Qiate mageiifkheden a an zeeplant en daxpskem- Zorg eerst voor de best mogelijke wegen, dan komen de öebonwen vanzelf wel SANERINGSPLAN UITVOEREN Onbevredigende Een onmogelijk eindpunt situatie k Wonen.en Winkelen Plan voor „air-strip" Goedkope oplossingen schieten altijd eerder tekort dan men verwacht Positief gebruik Tan on cl e b eko or lij Mi ei cl Automodellen-'59 te groot voor parkeerplaatsen Een vakantieoord voor Duitse mijnwerkers? WOENSDAG 8 OKTOBER 1958 ZANDVOORT is in menig'opzicht een boeiende gemeente. Ret is niet zo maar een seizoenbadplaats. Het is een toe ristencentrum met een betrekkelijk eenzijdig gerichte aan trekkingskracht, waarvan bet magnetisme juist door die opmerkelijke gerichtheid op één achterland en één „achter- stad" verdubbeld lijkt. Zandvoort is in de tweede plaats een vrij jonge> zich snel ontwikkelende forensengemeente. Re nieuwe bewoners zijn, in tegenstelling tot elders, niet afkomstig uit een maatschappelijke bovenlaag, maar ver tegenwoordigen een tamelijk breed gamma der bevolking. Daarbij is Zandvoort nog steeds wederopbouwgebied. Dc schone dromen van 1946, bekend als het Plan-Friedhoff, zijn slechts zeer gedeeltelijk werkelijkheid geworden en de gapende leegten langs het drie kilometer lange zeefront duiden erop dat de vervulling der beloften juist daar uit bleef. waarzij voor een seizoenbadplaats het eerste nodig was: in de sector der logiesruimte en amusementsgelegen heden ten dienste van de duizenden zomergasten die ook bij ongunstig weer niet op een droogje willen zitten. En tenslotte is Zandvoort nog altijd Zandvoort, dat wil zeggen een dorp met een eigen karakter. Dc Zandvoorters hebben hun eigen levensstijl, een eigen soort onverzettelijkheid ook, dat door de buitenstaanders niet altijd even gemakkelijk wordt gewaardeerd. Het bescheiden domein der inheemse Zandvoorters tussen Kerkstraat, Zeestraat en Haltestraat verleent echter zowel aan de forensengemeente als aan het toeristencentrum een kenmerkende bekoorlijkheid, waarvan het verlies zonder enige twijfel als een schadepost voor de aantrekkelijkheid van Zandvoort zou moeten worden beschouwd, Die traditionele kern dient dan ook behouden te blijven, niet door een steriele conservering maar door hem in dc ontplooiing van dat andere, grotere Zandvoort op te nemen. Zo alleen kan de badplaats uitgroeien tot de belangrijke gemeente waartoe zij is geschapen. Deze bloei is echter vast verbonden aan de gemakkelijke bereikbaarheid van Zandvoort voor zijn natuurlijk achter land. Waar goede verbindingen ontbreken, kan geen enkele gemeenschap gedijen. Vandaar dat bet verkcersvraagstuk in het bierbij opgenomen artikel over Zandvoorts toe komstige ontwikkeling de belangrijkste plaats inneemt, welke aan een essentieel probleem toekomt. Moderne woningbouw langs de blonde duinstrook. NAAR WIJ vernemen worden be sprekingen gevoerd over de aanleg van een zogenaamde „airstrip" in het binnenterrein van de Burgemeester Van Alphenweg, het circuit, in Zand voort. Een dergelijke landings- en start- strook is voor de sportvliegerij in ons land, maar ook in geheel Europa, van groot belang. Het zou, met name in de kuststrook, voorzien in een lacune. In een verder tijdsverloop wordt tevens gedacht aan het gebruik van de „air-strip" voor licht vrachtver keer, met name met Engeland, als oefengelegenheid van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Lucht vaart en als basis voor de reclame vliegerij. DE DUITSERS sloopten in 1943 in Zandvoort zeshonderdachtenveertig gebouwen met een inhoud van negenhonderdtwintigduizend kubieke meter. Ir. G. Friedhoff, aan wie op 18 mei 1945 de