Nieuw kabinet zonder P.v.d.A.
Sanering van Algemeen- en
Spoorwegpensioenfonds
ACHTERGRONDEN VAN DE CRISIS
r
Van dag tot dag
Wat nu
Mr. Burger: Wij willen alleen meedoen
als men zich aan afspraken houdt
Op en om het
Binnenhof
3
Vier doden in het verkeer
Vliegtuig met Belgische
poolvorsers vermist
De schrootzwendel
Haagse metaalhandelaar in
beroep tot anderhalf jaar
veroordeeld
Boycotactie tegen zaak
gelastigde in Peking?
tEiï öf bFrlpiifn fijii
200 Jaai
geleden
VRIJDAG 12 DECEMBER 1958
Zodra het staatshoofd van de minister
president vernomen zal hebben, hoe het
met de ministers Individueel en met het
kabinet in zijn geheel gesteld is, zal de
Koningin zich voor de hierboven in twee
woorden samengevatte vraag geplaatst
zien. Geenszins ondenkbaar is, dat de
Kroondraagster allereerst nog zou nagaan,
of tenslotte niet het gehele kabinet zou
kunnen aanblijven. De kans, dat daarop
het antwoord bevestigend zal luiden,
schijnt heel gering. Veeleer ziet het er
naar uit, dat in elk geval de socialistische
ministers hun verzoek om ontslag zullen
handhaven. Intussen is het helemaal niet
uitgesloten, dat zij nog wel bereid gevon
den zouden worden hun portefeuilles te
blijven torsen totdat hun opvolgers be
noemd zullen zijn en derhalve als demis
sionaire ministers „alles te doen wat in
's lands belang noodzakelijk te achten
valt." Daartoe kan onder meer behoren,
dat minister Hofstra er aan zou meewer
ken het wetsonwerp inzake de tijdelijke
verlenging van de bewuste belastingverho
gingen voor 1 januari in het staatsblad ge
plaatst te kunnen krijgen. Dan zou begin
volgende week de Tweede Kamer het ont
werp kunnen aannemen en vervolgens de
Eerste Kamer dit nog tijdig voor oude jaar
kunnen doen. Minister Hofstra gaat er mee
akkoord, dat in 1959 de schatkist van de
baten van deze wet zal kunnen profiteren
daarom behoeft het voor hem geen beletsel
te zijn om als demissionair bewindsman de
eenvoudige hulp te verlenen, opdat zulks
in elk geval bereikt worde.
Terugkerend tot de vraag over de verder
te verwachten gang van zaken in verband
met de kabinetscrisis bestaat de mogelijk
heid, dat na raadpleging van de vice-Pre-
sident van de Raad van State, de beide
Kamervoorzitters en de fractieleiders, een
poging zal worden aangewend om een
nieuw kabinet te vormen. Mocht dit on
doenlijk blijken, dan zou het ogenblik kun
nen aanbreken, waarop de niet-socialisti-
sche ministers eventueel voor hun verant
woording zouden kunnen nemen om (dan
als niet langer demissionaire ministers) tot
Kamerontbinding en het uitschrijven van
nieuwe verkiezingen te adviseren.
Ofschoon het onmogelijk is voorspellin
gen te doen, moet men toch rekening hou
den met Kamerontbinding als de meest
waarschijnlijke mogelijkheid. De bevorde
ring daarvan zou dan geschieden door de
negen niet-socialistische leden van het
vroegere Kabinet-Drees, wellicht aange
vuld met een of enkele nieuwelingen. -
Na de vergadering van de Tweede Kamer heeft de volledige ministerraad gister
avond anderhalf uur vergaderd in de Treveszaal op het Binnenhof in Den Haag. Er
werden na afloop van de by eenkomst geen mededelingen over het gesprokene
gedaan. Ook de verschillende politieke partyen ontplooiden gisteravond een grote
activiteit, zowel de leden van de K.V.P. als van de V.V.D. hielden intern beraad
over de situatie, die voor ingewyden niet onverwacht was ontstaan. Immers, donder
dagochtend was het al duideiyk dat de inzichten van minister Hofstra met de
meerderheid van de Kamer dusdanig verschilden, dat een compromis niet meer
mogeiyk moest worden geacht.
