Men kon de natuur niet haar
vrije gang laten gaan
Grootmeesterlijk pianorecital door Hans Richter-Haaser
„Club- en Buurthuizen" wil meer
nadruk leggen op groepswerk
ATLAS
Te weinig steun van het bedrijfs
leven voor stimulering toerisme
Bollenvak zal steeds verder
moeten mechaniseren
Ouderen moeten weer leren spelen
met de kinderen
ONTDEK
HOE
OEZOND
KUNT
ZIJN!
Groot aantal arbeiders zal naar
andere bedrijfstakken afvloeien
Tegen verjonging
Per jaar worden zes keer meer bomen
geplant, dan er gekapt worden
atfÜDSOm
HAARLEMS DAGBLAD
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
5
Plezier is hoofdzaak
J. H. D. Kammeijer 80 jaar
Examens
ATLAS
Hovenier Looijen overleden
B UR GEMEESTER VAN FENEMA
NOG EENSDE VERJONGING VAN DE HOUT
ONTDEK
Burgemeester wil
dossierspeurder
KROUWELS
Massale hoofdpijnen in
Zwolle
Verkeerde lozing van aard
gas-afval de oorzaakf
WOENSDAG 21 JANUARI 1959
„Er wordt veel critiek geleverd op de hedendaagse jeugd. Maar bij wie ligt
eigenlijk de fout? Vast staat dat er vaak iets mis is in de verhouding tussen kind en
ouders. Neem nu eens bij voorbeeld het kind en zijn spel. Hoeveel ouders zullen
er nog zijn die met hun kind mee-spelen en er gezamenlijk plezier in beleven?
We laten het kind spelen, geven het vaak het mooiste speelgoed, maar sluiten
ons zelf erbuiten. Spelletjes als ganzenbord, domino of mens-erger-je-niet worden
door de ouderen kinderachtig gevonden en zijn daardoor ook bij de jeugd niet
meer in tel. Maar dat lijkt maar zo. Speel zo'n gezellig spel eens met de kinderen
en je zult zien hoe prachtig ze het vinden. Naar mijn mening wordt er in het
jeugdwerk teveel de nadruk gelegd op het leveren van een persoonlijke prestatie
en te weinig op het aankweken van gemeenschapszin. En toch moeten wij de
jeugd willen wij niet helemaal het contact met haar verliezen bijbrengen
dat niet de individuele verrichting alléén belangrijk is, maar die van de gehele
groep waartoe zij behoort. De sterkeren leren dat óók de prestatie van de
zwakkere belangrijk is. Die kant moeten wij met het jeugdwerk uit, wil dit werk
nog een toekomst hebben."
Morgen, donderdag 22 januari, viert de
oud-sportredacteur en stadsverslagge
ver van Haarlems Dagblad, de heer J. H.
D. Kammeijer, zijn tachtigste verjaar
dag. De heer Kammeijer begon zijn lang
durig dienstverband bij onze krant als ma-
chinezetter, deed later redactioneel
avondwerk en kwam via de correctie-af
deling op de redactie, waar vooral zijn
warme belangstelling voor de sport tot
uiting kwam. Behoudens een periode tij
dens de oorlog bleef de heer Kammeijer
aan onze krant verbonden tot 16 juli 1945.
Sindsdien geniet de heer Kammeijer, die
nog steeds in Heemstede woont, in volle
gezondheid van zijn pensioen.
Amsterdam. (Vrije Univers.). Kandidaatsexa
men geneeskunde eerste gedeelte: C. Boutkan,
Den Haag; P. K. E. van het Kaar. Rozendaal, Gld.;
C. Nieboer, Kampen; J. K. Radder. Kamperland;
A. C. Stelwagen. Amsterdam; mej. H. C. Vogel.
Geleen (Limb.). Kandidaatsexamen geneeskunde
tweede gedeelte: C. P. Bruins, Deventer; J. van
dei Knaap, Amsterdam.
Groningen. Kandidaatsexamen psychologie: E.
S. Kortleven, Paterswolde (Gr.). Doctoraalexa
men tandheelkunde 2de gedeelte: L. Boelens en
P. H. Wijk, beiden te Groningen.
Nijmegen. Kandidaatsexamen Nederlands: mej.
