eun's
Bloemwerk
houtribo
Vierde V-concert van N.Ph.O.
met twee noviteiten
TRAITiL 3
Landelijke pianowedstrijd voor jeugd
Napolitaanse kribbe-kunst in
bisschoppelijk museum
loemenmagazijn
Kerstspel van
Herv. spelgroep
„Postaal Genoegen"
met een blijspel
Kostbare erfenis uit verleden
SLOT DEFECT?
ZATERDAG 20 DECEMBER 1958
HAARLEMS DAGBLAD
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
5
Voor
MET KERSTMIS
AM A TEUR TONEEL
Stille Armen in Heemstede
Kon. Shell biedt krediet
aan Argentinië
doe het zelf
Een kerstmiddag voor
bejaarden van N.V.V.
Vraag TRAITAL 3
Man door vallende boom
gedood
Drs D. J. Wansink president
commissaris N.Z.H.V.M.
WASSERIJ DUYN
Mr. dr. R. W. H. Pitlo
wellicht naar Utrecht
Examens
Een goede gewoonte
NIEUWJAARS-
ADVERTENTIES
Kort nieuws
Th. Rebholz sprak over het
internationale bankwezen
Het vierde vrij dagavondconcert van het
Noordhollands Philharmonisch Orkest
bracht twee voor Haarlem nog nieuwe
werken: de uit 1945 daterende „Symphonie
Liturgique" van Arthur Honegger en het
in 1955 voltooide pianoconcert van de Ne
derlandse componist Luctor Ponse, die
hierin zelf de solopartij vervulde. In het
laatste geval betrof het zelfs een aller
eerste uitvoering.
De „liturgische symfonie" van Honeg
ger ontleent haar naam aan een drietal
gregoriaanse melodieën, die zelf niet in het
werk zijn opgenomen, doch waarvan enkel
de titels ter moderne begripsbepaling aan
de drie delen zijn toegevoegd. Deze luiden
respectievelijk. Dies irae, De profundis da-
mavi en Dona nobis pacem. Men leest hier
in een programmatische aanduiding van
de motieven die de componist tot deze
symfonie bewogen. Men hoort in het werk
een weerklank van de indruk, die gebeur
tenissen uit de recente oorlog op hem
maakten. Volgens mij is Honegger niet ge
heel in zijn „bedoeling" geslaagd (ik zet
dit woord nu maar tussen aanhalings
tekens, daar componisten zich in wezen
met geheel andere dingen bezighouden dan
het schrijven van manifesten tegen de
oorlog).
Opzettelijkheid heeft aan de opzet wel
licht enige schade gedaan. Het eerste deel
schildert ons de oorlog als een dag des
oordeels, het is een ontredderde muziek
vol dreunend geweld en kreten van angst
en ellende. Het gehele orkest ontlaadt zich
in heftige syncopische stuiptrekkingen,
vrijwel zonder ophouden hoort men ver
scheurde koperklanken, doffe explosies in
de laatste registers, gillende kettingtrillers
van de houtblazers. Het tweede deel, waar
in blijkens de titel een smeekbede uit de
diepte opklinkt, is mij vooral in de herin
nering gebleven door de aan het gezang
van een vogel herinnerende fluitmelodie
aan het eind, die inderdaad een lyrische
verwachting vertolkt, waarna het werk
besloten wordt met de naar een glorieuze
expansie voerende mars van het vredes-
legioen. Aan de grandioos ge-„time"-de
stuwing van deze finale moet men zich in
ieder geval gewonnen geven. Verder bevat
het werk naast grote inventieve kracht ook
inzinkingen, waar het „programma" de
componist mijns inziens de baas is gewor
den.