supervisie over de herbouw werd op gedragen, ontwierp een plan van bijna dezelfde inhoud als het gesloopte deel der gemeente, maar maakte een scheiding tussen een centrum dat het gehele jaar en een dat alleen 's zomers zou worden geëxploiteerd. Tot nu toe werd alleen het eerste het Badhuisplein en omgeving verwezenlijkt. Het is het kleinste der twee centra. Het zomercentrum, aanvankelijk gedacht als een groot ovaal plein aan de kop van de Zeestraat van de omvang van het Gevers Deynootplein in Scheveningen, kwam niet tot stand. Het zou een hotel met concertaccommodatie en andere zalen en driehonderdvierenvijftig bedden, twee winkelgalerijen, zes kiosken, zeven pensions met vijfhonderdzevenen zestig bedden in totaal, negen cafés, een bioscoop, vijf appartementenhotels voor tezamen driehonderdvierentachtig gezinnen, een badinrichting, vier fietsenstallingen, een autostalling, alsmede het Zuiderbad omvatten. DERTIEN JAAR na de bevrijding is er van dit alles nog niets terechtgekomen, zelfs de herbouw van het Zuiderbad niet. Wat de stichting „Recreatieoord Zand voort" in het begin van het volgend jaar gaat bouwen, lijkt heel verdienstelijk na al de mislukte plannen welke aan haar activiteit zijn voorafgegaan, het blijft in feite een onderneming welke, mede door de wens de risico's zoveel mogelijk te be perken, op een schaal werkt welke meer in overeenstemming is met de tradities van de Nederlandse laagbouw dan met de wijdse perspectieven waarmee het samen spel van zee, land en lucht op haar toe komstige bouwplaats gepaard gaat. De stichting „Recreatieoord Zandvoort" bepaalt zich tot een flat met op de begane grond winkels en cafés en een motel aan de achterzijde. Geen appartementenhotels, geen zaal voor toneel of concert, geen bio scoop: het particuliere initiatief laat op dit punt verstek gaan. Een redelijk zaal gebouw en men behoeft waarlijk niet in „VOOR ZANDVOORT zijn de wegén nog belangrijker dan de gebouwen. Wan neer men Hier niet snel en comfortabel kan komen,. Jieeft. -het- ook geen -zin- hotelpaleizen, congresruimte en concert zalen, cafes' èn dansgelegenheden en wat al niet meer te bouwen. In de Verenigde Staten lept men zesbaansweeen aan naar 7 I ae woestenijEen jaar later staat er een stad!" Burgemeester mr. H. M. van Fenema blijkt zeer beslist in die mening. In de tien jaar, welke zijn verstreken sinds hij de eerste burger van de bad plaats werd, kwamen alle opgaven dich ter bij hun verwerkelijking, alle vraag stukken nader tot hun oplossing clan juist dat ene probleem dat steeds nijpen der werd: clat van het verkeer. ER ZIJN natuurlijk veel potloodlijnen op kaarten getrokken. Mejuffrouw ir. E. F. van de Ban heeft de provinciale streek- planweg van de Wagenweg ten zuiden van Haarlem over het Aerdenhoutse Kopje naar Bentveld getekend. De stedebouw- kundige adviseur van het gemeentebestuur van Bloemendaal, jhr. ir. De Ranitz, ont wierp voor zijn opdrachtgever een alter natief: de even omstreden weg van Bent veld langs de grens van de Amsterdamse' Waterleiding over de Vogelenzangseweg, de spoorbaan, de Leidsevaart, de Heren weg, de Glipperweg en de Ringvaart heen naar de Haarlemmermeerpolder, waar aan sluiting gegeven kan worden op de be staande en toekomstige snelverkeerswegen naar Amsterdam. De waardering van burgemeester Van Fenema voor de laatste oplossing is met het verstrijken der jaren merkbaar toege nomen. De weg-De Ranitz, uitgevoerd in machtige sprongen van voorgespannen be ton over alle noord-zuid-obstakels in het smalle verkeersgebied achter de duinstrook, verschaft Zandvoort de rechtstreekse, on gehinderde verbinding met Amsterdam, dat zeker