De Gaulle stelt een „liberale
oplossing in Algerije voor
Vele Cyprioten gewond na
moord op Britse vrouw
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
HET WEER
Protest van communistisch
China in Den Haag
„Nederland kan N.-Guinea niet
verdedigen, dat is gebleken"
Minister Algera
vraagt ontslag
Probleem van economisch-sociale
zijde benaderd
Colons ontstemd over
vijfjarenplan
Tegen uitlatingen
van minister Luns
Subandrio reageert op
Dr. Drees' verklaring
Tegenstrijdige berichten over optreden
van Britse troepen in Famagusta
Citroën
OPEL
Enkele buien
Waarom hoofdcommissaris
Staal ontslag nam
TROPENKLEDING
Verhoging A.O.W. is
waarschijnlijk
Half oktober tweede
uitkering aan de
melkveehouders
Om gezondheidsredenen
Het woord is aan
Verdwenen effecten
zijn terecht
Polygoon verhuist volgende
maand naar Hilversum
ee MORRIS beforeyor/êvt//
73e JAARGANG No 74 ZATERDAG 4 OKTOBER 1958 303e JAARGANG No 2 27
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 Él Ij 1 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. TB* 1 I 1 I Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Prukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- S B f if 11 I |j J Jjj J| |T "l Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Ja JL JL JL di is/ X fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
De eigen schoonheid van ieder seizoen
verzoent ons met de onveranderlijke
cyclus: lente, zomer, herfst en winter.
Vandaar onze ontvankelijkheid voor de
bekoring van dit stemmingsbeeld in
het Vondelpark te Amsterdam. De
herfst heeft er een fijne lichtsluier
uitgespreid over mensen en dingen.
(Van onze correspondent in Parijs)
Alhoewel de grote rede, die De Gaulle
gisteren in Constantine, tijdens zijn vier
de tournee door Algerije, uitsprak, nog
wel enige punten in het duister laat,
heeft de generaal in zijn eerste openbare
optreden na het leferendum van 28 sep
tember de sluier van zijn Algerijnse plan
nen toch wel voldoende opgelicht om
zijn liberale volgelingen in de grote
lijnen gerust te kunnen stellen. De Gaulle
heeft zich een strategisch, en tevens moe
dig, staatsman getoond door het Alge
rijnse probleem meer langs de economi
sche en sociale dan via de politieke we
gen te benaderen. De explosieve woor
den „Frans Algerije" en „integratie",
termen die de scherpslijpers al weken
met ongeduld uit zijn mond verwachtten,
kwamen niet over zijn lippen. Niettemin
gaan de maatregelen, die hij heeft afge
kondigd, in feite in de richting van een
gelijkstelling van rechten van moham
medaanse en Franse onderdanen. Maai
de „colons", die zich achter de Alge
rijnse generaals en kolonels verscholen,
NEW YORK (Reuter) Communis
tisch China heeft bij Nederland gepro
testeerd tegen zijn „houding" tegenover
de toestand in het Verre Oosten, aldus is
vrijdag in gezaghebbende kringen van
de UNO te New York vernomen.
De autoriteiten te Peking hebben, zo werd
gezegd, twee dagen geleden tegenover de
Nederlandse zaakgelastigde mondeling dui
delijk gemaakt, dat zij met name bezwaar
hadden tegen de steun van de Nederlandse
UNO-delegatie voor de maatregel om de
communisten buiten de UNO te houden en
de zetel bezet te laten houden door de
nationalisten. Zij hadden verder bezwaar
tegen verklaringen die minister Luns in
New York heeft afgelegd.
De minister heeft 17 september bij zijn
aankomst te New York een aantal vragen
over de crisis in het Verre Oosten beant
woord en later in een persgesprek in zijn
hotel verdere commentaar geleverd. Hij
stelde zich daarbij geheel op het Ameri
kaanse standpunt.
Advertentie
Naar wij vernemen is in Den Haag uit
Peking nog geen bericht over het protest
bij de Nederlandse zaakgelastigde ontvan
gen.