H. G. C. M. van Buul, Eindhoven.
Deze woorden zijn van de heer J. Stans,
directeur van de stichting Club- en Buurt
huizen in Haarlem. Hij sprak ze toen wij
dezer dagen in het gebouw van de stich
ting aan de Kampersingel een gesprek
met hem hadden.
Als hij over het werk van Club-en Buurt
huizen praat heeft de heer Stans geen
kwartier nodig om iemand duidelijk te ma
ken wat hij met „zijn jongens" voor heeft.
De stichting gaat nu haar twaalfde jaar
van haar bestaan in. In het gebouw aan de
Kampersingel komen wekelijks zo'n
zeshonderd jongens en meisjes hun vrije
tijd op een plezierige en verantwoorde wij
ze doorbrengen, met de nadruk op het
plezier. Dagelijks kan men er na
schooltijd tot 's avonds elf uur terecht.
Naast vele vormen van handenarbeid,
die voornamelijk door de jongere kinde
ren beoefend wordt, kan de jeugd er onder
meer judoën, tafeltennissen, biljarten en
dansen. Ook de werkende jeugd is er van
harte welkom.
Bij de handenarbeid neemt de vrije
vormgeving een voorname plaats in. In
het lokaal dat wij met de heer Stans betre
den zijn de uitingen daarvan in klei, hout
en tekening voorhanden. „Kijk, die teke
ningen daar zijn eigenlijk een mislukt ex
periment", wijst de heer Stans en als wij
zijn vinger volgen zien wij aan een van de
wanden verscheidene tekeningen die
blijkbaar alle op de ruimtevaart zijn
geïnspireerd. Ver in de meerderheid zijn
de Marswezens. De een ziet er nog af
schrikwekkender uit dan de andere. „We
hebben enige tijd geleden met een groep
een bezoek aan Artis gebracht. Na afloop
mochten ze hun indrukken op papier zet
ten en daarbij hun fantasie de vrije loop la
ten. Zie maar eens wat daarvan terecht is
gekomen."
Wittebrood en haring
Een geslaagde proef was daarentegen
op 3 oktober de viering van Leidens ont
zet. De kinderen konden kiezen op welke
manier ze het gebeuren tot uitbeelding
wensten te brengen met een schimmen
spel, een lekenspel, papierscheurwerk of
met tekeningen. „Burgemeester Van der
Werff ontbrak niet. Waardig en ernstig
deelde hij aan het slot van zijn lekenspel
wittebrood en haring uit aan zijn hongeri
ge burgers. Spel of geen spel, die avond is
er gegeten alsof er een echte hongersnood
heerste!"
Hoewel er elke avond wel wat in het
clubgebouw te doen is, zijn de zaterdag
avonden toch wel het drukst." Op deze
avonden laten we niet alleen de jeugd spe
len. De leiding neemt ook graag aan het
spel deel. Dan genieten de kinderen dub
bel. Ze vinden 't geweldig dat je als oude
re met hen wilt spelen en dan doet 't er ge
weldig toe welk spel er wordt gespeeld. Die
Advertentie
Denk niet dat oververmoeidheid en
lusteloosheid normaal zijn. U kunt er
gemakkelijk wat aan doen. Drink iedere
dag krachtige ATLAS bloedwijn. Dan
werkt U met 6 stimulerende medica
menten aan Uw gezondheid. Let eens
op hoeveel dat scheelt. En ATLAS
bloedwijn smaakt prima.
echte medicinale bloedwijn
- een smakelijk tonicum -
•••eoeoo»e«*«
Alleen verkrijgbaar bij de
slijter-wijnhandelaar.
Prijs f 4.25 per hele fles.
Voor de handel:
EMCOVINOS
SCHIEDA
Dezer dagen is op 63-jarige leeftijd plot
seling overleden de heer G. J. Looijen,
hovenier van de dienst Hout en Plantsoe
nen te Haarlem, die zijn werkterrein had
op de Bolwerken. Voor de honderden fo
renzen was hij een zeer bekende figuur,
die altijd zijn uiterste best deed de hem
toevertrouwde plantsoenen in keurige
staat te houden. De heer Looijen genoot
zijn opleiding tot hovenier op het landgoed
Twickel te Delden bij Goor en hij kwam
reeds in 1920 in Haarlemse gemeente
dienst.
