen
beledigingen vindt?
Nu maakt verdachte wel weer een vol
tige als hij zegt, „een" procureur-gene
raal te hebben bedoeld, en niet „de" pro
cureur-generaal maar aan ieder was dui
delijk, welke van de zes procureurs-gene
raal in ons land hiermee bedoeld werd.
Als een jurist zoiets schrijft in een groot
Nederlands dagblad neemt de lezer, me
nend dat deze jurist het kan weten, aan
dat dit juist 'is. Uit de aantijging kan bo
vendien worden geconcludeerd dat de pro
cureur-generaal zijn ambtseed heeft ge
schonden. De Arnhemse procqreur-gene-
raal eiste tenslotte wegens beide tenlaste
leggingen, honderd gulden boete of twin
tig dagen hechtenis.
De raadsman van mr. R., schetste zijn
cliënt als een zachtmoedig mens, die ech
ter geschokt was door de aspecten van de
zaak-K. in het bijzonder. „Van de achter
grond van deze zaak kunnen we ons niet
losmaken. Zij heeft grote onrust gewekt",
aldus pleiter. „Hier zijn methoden ge
bruikt die niet. door de beugel kunnen en
het is te betreuren, dat niet voldoende
maatregelen zijn genomen om deze on
rust weg te nemen. De aanduiding „Gesta
po-methoden" is niet gelukkig gekozen,
maar verdachte heeft ermede bedoeld al
le aantasting van menselijke Vaardigheid.
De raadsman betreurde het dat zijn
cliënt is geschorst. Daarmee is men voor
uitgelopen op de beslissing van de rech
ter. Is dit nu de manier om de verontrus
ting weg te nemen? vroeg pleiter zich af.
Uitspraak over veertien dagen.
Mei de volgende schepen kan zeepost worden
verzonden. De data waarop de correspondentie
uiterlijk ter post moet zijn bezorgd, staan achter
de naam van het schip vermeld.
Argentiniëm.s. „Alberto Dodero" 7/10 en s.s.
„Uruguay" 11/10: Australië s.s. „Strathaird" 6/10.
Brazilië: m.s. „Argentina Star" 7/10 en s.s. „Uru
guay" 11/10: Canada: s.s. „Nieuw Amsterdam"
5/10 en m.s. „Westerdam" 9/10; Chili via New
York 5/10 en 9/10; Indonesië: s.s. „Agapenor" 5/10;
Nèd. Antillen: m.s. „Sarpedon" 7/10: Ned. Nieuw
Guinea: m.s. „Bantam" 9/10: Nieuw Zeeland via
Engeland 5/10; Unie van Zuid-Afrika en Z.W.
Afrika: m.s. „Winchester Castle" 5/10; Suriname:
m.s. „Willemstad" 8/10.
Inlichtingen betreffende de verzendingsdata
van postpakketten geven de postkantoren.
Amsterdam. fV.U.) Geslaagd voor het doctoraal
examen geneeskunde: O. S. Ingwersen, Bloemen-
daal en C. J. de Weerdt, Hoofddorp.
Amsterdam. (V.U.) Geslaagd voor het. dóeto-
raalexanien economie: H. Fokkens, Velsen.
