Herdenking van Puccini met
zelden compleet vertoond
„drieluik" begonnen
Europese samenwerking
Kunst van typeren en overdrijven van
situaties in Britse filmkomedie
Johan Van Oldenbarneveldt
werd bijna weer onthoofd
Kerkelijk leven
WITTE
KRUIS
HELPT
ECHTJ
Volk van Amersfoort redde zijn hals
11
Zwaardemaker
0.75 en 1.05
neemt vaker
C.a.o. bollenbedrijf door
werknemers opgezegd
Orgeldraaier mishandelde
vrouw en stiefdochter
Vlissingse melkoorlog is
ten einde
Arresteren is vooruitzien
Export bloembollen
bedroeg 200 miljoen
BROTHERS IN LAW"
ZATERDAG 20 DECEMBER 1958
wgy bosbessensap
W puur gezondheid!
9 Bij pudding»
yoghurt en i
als heerlijk i
verfrissende
drank ffl
De werknemersorganisaties betrokken
bij de vaststelling van de c.a.o. voor het
bloembollenbedrijf, hebben deze arbeids
overeenkomst per 15 januari opgezegd. De
laatste tijd verliepen de onderhandelingen
tussen werkgevers en werknemers stroef.
De werknemersorganisaties hadden
voorstellen gedaan voor een nieuwe func
tie-indeling in het bollenbedrijf. Daarna
kwamen de werkgevers echter met tegen
voorstellen, die op essentiële punten van
die van de werknemers afweken. Op 19 ja
nuari zullen de onderhandelingen over de
c.a.o. worden hervat.
De werknemersorganisaties hebben hun
besluit voornamelijk op formele gronden
genomen, namelijk omdat men voor de op
zegdatum van 15 januari geen voldoende
gelegenheid tot onderhandelingen meer
had. Er bestaan echter nog wel belangrij
ke meningsverschillen tussen werkgevers
en werknemers. Verwacht wordt, dat de
ze uiteindelijk met een compromis kunnen
worden overbrugd.
Maandag 22 december is het een eeuw
geleden dat Puccini te Lucca geboren werd.
Wat hij als operacomponist beteken J heeft
speciaal dan voor de kassa van alle
opera-ondernemingen ter wereld is te
zeer bekend om daar nog eens een tirade
aan te wijden. Wij hebben er trouwens
reeds in een uitvoerig artikel de nodige
aandacht aan besteed. Uiteraard wordt de
eeuwherdenking van Puccini door alle
operagezelschappen met extra opvoeringen
gevierd. De Nedez-landse Opera te Amster
dam organiseerde een Pucciniweek, die
vrijdagavond begon met II Trittico en die
verder Butterfly, Tosca, La Bohème en
Turandot zal omvatten, die met eersterangs
buitenlandse krachten in de hoofdrollen
worden uitgevoerd.
„II Trittico" het drieluik bestaat uit
drie zelfstandige éénakters: het tragische
„II Tabarro" (de mantel), het lyrische „Suor
Angelica" en het burleske „Gianni Schic-
chi". De bedoeling van de componist, dat
deze dx-ie werken steeds als één geheel op
één avond ten tonele komen, wordt in de
praktijk zelden verwezenlijkt. En wel om
een reden, die ons deze vrijdag overduide
lijk werd. Het middelste werk van de
trits: „Zuster Angelica" namelijk, dat zich
afspeelt in een nonnenklooster en geheel
voor vrouwenstemmen werd geconcipieerd,
jS in Puccini's totaalproduktie als een ta
melijk zwak geval te beschouwen. Het ver
heft zich slechts daar, waar de componist
met hoogdramatisch effect aan zijn trekken
komt. En dat is dan in een soloscène van
de titelheldin, die deze avond door Angela
Vercelli van de Scala superieur geïnter
preteerd werd. In een voorgaande duo
scène met Jo van de Meent werd door
laatstgenoemde ook een waardig stuk aan
vaardbaar operatoneel ten beste gegeven.
