RECHTSE OVERWINNING BIJ
DE FRANSE VERKIEZINGEN
Gaullistisch getij komt
krachtig opzetten
Partij van de Arbeid stelt eisen
aan het kabinet
HET WEER
$eë MORRIS 'êeforet/of
Politie arresteert met hulp van
voorbijganger twee inbrekers
„Belemmeringen voor
oplossing thans weg"
Het gevaar op de weg
Verwezenlijking voorwaarde van
aanblijven van P.v.d.A.-ministers
Soedan en de V.A.R
Nevelig
RiJPEVIA
Marokkaanse vice-premier
na geschil afgetreden
TECHNISCH SPEELGOED
SIGNAAL
Nog net uit de brand
Naar het strijdperk
Prof. Hallstein besluit reis
langs Europese hoofdsteden
Het woord is aan
Haarlemmer verduistert
f 190.000 bij houthandel
Zelfgemaakte raket
ontplofte
Wilde achtervolging in Haarlemse binnenstad
73e JAARGANG No 117 MAANDAG 24 NOVEMBER 1958 303e JAARGANG No 27o
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 |j J| g ia 1 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. 1 B B 1 Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- Ij 1 lil ff ÉT j| ÉT II 'K J| IT J| |T Jj Abonnement p. week 59 et., p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendapleinn Tel. 57755 eUb eJL dia (^dP dis fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
"%55Bfig^ Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Even symbolisch als de onverwachte per
soonlijke nederlaag van de linkse oppo
sitie-leider en oud-premier PMF was de
eclatante overwinning van de minister
van Voorlichting, Jacques Soustelle. Men-
dès France voerde een felle actie tegen
de nieuwe grondwet en over het algemeen
tegen de politiek van De Gaulle en Sou-
stelle was het ultra-rechtse kamerlid, dat
in mei in Algiers de steen aan het rollen
bracht, waardoor de vierde republiek
verbrijzeld zou worden. Het Franse volk,
dat met 2 percent stemonthoudingen beter
opkwam dan aanvankelijk werd gevreesd,
heeft zich ontegenzeggelijk opnieuw uitge
sproken voor de politieke opvattingen van
De Gaulle, althans voor de denkbeelden,
die hem door zekere partijleiders worden
toegedicht.
Veertig definitief
Het evenwicht van de Kamer zal naar
rechts worden verplaatst en vermoedelijk
zullen er talrijke nieuwe gezichten ver
schijnen. Definitief werd echter nog maar
een veertigtal kandidaten gekozen, dat
de volstrekte meerderheid op zich wist te
verenigen. Tot die gelukkige winnaars
behoren een half dozijn ministers, waar
onder de rooms-katholiek Pflimlin, de
conservatief Jaquinot en de rechtse gaul
list Soustelle. Een andere oud-premier, de
conservatief Joseph Laniel werd gisteren
verslagen.
Bij de eerste verkiezingen der vijfde
republiek, die het gezicht van de toekom
stige Nationale Vergadering zullen bepa
len, waren er vele vraagtekens en onze
kerheden. Voor een volledig en betrouw-
Advertentie
KHARTOEM (Reuter-AFP) De Ver
enigde Staten hebben zaterdag en de Sov
jet-Unie heeft zondag het nieuwe bewind
in Soedan erkend. De Soedanese minister
van Binnenlandse Zaken, generaal-ma-
joor Ahmed Abdel Wahab, heeft zaterdag
verklaard, dat het nieuwe regime bereid
is met de regering van de Verenigde Ara
bische Republiek openhartige besprekin
gen te voeren over de bestaande proble
men. Alle belemmeringen voor het berei
ken van „redelijke, eerlijke oplossingen"
zijn met het vorige regime verdwenen, zei
hij.
