Kabinet met beperkte taak
en levensduur
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Kerstgaven voor
de „Stille Armen"
MORGEN: LAATSTE DAG
HET WEER
Het kabinet Beel
Verscherpte politieke tegenstelling
liet geen andere oplossing toe
nu
Kwomintang-complot in
Indonesië gemeld
REGERINGSVERKLARING IN TWEEDE KAMER
De politieke situatie
Kiesraad registreert
vijf nieuwe partijen
Amerikaans vliegtuig met
15 personen vermist
Russische expeditie door
scheur in ijs gescheiden
Het woord is aan...
Derde televisiestudio
17.633,10
GAAT U VERHUIZEN?
Noordoostelijke wind
Bij de foto
Mergelgroeve ingestort in
de Belgische grensstreek
73e JAARGANG No 142 k
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein,, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
DINSDAG 23 DECEMBER 1958
Haarlems Dagblad
303e JAARGANG No 295
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
De nieuwe minister-president, prof. Beel, heeft hedenmiddag in de Tweede
Kamer namens de regering de volgende verklaring afgelegd:
„Het kabinet, dat ik hiermede de eer heb aan de Kamer voor te stellen, stelt
het bijzonder op prijs aanstonds na zijn optreden de gelegenheid te hebben een
verklaring in uw hoge vergadering af te leggen.
Het wenst voorat van deze plaats hulde en dank te brengen aan hem, die
gedurende meer dan dertien jaren deel heeft uitgemaakt van alle na-oorlogse
kabinetten en ruim tien jaren aan vier dezer kabinetten op voortreffelijke wijze
leiding heeft gegeven, oud-minister-president dr. Drees, thans minister van Staat,
aan wie de Koningin met ingang van gisteren op zijn verzoek ontslag heeft
verleend uit zijn ambt onder bijzondere dankzegging voor de uitnemende diensten
onder dikwijls zeer moeilijke omstandigheden aan haar en het koninkrijk bewezen.
De leden van dit kabinet, die allen onder zijn leiding hebben mogen ai beiden,
betuigen gaarne hun bijzondere waardering jegens deze staatsman, aan wie ook
zij veel verschuldigd zijn en wiens heengaan uit de regering zij betreuren.
Het kabinet vangt zijn taak aan in een tijd van ernstige politieke spanningen
en op een ogenblik, waarop in verband daarmede, gewichtige beslissingen zijn
genomen.
Het uitwendige beeld van de huidige
voor ons land zo moeilijke politieke
situatie laat zich in enkele woorden
samenvatten.
Tijdens de behandeling in deze Kamer
op 11 december van de wetsontwerpen
inzake verlenging van de tijdelijke ver
hoging van enige directe belastingen,
alsmede maatregelen met betrekking tot
de vervroegde afschrijvingen en de
investeringsaftrek, en voorts de verlenging
van de tijdelijke verhoging van enige
belastingen alsmede van de tijdelijke
vrijstelling van omzetbelasting voor
sigaren, kwam in stemming een amende
ment van de vaste commissie voor Finan
ciën. Dit amendement had tot strekking
de verlenging van de tijdelijke verhoging
van de vennootschapsbelasting van twee
jaren, zoals door de regering was voorge
steld, te beperken tot één jaar. Het werd
door de Kamer aangenomen. De minister
van Financiën, die het onaanvaardbaar
had uitgesproken, verzocht daarop op
schorting van de verdere behandeling der
wetsontwerpen.
De volgende dag verzochten de minister
president, dr. Drees, de ministers Hofstra,
prof. Samkalden, Suurhoff en dr. Vonde
ling, alsmede de staatssecretarissen drs.