Maar overigens dobbert het werk in een
sfeer van onwaarachtige religieusdoenerij,
met Mimi's en Tosca's en Butterfly's in
nonnengewaad. Het was dan ook voor regis
seur Wolf-Dietef Ludwig een hopeloos ge
val om er iets van te maken, waarin men
geloven kon en voor de dirigent Arrigo
Guarnieri al even ondankbaar te trachten
deze „bondieuserie" een cachet van waar
achtigheid te geven.
Anders staat het met het eerste nummer
van de trits: „II Tabarro". In dit realisti
sche drama kon Puccini zijn veristische
tendensen nog eens overtuigend te pas
brengen. Een vrij eenvoudig gegeven van
echtbreuk dat herinnert aan „Paljas" en
„Cavalleria" en dienovereenkomstig ook
besluit met moord en doodslag, is verder
sfeerwekkend gevuld met straatscènes, die
doen denken aan „Louise" van Charpen-
tier, de Franse succesopera van het realis
me, De proloog van „Paljas" destijds een
niet te onderschatten vondst van Leonca
vallo krijgt in „II Tabarro" zijn equiva
lent in tussentijdse beschouwingen van de
mannelijke hoofdfiguren. En zo zijn hier
alle elementen bij elkaar om een rauw,
maar geloofwaardig brok operatoneel op te
bouwen, dat Puccini's verisme in zijn vol
ledige vorm kon openbaren. Ik geloof dan
ook dat de kansen voor het doordringen
van deze opera nog lang niet verkeken zijn.
En wanneer zij dan gegeven wordt in een
bezetting als die van deze première, dan
lijkt mij haar succes verzekerd.
Trouwens ook de regie van Frans Boer
lage en de realistische decors van Hans
van Norden werken het directe effect in
de hand. Vooral de twee gasterende arties
ten, de sopraan Hildegard Hillebrecht (die
wij tijdens het jongste Holland Festival zo
bewonderd hebben in „Die Sache Makro-
poulos" van Janatsjek) en de sonore
bariton Randolph Symonette beiden van
de „Deutsche Oper am Rhein hebben
Advertentie
Ten aanschouwe van honderden ver
blufte Amersfoorters werd Johan van
Oldenbarnevelt door zijn zwierige
secretaris en twee lieftallige zeven-
tiende-eeuwse maagdekens op een fel
verlicht schavotje uit- en weer aan
gekleed. De kuitbroek en de schoenen
met de zilveren gespen leverden enige
moeilijkheden op, hetgeen de Raad
pensionaris deed verzuchten: „Het
schijnt dat ik de laatste driehonderd
jaar dikker ben geworden".
BIJ WIJZE van oefening heeft hij vrij
dagavond op een schavotje, dat was inge
richt op een rustiek bruggetje tussen de
muurhuizen" proefgestoomd in zijn crea
tie van Johan-met-het-stoksken. Op dat
podium, omgeven door een krans van
laaiende vuurpotten, prijkten vier welge
dane burgeressen in historische kleder
dracht achter twee elektrische naaima
chines, waarop zij in recordtempo een
passend kostuum voor Heer Johan in el
kaar naaiden. Deze laatste was inmiddels
ten aanschouwe van het samengestroom
de volk van een indrukwekkende snorre-
baard voorzien en uit zijn colbertje gehe
sen, waarna liefderijke vrouwenhanden
hem in de zojuist vervaardigde wambuis
met-pofbroek hielpen. De metamorfose
verliep vlot en zonder kleerscheuren, maar
juist toen de Raadpensionaris met een
nobel handgebaar dankte voor de toe
juichingen van de verzamelde massa, na
derde langs de donkere walletjes reeds zijn
noodlot, in de figuur van de beul.
Zwaaiend met een vervaarlijk krom
zwaard beklom deze sinistere verschijning
het podium waar hij met grote voortva
rendheid voorbereidselen begon te treffen
om Van Oldenbarneveldts edele hoofd
ten tweede male en nu voorgoed van
de trouwe romp te scheiden. Maar terwijl
DE ENGELSE FILMERS houden het nog
steeds op de filmkomedie. Het jongste pro-
dukt, dat zij aan de lange reeks van succes
sen hebben toegevoegd, draagt de titel
„Brothers in law" en verschijnt in ons land
onder de naam „Tumult in toga". Dat is
een erg vrije vertaling, want tumult komt
er niet bepaald aan te pas, of men zou
de innerlijke warboel moeten bedoelen,
waarin het brein geraakt van een jong,
pas afgestudeerd advocaat, telkens wan
neer hij in een zaak moet pleiten en dan
een bijna onwaarschijnlijke hulpeloosheid
aan de dag legt. Zijn ogen puilen uit de
kassen. Zijn mond trilt alsof een seismo
graaf bezig is een aardbeving te registre
ren. De geluiden, die hij voortbrengt, zijn
voor geen uitleg vatbaar. „Het valt niet
mee," wil de film maar zeggen, „om een
pas beginnend advocaat te zijn". Op die
stelling is heel de reeks verwikkelingen
in „Brothers in law" gebaseerd.
