Ernstige onlusten in de
hoofdstad van Kongo
Georganiseerde minderheid
poogt onrust te verwekken
HET WEER
Mikojans reis wellicht toch niet
zonder politieke bedoelingen
4èrM0R
RIS êei(ore,t/off6u(//
Haerlems Studenten Gildt
Hij zal ook met Eisenhower praten
Boven water komen.
Werkloosheid toegenomen
V J
Zenders van Russische
raket zwijgen
Brandweer kwam te laat
Jongetje kon niet met
telefoon omgaan
Twee doden in het verkeer
Het woord is aan
West-Europa en Amerika
in greep van de winter
GAAT U VERHUIZEN?
Schilder bekent moord
op Haagse vrouw
Dulles en Mikojan
Prof. Beel antwoordt
Kroesjtsjev
HALVE PRIJZEN/
Veranderlijk
73e JAARGANG No 150 DINSDAG 6 JANUARI 1959 303e JAARGANG No 303
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 g SI I Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. gsaKScJ "j^ I /f*\ 1 1 I Verschijnt dagelijks beh. op zon-en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- I j f J f J ill 1 1 1 Ljlf J 11 J Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, TeL 57755 Js Ja M VcA Va^ X VA VA fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
(Van onze correspondent in Brussel)
Ernstige relletjes hebben zich in het af
gelopen weekeinde te Leopoldstad, de
hoofdstad van Belgisch Kongo, voorge
daan. Leden van de Abalio, de politiek-
culturele organisatie van de negers van
Neder-Kongo, die de inlanderswyken van
de hoofdstad beheersen, raakten slaags
met de politie na een vergadering in een
gebouw van de Y.M.C.A. De oorzaak van
de relletjes is niet precies bekend. De ma
nifestanten wierpen toen zij het gebouw
verlieten, twee politiewagens omver,
waarna een aantal uit de inlanderswij-
ken toegesnelde zwarten winkels van
Portugezen begon te plunderen. Die
plundering duurde gisteravond hier en
daar in de stad nog voort, aldus berichten
van het Franse persagentschap. In de
meeste Afrikaanse wijken kon de rust
door de politie en het leger worden her
steld. Om een herhaling van de onlusten
te beletten heeft de gouverneur-generaal,
dr. H. Cornelis, de staat van beleg afge
kondigd. Troepen werden uit Thysstad,
honderdtwintig kilometer van Leopold
stad, ter versterking naar de Kongolese
hoofdstad gestuurd, evenals parachutis
ten van de in Centraal-Kongo gelegen
basis Kamina.
De zwarte burgemeester van de wijk
Kalamu, waar de onlusten zich voordeden
de heer Pinzi, trachtte zijn landgenoten
tot bedaren te brengen, echter tevergeefs.
De burgemeester, die pas van een studie
reis in België is teruggekeerd was ver
zocht op de Abako-vergadering het woord
te voeren. Hij was echter van oordeel, dat
hij over zijn reis naar België nog diende
na te denken en weigerde over zijn erva
ringen in België te spreken. Pinzi zei, dat
de politie te snel heeft ingegrepen en dat,
wanneer hij de gelegenheid zou hebben ge
had om de Abako's toe te spreken, de rel
letjes niet zouden zijn uitgebroken. Zon
dagochtend had Pinzi een dergelijke bij
eenkomst rustig uit elkaar doen gaan.
Gisteravond werd gemeld, dat 28 Belgen
in de ziekenhuizen worden verzorgd. Er
zijn vijftien zwarten gedood en vijftig
zwaar gewond. De eerste burgemeester
Op de sportvakbeurs in het RAI-
gebouw :z Amsterdam is dit minia
tuurzwembad te zien, waarin een
charmante jongedame een waterdicht
rubberpak demonstreert, waarmee
men ook in de winter onder water
kan zwemmen. Het kleine meisje
toont een nieuw soort reddings
kussentjes, die om polsen en enkels
worden bevestigd.
