Premier Debré ontvouwde het Franse regeringsprogramma Commandant heeft de situatie niet steeds juist beoordeeld HET WEER Prinses Margriet maandag zestien jaar Onontbeerlijk Assemblee hoorde staande een oproep van De Gaulle aan „Winterflora" geopend Duits voorstel inzake de kwestie-C yprus Uitspraak van de Marineraad êaè' M \\W&"êefore ipu êiq/! Het woord is aan TECHNISCH SPEELGOED SIGNAAL OPRUIMING STUURMALS COHEN Weinig verandering Ook sluiting van scholen in de staat Georgia? Alle wittebroodsoorten een cent goedkoper Daggeld verhoogd van iy2 op 2 percent STRANDING VAN „DE ZEVEN PROVINCIËN' 73e JAARGANG No 159 VRIJDAG 16 JANUARI 1959 304e JAARGANG No 7 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 T H 11 1 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. IbmbI E éP® 9 1 1 ^*^8 Verschijnt dageHjks beh. op zon- en feestdagen. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- I I I J I J I ill 1 JÈ C IC. M C 1 B C Ji IL jl Abonnement p. week 59 ct, p. kwartaal 7.65, kantoor Haarlem-N. Soendaplein,, Tel. 57755 J" ^IüAi a sla eIs A ÉNagr J«Ha fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman barteljorisstr. haarlem tel. 13439 George Eliot: Sommige mensen gedragen zich als een haan die denkt dat de zon opkomt om hem te horen kraaien. De nieuwe Franse premiei-, Michel De bré, heeft nu hij zich geconfronteerd ziet met de actuele vraagstukken, verbon den aan het voeren van een praktisch re geringsbeleid kennelijk gebroken metzijn „anti-Europees" verleden. Hij heeft blijk baar ingezien, dat de zes West-Europese landen, die de drievoudige Gemeenschap vormen, op een niet meer te stuiten wijze bezig zijn naar elkaar toe te groeien, en dar dit feit niet ongedaan kan worden ge maakt door het te ontkennen. In zijn eer ste regeringsverklaring heeft Debré uit drukkelijk de steun van de nieuwe Franse regeerders aan de betrokken organen van de Economische Gemeenschap, Euratoom en de Kolen- en Staal-Gemeenschap toege zegd en'de eerstgenoemde organisatie heeft hij zelfs ronduit „onontbeerlijk" genoemd. Wij kunnen er ons slechts over verheu gen, dat Debré, die op de Europese parle mentaire vergaderingen in Straatsburg vaak de indruk heeft gewekt, heel de Europese integratie als een uitvinding van de duivel te beschouwen, nu van die opi nie is teruggekomen en de noodzaak van de samengroei der zes landen ook voor Frankrijk zelf volmondig heeft erkend. Dit verheugt ons te meer, omdat die er kenning op dit tijdstip is gekomen, name lijk op het ogenblik waarop Debré de ver antwoordelijkheid voor het regeringsbeleid heeft aanvaard en de samenwerking in Europees verband dus een onderdeel van zijn feitelijke taak wordt. In schrille tegen stelling tot hetgeen vroeger zo dikwijls is beweerd namelijk dat de integratie-ge dachte een utopie was, waaraan alleen werd geloofd door mensen die de politieke werkelijkheid niet kenden of niet begrepen is hier nu het feit dat een vroeger al tijd even fel criticus van de Europese ge meenschapsgedachte de onmisbaarheid van de Gemeenschap erkent op het moment waarop hij in grote mate mede-verant woordelijk wordt voor die politieke werke lijkheid. Des te merkwaardiger is het, dat bijna tegelijkertijd een der directeuren van de Nederlandse Bank, prof. S. Posthuma, een geheel ander geluid heeft laten horen. Hij heeft zich uitermate bezorgd getoond over de mogelijke gevolgen van de integratie van „Klein Europa", politiek zowel als economisch gezien. Hij heeft, volgens de persverslagen, verklaard dat iedere inte gratie in het kader van de Europese Eco nomische Gemeenschap ook een stuk des integratie betekent „omdat de zes landen zich gezamenlijk richten tegen de