tachtig percent van de binnenlandse badgasten levert, benevens met het Rijn land, dat Zandvoort meer en meer blijkt te beschouwen als een eigen vakantie-oord. De streekplanweg vormt alleen een op lossing voor het lokale Haarlemse verkeer, met name dat uit de oostelijke en zuide lijke stadswijken en straks ook van de sa tellietstad Schalkwijk uit. Alles wat van verder weg komt, wordt gehinderd door het op deze zuidelijke randweg uitmon dende plaatselijke verkeer. Dit nu kan zeer goed over de, uiteraard aan de behoeften aan te passen, Zandvoorterweg. lossing het meest binnen een spoedige uit voeringsmogelijkheid. De weg-De Ranitz, gesteld al dat Bloemendaal met de morele ruggesteun van Haarlem en Zandvoort, bij de Kroon het pleit wint, is peperduur. En niet elke autoriteit is bereid de allure van Zandvoorts burgemeester tot de zijne te maken: „Om financiële argumenten geef ik niets. Goedkope oplossingen worden altijd eerder door de ontwikkeling der dingen achterhaald dan men had verwacht. Goed kope oplossingen, welke later herzien moe ten worden, zijn in feite kostbaarder dan zogenaamde dure, maar doeltreffende voor zieningen." In die voorstelling van zaken past ook het nooit opgegeven denkbeeld van de kustboulevard van IJmuiden tot Hoek van Holland, na de voltooiing van het Deltaplan, nog beter van Den Helder tot kom echter tezeer worden ingesnoerd: de naar Amsterdam beginnen. Zowel het Kostverlorenpark als Plan-Noord zouden dan op niet te verwaarlozen schaal kunnen worden uitgebreid en afgerond. -*'• Leidt die zuidelijke verbindingsweg -naaf het wat rustiger zuiderstrand, de noorde lijke arm waarin de bestaande Van Lennepweg is opgenomen verzekert een snelle aankomst bij het circuit en bij een derde recreatiecentrum, dat aan de uit monding van de Van Lennepweg op de Noord-Boulevard is gedacht. De beide an dere recreatiecentra het Badhuisplein meter lopen voor zij een verhoudingsgewijs aan de kop Van de Kerkstraat en het toe- rustig stuk strand bereiken. komstige complex van de stichting „Recrea- Het ligt voor de hand, dat het uit het tieoord Zandvoort" aan de kop van de Zee oosten komende verkeer voordat het de straat blijven uiteraard via de boule- bebouwde kom van Zandvoort bereikt naar vards, de Burgemeester Engelbertstraat en bestemming dient te worden gesorteerd. de Dr. Johan Metzgerstraat, welke thans Aanvankelijk heeft men gedacht, dat dit jn een voortreffelijke vierbaansrijweg verdeelpunt ter hoogte van het Huis in de wordt getransformeerd, eveneens in deze Duinen zou moeten worden aangelegd, verkeersketen opgenomen. Vandaar zou men dan drie verkeersstro men kunnen onderscheiden: één naar de Noord-Boulevard via de Van Lennepweg, één naar de Zuid-Boulevard via de Brede- rodestraat of een nog zuidelijker aan te leggen weg, één naar de oude dorpskern via de bestaande Zandvoortselaan en Haarlemmerstraat. In een dergelijke opzet zou de bebouwde Le Havre.... Maar wie in Nederland zo spreekt, wordt verschrikt aangekeken. HET GAAT ECHTER niet alleen om het verkeer naar, maar evenzeer om dat in Zandvoort, het gaat ook niet alleen om het particuliere verkeer van auto's en fietsers, maar ook om het openbare vervoer per autobus, dat op topdagen ongeveer het zesde deel van de strandbezoekers voor zijn rekening neemt. Het is in dit verband opmerkelijk dat de spoorweg, welke de reizigers in achtentwintig minuten van Amsterdam naar Zandvoort brengt en daarmee alle andere vervoerstechnieken slaat en bovendien dicht bij het strand eindigt, geen met deze voordelen evenredig aandeel lijkt te hebben: per trein arriveren op een topdag ruim zevenduizend reizigers. De situatie