A.B.C.-dienst tot bestrijding van radio-actieve neerslag eind 1960 voltooid B.B. kan Indonesië-lichtingen beslist niet ontberen MIKOJAN'S VLIEGTUIG MAAKT NOODLANDING HET WEER Economische verbetering zal zich in de komende maanden voortzetten S before you êuy! Reeks maatregelen in voorbereiding om uitwerking van oorlogsrampen zoveel mogelijk te beperken LEZING Geen militaire tucht; de gewone straf- rechter is bevoegd bij dienstweigering 73e JAARGANG No 163 WOENSDAG 21 JANUARI 1959 304e JAARGANG No 11 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. W* 1 If1® I i 1 Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Enige regen „Steenwijk" in Amsterdam Indonesië legt bases aan Dr. J. E. Baron de Vos van Steenwijk eredoctor Drie doden in het verkeer Nederlands schip lost munitie voor Cuba President Eisenhower tot Congres: „EXAKTA KLEUREN PALET" FOTOHANDEL HEUPERS EN LOHR Kort nieuws Het woord is aan Koffie goedkoper Ander SAS toestel onderweg naar Newfoundland Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 g jg II Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- i 1 I J I i 1 fk j j j i JÈ ft J| ff J ff j| I ff 1 ff li Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, kantoor Haarlem-N. Soendaplein,, Tel. 57755 ztha JL «Sa A JL hzJ? fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman (Van onze Haagse redacteur) Tegen het einde van 1960 hoopt de Bescherming Bevolking haar ABC-diensl, zowel wat de personele bezetting als de materiële toerusting betreft, voltooid te hebben. Deze dienst, welke ten doel heeft de gevolgen te verzachten van een eventuele oorlog met atomische, biologische en chemische strijdmiddelen, vergt de inschakeling van ruim 8600 personen, waarvan zesduizend noodwachtplichtigen. Een aantal grote bedrijven, zoals de Shell, de KEMA (die onder meer de Nederlandse Energiebedrijven en daar onder de kernreactorcentra verenigt) en de Nederlandse Spoorwegen, hebben reeds eigen ABC-deskundigen laten opleiden op een stafschool van de BB in Barneveld. De door de regering aanbevolen gedrags regels voor de zelfbescherming zijn gereed, evenals de methoden volgens welke de be kendmaking daarvan zal geschieden. Zij hebben betrekking op het voorkomen en bestrijden van brand, op de eerste hulp bij de burgers in huis, op de afscherming tegen hittestraling en op de schuilgelegenheid. De regering wijdt eveneens aandacht aan de voedselvoorziening in oorlogstijd. Eveneens wordt de evacuatie voorbereid van de bevolking welke in een gebied van ongeveer twee tot drie kilometer breedte om militair belangrijke vliegvelden woont. De Generale Staf heeft een rangorde der vliegvelden, wat militaire waarde betreft, met dat oogmerk in studie. Ook zullen de regeringsbureaus in geval van oorlog ge decentraliseerd worden. De opsomming van deze maatregelen, welke bij velen aanleiding zal geven tot weinig opgewekte gedachten omtrent de toekomst der mensheid, betekent natuur lijk in het geheel niet, dat de internatio nale toestand op dit moment zo uitzonder lijk gespannen is. Wij noteerden ze op een dinsdag in Scheveningen gehouden pers conferentie van de BB, waarvan net motto zou kunnen luiden: „Goede voorlichting is het halve werk." De leiding van de BB heeft slechts willen demonstreren, dat men in regeringskringen reeds nu een zo groot mogelijke paraatheid en geoefendheid van de met de burgerlijke bescherming belaste organen nastreeft in de overtuiging dat, hoe groot het leed en de schade ook kunnen zijn welke de moderne oorlogvoering teweeg brengt, het mogelijk is in de grensgebieden der getroffen zones het aantal slachtoffers door doeltreffende maatregelen te beperken. Daarbij wordt vooral