buiten wereld". Dat is een hoogst ernstige en boven dien te enen male ongegronde beschul diging, waarvan moeilijk te begrijpen is waarop prof. Posthuma haar baseert. In de verdragen van de drie Gemeenschappen wordt in elk afzonderlijk geval nadrukke lijk verklaard, dat het om „open" Gemeen schappen gaat, waarbij andere landen zich, als zij het wensen, kunnen aansluiten op dezelfde voorwaarden die voor de oor spronkelijke partners gelden. Indien er al sprake zou kunnen zijn van een „zich richten tegen", zoals prof Posthuma be toogt, dan kan men eerder zeggen dat de buitenwereld en dan in het bijzonder Groot-Brittannië zich richt tegen de Ge meenschap, omdat deze niet aan alle Britse verlangens voldoet, dan dat de E.E.G. zich tegen de buitenwereld richt En waarom zou iedere integratie in het kader van de E.E.G. ook. een stuk desintegratie moeten betekenen? Heeft de Westelijke samen leving er onder geleden, dat de voormalige Britse koloniën in Amerika zich, toen ze zich onafhankelijk hadden gemaakt, aan een hebben gesloten tot de federatie der Verenigde Staten? En zou de Westelijke samenleving er misschien op vooruit gaan, als die federatie ooit uiteen zou vallen tot 49 kleine Amerikaanse staatjes? Prof. Posthuma zal dat stellig niet willen bewe ren. Maar evenmin kan hij ontkennen, dat één sterk en hecht-aaneengesloten (zij het voorlopig dan nog „Klein") Europa waar devoller is voor de Westelijke samenleving dan een politiek en economisch gebalkani- seerd West-Europa. Prof. Posthuma heeft groot gelijk als hij zegt dat het zeer de vraag is of de E.E.G. ooit tot stand zou zijn gekomen zonder de Russische dreiging. Maar precies hetzelfde geldt, en in nog grotere mate, voor de tot standkoming van de Atlantische samen werking, waarvan hij zoals trouwens ook wijzelf zulk een groot voorstander is. En misschien is dat juist wel de enige reden die we kunnen hebben om voor die Russische dreiging uiige dankbaarheid te voelen. Hoe dat ook zij, de geleidelijke ontwik keling van de West-Europese eenwording is een onontkoombaar feit, een „onontbeer lijk" stuk politieke werkelijkheid gewor den. Debré's houding bewijst dat, al be seffen wij heel goed dat Frankrijk in de toekomst zijn partners nog wel menig moeilijk ogenblik zal bezorgen. Ook Ne derland heeft die politieke werkelijkheid te aanvaarden. Dat wij overigens, al delen wij de bezwaren van prof. Posthuma niet, erkennen dat ons land op zijn qui-vive moet zijn voor de door hem terecht gesig naleerde consequenties daarvan voor het Nederlandse bedrijfsleven, spreekt vanzelf. Simon Koster Advertentie „Wij hebben vele plichten ten aanzien van Europa en het Westen", aldus Debré, „maar tegenover deze plichten staan ermee corresponderende rechten, waarmee onze bondgenoten en partners rekening hebben te houden". Als één van de verplichtingen die Frankrijk in het kader van het Atlan tisch bondgenootschap op zich genomen heeft noemde de premier „de plicht atoom- mogendheid te worden, een noodzaak voor Frankrijk en voor Europa". Europa Met betrekking tot Europa zei Debré, dat het nationalisme een factor is, die niet ontkend kan worden, „maar over alle Advertentie. met vakkundige voorlichting BARTELJORISSTRAAT 6 - TEL. 12145 PARIJS, (UPI). Premier Michel Debré heeft de Franse nationale vergadering donderdagavond het regeringsprogram voorgelegd dat het „nieuwe Frankrijk" moet doen ontstaan, waarvoor de vierde republiek plaats moest maken. Het is een Frankrijk, dat, innerlijk sterk door een economie zonder de „kunstgrepen" van de Vierde Republiek, met een krachtige regering, gesteund door het gezag van De Gaulle, met een parle ment, dat partijverschillen vergeet voor