De fractie-voorzitter van de P. v. d. A.,
de heer Burger, heeft tijdens een open
bare vergadering een openhartige ver
klaring afgelegd. Dat gebeurde tijdens
een vergadering van de P. v. d. A. van
de federatie Den Haag. „Er moet ernstig
rekening mee worden gehouden, dat de
Partij van de Arbeid voor geruime tijd uit
de regering zou kunnen zijn", aldus mr.
Burger. „Wij kunnen op grond van onze
minderheidspositie slechts deelnemen aan
een regering als er afspraken worden ge
maakt. Anderen houden zich niet aan die
afspraken, zoals thans is gebleken en dus
kunnen wij er niet op vertrouwen. Het lijkt
mij dan ook hoogst onwaarschijnlijk, dat
er uit deze situatie nog iets voortkomt
waaraan wij zouden kunnen meedoen." Mr.
Burger zei voorts, dat de K.V.P.-fractie-
leider, prof. Romme, „al weken schermt
met de mogelijkheid van Kamerontbin
ding". Een dergelijke ontbinding, waartoe
de Koningin kan besluiten in geval van
onovei'brugbaar meningsverschil tussen de
volksvertegenwoordiging en de regering,
zou betekenen, dat er verkiezingen zullen
moeten worden gehouden. „Ik zou onder
deze omstandigheden de uitslag van die
verkiezingen best eens willen zien", aldus
de heer Burger, „want Kamerontbinding
als uitweg uit de crisis zou betekenen, dat
de groeperingen, die 88 vóórstemmers voor
de motie-Romme opleverden, niet bij
machte zouden zijn een kabinet te vormen,
nadat ze de regering-Drees eerst naar huis
hebben gestuurd".
De heer Burger merkte overigens op, dat
er andere middelen zijn om uit de huidige
impasse te geraken.
Prof Romme: „Jammer!"
Prof. Romme en minister Hofstra hebben
gisteravond korte verklaringen voor de te
levisie afgelegd. Prof. Romme zei het te
betreuren, dat minister Hofstra in de uit
slag van de stemming aanleiding had ge
vonden zich op het standpunt te stellen,
dat hij zijn verantwoordelijkheid niet meer
kan dragen. De meeste andere ministers
meenden, dat, hoezeer zij het zakelijk met
de heer Hofstra eens zijn, zij toch vonden,
dat hij de verantwoordelijkheid wel verder
zou kunnen blijven dragen. Prof. Romme
zei het ook jammer te vinden, dat de vier
andere socialistische ministers zich hierbij
hebben aangesloten.
Minister Hofstra zei, dat hij zijn ontslag
zo spoedig mogelijk aan de Koningin zou
verzoeken en dat de vier andere socialis
tische ministers dit ook zouden doen. Daar
mee, aldus de heer Hofstra, is de grondslag
aan het kabinet ontvallen. Wat intussen de
overige ministers zulléri dóen en of het
kabinet in zijn totaliteit demissionair is,
kon de heer Hofstra nog niet zeggen. Daar
over, zei hij, zou 's avonds in de minister
raad moeten worden beslist. Het was half
zeven toen de heer Hofstra deze verkla
ring aflegde. De bijeenkomst van de mi
nisterraad werd later op de avond gehou
den.
De tweede voorzitter van de Partij van
de Arbeid, ir. H. Vos, heeft voor de tele
visie verklaard dat de Partij van de Arbeid
bereid blijft aan het bestuur van ons land
te blijven deelnemen, dit echter alleen op
de grondslag van een program en, zo voeg
de hij daaraan toe, op voorwaarde dat men
zich daaraan dan ook houdt.
Algemeen was men in parlementaire
kringen gisteravond van mening, dat door
het aftreden van de socialistische ministers
ook de overige leden van het kabinet geen
verdere verantwoordelijkheid zullen willen
dragen. Het is evenwel gebruikelijk dat een
dergelijke beslissing pas bekend wordt ge
maakt, nadat de minister-president de Ko
ningin daarvan in kennis heeft gesteld. Dit
is hedenmorgen geschied.
Bij de Tweede Kamer hebben de minis
ters van Financiën en van Binnenlandse
Zaken thans een wetsontwerp tot sane
ring van het algemeen burgerlijk pensioen
fonds en van het spoorwegpensioenfonds
ingediend. Op 1 januari 1955 bedroeg het
tekort voor de burgerdeelgerechtigden in
het eerstgenoemde fonds 4853 miljoen,
waarvan 743 miljoen betrekking heeft op
het na de balansdatum toetredende corps
van ambtenaren.
