Conclave der kardinalen
in Rome begonnen
Bondspresident Heuss ging te
vroeg naar Londen
r
„Geen ruilobject voor herstel van
goede verhouding met Indonesië"
Van dag tot dag
Zondagmorgen begint de stemming
Heeft ambassadeur Von Herwarth
de Britten slecht gepeild
Jaat-taxla
PUZZEL no. 3
ii£<i
WITTE
KRUIS
HELPT
ECHT!
3
In één nacht
Uw handen
gaaf en zacht
„Bekeerde" Japanse vissers
uit Chinese gevangenschap
teruggekeerd
Amerikaanse troepen hebben
Libanon vandaag verlaten
Britten vertrekken per
vliegtuig uit Jordanië
frisse adem
een heerlijke smaak
VELE DUITSERS MENEN THANS.
PR. BERGHUIS OVER NIEUW GUINEA
In blij verwachting
Hongaren in Den Haag
richten stri jdorganisatie op
&p de
CPra«t«3toeI
r]t.
Spreiding van de
bouwvakvakanties
'"Hoe is het ontstaan?^
Dit woord
MAGNEET
ZATERDAG 25 OKTOBER 1958
Eind september kreeg de wereld de in
druk, dat er een belangwekkende wending
in de Amerikaanse politiek was gekomen.
Dulles wekte toen op een persconferentie
de indruk, dat Washington er bij Tsjang
Kai Tsjek op aan zou dringen troepen te
rug te trekken van Quemoy. Dit leek een
concessie aan de communistische Chine
zen, die op deze wijze misschien een tijd
lang gekalmeerd konden worden. Deze
voorzichtige, maar nagenoeg algemeen
aanvaarde uitleg van Dulles' woorden,
bracht op Formosa de gemoederen heftig
in beroering. Bovendien begon Tsjang's
aanhang in Washington de zogenaamde
„China-lobby" krachtig te protesteren.
Half oktober hielden Dulles en Eisenho
wer opnieuw persconferenties. Welnu:
eind september constateerde men een
itzig", half oktober weer een „zag" in de
Amerikaanse koersToen verklaarde
Dulles namelijk, dat hij ofschoon hij
Quemoy te zwaar bezet achtte geen aan
drang wilde uitoefenen op Tsjang teneinde
Iroepen van het eiland terug te doen trek
ken. Eisenhower zei een dag later vrijwel
betzelfde. Menig commentator verklaar
de, dat hij —ten gevolge van de zig-zag
koers weinig vaste lijn kon ontdekken
in de Amerikaanse buitenlandse politiek.
Wat nu volgt is een poging om dit schijn
bare raadsel wat minder geheimzinnig te
maken. Een simpele verklaring voor de
verwarrende uitspraken is er niet, maar
allerlei factoren tezamen kunnen toch
meer licht in de zaak brengen.
Half oktober lieten zowel Dulles als Eisen
hower zich tijdens hun conferenties met
de pers een belangrijke zin ontvallen. Toen
?r bij hen op aan gedrongen werd zo dui
delijk mogelijk te zijn, ontweken beiden
een rechtstreeks antwoord, ongeveer met
deze woorden: „Daar laat ik me liever
niet over uit, wij worden zo gemakkelijk
verkeerd begrepen op Formosa". Kenne
lijk doelden zij op de storm van veront
waardiging die zij eind september op For
mosa hadden ontketend en het was dui
delijk, dat zij thans alles deden om aan
de wereld de indruk te geven, dat het uit
sluitend Tsjang's zaak was of hij troepen
van Quemoy wilde terugtrekken of niet.
Daarmede is een vermindering van de
jarnizoenen op Quemoy niet van de baan.
ichter de schermen kan Washington blij-
en aandringen. Men wil echter Tsjang
1 het vervolg de pijnlijke situatie bespa
ren, zijn troepen te moeten terugtrekken,
ja een openlijk tot uiting gebrachte wens
der Amerikaanse regering.
Goede betrekkingen met Formosa zijn
voor de Verenigde Staten belangrijk, want
dit eiland wordt te Washington van grote
strategische betekenis geacht. Er is nog
sen andere factor, die verklaren kan,
waarom met name Dulles enigszins raad
selachtig was tijdens zijn laatste optreden.