De zaakgelastigde van de Chinese volks
republiek heeft donderdag op het. ministe
rie van Buitenlandse Zaken te Den Haag
geprotesteerd tegen uitlatingen van minis
ter Luns, zonder overigens de betrokken
uitlatingen nader te kunnen substantiëren.
Dit protest kon derhalve niet worden aan
vaard, zo vernemen wij.
Advertentie
Bestedingsbeperking of niet
blijft favoriet.
hadden nu juist liever een aanzienlijke
afstand tussen woorden en daden willen
bewaren.
Die maatregelen kunnen aldus worden
samengevat:
a. Binnen drie jaar zal een kwart mil
joen hectare grond onder de kleine Alge
rijnse boeren worden verdeeld.
b. Binnen drie jaar zal de eerste fase der
industrialisatie van Algerije worden vol
tooid.
c. Binnen drie jaar zullen woningen voor
tenminste één miljoen Algerijnse gezinnen
worden gebouwd.
d. Er zullen vierhonderdduizend nieuwe
functies voor de Algerijnen worden ge-
schappn.
e. De lonen in Algerije zullen worden
opgetrokken tot een niveau dat vergelijk
baar zal zijn met het Franse salarispeil
f. Tweederde van de Algerijnse jeugd zal
binnen drie jaar, en het overige deel ver
volgens binnen eenzelfde termijn, tot
regelmatig onderwijs worden toegelaten.
g. Tenminste tien percent der ambtelijke
functies moet ten spoedigste door Alge
rijnen worden bezet.
Van politieke betekenis is voorts dat
voor de kamerverkiezingen in november
tenminste tweederde der kandidaten van
Algerijnse oorsprong moet zijn. Het duide
lijkste bewijs van zijn liberale opvattingen
en zijn onverzettelijkheid heeft de premier
geleverd met zijn voornemen generaal Sa-
lan binnen afzienbare tijd in Algerije door
een burgerlijke minister-resident te ver
vangen. Salan die algemeen inspecteur van
het Franse leger zal worden, werd van
deze aanstaande mutatie door De Gaulle
op de hoogte gesteld. Het zou trouwens de
bedoeling van de minister-president zijn
alle militairen in Algiers in hun positie
terug te dringen door ook de prefecturen,
net als vroeger, aan burgerlijke ambte
naren toe te vertrouwen.
De rekening
Het vijfjarenplan voor Algerije van De
Gaulle stelt de militaire :urta van Algiers
op haar beurt voor enkele voldongen fei
ten. De prooaeanda uit deze hoek voor de
'ntegratie heef) van 13 mei af altiid een
onwaarachtig karakter gedragen. De
huichelachtigheid van dit streven heeft De
Gaulle lanf?s een omweg aan de kaak ge
steld.
De generaal heeft nog niet onthuld wie
de, allerminst lichte, kosten van de ge
leidelijke economische en sociale gelijk
stelling tussen Algerije en Frankrijk zal
dragen, maar men mag gerust aannemen
dat de extremisten, en vooral de „colons"
in Algeriie. spoedig de rekening van de
politiek die zij zeiden voor te staan, ge-
nresenteerd zullen krijgen. Op dat ogen
blik zullen zij vermoedelijk de tijd ver
wensen dat zij op het. forum van Algiers
de leuze der integratie en gelijkstelling
Vraag deskundig advies
aan de juwelier-horloger
Verwachting tot morgenavond:
Wisselend bewolkt met plaatse
lijk enkele buien, in hoofdzaak
in het westen van het land. Ma
tige tot krachtige zuidwestelijke
wind. Dezelfde temperaturen als
vandaag of iets lagere.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG PAGINA'S.
