Debrê formeert eerste kabinet van de vijfde republiek Burgemeesters van Leopoldstad eisen onafhankelijkheid MRP blijft in de regering, maar Pflimlin is vervangen HET WEER Belgische Kamercommissie gaat enquête verrichten Wisselend bewolkt Zeewaardige notedop Overleg te Genève stokt Koffie waarschijnlijk goedkoper Het woord is aan Broodprijzen wellicht binnenkort omlaag Concurrentiestrijd tussen meelfabrikanten 15 JANUARI OPRUIMING STUURMALS, COHEN TECHNISCH SPEELGOED SIGNAAL Op 21 januari: Erepromotie dr. J. E. baron de Vos van Steen wijk WINTERSPORTKLEDING Breuk in een stuwdam in Spanje: honderd doden 73e JAARGANG No 153 V RIJDAG 9 JANUARI 1959 304e JAARGANG No 2 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 TT 1 ilk II 1 Vitgave Grafische Bedrijven Damiate N-V- (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. fasassM 1 C1 1 f r 1 /Y Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- R 1111111 i™* I B I 1 JlllJiJllJVJ Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65, kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 i Ja Ja Jia JL Ja "P**# db fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Adj. Hoofdredacteurs Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman (Van onze correspondent in Parijs) Met de vorming van een nieuw kabi net en de installatie van generaal Charles de Gaulle als staatschef is gisteren de constructie van de vijfde republiek vol tooid. Vandaag betrok president De Gaulle officieel de residentie van het staatshoofd, het Elysée, en ontruimde het Hotel Matignon ten behoeve van de nieuwe eerste minister, Michel Debré. De regering, die de voormalige minister van Justitie Debré heeft gevormd maar waarvan alle leden persoonlijk door het staatshoofd moesten worden benoemd biedt alleen op enkele ondergeschikte punten nog verrassingen: de grote meer derheid der leden van de vroegere ploeg blijft de oude portefeuilles behouden. De nieuwe gezichten in het kabinet-Debré zijn de rooms-katholieke staatsministers Lecourt, die zijn partijgenoot Pflimlin vervangt, en de gaullistische zoon van de vroegere senaatspresident Jeanneney, die Industrie en Handel onder zijn be heer krijgt, de gaullistische fractieleider Triboulet, die na jaren terugkeert op het departement der Oudstrijders, en de secretaris-generaal der gaullistische Unie van de Nieuwe Republiek. Roger Frey, die de Voorlichting zal verzorgen. Ook werden er zes nieuwe, jonge staats secretarissen aan de regering toegevoegd, onder wie de Algerijnse mejuffrouw Sid- Cara, dochter van de voorzitter van het voormalige Comité du Salut Publique in Algiers. Onderling wisselden de leden van de vorige regering-De Gaulle ook nog en kele portefeuilles. De voornaamste, en po litiek gewichtigste, mutatie is de promo tie van Jacques Soustelle tot vice-premier die bovendien de Sahara, de Overzeese Departementen en het Kernenergie-on derzoek onder zijn toezicht krijgt. Tot op het laatste ogenblik moet Soustelle de por tefeuille van Binnenlandse Zaken hebben verlangd en om de pil van de weigering te vergulden heeft De Gaulle hem blijkbaar op de erepost van gedelegeerde van de mi- nister-president geplaatst. Binnenlandse Zaken neemt de radicale minister voor Nationaal Onderwijs uit het vorige kabinet, Berthoin, voor zijn reke ning. Zijn vroegere portefeuille gaat naar de heer Boulloche, een socialist, die zijn partij echter niet officieel vertegenwoor digt. De socialisten zijn in de oppositie ge gaan. De voormalige minister voor de Over zeese Gebieden, Comut-Gentille, zag zich de posterijen toevertrouwd en de linksge oriënteerde gaullist Michelet, die zich eerst over de oud-strijders ontfermde, nam Jus titie over van Debré. Tenslotte werden de bevoegdheden van de Nobelprijswinnaar voor litteratuur, An- dré Malraux, nauwkeuriger beschreven in de benoeming van staatsminister van Kunst