Verwachting tot morgenavond:
Overwegend droog en nevelig
weer met slechts enkele ver
spreide opklaringen. Weinig
wind, dezelfde of iets hogere
temperaturen.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA'S
baar beeld van Frankrijks nieuwe parle
ment zal men nog een week geduld moe
ten hebben, wanneer ook de tweede ronde
gehouden zal zijn. Volgende zondag zal er
eveneens in Algerije worden gestemd, waar
de verkiezingen slechts één ronde omvat
ten. Maar de resultaten van gisteren vor
men meer dan enkel een aanwijzing, want
in de regel wordt de strekking der uit
slagen van de eerste in de tweede ronde
bevestigd. De kandidaten, die gisteren aan
de kop stonden, doch nog geen volstrekte
meerderheid behaalden, kunnen er vrijwel
zeker van zijn de volgende week met een
eenvoudige meerderheid, te worden ge
kozen.
Voor de 465 zetels, die te verdelen waren,
haddèn zich ruim 4000 kandidaten laten
inschrijven. Er mochten Fransen en Fran-
gaises stemmen, zodat één zetel een kleine
zestigduizend koppep vertegenwoordigt.
Een noviteit was dat elke volksvertegen-
woordiger-in-hope op zijn stembiljet werd
begeleid door een plaatsvervanger, die au
tomatisch bezit van zijn zetel mag nemen
in geval van overlijden van de officiële
deputé of wanneer die tot minister be
noemd zou mogen worden. Een andere
nieuwigheid van deze verkiezingen is ge
weest, dat het arrondissementsstelsel uit
de derde republiek in ere was hersteld.
Tenslotte werd het kiezerscorps gecon
fronteerd met. een ruim aantal nieuwe
partijen of tenminste namen. Het grootste
succes heeft wel de „Unie voor de nieuwe
republiek" geboekt, een partij, die geleid
wordt door de gaullistische voormannen
als Soustelle. Debré en Chaban-Delmas
Ofschoon De Gaulle zich officieel af
zijdig heeft gehouden van alle organisa
torische, politielétf en andere transacties in
deze nieuwe partij, heeft het kiezersvolk
in de UNR toch klaarblijkelijk de formatie
gezien, die de gedachte van de generaal
het betrouwbaarst uitdroeg. De UNR heeft
zo de grote resten van de vroegere een
heidspartij RPF binnen kunnen halen, een
partij, ,die persoonlijk door De Gaulle
geleid werd en later weer ontbonden. Vee]
minder profijt van de gaullistische hoog
conjunctuur heeft het „Centrum voor de
republikeirise hervorming" getrokken,
waarin zich de links georiënteerde volge
lingen van de generaal verenigd hadden
Politiek gezien heeft de nieuwe golf van
gaullisme, die door Frankrijk slaat, zeker
het rechtse kamp, ten koste van de libe
rale en linkse stromingen versterkt. Gerine
succes mocht eveneens worden behaald
door een andere nieuwe nartij, de „Unie
van democratische krachten", waarin de
linkse radicalen van Mendès-France eri
Mitterand, met afvallige socialisten zoals
Daniel Mayer samenwerken. Een ultra
rechtse formatie, „Christelijke democra
tie", van de rooms katholieke oud-premier
Georges Bidault heeft hier en daar wat
vilegen van de völksrepiihiikeinen van
Robert Schuman en Pierre Pflimlin af ge
vangen.
De consequenties van de verkiezingen
zullen politiek ingrijpend zijn. al werd hel
parlement der vijfde republiek door De
Gaulle dan ook aan nauwe banden ge
legd. De Gaulle zelf is opnieuw als over
winnaar uit de strijd getreden en ver
wacht mag worden dat de toekomstige re
gering door één der leiders van de gaul
listische centrumpartij, de UNR, zal wor
den geleid. De kansen van Jacques Sou
stelle, wiens naam aanvankelijk vaak werd
genoemd, lijken echter enigszins te worden
overtroffen door die van de huidige mi
nister van Justitie, de rechtse gaullist
Michel Debré, die ook de voornaamste
auteur van de nieuwe grondwet der vijfde
republiek is geweest.
Advertentie
S'uit een Ongevallenverzekering
25.(100.bq overlijden
50.000.— bii invaliditeit
ontstaan door een ongeval in of buiten
beroep, incl. risico van auto- en
bromfietsrijden
kost 37.50 per jaar
Verzekeringen en Financiering
Rio Grandelaan 53 Overveen, Tel. 52955
De Marokkaanse vice-premier Abder-
rahim Boaebid, die ook minister van Eco
nomie en Landbouw was, is afgetreden.