Conform het advies van de staatcommis-
sie voor de pensioenwetgeving bevat het
ontwerp een systeem van financiering,
dat te beschouwen is als een tussenvorm
van een consequent kapitaaldekkingsstel
sel en van een consequent omslagstelsel.
De ministers zijn het eens met de con
clusie van de staatscommissie, dat de pre
miebedragen van rijk, provincies, ge
meenten en overheidsbedrijven zodanig
moeten worden bepaald dat deze bij gelijk
blijvende omstandigheden voor de toe
komst dekkend zijn. Daar de pensioenen
worden toegekend op basis van het salaris
der laatste drie dienstjaren, moeten er, bij
algemene salarisverhogingen, wel tekor-
Al is formeel het bestaan van een kabi
netscrisis nog niet aangekondigd, in feite
hebben we er wel degelijk mee te maken.
Wanneer de minister-president zich don
derdagmiddag in dat opzicht nog ietwat
gereserveerd uitdrukte, was dat vrijwel
zeker alleen omdat men in de minister
raad nog nader moest overleggen, welke
vorm men dit keer zou kiezen. In werke
lijkheid is door het besluit van de minister
president en van de overige socialistische
collegae van minister Hofstra, om tesamen
met hem ontslag te vragen, de basis, waar
op het kabinet-Drees rustte, volslagen
komen weg te vallen. Het negental zal dit
ongetwijfeld zelf grif erkennen.
De oorzaak
Wat nu? Deze vraag is thans op aller
lippen. Om haar te kunnen beantwoorden
zal men echter eerst moeten trachten zich
rekenschap te geven van de oorzaak van
de ontstane crisis. Indien deze louter ge
legen ware in het verschil van mening, of
de duur van de verlenging der tijdelijke
verhoging van de belastingen in kwestie
twee dan wel een jaar moest zijn, dan
zou er veel te zeggen vallen voor kritiek
op de beide elkaar hierover in de haren
gezeten hebbende groepen. Voor kritiek
De P.v.d.A.-fractieleider mr. Burger
in gesprek met minister Hofstra.
Minister-president Drees lijkt het alle
maal maar somber in te zien.
namelijk, dat zij over en weer daardoor
de verantwoordelijkheid op zich hebben
genomen om het op een kabinetscrisis te
laten uitlopen. Trouwens, als men uit
sluitend acht slaat op de zakelijke kant
van deze strijdvraag en van de respectieve
lijk voor twee- en voor eenjarige ver-
lengingsduur aangevoerde argumenten, dan
moet men, dunkt me, erkennen, dat er voor
beide standpunten redelijke gronden zijn
aangevoerd. Het ging echter helemaal niet
alleen meer om dit probleem, zodat zelfs
indien men op zichzelf prof. Romme's be
toog tegen twee en voor één jaar misschien
nog iets sterker zou kunnen vinden dan het
hieraan tegenovergestelde pleidooi van
minister Hofstra, toch uiteindelijk het
standpunt van de minister dient te bil
lijken, dat hij, nu een meerderheid in de
Kamer zijn verlangen niet wenste in te
willigen, niet langer zijn taak wil blijven
verrichten. Niet overbodig acht ik het, hier
even aan te stippen, dat onomstotelijk vast
staat, dat men niet met alleen maar een
wens van de minister van Financiën te
maken had. Neen, het gehele kabinet acht
te eenstemmig de termijn van twee jaar
gewenst. Doch de eenstemmigheid hield
op bij'beantwoording van de vraag, of men,
zo beperking van de verlengingsduur tot
één jaar te duchten viel, dan de kabinets
kwestie moest stellen. De vijf socialistische
ministers wilden dit wel, de negen andere
daarentegen niet. En dat de vijf tot de
P.v.d.A. behorende ministers er zo over
dachten vindt, naar het mij wil voorkomen,
bovenal zijn oorzaak in het bij de P.v.d.A.
nu reeds meer dan een half jaar bestaande
gevoel, dat de positie van die partij na en
door de Staten- en Raadsverkiezingen een
aanmerkelijk andere, laat ik meteen zeg
gen, zwakkere is geworden, dan zij was,
toen in 1956 het kabinet-Drees in zee ging.