De uitvoering onder leiding van Henri
Arends was een waagstuk. Het werk
vraagt in de eerste plaats een grote bla
zersbezetting, die zich bovendien meesten
tijds op volle sterkte laat horen. Hier
tegenover kon het toch reeds beperkte
strijkorkest zich niet handhaven, zodat de
totaalklank vaak onevenwichtig was. Het
tweede deel maakte, wellicht hierdoor,
maar ook door de gebrekkige realisatie
van de grote lijn, een rommelige indruk
(behoudens het reeds genoemde slot). In
Advertentie
GIERSTRAAT 75
HAARLEM
TELEFOON 14858
De lidmaten van de Gereformeerde kerk
in Bloemendaal zijn donderdagavond tij
dens een bijeenkomst in het jeugdgebouw
onder de indruk gekomen van „Het won
der in de garage" een modern kerstspel
van de Amerikaanse predikant St. B. Jack
man, ten tonele gebracht door de Her
vormde Spelgroep Heemstede, onder de
knappe regie van Wim Paauw, een kerst
spel dat zich afspeelt in het hedendaagse
Bethlehem, waar de geboorte van het
Christuskind nu eens niet plaats vindt in
de stal, doch in de garage van een hotel,
waarmede de schrijver maar wil zeggen
dat deze geboorte ook voor de moderne
mens van vandaag nog precies dezelfde
betekenis heeft. Want ondanks het feit,
dat wij leven in een keiharde wereld is
liet ook nu nog God die ons roept. Dat is
de kern, waar dit gehele kerstspel om
draait. In dit spel gaan de wijzen, de prins
uit het Oosten, de Engelsman Melchior en
Balthazar, de neger uit Afrika, zijn volge
ling uit het zuiden dus, die allen naar dit
hotel gekomen zijn om het Kind te aanbid
den, in colbert op de knieën. Het is Krish-
ma Caspar, de Indische prins, die de pries
ter zoekt, het Engelse echtpaar dat de Ko
ning komt zoeken en tenslotte Balthazar
die de broeder zoekt, waarbij de schrijver
ook het rassenprobleem duidelijk stelt.
De hoteldirecteur toont ons de mens in al
zijn naaktheid, eenzaamheid en angst, die
aan de leiders van het Westen geketend
is. De prins brengt wierook mede uit het
verre land, John Melchior goud en Bal
thazar tenslotte mirre en zij leren de ho
teleigenaar God te aanschouwen, als hij
genezen is door het vuur. Want Christus
is geboren om degenen te helpen die arm
en eenzaam zijn en Balthazar doet ons
Gods liefde kennen die alle verstand te bo
ven gaat en wie Hem aanschouwt heeft
begint een nieuw leven en wordt opnieuw
geboren. Hiermede eindigt dit kerstspel,
waarin het gaat om een zaak van leven
of dood.
Hoewel de toeschouwer hier geconfron
teerd wordt met een kerstspel op typisch
Amerikaanse leest geschoeid, ontgaat
hem de diepere betekenis van het kerst
gebeuren geenszins, integendeel zowel de
bedoeling van de schrijver als het ontroe
rende en sterke spel van de vertolkers,
beeft niet nagelaten op de aanwezigen
diepe indruk te maken. Ds. G. Toornvliet
heeft in zijn kerstboodschap op deze
avond, die hij aan de aanwezigen mee
gaf, ook getuigenis afgelegd, daarbij aan
sluitende op dit kerstspel, dat God ons
roept, in de wereld van vandaag misschien
meer dan ooit te voren, aldus de predikant.
de finale werd echter veel goed gemaakt.
De vereiste climax werd bereikt.
Het na de pauze uitgevoerde pianocon
cert van Luctor Ponse is een verrijking
van de Nederlandse muzieklitteratuur: een
krachtig werk, bijzonder hecht van bouw,
het produkt van een levendige geest. Het
werk is op twaalftoonsreeksen gebaseerd,
maar het is allerminst „atonale" muziek.
Integendeel, de componist heeft dit procédé
geënt op wat men de moderne traditie
zou kunnen noemen. De muzikale gang
van zaken beantwoordt voortdurend aan
wetten van spanning en ontspanning, zoals
die zich in de continuïteit van de muziek
geschiedenis gevormd hebben. Het meeste
indruk maakte op mij bij eerste aanhoren
het tweede deel. Een stuwende, markante
passage wordt hier omlijst door een zachte,
ingehouden klacht. Ook hoort men in de
hoge registers prachtige fonkelende en rui
sende klankeffecten. Trouwens, vooral in
het tweede en derde deel treft de subtiele
klankverfijning in het orkest zowel als in
de piano, waaraan Ponse's Franse scho
ling wellicht niet vreemd is. De componist
speelde zijn werk bijzonder gedecideerd en
het orkest had aan de begeleiding zeer veel
zorg besteed. Blijkens het succes was men
wel onder de indruk gekomen van deze
met zoveel overtuiging gelanceerde pre
mière.
