Ernstige onlusten in de hoofdstad van Kongo Georganiseerde minderheid poogt onrust te verwekken HET WEER Mikojans reis wellicht toch niet zonder politieke bedoelingen 4èrM0R RIS êei(ore,t/off6u(// Haerlems Studenten Gildt Hij zal ook met Eisenhower praten Boven water komen. Werkloosheid toegenomen V J Zenders van Russische raket zwijgen Brandweer kwam te laat Jongetje kon niet met telefoon omgaan Twee doden in het verkeer Het woord is aan West-Europa en Amerika in greep van de winter GAAT U VERHUIZEN? Schilder bekent moord op Haagse vrouw Dulles en Mikojan Prof. Beel antwoordt Kroesjtsjev HALVE PRIJZEN/ Veranderlijk 73e JAARGANG No 150 DINSDAG 6 JANUARI 1959 303e JAARGANG No 303 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 g SI I Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. gsaKScJ "j^ I /f*\ 1 1 I Verschijnt dagelijks beh. op zon-en feestdagen. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- I j f J f J ill 1 1 1 Ljlf J 11 J Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65, kantoor Haarlem-N. Soendaplein, TeL 57755 Js Ja M VcA Va^ X VA VA fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman (Van onze correspondent in Brussel) Ernstige relletjes hebben zich in het af gelopen weekeinde te Leopoldstad, de hoofdstad van Belgisch Kongo, voorge daan. Leden van de Abalio, de politiek- culturele organisatie van de negers van Neder-Kongo, die de inlanderswyken van de hoofdstad beheersen, raakten slaags met de politie na een vergadering in een gebouw van de Y.M.C.A. De oorzaak van de relletjes is niet precies bekend. De ma nifestanten wierpen toen zij het gebouw verlieten, twee politiewagens omver, waarna een aantal uit de inlanderswij- ken toegesnelde zwarten winkels van Portugezen begon te plunderen. Die plundering duurde gisteravond hier en daar in de stad nog voort, aldus berichten van het Franse persagentschap. In de meeste Afrikaanse wijken kon de rust door de politie en het leger worden her steld. Om een herhaling van de onlusten te beletten heeft de gouverneur-generaal, dr. H. Cornelis, de staat van beleg afge kondigd. Troepen werden uit Thysstad, honderdtwintig kilometer van Leopold stad, ter versterking naar de Kongolese hoofdstad gestuurd, evenals parachutis ten van de in Centraal-Kongo gelegen basis Kamina. De zwarte burgemeester van de wijk Kalamu, waar de onlusten zich voordeden de heer Pinzi, trachtte zijn landgenoten tot bedaren te brengen, echter tevergeefs. De burgemeester, die pas van een studie reis in België is teruggekeerd was ver zocht op de Abako-vergadering het woord te voeren. Hij was echter van oordeel, dat hij over zijn reis naar België nog diende na te denken en weigerde over zijn erva ringen in België te spreken. Pinzi zei, dat de politie te snel heeft ingegrepen en dat, wanneer hij de gelegenheid zou hebben ge had om de Abako's toe te spreken, de rel letjes niet zouden zijn uitgebroken. Zon dagochtend had Pinzi een dergelijke bij eenkomst rustig uit elkaar doen gaan. Gisteravond werd gemeld, dat 28 Belgen in de ziekenhuizen worden verzorgd. Er zijn vijftien zwarten gedood en vijftig zwaar gewond. De eerste burgemeester Op de sportvakbeurs in het RAI- gebouw :z Amsterdam is dit minia tuurzwembad te zien, waarin een charmante jongedame een waterdicht rubberpak demonstreert, waarmee men ook in de winter onder water kan zwemmen. Het kleine meisje toont een nieuw soort reddings kussentjes, die om polsen en enkels worden bevestigd. DEE NUMMER BESTAAT UIT TIEN PAGINA'S van Leopoldstad, de Belg Tordeur, heeft alle samenscholingen van meer dan vijf personen op het gehele grondgebied van de stad verboden. Een missie-post van de paters van Scheut en twee politie-commis- sariaten werden eveneens geplunderd. Het zijn echter voornamelijk de Portuge zen, en enkele kleine zwarte middenstan ders, die het hard te verduren hebben ge kregen. Een dertigtal Portugeze handela ren wil terug naar Angola, de Portugese kolonie. In hoeverre de onlusten veroor zaakt door de stam van de Abako's, een