en Cultuur. Rechtse ploeg Politiek gezien is de basis van het nieu we kabinet door het uittreden van de so cialisten onmiskenbaar naar rechts ver schoven. De regering rust nu vrijwel uit sluitend op de gaullistische U.N.R van Soustelle en op de conservatieve onaf- hankelijken van de minister van Finan ciën, Antoine Pinay, aangevuld met één radicaal en enkele volksrepublikeinen. Het zal echter niet de eerste keer zijn, dat een rechtse regeringsploeg zich in Frankrijk genoodzaakt zag een uitgespro ken links-liberale koers te varen het om gekeerde heeft zich even vaak vertoond en er zijn zeker al tekenen die kunnen wij zen op zo'n gang van zaken in de toekomst. Het economische saneringsplan heeft een nieuwe ernstige breuk tussen de ver antwoordelijke auteur Antoine Pinay en zijn parlementaire aanhang veroorzaakt. Inzake Algerije heeft het in politieke krin gen de aandacht getrokken dat De Gaulle bij zijn presidentiële inauguratie gisteren opnieuw de sterke nadruk legde op de noodzaak dat dit land zijn persoonlijkheid zelf zal vormen en ontwikkelen. Men ver wacht dan ook nieuwe initiatieven van De Gaulle voor een gesprek van de rebellen, een stap, die zou kunnen worden ingeluid door een massale amnestie voor de politie ke gevangenen. „De eerste der Fransen is van dit ogen blik af de eerste van Frankrijk gewor den". Met deze goedgevonden volzin, die een historisch woord belooft te worden, droeg monsieur René Coty gisteren het Verwachting tot morgenavond: Wisselend bewolkt met enkele sneeuw- of regenbuien. Matige tot krachtige, aan de kust tijde lijk harde wind tussen noord west en noord. Weinig veran dering in temperatuur. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN PAGINA'S. presidium der Franse republiek, na het vijf jaar t.e hebben bekleed, over aan De Gaulle, die hij als eerste Fransman ook met zijn nieuwe titel van Monsieur le Pré sident mocht toespreken. De plechtigheid in de feestzaal van het Elysée, waar de schimmen van madame de Pompadour en Lodewijk XV bijna nog zichtbaar schenen te verwijlen, voltrok zich onder het glinsterende licht van acht gouden en zilveren lusters, temidden der gobelins met bijbelse en historische voor stellingen, en in aanwezigheid van de voor naamste dignitarissen van de nieuwe repu bliek. In een dikke haag stonden zij bijna in militair gelid langs de wanden opge steld, de ministers, de leden van de hoge raad waarvan de president Cassin, met fraaie grijze ringbaard, de officiële uit slag der presidentsverkiezingen mocht „onthullen" de topfiguren van het leger, maarschalk Juin met generaal Salan, de leden van de Académie frangaise in hun groenbetreste uniformen, de deken van het corps diplomatique, de Belgische am bassadeur Guillaume, een deputatie van de Parijse gemeenteraad en tenslotte de journalisten, onder wie uw dienaar als eni ge Nederlander vertegenwoordigd was. Vijftig meter voor Coty en honderdvijf tig voor De Gaulle, hoorden wij twee tele visie operateurs met elkander afspreken. Op een tafel bedekt met rood trijp kleed lagen de ordetekenen uitgestald, die de grootkanselier van het Legioen van Eer generaal Latroux president De Gaulle rond de hals zou hangen. Het kameror kest van de Garde Républicaine speelde fragmenten uit de opera Les Indes Galan- tes van Rameau, terwijl de scheidende en de komende presidenten naast elkan der binnenschreden. Coty, ernstig en oud, De Gaulle, ruim een hoofd langer. De wal len onder zijn ogen leken op deze dag, dat hij het hoogtepunt van zijn historische car rière bereikte, zich nog dieper af te te kenen. Monsieur Coty bracht zijn opvolger uit naam van Frankrijk dank, omdat hij de staat weer in zijn oude glorie had her steld. Onder uw hoge leiding zal de ver nieuwde republiek, aldus Coty, tezamen met de vrije volken der jonge gemeen schap de weg voorwaarts verder weten te vinden