Toen een journalist hem vroeg helder uit
een te zetten waarnaar hij streeft in het
Verre Oosten, kwam er een zeer persoon
lijke toon in zijn antwoord: „Wij zijn
zo zei Dulles ongeveer op het ogenblik
verwikkeld in een taai loven en bieden met
de communistische Chinezen. Daarom kan
ik niet op een persconferentie onthullen,
waartoe wij precies bereid zijn." Dulles
is een glad advocaat, die vele handige ant
woorden in petto heeft, maar dit weer
woord klonk bijzonder oprecht. Indien er
inderdaad taai en ernstig met de commu
nistische Chinezen onderhandeld wordt te
Warschau dan komt het niet gelegen op
«en persconferentie al te duidelijk te zijn.
De zig-zag lijn, die men dan meent te ont
waren, behoeft niet het werkelijke stand
punt weer te geven van de Amerikaanse
regering, op zijn hoogst haar onderhande
lingspositie van het ogenblik.
Advertentie
(*4) ROWN1REI N v AMSTERDAM
TOKIO (AFP) Russische patrouille
vaartuigen hebben in mei jl. een aantal
Japanse vissersvaartuigen, die ervan be
schuldigd werden in door de Sovjet-auto
riteiten tot territoriale wateren verklaard
zeegebied te hebben gevist, opgebracht.
De 122 vissers, die de boten bemanden,
werden gevangen gezet in China.
Dezer dagen werden zij vrijgelaten en
in de haven van Moji op het eiland Kioe-
sjieo, ontscheept. De terugkeer in hun va
derland had echter een verrassend kantje:
de vissers verlieten met rode vlaggen
zwaaiend, en anti-regeringsleuzen roepend
dun schip.
Tegenover Japanse verslaggevers, die
'neer wilde weten over deze merkwaar
dige verandering in geestesgesteldheid,
verklaarden zij dat het zittende kabinet-
Kisji, een „reactionaire en Amerikaans-
?ezinde regering", niet deugde.
De toedracht werd pas duidelijk, toen
de vissers vertelden dat zij elke dag van
nun verblijf in China vijf uur lang onder
richt in de communistische leerstellingen
hadden ontvangen.
(Van onze correspondent in Rome)
Vanmiddag om vier uur is het Heilig
College van kardinalen in het conclave
bijeengekomen ter uitoefening van hun al
lerhoogste functie: het kiezen van de
Paus. Deze kunnen zij kiezen uit hun mid
den, maar dit is niet noodzakelijk en er
is zelfs een zekere mogelijkheid dat dit
maal een niet kardinaal Paus zal worden.
Dit zou dan zijn de aartsbisschop van Mi
laan Montini. Op het ogenblik ziet het er
echter naar uit dat de patriarch van Ve
netië, Roncalli, zal worden gekozen, die
de steun van de Franse kardinalen, de Ca
nadese en de Indische kardinalen heeft,
en ook van de groep Italianen, die het niet
eens zijn met het „pentagool", de vijf
heren, die de laatste tijd in het Vaticaan
min of meer de zaken in hinden hebben.
Wordt men 't niet eens over de keuze van
een Italiaanse kardinaal tot Paus, dan is
waarschijnlijk de verkiezing van de Ar
meniër Agagianian. Een andere moge
lijkheid is die van de deken der kardina
len, de Fransman Tisserant. Deze staat
bekend als een bijzonder autoritair man
en heeft indertijd een opleiding gehad als
officier in het Franse leger.