is voor het wegverkeer en voor de per bus aankomende dagjesmensen uitermate onbevredigend. Automobilisten moeten zich door smalle stralen met on overzichtelijke kruisingen wringen. Bus passagiers worden gedwongen tot een kilo- ontplooiingsmogelijkheden van de bad plaats zou in het gedrang komen. Daarom staat burgemeester Van Fenema een veel radicaler oplossing voor: de verdeeirotonde moet reeds bij de Bentveldse Manege DE BUSKLANTEN zijn bijzonder ge dupeerd, nu het oorspronkelijke plan om het eindpunt bij de Watertoren te vesti gen door de tegenstand van de winkeliers uit de Kerkstraat voorlopig niet kan woe den gerealiseerd. Er is echter nog hoop komen. Daar kan ook de Weg-De Ranitz voor hen. want Gedeputeerde Staten heb- De bussen, komende via de Herman He\jermansweg en de op de trambaan aan gelegde busiveg, lopen zoals de situatie nu is op het Zwarieveld in een fuik. Voor de toerwagens schiet nog maar een be perkt parkeerterrein over. De over de tot (brom)fiets- pad getransformeerde voor malige trambaan aanko mende ivielrijders lopen bij de Herman Heijermansweg vast op de busweg en moe ten met een grote omweg over de Van Lennepweg worden afgevoerdAls men het eindpunt van de bus verlegt naar de Watertoren, worden de passagiers in de eerste plaats het dichtst bij de zee gebracht. Voor de bussen zelf is een vlotter roulering via straten met éénrichtingsverkeer moge lijk. Het eindpunt bij de Watertoren is bovendien met minder kosten aan te leggen dan dat op hel Zwarieveld, waar de toer wagens een ruime parkeer gelegenheid vinden en de fietsers een overdekte stal ling. Op beide kaartjes zijn de door burgemeester Van Fenema en de stedebouw kundig adviseur van Zand voort, ir. W. de Bruijn uit Utrecht, voorgestane rond wegen om de bebouwde kom gestippeld aangeduid. r VtPkEFRSS'TUATtC 8Ü5 NZH öNOPUk'T OP 2WAPTEVEL0 VÊRKEEPSSlTUATlfc 8US NZH WDPUNT OMGEVS*} WAtESTOfcSNf Bloemendaal is reeds druk met de grond aankopen voor de verbindingsschakel tus sen het noordelijk spoorwegviaduct in de westelijke randweg bij Heemstede en de Viersprong in Aerdenhout bezig. Met de familie Van Randwijk worden onderhan delingen gevoerd over de aankoop van de Haringbuys, beruchte sta-in-de-weg op de route naar Zandvoort. Bromfietsers en wielrijders zullen op de voormalige tram haan hun eigen weg naar de badplaats krijgen. Daardoor kunnen de fietspaden 'angs de Zandvoorterweg zo worden ver smald, dat daar een vierbaans-autoweg, zij het zonder middenberm, mogelijk wordt. Voorshands ligt de laatstgenoemde op- ben het krediet voor de inrichting van het Zwarteveld tot busstation een kwestie van een half miljoen niet goedgekeurd. Het tegenwoordige eindpunt van de bus draagt dus een tijdelijk karakter. Het eind punt van de bus op het Zwarteveld is zowel verkeerstechnisch als uit een oog punt van service aan de badgast een on ding. Het busbedrijf zit op het Zwarte veld opgesloten, de wagens kunnen slechts omkeren en verder geen enkele kant uit. Daarom ook kan het eindpunt van de hoofdlijn naar Haarlem en Zandvoort niet met dat van de seizoenlijn naar het Bloe- mendaalse strand, Overveen en Haarlem- Station worden gecombineerd. Die lijn eindigt noodgedwongen op het Stations plein fn? Za'ri'd voort. Had men de Watertoren als eindpunt gekozen, hetgeen zowel door de directie van de NZH als door burgemeester Van Fenema werd gewenst, dan had men niet alleen een betere service aan de badgasten en dagjesmensen kunnen bieden, maar men had ook een betere roulering aer nussen bereikt, terwijl het tevens voor de N.Z.H dan mogelijk zou zijn meer verwijderde delen van Zandvoort zoals Plan Noord op