Van der Beugel, mr. dr. Van Rhijn en Van
Veen aan de Koningin om ontslag, terwijl
de overige ministers in verband hiermede
hun portefeuilles ter beschikking stelden,
bij welke gedragslijn ook de overige
staatssecretarissen zich aansloten. Hare
Majesteit deelde daarop mede de inge
diende ontslagaanvragen in beraad te
hebben genomen en verzocht aan de leden
van het kabinet inmiddels alles te doen,
wat zij in het belang van het koninkrijk
noodzakelijk zouden achten. De door de
aanneming van dit amendement ontstane
conflictssfeer vond nadere accentuering op
15 december daaropvolgende in hetgeen
in deze Kamer bij de behandeling van het
door de minister van Financiën namens de
regering gewijzigde ontwerp van wet tot
verlenging van de tijdelijke verhoging van
enige belastingen, alsmede van de tijdelijke
vrijstelling van omzetbelasting voor
sigaren plaats vond.
Achtergrond
Zo eenvoudig deze feiten zich laten
weergeven in e6n korte opsomming, zo vol
bewogenheid, ernst en zorg voor de toe
komst is de situatie, welke achter deze
feiten schuil gaat. De gebeurtenissen,
waarvan ik melding maakte, vormden
slechts de aanleiding tot de ontstane crisis,
de oorzaken daarvan liggen dieper. De
verhouding tussen de staatkundige groe
peringen, waarvan leden in het thans
afgetreden kabinet zitting hadden, alsmede
tussen de daarmede corresponderende
Tweede-Kamerfracties, verslechterde in
de loop der laatste jaren. De afstanden
werden groter, ernstige meningsverschillen
traden aan het licht.
Bij deze verscherpte politieke tegenstel
lingen was geen oplossing te vinden, welke
een normaal voortzetten van de arbeid
door het in 1956 gevormde kabinet zou
hebben ingehouden. Ook de vorming van
een nieuw kabinet voor het nog resterende
deel van de parlementaire periode en
steunend op een meerderheid in deze
Kamer, bleek niet mogelijk.
De behartiging toch van de belangen
van het koninkrijk vergt zeer zeker in deze
tijd van internationale verwikkelingen en
spanningen een voortdurende paraatheid
van de regering tot het nemen van
beslissingen. Zij behoeft daartoe een zo
groot mogelijke steun en medewerking
van de zijde van de volksvertegenwoordi
ging. Dit laatste geldt evenzeer voor de
oplossing van de vele en ingewikkelde
problemen, waaraan de regering binnen
het koninkrijk haar aandacht heeft te
wijden.
Voor een constructief beleid, alsmede
voor een vruchtbaar gemeen overleg is
tenslotte een sfeer van vertrouwen onont
beerlijk.
De omstandigheid, dat reeds in 1960 de
normale verkiezing van leden uwer hoge
vergadering zou plaats hebben, bemoei
lijkte op zichzelf reeds de formatie van een
kabinet voor de nog resterende periode.
Immers, op het tijdstip, waarop de leden
van zodanig kabinet zich zouden hebben
ingewerkt, stonden de verkiezingen reeds
voor de deur. Deze omstandigheid zou
onder normale omstandigheden op zich
geen genoegzame reden zijn voor Kamer
ontbinding. Dit wordt nochtans anders
tegen de achtergrond van de conflicts
situatie, waarover ik zo even sprak.
Het ontbreken van de zo even door mij
gestelde voorwaarden noopte derhalve
reeds tot een bekorten van deze periode en
mitsdien tot vervroeging der verkiezingen.
Daarmede wordt tevens bereikt een zoveel
mogelijk uitschakelen van elementen,
welke een zuivere oordeelsvorming bij dit
beleid en overleg in de weg zouden kunnen
staan.
Daarenboven biedt deze vervroeging het
voordeel, dat de vraag op welke basis de
vorming van een kabinet, hetwelk als dan
zijn programma zal kunnen richten naar
een normale vierjarige periode, zal ge
schieden, beantwoording zal kunnen vin
den, nadat afstand is genomen van de
recente gebeurtenissen en nadat het Ne
derlandse volk de gelegenheid heeft ge
kregen zich uit te spreken over de samen
stelling van deze Kamer.
