Vrachtschip sloeg lek op de
Zuiderpier van IJmuiden
Hoge Raad verklaart toto van
de KNVB onwettig
Vrijheden der Belgen ook
voor de Kongolezen
HET WEER
J. J. VAN KOOTEN
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
In Zeeland werd het water door
de storm hoog opgestuwd
Nieuwe
sneeuwdepressie
Sleepboten wisten bijtijds de zinkende
„Steenwijk" uit de vaargeul te slepen
Minister van Justitie a.i. geeft
toestemming ermee door te gaan
Voor uw feest avonden
Talrijke executies in
Havanna en Santiago
r
DINSDAG 13 JANUARI 1959
304e JAARGANG No 4
REGERINGSVERKLARING KONDIGT AAN:
Overwegend droog
Zee bedreigt kust
Het woord is aan...
Veersteigers onbereikbaar;
stukken duin werden
weggeslagen
Voor de koopvaardij
Wijziging Loterijwet
voorlopig van de baan
Huidige kabinet zal geen
voorstel indienen
tjeforei/ocfóut//
Waardebonnen
Is^LHALVE PRIJZEN/
.ikwil Bolletje/'
J
73e JAARGANG No 156
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein,, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
(Van onze correspondent in Brussel)
De verklaring van de Belgische minister
van Kongo, dr. Maurice van Heméïrijek,
die hedenmiddag in de Tweede Kamer
van het Belgische parlement werd voor
gelezen, onderstreept in de eerste plaats
„de graad van ontwikkeling van de Kon
golese bevolking na een halve eeuw be
schavingswerk onder de leiding van de
Belgische koningen, welke ontwikkeling
een nieuwe vooruitgang mogelijk maakt'
België, aldus de regeringsverklaring, wil
in Kongo een democratie organiseren,
bekwaam om de prerogatieven uit te
oefenen van de soevereiniteit en over
zijn onafhankelijkheid te beslissen. Op
het gebied van de politiek moet de staat
beschikken over solide instellingen, die
garant zijn voor een levenskrachtige
democratie. „In ieder geval," aldus de
verklaring, „zal geen enkele beslissing
betreffende de toekomst van de Kongo
lese volkeren worden genomen, zonder
voorafgaande raadpleging van de poli
tieke organen, die op dat ogenblik zullen
functioneren".
Wat de preciese punten betreft, kondigt
de regeringsverklaring nieuwe verkie
zingen aan op het gemeentelijke, geweste
lijke en provinciale plan, voor eind 1959.
De provinciale raden zullen hun taak in
maart 1960 kunnen beginnen. Daarna zul
len Staten-Generaal worden gevormd,
welke de huidige algemene raad van het
gouvernement zullen vervangen en in feite
de rol zullen vervullen van een parlement.
Parallel hiermee wordt een wetgevende
raad of senaat in het leven geroepen. Van
maart 1959 af zal iedere provincie-raad
twee raadsleden benoemen om in de wet
gevende raad te zetelen. In afwachting
zullen direct adviserende colleges bij de
gouverneux--generaal en de gouverneurs
der zes provincies worden ingesteld.
Alle vrijheden, waarvan de Belgen ge
nieten, zullen eveneens door het funda
menteel handvest voor Kongo aan de be
volkingen aldaar worden gegarandeerd.
Ieder spoor van rassendiscriminatie zal uit
de praktijk en uit de teksten verdwijnen.
Een eenheidsstatuut, waardoor de Kongo
lezen tot alle functies van het bestuur in
Kongo kunnen opklimmen, werd door ko
ning Boudewijn zo pas ondertekend. Het
statuut is op 1 januari 1959 van kracht
geworden. Wanneer de mandaat-gebieden
Roeanda en Oeroendi hetzelfde keerpunt
in hun ontwikkeling hebben bereikt en het
ritme van de aanpassing van de traditio
nele maatschappij tot de democratische
instellingen sneller wordt, zal de Belgische
regering, conform de wens van de voogdij
raad van de UNO, een groeiend aantal her
vormingen in die gebieden voorstellen.