het landsbelang, en in het bezit van atoombommen, als volkomen gelijkberechtigde een beslissende stem heeft in de wereldpolitiek. Vóór de regeringsverklaring las de voorzitter van de nationale vergade ring, Chaban-Delmas, een boodschap voor van president De Gaulle, waarin deze aandrong op eensgezindheid in het parlement en het opzij zetten van versplinterende partij-ambities. De boodschap, die staande werd aange hoord, vestigde er de aandacht op, dat de pacificatie en hervorming in Alge rije voorwaarden zijn voor een politieke oplossing, die slechts uit het alge meen kiesrecht zal kunnen voortvloeien. scheidingen heen is nodig de wil een te zijn". Hij zegde Frankrijks steun toe aan Euromarkt, Euratoom en E.G.K.S. De Euromarkt noemde hij onontbeerlijk voor de Franse economie en ook zal Frankrijk zich niet verzetten tegen een uitbreiding van de vrijhandel, mits daarbij garanties gegeven worden in de geest van de garan ties die de Euromarktlanden reeds op zich genomen hebben. De premier liet er geen twijfel over be staan, dat zijn regering het lot van Alge rije nauw wil verbinden aan dat van Frankrijk, want „zonder Frankrijk zou er in Algerije slechts armoede, haat en ras- senstrijd zijn, terwijl er nu dankzij onder wijs, beroepsscholing en emancipatie der vrouwen een nieuw en verjongd land ont staat.". Voor zijn Algerijnse politiek verwacht Frankrijk steun van zijn bondgenoten, bij voorbeeld tegen „hatelijke aanvallen" in de UNO, want „wij kunnen niet in Europa verbonden zijn tegenover een zekere drei ging en in het gebied van de Middellandse Zee verdeeld tegenover dezelfde dreiging". Debré wees erop, dat De Gaulle's „vre desaanbod aan de dapperen" van oktober nog steeds geldt, maar hij wees alle ge ruchten dat Frankrijk nu in Algerije een wapenstilstand zou beginnen in de hoop dat de ïebellen hetzelfde doen, als dwaas van de hand. De binnenlandse politiek van de nieuwe regering zal getuigen van durf en tegelijk een vaste lijn vertonen. De regering zal pogingen doen de belangstelling' van de arbeiders voor hun fabrieken te vergroten door hen te betrekken in het beleid en de vakbonden zullen ingeschakeld worden in het beraad over 's lands economie. De prijzen moeten eerlijk zijn, aldus de premier. Er moet een eind komen aan de „kunstgrepen en subsidies" van de Vierde Republiek. De regering zal trachten ze laag te houden door het opvoeren van de produktie, centralisering van de markten en modernisering der produktiemethodes. De restauratie van Frankrijk, aldus Debré. zal een actie op lange termijn vergen en de volledige inzet van een nagenoeg eens gezinde natie. Facade Onze correspondent in Parijs schrijft over deze zitting van de Nationale Ver gadering: Na de debatten, die zich in een onge- Vanmorgen heeft de tulpenkoningin in het Haarlemse Krelagehuis de bloemen tentoonstelling „Winterflora" geopend. In de afgelopen dagen is er hard aan de inrichting van deze fraaie expositie gewerkt. De foto geeft een overzicht van de Winterflora op het moment, dat er de laatste hand aan wordt geleg± woon kalme atmosfeer voltrekken, zal er vandaag over het regeringsprogramma worden gestemd. De uitslag zal nauwelijks directe invloed op het voortbestaan en zelfs het beleid van het kabinet kunnen hebben en op een massale meerderheid mag de nieuwe regering ongetwijfeld rekenen. Gisteravond werd verwacht, dat van de ruim vijfhonderd leden alleen de vijftig socialisten en tien communisten plus nog enkele individuele opposanten zich bij de stemming tegen de regering zouden keren. Men kreeg uit de verklaring van Debré soms de indruk zoals de socialistische woordvoerder Leenhart later zou op merken dat Debré inzake