Charles De Gaulle geïnstalleerd
als staatshoofd van Frankrijk
„Dit jaar bemande Russische
raketten naar Mars en Venus"
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
HET WEER
Ceremonie in het Elysée
sober en indrukwekkend
Haerlems Studenten Gildt
Koud winterweer
met sneeuwbuien
Sovjet-geleerde onthult:
Planeet III thans in haar
baan om de zon
De Gaulle's kracht
ikrnl Bolletje.'
Weinig verandering
Frankrijk en Guinea hebben
hun betrekkingen hersteld
Formele erkenning echter
nog niet verleend
Wind en sneeuw stagneer
den verkeer in het noorden
Labour critiseert westelijk
antwoord inzake Berlijn
Hongertochten in Brazilië
Boeren- en burgerpartij
J. Fabius en mr. JReyers
op kandidatenlijst
STANDPUNTEN EN GEZICHTSPUNTEN
Twee doden in het verkeer
Werkloosheidsstijging na
seizoenscorrectie geringer
Het woord is aan
73e JAARGANG No 152
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein* Tel. 57755
Hoofdredacteurs Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
DONDERDAG 8 JANUARI 1959
Haarlems Dagblad
303e JAARGANG No 304
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
PARIJS (UPI) René Coty, de man
wiens gezaghebbende stem de doorslag
gaf toen het ging om de vraag of gene
raal De Gaulle uiteindelijk moest ingrij
pen, heeft vandaag tijdens een korte
plechtigheid door Eurovisie uitgezonden,
zijn ambt overgedragen op Charles de
Gaulle, tot vanochtend premier, thans
president van de vijfde republiek. Om
twaalf uur kwam De Gaulle, gekleed in
jacquet, op het Elysee aan. Voor een
erewacht van 24 „gardes républicaines"
in galatenue, verwelkomde de aftreden
de president, René Coty, de lange gene
raal op de trappen van het paleis. In de
Salie des Fêtes werden officieel de uit
slagen van de presidentsverkiezing voor
gelezen door de gebaarde René Cassin,
vice-voorzitter van de staatsraad. De
Gaulle kreeg het grote erecollier van
het Legioen van Eer omgehangen, en
hield een korte toespraak. De Marseil
laise volgde. Charles de Gaulle was ge
ïnstalleerd als president van Frankrijk
en de Franse Gemeenschap. Bij de Seine
vuurde een kanon 21 saluutschoten af
voor de nieuwe president. Coty en De
Gaulle verschenen samen op het balkon
van het paleis, een militair muziekkorps
speelde de Marseillaise!
Advertentie
(Van onze weerkundige medewerker)
Hebben wij van sneeuw tot dusver in
onze omgeving weinig last gehad, de pro
vincies Groningen en Drente liggen al van
zondagmorgen af met 2 tot 8 cm sneeuw
bedekt. Gisteren trok een depressiekern
midden over ons land naar Duitsland,
waarbij aan de noordkant de wind ooste
lijk bleef met langdurige sneeuwval en
aan de zuidkant van de kern een sterke
zuidwestelijke wind veel zachtere lucht
van 5 tot 9 C. aanvoerde.
De eerste week van januari is zeer nat.
Tot hedenmorgen werd in IJmuiden 38 en
op het vliegveld Schiphol al 45 mm neer
slag gemeten.
Dikwijls vertoont het temperatuur-
niveau na Driekoningen (6 januariin ons
land een daling. Ook nu is dit weer het
geval, want achter de depressie, die gis
teren passeerde, is een koude noordweste
lijke tot noordelijke, luchtstroom tot ont
wikkeling gekomen waarmee veel koudere
lucht met gure buien wordt aangevoerd.
De depressie lag vanmorgen al dicht bij
Polen met over onze omgeving een koude
noordelijke luchtstroming. Uit het westen
nadert een langgerekt hogedrukgebied,
waardoor de ivind morgen minder krach
tig wordt. De aanvoer van koude lucht
duurt evenwel voort, waarbij in onze kust
gebieden nog enige hagel- of sneeuwbuien
zijn te verwachten. De temperatuur komt
overdag nauwelijks hoger dan 4 graden,
s Nachts is lichte vorst waarschijnlijk.