Een Koninklijk Besluit, hetwelk nog
heden in het Staatsblad zal worden open
baar gemaakt, houdt in, dat uw Kamer
wordt ontbonden met ingang van 19 maart
1959. Op diezelfde dag zal de zitting der
Staten-Generaal worden gesloten.
Tweevoudige begrenzing
Het thans opgetreden kabinet kenmerkt
zich in tweeërlei opzicht door een begren
zing, welke normaal niet aan een kabinet
wordt aangelegd. De eerste begrenzing
betreft zijn levensduur, de tweede in
samenhang daarmede zijn taak.
Dit kabinet ziet zijn opdracht volbracht
op het tijdstip, waarop na de ontbinding
van uw Kamer, waartoe de Koningin op
zijn voordracht heden heeft besloten, de
vervroegde verkiezingen zullen hebben
plaats gevonden. Dit kabinet heeft tot het
zo juist genoemde tijdstip tot taak de be
hartiging van al hetgeen het in het belang
van het koninkrijk noodzakelijk acht.
Behalve de lopende zaken zullen slechts
die aangelegenheden in behandeling wor
den genomen, waarvan uitstel niet in
's lands belang of dat van het koninkrijk is
te achten. Vraagstukken, het beleid op
langere termiin betreffende, zullen enkel
in geval van noodzaak tot beslissingen
kunnen leiden. De indiening van wetsont
werpen, waarvan aan de regering de ur
gentie van behandeling in de eerstkomende
maanden niet zal blijken, blijft achterwege.
Het contact met de Staten-Generaal zal
derhalve een beperkte strekking henben.
Voor wat betreft reeds bij de Staten-
Generaal ingediende wetsontwerpen zal de
regering eenzelfde gedragslijn volgen.
Uiteraard stelt de regering zich voor over
een en ander in voorkomende gevallen met
de Kamers overleg te plegen.
Aan de totstandkoming van dit kabinet
is niet voorafgegaan het maken van enige
afspraak met welke fractie uit uw midden
ook.
De regering is zich diep bewust van
haar verantwoordelijkheid, nog verzwaard
door de ernst en het uitzonderlijk karak
ter van de huidige situatie. Zij vertrouwt.
Naar wij vernemen, zijn vandaag bij be
schikking van de Kiesraad naast de be
staande politieke partijen geregistreerd: de
Pacifistisch Socialistische Partij, het Gere
formeerd Politiek Verbond, de Boeren
partij, de Partij voor Overheidspersoneel
en de Partij voor Landbouw en Midden
stand. Het staat wel vast, dat de eerstge
noemde twee partijen aan de op 12 maart
te houden Tweede Kamerverkiezingen
zullen deelnemen. Wat de drie overige,
kleine partijen betreft is dat aan twijfel
onderhevig.
Het is mogelijk dat ook nog andere, hier
niet genoemde partijen (b.v. de afgeschei
den communistische groep), aan de komen
de verkiezingen zullen deelnemen. De na
men van deze partijen zullen dan echter
nóch op het oproepingsbiljet, nóch op het
stembiljet worden vermeld.
ANCHORAGE, (UPI) Op een vlucht
van de basis Elmendorf naar Shemya, op
de Aleoeten, is een C-15 transportvliegtuig
van de Amerikaanse luchtmacht vermist.
Het toestel heeft vijftien personen aan
boord.
Nasporingen in Alaska, bemoeilijkt door
slechte weersomstandigheden hebben tot
op heden geen resultaat gehad.
LONDEN (UPI) Radio-Moskou meldt
dat er een scheur is ontstaan in de ijs
schots, waarop een Russische expeditie
onderzoekingen doet in het noordpoolge
bied. Er zijn geen levens verloren gegaan
De scheur heeft sommige installaties van
het station „Noordpool-7" gescheiden van
de rest van het kamp. Gebouwen, waarin
hydrologische onderzoekingen verricht
worden en een helicopter zijn zo ver mo
gelijk van de scheur verwijderd
La Rochefoucauld:
Het verstand helpt ons soms dapper bij
het begaan van dwaasheden.