Algerije wat minder ver wilde gaan dan De Gaulle. In tegenstelling met het staatshoofd sprak hij niet van een eigen Algerijnse persoonlijk heid, maar van de ontwikkeling van Al gerije in het raam der Franse soevereini teit. Het Algerijnse probleem heeft ook deze eerste zitting van het nieuwe parlement in overwegende mate beheerst. De ze nuwen van de Algerijnse vertegenwoordi gers en van de ultrarechtse groepen zijn nog altijd hevig overstuur vanwege de ver denking dat De Gaulle het achter hun ruggen om op een akkoord met de rebellen zou kunnen gooien. In dat verband werd in de wandelgangen de zinsnede uit De Gaulle's boodschap druk bediscussieerd, waarin hij nadrukkelijk naar het algemeen kiesrecht verwijst. Men vroeg zich met enige ongerustheid af. of De Gaulle zijn oplossing van het Algerijnse vraagstuk eventueel mettertijd aan een nieuw referendum zou willen onderwerpen. Het is nu wel duidelijk, dat de zienswijzen van De Gaulle en de grote meerderheid van de Assemblee met betrekking tot de toekomst van Algerije nog al ver uiteenlopen, al worden die verschillen voor het forum van het parlement dan ook zo veel mogelijk verdoezeld. Men heeft zo gisteren misschien een eer ste voorproefje genoten van het politiek systeem, zoals dat nu in Frankrijk onder de vijfde republiek vermoedelijk zal gaan functioneren. De parlementaire en demo cratische vormen worden nog in acht ge nomen, al deelt in feite de president der republiek dan ook de lakens uit. De rechtse oppositie tegen de liberale gedragslijn, die De Gaulle in Algerije volgen wil, mani festeert zich niettemin, maar achter een facade van gaullistische eensgezindheid. Advertentie 1UWELIERS Houtplein 15 - HORLOGERS Advertentie KOMPLETE UITRUSTINGEN voor alle Maatschappijen van de KOOPVAARDIJ TERLENKA UNIFORMEN UNIFORM-SPECIALISTEN Zijlstraat 71 Haarlem NOORSE TRUIEN - SOKKEN Verwachting tot morgenavond: Opklaringen met hier en daar een sneeuwbui. Hier en daar mist. Lichte vorst tot tempera turen om het vriespunt, maar vannacht en morgenochtend in het binnenland plaatselijk mati ge vorst. Weinig wind. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF PAGINA'S ATLANTA (Reuter) Gouverneur Ernest Vandiver van Georgia heeft don derdag by het parlement van deze Ame rikaanse staat een wetsontwerp ingediend, dat hem in staat stelt de scholen te sluiten indien deze bevel krygen rassenintegratie toe te passen. Maandag viert Prinses Margriet hoar zestiende verjaardag. Een nieuwe, door H. C. Meyboom vervaardigde foto van de Prinses. BONN (AFP) Volgens welingelichte kringen te Bonn heeft de Westduitse regering voorgesteld, dat de Turkse min derheid op Cyprus naar een Grieks eiland in de Egeïsche zee wordt overge bracht. Dit laatste eiland, waarvan de be woners naar Cyprus zouden gaan, zou dan Turks worden. De Griekse en de Turkse regering heb ben de goede diensten van de Bondsrepu bliek aanvaard. Volgens genoemde krin gen dient dit Duitse voorstel als basis voor de besprekingen tussen de ministers van buitenlandse zaken van Griekenland en Turkije, die midden-december in Parijs begonnen en sindsdien werden voortgezet. Het voorstel van de Bondsrepubliek is gedaan naar analogie van de uitwisseling in 1923 tussen Griekenland en Turkije van bevolkingsgroepen in Thracië en Klein- Azië. (Reuter) Inmiddels is aartsbisschop Makarios, de verbannen leider der Griekse Cyprioten, van een bezoek aan de V.S. teruggekeerd. Hij verklaarde bij aankomst, dat de bevolking van Cyprus bereid is met Groot-Brittannië te spreken over een vreedzame en rechtvaardige oplossing van het vraagstuk Cyprus. „Wij sluiten de deelneming van andere landen, binnen of buiten de NAVO, aan