politiek karakter heeft, is vooralsnog niet duidelijk. Te Brussel reageerden de Kongolese aandelen op de beurs niet op de i-elletjes. Integendeel, een meerderheid van de kolo niale aandelen won gisteren nog punten. Wel is er sedert enkele weken te Leopold stad een zekere nervositeit merkbaar; in afwachting van de regeringsverklaring over Kongo's politieke toekomst, die de minister voor Kongo, dr. Van Hemelrijck op 13 januari voor het parlement zal afleg gen namens de regering. Dr. Van Hemel rijck, bracht gisteren verslag uit bij koning Boudewijn, die uit zijn vakantiever blijf was teruggekeerd. Er is sprake van, dat de Belgische regering aan Kongo een politiek autonoom statuut zal verlenen, in het raam van een Belgisch-Kongolese gemeenschap. Werkloosheid De relletjes, voornamelijk de plunderin gen, zijn mede veroorzaakt door de werk loosheid. Leopoldstad is ernstig getroffen door de recessie en in augustus was het aantal werkloze inlanders tot zevendui zend gestegen. Een andere factor is de gro te minachting van de negers voor de Por tugezen, die in de inlanderswijken han del drijven. Deze Portugezen zijn vaak halfbloeden, wier levensstandaard niet veel beter is dan die van de negers. Zij vragen vaak overdreven prijzen voor minderwaardige produkten en sommigen die arm uit Angola arriveerden, zijn rijk geworden, maar blijven in de inlanders- wijk wonen. Vandaar, dat de woede der zwarten zich voornamelijk tegen de Por tugezen keerde. De leider van de Abako- vereniging, Kasa Vubu, die onlangs een zeer nationalistisch getinte rede hield, bleef gisteren, naar Belga uit Leopoldstad meldde, onvindbaar. Kasa Vubu is geko zen tot burgemeester van de inlanderswijk Dendale en omringt zich met jonge Kon golese intellectuelen, studenten van de rooms-katholieke universiteit Lovanium. twintig kilometer van Leopoldstad. Als burgemeester heeft hij een salaris van 20.000 frank of 1500 gulden per maand. De berichten over de relletjes te Leo poldstad bevestigen de eerste indrukken van de waarnemers: de werkloosheid on der de inlanders en het ongeduld nopens de verklaring van 13 januari zyn de voor naamste aanleidingen tot de plotseling om een nietigheid losgebarsten woede der zwarten. Men voegt er aan toe, dat de or ganisatie van de negerstam van de Ba- kongo's de inwoners van Neder-Kongo de Abako te Leopoldstad in de inlan derswijken, die in totaal 350.000 inwoners tellen, slechts een minderheid vertegen woordigt tegenover de grote meerderheid van de Bangala's, een andere negerstam. De Bakongo's zijn echter sterk verenigd en solidair in hun organisatie Abako er konden daardoor in de verkiezingen het grootste deel van de burgemeesterszetels veroveren, evenals de meerderheid in de gemeenteraden van de zwarte wijken. Tegenslag De relletjes zijn een tegenslag voor de voorstanJers van de geleidelijke emanci patie van de zwarten. Men hoopte binnen kort ieder onderscheid tussen blanke en zwarte wijken van de hoofdstad te doen verdwijnen en het zou zo ver gaan, dat een bekwame zwarte burgemeester mede de blanke wijk zou besturen. In kringen van het departement van Kongo verklaart men. dat de politiek van vreedzame samenwer king tussen blanken en zwarten in Kongo zal worden voortgezet. Op het ogenblik wordt bestudeerd, of de inlanders, die sedert geruime tijd werk loos zijn. niet van steungeld zouden dienen te profiteren. Totnutoe werd geen werk loosheidsvergoeding uitgekeerd, omdat een veel te groot percentage onverantwoorde lijke zwarten nooit meer zou willen wer ken en dagelijks het steungeld zou afhalen om het in de bars van de inlandse wijken te verteren. Een correspondent in Kongo van de conservatieve „Libre Belgique" seinde gisteravond, dat ook het referen dum van eeneraal De Gaulle in Afrika en de aanwezigheid van drie Kongolese na tionalisten o" de Afrikaanse conferentie van Akkra, invloed hebben eehad od de gemoedstoestand van de zwarten in Leo poldstad. In Belgische kringen vreest men, dat 13 januari een moeilijk te omzeilen klip zal zijn. Het