DEE NUMMER BESTAAT UIT
TIEN PAGINA'S
van Leopoldstad, de Belg Tordeur, heeft
alle samenscholingen van meer dan vijf
personen op het gehele grondgebied van
de stad verboden. Een missie-post van de
paters van Scheut en twee politie-commis-
sariaten werden eveneens geplunderd.
Het zijn echter voornamelijk de Portuge
zen, en enkele kleine zwarte middenstan
ders, die het hard te verduren hebben ge
kregen. Een dertigtal Portugeze handela
ren wil terug naar Angola, de Portugese
kolonie. In hoeverre de onlusten veroor
zaakt door de stam van de Abako's, een
politiek karakter heeft, is vooralsnog niet
duidelijk.
Te Brussel reageerden de Kongolese
aandelen op de beurs niet op de i-elletjes.
Integendeel, een meerderheid van de kolo
niale aandelen won gisteren nog punten.
Wel is er sedert enkele weken te Leopold
stad een zekere nervositeit merkbaar; in
afwachting van de regeringsverklaring
over Kongo's politieke toekomst, die de
minister voor Kongo, dr. Van Hemelrijck
op 13 januari voor het parlement zal afleg
gen namens de regering. Dr. Van Hemel
rijck, bracht gisteren verslag uit bij koning
Boudewijn, die uit zijn vakantiever
blijf was teruggekeerd. Er is sprake van,
dat de Belgische regering aan Kongo een
politiek autonoom statuut zal verlenen,
in het raam van een Belgisch-Kongolese
gemeenschap.
Werkloosheid
De relletjes, voornamelijk de plunderin
gen, zijn mede veroorzaakt door de werk
loosheid. Leopoldstad is ernstig getroffen
door de recessie en in augustus was het
aantal werkloze inlanders tot zevendui
zend gestegen. Een andere factor is de gro
te minachting van de negers voor de Por
tugezen, die in de inlanderswijken han
del drijven. Deze Portugezen zijn vaak
halfbloeden, wier levensstandaard niet
veel beter is dan die van de negers.
Zij vragen vaak overdreven prijzen voor
minderwaardige produkten en sommigen
die arm uit Angola arriveerden, zijn rijk
geworden, maar blijven in de inlanders-
wijk wonen. Vandaar, dat de woede der
zwarten zich voornamelijk tegen de Por
tugezen keerde. De leider van de Abako-
vereniging, Kasa Vubu, die onlangs een
zeer nationalistisch getinte rede hield,
bleef gisteren, naar Belga uit Leopoldstad
meldde, onvindbaar. Kasa Vubu is geko
zen tot burgemeester van de inlanderswijk
Dendale en omringt zich met jonge Kon
golese intellectuelen, studenten van de
rooms-katholieke universiteit Lovanium.
twintig kilometer van Leopoldstad. Als
burgemeester heeft hij een salaris van
20.000 frank of 1500 gulden per maand.
De berichten over de relletjes te Leo
poldstad bevestigen de eerste indrukken
van de waarnemers: de werkloosheid on
der de inlanders en het ongeduld nopens
de verklaring van 13 januari zyn de voor
naamste aanleidingen tot de plotseling om
een nietigheid losgebarsten woede der
zwarten. Men voegt er aan toe, dat de or
ganisatie van de negerstam van de Ba-
kongo's de inwoners van Neder-Kongo
de Abako te Leopoldstad in de inlan
derswijken, die in totaal 350.000 inwoners
tellen, slechts een minderheid vertegen
woordigt tegenover de grote meerderheid
van de Bangala's, een andere negerstam.
De Bakongo's zijn echter sterk verenigd
en solidair in hun organisatie Abako er
konden daardoor in de verkiezingen het
grootste deel van de burgemeesterszetels
veroveren, evenals de meerderheid in de
gemeenteraden van de zwarte wijken.
