Grotewohl: Russische troepen
gaan Oost-Duitsland verlaten
FRANS AFRIKA VANDAAG
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Onderhandelingen over een
nieuwe regeling met Moskou
HET WEER
Hoessein koestert zich in vrij
algemene verontwaardiging
Mr. J. M. Landré neemt
ontslag bij Polygoon
DAMW£DSTRIJD VOOR
ONZE LEZERS
Zelfs grote drommen Palestijnse
refugié's kwamen meebetogen
Berlijn wacht af
Ferhat Abbas wil overleg
onder UNO-auspiciën
Iets minder koud
Vijfduizend Britten willen
graag werken op Cyprus
Het woord is aan
Kroesjtsjev lijkt de koude
oorlog aan te wakkeren
Tweehonderd waarnemers
verlaten Libanon
Betonnen muur viel over
7 vrouwen in Alstatte
Haarlemse musicus gaat in
hongerstaking
Petroleum duurder
èee MORRIS tjiiforiu/OH&n//
Tunesië wendt zich tot
Scandinavische landen
t—B
73e JAARGANG No 107
WOENSDAG 12 NOVEMBER 1958
303e JAARGANG No 2o0
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
BERLIJN (DPA). De Oost-
duitse premier Grotewohl heeft op
een persconferentie in Oost-Berlijn
verklaard, dat de Russische troepen
in Oost-Duitsland zullen worden te
ruggetrokken. Grotewohl gaf geen
aanwijzingen over het aantal Russi
sche troepen, dat Oost-Duitsland zal
verlaten. Volgens officiële westelijke
schattingen waren er in april 22 Rus
sische divisies, met een gezamenlijke
sterkte van ongeveer 350.000 man, in
Oost-Duitsland.
Grotewohl sprak in zijn verklaring de
„hoop" uit, dat bij de besprekingen, die
thans tussen de Sovjet-Unie en Oost-Duits
land worden gevoerd, een „nieuwe rege
ling" zal worden bereikt. „Een dergelijke
regeling zou een aanmoediging voor de
westerse mogendheden moeten zijn ook
hun troepen uit West-Duitsland terug te
trekken," aldus zei de Oostduitse minister
president naar aanleiding van Kroesjtsjevs
eis, dat alle buitenlandse troepen zo spoe
dig mogelijk uit Duitsland moeten worden
teruggetrokken.
Van onze correspondent)
BERLIJN De Westberlyners die gis
teren even uit hun evenwicht raakten na
de donderende rede van Kroesjtsjev te
BRUSSEL (Belga) De premier van
de Algerijnse regering in ballingschap,
Ferhat Abbas, heeft tegenover een cor
respondent van Belga te Cairo verklaard,
dat hij bereid is een tijdelijk bestand in
Algerije te sluiten, mits er onder UNO-
auspiciën onderhandelingen tussen Frank
rijk en de Algerijnse regering worden ge
voerd. Met besprekingen volgens de door
premier De Gaulle genoemde voorwaar
den zou hij nooit instemmen. Elk UNO-
initiatief dat kan leiden tot een toenade
ring tussen de Franse en de Algerijnse re
gering zou hij toejuichen.
RABAT (UPI) De Istiqlal, de re
geringspartij van Marokko, heeft morgen
voor het gehele land een staking van één
uur uitgeschreven, uit medeleven met „het
Algerijnse volk in zijn heilige strijd" en
met de Algerijnse rebellenleiders die in
hongerstaking zijn in een Parijse ge
vangenis.
Moskou en de weigering van de Russische
minister van Buitenlandse Zaken Gromyko
om de Westduitse ambassadeur Kroll hier
over nader in te lichten, hebben hun even
wicht teruggevonden. Van alle kanten is
tot hun geruststelling verklaard, dat men
hen niet in de steek zal laten en dat West-
Berljjn ais westelijke voorpost met alle
middelen gehandhaafd zal worden. Het
medeleven van Bonn, Londen, Parijs en
Washington geeft het tweeëneenkwart mil
joen burgers moed. Er is wel scherp ge
reageerd op de Russische dreigementen
met het verhinderen van het verkeer via
de lucht, de weg en het binnenwater van
West-Duitsland naar West-Berlyn.