Wy zijn met 17. De Haagse politie
heeft zeventien jongemannen van om
streeks twintig jaar aangehouden, die zich
hadden schuldig gemaakt aan diefstal, ver
nieling, joy-riöing en andere kleine mis
drijven. In totaal hadden zij met hun ma
nipulaties een schade van ongeveer f 3000
aangericht. Voorts zijn twee helers, die ge
stolen goederen van de jongens kochten,
aangehouden.
„Mede dank zy de gestadige arbeid van
Touring Zandvoort was het vreemdelingen-
bezoek aan Zandvoort in het afgelopen
jaar groter dan ooit tevoren. Voor de bloei
van de badplaats is het noodzakelyk dat
de propaganda met onverminderde intensi
teit wordt voortgezet. Touring Zandvoort
zou belangryk meer kunnen doen indien
zij over ruimere middelen kon beschikken.
Het blijft daarom te betreuren dat het
plaatselijke bedrijfsleven in onvoldoende
mate aan de toeristische organisatie finan
ciële steun verleent". Dit zei de burge
meester van Zandvoort, mr. H. M. van
F en erna, onder meer in zijn dinsdag
avond aan het begin van de raadsver
gadering uitgesproken nieuwjaarsrede.
De burgemeester zei te hopen dat de
middenstanders een beter inzicht krijgen
in de waarde van een bloeiende V.V.V.
Hoewel het weer vorig jaar niet altijd
even mooi was, mag van een goed seizoen
worden gesproken. De opbrengst van de
stoelenverhuur op het sti-and bereikte een
recordhoogte van driehonderdduizend gul
den. De verhuur van het strand leverde
de gemeente ongeveer 45.000 op. Een her
ziening van de strandverhuur zal worden
bekeken. De burgemeester deelde mee dat
maatregelen worden bestudeerd om een
beter inzicht te krijgen in de grootte van
het vreemdelingenbezoek. Bij wijze van
proef zal de afdeling volkshuisvesting een
op moderne leest geschoeide badgasten
administratie invoeren. Voorts zal het dag-
bezoek scherper worden onderzocht.
Op verschillende kwesties, die mr. Van
Fenema thans in zijn nieuwjaarsrede be
sprak, heeft hij ook bij voorgaande ge
legenheden aandacht geschonken. In zijn
uitvoerige beschouwingen over het wel en
wee van de gemeente liet hij ook thans
zijn licht schijnen op de financiële ver
houding rijk-gemeente, waarbij hij memo
reerde dat bij herhaling is aangedrongen
op een betere regeling voor de vergoeding
van de politiekosten. Naar het oordeel van
de burgemeester wordt de gemeentelijke
autonomie reeds jarenlang steeds verder
aangetast door een groeiend centralisme
„Dit centralisme dreigt ons stap voor stap
op weg naar een totalitaire staatsvorm te
voeren".
Mr. Van Fenema pleitte voor het snel
uitvoeren van noodzakelijke openbare wer-
In de lokalen van de stichting Club-
en Buurthuizen aan de Kampersingel
in Haarlem kan de jeugd naar harte
lust knutselen. Dat het niet alleen
jongens zijn die zaag, beitel en verf
kwast hanteren blijkt uit deze foto.
Ook de meisjes brengen de slagzin
„Doe 't zelf" graag in praktijk.
verbondenheid tussen kind en volwassene
die saamhorigheid nu achten wij zo be
langrijk.
Veel belangrijker dan het beheersen van
een techniek van de een of andere vorm
van handenarbeid of tak van sport. Het
gaat er immers voor alles om of het
kind plezier heeft in alles wat hij doet".
Een van de hoogtepunten van de week
is de gezamenlijke maaltijd op zaterdag
avond. Iedereen kan daaraan tegen een
geringe vergoeding deelnemen. Het eten
wordt door de kinderen zelf bereid op aan
wijzingen van een paar leiders. Enkele
jongens fungeren in kelnerskostuum ge
stoken, als ober. „En reken maar dat ze
ervoor zorgen dat het de gasten aan niets
ontbreekt", zegt de heer Stans. „De ta
felpresident kijkt nauwlettend toe dat de
tafelmanieren in acht worden genomen en
na afloop stelt hij het menu voor de vol
gende week vast. Iedereen legt zich zonder
morren daarbij neer. Zo zijn er vele ge
legenheden waarbij wij de band tussen
ouderen en jongeren kunnen verstevigen.