(Reuter) De secretaris van het con
clave neemt van alle „conclavisti", pries
ters of leden die de 52 kardinalen in het
conclave vergezellen, de eed van geheim
houding en eerbiediging van de conclave-
regels af. In hun appartementen mogen
de kardinalen nog bezoek ontvangen tot
dat om zes uur de bel wordt geluid en de
roep weerklinkt: extra omnes (allen naar
buiten). De honderden sleutels, waarvan
vele antiek en zwaar, waarmee, het concla
ve aan de binnenkant wordt afgesloten,
worden de secretaris van het conclaaf in
bewaring gegeven. De sleutels van de bui
tenkant worden gegeven aan de maarschalk
(een erfelijke positie in de familie Chigi)
Advertentie
J ANSSEN
HAZEPATERSLAAN 16 - HAARLEM
TELEFOON 12747
BEIROET (UPI) Vandaag wordt de
terugtocht van de Amerikaanse troepen
uit Libanon voltooid. Er zullen dan nog
een tiental officieren achterblijven voor
het afwikkelen van zaken. De laatste dui
zend tot vijftienhonderd manschappen zijn
vanochtend vroeg per schip vertrokken. De
staf, enkele bewakingseenheden en inten
dance verlieten het land met vliegtuigen.
Het vertrek geschiedde vrijwel onopge
merkt. Voor- noch tegenstanders van de
komst der Amerikanen gaven op eniger
lei wijze blijk van hun gevoelens. Slechts
de strenge veiligheidsmaatregelen die bij
de inscheping in acht werden genomen ga
ven het geheel iets van het heimelijke
vertrek van een onwelkome gast.
Het front van de nationale unie, dat de
opstand tegen president Sjamoen begon,
publiceerde een verklaring waarin wordt'
gezegd dat de Amerikaanse troepen in Li
banon landden om een aanval op Irak voor
te bereiden. „Het was een poging een cor
rupt bewind r ilitaire steun te verlenen,
een bewind dat elke liberale gedachte on
derdrukte"- De Libanese pers richt al
haar aandacht op de Russische lening aan
Egypte.
AMMAN (UPI) De eerste Britse troe
pen die Jordanië per vliegtuig verlaten,
zijn gisteren over het Syrische deel van
de Verenigde Arabische Republiek en Li
banon naar Cyprus vertrokken. De gehele
operatie zal vijf dager duren.
die als vertegenwoordiger van het volk
wordt beschouwd. Bij elke der zes „ruote"
(kleine openingen voor noodzakelijk con
tact met buiten) worden leden van de
Zwitserse en de Palatijnse garde op post
gezet.
Het eigenlijke werk van het conclave be
gint zondagochtend wanneer te negen uur
de ceremoniemeesters langs gangen en
trappen gaan, de bel luidend en roepend
„In capellam, domini" (Naar de kapel,
heren). In de Sixtijnse kapel wordt dan
gestemd.
Wanneer geen kandidaat de vereiste
meerderheid van tweederde plus een heeft
behaald bij de eerste stemming, wordt
terstond opnieuw gestemd. Na de tweede
stemming worden de stembriefjes en alle
andere op de stemming betrekking heb
bende papieren in de kachel verbrand.
Met vochtig stro, en een chemische stof,
als er geen beslissing is om buiten zwarte
rook te laten zien. Er worden zonodig vier
stemmingen gehouden, 's morgens twee
en 's middags twee. Als er wel een Paus
gekozen is worden de stempapieren ver
brand zonder toevoeging van stro, even
tueel met wat wierook, zodat een witte
rookpluim boven het dak van de Sixtijnse
kapel de verkiezing van een nieuwe Paus
meldt.
Het conclave waarop Pius XII gekozen
werd, heeft maar een dag geduurd. Er
werd toen drie keer gestemd. In 1922 wa
ren er veertien stemmingen nodig voor de
verkiezing van kardinaal Ratti, die Pius
XI werd.
Radio-Vaticaanstad heeft bekendge
maakt dat er dertien rechtstreekse ra
dioverbindingen tussen Vaticaanstad en de
Europese landen, de Verenigde Staten en
Canada zullen worden onderhouden, en
wel twee maal per dag, als men de re
sultaten van de stemmingen verwacht. De
uitzendingen zullen vermoedelijk beginnen
om 11 uur en 17 uur Nederlandse tijd.