Tegenslag
De relletjes zijn een tegenslag voor de
voorstanJers van de geleidelijke emanci
patie van de zwarten. Men hoopte binnen
kort ieder onderscheid tussen blanke en
zwarte wijken van de hoofdstad te doen
verdwijnen en het zou zo ver gaan, dat een
bekwame zwarte burgemeester mede de
blanke wijk zou besturen. In kringen van
het departement van Kongo verklaart men.
dat de politiek van vreedzame samenwer
king tussen blanken en zwarten in Kongo
zal worden voortgezet.
Op het ogenblik wordt bestudeerd, of de
inlanders, die sedert geruime tijd werk
loos zijn. niet van steungeld zouden dienen
te profiteren. Totnutoe werd geen werk
loosheidsvergoeding uitgekeerd, omdat een
veel te groot percentage onverantwoorde
lijke zwarten nooit meer zou willen wer
ken en dagelijks het steungeld zou afhalen
om het in de bars van de inlandse wijken
te verteren. Een correspondent in Kongo
van de conservatieve „Libre Belgique"
seinde gisteravond, dat ook het referen
dum van eeneraal De Gaulle in Afrika en
de aanwezigheid van drie Kongolese na
tionalisten o" de Afrikaanse conferentie
van Akkra, invloed hebben eehad od de
gemoedstoestand van de zwarten in Leo
poldstad.
In Belgische kringen vreest men, dat
13 januari een moeilijk te omzeilen klip
zal zijn. Het is duidelijk, dat de jonge po
litieke bewegingen van zwarte intellec
tuelen in Leopoldstad van de relletjes
willen profiteren om de regeringsver
klaring te beïnvloeden.
Nieuwe uitbarsting
LEOPOLDSTAD (UPI) Hoewel Kon
golese en Belgische militairen aangeko
men zijn om de politie te helpen, woed
den vanochtend in de inheemse wijken van
Leopoldstad nog steeds straatgevechten.
De avondklok werd in de afgelopen nacht
door groepen Kongolezen genegeerd en
militairen werden aangevallen met stenen
en stokken. Kongolezen die in groepen door
de inheemse wijken trokken, riepen „Bel
gen, ga terug naar Europa". Herhaalde
lijk werd door militairen met geweren en
machinegeweren gevuurd om de demon
stranten te verspreiden.
Te Garmisch Partenkirchen worden
internalionale wedstrijden skispringen
gehouden. Een opname vanaf het hoog
ste punt van de ski-schans. In prach
tige balans zweeft de springer naar
het stadion diep onder hem.
In december
De werkloosheid is in december
toegenomen. Aan het einde van die
maand stonden 116.371 mannen ge
boekt in de geregistreerde arbeids
reserve. Eind november was dit aan
tal 81.103. Van de 116.371 geregistreer-
den waren er 18.017 werkzaam op
aanvullende werken. Dit aantal was
eind november 12.673. Het aantal
werkloze vrouwen was eind decem
ber 6941 tegen 6894 eind november.
Het aantal aanvragen voor personeel is
in december gedaald. Eind november was
dit aantal 16.446 en eind december 14.234.
Advertentie
De Russische ruimteraket „Moonik", die
inmiddels door Radio Moskou alweer her
doopt is tot „Droom" („Metstja"), was van
ochtend x'eeds ruim 800.000 km van de aar
de verwijderd. Het radiocontact met de
raket is maandag 62 uur na de lancering
verloren gegaan. „Droom" zal vermoede
lijk reeds morgen of donderdag haar
voorspelde baan om de zon gaan volgen.
Over vijf jaar zal zij voor het eerst weer
„in de buurt" van de aarde komen, dat wil
zeggen op tien miljoen kilometer afstand
van onze planeet. Tass deelt voorts nog
mede, dat de raket niet in 447 dagen om de
zon zal wentelen, zoals aanvankelijk ge
meld was, doch in 450 dagen.
Olie op de maan?