is duidelijk, dat de jonge po litieke bewegingen van zwarte intellec tuelen in Leopoldstad van de relletjes willen profiteren om de regeringsver klaring te beïnvloeden. Nieuwe uitbarsting LEOPOLDSTAD (UPI) Hoewel Kon golese en Belgische militairen aangeko men zijn om de politie te helpen, woed den vanochtend in de inheemse wijken van Leopoldstad nog steeds straatgevechten. De avondklok werd in de afgelopen nacht door groepen Kongolezen genegeerd en militairen werden aangevallen met stenen en stokken. Kongolezen die in groepen door de inheemse wijken trokken, riepen „Bel gen, ga terug naar Europa". Herhaalde lijk werd door militairen met geweren en machinegeweren gevuurd om de demon stranten te verspreiden. Te Garmisch Partenkirchen worden internalionale wedstrijden skispringen gehouden. Een opname vanaf het hoog ste punt van de ski-schans. In prach tige balans zweeft de springer naar het stadion diep onder hem. In december De werkloosheid is in december toegenomen. Aan het einde van die maand stonden 116.371 mannen ge boekt in de geregistreerde arbeids reserve. Eind november was dit aan tal 81.103. Van de 116.371 geregistreer- den waren er 18.017 werkzaam op aanvullende werken. Dit aantal was eind november 12.673. Het aantal werkloze vrouwen was eind decem ber 6941 tegen 6894 eind november. Het aantal aanvragen voor personeel is in december gedaald. Eind november was dit aantal 16.446 en eind december 14.234. Advertentie De Russische ruimteraket „Moonik", die inmiddels door Radio Moskou alweer her doopt is tot „Droom" („Metstja"), was van ochtend x'eeds ruim 800.000 km van de aar de verwijderd. Het radiocontact met de raket is maandag 62 uur na de lancering verloren gegaan. „Droom" zal vermoede lijk reeds morgen of donderdag haar voorspelde baan om de zon gaan volgen. Over vijf jaar zal zij voor het eerst weer „in de buurt" van de aarde komen, dat wil zeggen op tien miljoen kilometer afstand van onze planeet. Tass deelt voorts nog mede, dat de raket niet in 447 dagen om de zon zal wentelen, zoals aanvankelijk ge meld was, doch in 450 dagen. Olie op de maan? Radio-Moskou heeft heden, dinsdag, verklaard dat er zich op de maan waar schijnlijk olie bevindt. Sovjet-geleerden hebben ontdekt dat er wellicht op ver scheidene punten gas. uit de maanbodem stroomt dat de aanwezigheid van olielagen doet verwachten, aldus de Russische ra dio, die als bron van deze berichten een artikel van prof. Skobeltsyn in de „Prav- da" van maandag noemde. Advertentie BARTELJORISSTR HAARLEM TEL. 13439 SKI-PANTALONS IN KLEUREN (Van onze correspondent in Washington) Mikojan maakt te Washington de in druk van een man, die een opdracht heeft te vervullen. Toen hij na afloop van het anderhalf uur lange gesprek met minister Dulles enkele woorden tot de journalisten richtte, onderstreepte hij, dat de discus sie over Berlijn, Duitsland, de ontwape ning en de handel een inleidend karakter had gedragen. Mikojan, die zijn woorden door een tolk liet vertalen, verzocht te her halen dat de besprekingen van preliminai re aard waren geweest. Op het vervolg van deze politieke feuilleton zal de wereld echter een kleine twee weken moeten wachten. Alvorens Dulles opnieuw te ont moeten en alvorens een onderhoud te heb ben met Eisenhower, dat thans definitief is geregeld, zal Mikojan eerst een reis door de Verenigde Staten maken. De in burger geklede federale politie krijgt zware weken Mikojan zal waar schijnlijk de waarde van dit Amerikaanse beginsel moeilijk kunnen begrijpen, doch in Amerika laat met ieder vrij met borden of spandoeken, of desnoods schreeuwen de, zijn mening kenbaar maken. Sommige Amerikanen, of immigranten, die van ach ter het ijzeren gordijn zijn ontsnapt, nemen de gelegenheid te baat demonstraties op touw te zetten, wanneer Mikojan ver schijnt. Totdusverre waren dit slechts be scheiden betogingen, doch in de stad New York kunnen de demonstraties weieens omvangrijk worden. Daarom is het niet ze ker, of Mikojan die stad zal bezoeken. Vergezeld van