Kroesjtsjev is hier geen verre vijand
voor wiens eeuwig dreigende taal men im
muun wordt, maar een buurman, die de
ruiten wil ingooien en daartoe alle macht
bezit. De Westduitse minister voor Duitse
zaken, Lemmer, zelf een Berlijner, zei gis
teren op een persconferentie in West-
Berlijn: Kroesjtsjevs manoeuvre is het
hoogtepunt van een communistische cam
pagne. Het gaat de Russen, aldus Lemmer,
met hun dreigementen tegen Bonn en Ber
lijn, om een topconferentie, waarbij zij zich
hier. en tijdens het ontwapeningsoverleg.
zo onbuigzaam mogelijk tonen om tijdens
een topconferentie iets te kunnen laten
vallen van hun verregaande eisen, zonder
hun gezicht te verliezen. In Berlijn zal
niets veranderen door deze zeer ernstige
manoeuvre, zo zei Lemmer.
Verdwijnen!
(UPI) De Oostduitse vice-nremier
Loch heeft verklaard dat de westelijke
geallieerden hun recht op aanwezigheid in
Berljjn verloren hebben, en uit de stad
moeten verdwijnen.
Functionarissen van de ambassade te
Oost-Berlijn hebben tegenover de pers ver
klaard dat de drie westelijke mogendheden
„geen juridische grond" hebben voor een
langer verblijf in West-Berlijn. Zij noem
den het zeker dat de Sovjet-Unie haar be
voegdheden in Berlijn aan de Oostduitse
regering zal overdragen. Radio-Moskou
heeft het Westen ervan beschuldigd Ber
lijn te gebruiken als een basis voor subver
sieve activiteiten tegen Oost-Duitsland en
Rusland. Naar verluidt zal de Russische
commandant van Oost-Berliin. Zacharov.
teruggeroepen worden zonder dat een
nieuwe bevelhebber wordt benoemd.
(AFP) Van gezaghebbende Westduitse
zijde verluidt dat de Westduiste zaakgelas
tigde te Londen de Britse regering heeft
verzocht er toe mee te werken dat de
De voorlopige Algerijnse regering in
ballingschap verwaarloost geen der
taken, die een bewind met zeker cere
monieel behoort te volbrengen. Pre
mier Ferhat Abbas heeft dezer dagen
diploma's uitgereikt aan verpleegsters
van het opstandelingenleger, die in
Cairo waren geslaagd aan het einde
van haar cursus.
Verwachting tot morgenavond:
Half tot zwaarbewolkt met
plaatselijk enige regen. Matige
tot vrij krachtige wind tussen
zuid en west. Iets hogere tempe
raturen.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN PAGINA'S.
LONDEN (UPI) De kantinedienst van
de Britse strijdkrachten (N.A.A.F.I.) is
in moeilijkheden geraakt door het ontslag
van vierduizend Griekse Cyprioten die bij
deze welzijnszorg werkten. Talrijke Brit
se vrouwen op Cyprus hebben zich bereid
verklaard de kantinedienst bij te springen.
In Londen heeft de „N.A.A.F.I.", op de
aankondiging dat met spoed in vijfhon
derd vacatures moest worden voorzien,
ongeveer vijfduizend verzoeken om nade
re inlichtingen ontvangen, onder andere
van een 57-jarige vrouw die zei: „Ik kan
schieten en ik ben voor niemand bang.
De kwestie Cyprus zal vandaag in het
Lagerhuis besproken worden. Premier
Macmillan zal een regeringsverklaring af
leggen, waarop een algemeen debat zal
volgen.
NICOSIA (UPI) Bij de woning van
een Griekse priester op Cyprus hebben
Britse soldaten een grote hoeveelheid pro
pagandamateriaal, wapens en munitie
aangetroffen.
Op het vliegveld Idlewild brandden maandag een Superconstellation (links op de
voorgrond) en een Viscount uit onder een hitte, waardoor het stationsgebouw
schroeide. De Superconstellation (een vrachtvliegtuig van de Seaboard and
Western Airlines) was bij zijn aanloop voor de start door het springen van een
band naast de startbaan beland en gaan glijden. Door de grote snelheid die bet
toestel reeds had schoot het nog een heel eind door en botste toen met een harde
slag tegen een voor de embarkatie gereedstaande Viscount van de Trans Canadian
Airlines. Twee stewardessen in dit, toestel zagen de op hol geslagen Constellation
aankomen en ontsnapten nog net op tijd terwijl ook ander luchtvaartpersoneel
in de buurt een goed heenkomen zocht. Beide toestellen vlogen in brand. De
inzittenden van de Superconstellation werden licht gewond.
Robert Ingersoll:
Slechts weinig welgestelde mensen be
zitten hun rijkdom werkelijk; de rijk
dom bezit hén.
westelijke „grote drie" hun standpunt ten
aanzien van het statuut van Berlijn met
nadruk bevestigen.