Zoals dat in de Engelse filmkomedie te
doen gebruikelijk is, past men een fikse
overdrijving toe. Die betreft dan vooral
de situaties, waarin de jeugdige pleiter
komt te verkeren en waartegen hij niet is
opgewassen. Zo krijgt hij reeds de eerste
keer dat hij met zijn baas, een prachtig
verstrooid en zeer achtenswaardig routi
nier, meegaat naar een zitting de volle last
der advocatuur op zijn schouders gescho
ven, wanneer de edelachtbare pleiter wordt
weggeroepen en hem de bewijsvoering
overlaat. Maarde bewijsvoering waar
van? Dat weet onze nieuweling in de
verste verte niet. Hij is zo geschrokken van
zijn plotselinge promotie dat hij nauwe
lijks „ja" of „nee" kan zeggen, hij kent
niet eens de stukken.... Een volgende
keer ziet hij zich geplaatst tegenover een
rechter met wie hij op een ongeluksdag
golf heeft gespeeld. Dat wil zeggen: de
rechter speelde golf, onze benjamin sloeg
zijn bal alleen maar in de struiken. Daar
heeft die rechter dan een alleronaange
naamste herinnerig aan overgehouden en
de aanblik alleen al van zijn gezicht brengt
onze held in paniek. Ook die zaak ver
speelt hij. Tot er eindelijk een ogenblik
komt, waarin hij opnieuw moet invallen
na een zeer komisch intermezzo met een
verdachte, die hem precies vertelt met
welke argumenten hij hem vrij moet plei
ten en die nog vrij komt ook, al ligt het
er dik bovenop dat hij een oplichter van
allure is. Dan behaalt onze advocaat zijn
eerste klinkende overwinning. Hij is de
plankenkoorts te boven. Hij durft. De toe
komst ziet er weer rooskleurig voor hem
uit. Met deze belofte en de entx-ee van
twee eveneens veelbelovende dames in zijn
pension eindigt de film, die de traditie
van de goede Britse filmkomedie alle eer
aandoet.
DE ENGELSEN kennen het procédé van
zo'n film. Voor een niet gering deel zit
het hem in de uiterst consciëntieuze ma
nier, waarop zij hun types uitzoeken, die
maar heel weinig ondex'linge contrasten
nodig hebben om reeds een komische
spanning teweeg te bx-engen. Ze zijn ook
meesters in het „timen". Het begin van
de film moge dan iets te lang zijn, wat
volgt is precies op maat gesneden, net
genoeg uitgesponnen om ons een indruk
van de situatie te geven en dan tijdig ge
noeg afgebroken om ons in een volgende
te wikkelen, die opnieuw verwarring
sticht. Dit maatwerk houdt het tempo
erin. Men heeft het gevoel, dat er voort
durend iets gaande is. Er is dan ook steeds
actie, zelfs in die scènes, die er louter op
zijn gericht een nevenintrige te ontwik
kelen waarvan men de afloop al ver
moedt of een milieuschildering en
sfeerbepaling te geven. Kenmerkend is ook
Advertentie
Inderdaad, op Witte Kruis
kunt u zich rustig verlaten.
Witte Kruis de enige pijn
stiller in 3 vormen
verkrijgbaar.
tabletten, poeders, cachets1.
wijl de samenwerking met de Verenigde
Staten van Amerika een voortdurende en
sterke waarborg vormt tegen herhalingen
van die gebeurtenissen, die tot beide gro
te ooi-logen hebben geleid.