deze besprekingen niet uit". Nadat het daggeld op 18 november 1958 was verlaagd van 1tot IV2 percent, is het vandaag van IV2 op 2 percent gebracht. Een en ander houdt verband met plotse linge krapte op de geldmarkt, waarvan de directe oorzaken niet gemakkelijk te vin den zijn. De verhoging van het daggeld wekt in geldkringen in deze omstandigheden geen verwondering, maar wel het feit, dat dit geschiedt met een half percent tegelijk. De veranderingen in de laatste maanden, zo wel naar boven als naar beneden, vonden steeds met een kwart percent plaats. In de donderdag gehouden vergadering van de Rayonale Bakkerij-Commissie te Haarlem is besloten om de prijs voor alle soorten wittebrood met één cent te ver lagen. Dit geldt voor het gehele rayon Haarlem, waaronder ook IJmuiden ressor teert. De prijsverlaging gaat maandag In. De Marineraad deed heden uitspraak over het aan de grond lopen van de krui ser „Zeven Provinciën" op het westelijk havenhoofd van de nieuwe marinehaven te Den Helder op 26 augustus. De raad was van oordeel, dat het ongeval niet is te wij ten aan onachtzaamheid of verzuim van de commandant, doch aan een onjuiste be oordeling door de commandant tijdens het uitvoeren van de aanloopmanoeuvre van de haven. De raad stelt voorop, dat de aanwezig heid van de baggermolens voor en in de haveningang, welke een ernstige belem mering vormden voor het vrij in- en uit varen van grotere marineschepen, de com mandant in belangrijke mate beïnvloed heeft bij het uitvoeren van zijn manoeu vre. De raad kan zich echter op enige pun ten niet verenigen met de beoordeling door de commandant van de door hem te ne men maatregelen. Aangezien bij de commandant nog geen zekerheid bestond, dat het schip, varende met één schroef in ondiep water, volledig manoeuvreerbaar zou zijn, is de raad van oordeel dat de commandant zich had die nen te houden aan het voorschrift betref fende het voeren van twee zwarte ballen, hetgeen hem bij het naderen van de Texel se boot van voordeel had kunnen zijn. Met het besluit van de commandant om de kruiser, slechts voortgestuwd door de bakboordschroef in de haven te brengen, kan de raad zich verenigen, echter niet met het daarmede in verband staande be sluit om, zo dit nodig mocht blijken, als nog de stuurboordmachine bij te zetten. Het gevaar was naar het oordeel van de raad dan niet denkbeeldig, dat in een dergelijk geval de lekkage van de stoom- leiding zich zodanig zou ontwikkelen, dat in het geheel niet meer zou kunnen wor den gemanoeuvreerd. Het zou volgens de raad ook wenselijk zijn geweest, dat de commandant van zijn voornemen op één schroef binnen te lopen aan de havenautoriteiten kennis had ge geven. De raad verschilt met de comman dant verder van oordeel over de door deze gevolgde aanloopmanoeuvre. Hoewel de omstreeks het tijdstip der stranding lopende ebstroom noch volgens de stroomkaarten, noch volgens de zeil- aanwijzingen met zekerheid was te ver wachten, was het veiliger geweest, dat de commandant de mogelijkheid van een der gelijke stroom in zijn overwegingen had betrokken. Het is de raad voorts opgevallen, dat bij het geven en doorgeven der roerorders een misverstand is opgetreden over de door de commandant bedoelde roeruitslag. Naar het oordeel van de raad.is het mo gelijk, dat hierdoor de draai naar stuur boord korter is geworden dan door de commandant was bedoeld. Met de na het vastlopen van de kruiser genomen maatregelen kan de raad zich geheel verenigen. Deze geven blijk van voortvarendheid van de commandant en van nauwgezette plichtsbetrachting van de officieren en schepelingen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1959 | | pagina 1