(Van onze weerkundige medewerker)
Merkwaardig hebben velen het gevon
den dat er zondag tijdens de zware buien
met sneeuw ook onweer voorkwam. Deze
buien ontstaan boven het nog betrekkelijk
warme water (ongeveer 7°!) van de Noord
zee, waardoor de lucht boven het water
zeer onstabiel wordt. Wanneer de opbouw
van de lucht maar onstabiel genoeg is, dat
wil zeggen met grote temperatuurverschil
len tussen zeeniveau en 3000 meter hoogte,
dan kan er onweer voorkomen op dezelfde
wijze Is dit in de zome. tijdens flinke
buien het geval is.
Door de harde wind, die zachtere lucht
van de Noordzee aanvoerde is de sneeuw
in het westen op tal van plaatsen ver
dwenen. In het noorden, oosten en plaatse
lijk in het zuiden van Nederland ligt de
sneeuw nog 15 tot 22 cm dik.
Voorbij is het winterse weer nog niet,
want de wind, die afneemt, draait verder
naar noordelijke richting. Daarbij wordt
het iets kouder met als gevolg dat de van
de Noordzee binnendrijvende buien weer
neerslag in de vorm van sneeuw kunnen
brengen.
Een gebied met opklaringen nadert onze
omgeving en zal ook in de komende nacht
lichte vorst tot gevolg hebben. Vanmorgen
meldde Schiphol -2. IJmuiden 0 en Eelde
-5 graden Jelsius. Een nieuwe depressie,
die vanmorgen Stockholm naderde, komt
naar het zuidwesten en zal morgen de be
wolking weer doen toenemen met opnieuw
kans op enige sneeuw. De wind, die langs
de kust sterk afneemt, gaat morgen weer
aanwakkeren uit noordoostelijke richting.
Verwachting tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking en
overwegend droog weer, maar
morgen later in het zuiden van
het land mogelijk enige sneeuw.
Weinig wind. Vannacht en mor
genochtend lichte en in het bin
nenland plaatselijk matige vorst
en hier en daar mist. Morgen
middag temperatuur om het
vriespunt.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA'S
De Belgische regering zal in Kongo ge
leidelijk haar macht overdragen, naar ge
lang de nieuwe Kongolese instellingen be
kwaam zullen zijn om de continuïteit van
de orde, het eerbiedigen van de openbare
en privé-verplichtingen en de bescher
ming van personen en goederen te garan
deren. Het Kongolese volk, aldus de ver
klaring, zal zijn wijsheid en rijpheid be
wijzen door met België de nieuwe struc
turen op te bouwen en naar geweten de
ernstige verantwoordelijkheid voor de toe
komst op zich te nemen.
De gouverneur-generaal van Belgisch
Kongo, dr. G'ornelis, heeft gisteren dras
tische maatregelen genomen. De inheem
se burgemeesters Pinzi en Diomi, leden
van de Abako-beweging, werden gearres
teerd cn de Abako-beweging zelf is wet
telijk ontbonden. Deze drastische maat
regelen zijn genomen omdat enkele in
landse burgemeesters voor het gerecht
onder ede hebben verklaard, dat zij door
hun beide collega's onder bedreiging met
de dood voor hen en hun families gedwon
gen werden het telegram aan koning Bou-
dewyn en de Belgische regering „dat
de inlandse bevolking haar doden zal wre
ken" te ondertekenen. Pinzi, die het
voorbeeld leek te geven van een burge
meester, die de orde wenste te handhaven,
zou een dubbel spel hebben gespeeld.
De gouverneur-generaal heeft ook een
boodschap gericht tot de blanken, die een
soort standrechtelijke wraak willen oefe
nen en ondermeer de gewapende blanke
vrijwilligerskorpsen niet willen ontbinden.
Per decreet is verder het verspreiden van
naamloze pamfletten verboden. Het is hoog
ty'd, aldus de gouverneur-generaal, dat
aan het verspreiden van valse geruchten
een einde wordt gemaakt, evenals aan
extremistische verklaringen. België gaat
spreken. Niemand mag twijfelen aan Bel-
gië's goede trouw, aldus dr. Cornelis. Een
ieder moet zich aan de beslissing van het
parlement en de regering onderwerpen.