WAARIN OPGENOMEN ERBIJ
DJAKARTA (ANP) - De Indonesische
minister van Buitenlandse Zaken, dr. Su
bandrio, heeft in een verklaring aan de
pers heden gezegd, dat Indonesië beter in
staat is, Westelijk Nieuw Guinea te verde
digen dan Nederland, vooral wanneer In
donesië gereed zal zijn met de opbouw
van zijn strijdkrachten Subandrio zeide
dit in een commentaar op de verklaring
van dr. Drees in de Tweede Kamer, waar
bij de Nederlandse minister-president had
gewezen op het. strategisch-militaire be
lang van Westelijk Nieuw Guinea, met na
me voor de niet-eommunistische Weste
lijke mogendheden.
„West-Irian, samen met geheel Indone
sië, heeft inderdaad een zeer belangrijke
militair-strategische positie", aldus mi
nister Subandrio. „Maar West-Irian heeft
geen strategische betekenis juist voor Ne
derland, omdat Nederland niet in staat is
gebleken, dit gebied te verdedigen, zoals
Zoals gisteren is meegedeeld, heeft de
hoofdcommissaris van politie in Rotter
dam, de heer H. M. C. A. Staal, ontslag
gevraagd wegens een meningsverschil met
de burgemeester, mr. Van Walsum. De
hoofdcommissaris heeft naar aanleiding
hiervan thans het volgende meegedeeld:
„Teneinde te voorkomen, dat voort
gegaan wordt met het verspreiden van
onjuiste berichten over mijn ontslag
aanvraag, maak ik in het belang van
het politiekorps bekend, dat deze uit
sluitend verband houdt met het niet
aanvaarden door de burgemeester van
een voorstel tot ontslag van een op
proef aangestelde vrouwelijke agent".
Advertentie
ZIJLSTRAAT 71
HAARLEM
tijdens de laatste oorlog wel is gebleken.
Naar mijn mening is het voor Nederland
al een zware last, zijn aandeel te leveren
in de verdediging van West-Europa. Wat
West-Irian betreft, tot de verdediging van
dit gebied is Indonesië beter in staat, voor
al nadat het zijn militaire kracht zal heb
ben vergroot.
In economisch opzicht legt. West-Irian op
Nederland jaarlijks een last van enige
tientallen miljoenen guldens" aldus Su
bandrio, die verder zeide dat, gezien vo-
rengaande feiten, te geloven, dat Neder
land Westelijk Nieuw Guinea wenst te ge
bruiken om van Indonesië concessies te
verkrijgen in economisch opzicht. Het is
voor de Nederlanders te betreuren, aldus
Subandrio. dat zij hiermede overmatige
winst willen behalen, waardoor Westelijk
Nieuw Guinea een wapen is. dat werkt als
een boomerang tegen henzelf.
„V.S. keurden niets af"
WASHINGTON (UPI) - Een Indonesi
sche functionaris heeft de Nederlandse mi
nister van Buitenlandse Zaken. J. M. A.
H. Luns. ervan beschuldigd dat hij een
verkeerde uitleg zou hebben gegeven aan
de houding van de Amerikaanse regering
ten opzichte van de confiscatie door Indo
nesië van Nederlands eigendom. De func
tionaris uitte deze beschuldiging, nadat de
Indonesische gezant. Nugroho, vrijdag
middag een bezoek had gebracht aan het
Amerikaanse ministerie van Buitenland
se Zaken.
Minister Luns had donderdag op een
persconferentie gezegd, dat de Ameri
kaanse regering hem opnieuw bevestigd
had. dat zij de confiscatie van Nederland
se eigendommen in Indonesië afkeurt.
Nugroho, aldus de functionaris, kreeg
vrijdag de verzekering dat de „Verenigde
Staten zich niet tegenover de Nederlandse
minister van Buitenlandse Zaken hebben
gebonden ten aanzien van de maatrege
len die door de Indonesische regering te
gen de Nederlandse belangen zijn getrof
fen".
Wat de kwestie van de wapenleveran
ties betreft, bleek er in de Nederlandse en
Indonesische versie van de door de V.S.
gegeven verzekeringen geen verschil te
bestaan.