de een of andere manier een verbinding te geven. Bovendien vormt het busstation op het Zwarteveld mei de geprojecteerde reeds bij het Huis in de Duinen beginnende bus- weg een belemmering voor een vlotte af wikkeling van hel verkeer, dat van het op de vroegere trambaan aangelegde fietspad gebruik maakt. Dat moet bij het Pluis in de Duinen een goed heenkomen zoeken, terwijl het. wanneer het eindpunt van de busdienst bij de Watertoren komt, de trambaan kan blijven volgen tot het Zwar teveld. waar een prachtige overdekte stal ling een fraaie fietsweg zou bekronen. Voor de fietsers is een wandeling naar het strand geen of een veel kleiner onge rief, omdat zij de neiging hebben na een lange fietstocht zich even te vertreden. Datzelfde geldt ook voor die reizigers die met toerwagens, meestal uit Duitsland., aankomen. Zij hebben een lange rit achter de rug en stellen een wandeling door het dorp* naar het strand wel op prijs. De per bus arriverende Haarlemmers en Amster dammers echter komen niet in de eerste plaats naar Zandvoort om het dorp te bekijken of te gaan winkelen, maar om zo snel mogelijk van het strand te profi teren. En wanneer zij terugkeren, verge zeld van een vaak oververmoeide kinder schaar. hebben zij maar één wens: zo snel mogelijk in de bus en weer naar huis. Rij dit deel van het publiek hebben de Kerk straatwinkeliers met hun kortzichtige actie meer goodwill van Zandvoort ge schaad dan geschapen. Resumerend stellen wij vast, dat een verplaatsing van het eindpunt van de bus naar de Watertoren en de inrichting van het Zwarteveld tot overdekte fietsenstal ling en parkeerplaats voor toerwagens een verkeerstechnische verbetering van de eer ste rang en een waardevolle service aan deze drie groepen bezoekers betekent en bovendien de stroom van dagjesmens0'"! en badgasten enigszins spreidt over de gehele breedte van het zeefront. een orde van grootte van tien miljoen te denken, zoals bij de Haarlemse bollen- beursplannen ten onrechte is geschied zal echter in Zandvoort in een onmisken bare behoefte voorzien. Waarom zou de eerste badplaats van Nederland wel haar concerten, haar voorstellingen van toneel, ballet, opera en operette hebben en de tweede niet? Ook al bedenkt men dat Scheveningen deel uitmaakt van een stad met een half miljoen inwoners, dan nog valt de vergelijking der recreatiemogelijk heden voor Zandvoort te nadelig uit. Uiteraard doet zich hierbij de vraag voor of de overheid kan deelnemen in objecten, waaraan financiële risico's zijn verbonden. Dat is overigens nauwelijks meer een principiële kwestie te noemen en men be hoeft zelfs het grondgebied van Zandvoort niet te verlaten om een precedent te vinden: het autocircuit is een volslagen gemeentelijke affaire, waarin de overheid meer dan een miljoen heeft geïnvesteerd. De exploitatie geschiedt weliswaar door de semi-gemeentelijke stichting Touring Zandvoort, maar de gemeente incasseert toch twintig percent der revenuën. Uiter aard zou aan een combinatiegebouw ge dacht moeten worden, waarin de wat lu cratievere evenementen de onvermijdelijke schepen-van-bijleg zouden moeten com penseren. Dat wil bijvoorbeeld zeggen, dat men er behalve een café-restaurant ook een bioscoop in zal dienen op te nemen. De enige bioscoop, welke Zandvoort rijk is. staat trouwens op de nominatie om te worden afgebroken. Daar de stichting „Recreatieoord Zand voort" een dergelijk gebouw niet in haar plannen heeft opgenomen, ligt het voor de hand dat het de kern zou kunnen worden van een derde recreatiecentrum aan de boulevard, namelijk daar waar de Van Lennepweg, onderdeel van de toekomstig? snelverkeersweg