De avond was geopend met het Concerto
grosso opus 3 no. 2 van Vivaldi, waarin de
heren Hesmerg, De Graaff en Biele het
„ripieno" (kleine groepje solisten tegen
over het „tutti") vormden. Een rustige,
klankschone inleiding voor dit nogal be
wogen programma. Minder gelukkig was
het bestuit van deze avond. Met het piano
concert van Ponse nog vers in de oren
moest men als toetje drie Slavische dan
sen van Dvorsjak aanhoren. Jammer dat
het bestuur van het N. Ph. O. hiervoor niet
óók een soliste geëngageerd had, namelijk
een trapezekunstenares, die op deze tingel-
tangelmuziek prachtig haar kunsten had
kunnen vertonen boven de hoofden van het
orkest. Hebt u indertijd de Engelse film
komedie „Genevieve" gezien? Het gaat
over een race van fossiele autotjes van
Brighton naar London: bijna aan de finish
ziet men de dierbare oude „Spijkers" over
London Bridge tussen het moderne snel
verkeer doortuffen. Misschien begrijpt
men wat ik bedoel.
Sas Bun ge
Met de opvoéring van „Zomer in decem
ber", blijspel van James Liggat, heeft
„Postaal Genoegen" donderdagavond in de
Stadsschouwburg bewezen, dat het reper
toire voor het amateurtoneel toch nog al
tijd stukken telt, die voldoen aan de moge
lijkheden, hoe gedifferentieerd ook. van het
spelersmateriaal, waarover een vereniging
beschikt. „Zomer in december" stelt heel
wat problemen zonder er al te diep op in
te gaan. Het zijn voornamelijk bu\v,eUj)vs7
problemen. Ze worden overigens tot ge
noegen van het naar het ideaal-hunkerend
publiek alle positief opgelost.'De manier
waarop is soms bijzonder simplistisch,
maar het gebeurt toch niet zo, dat men er
de schouders voor ophaalt. Men wil dan
toch wel de bestaanbaarheid aannemen.
Deze eenvoudige dramatische benandeling
houdt in, dat de figuren grijpbaar zijn.
Onder een goed regisseur kan de amateur
speler ze aan. Hij behoeft maar een na
tuurlijke toon aan te slaan om het pleit al
voor de helft gewonnen te hebben. Hoe
beter de speler, des te sterker zijn ver
mogen om karakter-eigenschappen te sug
gereren, die onder de oppervlakte verbor
gen liggen. Bij „Postaal Genoegen" zijn het
Tiny van Koningshoven en Jan Serné, die
daartoe in staat zijn. Zij slaagden er ook
dit keer in hun figuren een omlijning mee
te geven, die toch maar summier in de
tekst zat. Die tekst bood hun trouwens
maar weinig gelegenheid tot meer. Van
daar dat ik hun prestaties zeer zeker kan
waarderen, al moet het mij van het hart,
dat ik de speelwijze van Serné soms iets te
nonchalant vond. Met meer bewust spel
met de stilte zou hij sterkere effecten te
weeg brengen. Dat is iets om te onthouden.
1-Iij kan het. Waarom doet hij het dan
niet? Regisseur Kraneveld kan er bij zijn
mise en scène rekening mee houden door
hem wat minder vrije loopjes te gunnen.
Zij blijken de concentratie te verstoren.
Twee typeringen trokken voorts de aan
dacht. Ik vond die van Cilly Captyn wel de
beste, omdat zij ook plastisch eer. humo
ristisch aanzien bood. Henk van Musscher
leek met Jacques Tati te gaan wedijveren,
maar zakte wat af door een te vrije charge.
Een goede rol vond ik ook de „verleidster"
van Ina van Huis, al was de poging van
de auteur om deze vrouw nog wat achter
grond mee te geven zo primitief, dat zij er
haar figuur mee verspeelde. Het zij echter
gezegd: niet door haar schuld. Wim Franse
speelde een toegewijd vader die treurt
om zijn kapotte huwelijk en zich per on
geluk wat troost verschaft sterk naar
de versobering, waardoor hij expressie te
kort kwam. De oprechtheid leed evenwel
geen schade. Goed van toon was Tiny
Evskoot in haar kleine rol van schuldige
echtgenote. Zeer natuurlijk met echte ac
centen wekte Henny Kamerlingh de jeug
dige Angela tot leven. Chris Hollander won
onze en haar vriendschap met de gedrilde
David Payne.