De eerste burgemeester van Leopold-
stad, Tordeur, heeft medegedeeld, dat de
scholen morgen weer zullen worden ge
opend. Ongeveer twintigduizend leerlingen
zullen echter als gevolg van het vernielen
van klasselokalen onderricht in de open
lucht ontvangen.
Gisteren schenen de autoriteiten in Leo-
poldstad meer de heftige reacties van de
blanke bevolking te vrezen, dan onlusten
in de inheemse wijken. Na de angstige
tonelen, die de Europese vrouwen en kin-
derén hebben doorstaan, komt de reactie
en er zal veel geduld nodig zijn om op-
nieuwe enige goodwill van de blanken
tegenover de negers te verkrijgen.
De zee bedreigt de kust van Nederland. De
Deltawerken zijn nog in volle uitvoering:
de bedreiging blijft duren zolang die
gigantische arbeid niet is voltooid. Daarom
trekt bij hoog water en harde wind de
dijkbewaking erop uit. Men ziet op de foto
een groepje mannen, sneeuw en koude
trotserend, langs de Hondsbossezeewering.
Intussen gaat men onverdroten voort de
zee aan te vallen in de zee zelf. De K.L.M.
Thackeray
Is een jonge moeder niet een van de
liefelijkste dingen die het leven te aan
schouwen geeft?
Aerocarto-foto laat ons de bouwput zien
bij Bruinisse op Schouwen-Duiveland,
onderdeel van de werken aan het Deltaplan.
(Men zie ook pag. 5).
De storm over de Noordzee, die gisteren
het water langs de kust hoog opzwiepte,
zodat men het raadzaam achtte, de be
perkte dijkbewaking in te stellen, flauwde
's avonds gelukkig af. In Vlissingen waren
's morgens uitschieters met windkracht 9
tot 10 genoteerd, waardoor het water hoog
in de Ooster- en Westerschelde werd op
gestuwd. De veerdiensten in Zeeland on
dervonden veel stagnatie, omdat de aanleg
steigers vaak onbereikbaar waren door het
hoge water.
In geheel Zeeland hadden de duinen het
zwaar te verduren. Ook de scheepvaart
ondervond moeilijkheden. Talrijke schepen
zochten een veilige ankerplaats op de rede
van Vlissingen. De storm en de hoge zeeën
sloegen echter ook daar een Engels motor
scheepje van 600 ton van zijn ankers, ech
ter zonder dat er ongelukken gebeurden.
In Kortgene en Perkpolder, waar de
aanlegsteigers geheel onder water waren
Door zeer snel ingrijpen van de sleepboten „Junior", „Nestor I" en „Nestor II" van
bureau Wijsmuller in IJmuiden is de Amsterdamse haven vannacht tegen twee uur
voor blokkering behoed, toen het in 1957 gebouwde en 6995 bruto register ton metende
vrachtschip „Steenwijk" door de betonblokken van de IJmuidense zuidpier als door
een scheermes werd opengesneden. De drie sleepboten, die gereed lagen om de
„Steenwijk" de gebruikelijke assistentie te verlenen bij het binnenvaren van de
IJmuidense haven, maakten onmiddellijk vast en sleepten het snel zinkende schip
naar de bergingshaven achter het Forteiland, waar het aan de grond kon worden
gezet. Wanneer de sleepboten niet onmiddellijk hulp hadden kunnen verlenen, zou het
schip in de vaargeul zijn gezonken. Het scheepvaartverkeer naar en van Amsterdam
had dan gestaakt moeten worden.
De „Steenwijk" die eigendom is van Er-
hardt en Dekkers in Rotterdam, was met
een lading kolen van Baltimore op weg
naar de hoogovens in IJmuiden. Het liep
opvallend dicht langs de zuidpier de ha
ven van IJmuiden binnen. De mannen op
de sleepboten zagen vannacht om twee uur
het ongeluk als het ware aankomen. Toen
het schip de kop van de zuidpier had ge
rond, maakte het plotseling zwaar slagzij
aan stuurboord en ging sterk voorover
hellen. Het stond voor de mannen van de
drie sleepboten toen reeds vast, dat de
„Steenwijk" de pier had geraakt.