Maar wat de kwestie der confiscatie van
Nederlandse eigendommen betreft, be
schuldigde de Indonesische woordvoerder
minister Luns van „opzettelijk verkeerd
uitleggen" van de uitlatingen van Dulles,
teneinde „de indruk te wekken alsof hij
erin geslaagd was Amerikaanse steun te
verkrijgen voor het Nederlandse stand
punt".
der rechten van Fransen en Algerijnen
hebben aangeheven. De plannen van De
Gaulle zijn door de Fransen in Algerije
over het algemeen terughoudend en zonder
enige hartelijkheid ontvangen. In afwach
ting van hun reacties en eventuele tegen
maatregelen, zo geen sabotagepogingen,
kan echter worden gezegd dat De Gaulle
voor het ogenblik aan het langste eind
heeft getrokken en dat hij degene is die
het recht heeft het laatste en dus het
beste te lachen.
De A.O.W.-uitkeringcn zullen, naar mag
worden aangenomen, in verband met de
gestegen loonindex worden verhoogd. Voor
gehuwden zou de uitkering van 127 per
maand worden gebracht op 132 en voor
ongehuwden van 78 op 81 per maand.
De officiële beslissing ten aanzien van
deze verhoging is echter nog niet genomen.
Verwacht wordt dat de nieuwe uitkeringen
evenwel reeds op 1 november zullen in
gaan.
Voorts mag worden aangenomen dat ook
de premieprijs zal worden verhoogd. Het
maximumbedrag waarover de A.O.W.-
premie moet worden betaald, zou van
6900 worden gesteld op 7500. Hierover
is evenwel ook nog geen officiële beslissing
genomen. De nieuwe premiegrens kan niet
vóór 1 januari van kracht worden
De minister van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening heeft besloten aan
melkveehouders een tweede betaling op
de melkprijsgarantie 1957-1958 uit te keren
ten bedrage van vier cent per kilogram
melk over de in de periode van 22 juni tot
en met 13 september 1958 geleverde hoe
veelheid melk.
De regering heelt reeds tijdens het lo
pende melkprijsjaar een begin gemaakt
met de uitbetaling van de nog definitief te
bepalen toeslagen van melkprijsgarantie
1957-1958. De eerste uitkering in begin juli
van vier cent per kilogram melk had be
trekking op de hoeveelheid, die geleverd is
in de periode an 10 november 1957 tot en
met 21 juni 1958.
Het Produktschap voor Zuivel zal de
tweede uitbetaling zo regelen, dat de zui
velfabrieken omstreeks half oktober over
de gelden van de uitkering ter doorbeta
ling aan de veehouders kunnen beschik
ken.
's GRAVENHAGE - Mr. J. Algera
heeft de Koningin verzocht hem ontslag
te willen verlenen uit zijn functie van
minister van Verkeer en Waterstaat. De
reden van deze ontslagaanvrage is dat de
minister meent in verband met zijn ge
zondheid niet meer ten volle te kunnen
voldoen aan de hoge eisen, die zijn
huidige ambt hem stelt.
Mr. Algera heeft het ministersambt be
kleed sinds 2 oktober 1952.
Hij is geboren in 1902 en studeerde rech
ten te Groningen, waarna hij in diensl
trad van de provincie Friesland als amb
tenaar ter Provinciale Griffie. In 1935 werd
hij voor de Anti-Revolutionaire Partij ge
kozen tot lid van de gemeenteraad van
Leeuwai'den, van welke gemeente hij na
de oorlog waarnemend burgemeester is
geweest. Voordat hij minister werd was
mr. Algera lid van Gedeputeerde Staten
van Friesland.
In 1937 deed de huidige minister zijn in
trede in de Tweede Kamer. Kamerlid
bleef hij tot aan zijn benoeming tot minis
ter van Verkeer en Waterstaat.
Onder zijn bewind kwamen onder meer
de Deltawet, Noodwet Dijkherstel, de nieu
we Post wet en de instelling van een Spoor
wegongevallenraad en een nieuwe Lucht
vaartwet tot stand.