Genoemde verkiezin°en hebben aange
toond, dat de aanhang, welke de P.v.d.A.
thans bij het kiezerskorps geniet, heel wat
geringer is dan zij twee jaar geleden was.
Deze nuchtere werkelijkheid is enerzijds
de P.v.d.A. zelf niet ontdaan en ander
zijds niet aan de andere partijen. Met het
gevolg, dat mr. Burger en zijn politieke
vrienden zich bepaald in een heel wat
minder prettige situatie voelen te ver
keren, dan eertijds het geval was.
Onprettig klimaat
Er zijn in het donderdag gevoerde debat
zo nu en dan wat minder vriendelijke
woorden gevallen. Zo is er bijvoorbeeld ge-
ten ontstaan. De minister stelt voor, dat
het gehele tekort in de verstreken dienst
jaren becijferd op 3840 mil
joen voor rekening van de staat
komt. Dit kan gebeuren door het ope
nen van een inschrijving ten name van het
pensioenfonds in een grootboek der natio
nale schuld. Het ontwerp gaat uit van een
rentevoet van 3 pet. De jaarlijkse rente
zal 117 miljoen bedragen.
Het thans vereiste premiepercentage, dat
van 1 januari 1959 af zal gelden, is op 21
becijferd.
De ministers zijn van mening, dat aan
de provincies en de gemeenten via provin
ciefonds en gemeentefonds een compensa
tie gegeven dient te worden voor de lasten
verzwaring der algemene middelen. De
dekking van de pensioenaanspraken dei-
militaire deelgerechtigden zal nader be
studeerd worden. Bij het spoorwegpen
sioenfonds beloopt het tekort over de ver
streken dienstjaren 156 miljoen. Voor
dit bedrag zal de staat eveneens een groot
boekrekening openen, die jaarlijks een ren
te van 5,6 miljoen zal afwerpen. Het wets
ontwerp wil het premiepercentage voor
vriende ministers omtrent een en ander
contact heeft plaatsgevonden. Iets anders
is, dat door de houding, die de fractie is
gaan innemen, de verstandhouding ten op
zichte van de andere groepen er zeker
niet beter op is geworden. Maar ja, dit al
les was nu eenmaal een gevolg van het
onprettig geworden klimaat. Trouwens,
hoe onprettig dat wel werd aangevoeld,
kon men ook ter dege beluisteren in de
zeer rustige, tevens waardige woorden,
waarmee minister Hofstra de positie
schetste, waarin hij zich meer en meer,
onder anderen dank zij de houding van
dr. Lucas (K.V.P.) en diens politieke vrien
den geplaatst ziet. Alles tesamen genomen,
geloof ik dan ook, dat het eigenlijk maar
goed is, dat het nu op een botsing is uit
gelopen. Het ging niet langer. En dan ver
dient het uiteindelijk de voorkeur om, zo
het samengaan tot telkens weer terug
kerende twisten leidt, er een eind aan te
maken.
Twijfelachtig gehalte
Na het aannemen van de motie-Romme
en de aankondiging van het uittreden
der socialistische ministers uit het
kabinet, verlaat dr. W. Drees het ge-
bouw van de Tweede Kamer.
dit fonds zodanig stellen, dat het dekkend
is voor de aanspraken van nieuw-toetre-
dende spoorwegambtenaren. Dit percenta
ge komt thans uit op 18,5.
De ministers hebben in een afzonderlijk
wetsontwerp, dat eveneens bij de Kamer
is ingediend, schikkingen getroffen ter
voorziening in de pensioenaanspraken van
het personeel der Koninklijke hofhouding.
Het voorziet onder meer in een eenmali
ge verstrekking van 7 miljoen voor dit
doel aan een door de Koningin aan te wij
zen rechtspersoon.
In het St. Jansziekenhuis te Laren is de
vierjarige Hendrika Keizer uit Eemnes
overleden, die woensdag bij het onvoor
zichtig oversteken van de Wakkerendijk
te Eemnes door een bestelauto uit Huizen
werd aangereden.
De 47-jarige mevrouw A. Weijers-Brou-
wers uit Venlo is met haar auto tegen een
boom op de weg Asten-Meijel gereden.
Zij werd vrijwel op slag gedood. De wa
gen werd zwaar beschadigd.
De 72-jarige heer J. Pauwels uit Blerick
is nabij de oprit van de brug over de
Maas tussen Venlo en Blerick door een
personenauto aangereden. De bejaarde
wielrijder overleed op de plaats van het
ongeval.