WASHINGTON (UPI) Het Amerikaan
se departement van buitenlandse zaken
heeft verklaard, dat de drie Amerikaanse
kardinalen hun staatsburgerschap niet zul
len verliezen door deelneming aan de
verkiezing van een nieuwe Paus. De ver
eniging van protestanten en andere Ame
rikanen, die scheiding van kerk en staat
wensen, hadden gevraagd of de drie pre
laten hun burgerschap zouden verliezen
door deel te nemen aan een buitenlandse
politieke verkiezing. Volgens het State
Department is „de ware zin van een ver
kiezing van een Paus religieus".
Advertentie
E3
(Van onze correspondent in Bonn)
Na Bondspresident Heuss' terugkeer
uit Londen, zijn in Bonn stemmen opge
gaan die zeggen dat het bezoek van het
staatshoofd aan Engeland te vroeg heeft
plaats gehad. Men meent dat de Duitse
ambassadeur te Londen, Von Herwarth,
een verkeerd advies heeft gegeven en de
Brits-Duitse verhouding veel te rooskleu
rig heeft afgeschilderd.
De reis van Heuss, zo zegt men te Bonn,
is niet nauwkeurig genoeg voorbereid.
Von Herwart had moeten weten wat er zou
gebeuren en hij had moeten voorzien dat
de Britse openbare mening bepaald lauw,
en een aantal dagbladen zeer kritisch zou
reageren op dit eerste Duitse staatsbe
zoek aan Groot-Brittannië sedert 1907.
In het regeringsgezinde blad „General
Anzeiger" verwijt men de Duitse ambas
sadeur dat hij te Londen wel een indruk
wekkend society-leven heeft opgebouwd,
zoals men dat van deze voormalige proto
col-chef van het ministerie van Buiten
landse Zaken kon verwachten, maar dat
hij verzuimd heeft, contact te leggen met
andere kringen dan die welke op cocktail-
parties en dergelijke plegen te verschij
nen.
De conclusie is dat Von Herwarth veel
„Onbehagen ten aanzien van de econo
mische toestand van het land en de stand
van zaken in de staatshuishouding is wel
licht de beste typering van de huidige
binnenlandse politieke situatie. Ondanks
de verschuivingen, die zich bij de verkie
zingen hebben geopenbaard, is het inzicht
in de verhoudingen in het afgelopen jaar
er niet duidelijker en sterker op gewor
den. Hoewel de economische recessie ten
dele is opgevangen, baart de toestand van
's lands financiën in toenemende mate
zorgen en dat houdt op essentiële punten
(huren en melkprijs) toch ook weer ver
band met structurele economische om
standigheden".
Met deze woorden opende de voorzitter
van de Anti-Revolutionaire Partij, dr. W.
P. Berghuis, het partijconvent van de
A.R., dat vandaag in Musis Sacrum te
Arnhem wordt gehouden Hij noemde de
basis, waarop het huidige kabinet rust, on-
Advertentie
Zo heet dit toelichtend en geruststel
lend Doktersboek.dat gratis is in
gesloten bij een Babyderm Set.
waarin alles voor een vorstelijke
idi
Lyk van een Duitse vrouw gevonden.
In de bossen van Berg en Dal bij Nijmegen
is 't lijk van 'n Duitse vrouw gevonden, die
waarschijnlijk clandestien over de grens
was gekomen. Naar haar identiteit wordt
door de Duitse politie een onderzoek inge
steld.
VERTALEN
Het Vaderland vertelt dat op een
schilderijenveiling te Londen „hoge
Londense socialisten" aanwezig
waren.
Ik heb zo'n idee dat dit de Vader-
landse vertaling van „Socialites" is.
1 LAVEREN
Over laveren gesprokende
IJ muider Courant, vertelt in haar
gemeenteraadsverslag: de heer Hoorn
(Comm.) geloofde, dal bij een aantal
kerkelijke instellingen het. Gods-
dienstonderwijs prelaveert boven het
bijbelonderricht"
1 VERKOPEN
In Groningen woont een meneer
die een meisje wil verkopen. Onder
„Gevraagd" in het Nieuwsblad van
het Noorden stond:
Net eerlijk meisje voor 's middags
om in een wagen te verkopen.
Brieven no. 1889 bur. dezes.
1 RUILEN
Gooit uw B.H. niet weg, mevrouw.