Advertentie
EEN BRIL VAN K E IP
DAT IS QOED GEZIEN
GROTE HOUTSTRAAT NAAST LUXOR
Verwachting tot morgenavond:
Enkele regen-, sneeuw- of hagel
buien, maar ook opklaringen.
Matige tot vrij krachtige noord
westelijke wind. Weinig veran
dering in temperatuur, maar
vannacht voornamelijk in het
noordwesten van het land lichte
vorst.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Om half een lunchten beiden samen in
het paleis. Daarna begaven zij zich De
Gaulle gekleed in het uniform van brigade
generaal, de rang die hij bekleedde toen
hij aan het hoofd van de Franse troepen
Parijs binnentrok naar de Are de
Triomphe, om een krans te leggen.
De plechtigheden waren, binnen het ka
der van wat het protocol bij een presiden
tiële ambtsoverdracht voorschrijft, sober
van aard, naar de wens van De Gaulle. Er
is nog veel te doen voor de „krachtige fi
guur" die Frankrijks nieuwe president,
blijkens zijn eigen woorden, moet zijn. De
oorlog in Algerije duurt voort. De Franse
economie is nog niet genezen, het prestige
van Frankrijk in het buitenland is nog niet
zo groot als De Gaulle het wil zien.
Voor De Gaulle was het moment van
het middaguur de vervulling van een
droom die hij zijn leven lang moet hebben
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN PAGINA'S.
(Van onze correspondent in Parijs)
In het hotel Matignon, de residentie van
de Franse minister-president, zijn giste
ren de protocollen getekend, waardoor
Frankrijk en Guinea de wederzijde cultu
rele, economische en financiële betrekkin
gen hebben hersteld. Guinea, dat het enige
overzeese land uit de Franse volkenge
meenschap was, dat bij het referendum
van september met grote meerderheid de
onmiddellijke en algehele onafhankelijk
heid verkoos, wil nu, bij nader inzien, blij-
baar alle banden met Parijs nog niet ver
breken. De documenten werden van Fran
se zijde door generaal De Gaulle en de mi
nisters Pinay, Malraux en Berthoin on
dertekend, terwijl uit Guinea een viertal
excellenties was overgekomen. Een spe
ciale boodschapper van de Guinese pre
sident Sékou Touré had de afgelopen we
ken en dagen al verschillende bezoeken
bij De Gaulle afgelegd. De financiële
overeenkomst lijkt geen onmiddellijke
steun van Frankrijk aan Guinea in te hou
den. Wel zou Guinea, dat zich op econo
misch gebied, al intiem met het nabuur
land uit het 3ritse Gemenebest Ghana had
verbonden, in de franczone blijven.
Van officiële Franse zijde werd gezegd,
dat de plechtigheio van gisteren nog geen
nadrukkelijke erkenning van Guinea in
houdt. Frankrijk was het enige land, dat
tegen 't toetreden van Guinea tot de UNO
stemde. Officieel heeft Parijs de Guinese
onafhankelijkheid nog steeds niet willen
erkennen. Na de overeenkomsten van gis
teren vormt die erkenning echter niet
meer dan een formaliteit.
Sékou Touré, de Guinese president,
heeft generaal De Gaulle voor zijn offi
ciële installatie vandaag als staatshoofd en
als leider der Franse volkengemeenschap
een symbolisch geschenk overhandigd,
dat zeker naar waarde zal worden geschat.
De tegenstellingen tussen Guinea en
Frankrijk, waardoor ook de samenwer
king en goede verstandhouding met de
overige landen van voormalig Frans-
Zwart-Afrika gemakkelijk gecompromit
teerd konden worden, lijken te zijn bijge
legd, zodat de toekomst van deze gebieden
door president De Gaulle met wat meer
vertrouwen tegemoet kan worden gezien.
Dr. W. F. Wassink heeft heden afscheid
■genomen als geneesheer-directeur van
het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis
te Amsterdam.