Op de rijksweg te 's-Heerarendskerke
is een bromfietser bij het oversteken van
de weg door een personenauto aangere
den. Het slachtoffer, de 49-jarige heer A.
B. uit Heinekenszand werd op slag ge
dood.
MOSKOU (UPI) Te Moskou is donder
dagavond vernomen dat zware sneeuwstor
men het onmogelijk hebben gemaakt van
de Russische zuidpoolbasis reddingsvlieg
tuigen uit te zenden naar een sinds 6
december vermist Belgisch vliegtuig, dat
vier leden van de Belgische zuidpcolexpe-
ditie aan boord had en neergestort moet
zijn.
Het vliegtuig was vertrokken van het
kamp Boudewijn. Een reddingsploeg, die
na het bericht van vermissing uit deze
basis over land naar de plaats zou gaan
waar het vliegtuig is neergestort - op 250
kilometer van net kamp moest onver-
richterzake terugkeren.
De Russische zuidpoolbasis te Mirning is
de enige bron van waar men inlichtingen
kan vernemen over de reddingspogingen.
Uit Brussel heeft men tot dusver geen
radioverbinding kunnen krijgen met de
Belgische zuidpoolbasis.
Volgens Tass is het vliegtuig verongelukt
op 72 graden zuiderbreedte 29 graden oos
terlengte nabij de ijskristalbergen van
Queen Mauds-land.
Advertentie
Gr. Houtstraat 86 - Haarlem - Tel. 10371
Speciaalzaak sinds 1883.
indien ik zou menen, thans in 's lands be
lang te moeten blijven. Veeleer zou ik
daardoor bepaalde tegenstellingen binnen
ons volk helpen versterken". In deze woor
den kon men de figuur beluisteren, die ge
durende een lange reeks van jaren heeft
getoond bereid te zijn het belang van het
land te dienen en deswege, als het moet,
tegen het belang van zijn partij in te
gaan.
Dr. E. van Kaalte
Addertjes
Selim Hassan, de terecht zeer vermaarde
Egyptische Egyptoloog, heeft zich een
schone taak op de schouders gelegd, zij het
niet een eenvoudige. Hij zal namelijk van
Cleopatra, dat weliswaar ondeugende,
maar heel charmante vrouwtje uit de oud
heid, een eerzame, nette en dus waar
schijnlijk stomvervelend vrouwspersoon
draaien.
Wat dit voor consequenties, ik mag ge
rust zeggen vreselijke consequenties zal
hebben zal ik u hierbij uit de doeken doen.
Want wie en wat was Cleopatra? Een
vrouw met een neus die in andere vorm de
wereldgeschiedenis veranderd zou kunnen
hebben, een vrouw boordevol gevaarlijke
charme waar zekere Romeinen uit betere
kringen van konden meepraten, een vrouw
met een uitermate spitse geest en sluwe
aard, een intrigante van het zuiverste wa
ter, een groot minnares en dus een dank
baar object voor kunstwerken van velerlei
aard. Grote mannen hebben dankbaar haar
liefde aanvaard, en ingewikkelde inter
nationale narigheden waren er het gevolg
van. En tenslotte zocht ze zich een schilder
achtige dood met behulp van een addertje.
En nu moet er aan dat alles een einde
komen. Cleopatra wordt gerehabiliteerd en
dus worden waarschijnlijk die Romeinen
aan de kaak gesteld als onaangename fi
guren. En alle onechte kinderen gaan de
doofpot in. Cleopatra was een dame en
verder geen gekheid.
Maar nu die consequenties. Hordes kun
stenaars hebben het stoute vrouwtje ver
werkt in toneelstukken, in litteratuur, in
muziek en in beeldende kunsten. Daar
moet natuurlijk meteen een einde aan ko
men, want dat haalt haar onnodig omlaag.
Al die kunstwerken zullen bij de onechte
kinderen in de doofpot verdwijnen. En dat
kan men dan wel jammer vinden, maar als
Egyptische zal Cleopatra bij haar roem
rucht volk als een onberispelijke figuur
blijven voortbestaan.
Maar als men dat krantenberichtje nog
eens goed doorleest dan blijkt er een ad
dertje onder het gras te schuilen, evenals
er een addertje in Cleopatra's vijgenmand
school. Want wat staat daar? „Ze liet zich
in haar besluiten alleen leiden door het
welzijn van Egypte".
