Vele kastelen, stadhuizen en kerken ernstig in verval Alarmoefening voor een deel van de landmacht 3987.- HET WEER Bonn stelt gesprek voor over vredesverdrag en hereniging Werkgevers willen duur van belastingverhogingen beperken Uitslag in Oost- Duitsland Geen geld genoeg om verliezen te voorkomen UfETI C SCHOENEN VVCLr SPECIAALZAAK Jordanië trekt klacht tegen V.A.R. in nu MINISTER CALS VERKLAAR T: Schijnaanvallen in lucht worden beantwoord Droog Plan voor conferentie van „de overige zes" wu muiimu uujurvyw/uvp. Westduitse nota aan Moskou in gematigde termen Hoessein ziet aanval als persoonlijke zaak Het woord is aan Daggeld thans V/2 pet. TECHNISCH SPEELGOED SIGNAAL Halthoofdcommissariskinderpostzegels CITRO IM 2 cv Bijna honderd percent voor de communisten 73e JAARGANG No 112 DINSDAG 18 NOVEMBER 1 958 303e JAARGANG No 265 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 j| IT Bi 1 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. i 1 V 1^^^ 8 Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- I ff^ J ff J ff I ff ff 1 I M ff J ff J ff I ff J ff J Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 JL A JL JL JL JLb^ \s^L JL \sJL fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman De toestand van de Nederlandse monumenten moet over het geheel genomen zorgwekkend worden genoemd. De beschikbare middelen zijn niet voldoende om onherstelbare verliezen te voorkomen. Naar schatting zal tien miljoen gulden per jaar nodig zijn ter subsidiëring in de kosten van de meest urgente restauraties. Dit heeft minister Cals meegedeeld in zijn Memorie van Antwoord aan de Tweede Kamer over de begroting van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen. De minister geeft in deze memorie een uitvoerig overzicht van de toestand der Nederlandse monumenten. De grote kerkgebouwen zijn voor zover zij niet zijn gerestaureerd, vrijwel alle aan restauratie toe. Door het treffen van nood maatregelen worden in vele gevallen de restauraties naar de toekomst verschoven. Desondanks is er een groot aantal zeer belangrijke kerkgebouwen, waarvoor uit stel van restauratie niet langer mogelijk is en waarbij nochtans geen afdoende rege ling voor het subsidie kon worden getrof fen. zoals bij de kerken van Bergen op Zoom. Gouda, Geertruidenberg, Oudewater, Haarlem (Waalse Kerk), Leiden (Mare- kerk), Culemborg en de torens van Zwolle en Deventer. Bovendien moet het tempo van de belangrijkste restauraties aanmer kelijk worden vertraagd, waardoor het werk veel duurder wordt. Dat is het geval bij de torens van Breda, Dordrecht. Delft; de bovenkerk van Kampen, de kathedraal van Den Bosch, de domkerk te Utrecht, de Oude Kerk te Amsterdam en de Hoog landse Kerk te Leiden. Ook van de dorpskerken verkeert een aantal in zeer slechte staat, hoewel direct ingrijpen onmogelijk is. Als voorbeelden noemt de minister: een groot aantal Ro maanse kerken, vooral in de provincies Groningen en Friesland, in Zuid-Holland de abdijtoren van Rijnsburg, vele gotische kerken door het gehele land, zoals in Oos terblokker, Warmenhuizen, Ede, Eemnes. Asperen en Bergambacht, en een aantal renaissance-kerken, zoals te Zoetermeer, Blokzijl, Koevorden en Maassluis. Ook bij de openbare gebouwen is een aantal kostbare restauraties dringend no dig, zoals bij de stadhuizen van Haarlem, Weesp, Geertruidenberg, Buren, Zierik- zee, te Elburg, het museum en het wees huis te Gouda, het Pesthuis te Harderwijk, het Bonnefantenmuseum te Maastricht, het Markiezenhof te Bergen op Zoom en het huis Justinus van Nassau te Breda. Ook talrijke hofjes dienen binnenkort te wor den verbeterd, zowel uit hoofde van de bouwkundige toestand, als van de be woonbaarheid. Vele stadspoorten vragen eveneens om herstel. In Zierikzee alleen zal de restauratie ruim een miljoen kosten. De kastelen en buitenplaatsen maken over het algemeen een zeer moeilijke pe riode door, aangezien de meeste sedert lange jaren in onvoldoende mate worden onderhouden. Bijna alle