rekening gehouden met het gebruik van kernwapens. Het gevaar van de biolo gische en chemische wapens wordt veel ge ringer geacht. De ABC-dienst van de BB, waarvoor dus in het gehele land noodwachtplichtigen zullen worden opgeroepen, richt zich in het bijzonder op de alarmering voor en de bestrijding van de gevolgen van radio actieve neerslag, welke in BB-kringen meestal „fall out" wordt genoemd. Deze „fall out" behoeft niet afkomstig te zijn van op Nederlands gebied ontplofte atoom bommen. Onder de invloed van weer en wind kan Nederland zeer goed bedreigd worden door de radio-actieve neerslag van in het buitenland geworpen projectielen. Het gevaar van de „fall out" strekt zich uiteraard tot iedere Nederlander uit, onge acht of hij nu in een strategisch belang rijke of onbelangrijke streek woont. Tijdige alarmering en gedisciplineerde reactie daarop kunnen echter veel kwaad voor komen. Ten dienste van de alarmering werkt vooral de Verkenningsdienst van de ABC- dienst. Een netwerk van stationaire, over het gehele land verspreide, posten verza melt gegevens omtrent tijd, plaats en type van kernwapenexplosies en omtrent de daarna opgetreden verhoogde radio-activi teit, opdat men spoedig een indruk krijgt van aard en omvang van het besmettings gevaar. Deze gegevens worden aangevuld met door de detailverkenningen van (op bromfietsen) verplaatsbare posten. Deze bakenen het gevaarlijk besmette gebied ook af met controleposten, welke over meet instrumenten beschikken. Behalve dit lokale verkenningspersoneel bestaat nog een mobiele verkenningsdienst, die speciaal bij radiologische besmetting van grote be tekenis is, zowel voor het afbakenen van het gehele neerslaggebied als van de ver schillende gevarenzones daarbinnen De meet-apparatuur voor deze verken ningen is voor een deel reeds aangeschaft: enige honderden instrumenten voor het vaststellen van stralingsintensiteiten zijn reeds over het gehele land verspreid. De bevolking zal zo mogelijk in verschil lende fazen worden gewaarschuwd, onder meer door klokgelui en claxons. Het alar meringssysteem voor de „fall out" zal dui delijk te onderscheiden zijn van de sirenes ter aankondiging van luchtaanvallen. Een ander belangrijk onderdeel van de ABC-dienst is de ontsmettingsdienst. De plaatselijke ontsmettingseenheden maken gebruik van de binnen hun bereik liggende badmogelijkheden zelfs enigszins besmet water (dat als drinkwater onbruikbaar is) kan toch nog een voldoende ontsmettende uitwerking hebben op de radio-actieve neer slag op kleding en lichaam en kan wor den geassisteerd door de Mobiele Ontsmet tingsdienst. Elke provincie heeft één pelo ton voor personeels- en één voor materieel- ontsmetting, terwijl op nationaal niveau nog een reserve bestaat van drie pelotons voor personeels, en drie voor materieel- ontsmetting. Deze pelotons beschikken over rijdende badgelegenheden, waarin zich vierentwintig douches bevinden. De opleiding van het leidinggevende per soneel geschiedt aan de stafschool van de BB te Barneveld. De commandant en de hoofden der secties van de ABC-dienst zijn voor het grootste deel reeds opgeleid Daar na volgen de overige leidende functionaris sen. Het overige personeel wordt in de plaatsen waar de noodwachtplicht reeds is afgekondigd, ter hand genomen. Ook in vredestijd Daar het gebruik en de produktie van radio-actieve stoffen ook in ons land toe neemt, is het gevaar van verspreiding van radio-actieve stoffen in vredestijd niet denkbeeldig. Daarom is het van groot be lang, dat de ABC-dienst in dergelijke ge vallen met adviezen ook daadwerkelijk aan de bestrijding van dat gevaar kan meewer ken. De zich reeds in ons land bevindende apparatuur is ook voor dergelijke gevallen bruikbaar. Advertentie barteuorisstr: haarlem - tel. 13439 CAMEL MONTY COATS 45- Verwachting tot morgenavond: Half tot zwaar bewolkt met tijdelijk enige regen. Overwe gend krachtige zuidwestelijke wind. Vrij zacht weer. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN PAGINA'S Het vrachtschip „Steenwijk", dat vori ge week lek sloeg op de Zuiderpier te IJmuiden, is dinsdag naar Amsterdam ge sleept. Het water dat ondanks de gedich te scheuren toch nog in de ruimen een en twee binnendrong, werd weggepompt door tien zware bergingspompen op het tussen dek en door vier pompboten langszij de „Steenwijk". Het schip ligt thans in het dok van de A.D.M. te Amsterdam. DJAKARTA (Reuter) Te Djakarta is hed^n bekend gemaakt, dat het voornemen bestaat voor de aanleg van nieuwe en uit breiding van de belangrijkste bestaande bases voor de Indonesische luchtmacht. Dit is nodig voor de stationering op deze bases van de Russische Mig-straalvliegtuigen, die Indonesië heeft aangekocht in de landen van het Oostelijke blok. Dinsdagavond hebben Koningin Ju liana en Prins Bernhard in de Oranje zaal van Huis ten Bosch het eerste van beide diplomatendiners gegeven. Als vertegenwoordiger van de regering zat aan dit diner aan de minister van Buitenlandse Zaken mr. J. M. A. H. Luns en zijn echtgenote. De Leidse Universiteit, die zeer spaar zaam is met 't verlenen van eredoctoraten, heeft vanmiddag in de Stadsgehoorzaal in Leiden het doctoraat honoris causa uitge reikt aan president-curator dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk, oud-Commissaris der Koningin in de provincie Noordholland, en oud-burgemeester van de gemeenten Zwolle en Haarlem. Met deze „jongste" doctor meegerekend telt de leidse universiteit thans tien in leven zijnde eredoctoren, waaronder Koningin Juliana. Prinses Wilhelmina, en Winston Churchill. In deze eeuw heeft de Leidse Universiteit veertig eredoctoraten toegekend. Het doctoraat honoris causa in de rechts geleerdheid werd baron De Vos van Steen wijk verleend wegens zijn bijzondere ver diensten op bestuurlijk gebied en de weten schappelijke aanpak van de problemen, waarvoor hij op dit gebied in vele functies werd gesteld. Baron De Vos van Steenwijk werd op 30 april 1889 in Zwolle geboren. Na zijn schoolopleiding aan het gymnasium in Zwolle studeerde hij aan de universiteit in Leiden wiskunde en sterrekunde. In 1918 promoveerde hij aan deze universiteit tot doctor. Van 1914 tot 1919 was baron De Vos van Steenwijk observator bij de Leidse sterrewacht, van 19191925 was hij Nederlands leraar aan een Haags lyceum en van 1925 tot 1931 vervulde hij de functie van chef van de „Section des relations scientifiques intellectuelle" in Parijs. Van 1931 tot 1933 was hij secretaris van het Nationaal Crisis Comité, van 19331937 burgemeester van Zwolle en van 1937 1941 burgemeester van Haarlem. In 1945 volgde de benoeming van baron De Vos van Steenwijk tot Commisaris der Koningin in Noordholland, welke functie hij tot 1954 vervulde. In ruim gevallen. Tijciens het lossen van stukgoederen uit het Zweedse schip „Canada", in de Vlissingse buitenhaven, is een van de Zweedse lichtmatrozen, de 21- jarige Nils Gunnar Lokke, bij het afdalen van een ladder misgestapt en in het negen meter diepe ruim gevallen. Hij is eerst boven op de Vlissingse havenbaas K. ge vallen en daarna op een ijzeren biels, waarna hij bewusteloos bleef liggen. Hij liep een schedelbasisfractuur op en overleed korte tijd later. De havenbaas kreeg slechts lichte verwondingen. Door nog onbekende oorzaak is dins dagavond tussen 5 uur en half 6 een vrachtauto van de H.S-expres (Ilooge- zand-Sappemeer) rijdende