naar de grote bestemming, die voor ons Frankrijk blijft weggelegd. In zijn antwoord, dat eveneens zonder tekst werd uitgesproken, legde de nieuwe pre sident nadruk op de noodzakelijkheid, dat het Franse volk zijn eenheid ook in de toe komst zou bewaren. Ook president De Gaulle bracht de Afrikaanse volken, die door hun gekleurde minister-presidenten vertegenwoordigd waren, een speciaal sa luut en zei daarna dat voor Algerije een bijzondere plaats naast, en verbonden met Frankrijk zal worden ingeruimd. Terwijl de voetknechten in hun zwart zijden kuitbroeken de beide staatslieden voorgingen naar het ten-as, speelde het orkest de Marseillaise. Toen trokken de oude en de nieuwe president van Frank rijk zich terug in een der salons om daar met hun naaste medewerkers het noen maal te gebruiken. Om kwart voor drie, nadat Charles de Gaulle zijn jacquet voor zijn generaalsuniform had verwisseld, re- Bij de groenteveiling te Broek op Langedijk begint de aanvoer van de winterkool op gang te komen. Per praam wordt de kool naar de veiling hal gebracht, waar men er de handen vol aan heeft. GENèVE (Reuter) Op de conferentie te Genève over een verbod van proeven met kernwapens zijn sedert maandag, toen de werkzaamheden werden hervat, geen vorderingen gemaakt. Naar verluidde, heeft het hoofd van de Russische afvaar diging, Tsarapkin, er donderdag nogmaals op gewezen, dat de kwestie van de tijd waarvoor een verbod moet gelden, dient te worden geregeld vóór de andere kwes ties. Volgens de Amerikanen en de Britten is dit een zaak, die later geregeld moet worden. Het is niet onwaarschijnlijk dat in de komende week de prijs van koffie met 7 10 cent per 250 gram verlaagd zal worden. Op het ogenblik wordt tussen de koffie branderijen nog overleg gepleegd over deze verlaging. De grote overschotten in de koffieproducerende landen en de daling der tarieven van het scheepsvervoer ma ken de prijsverlaging mogelijk. Publilius Sirus Wij stellen belang in de mensen die belang stellen in ons. Het wordt niet uitgesloten geacht, dat binnenkox-t de broodprijzen omlaag zullen gaan. Gistermiddag had op uitnodiging van het ministerie van Economische Za ken een bespreking plaats over de brood prijs tussen vertegenwoordigers van de Nederlandse Bakkerijstichting en de di- recteur-genei-aal voor handel en nijver heid, drs. J. H. D. van der Kwast, naar aanleiding van de daling der bloemprijzen met 5 a 6 percent. Deze daling' zou het ge volg zijn van een scherpe concurrentie strijd die de afgelopen weken tussen de meelfabrikanten is ontbrand, nadat de be staande contingenteringsovereenkomsten tussen de verschillende meelproducenten werden opgezegd. De bakkerijstichting schijnt niet veel te voelen voor een verlaging van de brood prijzen, omdat deze slechts gebaseerd zou zijn op prijsverlagingen, die zijn ontstaan uit de scherpe concurrentiestrijd tussen de meelfabrikanten. In kringen van meelfabrikanten verluidt echter dat een bloem- en broodoorlog op grote schaal op komst zou zijn. Deze zou worden ontketend door twee grote combi naties in Den Haag, Hus en Lensvelt. Hus heeft belangen in de n.v. Meelfabrieken der Nedei-landsche Bakkerij te Rotterdam een n.v. die een aantal grote maalderijen in Nederland controleert en verder op haar beurt geïnteresseerd is in een aantal bak kerijen. Een aantal kleinere maalderijen vreest thans dat deze twee grote combinaties, en met hen de grootste maalderijen, bloem- prijsverlagingen zullen invoeren, die tot gevolg zullen hebben, dat een vijf of zes kleinere maalderijen worden uitgescha keld door te ernstige concurrentie. Nader hand, zo vrezen deze maalderijen, zou dan de bloemprijs weer verhoogd worden tot het huidige peil. De kleine maalderijen menen dat de regering niet onwelgevallig zou staan tegen lagere bloemprijzen, om dat dan de broodprijzen verlaagd zouden kunnen