MAANRAKET BOORDE ZICH UIT
AARDS KRACHTVELD OMHOOG
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Samenwerking tussen overheid en
bedrijfsleven bij landbouwonderzoek
HET WEER
Dinsdag kan de satelliet
de maan bereiken
Cerber
Frankrijks nieuwe parlement
komt op 9 december bijeen
Pleidooi van minister Vondeling:
Citroën
Maurice de Vlaminck f
&e MORRIS before//ot/ée////
Koude nacht
Drie doden in hek verkeer
SUCCES OP CAPE CANA VERAL
Regering beslist:
Geen verhoging van de
leraarssalarissen
Prijzen van stookolie
maandag lager
Vredesvoorstel van Ferhat
Abbas aan Frankrijk
Het woord is aan....
Vakcentralen wenden zich
tot de regering
Beslissing over melkprijs
in dit stadium ongewenst"
73e JAARGANG No 80
ZATERDAG 11 OKTOBER 1958
3 U 3 e JAARGANG No Zó~ó
Gk,te Houtstraat 93, Haarlem, Tel. 15295
(8 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, TeL 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Koningin Juliana heeft vrijdag een bezoek gebracht aan het Blindeninstituut te
Huizen, dat bij gelegenheid van zijn 120-ja.rig bestaan het. predikaat „koninklijk"
heeft veworven. De vorstin werd vergezeld door haar Commissaris in de provincie
Noordholland, dr. M. .1. Prinsen.
Dr. ir. A. Vondeling, minister van Landbouw, Visserij én Voedselvoorziening, heeft
voor de commerciële club te Groningen een rede gehouden in de aula van de universi
teit over enkele hoofdlijnen van het Nederlandse landbouwbeleid. Het streven om de
Euromarkt uit te breiden langs de weg van een VriMiandelsgebied is heel belangrijk
voor de Nederlandse landbouw, zei de minister. Van grote betekenis acht de minister
het marktonderzoek. Nagegaan moet worden hoe de mogelijkheden liggen vóór de
export van Nederlandse produkten. In vele takken van het bedrijfsleven is hiervoor
reeds belangstelling. Op basis van samenwerking zal dit marktonderzoek moeten
worden aangepakt door overheid en bedrijfsleven, waarna de overheid zich later kan
terugtrekken, aangezien het hier niet op de eerste plaats een overheidstaak is.
Een dergelijk instituut zal op weten
schappelijke basis moeten worden opgezet
en de bestaande activiteiten coördineren.
De spreker wees in dit verband op de land-
bouwattaché's in het buitenland, waarmee
Nederland een apparaat heeft, dat bijzon
dere medewerking kan verlenen bij de
oriëntatie over de marktontwikkeling in
het buitenland. Verder moet geproduceerd
worden wat de consument vraagt en niet
wat wij graag willen produceren. Wij zijn
afhankelijk van het buitenland, moeten ons
daarop voortdurend instellen en dat vereist
soepelheid en snel reageren. Ook ons
marktmechanisme zullen we hierop moeten
instellen. Verder attendeerde de minister
op de noodzaak van goed landbouwonder
wijs. speciaal op het gebied yan lager en
middelbaar onderwijs.
Research in de landbouw vond minister
Vondeling heel belangrijk, alsmede de voor-
PARIJS, (Reuter) De Franse schilder
Maurice de Vlaminck, de „vader van het
Fauvisme'' is zaterdag op tweeëntachtig-
jarige leeftijd in zijn woning bij Parijs
overleden. Hij was al enkele jaren ziek.
Maurice de Vlaminck werd in Parijs ge
boren op 4 april 1876. In 1905 trad hij op de
voorgrond als schilder toen hij met Ma
tisse, Derain en Marquet een expositie
hield in Parijs. De Vlaminck is jarenlang
«en van de leidende figuren van de Franse
kunstwereld geweest.
Advertentie
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL. 717162
NOORSE SPORTTRUIEN ƒ29.50
Verwachting tot morgenavond:
Zonnige perioden, maar voor
namelijk in de kustprovincies
ook enkele verspreid voorko
mende buien. Zwakke tot ma
tige, overdag tot krachtige zuid
westelijke wind. Koude nacht.
Overdag ongeveer dezelfde tem
peratuur als vandaag.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
lichting. Vele agrarische bedrijven zijn te
klein voor een rendabele exploitatie. Bin
nen afzienbare tijd zal het percentage van
het aantal personen werkzaam in de land
bouw, nog veel verder dalen dan tot de 12
percent van het ogenblik, namelijk tot
8 percent. Dit betekent verdere afvloeiing
van de agrarische bevolking, de noodzaak
om de aandacht te wijden aan de beroeps
keuze van jonge mensen, aan industriali
satie en emigratiemogelijkheden. Het plat
teland zal een heel ander aanzien krijgen
en deze ontwikkeling mogen we niet tegen
houden, aldus de minister.