van Groningen naar Hoogezand, ter hoogte van Wester broek in het Winschoterdiep geraakt. De beide inzittenden, de 45-jarige B. Vrieling, die de auto bestuurde, en de 71-jarige J. Groendjjk, beiden wonende te Sappemeer, zijn hierbij om het leven gekomen. De oorzaak van het ongeluk is vermoedelijk het losraken van het rechter voorwiel. De auto zwenkte plotseling naar rechts en reed via de berm en de secundaire weg het kanaal in. Op de Boschdijk te Eindhoven is ter hoogte van de Rijks Psychiatrische In richting de 38-jarige fietser G. Ardon uit Best door een vrachtauto uit Kerkdriel aangereden en op slag gedood. De auto, die uit een landweg kwam, stopte voor de Boschdijk, die voorrangsweg is. Even voor het moment, dat de wielrijder passeerde, trok de wagen weer op. Het slachtoffer was gehuwd en vader van vijf kinderen. der motoren de oorzaak is nog niet be kend koersten drie andere vliegtuigen, die dichtbij waren, erheen en begeleidden het naar de Amerikaanse marinebasis Ar- gentia een „Lancaster"-bommenwerper van de Canadese luchtmacht, een vliegtuig van Pan-American World Airways, en een Superconstellation van de Air France. Na de noodlanding, die hij moest uitvoeren in een vliegende sneeuwstorm, meldde de ge zagvoerder telefonisch aan zijn maat schappijkantoor in New York dat, op 175 kilometer van Gander (Newfoundland) brand was ontstaan in een motor. De brand werd in vijf of zes seconden met de auto matische blusinstallatie bedwongen. De brand ontstond terwijl de piloot trachtte een verkeerd functionerende aanjager (supercharger) beter af te stellen. Mikojan, zijn zoon en vier leden van zijn gevolg ziin ondergebracht in de officiersverblijven op de basis, waar strenge veiligheidsmaat regelen zijn getroffen. (Zie ook pag. 11) HAVANA (UPI) De Nederlandse coas ter „Sporonia" is uit Noorwegen in Hava na (Cuba) gearriveerd met 285 ton muni tie die door de regering Batista besteld was als onderdeel van een order ter waar de van 5 miljoen dollar. De Sporonia moest 24 uur wachten voor zij kon afmeren, om dat de nieuwe regering van Cuba moest beslissen of zij de zending al dan niet zou accepteren. Tenslotte mocht het schip lossen. De wapens zijn verkregen door een transactie die gearrangeerd zou zijn door de voormalige ambassadeur van Batista in Zwitserland, Giovanni Menasce. HET GROOTSTE GEDEELTE van het terrein, dat in de recessie van 1957-1958 verloren was gegaan, is nu heroverd en de regering kan thans voornamelijk door een voorzichtig financieel beleid bijdragen tot het bevorderen van de economische groei, zo deelde president Eisenhower dinsdag het Congres in zijn jaarlijks economisch ver slag mede. Om deze reden verzocht hij het Congres zijn sluitende begroting van 77 miljard dollar, die hij maandag heeft ingediend, te aanvaarden. Geschiedt dit niet, dan zijn de alternatieven inflatie, die moeilijkheden voor miljoenen Amerikanen meebrengt, of loon- en prijsbeheersing, die Amerika's traditionele levenswijze vreemd zijn. De president deelde in zijn rapport mede, dat de totale produktie van goederen en diensten in de V. S. in het laatste kwartaal van 1958 is gestegen tot een jaarniveau van 453 miljard dollar, vergeleken met een jaarniveau van 437 miljard dollai voor geheel 1958. Het aantal werklozen was in december 4,1 miljoen. Dit was meer dan normaal, maar het decembertotaal lag 1 miljoen onder het hoogste werkloosheids cijfer, dat tjjdens de recessie werd bereikt. Volgens president Eisenhower is er thans reden te vertrouwen, dat de verbetering van de economische bedrijvigheid zich in de komende maanden zal voortzetten. Een hechte basis voor het uitbreiden van de economische groei