Hij heeft een andere gezagsverhouding
over leger en politie geëist en uitbreiding
van het kabinet met linkse leden van de
regerende Istiklalpartij.
De kwestie van het leger ontstond voor
namelijk door een opstand tegen de rege
ring. koning Mohammed V, weigerde zijn
zoon, die aan het hoofd staat van leger en
politie, bevel te geven tegen de opstande
lingen op te treden. De rebellenleider
heeft zich later bij de autoriteiten gemeld.
Advertentie
met vakkundige voorlichting
BARTELJORISSTRAAT 6 - TEL. 12145
De dertig passagiers van een autobus
van de dienst Geldermalsen-Tiel kre
gen de schrik van hun leven, toen er
plotseling een grote steekvlam uit de
motorkap schoot, die het voertuig in
lichter laaie zette. Zij konden nog op
het nippertje uit de bus komen, die
geheel uitbrandde.
In de Ahoxj-hal te Rotterdam hebben
de Rotterdamse studenten een drie
daags concours-hippique gehouden
waaraan ook Prins Bernhard deelnam.
De Prins bezette de eerste plaats in de
dressuurproef. Vergezeld door Konin
gin Juliana betrad Prins Bernhard
zondagmiddag het strijdperk.
Laatste bezoek: Den Haai
„De vooruitzichten van het onderhoud
tussen Adenauer en De Gaulle zijn, voor
zover het de Vrijhandelszone betreft, niet
ongunstig", zo verklaarde de voorzitter
van de Europese Commissie voor de
E.E.G., prof. dr. Walter Hallstein bij zijn
aankomst in Den Haag.
Prof. Hallstein zei dat' de besprekingen,
die vanmorgen op het ministerie van Bui
tenlandse Zaken zijn begonnen, een zuiver
informatief karakter hebben en in zekere
zin als een voorbereiding voor de zitting
van de raad van ministers op 3 december
kan worden beschouwd. Prof. Hallstein
heeft de overige landen van de Europese
Economische Gemeenschap reeds met
een bezoek vereerd en zijn rondreis langs
de Europese hoofdsteden zal dan ook van
daag worden voltooid.
Over het definitieve standpunt van de
zes E.E.G.-landen kon hij zich in dit sta
dium nog niet uitlaten, maar hij legde er
de nadruk op dat er zowel aan een voorlo
pige als aan een definitieve oplossing van
de problemen hard wordt gewerkt. De zit
ting van de raad van ministers op 3 decem
ber zalin ieder geval veel gewicht in de
schaal leggen, zo verklaarde hij.
In de nacht van zaterdag op zondag is
de Haarlemse binnenstad het toneel ge
weest van een wilde achtervolging van
drie inbrekers, waarbij een der achtervol
gende politiemannen twee waarschuwings
schoten uit zijn pistool loste en het de
politic tenslotte onder andere met hulp
van een burger gelukte twee vluchtelingen
te arresteren.
Om kwart over drie zag een voorbij
ganger in de Koningstraat, dat er bij een
kledingmagazijn een ruit stuk was. Hij
vond dit verdacht en liep naar de Grote
Houtstraat om te zien, of daar mogelijk
politie surveilleerde. Inderdaad vond hij
twee politiemannen, die zich onmiddellijk
naar het bewuste perceel in de Koning
straat begaven. Hier aangekomen zagen de
agenten een manspersoon, die met zijn
bovenlichaam door de vernielde ruit stak
Addison
Samenzweren is een spel dat is uitge
vonden voor en door mensen van hoge
rang, die niets omhanden hebben.
De Amsterdamse politie heeft zaterdag
de 63-jarige N. C. de T. uit Haarlem aan
gehouden, die bekend heeft in enkele jaren
totaal 190.000 te hebben verduisterd ten
nadele van een houthandel te Amsterdam.