Ten gevolge van de harde wind zijn in
de afgelopen nacht op de spoorlijn Gro
ningenNieuwe Schans bij Sappemeer en
op de lijn GroningenLeeuwarden bij Bui
tenpost telegraafpalen over de spoorbaan
gevallen. Het treinverkeer ondervond
hierdoor vertraging. Ook de autobusdien
sten in het noorden van het land hadden
te kampen met vertragingen als gevolg van
sneeuwval.
Op het vliegveld Eelde lag een sneeuw
laag van 7 cm dikte.
gekoesterd en die hij, meer dan twaalf
jaar geleden, al nauwkeurig omschreven
had: op 18 juni 1946 verklaarde hij in
Bayeux dat alleen een krachtige president
Frankrijk kon redden „van een voortdu
rend heen en weer bewegen tussen drama
en middelmatigheid". De vierde republiek
is weggespoeld. De grondwet die hem in
Bayeux voor ogen stond is bekrachtigd en
tachtig percent van de Franse kiezers
heeft De Gaulle en zijn doelstellingen aan
vaard.
De Franse televisie gaf een uitstekende
reportage van de plechtigheid. De kwali
teit van het beeld was evenwel niet best.
Opmerkelijk was het volgen van de auto
van De Gaulle op weg naar het Elysée,
met een camera die op een meerijdende
reportagewagen was geplaatst. Men had de
gelukkige inval het onderdeel „handjes-
drukken" niet uit te zenden, maar te ver
vangen door filmbeelden uit het leven van
De Gaulle, die onvermijdelijk grotendeels
van militaire aard waren St Cyr, de
eerste en de tweede wereldoorlog en uit
eindelijk de actie in Algiers, hetgeen
een merkwaardig contrast vormde met de
beelden van de president die zojuist in
jacquet is geïnstalleerd. De commentator
voor de NTS was Joop Simons.
LONDEN, (Reuter) De leiding van de
Britse Labourpartij heeft in een officiële
verklaring gezegd, dat de westerse mo
gendheden door hun „niet van verbeel
dingskracht getuigend antwoord" op de
Russische voorstellen inzake Berlijn, voor
het ogenblik de kans hadden gemist voor
een regeling van het Duitse vraagstuk in
zijn geheel. „De westerse mogendheden
hadden natuurlijk gelijk dat zij de Russi
sche voorstellen tot het vormen van een
vrije stad West-Berlijn verwierpen. Zij
hadden echter moeten aandringen op on
middellijke onderhandelingen over het
plan-Rapacki voor een zone zonder kern
wapens, dat na de herziening aan de vroe
gere westerse bezwaren een eindweegs te
gemoetkomt. Door zijn negatieve houding
zou het Westen de hoop van de bevolking
aan beide zijden van Europa's scheidslijn
die vermindering van spanning wenst,
hebben vei-nietigd.
Het vraagstuk Berlijn is het vraagstuk
van Duitsland. Een regeling wordt niet be
reikt door bedreigingen of door obstruc
tie, maar door onderhandelingen. Het is
tijd voor een meer positief initiatief van
de westerse landen", aldus de verklaring.
RIO DE JANEIRQ (Reuter) Groepen
hongerende mannen, vrouwen en kinderen
trekken in het noordoosten van Brazilië
in de richting van de steden, op zoek naar
voedsel en werk. Deze „flagellantes" (ge
troffenen) zoals zij worden genoemd, zijn
het slachtoffer van de droogte die het
platteland teistert. In de steden, waar de
voorraden levensmiddelen en water ook
niet groot meer zijn. ziet men met angst
in het hart hun komst tegemoet. In het be
gin van deze maand zijn vierduizend uit
gehongerde, in lompen gehulde „flagel
lantes" de stad Caninde binnengetrokken.
Zij plunderden winkels en huizen. Nu zijn
ook naar andere steden in de staat Ceara
troepen wanhopige mensen onderweg. De
bedreigde steden hebben de" regering ver
zocht levensmiddelen te sturen en troepen
om de orde te handhaven.