Amsterdam-Zandvoort, de Noord-Boulevard bereikt. De wensen der zomergasten gaan verder uit naar meer gezellige cafés met een of ander amusement van het type van het vroegere café-concert of café-chantant. Voorwaarde is daarbij vooral een matige prijsklasse, opdat een dergelijk uitgaans- avondje niet wegens de hoogte der reke ning tot dè gebeurtenis van het verblijf in Zandvoort wordt gepromoveerd. Verder moet er een goede sfeer heersen. Op den duur kan de vulling van deze lacune ech ter moeilijk als een probleem worden gezien. HOEVEEL AANDACHT deze meer spec taculaire kanten ook verdienen, de beteke nis van de oude dorpskern in de haar vleugels uitslaande badplaats en zich steeds uitbreidende forensengemeente mag evenmin worden verwaarloosd. Want het is onjuist Zandvoort uitsluitend te zien als een alleen in de zomer levende gemeen schap. In het streekplan voor Zuid-Kenne- merland wordt haar ontwikkeling tot een gemeente van vijfentwintigduizend in woners voorzien. Het is zelfs de vraag of dat aantal niet ruimschoots overschreden kan en ook zal worden, omdat een ge meente nu eenmaal geen pension is waar op men het bordje „Vol" kan hangen. Het is evenwel niet te ontkennen, dat de Zandvoortse dorpskern nog steeds her innert aan het vissersplaatsje van weleer, zonder dat men echter de onmiskenbare bekoorlijkheden van dat verleden op een moderne manier aanpast aan de behoeften van vandaag. Veel beter én sympathieker dan de buspassagiers dwingen door de Kerkstraat te lopen zonder dat ze daaraan de behoefte gevoelen, kan men deze bus passagiers voor de verleiding laten be zwijken eens even door de Kerkstraat te flaneren omdat het daar zo rustig en ge zellig winkelen is! En wat voor de Kerk straat geldt, is al net zo van toepassing op de Haltestraat en in een later stadium ook op de Zeestraat, waarmee Zandvoort een gesloten circuit van drie winkelstraten rijk zal zijn. hetgeen voor een badplaats én forensengemeente van vijfentwintig duizend zielen toch geen luxe mag heten. ST. LOUIS. (UPI) De Cadillacs-1959 zullen niet worden toegelaten op de par keerplaatsen in St. Louis in de Ameri kaanse staat Missouri. De onderneming die de parkeerplaatsen exploiteert, heeft de volgende advertentie laten plaatsen in de kranten: - „Als gevolg van de tendens de auto's steeds langer en breder te maken en de versiering van bumpers met glas, spijt het ons te moeten meedelen dat wij zekere wagens van de jaargang 1959 niet kunnen laten parkeren. Indien andere mer_ ken soortgelijke kenmerken vertonen, zul len we genoodzaakt zijn die ook te weren". NAAR wij vernemen overweegt dg „Ruhrknappschaft" te Bochum bij Zandvoort een vakantieoord te stichten. Het bestuur van deze mijn werkersorganisatie moet een keus doen uit een aantal aanbiedingen, zowel van badplaatsen in Duitsland zelf als van Zandvoort. Het schijnt zo te zijn, dat laatstgenoemde plaats niet kansloos is, omdat zij haar devies „Frische Luft in drei-und-halb-Stund" het motto waaronder de stich ting Touring-Zandvoort in Duitsland reclame maakt waar kan maken. De Duitse badplaatsen zijn in het algemeen verder van het Ruhrgebied verwijderd. Bovendien zijn de bouwkosten in Zandvoort lager dan in Duitsland. De „Rjihrknappschaft" wil een vakantieoord stichten voor diegenen onder haar leden die, zonder ziek te zijn, toch behoefte hebben aan rust en aan zeelucht om hun algeméne gezondheidstoestand te verbeteren. Daarom wenst de betrokken organisatie het gebouw niet in de onmiddel lijke nabijheid van het recreatiecentrum van de badplaats te laten ver rijzen, maar op enige afstand daarvan.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 11