onder handhaving van stabiele prijzen kan echter niet auto matisch worden gelegd en er moet daarom een niet-aflatende strijd worden gestreden tegen hinderpalen, die een zo volledig en doelmatig mogelijk gebruik van de mense- Advertentie De heer FRITS JONGBLOED houdt op MAANDAGAVOND 2 FEBRUARI a.s. een lezing, geïllustreerd met kleurendia's uit vele landen, omlijst met gezellige muziek. - Aan deze lezing is een EXAKTA DIA QUIZ verbonden, waarmede u een EXAKTA of EXA kunt winnen. Toegangskaarten gratis bij vooruit bespreking. Aanvang 8 uur precies in ons atelier. ZANDVOORTSELAAN 163 te HEEMSTEDE - TELEFOON 26455 lijke en technologische hulpbronnen in de weg staan. President Eisenhower deed een beroep op de verbruikers, het bedrijfsleven en de vakbonden mede te werken aan het verzet tegen stijgingen van prijzen en kos ten en ongerechtvaardigde loonsverhogin gen. De pogingen tot wederopbouw van de economie van West-Europa en Japan, waartoe Amerika zoveel heeft bijgedragen, hebben een opmerkelijk succes gehad en „wij kunnen thans verwachten, dat de industrielanden van Europa in toenemende mate een effectieve bijdrage leveren tot de verschaffing van krediet en investerings kapitaal en van goederen en diensten aan de minder-ontwikkelde landen van de wereld", zo zei president Eisenhower. Wat het streven naar de eenheid van Europa betreft, merkte de president op, dat Amerika gunstig staat tegenover de verlaging van tarieven en de verzachting van kwantitatieve invoerbeperkingen, wel ke maatregelen deze maand zijn genomen door de zes landen van de Euromarkt. Als ondertekenaar van de Algemene Overeen komst voor Tarieven en Handel (G A.T.T.) staat Amerika echter op het beginsel, dat dergelijke regionale regelingen moeten leiden tot het scheppen van gunstiger handelsbetrekkingen met andere landen, aldus president Eisenhower. Diplomatendiners. Bij het dinsdag in het Huis ten Bosch door de Koningin en Prins Bernhard gegeven eerste diplomaten diner zat ook Prinses Irene aan. De Prin ses zal eveneens aan het tweede diploma tendiner, dat hedenavond gegeven wordt, deelnemen. De Koran: Mannen, hebt eerbied voor de vrouwen, uit wie gij geboren zijt. (Van onze Haagse redacteur) Zoals wjj in ons blad van gisteren reeds hebben gemeld zal binnenkort de nood wachtplicht voor een volgende reeks van vijftien gemeenten in de gevarenzone A worden afgekondigd, waaronder ook Haar lem. De resterenden gemeenten in totaal gaat het om 42 A-gebieden komen in de derde en laatste faze aan de beurt. Op die manier hoopt men het tekort aan man kracht voor de Bescherming Bevolking in de grote gemeenten in de dorpen is het beeld heel wat gunstiger op te heffen. Er zjjn in de A-gebieden ongeveer 53.000 plaatsen te bezetten en daarvoor heeft men behalve de vrijwilligers ongeveer dertig duizend noodwachtplichtigen nodig. In de veertien gemeenten waar de nood wachtplicht reeds geldt, begint de opleiding de volgende maand. Dat betekent dat de opgeroepenen elke week tweeëneenhalf uur lessen moeten volgen of oefenen. De duur van de opleiding varieert, naar gelang van het onderdeel waarvoor men bestemd is, van enige weken tot bijna een jaar. Intussen heeft de noodwachtplicht reeds in brede kring ernstige ontstemming opge roepen, want zij treft in de eerste faze de gewoon militair dienstplichtigen zonder mobilisatiebestemming. De leeftijdsgrens is op veertig jaar gesteld, voor de officieren op vijfenveertig jaar. Voor degenen die in Indonesië gediend hebben, is de maatregel wat verzacht door de grens op vijfendertig jaar te stellen. In de praktijk betekent dit, dat een man van ongeveer 33 jaar al niet meer zal worden opgeroepen, want het loont