Limburgse kaste len zijn in ernstige mate vervallen. Ook in andere gewesten wordt een aantal zeer belangrijke kastelen, zoals het kasteel Nederhorst den Berg, het Huis Aerdt te Aerdt, met ondergang bedreigd. Aan de Cannenburg te Vaassen en het kasteel te Amerongen dienen ingrijpende herstellin gen dringend te worden uitgevoerd. V estingwerken Een zeer speciale en zeer kostbare groep monumenten vormen de vestingwerken. Omvangrijk en zeer urgent zijn de pro jecten Naarden en de Bossche fronten te Maastricht. Door de grote kosten, welke het herstel van deze belangrijke monu menten meebrengt, kan weinig aandacht worden besteed aan de consolidatie van het schilderachtige beeld van onze oude steden, aldus minister Cals. Slechts in Amsterdam, Veere en Maastricht gelukte het het herstel van woonhuizen op enigs zins ruime schaal ter hand te nemen. De toestand van de woonhuizen in vee] schil derachtige en voor toeristen belangrijke steden zoals Dordrecht, Zierikzee, Oude water, Thorn, Monnikendam en Zutfen is zeer slecht. Ook de eenvoudige objecten van landelijke architectuur verdwijnen snel, zonder dat een voldoende aantal voorbeelden kan worden geconserveerd. Doordat in de afgelopen jaren noodge dwongen een aantal zeer omvangrijke her stellingen ter hand moest worden genomen en nog een aantal ernstige gevallen ver holpen moet worden, is het veelal niet mogelijk die monumenten, welke nu nog met betrekkelijk geringe middelen kun nen worden behouden, tijdig te restaure ren. Door uitstel worden deze restauraties steeds omvangrijker, zodat de achterstand voortdurend toeneemt, hetgeen op den duur tot grote kosten of tot zeer belang rijke verliezen aan monumenten zal lei den, aldus de minister. In Zaandam is maandag een dubbel- schroef motorboot te water gelaten, bestemd voor de gezondheidsdienst op Nieuw-Guinea. Het scheepje is twaalf- eneenhalve meter lang en drieëneen halve meter breed. Men ziet het hier in zijn element. VS. ivaarschtiwen Rusland WASHINGTON, (UPI) De Ameri kaanse regering heeft de Sovjet-Unie ge waarschuwd, dat in het vervolg Ameri kaanse vliegtuigen zullen terugschie ten indien zij bedreigd of aangevallen wor den door Russische toestellen. Aanleiding voor deze waarschuwing, welke vervat was in een protestnota, is de beschieting van een Amerikaans vliegtuig boven de Oostzee. Van 7 op 8 november is dit toestel twee keer dicht genaderd door Russische jagers, die aanvalsbewegingen maak ten. Bovendien is een Amerikaans vlieg tuig in diezelfde periode boven de Japan se zee drie keer op dezelfde wijze door Russische vliegtuigen in het nauw ge bracht, aldus het ministerie van Buiten landse Zaken te Washington. Verwachting tot morgenavond: Droog weer met overdrijvende wolkenvelden. Overwegend ma. tige wind tussen oost en zuid oost. Ongeveer dezelfde tempe raturen. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF PAGINA'S De Vrijhandelsprobletnen Zweden zal misschien binnen de eerst komende dagen Noorwegen, Denemarken, Engeland, Zwitserland en Oostenrijk uit nodigen tot een gemeenschappelijke confe rentie in Stockholm, indien niet onmiddel lijk iets gedaan wordt om de impasse in de onderhandelingen over de Europese Vrijhandel te doorbreken, zo wordt van be trouwbare zyde vernomen. De Zweedse diplomatie werkt op volle toeren en heden zullen de laatste demar ches geschieden in de hoofdsteden van de zes landen van „Klein Europa". Advertentie BARTELJORjSSTRr HAARLEM 'TELV 13439 v' FERD. BOISTR. 