federale politiemannen, kwam Mikojan maandag in een snelrijden de auto voor het State Department. Ook daar stonden zeven betogers met borden. Zij werden dooi' de politie ongeveer dertig meter van de ingang verwijderd gehou den. Mikojan werd zo snel door zijn be schermers het gebouw ingeloodst, dat hij onmogelijk de tijd had op die borden te le zen, dat men geen gast wenst wiens handen druipen van bloed, dat men Kroesjtsjev hier niet wenst, dat men Berlijn voor het Westen wil behouden. Hun kreten „rode moordenaar" zullen zeker niet verstaan baar zijn geweest voor Mikojan. De beto gers waren namelijk Hongaren, die in hun eigen taal schreeuwden. Zeer nuttig Afgezien van deze kleine demonstratie droeg het bezoek aan het State Depart ment een vx'iendelijk karakter. Dulles be groette zijn gast met de woorden „Blij u te zien" en deze vriendelijkheid moet Mikojan enigszind hebben verrast. Zij vormden stellig een contrast tot de kille relatie, die tengevolge van de Berlijnse kwestie is ontstaan. Na afloop verklaarden beide partijen, dat het eerste gesprek zeer nut tig was geweest. Een belangrijk deel van de discussie zou aan Berlijn zijn gewijd. Wanneer Mikojan in contact komt met het Amerikaanse publiek geeft hij steeds de verzekering, dat de vrede zal worden ge handhaafd. Senator Humphi-ey, die on langs te Moskou acht uren met Kroesjtsjev heeft gesproken, heeft met Mikojan ge luncht op de Russische ambassade. Hum phrey gaf de indruk niet veel nieuws te hebben opgedaan tijdens deze bijeen- Dooi'dat men een jongetje van negen jaar er op uitstuurde om de brandweer op te bellen, kwam deze een kwartier te laat bij een grote boerderijbrand in Brummen. De jongen wist namelijk niet hoe hij met een telefoontoestel moest omgaan. Bij de komst van de brandspuit was de boerderij niet meer te redden. Het vee kon nog in veiligheid worden gebracht, maar de ge bouwen en de inboedel gingen verloren. komst. Maandagavond had Eric Johnston van Motion Picture Association een diner aangericht voor Mikojan, waar ook de De mocratische leiders van het Huis van Af gevaardigden en de Senaat aanzaten. (Reuter) Mikojan heeft tijdens het di ner vex-klaax-d, dat Rusland meer contact met de Verenigde Staten wenst, op aller lei niveau van hoog tot laag, zonder agen da's. Wij moeten leren zonder dreigementen, zonder overheersing van de een door de ander en zonder vrees met elkaar te pra ten. Zelfs als onze standpunten dan niet dichter tot elkaar zouden komen, zouden wij toch meer begrip voor elkander krij gen en dat is een eerste vereiste, zo ver klaarde Mikojan. Hij ontkende dat de Sov jet-Unie een militair of economisch ge vaar voor de wei'eld is. Wij willen onze levensstandaard verhogen en het Ameri kaanse peil van vlees- en melkproduktie per hoofd der bevolking inhalen, zei hij. Na het diner beantwoordde Mikojan nog gedurende twee uur vragen. Eric John ston, die een verslag over Mikojans uitla tingen gaf, zei dat de antwoorden van de Russische leider „zeer openhartig" waren geweest. De „New York Daily News" verklaart in een kort hoofdai-tikel: Mikojan komt ons zand in de ogen strooien. Elke Ameri kaanse politicus of zakenman die hem helpt zijn doel te bereiken, maakt zich schuldig aan hulpvexdening aan een vijan dige natie, aldus de krant. De 23-jarige Amsterdammer H. C. R. de Jong, die zondagnacht met zijn bromfiets in de Marnixstraat tegen een gepax-keerde vrachtauto opreed en daarbij een hersen schudding opliep is in het Wilhelmina- gasthuis overleden. Zijn 21-jarige duopas sagier H. Hendrik werd met een schedel- basisfractuur in dit ziekenhuis opgenomen. Vermoedelijk heeft De Jong met het oog op een hevige hagelbui voorover gebogen gezeten en daardoor de vrachtauto niet opgemex-kt. De 53-jarige sjouwerman W. van Does- burg uit Bussum is tengevolge van een hem op 27 december overkomen verkeersonge luk in de St. Gerardus Majella Stichting te Bussüm overdeden. Advertentie KENAUSTRAAT 8 g-h Inschrijving na proeftijd: donderdag 15-17 u. Lichtenberg: Als men de mensen