Een mooie verschijning bleek Piet Was-
sink als een dirigent, die geen Engels
spreekt, en ook geen Nederlands.... De
postbode was precies zo uitgemonsterd als
men dat van de P.T.T. verlangt. We waren
dan ook bij Postaal Genoegen
Nog een woord van lof voor het aller
aardigste decor. En een compliment aan
Hein Kraneveld, die ook voor een ver
kwikkend tempo had gezorgd, waardoor
wij de oververhitte zaal nog vóór het
kookpunt konden verlaten.
P. W. Franse
Bij het Comité voor de Stille Armen
zijn de navolgende bedragen binnenge
komen: mevr. E. A. G. de M.de K. 15;
mevr. de G. S. 25; mej. J. G. B. 10;
P. J. H. 2.50; J. A. B. Zn. 5.
J. C. W. 5.—; Mevr. P. 2.50; N. N.
f 1.—; H_ jJ. B. 5.—; H. F. 5.—; Dr. F.
A. d. G. 10.—; A. L. C. v. L. 10.—; Da
mes N. N. 5.—; A. R. P. J. 25.—; P. C.
R. 5.—; Ir. J. V. 10.—; P. M. de W.
3.—; H. d. W. 10.—; B. B. 3.—; C. A.
S. 5.—; Verg. Luchtb. 100.—; C. v. A.
5.—; B. L. 10.—; W. J. M. 5.—; F. W.
S. f 5.—; N. N. 100.—; A. v. R. 2.50;
B. B. 2.50; Mevr. J. v. N.-v. W. en B. E. H.
35.L. C. E. 2.50; Bridgeclub woens
dagavond 25.C. A. v. d. R. f 5.F. S.
10.—; Mevr. E. C. v. S.-M. 10.—; W. C.
W. 100.Totaal 522.zodat nu is
ontvangen 3181.20.
De penningmeester van het comité, de
heer A. van Wingerde, zal gaarne uw gif
ten in ontvangst nemen, zowel te zijnen
huize, Willem Pijperlaan 14. als ten raad-
huize. Zijn gironummer is 153308.
Advertentie
De Koninklijke-Shell Groep heeft de Ar
gentijnse regering een krediet van vijftig
miljoen dollar aangeboden. Dit krediet zou
binnen vier jaar moeten worden terugbe
taald, zo heeft de persdienst van de Ar
gentijnse president vrijdag bekend ge
maakt.
en maak gebruik van
de artistieke mogelijkhe
den van
ITALIAANS en
JAPANS
GLASMOZAIEK
voor bekleding v. schoor
stenen, vensterbanken, ta
felbladen enz.
Wij leveren het in matjes
van 30 x 30 cm die u ge
makkelijk even met Ce-
mentex duurzaam plakt.
de pasklaar specialist-
JULIANAPARK 44 - TEl. 55530
De afdeling Haarlem van de vrouwen
bond van het N.V.V. bood donderdagmid
dag bejaarden van dit vakverbond een
kerstfeest aan. Zaal en podium waren ver
sierd met kerstgroen, slingers en kaarsen.
De heer Broekman speelde op de piano
kerstliedjes.
De voorzitster van de vrouwenbond van
het N.V.V., mevrouw Van der Horst, open
de de middag en stelde het publiek onder
anderen voor aan de voordrachtkunstena
res mevrouw A. Balenge, het mannenkoor
„Vriendenkring" en aan mevrouw T. Kerk-
hoffPett, afgevaardigde van de Partij
van de Arbeid in de gemeenteraad van
Haarlem, die een toespraak hield.
Het mannenkoor „Vriendenkring" onder
de uitstekende leiding van de heer Schef-
fer bewees met de drie ten gehore ge
brachte liederen, dat men al is men dan
al wat ouder nog best duidelijk en zui
ver, zingen kan. Na het optreden volgden
een paar voordrachten van mèvrouw A.