48 'A' DAM'TEL 717162 STURKA SPORTKIEDIMG Hedenmorgen vroeg heeft de chef van de Generale Staf, luitenant-generaal G. J. Ie Fèvre de Montigny, het bevel gegeven voor een alarmoefening voor een deel van de landmacht. Deze alarmoefening „Carillon II" is bestemd voor de dienst plichtigen in klein verlof, ingedeeld bij het 16de bataljon infanterie te Oirschot, de 12de afdeling veldartillerie te Oirschot en het wapen van de verbindingsdienst. Deze dienstplichtigen behoren tot de lichting 57-11 die op 27 september j.l. met klein verlof is gezonden en de lichting 57-1 die op 7 november j.l. met klein verlof is gezonden. Namens de minister van Oorlog heeft de chef van de Generale Staf "deze dienst plichtigen hedenmorgen per radio gelast zich onmiddellijk te melden bii hun onder deel van herkomst, dat aangegeven is op hun kleinverlofpas. Deze oefening is een vervolg op een overeenkomstige, welke verleden jaar ge durende vier dagen in november is ge houden en bevat enige elementen die de oefening van verleden jaar ontbeerde: een zeer beperkte opkomst van kleinver- (Van onzj correspondent in Bonn) De Westduitse ambassadeur te Moskou, Kroll heeft gisteren in de Russische hoofd stad het Westduitse antwoord overhan digd op de Russische nota, waarin de Sov jet-Unie onderhandelingen in een viermo- gendhedencommissie over de Duitse een heid van de hand had gewezen en gepleit had voor overleg tussen Bonn en de Oost- duitse regering over de eenheid. In de Westduitse nota, die ondanks alle moei lijkheden van de laatste weken zeer gema tigd van toon is, wordt voorgesteld, dat een commissie van de Grote Vier zowel over een vredesverdrag voor geheel Duits land als over de Duitse hereniging zal con fereren. Uitgangspunt van de Westduitse nota is het besluit van de Bondsdag te Bonn van 2 juli, waarin wordt voorgesteld een com missie bestaande uit vertegenwoordigers van de Verenigde Staten, de Sovjet-Unie, Groot-Brittannië en Frankrijk een oplos sing te laten zoeken voor het Duitse pro bleem. De Russen gaven op 18 september te kennen, dat een dergelijke commissie alleen over een vredesverdrag zou moe ten praten. Te Bonn ontstond daarop een langdurige discussie, waaraan de pers en alle partijen deelnamen en die haar hoog tepunt bereikte in debatten in de com missie voor Buitenlandse Zaken van de Bondsdag. Wekenlang heeft men ge schaafd aan het Westduitse antwoord, waarbij de rede van Kroesjtsjev over Ber lijn op het laatste ogenblik roet in het eten dreigde te gooien. Men kwam tenslotte tot een compromis: enerzijds wordt Moskou tegemoet gekomen (gesprek over een vre desverdrag) anderzijds heeft men geluis terd naar Washington, Londen en Parijs. Men hoopt vooral de Russen niet opnieuw voor het hoofd gestoten te hebben. Men neemt te Bonn aan, dat de West duitse minister van Buitenlandse Zaken Von Brentano er in is geslaagd de bezwa ren van de westelijke landen weg te pra ten. Zijn prestige lijkt hierdoor te zijn ge stegen. Niet slechts de regeringspartijen stemmen in met de inhoud van de nota, maar ook een deel van de oppositie. Voor al van liberale zijde, had men zekere lof voor de verzoenende toon van de nota. Overigens is er geen sprake van dat Bonn door de knieën gegaan is voor de Russische eisen. Ook in deze nota, hoe vriendelijk zij ook klinkt, wordt gezegd, dat het zozeer door de Russen gewenste vredesverdrag alleen gesloten kan wor den met een Duitse regering die verant woording schuldig is aan het gehele Duit se volk. Voor Bonn is het de belangrijkste vraag of men te Moskou met deze zo zorgvul dig opgestelde nota kans zal maken. Kroesjtsjev's rede van 'n week geleden had als kernpunt de erkenning door de weste lijke landen van de Oostduitse regering, waartegen "onn zich met alle mogelijke middelen zal blijven verzetten. Men hoopt evenwel dat de Russen de Westduitse be reidheid de Oostduitsers toe te staan in een adviserende functie deel te nemen aan een conferentie van de grote vier over een vredesverdrag en hereniging de Russen als een tegemoetkoming zullen waarderen. Moskou kan er nu over denken, of het zin heeft dat de Oostduitsers, evenals de Westduitsers verschijnen op een interna tionale conferentie, hoewel zonder de er kenning waarop Kroesjtsjev doelde. Advertentie JAC. VAN MARIS 3ARREVOETESTR. 