Hij was bij deze houthandel werkzaam op
de boekhouding. De fraude is ontdekt tij
dens een controle van de boeken. De scha
de wordt gedeeltelijk door een verzekering
tegen fraude gedekt.
Een vijftienjarige scholier is ernstig ge
wond toen een raket, die hii had vervaar
digd op een zolderkamer van de ouderlijke
woning in de Cornelis Trooststraat te Am
sterdam, vroegtijdig tot ontploffing kwam.
In het ziekenhuis moest zijn linkerhand
worden afgezet.
en zich bij de nadering van de politie
haastig naar buiten wrong en op de vlucht
sloeg. Twee in de buurt op de uitkijk
staande mannen volgden zijn voorbeeld.
De agenten zetten de achtervolging in.
Een hunner concentreerde zich op de in
breker, die o^ zo'n uitzonderlijke manier
het kledingmagazijn verlaten had. „Halt,
politiesommeerde de agent, doch
de man stoorde zich hier niet aan. Ook
toen de politieman twee waarschuwings
schoten uit z'ïn pistool loste, dacht de
vluchteling er niet over zijn vaart te ver
minderen. Op de Gedempte Oude Gracht
trof de agent een politieauto aan, die met
chauffeur en al als het ware gereed stond
om bij de achtervolging behulpzaam te
zijn. Toen de auto ter hoogte van de
Frankestraat kwam, zagen de achtervol
gers twee mannen in een gevecht gewik
keld. Het bleek, dat de Haarlemmer, die
de politiemannen gewaarschuwd had, op
eigen gelegenheid de achtervolging op de
inbreker had ingezet. In de Frankestraat
kreeg hij hem te pakken en leverde hem
aan de politie over. Deze bracht de in
breker, een 34-jarige Haarlemse timmer
man, naar het bureau over.
Inmiddels was de andere politieman de
twee mannen, die op de itkijk hadden ge
staan, achterna gerend. Hij vorderde de
fiets van een voorbijganger en na een wil
de achtervolging door allerl straatjes en
steegjes slaagde de agent er in één der
mannen te arresteren. Dit bleek een 31-
iarige Haarlemse oliemonteur te zijn. die
eveneens naar het bureau werd over-
gehracht.
Beide arrestanten verkeerden onder in
vloed van sterke drank. De derde man is
nog voortvluchtig.
In de vensterbank achter de ingeslagen
ruit van het kledingmagazijn lag een sta
peltje jongensbroekjes gereed om te
worden meegenomen.
Advertentie
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL. 717162
CAMEL MONTY COATS ƒ45.—
poogde men, volgens hem, de P.v.d.A. er
opnieuw „onderdoor" te krijgen.
Naar de mening van de heer Vermeer
is bij de houding van de andere partijen
de verkiezingsuitslag van de afgelopen zo
mer in het geding: „Wij hebben verloren
en dat wil men ons blijkbaar goed laten
voelen. Men heeft geen andere oplossingen
dan verkiezingen. Welnu, als men ons
daarmee bang denkt te maken, dan is men
ernaast. Ook na deze zomer vrezen wij
geen verkiezingen."
De heer Vermeer verklaarde dat de
P.v.d.A. bereid is verantwoordelijkheid te
dragen, maar dat zij weigert mee te re
geren als anderen menen, dat haar verant
woordelijkheidsgevoel zover gaat, dat zij
vervreemdt van hen die haar hun ver
trouwen gaven en geven op de grondslag
van haar verkiezingsprogramma.
Tegen huurverhoging
In het verdere deel van zijn rede vroeg
hij zich af, of de huurverhogingen van de
afgelopen jaren de volkshuisvesting heb
ben gediend, daar de bouwprijzen constant
zijn gestegen en veel van het beoogde ef
fect te niet hebben gedaan. „Meer dan één
huurverhoging per kabinetsperiode van
vier jaar wordt door ons niet aanvaard",
zo zei de heer Vermeer. „Wij weigeren om
ruimte die er mocht zijn voor een ver
hoging van de lonen, gebruikt te zien
worden voor een huurcompensatie, die
voor een belangrijk deel de huiseigenaren
ten goede komt". Voorts zei hij, dat de
enorme winsten, die gemaakt worden, al
leen ten goede komen aan een beperkte
groep van bezitters.