Advertentie
Cl TROËN
zomer en winter, op klinker-
straten en asfaltwegen, op
bergen en in dalen - overal
en altijd betrouwbaar
dat de staatkundige ontwikkeling in ons
vaderland zich in rustige banen zal voort
zetten en dat allen, die voor deze ontwik
keling verantwoordelijkheid dragen, ook
in de komende maanden zich van deze ver
antwoordelijkheid bij voortduring bewust
zullen blijven.
Het kabinet heeft zijn taak aanvaard in
het vertrouwen, dat het zal mogen rekenen
op de steun der Staten-Generaal.
Moge Gods zegen rusten op ons aller
arbeid".
Nadat prof. Beel deze verklaring had
voorgelezen, werd gepauzeerd om de
Kamerleden in de gelegenheid te stellen
haar te bestuderen. Daarna begon het
debat over de regeringsverklaring.
23 december 1958
19de verantwoording.
C. J. G. 2,50; A. J. H. 10,—; Fam.
R. v. d. L. 10,Alle Handen Haarlem
500,—; Mej. E- J. C. de C. v. W. 100,—;
B. S. 50,Van een onbekende 40,
P. H. en P. 25,—; G. V. E. 25,—; R. A.
v. V. 25,—; R. D. 25,—; O. M. 25,—;
J. J- S. Sr. 20,—; C. P. B. 20,—; Mevr.
B.-B. f 20,—; Th. B. (vlieg) 10,—; G. H.
M. Sch. M. 10,—; Mevr. B. L.-B. 10,—,
H. J. H. H. 10,—; Mej. G. v. L. 10,—;
A. H. 10,—; Jan R. 10,—; J. K. 10,—;
v. d. A 10,—; A. P. N. A. de G. f 10,—;
L. W. 10,—; B. d. L. 10,—; M. v. d. M.
10,—; M. K. 10,—; H. Ch. G. 10,—;
J. I. en Zn. 10,—; G. J. v. d. W. 10,—;
Avédé 10,—; Mevr. S. C. de K. 5,—; C.
A. v. L. 5,—; A .v. d. B. 5,—; G. B.
5,—; N. N. 5,—; Mevr. M. H. K.-B.
5,—; R. H. 5,—; P. F. 5,—; M. G. de
B. 5,—; Antje 5,—; P. de G. 5,—;
J. G. F. 5,—: W. B. 5,—; H. J. P. 5,—;
D. en B. 5,—; J. C. v. G. 3,50; P. J. P.
3,—; Ietepiet 3,—; K. F. H. M. Sr.
3,—; S.-P. f 3,—; C. A. 2,50; N. N.
2,50; J. E. V. 2,50; W. M. v. A. 2,50;
een klein steentje 2,50; J. G. V. 2,50;
F. S. E. 2,50; Mej. C. H. K. 2,50; M. B.
2,50; Th. de B. 2,50; d. F. 1,50; Timar
1—
R. W. 10, A. B. 2.50, Van H. 5,
Kerstfeest leerl. Haarl. Huish.-Industrie
school 51,60, J. D. H. 10, N.N. 2,50, J.
H. M. I. 15, Gr. 3,50, B. C. B. 10, N. D.
1, N.N. 10, Telefonist 1,50, Maretje
f 2,50, G. L. P. 5, J. R. H. S. 5, M. en B.
5, N.N. 2,50, N.N. 5, Gebr. B. 50,
Personeel Nobelt N.V. 100, Oome Wim
f 5, D C. f 2,50, A. A. de J. 2,50, Van W.
f 5, D. W. N. 2,50, N.N. 5, mevr. Sch.-H.
f 5, R. de B. 10, V.V.K. 12,50, T. W. te
O. 5, Ben 2,50, M. F. 75, B. W. 10,
N.N. 25, W. J. te H. 3, R. 5, Rie 1,50,
N.N. 25, M. B. 2,50, N.N. 2,50, Annie
2,50, fam. K. 20, J. J. K. 10, W. B.
f 2,50, A. J. T. 2,50, M. M. G. ƒ5, R. R.