Balenge uit Amsterdam, en wel eerst het
verhaal „Fraülein Sorge" van Clare Len-
nart. Hef was duidelijk te merken, dat
mevrouw Balenge vaker voordrachten
hield voor wat oudere mensen. Haar
repertoire had zij daarbij aangepast. De
bejaarden genoten allemaal. Met een dui
delijke en prettige stem, die zelfs achterin
de zaal goed hoorbaar was, droeg ze de
verhalen voor. „De steen aan het strand"
van K. v. d. Geest maakte wel de meeste
indruk, vooral bij de heren.
Eigenlijk zouden we de toespraak, die
mevrouw T. KerkhoffPet hield, ook een
voordracht kunnen noemen, omdat zij haar
tekst steeds met gedichten van de socia
listische dichter Adema van Scheltema,
illustreerde. Mevrouw Kerkhoff herinner
de aan de achteruitgang van de Partij van
de Arbeid, sinds de verkiezingen van 1956.
De bejaarden vroeg ze toch niet de moed
te verliezen. Vooral omdat juist zij het
waren, die vroeger in een veel moeilijker
tijd in hun eigen vakbeweging zo vurig en
fel hadden gestreden voor de vooruitgang
van de socialisten. Mevrouw Kerkhoff
hoopte, dat de bejaarden deze energie over
zouden dragen aan de jongeren, maar zij
drong er tevens op aan dat ook zij moes
ten blijven vechten voor een beter bestaan
in deze vaak zo duistere wereld.
Advertentie
Roos verdwijnt met
anti-roos
Traital 3 bevat het pas-ontdekte apellum met
de sterke van roos bevrijdende eigenschappen.
Na 6 wekelijkse haarwassingen is de roos verdwenen.
Voor de handel N V Handelmij R F M Wernekinck, Amstèrdam
Vrijdagmiddag is de 71-jarige aannemer
L. Kok uit Enschede op het voormalige
landgoed „De Kotten", waar op het ogen
blik een aantal woningen wordt gebouwd,
door een vallende boom dodelijk getroffen.
De boom is vermoedelijk op het ogenblik
dat hij zou vallen door de enorme zware
kruin gaan draaien. De heer Kok, die op
een veilige afstand had staan toekijken,
schrok en begon te lopen, waardoor hij
binnen de straal van de vallende boom
kwam. Een dikke tak sloeg tegen zijn
achterhoofd. Hij was vrijwel op slag dood.
Ir. J. Lohmann cowmissaris
Naar aanleiding van het bereiken van
de pensioengerechtigde leeftijd door de
president van de N.S., dr. ir. F. Q. den
Hollander, zijn mutaties aangebracht in
de colleges van commissarissen der N.S.-
dochterondernemingen. De nieuwe presi
dent van de Nederlandse Spoorwegen, ir.
J. Lohmann is benoemd tot commissaris
van de NACO te Alkmaar, de Citosa te
Bodegraven, Van Gend en Loos te Utrecht,
N.T.M. te Heerenveen, N.Z.H.V.M. te Haar
lem, Salland te Deventer, V.A.D. te Ermelo,
de Zuid-Ooster en de M.S.S., beide te
Gennep.
De directeur van de N.S. drs. D. J. Wan
sink is benoemd tot president-commissaris
van de Citosa te Bodegraven, de Gado te
Hoogezand, Van Gend en Loos te Utrecht,
de K.L.M. Autobusdiensten te Amsterdam,
Rederij Koppe te Amsterdam, de Marne-
dienst te Zoutkamp, de NACO te Alkmaar,
de N.B.M. te Zeist, de N.T.M. te Heeren
veen, de N.Z.H.V.M. te Haarlem, Salland
te Deventer, de V.A.D. te Ermelo, de Velox
te Andelst, de W.S.M. te Loosduinen, de
Zuid-Ooster te Gennep, de M.B.S. te Gen
nep, de n.v. Spoorwegopbouw te Utrecht
en de n.v. Spoorwegbouwbedrijf te
Utrecht.
De directeur van de N.S. ir. J. P. Koster
werd benoemd tot commissaris van de
GADO te Hoogezand, Rederij Koppe te
Amsterdam, de Marnedienst te Zoutkamp,
de NACO te Alkmaar, de N.B.M. te Zeist,
de Velox te Andelst, de W.S.M. te Loos
duinen, de n.v. Spoorwegbouwbedrijf tc
Utrecht en de n.v. Spoorwegopbouw te
Utrecht.