U kunt er, als u er vlug bij bent,
een hond voor krijgen, blijkens deze
in Almelo's Dagblad van het
Oosten:
Te koop aangeboden: D.H. hond,
goed waaks, o. wel ruilen voor B.H.
Rietstraat 288, Almelo.
SCHRIJVEN
Geen klassiek proza zo prachtig als i
sportproza, dacht ik, toen ik in de j
Maas- en Roerbode las:
Aan de Sportclub-sprookjesreis
kwam een abrupt einde. De lieflijke
toejuichingen van charmante elfjes
gezeten op geurende rozeblaadjes,
kregen plots een grommend vervolg.
De boze wolf zag in Sportclub En-
schede een niet. te versmaden prooi
en speelde het listig klaar een fikse
hindernis uit te diepen. Verleden
week, op het DWS/A.-domein, uier-
den de fiere leiders al van het on- j
geschonden blazoen ontdaan, tot
groot genoegen van de concurrentie,
die zodoende ietwat kon naderen. De
littekens van deze hevige slagen,
werden nu opnieuw opengescheurd j
en wel door de stoere Rotterdamse
Spartanen, die in Enschede een l
wapenfeit van belang voor elkaar
brachten middels een welluidende l
20 overwinning. Het bleef niet bij
deze ene tik. Verschillende ruiten
werden ingegooidj
En zo gaat dat dan nog een kolom
voort. Schitterend I
TALARIUS
gezond. Dit houdt evenwel geen diskwali
ficatie in, zo zei' hij. Verder wilde hij niet
op het onderwerp van de regeringsbasis
ingaan
„Geen regeerkracht"
Over de Troonrede en de rijksbegroting
merkte de A.R.-voorzitter op dat, in te
genstelling met het jaar tevoren, thans op
nationaal-economisch en rijks-budgetair
terrein geen sprake is van een doelbewus
te en overtuigde politiek en dat uit beide
stukken geen regeerkracht spreekt. „Tot
het maken van smalende opmerkingen
hebben wij zeker niet het recht en wij
moeten de regering het regeren niet moei
lijker maken dan het al is", aldus dr.
Berghuis. Dat een overheid adviezen moet
inwinnen achtte hij overigens vanzelf
sprekend, waarbij hij meende te kunnen
vaststellen, dat de huidige structuur van
ons staatsbestuur in zijn samenspel met
de georganiseerde maatschappij het wer
kelijk regeren moeilijker heeft gemaakt.
Dit vraagt vooral een regering met re
geerkracht, die de daaraan verbonden po
litieke risico's moet aanvaarden.
Als een verschijnsel, dat met de be-
leidscrisis verband houdt, zag dr. Berg
huis een „tot bezorgdheid wekkende ver
zwakking van het democratisch besef van
het volk", een gebrek aan „zich mede ver
antwoordelijk weten en interesseren voor
de publieke zaak in de grondrichting van
haar ontwikkeling". De beide grondpei-
lers van een democratisch staatsbestuur
een zich van haar bijzondere regeer-
positie bewuste overheid en een zich van
zijn verantwoordelijkheid bewust volk
worden, zo zei hij, momenteel op een zwa
re proef gesteld.
De A.R.-voorzitter betoogde voorts, dat
de huidige subsidielast op het gebied van
de landbouw en de huren uit een oogpunt
van staatshuishouding onaanvaardbare
vormen heeft aangenomen. Hieraan moet
iets gebeuren. Daarover schijnt in het ka
binet geen twijfel te bestaan. Er is thans
sprake van een verdeling van tekorten,
die „op basis van rechtvaardigheid en
billijke spreiding der lasten gerekend
naar maatstaven van draagkracht en eco
nomische en nationale functie voor de toe
komst" zal moeten plaats vinden. Vol
gens de A.R.-voorzitter zal hierbij reke
ning gehouden moeten worden zowel met
het incasseringsvermogen van de onder
scheidene groepen als met de factoren,
welke voor het bevorderen van het her
stel van een toekomstig budgetair even
wicht en van nationale volkskracht nood
zakelijk zijn.