Haarlemse bij ongeluk omgekomen
Vrijdagmiddag om ongeveer vijf uur zijn
op het kruispunt BennebroekerwegIJweg
in Haarlemmermeer twee personenauto's
met elkaar in botsing gekomen. De be
stuurder van de auto uit de richting Ben
nebroekerweg, een 48-jarige Haarlemmer,
verleende geen voorrang. Hij en de naast
hem zittende 44-jarige mevrouw H. C.
Raadsveld uit Heemstede werden met grote
kracht uit de auto geslingerd. De vrouw is
vermoedelijk ter plaatse overleden.
De Haarlemmer werd ernstig gewond en is
in het St. Elisabctsgasthuis in Haarlem op
genomen. De bestuurder van de andere
auto, een 48-jarige Hoofddorper, werd
slechts licht gewond.
De 54-jarige Utrechtse handelaar in
aardappelen. J. W. Wouterse is op de pro
vinciale weg tussen Vinkeveen en Mij
drecht met. zijn auto verongelukt.
Het dertienjarig meisje A. C. de Pee uit
Ridderkerk is, toen zij over de Lagendijk
in Ridderkerk fietste, in botsing gekomen
met een vrachtauto van de firma G. uit
Heinenoord. Zij werd tegen de straat ge
smakt en overleed later aan een schedel-
basisfractuuur in het Westerziekenhuis in
Rotterdam.
CAPE CANAVERAL (Reuter en
UP). Voor de tweede maal hebben
de Amerikanen hedenochtend van
Cape Canaveral een rakettencombi-
natie „Thor-Able" genoemd afge
vuurd met de opzet een satelliet een
baan om de maan te doen beschrij
ven. In tegenstelling tot de vorige
maal, toen de combinatie tegen het
einde van de eerste trap al uit elkaar
sprong, zijn thans de drie eerste stadia
van het schot normaal verlopen en is
de kans, dat de maan inderdaad be
reikt zal worden groter geworden, dan
algemeen verwacht werd. Om onge
veer tier voor tien vanmorgen ont
ving de geweldige radiotelescoop van
Jodrell Bank in Engeland signalen
van de raket. De Amerikaanse lucht
macht heeft om elf uur Nederlandse
tijd officieel meegedeeld, dat de naai
de maan afgeschoten raket de zwaar
tekracht van de aarde heeft overwon
nen.
(UPI) De kleine satelliet, die, naar men
verwacht, „Pionier" zal gaan heten ,'die
naam zal zij pas krijgen, als zij goed en
wel onderweg is) kan echter in de ruimte
van het heelal verdwijnen, mocht er aan
de berekeningen van de geleerden iets
mankeren. De derde trap was erop be
rekend de satelliet de snelheid van bijna
12 kilometer per seconde te geven, welke
nodig is om buiten de aantrekkingskracht
van de aarde te komen.
De regering is van oordeel dat er geen
aanleiding is tot verhoging van de leraars
salarissen hij het middelbaar-, en voor
bereidend hoger- en kweekschoolonder-
wijs. Het georganiseerd overleg tussen
de leraarsorganisaties en de regeringsde
legatie is voor onbepaalde tijd opgeschort.
'Vel heeft Den Haag zich bereid verklaard
te onderhandelen over een andere op
bouw van deze salarissen, mits dit niet tot
hogere uitgaven zou leiden. De lerarenor
ganisaties achtci. voortzetting van het
overleg op die basis echter zinloos. De be
sprekingen zijn ongeveer twee jaar gele
den begonnen nadat de regering besloten
had tot een tien percents salarisverhoging
voor de „hogere" ambtenaren, waarin de
leraren echter niet zouden delen, omdat de
salarissen van deze groep ambtenaren vol
gens de regering tevoren al voldoende wa
ren „opgetrokken".