Advertentie
A.MSTKKDAMSE VAART 20 TEL. 11053
Binnenkort is de benoeming te verwach
ten van mr. dr. R. W. H. Pitlo, substituut-
officier van justitie bij de rechtbank in
Haarlem tot substituut te Utrecht.
Mr. dr. Pitlo is in december 1909 gebo
ren en heeft na zijn middelbare schoolop
leiding gestudeerd aan de universiteit te
Leiden. Daar promoveerde hij in juli 1941
tot doctor in de rechten. Op 20 januari 1942
werd mr. dr. Pitlo benoemd tot ambtenaar
van het Openbaar Ministerie bij het kan
tongerecht te Den Bosch en op 25 januari
1947 volgde zijn benoeming tot ambte
naar van het Ö.M. bij de kantongerechten
in het arrondissement Haarlem. Hij was
in het bijzonder belast met de zaken in het
kanton Zaandam.
Op 1 juni 1954 werd mr. dr. Pitlo be
noemd tot substituut-officier bij de recht
bank in Haarlem.
De heer Pitlo hield naast zijn werk
kring dikwijls lezingen over zi.in lief
hebberij: de historie van de grootmogols
in Azië en de Perzische miniaturen. Bo
vendien was hij auteur van diverse boeken
over dit onderwerp.
In de plaats van mr. dr. Pitlo zal waar
schijnlijk benoemd worden mr. J. J. Bre-
dius, thans subsituut-officier bij de recht
bank in Utrecht.
Advertentie
HAARLEM
ANEGANG 29
TELEFOON 12472
Gezien het enthousiasme bij de vorige
wedstrijden, in 1953 en 1955, schrijft de Ne
derlandse bond van piano- en orgelhan
delaren voor de derde keer een landelij
ke pianowedstrijd voor de jeugd uit, die
in de maanden januari en maart van het
volgende jaar zal worden gehouden. Jon
gens en meisjes die nog geen vijftien jaar
zijn en tenminste een jaar les hebben kun
nen aan de wedstrijd deelnemen. De pres
taties worden dooi een jury van deskun
digen beoordeeld. De wedstrijd bestaat uit
drie ronden. De besten van de eerste ron
de mogen deelnemen aan de plaatselijke
eindronde. De jongelui die hierin spelen
ontvangen een waardebon voor de aan
koop van muziek. In Amsterdam bestaat
de prijs uit een boek over muziek. De win
naars in deze tweede ronde worden afge
vaardigd naar de landelijke slotronde, die
op 2 april in Amsterdam in de Bachzaal
zal worden gehouden.
Advertentie
DE EERSTE COÖP. ASSOCIATIE
VOOR UITVAARTVERZORGINGu
ZIJIWEG 63 - TELEfOON 15141 (2 LIJNEN)
Aantal leden 23000
Contributie f 1.per jaar voor het
gehele gezin, met restitutie bij
overlijden van het lid
Als juryleden zullen dan fungeren mejuf
frouw Annie Nederbragt en de heren Wil
lem Andriessen en Gerard Hengeveld Wie
de eindronde heeft bereikt ontvangt een
dubbele waardebon en de winnaars van
de wedstrijd krijgen bovendien een be
drag voor het nemen van pianolessen.
In totaal doen tweeëndertig firma's
verspreid over zestien plaatsen in het
land mee. Ook de firma Goldschmeding
uit Haarlem zal weer aan deze landelijke
wedstrijd deelnemen.
Amsterdam. (Gem. Univ.). Geslaagd voor liet
doctoraalexamen economie: N. J. M. Hardebol.
Amsterdam. Doctoraalexamen rechten: P. G.
Scbey, Amsterdam.
Amsterdam. Vrije Univ. Bevorderd tot arts: G.
M. Bax. Veenendaal. Doctoraalexamen scheikun
de: P. Bos. Amsterdam; J. Slrating. Hilversum.
Kandidaatsexamen wis- en natuurkunde: J. W.
Jurg, Den Haag; N. Groenendijk. Bussum; J. P.
Overdulve, Hasselt (België). Doctoraalexamen
theologie: J. G. Groen, Wallacebrug, Ontario (Ca
nada); J. D. B. v. d. Meulen, Amsterdam; J. H.
Scheepers, Feuriesburg (Z.-Afrika): A. E. v. d.