Advertentie
SUèDE DAMES - HERENJASJES
De Boerenpartij, die is voortgekomen uit
de Bond voor Bedrijfsvrijheid in de Land
bouw en die dit jaar voor de eerste keer
zal meedoen aan de verkiezingen voor de
Tweede Kamer, is niet langer een partij
van alleen maar boeren. De naam is ver
anderd in Boeren- en Burgerpartij. Op de
kandidatenlijst van deze partij staan op
de eerste vier plaatsen H. Koekoek te
Bennekom, voorzitter van de Bond Be
drijfsvrijheid Landbouw; J. Fabius te Am
sterdam, hoofdredacteur van de „Nieuws
brief"; mr. J. G. Reyers, substituut-grif-
fier bij het gerechtshof te Amsterdam en
G. W. Voortman te Eefde, secretaris van
de B.B.L.
De voornaamste programmapunten van
de Boeren- en Burgerpartij zijn: het be
strijden van het dirigisme, het bestrijden
van de geleide economie, het ijveren voor
een vrije loon- en prijsvorming en het be
hartigen van de belangen van de boeren
en de middenstanders, die volgens het
partijbestuur momenteel te veel aan ban
den worden gelegd. In alle kieskringen
zijn de lijsten gelijk.
Advertentie
KENAUSTRAAT 8 g-h
Inschrijving naproeftijd: vrijdag 21 uur.
In Beek (Limburg) is de 30-jarige brom
fietser G. H. Gulikers uit Schaesberg op
een onbewaakte overweg door een trein
aangereden en gedood. Arbeiders vonden
vanmorgen vroeg het stoffelijk overschot
en waarschuwden de politie.
Uit het politieonderzoek is komen vast
te staan, dat het ongeluk reeds dinsdag
middag om kwart over vijf gebeurd moet
zijn tijdens een hevige sneeuwjacht, waar
door de bromfietser de trein waarschijnlijk
niet heeft zien aankomen. Hij is met zijn
bromfiets een tiental meters meegesleurd,
zodat mensen, die naderhand de overweg
passeerden, hem in de duisternis niet heb
ben zien liggen.
In het Wilhelminagasthuis te Amster
dam is overleden de 54-jarige heer H.
Jansen, die op 2 januari op de Hoofddorp-
weg met zijn blindegeleidehond door een
auto werd aangereden.
De merkwaardige overeenkomst in gelaatsuitdrukking en sittiatie is er oorzaak
van, dat de lezer twee foto's van geheel anders geaarde bijeenkomsten zo vlak
bij elkaar treft. In Moskou heeft het presidium van de wetenschappelijke
academie van de Sovjet-Unie een persconferentie gegeven. Aan het woord is
professor A. Blagonrafov. Te Amsterdam was burgemeester mr. G. van Hall
aan het woord. Hij zocht het niet zozeer in de ruimte als wel in de diepte
de IJ-tunnel Wethouder Roos en wethouder mr. J. C. v. d. Bergh (met
bril) luisterden naar hem met bijna dezelfde uitdrukking op het gelaat als de
Sovjet-geleer den aan weerszijden van d'. geleerde Blagonrafov.
KAAPSTAD (AFP) De Sovjet-Unie is
van plan in september bemande raketten
naar Venus en Mars te sturen, gevolgd
door pogingen om op de maan te landen
Dit heeft de Russische ruimtedeskundige
prof. Blagonrafov in een vraaggesprek met
het Zuidafrikaanse weekblad „De Land-
stem" verklaard.
Uit duizend vrijwilligers is de dertig
jarige Ivan Igorsky uitgekozen om als
eerste mens met een raket in de ruimte te
worden gezonden. Deze ondergaat reeds
sinds twee maanden een speciale opleiding.