(UPI) Men is het er algemeen over
eens, dat de betrekkingen tussen Rusland
en West-Duitsland hun laagste niveau heb
ben bereikt, sedert bondskanselier Ade
nauer in september 1955 naar Moskou ging.
Als een gevolg van de opmerkingen van
Kroesitsjev lijkt het wel zeker, dat alle
Westduitse plannen tot hereniging en her
stel van de diplomatieke betrekkingen met
Oosteuropese communistische landen op
geborgen zullen worden.
(Reuter) De regeringsgezinde West
duitse „General Anzeiger" schrijft dat
Kroesjtsjev met zijn rede een zwarte dag
in het jarenlange streven naar hereniging
heeft gemaakt. Het lijkt er op, aldus het
blad, dat hij een nieuwe periode van ver
killing in de Westduits-Russische betrek
kingen heeft ingeluid. Juist op het moment
dat Bonn een nota aan Moskou voorbe
reidde over de herenigingskwestie heeft
Kroesjtsjev lompweg de uitgestoken hand
van zich af gestoten, aldus het blad.
GENèVE (UPI) Op de beide confe
renties tussen Oost en West te Genève is
geen enkele voortgang gemaakt. Alleen
heeft de tweede conferentie een naam ge
kregen. die de algemene goedkeuring kon
wegdragen: „Conferentie van deskundi
gen voor de bestudering van mogelijke
maatregelen, die zouden kunnen bijdra
gen tot het voorkomen van verrassings
aanvallen en ter voorbereiding van een
rapport daaromtrent aan de regeringen."
In westelijke diplomatieke kringen
heeft men de indruk, dat Rusland de kou
de oorlog op volle sterkte in Europa terug
brengt. Men brengt dit in verband met de
stembus-overwinning der Democraten in
de Verenigde Staten, die volgens de Rus
sen een wijziging in de Amerikaanse poli
tiek onontkoombaar zal maken. Men legt
verdei- verband met de meningsverschil
len in de Noordatlantische Verdragsorga
nisatie en met de onenigheid tussen Groot-
Brittannië en andere Europese landen
over handelskwesties. In dit kader past
een stuggere Russische houding, als Rus
land aanneemt, dat Eisenhower, onder
de gegeven omstandigheden, minder dan
ooit zal voelen voor nieuwe politieke ver
plichtingen in of buiten Europa.
Verder vermoedt men, dat Rusland de
laatste maanden een betere discipline in
de satellietstaten heeft kunnen invoeren.
Als bewijs daarvan beschouwt men de uit
latingen van Gomoelka bij zijn jongste be
zoek aan Moskou. Op binnenlands gebied
heeft Kroesjtsjev, zo meent men in Genè
ve, de handen meer vrij gekregen, nu de
oogst ongekend voorspoedig is geweest en
hebben opgeleverd.
Dit is voor Kroestjtsjev, zo meent men,
het ogenblik om op alle fronten de kou
de oorlog aan te wakkeren: Met een drei
ging in het Midden-Oosten naar aanlei
ding van Israëlische oorlogsvoorberei
dingen". met een dreiging tegen Formosa
met een dreiging tegen Berlijn,
BEIROET (Reuter) De waarnemers-
groep van de UNO in Libanon heeft de re
gering in Beiroet meegedeeld, dat er de
komende dagen 200 waarnemers het land
zullen verlaten. Er blijven er dan nog een
kleine 400 over, die naar de Libanese re
gering hoopt, tegen kerstmis ook vertrok
ken zullen zijn.
In een bedrijf te Alstatte, even over de
Duitse grens ten zuiden van Enschede, is
hedenmorgen een zeer ernstig ongeluk ge
beurd, waarbij volgens de eerste berichten
zeven vrouwen om het leven zijn gekomen.
De vrouwen waren bezig aardappelen te
schillen voor de klinieken te Munster, toen
plotseling een betonnen muur instortte. Zij
werden door de brokstukken van deze
muur bedolven.
Om kwart over elf hedenochtend waren
vier lijken geborgen.