worden. den beide presidenten in 'n open auto, ver gezeld door republikeinse gardisten te paard, via de Champs Elysées naar de Are de Triomphe De nieuwe president ontstak hier de symbolische vlam, terwijl de Parijse menigte een zee voi-mde rond het historische monument van de Etoile. Om drie uur waren de plechtigheden af gelopen. Pies;dent De Gaulle keerde al leen terug naar zijn nieuwe woning, het Elysée, terwijl zijn voorganger president Ccty met zijn dochter naar Le Havre reed, waar hij zijn laatste levensdagen als bur ger in ruste zal mogen slijten. (Levensloop van Michel Debré op pag. 3) Advertentie IUWELIERS Houtplein 15 - HORLOGERS Twee Poolse zeelieden, de 21-jarige Jevzy Tabasiewiczs en de een jaar oudere Januszy Miesiwiczs zijn uit Marseille uitgevaren in een redding boot, die geen motor aan boord heeft. Zij willen aantonen, dat drenkelingen maandenlang in zulk een notedop op zee kunnen leven. Op de eerste etappe van hun zwerftocht hébben zij in de Noordzee en in het Nauw van Calais al zwaar stormweer doorstaan. (Van onze correspondent in Brussel) Gisteravond, gedurende het debat in de Belgische Tweede Kamer, telefoneer de de gouverneur-generaal dr. Cornelis uit Leopoldstad, dat de zwarte burge meesters van de Kongolese hoofdstad hem een memorandum hadden overhan digd, waarin zij de plunderingen veroor delen, maar tevens de opheffing eisen van de militaire bezetting der inlandse wijken en het Belgische parlement ver zoeken om een enquête-commissie in te stellen, die de verantwoordelijkheid voor de onlusten zal bepalen. De burgemees ters verklaren zich voorstanders van het streven der Kongolese bevolking naar onafhankelijkheid en van sociale recht vaardigheid zonder onderscheid van ras. Zij verklaarden, volgens Belga, aan jour nalisten dat zij besloten hebben iedere samenwerking met de overheid le staken en zelfs af te treden als hun eisen niet spoedig worden ingewilligd. De burge meesters vragen ook dat de aangehouden president van de Abako, Joseph Kasa Vubu, niet te streng zal worden gestraft. Kasa Vubu is de uit zijn ambt ontheven burgemeester en zijn collega's zijn, op twee na, leden van de Akabo. De Twee de Kamer heeft besloten, dat een com missie van negen leden van de Tweede Kamer vier CVP-ers, drie socialisten en twee liberalen binnenkort in Leo poldstad, met grote volmachten, een onderzoek over de oorzaak van de on lusten zal instellen. Advertentie met vakkundige voorlichting BARTELJORISSTRAAT 6 - TEL. 12145 De erepromotie van dr. J. E. baron De Vos van Steen wijk, president-curator van de Leidse universiteit, is bepaald op woensdag 21 januari om drie uur 's mid dags in de Stadsgehoorzaal te Leiden. Dr. J. E. baron De Vos van Steenwijk ontvangt de graad op voorstel van de faculteit der rechtsgeleerdheid wegens zijn verdiensten op bestuurlijk gebied. Het verslag van de minister van Kongo, dr. Maurice van Hemelrijck, voor de Tweede Khmer over de onlusten in Leo poldstad, gaf een nog dramatischer beeld dan de meeste waarnemers in Brussel hadden verwacht. Na er op te hebben ge wezen, dat de ernstige incidenten tot Leo poldstad beperkt zijn gebleven, verklaarde de minister, dat alle maatregelen, die tot handhaving van de orde wei-den genomen door hemzelf en de gouverneur-generaal, dr. Cornelis, waren vooi'bereid. De balans van de onlusten is: 42 doden en 208 ge wonden onder de inheemsen, van wie er nog 108 in ziekenhuizen worden verpleegd, en 49 gewonde Belgen, van wie vijftien in ziekenhuizen zijn opgenomen. Van de driehonderd gearresteerden worden nog 96 inlanders voor verder onderzoek vast gehouden. Het gaat om plunderaars, die op hetei-daad werden betrapt en tegen wie een gerechtelijk onderzoek hangende is. De materiële schade bedraagt waarschijn lijk enkele honderden miljoenen franken. Zeven openbai-e en zeven rooms-katholieke scholen werden