Nadat de zinkende „Steenwijk" met veel
moeite in de bergingshaven was droogge-
zet, bleek, dat de ruimen 1 en 2 finaal wa
ren opengescheurd. Het water stroomde
deze ruimen binnen. Men heeft het schip
zover mogelijk naar de ondiepe kant van
de haven getrokken, zodat het niet kan
zinken. Het achterschip steekt thans om
hoog, het voorschip zit vrijwel onder wa
ter. In de ruimen staat ruim acht meter
water. In de bergingshaven worden thans
pogingen ondernomen om de schade voor
lopig te herstellen. Met pompen en ander
bergingsmateriaal is de Wijsmullervloot
naar de „Steenwijk" getrokken.
Deskundigen zullen nagaan of de lading
kolen ter plaatse zal moeten worden gelost
of dat het toch mogelijk zal zijn de lossing
bij de hoogovens te doen geschieden.
verdwenen, gingen de gedachten van velen
terug naar de rampdagen van 1953, toen
het water eveneens zo hoog was gestegen.
Op Walcheren had duinafslag plaats tus
sen Zoutelande en Westkapelle, in het ge
bied bij Domburg en bij de zwakke plaats
van de Walcherse zeewering bij Oranjezon-
Oostkapelle. Ter plaatse zijn weliswaar vijf
nieuwe strandhoofden gelegd door de pol
der Walcheren, die deze zeewering in be
heer en onderhoud heeft, opdat zich daar
op het smalle strand en bij de smalle dui
nenrij, weer zal afzetten. Tot dusver is van
enige aanwas van dit gebied nog weinig
terecht gekomen. De technische dienst van
de polder Walcheren onderzoekt nauwkeu
rig alle mogelijkheden om te trachten hier
in verbetering te brengen.
Bij Burgh op Schouwen is ook een groot
stuk van de duinen afgeslagen. Bij het
vuurtorenstrand was de afslag het grootst:
zeven meter. De in de tweede wereldoorlog
door de Duitsers bovenop het duin gebouw
de bunkers liggen nu alle op het strand.
Advertentie
UNIFORMEN
VAN BLAUW TERLENKA
165.—
(direkt uit voorraad)
UNIFORM-SPECIALISTEN
ZIJLSTRAAT 71 HAARLEM
De minister van Justitie ad interim
heeft meegedeeld, dat het huidige kabinet
wegens zijn beperkte doelstellingen niet
zal overgaan tot het indienen van een wets
ontwerp tot wijziging van de Loterwijwet.
De minister heeft dit meegedeeld in ant
woord op vragen van het Tweede Kamer
lid mr. Vrolijk (P.v.d.A.), die de minister
gevraagd had of hij bereid was, het door
zijn ambtsvoorganger in verband met het
vraagstuk van de voetbalpool gereedge
maakte ontwerp tot wijziging van de Lote
rijwet op korte termijn bij de Kamer in te
dienen. De minister voegt aan zijn antwoord
toe, dat het rapport van de Loterijcommis
sie thans wèl op korte termijn voor publi-
katie zal worden vrijgegeven.
Advertentie
HAARLEM TEL. 13439
CAMEL MONTYCOATS 45.—
De voetbaltoto van de KNVB is on
wettig verklaard. De Hoge Raad
heeft namelijk verworpen behou
dens de kwalificatie het cassatie
beroep van de heer L. Brunt, secre
taris-penningmeester van de KNVB,
die wegens overtreding van de lote
rijwet door de rechtbank in Den Haag
is veroordeeld.
Dat wil echter niet zeggen dat de
pool van de KNVB evenmin als
die van Caritas tot het verleden
behoort. De minister van Justitie a.i.
heeft namelijk besloten op grond van
de loterijwet toestemming te geven tot
het houden van de pools Door speciale
voorwaarden zal daarbij worden ge
waarborgd dat deze pools zullen blij
ven binnen de grenzen van de in de
loterijwet gegeven voorschriften en
dat er niet verder zal worden gegaan
dan thans het geval is.