Radio-Moskou heeft heden, dinsdag,
verklaard dat er zich op de maan waar
schijnlijk olie bevindt. Sovjet-geleerden
hebben ontdekt dat er wellicht op ver
scheidene punten gas. uit de maanbodem
stroomt dat de aanwezigheid van olielagen
doet verwachten, aldus de Russische ra
dio, die als bron van deze berichten een
artikel van prof. Skobeltsyn in de „Prav-
da" van maandag noemde.
Advertentie
BARTELJORISSTR HAARLEM TEL. 13439
SKI-PANTALONS IN KLEUREN
(Van onze correspondent in Washington)
Mikojan maakt te Washington de in
druk van een man, die een opdracht heeft
te vervullen. Toen hij na afloop van het
anderhalf uur lange gesprek met minister
Dulles enkele woorden tot de journalisten
richtte, onderstreepte hij, dat de discus
sie over Berlijn, Duitsland, de ontwape
ning en de handel een inleidend karakter
had gedragen. Mikojan, die zijn woorden
door een tolk liet vertalen, verzocht te her
halen dat de besprekingen van preliminai
re aard waren geweest. Op het vervolg
van deze politieke feuilleton zal de wereld
echter een kleine twee weken moeten
wachten. Alvorens Dulles opnieuw te ont
moeten en alvorens een onderhoud te heb
ben met Eisenhower, dat thans definitief
is geregeld, zal Mikojan eerst een reis
door de Verenigde Staten maken.
De in burger geklede federale politie
krijgt zware weken Mikojan zal waar
schijnlijk de waarde van dit Amerikaanse
beginsel moeilijk kunnen begrijpen, doch
in Amerika laat met ieder vrij met borden
of spandoeken, of desnoods schreeuwen
de, zijn mening kenbaar maken. Sommige
Amerikanen, of immigranten, die van ach
ter het ijzeren gordijn zijn ontsnapt, nemen
de gelegenheid te baat demonstraties op
touw te zetten, wanneer Mikojan ver
schijnt. Totdusverre waren dit slechts be
scheiden betogingen, doch in de stad New
York kunnen de demonstraties weieens
omvangrijk worden. Daarom is het niet ze
ker, of Mikojan die stad zal bezoeken.
Vergezeld van federale politiemannen,
kwam Mikojan maandag in een snelrijden
de auto voor het State Department. Ook
daar stonden zeven betogers met borden.
Zij werden dooi' de politie ongeveer dertig
meter van de ingang verwijderd gehou
den. Mikojan werd zo snel door zijn be
schermers het gebouw ingeloodst, dat hij
onmogelijk de tijd had op die borden te le
zen, dat men geen gast wenst wiens handen
druipen van bloed, dat men Kroesjtsjev
hier niet wenst, dat men Berlijn voor het
Westen wil behouden. Hun kreten „rode
moordenaar" zullen zeker niet verstaan
baar zijn geweest voor Mikojan. De beto
gers waren namelijk Hongaren, die in hun
eigen taal schreeuwden.
Zeer nuttig
Afgezien van deze kleine demonstratie
droeg het bezoek aan het State Depart
ment een vx'iendelijk karakter. Dulles be
groette zijn gast met de woorden „Blij u te
zien" en deze vriendelijkheid moet Mikojan
enigszind hebben verrast. Zij vormden
stellig een contrast tot de kille relatie,
die tengevolge van de Berlijnse kwestie is
ontstaan. Na afloop verklaarden beide
partijen, dat het eerste gesprek zeer nut
tig was geweest. Een belangrijk deel van
de discussie zou aan Berlijn zijn gewijd.
Wanneer Mikojan in contact komt met
het Amerikaanse publiek geeft hij steeds
de verzekering, dat de vrede zal worden ge
handhaafd. Senator Humphi-ey, die on
langs te Moskou acht uren met Kroesjtsjev
heeft gesproken, heeft met Mikojan ge
luncht op de Russische ambassade. Hum
phrey gaf de indruk niet veel nieuws te
hebben opgedaan tijdens deze bijeen-
Dooi'dat men een jongetje van negen
jaar er op uitstuurde om de brandweer op
te bellen, kwam deze een kwartier te laat
bij een grote boerderijbrand in Brummen.