Als opvolger van minister Algera wordt
Bernard Shaw:
De belangstelling der mensen voor hun
omgeving is de overmaat van hun be
langstelling voor zichzelf.
Minister Algera
reeds genoemd mr. J. van Andel, lid van
het College van Beroep voor het Bedrijfs
leven.
NICOSIA (Reuter) Een officiële Brit
se militaire woordvoerder heeft, nadat
Britse journalisten een bezoek aan een
ziekenhuis in Famagusta hadden gebracht
gezegd, dat onieveer 150 Griekse Cyprio
ten zijn gewond bij operaties, die zijn uit
gevoerd na de moord van vrijdag op een
Britse huisvrouw, moeder van vijf kinde
ren. Tevoren hadden Britse functionaris
sen gezegd, dat slechts 21 gewonden naar
het ziekenhuis waren gebracht. Britse
verslaggevers hoorden van een Cyprische
dokter dat er ongeveer driehonderd ge
wonden waren behandeld. Er werden nog
meer gewonden binnengebracht toen de
verslaggevers :n het ziekenhuis waren. Zij
zagen tientallen mensen in dekens gehuld
op de grond liggen, daar alle bedden be
zet waren. Onder hen waren vele oude
Prinses Margaret (rechts) is tijdens haar
bezoek aan België bijna het slachtoffer
geworden van een onbesuisde automo
biliste. Zij maakte deel uit van een
groepje toeristen dat de binnenstad
van Brugge bezocht en zich bij het
bezichtigen van oude gevels midden
op de rijweg bevond. Een automobi
liste, die woedend was over deze hin
dernis op haar weg, reed met grote
snelheid op het groepje toe en kwam
er, door krachtig remmen, middenin
tot stilstand. Haar woede verkeerde in
schaamte toen zij tot de ontdekking
kwam wie haar verontwaardiging
gaande had gemaakt. Zij bood daarop
haar verontschuldigingen aan.
Advertentie
2 C V IDEAL 19
3987.— v.a. 9375—
Hoofdagent voor Haarlem en omstreken
VAN LOON'S AUTOMOBIELBEDRIJF
Korte Kleverlaan 30-38 - Bloemendaal
Telefoon 51301
De verdwenen effecten ter waarde van
200.000,uit de erfenis van de in Duits
land bij een auto-ongeluk om het leven
gekomen heer Th. M. M. uit Laren, waar
naar door de rijksrecherche een onderzoek
werd ingesteld, dat zich zelfs tot Duits
land uitstrekte, zijn terecht.
Een broer van de overledene, de heer
B. H. M- M. uit. Zwolle, heeft de waarde
papieren gevonden in een schuurtje, dat in
de tuin van zijn broer stond. Zij lagen in
zeildoek gewikkeld in een oude verhuis-
kist. De effecten zijn ter hand gesteld aan
een Zwolse notaris, die belast is met het
regelen van de nalatenschap.
Het ligt in de bedoeling, dat in november
de filmfabriek Polygoon n.v. van Haar
lem naar Hilversum zal worden overge
bracht, waarmee de concentratie van Ne
derlandse filmbedrijven in de radiostad—
die zich dan met recht ook filmstad kan
noemen zal zijn voltooid.
Naar wij vernemen zal het gehele be
drijf van Polygoon, met inbegrip van het
binnen- en buitenlandse journaal en de
filmstripafdeling, worden overgebracht
In Hilversum zijn reeds gevestigd de
n. v. Cinecentrum met haar laboratoria
voor de afwerking van films, onder meer
voor de journaals van de Nederlandse Te
levisiestichting, de n. v. filmfabriek Pro-
filti uit Den Taag, die op 1 januari evenals
voor de oorlog weer met een eigen Neder
lands filmjournaal in de bioscopen ver
schijnt, de n. v. Interfilm (de smalfilmaf
deling van de belangengemeenschap Po-
lvgóon-Profilti) en de n. v. Multifilm (re
clame- en bedrijfsfilms), welk laatste be
drijf eveneens uit Haarlem afkomstig is.