Zo wordt hij geoefend om zonder zuur
stofapparaat vier minuten onder water te
blijven en het twee en een halve minuut
in een ruimte zonder zuurstof uit te hou
den. Ook leert hij een raket te besturen,
hoewel de raketten die voor de proeven
zullen worden gebruikt, een automatische
besturing zullen hebben met het oog op de
mogelijkheid dat Igorsky het bewustzijn
verliest. Met tabletten zal hij zich in het
leven moeten houden. Via radioboodschap
pen in code zal hij horen, hoe zijn positie
is en of er een kans is dat hij naar de
aarde terugkeert.
Volgens prof. Blagonx-afov zullen de Rus
sen eerst in juni trachten met een onbe
mande raket op Venus te landen.
MOSKOU (UPI) Het Russische pers
bureau Tass heeft woensdagavond in een
officiële verklaring bericht dat de Rus
sische raket woensdag terechtgekomen is
in zijn baam rondom de zon. De raket was,
toen zij haar baan binnenging, ongeveer
een miljoen kilometer van de aarde ver
wijderd. Zij heeft totaal een afstand van
14,5 miljoen kilometer door de ruimte af
gelegd.
De afstand tussen de raket en de aarde
zal thans in enorm tempo vergroten, aan
gezien aarde en kunstmatige planeet zich
thans van elkaar verwijderen.
De gegevens die de ruimteraket naar de
aarde gezonden heeft, zijn thans gedeco
deerd en zullen ter beschikking van ge
leerden over de gehele wereld gesteld
worden.
Het voor de seizoeninvloeden gecorri
geerde werkloosheidscijfer wordt door het
ministerie van Sociale Zaken en Volksge
zondheid per 31 december berekend op
86.000 tegenover 83.000 per eind november.
Het ministerie merkt hierbij op, dat aan
gezien het cijfer over de maand november
geflatteerd was door de tijdelijke ruime
werkgelegenheid in de landbouw, men uit
de stijging tot 86.000 per eind december
niet mag afleiden, dat de algemene werk
gelegenheidssituatie is verslechterd. Ver
gelijking met het cijfer per eind oktober,
dat 90-000 bedroeg, geeft een juister beeld
van de ontwikkeling. Het cijfer blijkt
sedert dat tijdstip gedaald te zijn met 4000.
De toeneming van de geregistreerde ar
beidsreserve was vrijwel geheel gecon
centreerd in de seizoengevoelige bedrijfs
takken. De geregistreerde arbeidsreserve
van metaalbewerkers steeg in de verslag-
maand met rond 1100. Ook hier is het sei
zoen de voornaamste oorzaak van de stij
ging, waarbij gedacht moet worden aan
constructiebedrijven, loodgieters, enzo
voorts. De invloed van de verslechterde
situatie in enkele sectoren, zoals bijvoor
beeld in de kleine scheepsreparatiebedrij-
ven, werd gedeeltelijk gecompenseerd door
het toenemen van de werkgelegenheid in
andere sectoren. Berichten omtrent een
verdergaande opleving kwamen met name
uit de elektrische apparatenindustrie en
de zinkfabrieken.
Zakenwereld
Wie de waarheid spreekt, behoeft geen
scherp geheugen te hebben.
Het is wel een heel ongewoon verschijn
sel dat een generaal, die nooit een veld
slag heeft gewonnen of de vijand door een
veldtocht heeft verslagen, als een natio
nale held wordt vereerd en aan die helden
verering zijn verkiezing tot staatshoofd te
danken heeft. Zonder iets te willen af
dingen op de plaatselijke successen, die
generaal De Gaulle in 1940 als divisie
commandant bij Laon en Abbeville heeft
geboekt, moet men toch constateren dat
dit ongewone verschijnsel zich nu in
Frankrijk heeft voltrokken. Als militair
heeft De Gaulle helaas pas achteraf
naam gemaakt door zijn pleidooien voor
leger-mechanisering in een tijd toen zijn
opvattingen het Franse leger nog in staat
hadden kunnen stellen, een Duitse inval te
weerstaan, als de generale staf toen naar
hem had willen luisteren, hetgeen niet is
gebeurd. Een symbool voor het Franse
volk is De Gaulle pas geworden toen hij,
van Londen uit, dat volk dag in, dag uit
tot verzet tegen de Duitse bezetters bleef
aansporen. Daarmee heeft hij toen een
bijdrage van onschatbare waarde voor de
geallieerde oorlogvoering geleverd maar
dit was in hoofdzaak een politieke en psy
chologische bijdrage, waarnaast De Gaul
le's werk op zuiver militair gebied vrijwel
in het niet verzinkt.