Het is van bijzonder belang voor de toe
komst dat wij onder de jonge generatie
in Oost-Europa een nieuw begrip vinden
voor de actualiteit van het christelijk ge
loof en een nieuwe waardering voor de
culturele traditie van Europa, die geba
seerd is op het principe van de menselij
ke vrijheid en op het recht. In plaats dat
wij ons laten leiden door angst, moeten
wij ons zelf afvragen hoe wij de door God
gegeven kansen het best kunnen gebrui
ken ten dienste van alle mensen."
De studiegroep wijst vervolgens op het
belang van het tot stand komen van Euro-
markt en Eux-atoom en meent, dat dit
door de kerken met meer ernst moet wor
den gevolgd omdat het mogelijkheden in
houdt, waardoor mannen en vrouwen in
Europa beter kunnen samenleven en sa
menwerken.
„Het is van groot belang om de geeste
lijke eenheid van Europa te bewaren, on
danks de politieke verschillen; er zijn veel
meer mogelijkheden voor contact dan de
meeste mensen beseffen. Veel belangrij
ker dan de economische zijn de culturele,
wetenschappelijke, intellectuele, gods
dienstige en persoonlijke contacten op niet
officieel niveau, waai-door spanningen en
vrees aan beide zijden van het ijzeren gor
dijn overwonnen kunnen worden.
Er zijn velerlei mogelijkheden om be
trekkingen te onderhouden met mensen in
Oost-Europa. Het is de plicht van chris
tenen in het Westen om contact te onder
houden en te ontwikkelen met landen ach
ter het ijzeren gordijn door middel van fa
milieleden, vrienden, collega's en vooral
met individuele christenen en christelijke
groepen. De christelijke kerken moeten
nauw verbonden blijven in gebed en on
derlinge hulp. Universiteiten en organisa
ties-voor wetenschappelijk onderzoek moe
ten professoren en studenten uitwisselen.
Nieuwe betrekkingen met Oost-Europe-
se landen zijn ook mogelijk op economisch
terrein en wij menen, dat deze versterkt
moeten worden. Dit moet doop de ver
schillende economische structuur van
Oost en West, met grote voorzichtigheid
geschieden en in het besef van de grote
vex-antwoordelijkheid. Maar de landen
van Oost-Eux-opa moeten weten, dat de
rest van Europa bereid is om op eerlijke
wijze handel te drijven met de oostelijke
buren."
Over de erbarmelijke toestanden in het
gezin van de 38-jarige Dordtse orgelman
H. S. zijn vrijdag voor de rechtbank te
Dordrecht harde noten gekraakt. De orgel
man staat terecht omdat hij op 25 april
getracht zou hebben zijn vrouw met een
sjaal te wurgen en op diezelfde dag zijn
zestienjarige stiefdochter met een brood
plank ernstig zou hebben mishandeld.
Bovendien was hem ten laste gelegd, dat
hij in de nacht van 7 op 8 juni zijn vrouw
had afgeranseld en de stiefdochter met een
broekriem tot bloedens toe had geslagen.
De officier betreurde het, dat niet wet
tig bewezen kon worden, dat de man zijn
vi'ouw om het leven had willen brengen,
omdat voor hem vaststond, dat dit wel het
geval was geweest. De mishandeling achtte
hij in elk geval bewezen. Hij eiste acht
maanden gevangenisstx-af en terbeschik
kingstelling van de regering.
De echtgenote va de man durfde ter zit
ting geen verklaringen af te leggen. Aan
de politie had zij verteld wat zij en haar
dochter allemaal van de man te lijden
hebben gehad. De orgelman, die het ten
laste gelegde hardnekkig ontkende, zei
triomfantelijk, dat zijn vrouw, nu zij onder
ede stond, haar aanvankelijke verklaring
wel zou herroepen. Zijn gezicht betrok
evenwel, toen de vx-ouw zich op het ver-
schoningsx-echt beriep en niet als getuige
optrad. Twee buren van verdachte legden
wel bezwarende verklaringen af, maar ten
aanzien van de poging tot wurging konden
zij uit de aard der zaak niets vertellen.