De jongen wist namelijk niet hoe hij met
een telefoontoestel moest omgaan. Bij de
komst van de brandspuit was de boerderij
niet meer te redden. Het vee kon nog in
veiligheid worden gebracht, maar de ge
bouwen en de inboedel gingen verloren.
komst. Maandagavond had Eric Johnston
van Motion Picture Association een diner
aangericht voor Mikojan, waar ook de De
mocratische leiders van het Huis van Af
gevaardigden en de Senaat aanzaten.
(Reuter) Mikojan heeft tijdens het di
ner vex-klaax-d, dat Rusland meer contact
met de Verenigde Staten wenst, op aller
lei niveau van hoog tot laag, zonder agen
da's.
Wij moeten leren zonder dreigementen,
zonder overheersing van de een door de
ander en zonder vrees met elkaar te pra
ten. Zelfs als onze standpunten dan niet
dichter tot elkaar zouden komen, zouden
wij toch meer begrip voor elkander krij
gen en dat is een eerste vereiste, zo ver
klaarde Mikojan. Hij ontkende dat de Sov
jet-Unie een militair of economisch ge
vaar voor de wei'eld is. Wij willen onze
levensstandaard verhogen en het Ameri
kaanse peil van vlees- en melkproduktie
per hoofd der bevolking inhalen, zei hij.
Na het diner beantwoordde Mikojan nog
gedurende twee uur vragen. Eric John
ston, die een verslag over Mikojans uitla
tingen gaf, zei dat de antwoorden van de
Russische leider „zeer openhartig" waren
geweest.
De „New York Daily News" verklaart
in een kort hoofdai-tikel: Mikojan komt ons
zand in de ogen strooien. Elke Ameri
kaanse politicus of zakenman die hem
helpt zijn doel te bereiken, maakt zich
schuldig aan hulpvexdening aan een vijan
dige natie, aldus de krant.
De 23-jarige Amsterdammer H. C. R. de
Jong, die zondagnacht met zijn bromfiets
in de Marnixstraat tegen een gepax-keerde
vrachtauto opreed en daarbij een hersen
schudding opliep is in het Wilhelmina-
gasthuis overleden. Zijn 21-jarige duopas
sagier H. Hendrik werd met een schedel-
basisfractuur in dit ziekenhuis opgenomen.
Vermoedelijk heeft De Jong met het oog
op een hevige hagelbui voorover gebogen
gezeten en daardoor de vrachtauto niet
opgemex-kt.
De 53-jarige sjouwerman W. van Does-
burg uit Bussum is tengevolge van een hem
op 27 december overkomen verkeersonge
luk in de St. Gerardus Majella Stichting te
Bussüm overdeden.
Advertentie
KENAUSTRAAT 8 g-h
Inschrijving na proeftijd: donderdag 15-17 u.
Lichtenberg:
Als men de mensen beter leert kennen,
blijken de goeden minder goed en de
slechten beter.
In vrijwel geheel West-Europa is thans
de winter ingetreden met hevige sneeuw
val, hagelbuien en ten dele flinke vorst. In
Engeland was geen enkele hoofdweg maan
dag vrij van ijs. Ten zuiden van Londen
overleed een bejaarde fietser na een slip
partij. In België kwamen twee mensen om
en werden 23 anderen gewond bij ketting
botsingen. Uit Duitsland worden honderden
aanrijdingen op gladde wegen gemeld. In
Italië viel sneeuw vanaf de Alpen tot aan
de bergen op het eiland Sicilië. In Noor
wegen moesten 13 mensen na valpartijen,
met gebroken armen en benen worden op
genomen in ziekenhuizen. In de Zweedse
stad Mox-a daalde het kwik tot 27° Celsius
onder nul. In dit land kwamen drie mensen
bij verkeersongelukken om het leven en
werden 13 anderen gewond. Een man werd
gedood in de Beierse Alpen toen hij op een
berghelling uitgleed en in een ravijn viel.