Door twee arresten, die de Hoge Raad
heden heeft gewezen, is dus komen vast te
staan dat zowel de voetbalpool van de
KNVB als die van de Caritas als loterijen
in de zin van de loterijwet moeten worden
aangemerkt. Het aanleggen van deze pools
zonder toestemming van het bevoegde ge
zag is derhalve verboden.
Teneinde het komende kabinet en de ko
mende volksvertegenwoordiging geheel
vrij te laten ten aanzien van de oplossing
van de met de voetbalpool samenhangende
problemen en de daartoe nodige rustige
sfeer te verzekeren, acht de minister van
Justitie het gewenst de feitelijke status-
quo op dit gebied in afwachting van die op
lossing te handhaven. Dit is tevens ge
wenst om te voorkomen dat de algemene
belangen, die thans mede uit de opbrengst
van de KNVB- en Caritaspool worden ver
zorgd, zouden worden geschaad zonder dat
er gelegenheid is daarvoor op korte ter
mijn compensatie te vinden.
In verband daarmede heeft de minister
van Justitie besloten op grond van de lote
rijwet toestemming tot het houden van de
KNVB- en Caritaspool te verlenen. Door de
bij deze toestemming te stellen voorwaar
den zal worden gewaarborgd dat deze
pools zullen blijven binnen de grenzen van
de in de loterijwet gegeven voorschriften
en dat, wat omvang en deelnemerskring
betreft, niet verder zal worden gegaan dan
thans feitelijk het geval is.
De toestand van voor het arrest van de
Hoge Raad wordt dus in feite gehandhaafd.
De winnaars zullen evenwel geen geld
prijzen meer ontvangen, doch waardebon
nen. Bovendien zal de bestemming van de
bruto-opbrengst enigszins worden ge
wijzigd. De loterijwet bepaalt namelijk dat
tenminste 60 percent van de bruto-
opbrengst ten goede moet komen aan een
goed of liefdadig doel. De totocommissie
van de KNVB zal de nieuwe toestand van
avond in Utrecht bespreken. Dan wordt
tevens een beslissing genomen ten aanzien
van de inleggelden van de laatste toto.
Advertentie
Show- en amusements-orkest
„THE THORNWOOD PLAYERS"
o.l.v. JAN DOORNBOSCH, Reigerstraat 112
HAVANNA (UPI) Op Cuba vindt de
berechting van oorlogsmisdadigers en
aanhangers van Batista voortgang. In
Santiago zijn veertien personen terecht
gesteld. Zesenvijftig worden nog gevan
gen gehouden en wachten op berechting.
Zaterdag zouden in Havanna vijftien leden
van de militaire inlichtingendienst van
Batista zijn geëxecuteerd.
Sinds het slagen van de revolutie zijn on
geveer veertig personen ter dood veroor
deeld.
HAVANNA (UPI) Inmiddels zijn de
„26 de julio"-beweging van Fidel Castro
en het „Revolutionaire Directoraat" tot
een vergelijk gekomen. Castro had zondag
een onderhoud met oud-premier Aurelia-
no Sanchez Arango, een der voormannen
van het directoraat, dat in het bijzonder
onder de studenten van Havanna veel aan
hang heeft. De strijdkrachten van het di
rectoraat, geleid door Faure Chaumont,
zullen hun wapens inleveren.
Ruim vierhonderd geweren, die door het
directoraat zijn besteld en met de Noorse
vrachtboot „Aurora" naar Cuba worden
vervoerd zullen aan het leger worden over
gedragen. De „Aurora" was op 23 decem
ber uit een Zuidamerikaanse haven ver
trokken, maar kreeg averij.
Elf ambassades in Havanna hebben
vrijgeleide verzocht voor 77 aanhangers
van Batista die na de val van de dictator
asiel zochten.
Advertentie
g^j^BARTELJORISSTR. 30 TEL15751HAARHM
'ARTISTIQUfc
»YM()SA''SERVIEZEN
Advertentie
Advertentie
de meest verkochte 1
b faUf #4 scooter reeds v.a. I I 6UUa"
Hoofddealer
Houtplein 18-20
Grote Houtstraat 140
Telefoon 12000