Binnenkoi t. zo deelt het ministerie
van O, K. en W. mede, zal het rapport ge
publiceerd worden van de interdeparte
mentale commissie, die in opdracht van
de ministerraad een onderzoek ingesteld
neeft naar de salarispositie en het carriè
re verloop van de leraren bij het V.H.M.O
het kweekschoolonderwijs en het Middel
baar Nijverheidsonderwijs. In dit rap
port wordt onder meer verslag gedaan van
het verloop der onderhandelingen in het
Georganiseerd Overleg, waarop de thans
genomen beslissing van de regering ge
baseerd is. „Uit het rapport blijkt" aldus
het ministerie van O.. K. en W.. „dat het
gemiddelde salaris van de leraren, over
de gehele loopbaan berekend, ligt boven
het gemiddelde salaris van de gehele
groep van academisch-gevormde ambte
naren, op grond waarvan er, naar het in
zien der regering, geen aanleiding is voor
een verhoging van de eindsalarissen der
ieraren naar analogie van die, welke in
mei 1957 aan de hogere ambtenaren is toe
gekend".
Voor de tweede keer in twee maanden
is in Rio de Janeiro een munitiedepot
in de lucht gevlogenEr volgden felle
branden, die tienduizend mensen noop
ten overhaast, hun woningen te ont
ruimen. De foto toont de rook
ontwikkeling.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
WAARIN OPGENOMEN ERBU
TWINTIG PAGINA'S
Eenmaal buiten het krachtveld van de
aarde geeft men de raket zeventig percent
kans de maan te ontmoeten.
De telescoop van Jodrell Bank zal ge
durende ongeveer acht uren van iedere dag
in radiocontact kunnen staan met de raket.
De opgevangen signalen worden doorge
geven aan een speciaal voor dit doel inge
richt centrum, waar Amerikaanse en Brit
se geleerden samenwerken.
De eerste zes minuten vormden een be
slissend moment voor de onderneming.
Binnen dat tijdsverloop moesten de drie
voortstuwende trappen van het ongeveer
dertig meter lange gevaarte achtereenvol
gens ontbranden, waarna de vierde trap,
de satelliet met instrumenten erin, verder
de reis zou moeten volbrengen.
Het ruimtevaartuig steeg prachtig om
hoog op een witte vuurbol en klom voor
iedereen zichtbaar de donkere, maar wol
kenloze hemel in. Hetwas gedurende twee-
eneenhalve minuut zichtbaar. Even voor-
da4 zij tussen de sterren verdween, baadde
de raket in een blauwe gloed, veroorzaakt
door het succesvolle ontbranden van de
tweede trap op ongeveer 80 kilometer
hoogte. Toen zuchtten al velen verlicht:
men was in elk geval al verder dan de
eerste keer.
(Reuter) De raket, met haar driehon
derdduizend onderdelen, is gericht op een
Hint in de ruimte ongeveer 137.000 mijl
voorbij de positie van de maan op net
ogenblik van de lancering. De maan was
op het moment dat de raket de lucht in
ging nog niet opgegaan boven Cape Cana
veral. Het is de bedoeling dat raket en
maan elkander over zesenzeventig uur
in de ruimte zullen ontmoeten en dat het
met instrumenten geladen gedeelte van de
raket dan als satelliet een baan om de
maan zal gaan beschrijven.
Het ruimtevaartuig bestaat uit het bal
listisch projectiel voor middelgrote afstand
„Thor" als eerste 'rap. een gewijzigde
„Vanguard" als tweede trap en een eer
der ontwikkelde versie van de „Vanguard"
als derde trap. In de neus van het vaar
tuig bevindt zich een wetenschappelijke
nuttige ballast met talrijke instrumenten
Vijf luisterposten
Ook al zou het topgedeelte van de raket
dat ongeveer 40 kilo weegt, waarvan elf
kilo aan instrumenten, maar tot binnen
vijftigduizend mijl afstand van de maan
komen, zouden er waardevolle gegevens
verkregen kunnen worden, ondermeer
misschien van de van de aarde afgewende
zijde van de maan.
Gegevens uit de satelliet zullen worden
opgevangen door posten in Manchester.
Singapore, Hawaii', New Hampshire en
Cape Canaveral, die ze doorgeven aan een
centrum b(j Los Angeles, waar een veer
tigtal technici zonder onderbreking die
gegevens zullen sorteren en uitwerken.
Onder de instrumenten zjjn chemische
Advertentie
2 C V IDEAL 19
3987.— v a. 9375—
Hoofdagent voor Haarlem en omstreken
VAN LOON'S AUTOMOBIELBEDRIJF
Korte Kleverlaan 30-38 - Bloemendaal
Telefoon 51301
Als gevolg van de recente prijsdaling
op de wereldmarkt zal met ingang van 13
oktober de notering voor stookolie hier te
lande worden verlaagd. Voor de lichtere
soorten bedraagt deze verlaging (5,25 tot
ƒ5,60 per 1000 liter of kilo en voor de
zwaarste soorten (7,15 per 1000 kg.