De raadsman, zei in zijn pleidooi na-
di-ukkelijk, zich uitsluitend tot de juridi
sche aspecten van deze trieste zaak te wil
len bepalen. Hij achtte de poging tot wur
ging noch de mishandeling bewezen en
vroeg daarom vrijspraak-
Uitspraak 2 januari.
De melkoorlog in Vlissingen is ten einde.
Na weken van strijd, waai-bij zelfs met
eieren werd gesmeten en de politie moest
ingrijpen, hebben de ruim veertig melk-
slijters vrede getekend door hun hand
tekening te zetten onder een contract
waax-mee zij zich verplichten, zodanige ser
vice te verlenen, dat ook de flatbewoners
weer als vanouds aan him huisdeuren zul
len worden bediend. De sanering blijft
echter gehandhaafd, want de z.g. „vrije
melkboer", die in drie weken tijds een
vrije klantenkx-ing kris-kras door Vlissin
gen had opgebouwd, heeft zich door de
verlokkingen van de tegenpartij laten ver
leiden. Hij heeft zijn vrije klantenkring
opgegeven en zal nu als gesaneerde slijter
een vaste wijk krijgen toebedeeld.
met hun 'voorname vocale kwaliteiten en
met him alleszins overtuigend spel een
machtige indruk gemaakt. Het wat ver
ruwde zingen van Johan van der Zalm zou
men kunnen vergoelijken als passend bij
zijn rol, maar ik geloof toch dat een meer
beheerste klankvorming verkieselijker zou
zijn. Laat ik van de nevenrollen enkel de
zeer geslaagde prestatie van Cora Canne
Meyer ter typering van het geheel, met
bijzondere lof vermelden.
Als laatste nummer van het drieluik
werd in een duchtig herziene montering de
reeds vexTeden jaar opgevoerde éénakter
„Gianni Schicchi" herhaald, het gedeelte
van „II Trittico" dat buiten kijf het beste
bevat waartoe Puccini artistiek in staat
was en dat, losgemaakt van het geheel, het
best zijn weg op de opei-aplanken gevonden
heeft. Het is, behoudens in een paar zoet-
gevoisde lyrische passages die de algemene
sfeer verbx-eken, een totaal andere Puccini,
die zoals Vex-di in zijn „Falstaff' een
geraffineerde muzikaliteit in dienst stelt
van een spitse geestigheid, die allerver-
makelijkst en boeiend van kleur en teke
ning is. Met dat al is het een zeer lastig te
realiseren werk, hetgeen echter op slechts
weinige momenten met een lichte schom
meling in de samenhang opviel. bariton
Paolo Gorin maakte een prachtige creatie
van de hoofdrol. De soepele tenor Ettore
Babini en de bas Guus Hoekman waren
aan hem gewaagd. Het vrouwelijk perso
neel was gunstig vertegenwooi-digd door
Marilyn Tylor, Lidy van der Veen en Corry
van Beckum, wier fraaie geluid weer eens
een goede kans kreeg in een ensemble
nummer. En zo ik de rest van de bezetting
verzuim te vernoemen, gebeurt zulks niet
omdat het van minder gehalte was.
Wolf-Dieter Ludwig heeft in zijn regie
van dit zeer beweeglijke en ingewikkelde
spel een opvallend gunstige klaarheid ge
bracht en Arrigo Guarnieri toverde uit de
merkwaardige partituur een buitengewoon
fraai klankgeheel. Dit alles bevestigde de
uitzonderlijke betekenis van het werk, dat,
hoewel het qua karakter niet mat „II Ta-
baiTo" te vergelijken is, tezamen met deze
onnengewaad. Het was dan ook voor regis
Cornells Schell, Cora Canne Meijer,
Hildegard Hildebrecht en Johan van
der Zalm in een scène van „11 Tabarro"
bij de Nederlandse Opera.
eenakter de eerste manifestatie van de
Pucciniweek der Nederlandse Opera tot
een waardige huldiging maakte.