19 - TEL 15051 lofgangers, en het doen ingaan van de oor logstoestand op een zeer onverwacht ogenblik. Om het verrassende element goed tot zijn recht te doen komen was aan elk der betrokkenen in de leiding strikte geheimhouding opgelegd. De oefening geschiedt met het 1ste leger korps met de 4de divisie enkele' onder delen van de in opbouw zijnde 1ste divisie (samengevoegd in een gevechtsgroep) en de legerkorpstroepen, totaal 30.000 man en 3000 voertuigen, benevens enkele staven. De paraatheid oo een onverwacht moment aan te tonen is het doel van deze oefening „Carillon", waarbij tevens zal moeten blijken, in hoeverre de legerleiding er in is geslaagd, een deel der voorbereidingen zo onopvallend mogelijk te doen geschie den. Er is geen sprake van een mobilisatie of van herhalingsoefeningen. De ongeveer 500 kleinverlofgangers, d er bij zijn be trokken zijn dienstplichtigen, die volgen? de nieuwe regeling hun eerste oefentijd met twee maanden zagen bekort, onder voorwaarde van een eventualiteit als deze oefening „Carillon". De luchtmacht zal demonstratieaanvallen uitvoeren op ka zernes en colonnes. Er zal een eenvoudige govechtsoefening aan worden verbonden. AMMAN (Reuter) Jordanië zal zijn klacht bij de UNO tegen de V.A.R. naar aanleiding van het incident met het vlieg tuig van koning Hoessein laten vallen. Premier Samir Rifai heeft meegedeeld, dat hiertoe besloten is op verzoek van de koning. Volgens Rifai is de Jordaanse regering er zeer erkentelijk voor, dat de beschaafde wereld „die aanvalsdaad" heeft veroor deeld. De koning heeft, aldus de premier, gezegd: „mijn land en volk zijn mij dier baarder dan mijn leven." Hij had „de vij anden van het Arabische nationalisme vergeven en daarom sprak het vanzelf, dat hij ook de aanslagen op zijn leven ver geeft", aldus Rifai over de verklaring van de koning. (AFP) Op een persconferentie heeft koning' Hoessein maandag gezegd, dat hij de aanval van vorige week beschouwt als een zaak die hem persoonlijk aangaat. Zijn regering had zich tot de secretaris generaal van de UNO gewend om herha ling van dit soort incidenten te voorko men. Indien een dergelijk incident zich zal herhalen, zal op andere wijze worden ge reageerd, aldus de koning. (Reuter) Op de vraag of Jordanië overweegt een militair verdrag met Groot- Brittanmë of de Verenigde Staten te slui ten, antwoordde koning Hoessein: „Neen". G. B. S h a w Als ik een berg zie, denk ik altijd met spijt aan het prachtige vergezicht, dat hij mij ontneemt. Nadat op 12 november het tarief van daggeld verlaagd was tot 1?4 percent (de derde verlaging binnen 14 dagen) heeft de aanhoudende ruimte op de geldmarkt er toe geleid dat men het wenselijk heeft ge acht vanochtend het tarief verder omlaag te brengen en wel tot V/s percent. Men moet teruggaan tot juni 1956 om dit niveau aan te treffen. In de ruimte aan be schikbare middelen is geen enkele wijzi ging gekomen. Met het oog op de storting per 1 december op de staatslening ten be drage van 250 miljoen, acht men het ook niet waarschijnlijk dat de Nederlandsche Bank deze week tot een verhoging van het kasreservepercentage zal overgaan. Advertentie met vakkundige voorlichting BARTELJORISSTRAAT 6 - TEL. 12145 Naar aanleiding van de ingediende wetsontwerpen, houdende verlenging van de tijdelijke verhoging van enige belastin gen. maatregelen met betrekking tot de vervroegde afschrijving en de investe ringsaftrek, alsmede verlenging van de tijdelijke vrijstelling van omzetbelasting voor sigaren, hebben de drie werkgevers verbonden een brief gezonden aan de Tweede Kamer-leden, waarin er onder meer op wordt aangedrongen de voorge stelde belastingverhogingen slechts te verlengen tot 31 december 1959. Het voor stel tot verlenging van de tijdelijke belas tingverhoging heeft betrekking op de ja ren 1959 en 1960, ten dele ook op het jaar 1961. Blijkens de door de regering in de Memorie van Toelichting op de onderha vige wetsontwerpen verstrekte cijfers is de opbrengst van deze verlenging in de ja ren 1959 en 1960 op begrotingsbasis res pectievelijk 117 en 320 miljoen (inclusief de aandelen van het Gemeenfetonds en 't Provinciefonds). De verbonden