Na zijn verheugenis te hebben uitgespro
ken over de houding van Amerika in het
conflict in Libanon en bij Formosa, waar
bij hij de noodzaak voor Nederland onder
streepte zich niet tegen de Verenigde Sta
ten af te zetten (b.v. in verband met het
Amerikaanse beleid inzake Nieuw Guinea)
gaf de heer Berghuis een uiteenzetting van
het A.R.-standpunt betreffende de atoom
bewapening. Hij wilde dit moeilijke pro
bleem waarvoor binnen onze mense
lijke ethiek geen oplossing bestaat zien
in het licht van het ambt der overheid,
„als goddelijke opdracht om met het
zwaard de ongerechtigheid in de inter
menselijke verhoudingen tegen te gaan en
de vrijheid en gerechtigheid te bescher
men". Ten aanzien van de vraagstukken
met betrekking tot Nieuw Guinea ver
klaarde dr. Berghuis, dat deze inderdaad
van invloed zijn op de Indonesisch-Neder-
landse politieke verhoudingen. „Maar laat
men de zaak van het weer op gang bren
gen van een gesprek tussen beide landen
toch niet ophangen aan de overdracht van
dit eiland", zo zei hij. Het mag niet wor
den tot een ruilobject voor een goede ver
standhouding met Indonesië.
te veel vertrouwd heeft op de stemmen
die hij hoorde op zijn „parties" en geen
gevoel heeft gehad voor de werkelijke
openbare mening.
In regeringskringen te Bonn neemt men
dit alles niet zo tragisch op. Men had ver
wacht dat Heuss het moeilijk zou krijgen
en men meent, dat de president erin ge
slaagd is om de Brits-Duitse verhouding
een bredere basis te geven. Tenslotte, zegt
men, is het nu eenmaal altijd zo dat de
openbare mening achter de mening van
de politici aanloopt. Men hoopt dat het
Engelse volk spoedig het vormbeeld van
het hof, de regering en het parlement zal
volgen en de herinnering aan de Hitler-pe-
riode en de oorlog stap voor stap naar de
achtergrond zal dringen.. Wel realiseert
men zich thans duidelijker dan ooit, dat
't noodzakelijk is, de verhouding van West-
Duitsland, tot de buitenwereld nauwkeu
riger te analyseren nu gebleken is dat het
Duitse verleden nog lang geen vergeten
zaak is. En wat de Britten betreft zeggen
de realisten: de Duitsers hebben zich nu al
vijftig jaar lang in de Engelsen vergist
Keizer Wilhelm II dacht nog in de zomer
van 1914 dat zijn familiebanden met het
Britse koninklijke huis wel zouden ver
hinderen dat Engeland mee ging vechten
en Hitler had eveneens in 1939 geen oor
logsverklaring van Engeland verwacht.
Onder leiding van de Hongaarse oud-
verzetsstri.jders Istvan de Kunèry, Bèla
Adam en Gyula Gèmessy hebben een
aantal Hongaarse vluchtelingen in Den
Haag een vereniging opgericht, die de
naam „Vrij Hongarije" draagt. Het is een
doel: bevrijding en onafhankelijkheid van
het vaderland. De vereniging ontplooit
geen partijpolitieke activiteit.
Volgens de voorzitter, de heer De Kunèry
wil „Vrij Hongarije" zich vooral toeleg
gen op de voorlichting van het publiek.
„Het westen is Hongarije al bijna ver
geten", zei hij. „Wij willen het Nederland
se volk wijzen op feiten als de executie van
3180 Hongaren in de twee jaar na de op
stand. de deportatie van 80.000 Hongaar
se mannen naar Rusland, waarvan een
groot gedeelte als dwangarbeiders zijn
verhuurd aan communistisch China en op
de concentratiekampen waarin nog duizen
den Hongaren verblijven".
De vereniging wil ook een betere samen
werking tussen de Hongaren hier te lan
de scheppen. Belangrijk acht men het con
tact met de achtergeblevenen in Honga
rije. Samen met zusterverenigingen in
andere landen wil men de zaak van het
onderdrukte Hongarije dienen. Volgens
„Vrij Hong rije" zitten nog 235.000 per
sonen gevangen in kampen
Wat weet u ervan? Wij vragen het ^oede
antwoord op de tien vragen, die hieronder
zijn afgedrukt en waarvan de oplossing
moet worden gekozen uit de vijf mogelijk
heden, die erachter gegeven zijn:
1. Welke hertog hield men te Buren zes
jaren gevangen?