Dit wil natuurlijk allerminst zeggen, dat
de betekenis van De Gaulle als nationale
figuur daardoor ook maar iets kleiner
wordt. Integendeel, de kracht van zijn
persoonlijkheid wordt, zo gezien, zelfs veel
groter, want het winnen van veldslagen
is beslist geen bewijs van talent voor het
leiden van een regering. Wél gaat men zich
echter realiseren, dat de grote verering
van het Franse volk voor De Gaulle voor
namelijk moet berusten op het min of
meer magische karakter van zijn optreden
op zijn talent om in de oorlog met zijn
leuze van „Frankrijks grote toekomst" het
verzet voortdurend op volle kracht te hou
den en op zijn talent om nu, met diezelfde
leuze, de natie maatregelen te laten accep
teren die zij tot dusver van geen enkele
regering zou hebben aanvaard gesteld
al dat een regering ermee had durven
komen!
De Gaulle is de laatste tijd zo verstandig
geweest, het niet te laten bij het schermen
met „la grandeur frangaise", maar daar
naast een andere leus aan te heffen: die
van „Vérité et sévérité" („Waarheid en
gestrengheid"), als woordcombinatie een
prachtige vondst maar als begrip een in
Frankrijk weinig populair en weinig aan
trekkelijk politiek program. Geheel
vertrouwend op zijn persoonlijk aanzien
bij de grote meerderheid van de natie is
De Gaulle al begonnen, dit program op
waarlijk rigoureuze wijze te verwezen
lijken. Hij heeft de waarheid wat de
staat van de schatkist en de economische
toestand van het land betreft onthuld
zonder enige poging om de dingen minder
lelijk voor te stellen dan ze zijn. En ge
dachtig aan het spreekwoord, dat zachte
heelmeesters stinkende wonden maken,
heeft hij radicaal het mes gezet in tal van
zere plekken van het Franse economische
en sociale bestel: de waarde van de frank,
de mazen in het belastingnet, de regerings
subsidies, de invoerbeperkingen, de be
weeglijke loonschalen, de voorkeursbe
handeling van de landbouw (inclusief de
machtige wijnbouw) moesten het ontgelden.
Dit was „gestrengheid" in de waarste zin
van het woord. En dit alles werd bij de
creet geregeld, zonder dat zelfs het nieuwe,
pro-Gaullistische parlement een kans
krijgt om er zich over uit te spreken.
De vraag rijst nu, of De Gaulle zijn ver
trouwen op zijn eigen magische kracht niet
heeft overschat. De eerste berichten over
protestdemonstraties van Parijse arbeiders,
over dreigementen van boeren om de we
gen weer een.' te barricaderen, zijn al
binnengekomen. Hoe zal de vandaag als
president van de Vijfde Republiek ge-
installeerde De Gaulle zich tegenover deze
oppositie gedragen? Zal hij haar in toom
weten te houden met de belofte van „la
grandeur frangaise", nu zij zö reageert op
„vérité et sévérité"? Oppositie is in de
Gaullistische staat moeilijk denkbaar.
Maar nog moeilijker is hc! denkbaar, dat
de oud-generaal, die tot nog toe zijn over
winningen niet langs militaire maar langs
politieke en psychologische weg heeft be
haald, nu zijn toevlucht tot het leger zou
nemen om de oppositie de mond te
snoeren. Want dat zou aan zijn magische
kracht onnoemelijke schade toebrengen.
De nieuwe president van Frankrijk staat
van de eerste dag af dus voor heel moei
lijke beslissingen. Niet alleen voor Frank
rijk, maar voor heel Europa is het te wen
sen, dat hij de juiste beslissingen zal
nemen.
fimon Koster