Jos. de Klerk
ALS HET lukt, wat de bux-gers van
Amersfoort zich voorgenomen hebben,
dan zal hun goede stad volgend jaar voor
enkele maanden weer een goudeneeuwse
veste worden, bevolkt door louter (of bij-
na-louter) poorters in bombazijnen buizen
en sti-uise maagden in 'fluwelen keurslij
ven. Meer dan achthonderd bewoners der
oude binnenstad hebben daartoe gister
avond reeds een plechtige gelofte afge
legd, ten overstaan van Johan van Olden
barneveldt, die speciaal voor deze - gele
genheid uit den dode herrezen was.Deze
raadpensionaris, die in 1619 op zo droevi
ge wijze het grijze hoofd verloor, heeft
namelijk in een van de fraaie, historische
„muurhuizen" van Amersfoort het le
venslicht aanschouwd en er ook zijn (La
tijnse) schooljaren doorgebracht. En nu
zijn geboortestad in 1959 haar zevenhon
derdjarig bestaan gaat vieren, leek het en
kele fantasierijke Amersfoorters een goe
de gelegenheid hem te laten herleven.
HET IDEE voor deze massale verkleed
partij werd geboren in het brein van de
bekende Amersfoortse kunsthandelaar G.
G. Veenendaal (een echte lolbroek, vol
gens zijn stadgenoten) en dus is het niet
meer dan billijk, dat hij persoonlijk de
herrezen Oldenbarneveldt uitbeeldt.
Heer Johan reeds sidderend op de knieën
zonk om de genadeslag te ontvangen, liet
de scherprechter zich vermurwen om de
voltrekking van het wrede vonnis nog en
kele maanden uit te stellen. Mits, zo luid
de zijn conditie, de burgers van Amers
foort hem op erewoord wilden beloven,
op de komende zomerfeesten allen in his
torische kledij te verschijnen, tot stichting
en vermaak van de verhoopte vreemdelin
geninvasie. Hetgeen hem door de menig
temals uit één keel" werd toegezegd.
,;WE ZULLEN ZIEN", grommelde de
beul, terwijl hij zijn blikkerende zwaard
in de schede stak. Een ontroerde Van
Oldenbax-neveldt dankte daax-na in een
hooggestemde toespraak het verzamelde
volk, waarna hij met zijn gevolg in open
calèches steeg om, voorafgegaan door de
dapper blazende postfanfare, een nachte
lijke rondrit door Donker Amersfoox-t te
maken. Daarmee was het spektakel voor
lopig ten einde, maar vandaag nog, zo ver-
zekerden ons de bestuurderen van de
stichting Amersfoort 700 jaar stad, begin
nen de honderden Amersfoorters reeds met
het passen en meten voor hun historische
De politie van Delden is vrijdagavond
in de Coöperatieve Melkfabriek „De Voor
uitgang" in Ambt-Delden gaan zitten
wachten op een dief. Niet dat er een be
paalde dief verwacht wex-d, maar er was
in de kluizen van de fabriek wegens de
extra betalingen voor melk aan de boeren
zulk een groot bedrag aanwezig, dat het,
vond de politie, wel heel gek moest lopen
als er niemand op af zou komen.
Dit bleek juist gezien, want omstreeks
tien uur kwam, voorzien van een volledige
inbrekersuitrusting, een man binnenge
slopen, die stilletjes zijn weg zocht naar
de safe. Verder kwam hij echter niet. Het
bevel „halt, politie", haalde niets aan. De
inbreker zette het op een lopen, er knalden
schoten en de man viel gewond aan een
been neer.
Het was de 50-jarige S. S. T., die zijn
domicilie buiten Nederland heeft, doch
wiens vrouw en kinderen in Delden wonen.
Hij is met een ambulanceauto naar het zie
kenhuis vervoex-d, waar hij onder bewaking
is gesteld. T. is reeds enige malen veroor-
deeld wegens inbraak.
Van 1 januari tot en met 18 december
van dit jaar heeft de export van bloembol
len ruim 66 miljoen kg, voor een totaal
van 200 miljoen gulden, bedragen. Een
cijfer dat nog nimmer is bereikt. Vorig
jaar bedroeg deze export van 1 januari tot
21 december ongeveer 64 miljoen kg met
totaal 193.440.000. De voornaamste landen
voor deze export zijn: Duitsland, Amerika,
Engeland, Zweden, Frankrijk en Finland.
Dezer dagen is een conferentie gehou
den van de „Studiegroep voor de Christe
lijke verantwoordelijkheid voor Europese
samenwerking". De leden van deze inter
nationale groep bestaan uit een aantal
christelijke politici, die tot verschillende
politieke partijen en tot verscheidene ker
ken behoren.