Arnoud van Egmond, Reinoud II,
Adolf van Gelder, Reinout IV, Arnoud
van Gelder.
2. Welke dochter van Willem van Oranje
stichtte het weeshuis te Buren? Emilia,
Elisabeth, Maria, Anna, Louise.
3. Wie componeerde de opera „Guil-
laume Teil"?
Wagner, Mozart, Bach, Rossini, Han
del.
4. Wat is een donjon?
landengte, hoofdtoren van een kasteel,
verscheurend dier, vogel, delfstof?
5. Wie was van 17291732 gouverneur-
generaal van N.O.I.?
Mossel, Brouwer, Specx, Durven, Pa
tras?
6. Wat is een dolman?
harembroek, korte mantel zonder
mouwen, muts in Friesland, korte man
tel met. mouwen in Hongarije, geweer?
7. De asperge behoort tot de planten-
familie der:
lisachtigen, lelieachtigen. lipbloemigen,
lisdodden, narcisachligen?
8. Het scheikundig teken voor tin is:
Si, Pt, Al, Sn. Bi.
9. Pieneman is een:
Nederl. componist, historie-schilder,
zeevaarder, beeldhouwer, dichter.
10. De beroemde Vlaming Jacob van Ar-
tevelde was van beroep:
schoenmaker, landbouwer, wever,
brouwer, metselaar.
Horizontaal: 1. traan, 3. prent, 5. trant,
7. gat, 8. gil, 9. leven, 11. repel, 13. roest,
15. salon, 17. keten, 19. panne, 21. gom, 22.
bel, 23. meter, 25. appel, 27. naast, 29.
bende, 31. linie, 33. ketel, 35, aan, 36. kom,
37. arend, 38. engel, 39. ruïne.
Verticaal: 1. takel, 2. negen, 3. pater, 4.
tegel, 5. teler, 6. taart, 10. vel, 12. pet, 14.
een, 15. storm, 16. neger, 17. komma, 18.
nobel, 19. Polen, 20. eerst, 24. ten, 26. pen,
28. alt, 29. Breda, 30. eland, 31. linde, 32.
enkel, 33. kamer, 34. lende.
Prijswinnaars: W. Knook, Diaconessen-
huis, Haarlem, 7.50; J. de Jong, Lin-
schotenstraat 62, Haarlem, 5,mevr.
Zemel, Dr. P. Cuyperslaan 18, Heemstede,
2,50.
Sfeer
We nam,en ditmaal onze kleine dochter
nog geen vier jaar mee op een tocht
vanuit het dal, daar in Zuidfrankrijk, naar
een bergdorpje.
Al die Zuidfranse bergdorpjes lijken op
elkaar. Ze liggen genesteld op een berg
plateau, tegen een bergrug; ze hebben
meestal een groot, fraai kerkplein, een
grote fraaie kerktoren, een grote fraaie
pomp en altijd 'n onvergelijkelijk mooi uit
zicht. Ik wil ze altijd allemaal zien en ik
kan ze wel honderdmaal zien. En ik ben
bereid naar weer één op zoek te gaan.
Wij vertroken uit 'n dal, dat als gewoon
lijk in de helle zon lag. We stegenEn plot
seling om een kromming van de weg kwam
ons een nevelsliert tegemoet. Een ogenblik
voelden we de nevel als koude druppels
op ons gezicht, daarop raakten we weer in
de zonneschijn. Maar we bereikten het dorp
met de mist op onze hielen. Juist stonden
we op 't plein met 'n grote, fraaie pomp
toen de nevel zich erover legde. We
gingen een café binnen, dat achter zijn
onherbergzaam lokaal een onmetelijk ter
ras bleek te hebben, met wingerd begroeid,
boven een bergspleet gemetseld. Daar kon
den we wijn gebruiken.