De meeste leveranciers zijn echter, als
gevolg van concurrentie, met hun prijzen
reeds geruime tijd op deze verlaging voor
uitgelopen zodat de feitelijke invloed op
de bestaande Nederlandse verkoopprijzen
beperkt is.
Per 13 oktober worden ook' de prijzen
van dunne stookolie verlaagd met 0,15
per 100 1.
(Van onze correspondent in Parijs)
Ferhat Abbas, de leider van de Alge
rijnse rebellen-regering heeft in een in
terview met het orgaan van de F.L.N.,
het Algerijnse bevrijdingsfront, een be
roep op generaal De Gaulle gedaan zo
spoedig mogelijk besprekingen over een
wapenstilstand te openen. Ofschoon er van
die zijde wel meer proefballons in deze
richting werden opgelaten, was in het ver
leden een uitnodiging tot overleg nog nooit
in deze duidelijke vorm in het openbaar
gelanceerd. Voor het eerst ook maakt
Abbas geen gewag meer van de eis, dat
Frankrijk tevoren officieel het recht van
Algerije op onafhankelijkheid zou erken
nen. Tenslotte gaat dit aanbod nog ge
paard met de verklaring dat een aantal
Franse krijgsgevangenen men spreekt
van twintig via het Internationale Ro
de Kruis onmiddellijk zal worden vrijge
laten. In Parijs meent men dat zich nog
een tweehonderd Fransen in Algerijnse
krijgsgevangenschap zouden bevinden.
radiobatterijen, die veertien dagen kunnen
werken. Uit bepaalde seinen maakte men
op, dat de raket een borende opwaartse
beweging maakt.
Volgens een medededing van de direc
teur van Jodrell Bank schijnt de raket
zich gestadig voort te bewegen in onge
veer zuidwestelijke richting, met een noek
van 45 graden.
De thans gelanceerde satelliet heeft de
naam „Pionier I" gekregen. De derde trap
van de raket had een vaste brandstof. Het
topgedeelte van het ruimtevaartuig, met
de instrumenten, bezit nog een eindraket,
welke de vaart moet verminderen bij na
dering van de maan. Deze remraket kan
dus ofwel het topgedeelte helpen om in
de baan rondom de maan te komen ofwel,
wanneer liet naar de maan door zou vlie
gen, de landing af te remmen. De ont
steking van die vierde raket zal pas ruim
vijftig uur na de lancering plaatsvinden
De ontsteking van de laatste raket zal
dan geschieden door een ingreep van de
controlepost op Hawaii'.
Dickens:
Waardigheid, en zelfs heiligheid, is vaak
niets anders dan een kwestie van kleren.
'Het N.V.V., de K.A.B. en het C.N.V.
hebben een telegram gezonden aan de re
gering, waarin zij er ten sterkste op aan
dringen, in dit stadium elke beslissing die
zou leiden tot een verhoging van de con
sumentenprijs voor melk, aan te houden.
„Indien onverhoopt een beslissing van de
ministerraad wel zou leiden tot een ver
hoging van de consumentenprijs, moeten
de drie vakcentralen zich alle vrijheid
voorbehouden", aldus het telegram, waar
in voorts herhaald wordt, dat in het kader
van de adviesaanvrage bjj de S.E.R. het
gehele vraagstuk van de consumenten
prijs voor melk in de beschouwing moet
worden betrokken.
a|slor>d:*50ókm
a |sl and: t sook mjS 6
maan
i»
Nsnelkeid.' -
10j651<m/3ec 58 357 km/h
De „lasso om de maan, die vandaag
door de Amerikaanse luchtmacht werd
beproefd, in beeld gebracht. Indien het
maanvoertuig de hier geschetste baan
vólgt zal het zesenzeventig uur na zijn
vertrek achter de maan omlopen en
het maanoppervlak tot een afstand van
2300 km. naderen. De zon bevindt zich
op dat tijdstip ongeveer vierhonderd
een unieke waarde
il'o- V-ii"
maal zo ver van de aarde als de maan.
Zij ligt dan in het verlengde van deze
achtvormige baan. Dat wil zeggen, dat
de zon juist de altijd van de aarde af
gewende zijde van de maan belicht,
wanneer de satelliet er juist een kijkje
komt nemen. Ook als de lasso mislukt
komt de raket toch vermoedelijk nog
zo dicht bij de maan, dat de gegevens
zullen hebben
tVan onze correspondent in Parijs)
De Franse regering heeft de weg die
naar het herstel van de republiek moet
leiden, weer wat verder uitgestippeld.