Momenteel is onze landgenoot dr. C. L.
Patijn voorzitter; ook de bekende Frans
man professor Andx-é Philip maakt deel
uit van de studiegx-oep, die weliswaar
geen officieel orgaan is van de Wereld
raad van Kerken, maar wel een sterk
oecumenisch karakter draagt. De resulta
ten van de jongste besprekingen zijn neer
gelegd in een memorandum, waarin inge
gaan wordt op de gevaren, die zich voor
doen in het christelijk denken over inter
nationale aangelegenheden. In het me
morandum wordt geconstateerd, dat „de
huidige discussie binnen de Europese ker
ken, in het bijzonder op het vasteland,
over internationale aangelegenheden en
de politieke toekomst van Europa een ze
ker pessimisme en gebrek aan vertrou
wen te zien geeeft". De aanleiding hiertoe
is duidelijk: er valt geen verbetering te
constateren in de betrekkingen tussen de
Sovjet-Unie en het Westen. Het is duidelij
dat de smartelijke vei'deeldheid van
Duitsland veel langer zal duren dan ver
wacht werd. Het gevaar van de kernwa
pens woi'dt door het grote publiek beter
verstaan. De hoop om intex-nationale
lichamen in het leven te roepen, die het
gebruik maken van geweld wettelijk con
troleren, is niet vervuld. Tenslotte is men
er niet in geslaagd telkens weerkerende in
ternationale crises te vermijden.
„Het kan niet woi-den ontkend", zo
zegt het memorandum verdei-, „dat het
nog in hoge mate een open vraag is in het
denken van de Christenen van deze
tijd, wat het Evangelie te zeggen heeft ten
opzichte van de politieke ethiek. De ker
ken zelf hebben tot het genoemde pessi-
mïsme aanleiding gegeven. Vele vooraan
staande menser) in de kerken hebben het
voorgesteld alsof de hereniging van Duits
land een voorwaarde was voor een vreed
zame samenleving. Men heeft in de ker
ken overdreven verwachtingen gekoes
terd ten aanzien van mogelijke resultaten
van de UNO.
En dan, de gxotex-e eenheid van de ker
ken van Eui-opa, een zaak, die de kerken
zélf kunnen bevordex-en, heeft slechts wei
nig voortgang gemaakt".
Tegenover dit pessimisme in de kerken
noemt de studiegroep evenwel een aantal
dingen, die een meer positief aspect heb
ben. „Wij zijn in de merkwaardige posi
tie, dat, ondanks de spanningen in de we
reld, de mogelijkheid van een oorlog in
Europa thans geringer is dan op enig an
der tijdstip in deze eeuw. Er is niet lan
ger het gevaar van een conflict tussen
Duitsland en zijn buren. Er zijn geen aan
wijzingen dat de Sovjet-Unie het plan heef
een oorlog in Europa te beginnen. Juist
het bestaan van de atoombewapening is
een machtig en zeer effectief middel om
ieder militair avontuur tegen te gaan, ter-
Advocaat in nood. Scène uit „Brothers
in law".
het pittig muziekje dat steeds bij de hand
is, als er weer eens een climax wordt
voorbereid om dan, wanneer de ontlading
volgt, nog een beetje na te spotten met
gx-appige toontjes en kleine melodische
buitelingen. Die ritmische wedloop van de
muziek met het beeld is zo synchroon, dat
het effect het plezier bij de hand houdt.
Men blijft steeds attent op iedere nieuwe
ontwikkeling, van hoeveel hoogtepunten
het hele vex-haal ook aan elkaar hangt.
Die kunst van het typeren in "de Bi'itse
filmkomedie meer nog een kunst van
het aangeven van het type dan van het
breed uitwerken gevoegd bij de vooi--
keur voor de overdrijving van de situatie
en niet van de personen, verleent haast
iedere Engelse komedie dat karakter van
„droge humor", waarmee de recensenten
in hun bespreking zo gx-aag zwaaien.
Het is een goede vlag voor een lading.
Laat men ze van overzee maar blijven
sturen!
P. W. Franse