Woude, Amsterdam. Kandidaatsexamen theologie:
L. J. Wolthuis, Groningen; H. Gilhuis, Amster
dam; G. Brouwer, Leidschendam. Doctoraalexa
men economie: C. v. d. Enden. Eindhoven; J. Ne
leman, Amsterdam. Kandidaatsexamen economie:
It. Norg, Dinxperlo (Gld.); A. C. K. Baggerman,
Zaltbommel.
Groningen. Doctoraalexamen geneeskunde: C.
J. Russchen, Wassenaar; G. D. M. van Helle-
mondt, Venlo. Artsexamen ie gedeelte: A. J. M.
Adan, Roosendaal; H. van Houten, Groningen; G.
M. van der Linden, Eibergen. Bevorderd tot arts:
G. B. Boerma. L. Doopcr. K. D. Kunst, allen uit
Groningen; G. H. J. van der Werf, F. IJbema,
beiden uit BoJsward: J. G. Vugs, Haa-^ti (N.-Br.);
G. J. Jonkman, Nr^>-dwolde (Fr.).
Het kerstfeest nadert. Ge ziet het aan de prijskaartjes in de lokkende etalages
waarop beierende klokken en sparregroen staf en mijter hebben verdrongen. Ge
ruikt het ook bij het passeren van de plaatsen in de stad waar kerstbomen op
bun koper wachten. Ge wordt-eraan herinnert bij het zien van de kerstpotten
van het Leger des Heils, de bonte prentkaarten met „Merry Christmas and A
Happy New-Year" en de kerststukjes met kaarsen en zilverlint in de kraampjes
op de markt. In vele huizen wordt het stalletje met het Kindje, Maria en Sint
Jozef uit zijn donkere bergplaats tevoorschijn gehaald en krijgen herders, schapen
en de drie koningen een schoonmaakbeurt. Het kribbetje wordt van verse stro
voorzien en de os en de ezel nemen hun vertrouwde plaatsen weer in. Zo wordt
het oude kerstverhaal elk jaar weer tot nieuw leven gebracht. Bij stemmig kaars
licht dat „tunnels" tovert in het engelenhaar of onder de bonte schijn van
3 Watts-lampjes.
Het inrichten van de kribbe is een ge
bruik dat reeds eeuwen oud is. Waarschijn
lijk was de gewoonte om omstreeks Kerst
mis het kerstgebeuren met uit hout gesne
den -of-van k-lei geyormde en later gebak
ken figuren tot uitbeelding te brengen,
reeefc- in de zestiende' eeuw bekend. Deze
kribbe-kunst, als wij het zo mogen noemen,
groeide hoe langer hoe meer uit, tot een
artistieke verfijning. Kunstenaars van
naam verleenden hun medewerking bij het
vervaardigen van de figuren en attributen.
In de tweede helft van de achttiende eeuw-
beleefde deze kunstzinnige vorm van han
denarbeid haar grootste bloei. Vooral in
Italië steeg deze typische kunstuiting tot
ongekende hoogte. Wijd en zijd beroemd
waren de kribbe-groepen welke in Napels
werden vervaardigd. Zelfs aan het hof van
Karei de Derde hield men zich met de
kribbe-kunst bezig. Deze vorst had een
eigen porseleinfabriek in Capo di Monte,
waar hij tal van fraaie en kostbare kerst
groepen liet vervaardigen. Maar ook uit het
volk kwamen vele prachtige produkten van
deze vorm van huisvlijt voort. Onder de
makers bestond een zekere rivaliteit om
de eer de mooiste kerstgroep te bezitten.
Ere-wacht
Bovendien ontving de kampioen een fel
begeerde onderscheiding in de vorm van
een ere-wacht, die hem door ds koning
werd toegewezen.
In die dagen was het de gewoonte om
streeks de kerstviering de kribbe-groepen
op de platte daken van de Napolitaanse
huizen op te stellen. Men trok dan van
huis tot huis om deze openlucht-tentoon
stellingen te bezichtigen.
Als gevolg van de tijdsomstandigheden
raakte de kribbe-kunst echter langzaam
maar zeker in verval om bij het begin van
de negentiende eeuw geheel te verdwijnen.