ernstig beschadigd, even als veertig winkels, elf xciale tehuizen, elf missieposten, zeventien benzinestations enzovoort. Oorzaken Een van de oorzaken moet worden ge zocht in de angstwekkende overbevolking van de Kongolese hoofdstad, waar de O.C.A. (de dienst der Afrikaanse wijken) in de jonaste jaren nochtans twintigdui zend woningen heeft gebouwd, waarmee een investering van meer dan een miljard frank of tachtig miljoen gulden was ge moeid. Een centrum waar 1300 klassen voor lager onderwijs, twaalf scholen voor secundair onderwijs en vijftien nijver heidsscholen zijn gevestigd, oefent op de inlanders echter een grote aantrekkings kracht uit. De economie van Leopoldstad was ex-nstig getroffen door de recessie en eind november waren er twintigduizend werklozen. Om de economie een nieuwe stimulans te geven werden belangrijke kredieten uitgetrokken voor de herbebos sing en voor landbouwwerken in de om geving van Leopoldstad. Op het politieke vlak, aldus de minister, is de Belgische gemeenschap tekort geschoten. Wij hebben onze blanke nizies en twisten naar Kongo overgebracht, wat ons prestige bij de in heemsen niet heeft vergroot, maar in tegendeel het gezag in Kongo geleidelijk heeft ondermijnd. Enkele Kongolezen hadden reeds in de cember vrij heftige anti-Europese rede voeringen uitgesproken en de Abako, de opstandige beweging, wilde op 13 januari aanstaande, de dag der regeringsver klaring over de politieke toekomst van Kongo, een grote politieke manifestatie voor de onafhankelijkheid van Kongo or ganiseren. De conferentie van Akkra en de gebeurtenissen in Frans Afrika, evenals de activiteit van Cairo oefenen invloed uit, aldus de minister. Bovendien spelen de ge beurtenissen zich af in het hart van Afrika, waar de reacties van de mensen steeds zo gewelddadig zijn, dat wij ze ons moeilijk in het gematigd klimaat van onze gewesten kunnen voorstellen. Men moet rekening houden met de gevoelens der Afrikaanse massa's, het nationalistische onderbewust zijn en de sociale tegenstellingen. Het is inderdaad de sociale toestand, die ons het meest bekommert, aldus minister Van Hemelrijck. De regering zal de taak van de afvaardiging uit de Kamer, die een onder zoek zal instellen naar de oorzaak van de onlusten en de middelen om ze in de toe komst te voorkomen, vergemakkelijken. Dit voorstel van de regering is een toe geving, niet aan de socialistische fractie, die reeds vroeger op een enquête-comixiis- sie naar Kongo had aangedrongen, maar wel aan de Kongolese burgemeesters van Leopoldstad. Waarschuwing (Belga) De burgemeesters van Leo poldstad, op de gearresteerde Kasa Vubu na, verklaren in hun memorandum dat de uiterst gespannen toestand de burge meesters van de Afrikaanse gemeenten verplicht, in afwachtnig van de hervor ming van hL. stedenstatuut, een reeks noodzakelijke maatregelen te treffen. Zo vragen de burgemeesters oprichting van een gemeentepolitie als in België, onmid dellijke opheffing van de militaire bezet ting van de inlandse wijk en inkorting van de duur van het uitgaansverbod. De bur gemeesters waarschuwen dat de bevolking nog uiterst gespannen is en uitziet naar de ontknoping van de zaak Kasa Vubu. „De huidige kalmte is maar schijn. Wij lopen gevaar spoedig het ergste te beleven als men psychologische vergissingen blijft begaan", aldus het memorandum. Advertentie MADRID (AFP) Het dorpje Rivade- lago dat een veertigtal huizen telt, is door een breuk in een stuwdam bij Galende in de Spaanse provincie Zamora verzwolgen. Er zouden meer dan honderd doden zijn. De breuk ontstond tussen vijf en zes uur in de ochtend in een van de resexrvoirs van de stuwdam van Moncabril aan de rivier de Tera in het stroomgebied van de Taag bij de Spaans-Portugese grens. Het water sleurde have en goed mee.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1959 | | pagina 1