beter leert kennen, blijken de goeden minder goed en de slechten beter. In vrijwel geheel West-Europa is thans de winter ingetreden met hevige sneeuw val, hagelbuien en ten dele flinke vorst. In Engeland was geen enkele hoofdweg maan dag vrij van ijs. Ten zuiden van Londen overleed een bejaarde fietser na een slip partij. In België kwamen twee mensen om en werden 23 anderen gewond bij ketting botsingen. Uit Duitsland worden honderden aanrijdingen op gladde wegen gemeld. In Italië viel sneeuw vanaf de Alpen tot aan de bergen op het eiland Sicilië. In Noor wegen moesten 13 mensen na valpartijen, met gebroken armen en benen worden op genomen in ziekenhuizen. In de Zweedse stad Mox-a daalde het kwik tot 27° Celsius onder nul. In dit land kwamen drie mensen bij verkeersongelukken om het leven en werden 13 anderen gewond. Een man werd gedood in de Beierse Alpen toen hij op een berghelling uitgleed en in een ravijn viel. Zelfs Portugal kreeg zijn deel van de win terkoude. De beijzelde wegen eisten daar vier doden en 19 gewonden. In Zwitserland en Oostenrijk, waar de sneeuwval zeer zwaar was, zijn waarschuwingen voor lawinegevaar gegeven. Grote delen van de V. S. hebben te lijden van hevige koude. In Big Piney, Wyoming, werd een temperatuur van 43 graden onder nul gemeten. In de zuidelijke staten Texas en Florida wordt de citrusoogst door de plotselinge strenge koude beai-eigd. In Colorado moes ten talrijke bedrijven sluiten omdat vele arbeiders niet naar hun werk konden komen. Advertentie Wij garanderen u een goede verhuizing uitgevoerd door vakkundig personeel. Vraag eens inlichtingen F. DAMIAANS EN ZN. Zijlvest 41 - Haarlem - Tel. 12456-14155-52514 De 26-jarige schilder A. S., die op 2 januari door de Haagse politie werd gear resteerd verdacht van de moord op de 47- jarige vrouw M. G. van E., gewoond heb bende aan de Nieuwe Haven, heeft eea. bekentenis afgelegd. De man was aangehouden nadat hij sieraden, die aan de vrouw hadden toe behoord, bij een juwelier probeerde te ver kopen. In zijn woning werden bij een huis zoeking ook enkele eigendommen van de vrouw aangetroffen. Hij beweerde deze in een café van hem onbekende mannen te hebben gekocht. Thans heeft hij bekend, deze uit het huis van de vrouw te hebben meegenomen, nadat hij haar na een twist over een geldkwestie had gewurgd. Tevo ren had hij in een café zestien glazen bier gedronken. De man is gehuwd en heeft één kind. Hij is mijnwerker in Limburg geweest en heeft vele malen straffen ondergaan in opvoe dingsgestichten en gevangenissen. Sinds 1953 woonde hij in Den Haag, nadat hij daar een gevangenisstraf van zeven maan den had uitgezeten wegens diefstal. Hij kende „Blonde Marie" sedert 1953, toen hij haar woning had geschilderd. De Amerikaanse minister van Buiten landse Zaken, John Foster Dulles (midden), met Anastas Mikojan, de Russische plaatsvervangende premier. Rechts de Russische ambassadeur in Washington, Mikhail Menshokof. In antwoord op een nieuwjaarswens van Kroesjtsjev heeft minister-president Beel het volgende telegx'am gezonden: „Mijnheer de minister-president, voor uw gelukwensen bij de intrede van het nieuwe jaar dank ik u zeer. Wederkerig moge ik u mijn uprechte wensen aanbieden voor geluk en voorspoed in dit nieuwe jaar. Ik moge u er de verzekering van geven dat de traditionele politiek van Ne derland er steeds op is gericht, de vrede in de wereld te bewaren en te bevorderen. Ook mijnerzijds moge ik uiting geven aan de wens, dat zich blijvend goede betrek kingen tussen onze beide landen zullen ontwikkelen." Advertentie mmmmMOSIC serviezen Verwachting tot morgenavond: Aanvankelijk nog hier en daar opklaringen en plaatselijk lichte vorst. Morgen overwegend zwaar bewolkt met tijdelijk regen, mogelijk voorafgegaan door sneeuw en voor in het zui. den van het land stijging van temperatuur. Overwegend ma tige wind in hoofdzaak tussen zuidoost en zuidwest. Volledige weerrapporten op pagina twee.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1959 | | pagina 1