Zoals gezegd, zijn vele van deze beelden
in de loop der jaren verloren geraakt. Een
uitstekend voorbeeld van deze achttiende-
eeuwse kunstuiting bevindt zich in Neder
lands bezit en wel in het aartsbisschoppe
lijk museum te Utrecht. Het is een groep
van circa zeventig figuren en voorwerpen,
die op treffende wijze het Napolitaanse
volksleven illustreren. De figuren zijn na
melijk gekleed in de volksdracht van die
dagen; naar gelang van de maatschappe
lijke stand zijn zij gestoken in gewaden van
zijde, wol, leer of.... lompen. De beelden
zijn deels uit hout gesneden, deels uit klei
(terra cotta) geboetseerd en gebakken of in
tin gegoten. Zij zijn van enkele centimeters
tot verscheidene decimeters hoog.
U niek
Deze unieke kerstgroep is van 21 decem
ber tot 1 februari in het bisschoppelijk
museum aan de .Tansstraat in Haarlem te
bezichtigen.
De conservator van het museum, de heer
H. J. A. M. van Haaren. groepeerde om de
hoofdfiguren Maria met het Kind en Sint
Jozef een gezelschap herders, marktkoop
lui, muzikanten en bedelaars. Het geheel
opgesteld op een tableau van drie bij
vijf meter is een charmant en kleurrijk
tafereel dat een nadere beschouwing zeker
ten volle waard is. Uit de aard der zaak
betreft het hier een kostbare erfenis uit
het verleden. De groep is tot. een bedrag
van 20.000 verzekerd. Zij werd door de
directie van het bisschoppelijk museum
welwillend aan het Haarlemse museum in
bruikleen afgestaan.
Een detail van de kerstgroep, die to
taal ongeveer 70 figuren en voorwer
pen omvat. De beelden zijn gekleed
volgens de laatste Napolitaanse mode"
in het midden der achttiende eeuw.
is het bij de jaarwisseling
ook uw relaties uw beste
wensen aan te bieden.
Welnu, in ons blad van
WOENSDAG 31 DECEMBER
is daartoe ruimte gereserveerd
kosten 15 mm
Iedere mm meer
U kunt ze opgeven aan onze
kantoren:
ƒ1.40
ƒ0.28
Grote Houtstraat 93, Haarlem,
Soendaplein, Haarlem-Noord
of aan onze bezorgers.
Haarlemse Jazz Club. Op de mu
ziekavond, die de Haarlemse Jazz Club
maandag 29 december in dansschool
Schroder aan de Raamsingel in Haarlem
houdt, treedt als gastorkest op de Kees
Kuyt Combo, met als solist Frans Poptie
(viool). Als huisorkest fungeert Rob
Hoeke's Quartet, terwijl een muzikale
reünie van de Jig Rhythm Club een extra
attractie zal vormen.
A.dvertentie
„DE SLEUTELSPECIALIST"
LANGE VEERSTRAAT 10 - TEL. 11493
„Slakken en naalden". De Belgische
driejaarlijkse staatsprijs voor toneelletter
kunde is toegekend aan Piet Sterck voor
zijn stuk „Slakken en naalden". In de jury
hadden onder anderen rttting Gerard Wal
schap en Hugo Claus
Volgens traditie werd de sluiting tot na
het Kerstreces van de Academie voor
Voortgezet Economisch Onderwijs te
Haarlem opgeluisterd met een openbare
les. De oud-onderdirecteur van de Am
sterdamse Bank, de heer Th. Rebholz sprak
gisteren in de aula van het Laurens Cos-
terlyceum over „Het bankwezen in inter
nationaal verband".
De spreker bepaalde zich vooral tot het
bespreken van het internationaal bedrijf
van de handelsbanken, na de banktypes
in Engeland, Amerika, Frankrijk, België
en Duitsland kort en helder te hebben ge
schetst. De heer Rebholz noemde de goe
derenhandel als een' der belangrijkste
functies van de handelsbanken en besprak
het goederen-, diensten- en kapitaalver
keer en de kapitaalopbrengsten. Vooral de
eerste twee belichtte de spreker uitvoerig,
daarbij de verschillende manieren van be
talingen uiteenzettend. Met een korte in
dringende behandeling van valuta-, rente-
en effectenarbitrage besloot de heer Reb-
halz zijn les.
Dr. S. Elzinga dankte de spreker en bood
de cursisten vervolgens jaarverslagen aan
van de HBU.