„Willen wij als socialisten niet achter
raken bij de ontwikkeling die zich in de
maatschappij voltrekt, dan moeten wij
denkbeelden ontwikkelen die de bezits
verhoudingen radicaal wijzigen en niet al
leen de bezitsverhoudingen, maar ook de
inkomstenverhoudingen en de machtsver
houdingen", aldus de heer Vermeer. Hij
stelde tenslotte, dat het hier minder gaat
om bezitsvorming, maar eerst en vooral
om bezitspreiding.
(Van onze correspondent in Parijs)
DE EERSTE RONDE DER ALGEMENE VERKIEZINGEN, die gisteren in
Frankrijk gehouden is, heeft een grote overwinning voor de aanhangers van
generaal Charles de Gaulle opgeleverd. De nieuwe partij, de „Unie voor de
nieuwe republiek", die, ofschoon zonder diens officieel patronage, de plaats
heeft ingenomen van De Gaulle's vroegere volksdemocratie de R.P.F., is, met
ongeveer vijftien percent der stemmen, na de communisten de tweede partij van
Frankrijk geworden. Tot de grote verliezers behoort dc middenstandsleider Pierre
Poujade, die in twee jaar tijds zijn aanhang van twaalf percent tot nog geen één
percent zag wegkwijnen. De communisten konden er niet in slagen de anderhalf
miljoen stemmen, die zij bij het referendum van 28 september kwijtraakten, alle
tenig te winnen. Hun percentage liep eveneens sterk terug, ofschoon zij met
zeventien percent van het electoraat nog altijd de grootste partij van Fi ankrijk
vormen. Zware klappen werden ook de radicalen toegebracht, in het bijzonder
de partijgangers van Pierre Mendès-France, die zelf verslagen werd. De socialis
ten, wieHeicler Guy Mollet zich in de mei-dagen tot de beginselen en opvattingen
van De Gaulle bekeerde, hebben winst geboekt en de conservatieven en rooms-
katholieken hebben hun stellingen goed verdedigd.
„De Partij van de Arbeid, hoezeer ook bereid tot medeverantwoordelijkheid
inzake het regeringsbeleid, kan deze niet langer op de tevoren voor haar geldende
grondslag aanvaarden. Deze grondslag was de redelijke verwachting, dat ons
verkiezingsprogram, voor zover dat weerklank heeft gevonden in het regerings-
program, zou worden verwezenlijkt. Deze verwachting bestaat niet meer."
Dit heeft mr. J. W. A. Burger, voorzitter van de Tweede-Kamerfractie van de
P. v. d. A., verklaard op de centrale fakkeldragersdag van zijn partij in Utrecht.
Hij zei voorts dat de P. v. d. A.-fractie het in de huidige veranderde omstandig
heden slechts verantwoord acht dat de P. v. d. A.-ministers deel van het kabinet
blijven uitmaken voor zover op korte termijn blijkt, dat het kabinetsbeleid vol
doende vruchten afwerpt. Mr. Burger verklaarde te spreken namens zijn gehele
fractie, nadat er overleg met de P. v. d. A.-ministers was gepleegd. Hij zei verder,
dat hij zich genoodzaakt had gezien in de Tweede Kamer te kennen te geven,
dat de positie van de P. v. d. A.-fractie tegenover het kabinet is veranderd ten
gevolge van de amendering van de Wet Vervreemding Landbouwgronden, die
strijdig is met het regeringsprogram.
Dit program behelsde volgens mr. Bur
ger de noodzaak van het treffen van blij
vende voorzieningen tot prijsbeheersing
van landbouwgronden, terwijl er voorts
wettelijke voorzieningen werden aange
kondigd ter voorkoming van versnippe
ring van de bedrijven waar zulks ten
koste van vele miljoen aan belastinggel
den herverkaveling en saneringen heb
ben plaatsgehad.