Naar wij vernemen heeft een musicus
in Haarlem-Noord het plan opgevat om
met ingang van maandag 17 november in
hongerstaking te gaan teneinde te berei
ken, dat hem door de Buitengewone Pen
sioenraad in Den Haag een uitkering
wordt verstrekt, waarop hij, naar hij
meent, recht heeft na een door de Stich
ting 1940-1945 gedaan onderzoek en een
door deze Stichting afgegeven verklaring
De Haarlemmer is van oordeel, dat de
Pensioenraad de realisering van het recht
op een buitengewoon pensioen tot nu toe
door een aantal minderwaardige midde
len heeft verhinderd en hij streeft naar
een openbaar proces, waarin deze kwes
tie door de i echter tot een oplossing kan
worden gebracht.
Als gevolg van de recente prijsstijging
op de wereldmarkt zullen met ingang van
woensdag 12 november de verkoopprijzen
voor petroleum voor huishoudelijk gebruik
met een kwart cent per liter worden ver
hoogd.
Advertentie
BARTELJORISSTR, HAARLEM TEL "f3439
FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL. 717162
SCOOTER - BROMFIETSKIEDING
TUNIS (Reuter) Officieel wordt in
Tunis meegedeeld, dat Tunesië wapens
van Amerika en Engeland heeft gewei
gerd, omdat „de soevereiniteit niet werd
geëerbiedigd" De beide landen hadden
aan een derde aantal en soort van de wa
pens genoemd. Zij hadden voorts verzocht
ervoor te zorgen, dat de wapens niet in
handen kwamen van de opstandelingen.
Tunesië wendt zich nu tot Scandinavië.
In een bekendmaking aan het personeel
van de n.v. Filmfabriek Polygoon te Haar
lem heeft de raad van commissarissen
hedenmorgen mededeling gedaan van het
feit, dat aan de directeur van Polygoon mr.
J. M. Landré op zyn verzoek eervol ont
slag is verleend uit zijn functie. Dit ont
slag zal vermoedelijk in 1959 ingaan, maar
een datum daarvoor is nog niet bepaald.
Of er voor de heer Landré een opvolger
zal worden benoemd is thans nog onzeker
Naar wij van de zijde van de directie ver
nemen vloeit de ontslagaanvrage van de
heer Landré voort uit een verschil van
mening over beleidskwesties in het al
gemeen. Men achtte het daarom beter uit
elkaar te gaan.
De heer Landré is sinds 1 september
1952, toen hij de heer B. D. Ochse als zo
danig opvolgde, directeur van Polygoon.
Daarvoor was hij hoofd van de Regerings
voorlichtingsdienst. Over zijn plannen voor
de toekomst ontbrak ons bij uitstedigheid
van de heer Landré, de gelegenheid tot
informatie.
Na de succesvolle avonden in vorige
iaren, worden onze dammende lezers
ook dit jaar weer in de gelegenheid
gesteld uit te komen tegen leden van
de Haarlemse Damclub. Deze massale
damontmoeting wordt gehouden op
woensdagavond 19 november aan
staande in restaurant Die Raeckse in
Haarlem. Nadere bijzonderheden kan
men lezen op pagina 7 vati dit
nummer.
NEW YORK, (UPI) In kringen der
UNO deelde men dinsdagavond mede,
dat Jordanië geen verzoek om een bijeen
komst van de Veiligheidsraad heeft inge
diend naar aanleiding van het incident bo
ven Syrië, waarbij het vliegtuig van ko
ning Hoessein betrokken was. Volgens eer
dere berichten zou Jordanië de Veilig
heidsraad doen bijeenroepen.
Volgens deze kringen heeft de Italiaan
se ambassadeur Pier Spinelli, die Ham-
marskjoelds speciale vertegenwoordiger
in Jordanië is, een boodschap aan de se
cretaris-generaal gezonden met betrek
king tot het incident. Men zei, dat Ham-
ATLANTISCHE OCEAAN
DEC'JFERSOEVEN HET AANTAL INWONERS AAN]
0 Km SOO.-f
Onze reisredacteur, W. L. Brugsma,
vertoeft voor een nieuwe en exclusieve
grote reportage twee maanden in Afri
ka. Zijn reisroute: Dakar (Senegal) -
Conakry (Guinea) - Abidjan (Ivoor
kust) - Algiers. Het onderwerp van zijn
reportage: Frans Afrika vandaag, Eur-
Afrika van morgen?
In een serie artikelen, waarvan wij
vandaag het eerste aan de lezers van
ons blad presenteren, zal hij antwoord
geven op de vele vragen die de verras
sende uitslag van het referendum in
Frankrijk's Afrikaanse gebieden - te
zamen een gebied groter dan China -
heeft doen rijzen. Was het referendum
een vrije keuze? Geeft het een duide
lijk beeld van Afrika's wensen en een
vaste richtlijn voor de toekomst? Opent
het nieuwe perspectieven voor een ge
zonde en vredelievende samenwerking
tussen Europa en Afrika? Zal het al
thans gewapende conflicten voorko
men? Wat betekent het eenzame „Neen'
van Guinea, welke weg zal Sékou Toure
volgen?