5, C. L. B. 3,50, A. H. 2,50, De V. 10,
De V. 2,50, van stille gever 10, P. J. v. d.
B. 10, Frits en Jola 3, G. V. 1, fam.
Sch. 2,50. P. v. d. R. 2,50, Margje en
Barbara f 2,50, N.N. 2,50, P. Q. 10, Tor
7,50, N.N. 3, G. v. d. A. 2, L. V. 5,
Lian 10, Kerstmiddag Ned. Ver. v. Huis
vrouwen 130,25, J. R. 10, Z. ƒ2,50, Kien-
avond Z.N.V. 28, dames S. 5, M. Z.
f 2.50, A. O. 2,50, K. K. 2,15, C. V. 50,
N.N. f 5, mevr. O. 1, N.N. 3,25, D. B.
2,50, N. R. 2,50, Hilarius N.V. 100, N.N.
f 5 C J. de L. f 2,50, fam. R. 10, Arie en
Nico 2,50, J. W. KI. 2,50.
Dagtotaal 2.207,25.
IN HET GEHEEL IS THANS BIJ ONS
BLAD BINNENGEKOMEN EEN BEDRAG
VAN
Giften kunnen worden afgegeven aan
onze kantoren: Grote Houtstraat 93 en
Floresstraat 1, Haarlem of worden over
geschreven op postgiro 273107. Vermeldt
vooral op uw girostrookje „Voor de Stille
Armen" en geeft aan onder welke aan
duiding de verantwoording moet plaats
hebben (volle naam, initialen, pseudoniem
enz.).
Kom, stad van Kenau, zet 'm op!
Nog nimmer waart gij schriel.
Nog maar een dag! Het kan nog net!
Dan is het TWINTIG MILLE!!
Jan Wieling
MANILLA (UPI) De commandant
van "het garnizoen van Djakarta, luit. kol.
Endang Dachjar, heeft maandag ver
klaard, dat de Indonesische autoriteiten
beschikken over documenten en ander be
wijsmateriaal voor het bestaan van een
nationalistisch-Chinese samenzwering tot
omverwerping van de regering van Dja
karta. Aldus bericht het persbureau PIA.
De autoriteiten hadden de activiteiten
van de Kwomintang een half jaar lang ge
volgd, aldus de overste, en waren tot de
conclusie gekomen, dat deze van politieke
aard waren en gedicteerd werden vanuit
Taipeh ter ondersteuning van de Indone
sische rebellen.
Het garnizoen van Djakarta ging toen
over tot een snelle actie en verbood alle
instellingen en scholen van de Kwomin
tang. Dank zij de samenwerking van het
Indonesische volk en zijn overheid kon be
slag worden gelegd op materiaal, waaruit
de kwade bedoelingen der nationalistische
Chinezen bleek. Bij dit bewijsmateriaal
was, volgens Dachjar een zeer geheim do
cument van de derde voltallige zitting van
het centrale partij comité van de Kwomin
tang, gedateerd december 1953.
Morgen zal met een opvoering van „A Christmas Carol" door de t.v.-sectie van de NCRV onder regie van Peter Koen de derde
N.T.S.-studio in Bussum in gebruik worden genomen. De studiohet voormalig Nederlands Hervormd Wijkgebouw „Eltheto", is
na een verbouwing van ongeveer anderhalf jaar gereed gekomen. De nieuwe studio heeft een groter rendabel oppervlak dan
de Vitus-studio. Ze is uitgerust met een lichtorgel, waarmee men de belichting van de scène centraal kan regelen. Verder is
er' meer'ruimte beschikbaar voor de spelers, voor de technische voorzieningen en het opbergen van decors. De studio zal waar
schijnlijk 16 januari officieel door de staatssecretaris van O., K. en W. in gebruik worden gesteld.