Desondanks, zo zei mr. Burger, hebben
de K.V.P. en A.R. het één zowel als het
ander onmogelijk gemaakt door middel
van amendementen op de Wet Vervreem
ding Landbouwgronden. Daarmee kwam
tevens elke garantie te vervallen omtrent
de verwerkelijking van het overige re
geringsprogram.
Zeven voorwaarden
Als essentiële punten voor het kabinets
beleid beschouwt de Kamerfractie van de
P.v.d.A.: Ten eerste: weduwen- en wezen
voorziening zoals deze door minister Suur-
hoff is aangekondigd. Ten tweede: een be
lastingheffing op directe vermogensver
meerdering, waaromtrent minister Hof-
stra heeft verklaard een wetsontwerp in
voorbereiding te hebben. Ten derde: een
belastingverlaging voor ongehuwden, zo
als door de Kamer in de motie-Peschar is
gevraagd. Ten vierde: het alsnog veilig
stellen van herverkavelde en nieuwgewon-
nen landbouwgronden tegen versnippe
ring, zowel ten gevolge van eigendoms
overdracht als ten gevolge van vererving,
zoals door minister Vondeling is aange
kondigd. Ten vijfde het voorkomen van
maatregelen die een verhoging van het
levenspeil van minder draagkrachtigen in
de weg zouden staan, zoals bij de jongste
algemene beschouwingen door de fractie
met name inzake het huur- en loonprijs-
beleid is voorgestaan. Ten zesde: het ver
werkelijken van een conjunctuurbeleid en
het wettelijk vastleggen van de daartoe
noodzakelijke bevoegdheden, zoals voor
gesteld in het wetsontwerp tot verlenging
van de tijdelijke verhoging van enige di
recte belastingen, alsmede maatregelen
met betrekking tot de vervroegde af
schrijving en de investeringsaftrek. Ten
zevende: een defensiebeleid dat althans na
de volgende verkiezingen de mogelijkheid
biedt van diensttijdverkorting en uitga-
venvermindering.
Tegen troepen naar N .-Guinea
Voorts verklaarde mr. Burger, dat de
P.v.d.A.-fractie overwegende bezwaren
heeft tegen een wijziging van de Dienst
plichtwet, waaruit zou voortvloeien dat
dan dienstplichtigen van de landmacht
naar. Nederlands Nieuw-Guinea worden
uitgezonden.
Mr. Burger besloot zijn verklaring met
de uitspraak dat het geenszins ondenk
baar is dat men het de P.v.d.A-fractie on
mogelijk zou maken langer regeringsver
antwoordelijkheid te dragen.
„De voor dat geval door de fractie-voor
zitter der K.V.P. aangeroerde mogelijkheid
van vroegere verkiezingen begeren noch
vrezen wij, zo zei hij, maar wel rijst de
vraag, of het hierin gelegen bewijs van
betekenis van de medewerking der P.v.d.A
voor de regeerbaarheid van ons land niet
had dienen te gelden, toen het regerings
program welbewust werd doorkruist."
Nieuwe middenstand
Prof. dr. W. Banning sprak in deze bij
eenkomst over het beginselprogram van
de P.v.d.A. Hij wees er op, dat in Amerika
de z.g. nieuwe middenstand in aantal het
eigenlijke proletariaat reeds overtreft en
dat men een dergelijke ontwikkeling ook
in de andere geïndustrialiseerde landen kan
vex'wachten. Een belangrijk deel van de
nieuwe middenstand, dat de P.v.d.A. eens
heeft gesteund, laat haar nu in de steek,
aldus prof. Banning. Volgens hem zal de
partij er rekening mee moeten houden, dat
een socialisme, dat zou blijven steunen op
het proletariaat alleen, gaat steunen op
een minderheid van de bevolking.
De heer Evert Vermeer, voorzitter van
de Partij van de Arbeid, hield een rede
voering, waarin hij o.m. zei:
„De andere partijen probeerden in 1952
bij de formatie van een kabinet onze winst
in een nederlaag om te zetten en dat spel
ging ook na de kabinetsformatie voort."
Ook bij de kabinetsformatie van 1956