In zijn reportage neemt onze reis
redacteur u mee naar de woestijnen,
savannes en tropische regenwouden van
het zwarte continent. Zijn thuisreis
voert langs Algiers, waar hij, heet van
de naald, de verkiezingen op 30 novem
ber zal verslaan en een beschrijving zal
geven van het bittere gewapende con
flict, dat blijft voort duren en Frank
rijk's zwaarste probleem vormt, dat tot
op heden ook generaal De Gaulle niet
heeft kunnen oplossen en dat de spil
blijft van de moeilijkheden waarvoor
Frankrijk zich thuis en in Afrika ge
steld ziet.
marskjoeld .en antwoord zal zenden.
De correspondentie tussen Hammars-
kjoeld en de Jordaanse regering is volgens
deze kringen „uiteraard vertrouwelijk"
en zal niet worden bekendgemaakt.
Twaalf Hunter-straaljagers, die met
Amerikaanse geld in Engeland werden
aangekocht, zijn dinsdag in Amman aan
gekomen.
Intussen heeft het incident een opmer
kelijke uitwerking in Jordanië gehad.
Maandagavond heerste er in Amman een
volledige feeststemming, waaraan vuur
werk en dansen niet ontbraken. Het duur
de tot diep in de nacht.
Uit de kampen der Palestijnse vluchte
lingen brachten vrachtauto's dichte drom
men betogers naar Amman. Doorgaans
heet het, dat Hoessein's aanhang juist on
der die vluchtelingen niet bijzonder groot
is. Maandagavond was daarvan niet veel
te merken. De menigte riep in koor „weg
met de dictator Nasser, de moordenaar
van het Arabische nationalisme", „weg
met de republiek Egypte en Syrië", „Wij
geven ons leven voor Hoessein".
Ook dinsdag was een duidelijk voelbare
golf van antipathie tegen Nasser in Jor
danië merkbaar. Een duizendkoppige me
nigte demonstreerde en opnieuw werden
dreigende kreten gehoord, tot zelfs het af
smeken van „Allah's wraak" over „het
werktuig der communisten". Het parle
mentsgebouw was omstuwd door een dich
te menigte.
Radio-Amman zocht 't niet in felle pro
paganda, maar in waardigheid. „Cairo be
hoort de betreurenswaardige handelwijze
van Syrië :e onderzoeken", heette het,
„het minste wat Cairo kan doen is aan ko
ning Hoessein en Jordanië verschuldiging
te vragen".
Naar aanleiding van het incident boven
Syrisch grondgebied heeft zich tussen Jor
danië en de Verenigde Arabische Repu
bliek een nieuwe felle propagandaslag ont
wikkeld. Radio-Cairo heeft daarin thans
de verklaring uitgebazuind, dat het vlieg
tuig van koning Hoessein negen schendin
gen van de internationale verkeersregels
en het Volkerenrecht gepleegd heeft, en
dat de V.A.R. slechts twee straaljagers
heeft gezonden om het toestel van de ko
ning naar de Jordaanse grens te escorte
ren, ofschoon zij het recht had hem neer
te schieten.
De kranten in Cairo doen aan de propa
gandaslag mee: vandaag wisten zij alle te
melden, dat koning Hoessein het incident
zélf op touw heeft gezet....
DAMASKUS (UPI) Het persbureau
voor het Nabije-Oosten heeft dinsdag een
verklaring gepubliceerd van de functio
naris in de controletoren van het vliegveld
Damaskus, Elly Almaz, die koning Hoes
sein maandag opdracht gaf te landen. Hij
had deze opdracht gegeven, aldus Almaz,
omdat het toestel zich niet had bekend
gemaakt en geen vliegplan had opgegeven.
Hij kwam in contact met 't vliegtuig, toen
het al zeventig kilometer in Syrië was. Hij
had toen het inlichtingencentrum van het
vliegveld gevraagd om details over het
toestel en dit deelde hem mee dat het
vliegtuig geen verlof had over Syrië te
vliegen. Toen het toestel geen gehoor had
gegeven aan zijn opdracht tot landen had
hij het in zijn logboek ingeschreven als
zijnde in overtreding, aldus Almaz.