de kosten en moeiten niet hem voor zo'n korte tijd nog op te leiden. Intussen heeft het Tweede-Kamerlid de heer E. Visch reeds vragen gesteld aan de minister van Oorlog over de inlijving van deze groep bij de BB, waarin de wens wordt geuit degenen die in Indonesië hebben gediend, daarvan uit te zonderen. Van de zjjde van de BB in feite door het ministerie van Binnenlandse Zaken werd evenwel verklaard, dat vrijstelling van deze groep van noodwachtplicht een te grote bres zou schieten in het beschik bare aantal dienstplichtigen. Van sommige jaarklassen heeft meer dan de helft mili taire dienst in Indonesië verricht. Boven dien heeft men in het algemeen meer aan noodwachters, die al gewend zijn in ploeg- verband en onder discipline te werken. Ook werd opgemerkt, dat men verwacht voor de bezetting van de overheidshulpver- leningsdiensten meer noodwachtplichtigen nodig te hebben dan het thans bestaande aantal vacatures, omdat vele vrijwilligers aan dienst in de zelfbeschermingssector (dus in de wijken en blokken) de voorkeur zouden geven boven de dienst in een ver plichte organisatie. Naar wjj vernemen zjjn de koffieprijzen met ingang van gisteren, 21 januari, ver laagd. Deze verlaging is een gevolg van een daling der wereldmarktprijzen. Zij be draagt over het algemeen respectievelijk 6, 14 en 20 cent per pakje van 250 gram koffie. Men legt er bij de BB de nadruk op, dat er geen sprake is van militaire tucht. Wie niet op de lessen verschijnt waarvoor behalve de eventuele inkomstenderving een vergoeding van een gulden wordt gegeven voor de uiteraard beperkte reis- en ver blijfkosten of zich daar misdraagt, stelt zich bloot aan een berisping, inhouding van de vergoeding, geldboete of strafdienst. Dienstweigering kan door de gewone straf rechter worden berecht volgens de artike len 92 tot en met 101 van de Wei op de Noodwachten. De noodwachtplichtigen, hoewel zij opgeroepen zijn op grond van hun militaire dienstplicht, ressorteren dan ook niet onder de minister van Oorlog, maar onder die van Binnenlandse Zaken. Ter handhaving van de discipline is een rangenstelsel ingevoerd, dat bestaat uit wachters (eerste, tweede en derde klasse), hoofdwachters en officieren. De laatsten worden als „Mijnheer" aangesproken, de wachters en hoofdwachters met deze rang aanduiding. De voor de BB opgeroepen noodwacht- plichtige kan binnen veertien dagen tegen deze oproep bezwaar indienen bij de bur gemeester. Daarna bestaat nog beroep open bij de Commissaris der Koningin en de Kroon. Tenslotte werd voor de BB een nieuw uniform ontworpen, in loodgrijze kleur en van waterafstotend materiaal. De eerste honderdduizend exemplaren zullen dit jaar uitgereikt worden. NEW YORK (Reuter en AFP) Het vliegtuig van de S.A.S. de Scandina vische luchtvaartmaatschappij waarmee de Russische vice-premier Mikojan en zijn gevolg van New York op weg was naar Kopenhagen, heeft een noodlanding moe ten maken in Argentia op Newfoundland, nadat in een van de motoren van het toe stel een DC 7 brand was ontstaan. Het vliegtuig landde met twee uitgevallen motoren. Aan boord bevonden z^ch in totaal 48 personen. Functionarissen van de S.A.S. verklaarden in New York dat uit niets is gebleken dat er sabotage kan zijn gepleegd. Het toestel was grondig onder zocht en voortdurend bewaakt. Vroeg in de morgen is een ander toestel van de S.A.S. de „Ynqve Viking" uit Kopen hagen vertrokken om Mikojan en de an dere passagiers uit Argentia te halen. Door deze vertraging kan Mikojan pas donderdagmorgen in Kopenhagen zijn. (UPI) Toen de „Brage Viking" ge meld had dat er brand was ontstaan in een

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1959 | | pagina 1