De stenen vloer van het terras was vol
scheuren, in de wingerd zag ik slakken,
er liepen twee grote schildpadden over de
gebarsten plavuizen, bij een hoop bloem
potten in een hoek neergesmeten ontwaar
de ik nog enkele, kleine weke schildpadjes.
En een echte pad met kol-ogen en hijgen
de wangzakken loerde van onder een va
renplant, die op een kluit losse aarde tus
sen de bloempotten groeide. Aan de balu
strade van het terras aan de buitenkant,
boven de afgrond was een vogelkooi be
vestigd. De twee vogeltjes daarin pikten
onophoudelijk naar de wingerd en naar je
vingers als je die per ongeluk dichtbij
hield, en ze krasten. De waard van dit
terrasnee, hij had geen bokspoten.
Maar hij had op zijn terras buiten dit alles
nog een vermolmd, ouderwets, automatisch
orgel, een bruine kast met een venster van
verroest gaas.
Mijn dochtertje wilde de muziek horen.
Wij deden een muntstuk in het toestel. De
kast rochelde enige minuten erbarmelijk,
toen ontstak ze in 'n lied, dat huilde als de
onderwereld. Het geluid sloeg écho's tus
sen de bergwanden, donderde op de ste
nen vloer, stortte in het ravijn. De olijf
bomen op de hellingen rondom sidderden,
de wingerdranken sloegen lange, dunne
armen in de lucht, de vogels krasten on
hoorbaar door, je zag hun keelveertjes
bewegen.
De kast trilde en kraakte terwijl ze haar
onheilsgezang uitstootte en de nevel klom
langzaam over de balustrade heen en greep
rechts en links, verzwolg de starende pad
en een schildpadBeneden ons was nog
even het dal in de zon zichtbaar dan legde
een andere nevel, onmerkbaar van een
andere berg gekomen zich over de afgrond
heen en sloot ons op.
Het jammerend gezang der verdoemden
duurde voort, het nam geen eind, het was
eeuwig. Wij waren gevangen genomen op
dit gebarsten terras met, de schildpadden
en de kapotte bloempotten en de rond
warende nevel en dat ontzaglijke geluid.
Abrupt nam de muziek nog een einde.
Mijn dochtertje liep naar het instrument
toe en keek een tijdlang door het gazen
venstertje naar binnen.
„Weet je", zei ze toen, „hier zit een
kindje in en dat komt 's nachts door dit
raam.pje kijken. Maar", ze schudde haar
hoofdje „het kan er nooit uitkomen; daar
om huilt het zo".
Maps Valk
Adtiertentte
Inderdaad, op Witte Kruis
kunt u zich rustig verlaten.
Witte Kruis de enige pijn
stiller in 3 vormen
verkrijgbaar.
tabletten, poeders, cachets.
De Bedrijfsraad voor het Bouwbedrijf
heeft besloten de vakantie voor de bouw
vakarbeiders voor 1959 te spreiden over
twee periodes: van 18 juli tot en met 27
juli voor bouwarbeiders werkzaam in
plaatsen en op bouwwerken gelegen ten
noorden van de de Rijn, de Lek, de Nieuwe
Maas, de Botlek en de Brielse Maas, als
mede in Rotterdam en Arnhem, en van 8
augustus tot en met '7 augustus voor de
bouwvakarbeiders werkzaam ten zuiden
van deze lijnen.
De bedrijfsraad heeft voorts zaterdag
27 december als een verplichte verlof-
Een magneet is een stuk ijzererts
dat de eigenschap heeft kleine stukjes
ijzer aan te trekken en vast te houden.
Men gebruikt het woord ook voor een
stuk staal waaraan deze eigenschap op
kunstmatige wijze is gegeven.
Het woord magneet is overgenomen
uit het Grieks. Magnetis lithos bete
kent: steen uit Magnes of Magnesia,
hetzij daarmee oorspronkelijk werd be
doeld de landstreek in oostelijk Thes-
salië dan wel de stad in Klein-Azië ten
zuidoosten van Ephese. Het oude woord
voor magneet was: zeilsteen, dat het
beste door: treksteen kan worden weer
gegeven. Wolff en Deken spreken van
de zeilstenige kracht der vriendschap^