De nieuwe Nationale Vergadering zal
van 9 tot 11 december haar eerste zitting
houden. De tweede zitting zal uiterlijk
op 15 januari beginnen, wanneer de
nieuwe regering al in functie zal zijn
getreden. Ook over de verkiezingen van
het nieuwe parlement zijn nadere bij
zonderheden bekendgemaakt. De nieuwe
verdeling van Frankrijk in kiesdistricten
- een operatie, waarbij het behoud van
heel wat zetels op het spel stond, zodat
er in parlementaire kringen koortsachtige
belangstelling voor heerste heeft, on
der toezicht van De Gatille, haar beslag
gekregen. De stemming zal over het
algemeen in twee ronden geschieden,
tenzij de eerste maal een kandidaat al de
absolute meerderheid heeft veiworven.
In Algerije wordt echter maar één keer,
en wel op 23 november, gestemd Alge
rije heeft recht op 66 en de Sahara op
vier zetels en daarvan mogen er 21 door
Fransen worden bezet.
De overige overzeese gebiedsdelen, met
uitzondering van voormalig Frans Guinea,
dat onafhankelijk is geworden, zullen voor
lopig in de Kamer vertegenwoordigd blij
ven door hun vroegere parlementsleden, in
afwachting van de regeling van hun defi
nitieve statuut.
Een kandidaat, die in het moederland
bij de eerste ronde nog geen vijf percent
der stemmen heeft gekregen. Verliest het
recht de tweede maal mee te doen en tevens
zijn inleggeld, dat honderdduizend francs
bedraagt.
Speculaties
Intussen wordt er in politieke kringen al
druk gespeculeerd op de verkiezingen van
21 december: wanneer tachtigduizend nota
belen of kiesmannen een nieuw staatshoofd
zullen aanwijzen. Tot voor korte tijd twij
felde niemand of generaal Charles de
Gaulle zou als enige kandidaat optreden,
zodat de stemming in het algemeen als een
formaliteit werd beschouwd. De laatste
dagen gaan er echter geruchten dat moge
lijk president René Coty,. wiens septenaat
pas in 1960 afloopt, tot dat jaar op het
Elysée zou blijven. Die geruchten vonden
hun grond in de voorspelling dat de socia
listen bij de verkiezingen opnieuw een
sleutelpositie zouden veroveren. Hun leider
Guy Mollet zou redelijkheidshalve als
premier moeten worden aangewezen, met
het risico dat een sterke rechtse oppositie 1
opnieuw tot „attentisme", politieke daden
loosheid, zou voeren. Om dat gevaar te
vermijden zou De Gaulle voornemens zijn
het roer van de regering in eigen handen"
te houden om als arbiter de tegenstellingen
tussen links en rechts doelmatiger te kun
nen domineren.
Ofschoon die profetiën van een weder-
opleven der politieke tegenstellingen niet
van alle grond ontbloot zijn, lijkt het toch
nauwelijks aan te nemen dat De Gaulle
inderdaad van zins zou zijn de vijfde repu
bliek niet onmiddellijk in haar definitieve
vorm te laten beginnen. De functie van het
staatshoofd werd door de generaal op zijn
persoonlijk model en voor eigen gebruik
ontworpen en omschreven, en het is on
waarschijnlijk dat hij die post zou willen
toevertrouwen aan president Coty, die, met
alle respect, voor deze taak bovendien niet
was voorbestemd.
Lijsten in Algerjje
(Reuter-UPI) In Algerije zal gestemd
worden op kandidatenlijsten. De kandidaten
van de lijst waarop bij eerste stemming
de meeste stemmen worden uitgebracht,
zijn allen gekozen. Het aantal mohamme
daanse en Europese kandidaten op elke
lijst zal in verhouding staan tot de moham
medaanse en Europese bevolking in ieder
kiesdistrict. De stad Algiers bij voorbeeld
zal twee Europeanen en twee mohamme
danen afvaardigen. Algerije zal verdeeld
worden in achttien kiesdistricten.
De Franse minister van Voorlichting,
Soustelie, heeft verklaard, dat de regering
grote betekenis hecht aan deze verkiezin
gen omdat zij verwacht, dat deze moham
medaanse leiders te voorschijn zal brengen,
hetgeen van groot belang zou zijn voor de
toekomstige ontwikkeling van Algerije.
Advertentie
Bezuiniging is de leus
dus OPEL de goede keus
Advertentie
De smakelijkste
vakantie
herinnering
aan Zwitserland
kaas uit
Zwitserland
Import: Fo. E. von VJiot Ejn, -