Zelfs Portugal kreeg zijn deel van de win
terkoude. De beijzelde wegen eisten daar
vier doden en 19 gewonden. In Zwitserland
en Oostenrijk, waar de sneeuwval zeer
zwaar was, zijn waarschuwingen voor
lawinegevaar gegeven.
Grote delen van de V. S. hebben te lijden
van hevige koude. In Big Piney, Wyoming,
werd een temperatuur van 43 graden onder
nul gemeten.
In de zuidelijke staten Texas en Florida
wordt de citrusoogst door de plotselinge
strenge koude beai-eigd. In Colorado moes
ten talrijke bedrijven sluiten omdat vele
arbeiders niet naar hun werk konden
komen.
Advertentie
Wij garanderen u een goede verhuizing
uitgevoerd door vakkundig personeel.
Vraag eens inlichtingen
F. DAMIAANS EN ZN.
Zijlvest 41 - Haarlem - Tel. 12456-14155-52514
De 26-jarige schilder A. S., die op 2
januari door de Haagse politie werd gear
resteerd verdacht van de moord op de 47-
jarige vrouw M. G. van E., gewoond heb
bende aan de Nieuwe Haven, heeft eea.
bekentenis afgelegd.
De man was aangehouden nadat hij
sieraden, die aan de vrouw hadden toe
behoord, bij een juwelier probeerde te ver
kopen. In zijn woning werden bij een huis
zoeking ook enkele eigendommen van de
vrouw aangetroffen. Hij beweerde deze in
een café van hem onbekende mannen te
hebben gekocht. Thans heeft hij bekend,
deze uit het huis van de vrouw te hebben
meegenomen, nadat hij haar na een twist
over een geldkwestie had gewurgd. Tevo
ren had hij in een café zestien glazen bier
gedronken.
De man is gehuwd en heeft één kind. Hij
is mijnwerker in Limburg geweest en heeft
vele malen straffen ondergaan in opvoe
dingsgestichten en gevangenissen. Sinds
1953 woonde hij in Den Haag, nadat hij
daar een gevangenisstraf van zeven maan
den had uitgezeten wegens diefstal. Hij
kende „Blonde Marie" sedert 1953, toen
hij haar woning had geschilderd.
De Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken, John Foster Dulles
(midden), met Anastas Mikojan, de
Russische plaatsvervangende premier.
Rechts de Russische ambassadeur in
Washington, Mikhail Menshokof.
In antwoord op een nieuwjaarswens van
Kroesjtsjev heeft minister-president Beel
het volgende telegx'am gezonden:
„Mijnheer de minister-president, voor
uw gelukwensen bij de intrede van het
nieuwe jaar dank ik u zeer. Wederkerig
moge ik u mijn uprechte wensen aanbieden
voor geluk en voorspoed in dit nieuwe
jaar. Ik moge u er de verzekering van
geven dat de traditionele politiek van Ne
derland er steeds op is gericht, de vrede
in de wereld te bewaren en te bevorderen.
Ook mijnerzijds moge ik uiting geven aan
de wens, dat zich blijvend goede betrek
kingen tussen onze beide landen zullen
ontwikkelen."
Advertentie
mmmmMOSIC serviezen
Verwachting tot morgenavond:
Aanvankelijk nog hier en daar
opklaringen en plaatselijk lichte
vorst. Morgen overwegend
zwaar bewolkt met tijdelijk
regen, mogelijk voorafgegaan
door sneeuw en voor in het zui.
den van het land stijging van
temperatuur. Overwegend ma
tige wind in hoofdzaak tussen
zuidoost en zuidwest.
Volledige weerrapporten op pagina twee.