menen evenwel, dat de verlenging ten onrechte mede op de jaren na 1959 is betrokken. Het gaat immers om de dekking van het begrotingstekort van 1959 en, hoewel vanzelfsprekend bepaalde ontwikkelingslijnen in dit jaar ook tot 1960 zullen doorlopen, kunnen zoveel bijzonde- re^faktoren de begrotingspositie van dat jaar beïnvloeden, dat de begroting voor 1960 eigen overwegingen en voorzieningen vraagt. Gewezen kan bijvoorbeeld worden op de uitgaven ter bestrijding van de werk loosheid. maar vooral ook op de steun maatregelen voor de landbouw. Ten aan zien van de landbouw doen zich thans reeds enkele symptomen van herstel voor die het begrotingsbeeld in 1960 met enkele honderden miljoenen guldens zouden kun nen beïnvloeden. Op grond van het bovenstaande dringen de verbonden erop aan, dat de voorstellen zodanig gewijzigd worden, dat daarbij al leen de begrotingspositie van 1959 in aan merking wordt genomen, terwijl dan aan het eind van dat jaar bezien kan worden of een verdere verlenging onvermijdelijk is. Dit leidt ertoe de belastingverhogingen slechts te verlengen tot 31 december 1959. Weliswaar leveren alleen de indirecte be lastingen een opbrengst op die ten goede komt aan de begroting over 1959, maar via de inning van de belastingen door voor lopige aanslagen zal de verhoogde ven nootschapsbelasting over 1959, die op de begroting over dit jaar niet tot uiting komt, op kasbasis een opbrengst leveren van 65 miljoen. De verhoging van de vermo- De hoofdcommissaris van politie te Amsterdam was de eerste, die van de jeugdige verkeersbrigadiertjes in de hoofdstad de nieuw uitgekomen kin derpostzegels kocht. Zijn echtgenote tracteerde de brigadiertjes op snoep. gensbelasting zou in deze zienswijze uit het voorstel kunnen vervallen, daar deze ingevolge de tot stand gebracht wetgeving reeds ten volle voor het jaar 1959 geldt. Intussen willen de verbonden in dit ver- band*nogmarls uitdrukking geven aan hun mening, dat een algemeen geldende ver hoging van het tarief van de omzetbelas ting de voorkeur verdiend zou hebben bo ven een keuze van bepaalde goederen voor de verhoging, welke keuze noodzakelijk een discriminatoir karakter draagt. Advertentie 's werelds zuinigste grote kleine auto (Van onze correspondent in Bonn) Zoals te verwachten was, is het resul taat van de verkiezingen in Oost-Duits- land dat bijna honderd percent der stem men op het Nationale Front, de door de communisten geleide partijencoalitie, is gevallen. Volgens een bekendmaking te Oost-Berlijn kreeg het Nationale Front 99,87 percent der geldig uitgebrachte stemmen. Deze uitslag komt er op neer dat slechts 0.13 percent der kiezers het niet eens zou zijn met het bewind van communistische leiders Grotewohl en Ulbricht. De op komst der kiezers was voorts onder de dwangmaatregelen van de communisti sche S.E.D. bijzonder groot: 98,89 percent der kiesgerechtigden nam deel aan deze verkiezingen, waarbij de reeds benoem de vierhonderd leden van de volkskamer werden gekozen. Te Bonn heeft men nauwelijks de moeite genomen dit resultaat te commentariëren. Men had na de verkiezingen van 1950 en 1954, waarbij respectievelijk 99,61 en 99,46 percent der kiezers op de communis tische partij stemden, niet anders ver wacht. Het werkelijke oordeel over deze verkiezingen kan men aflezen, zo zegt men hier, uit de "lucht van Oost- naar West- Duitsland, waarbij in dertien jaar 3.5 mil joen mensen het communistische bewind de rug hebben toegekeerd, hetgeen nog da gelijks enkele honderden mensen plegen te doen. (Reuter-AFP-UPI) In Oost-Berlijn, waar verkiezingen voor de gemeenteraad werden gehouden, bracht 97,78 percent zijn stem uit; 99,82 percent stemde op de eenhcidslijst. In West-Berlijn acht men het van belang dat de Oostberlijners niet hebben deelgenomen aan de verkiezingen voor de „Volkskammer", en dat de Oost duitse autoriteiten het vier mogendheden- verdrag althans in dit opzicht erkennen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 1