Advertentie
Wij garanderen u een goede verhuizing
uitgevoerd door vakkundig personeel.
Vraag eens inlichtingen
F. DAMIAANS EN ZN.
Zijlvest 41 - Haarlem - TeL 12456-14155-52514
Verwachting tot morgenavond:
Overwegend droog weer met
vooral aanvankelijk op de mees
te plaatsen mist of laaghangende
bewolking. Meest matige noord
oostelijke wind. Dezelfde tem
peraturen als vandaag of iets
hogere.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA'S
De Koningin heeft op de meest eervolle
ivijze ontslag verleend aan:
Dr. W. Drees, als minister-president en
ais minister van Algemene Zaken; aan
prof. dr. I. Samkalden als minister van
justitie; aan de heer II. J. Hofstra als mi
nister van Financiën; aan dr. ir. A. Vonde
ling als minister van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening en aan de heer J. G.
Suurhoff als minister van Sociale Zaken
en Volksgezondheid; drs. E. H. van der
Beugel als staatssecretaris van Buiten
landse Zaken; aan de heer M. van Veen
als staatssecretaris van Oorlog en aan mr.
dr. A. A. van Rhijn als staatssecretaris
van Sociale Zaken.
De Koningin heeft de minister van Staat
prof. dr. L. J. M. Beel benoemd tot mi
nister-president en minister van Alge
mene Zaken.
De Koningin heeft geen ontslag ver
leend aan de overige ministers en staats
secretarissen, die hun portefeuilles, onder
scheidenlijk hun functies, ter beschikking
hadden gesteld. Zij heeft de minister-pre
sident en minister van Algemene Zaken,
prof. Beel, benoemd tot minister van So
ciale Zaken en Volksgezondheid ad inte
rim, de vicc-minister-president en mi
nister van Binnenlandse Zaken, Bezits
vorming en P.B.O., mr. Struijcken, tot mi
nister van Justitie ad interim; de minister
voor Defensie, ir. Staf, tot minister van
Landbouw, Vissery en Voedselvoorziening
en de minister van Economische Zaken,
prof. Zylstra, tot minister van Financiën
ad interim.
De Koningin heeft de oud-minister
president dr. W. Drees benoemd tot mi
nister van Staat.
De nieuwbenoemde minister-president,
prof. dr. L. J. M. Beel, is gistermiddag
door de Koningin ten paleize Soestdyk als
zodanig beëdigd.
Zittend: mr. J. M. A. H. Luns, mr. A. A.
M. Struijcken, prof. dr. L. J. M. Beel, mej.
dr. M. A. M. Klompé, mr. J. L. M. Th. Cals.
Staande: mr. H. B. J. Witte, ir. C. Staf,
mr. G. Ph. Helders, prof. dr. J. Zijlstra,
mr. J. Middelburg (secretaris van de
ministerraad) en mr. J. van Aartsen.
Vanochtend heeft zich in een mergel
groeve te Zichen-Zussen-Bolder, een kwar
tier gaans ten zuiden van Maastricht, een
instorting voorgedaan in een champignon-
kwekelij. De Maastrichtse brandweer is de
grens over om assistentie te verlenen. Op
het ogenblik dat de instorting zich voor
deed, waren er ongeveer vijftig personen
aan het werk. Talrijke personen hebben
zich kunnen redden, maar er zouden nog
verscheidene bedolven zijn. Er zijn gewon
den naar het ziekenhuis van Tongeren
overgebracht. Men heeft het stoffelijk
overschot van een meisje uit de groeve ge
haald.
In het centrum van het instortingsge-
bied bevinden zich naar schatting het
juiste aantal kon niemand precies op
geven nog zeventien of achttien per
sonen, onder wie een aantal vrouwen en
meisjes, wier lot geheel onzeker is.
Advertentie
Advertentie
CAMEL MONTYCOATS 45.—