Aha, ziet u wel, daar staat het, zwart op
roit. Ze was geen ondeugend vrouwtje
maar een van vaderlandsliefde blakend
vrouwspersoon net als Kenau. Ze lijkt pre
cies op al die moderne, ook van vader
landsliefde blakende grootheden, die ook
wel eens iets uithalen dat u en ik nu niet
meteen zouden doen. En daarmee is dan
natuurlijk alles meteen gladgestreken.
Maar de hemel moge er ons voor be.
waren dat er meer geleerden zullen op
staan die min of meer laakbare figuren
gaan oppoetsen op dezelfde manier. Want
dan worden de Borgia's eerzame lieden,
wordt Landru een fijne en hooggestemde
figuur en gaat Kaïn met complexen
werken.
Sporry
Het Haagse gerechtshof heeft vanmor
gen, overeenkomstig de vordering van de
procureur-generaal de directeur van de
Zeeuwse Metaalhandel, B. M. uit Den
Haag, veroordeeld tot een gevangenis
straf van achttien maanden.
Deze directeur, van wie men niet weet
waar hij thans verblijft, had aan een
thans geschorste, en eveneens veroor
deelde, referendaris van het minister van
Economische Zaken giften gedaan tot een
totaal van ongeveer 87.000. De ambte
naar gaf dan zogenaamde „derdelanden-
verklaringen" voor schroot af, dat af
komstig was uit K.S.G.-landen. Hierdoor
„verdiende" men extra, omdat schroot,
afkomstig uit andere dan de K.S.G.-lan
den, duurder is. Het verschil wordt be
taald uit de verenigingskas van de Kolen-
en Staalgemeenschap. De Zeeuwse Me
taalhandel moet aan dit handigheidje on
geveer 600.000,overgehouden hebben.
De Duitse onderneming „Hansa", vol
gens de procureur-generaal de kwade ge
nius in deze zaak, „verdiende" op deze
manier zes miljoen extra. De rechtbank
had M. veroordeeld tot dertien maanden
gevangenisstraf.
Het P.v.d.A.-Tweede-Kamerlid de heer
F. J. Goedhart heeft de minister van Bui
tenlandse Zaken gevraagd of het waar is,
dat het Chinese personeel van de Neder
landse diplomatieke vertegenwoordiging
in Peking een boycot-actie is begonnen
tegen de Nederlandse zaakgelastigde al
daar. De heer Goedhart vraagt voorts of
de minister de indruk heeft dat deze actie
door de regering in Peking geïnspireerd is.
Uit de Oprechte Dingsdagse Haerlemse
Courant van 12 december 1758
TE AMSTERDAM bij Adam Meyer, Boek
verkoper in de Stilsteeg,
wordt in het Frans en
Nederduits uytgegeeven: De
Naauwkeurige HOLLAND-
SCHE ALMANACH voor 't
jaar 1759, waarin het vaa-
ren der Schuyten en ryden
der Postwagens, beneffens
de aanwyzige der Kermis, Jaar-, Paer-
den-, en Beesten-Markten gevonden word;
mitsgaders de Reglementen van alle thans
in gebruykzijnde KAART-SPELLEN, als
,'t Quadrielje, Hombre, Piquet, Klaver-
jasse, Moderne, Bel-Bruyten, 't Volte-Spel;
beneffens de Ordonnantie van 't Biljart,
Verkeer- en Kaatsspel, vercierd met 12
curieuse Kopere Plaatjes, de prys is in
Beste Bandjes 22, Middelslag 16, en Ge-
meene 8 Stuyvers; en zijn mede te be
komen te Haerlem bij Bosch, Van Lee en
Bohn. By dezelve is ook de HISTORIE
van HOLLAND, verbeeld het Eyland Tes-
sel en Wieringen in Brand staande; waar
achter de MERCURIUS daarin veele dien
stige en aanmerkelyke Zaaken, a 6 Stuy
vers.
sproken over het slechte humeur van mr.