Ook het kleurenfilmlaboratorium van
Polygoon bevindt zich al in Hilversum.
mensen. De arts zei, dat drie van de ge
wonden „stervende" waren. Uit een na
bijgelegen politiebureau hoorden de ver
slaggevers schoten vallen. Na midder
nacht ging een aantal verbonden Cyprio
ten uit het ziekenhuis hinkend naar huis.
Anderen werden met een ziekenauto naar
huis gebracht.
Een woordvoerder van het hoofdkwar
tier van de veiligheidstroepen in Nicosia
heeft gezegd, dat een onderzoek zal wor
den ingesteld naar klachten over mishan
deling. Een Grieks-Cyprisch meisje van
twaalf jaar zou bij het verhoor in elkaar
zijn gezakt en later in 't ziekenhuis gestor
ven. Een Grieks-Cyprische jongen zou tij
dens het verhoor aan een hartaanval zijn
overleden. Het hoofd der politie van Fa
magusta, Clarks, verklaarde tegenover
verslaggevers: „De berichten, volgens
welke er personen zijn overleden na de
verhoren zijn volkomen onjuist". Clark ont
kende ook, dat er personen bij de onder
vragingen waren gewond. Hij gaf toe, dat
een 150 mensen in het ziekenhuis waren
behandeld, van wie er 135 huiswaarts kon
den keren. Van een der overblijvende vijf
tien is de toestand ernstig. De burgemees
ter van de stad heef: bij de Britse com
missaris geklaagd, dat een aantal Griek
se arrestanten door Britse militairen is
geslagen. Hij zei na een onderhoud met
de commissaris, de verzekering te hebben
gekregen dat dit niet meer zou gebeuren.
Famagusta werd vrijdagavond door
Britse troepen vrijwel bezet nadat twee
jonge mannen twee Britse vrouwen had
den neergeschoten van wie er een is over
leden. Naar schatting duizend Griekse Cy
prioten worden voor een verhoor door Brit
se militairen aangehouden. Sir Hugh Foot,
de Britse gouverneur van Cyprus, vloog
met een hefschroefvliegtuig naar Fama
gusta. Hij reed door de verlaten straten
onder escorte van drie pantserwagens. In
de stad is een algeheel uitgaansverbod van
kracht. In Nicosia, Limassol en Lanarca
geldt een uitgaansverbod voor jongeren
van 15 tot 26 jaar.
Bij incidenten elders op Cyprus zijn vrij
dag vier Britse militairen gewond. Don
derdag vielen aan Britse zijde zeven ge
wonden en werd een burger doodgescho
ten.
De Griekse verzetsorganisatie op het
eiland. EOKA, heeft pamfletten verspreid
waarin de Britten beschuldigd worden van
„laffe methoden". De verzetslieden rich
ten hun aanvallen alleen op militairen en
vijandelijke agenten, maar de Britse mili
tairen hebben opdx-acht weerloze burgers
dood te schieten of te mishandelen en
vrouwen te schenden, aldus de pamfletten.
(UPI) De Britse burgers op Cyprus
hebben de raad gekregen een voedselvoor
raad voor ten minste zes dagen aan te leg
gen en nun woningen alleen indien nood
zakelijk te verlaten. De moord op de Brit
se huisvrouw lijkt niet alleen de Britse ge
meenschap te hebben geschokt, maar
ook de Griekse Cyprioten. Beide vrouwen
vluchtten gillend toen zij merkten dat zij
belaagd werden Niemand poogde tussen
beide te komen en twee in het zwart ge
klede jongemannen schoten een regen van
kogels af. Er bevinden zich nog 41 jeug
dige Grieks-Cyprioten in arrest. Zij zul
len nogmaals voor een dochter van de ver
moorde Britse worden geleid, om uit te
maken of zij een of meer der aanslagple
gers kan herkennen.
Advertentie
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD...BOLSTR. 48 A'DAM TEL 71 7162
FALCON HARRIS TWEEDJASSEN