Burger. Ofschoon deze afgevaardigde soms
inderdaad de indruk kan maken daarvan
enige last te hebben, acht ik het toen niet
billijk op rekening van zijn humeur zekere
gebeurtenissen en verwikkelingen ln ons
politieke leven te schrijven. Het is heus
niet mr. Burger alleen of in de eerste
plaats, die in een weinig zonnige stemming
verkeert. Zo is het met de gèhele P.v.d.A.
als zodanig gesteld en dit is eenvoudig een
gevolg van het feit, dat zij onder een on
prettig klimaat gebukt gaat. Het klimaat
is immers voor haar veel ongunstiger ge
worden. De niet-socialistische partijen
hebben in het bijzonder sedert het de
P.v.d.A. bii de stembus in de eerste helft
van dit jaar allesbehalve voor de wind is
gegaan, meer dan eens aan de P.v.d.A. on
welgevallige beslissingen in de Kamer
doorgezet. Dit is de P.v.d.A. tenslotte steeds
meer gaan verdrieten. Toen bovendien op
een gegeven ogenblik een niet-socialis
tische meerderheid in flagrante strijd met
het regeringsprogramma te werk ging,
waaraan mr. Burger en diens geestver
wanten nog zolang mogelijk trouw waren
gebleven, was het geduld van de P.v.d.A.
uitgeput. Zij was hierop alleen nog maar
bereid er akkoord mee te gaan, dat vijf van
haar voormannen in het kabinet bleven,
indien zou blijken, dat zulks nog enige zin
zou hebben. En dat kon slechts blijken,
wanneer op een aantal punten het waren
er zeven de vruchten van de samenwer
king in het kabinet en van het gemeen
overleg tussen kabinet en parlement ook
aan de P.v.d.A. voldoende bevrediging
zouden schenken. Nog steeds meen ik, dat
er staatsrechtelijk nog politiek enig ge
grond bezwaar kan bestaan tegen het feit,
dat de fractie van mr. Burger dit stand
punt is gaan aannemen, gelijk ik het even
min ontoelaatbaar kan vinden, dat er tus
sen de fractie en de met haar politiek be
Mr. Burger heeft donderdag helaas niet
in alle opzichten een gelukkige toon aan
geslagen. Zeker, in sommige opzichten
heeft hij wel rake opmerkingen gemaakt.
Ook viel hier en daar een sympathieke
rondborstigheid in enige zijner uitingen te
waarderen. Doch daarnaast heeft hij an
derzijds bijvoorbeeld met zijn geredetwist
over de vraag, of hij de anti-revolutio
nairen al dan niet van „woordbreuk" had
beticht, geluiden laten horen, die beter
achterwege gebleven waren in een ge-
dachtenwisseling. die op een hoog peil ge
voerd had moeten worden. Daarin is hij
bepaald niet geslaagd. Te zeer scheen hij
zich te laten meeslepen door het ver
langen om verkiezingsmunt uit een en an
der te slaan. Kortom, hoezeer er ongetwij
feld allerlei goeds in zijn uiteenzettingen
voorkwam, het geheel maakte bepaald
heel wat minder gelukkige indruk dan het
geval geweest zou zijn, zo de spreker zich
er minder toe had laten verleiden zijn
gehoor op een verkiezingsredevoering te
onthalen. Daarvoor was het noch de tijd
noch de plaats.
Ook mr. Oud beging mijns inziens enige
bedenkelijke misslagen. Allereerst door
nog voor hij (wat vrijwel zeker zal ge
beuren) evenals andere fractieleiders aan
het staatshoofd advies zal hebben uit te
brengen omtrent de vraag, hoe de inge
treden crisis od te lossen, fluks publieke
lijk al in de Kamer dat advies te open
baren. Waarlijk, hier liet mr. Oud een
steek vallen, want zulk een optreden kan
mijns inziens niet helemaal door de beugel.
Maar nog veel bedenkelijker waren
twee door hem gemaakte opmerkingen. De
eerste kwam er op neer, dat het wel dui
delijk was, dat de vijf socialistische minis
ters door de fractie van de P.v.d.A. onder
druk waren gezet om wegens de aan
neming van het hun onwelgevallige amen
dement, ontslag te willen vragen. Minister
Drees deed er goed aan kort en krachtig
dit verhaal van mr. Oud als volstrekt ge
fantaseerd, en zulks dan met overtuigende
argumentering, te ontzenuwen. Intussen
had de aanvoerder van de V.V.D. het hele
maal bont gemaakt door de minister-presi
dent er van te betichten het partijbelang
boven het landsbelang te stellen.
„Van mij zou het zelf-overschatting zijn,