En als de basis van wederzijds vertrou
wen en begrip er eenmaal is zie ik de
toekomst van onze jeugd heus niet som
ber in, integendeel".
In één maand is het aantal werkzoeken
den in de bloembollenstreek gestegen van
130 tot zeshonderd. De meeste van hen
zyn landarbeiders. Hier en daar heeft deze
sterke styging en niet geheel ten on
rechte ongerustheid gewekt. Het is
namelijk de vraag, wanneer deze werk
zoekende mensen weer allen aan de slag
zulen zyn. Te verwachten is, dat zy langer
dan in vroegere jaren als werkzoekende
ingeschreven zullen staan. Het is een nor
maal verschijnsel dat in de bollenstreek
in december en januari het aantal werk
zoekenden stygt. Terwyl echter de arbei
ders in vroeger jaren slechts enkele win
termaanden zonder werk waren, wordt
deze periode voortdurend langer. Dit is
een logisch gevolg van de steeds verder
gaande mechanisatie van het bollenvak.
Om een paar voorbeelden van deze
mechanisatie te geven: in vroeger jaren
werd in de wintermaanden diep gedolven
met de graaf. Thans wordt de graaf bij
vele kwekers nog sporadisch gebruikt en
levert de kabelploeg uitstekend werk. De
kosten zijn lager dan vroeger. Ging men
voorheen in maart al wieden, nu wordt
het onkruid met chemische middelen uit
geroeid. Het gevolg van deze ontwikke
ling is, dat vele arbeiders pas Iaat in het
voorjaar aan het werk gaan: als de hya
cinten, de tulpen en de narcissen bloeien.
Het rooien zal in de toekomst ook veel
minder personeel vragen. Want vorig jaar
zijn goedgeconstrueerde machines op de
markt gekomen.
Nog voor het komende rooiseizoen aan
breekt, hebben twee fabrieken één in
Noordwij kerhout en één in Bovenkarspel
maar liefst tachtig rooimachines afge
leverd. Al deze machines zullen in de bol
lenstreek in werking worden gesteld. Per
dag kunnen beide machines tweehonderd
Rijnlandse roeden rooien. In de komende
zomer zullen dus in de bollenstreek iedere
dag 160.000 roeden worden gerooid. Met
de hand kan één man per dag echter twin
tig tot dertig roe tulpen uit de grond halen.
Deze machines zullen dus een aantal ar
beidskrachten verdringen. Ook het mecha
nisch planten neemt geleidelijk toe. Wan
neer de ontwikkeling geen andere wending
krijgt dan is een deel van de bollenarbei-
ders binnen niet al te lange tijd geen paar
wintermaanden, maar een half jaar zonder
werk.
Ter vergelijking zou men eens de werk
loosheidscijfers van voor de oorlog kunnen
aanhalen. In de dertiger jaren waren in
een januarimaand niet minder dan 2300
werkzoekenden in de gemeenten Hillegom,
Lisse en Sassenheim ingeschreven. Dat
het aantal werklozen thans aanmerkelijk
kleiner is, terwijl de bevolking sterk is
toegenomen, is het resultaat van het ster
ker geworden forensisme. Naar de mening
van de heer G. F. B. Maas, directeur van
het Gewestelijk Arbeidsbureau in Lisse
met wie wij hierover een gesprek hadden,
heeft vooral de bromfiets de beweeglijk
heid sterk bevorderd. In de vooroorlogse
jaren was de bollenstreek een betrekkelijk
gesloten gemeenschap. Nog weinig jonge
ren vloeiden af naar beroepen buiten het
bollenvak. Vele beroepen werden van
vader op zoon uitgeoefend.
Grondige veranderingen
Na de laatste oorlog zijn hierin gron
dige Veranderingen gekomen. Er kwamen
betere en snellere vervoersdiensten, zodat
de arbeiders gemakkelijker naar elders
konden worden gebracht. Groter werd het
aantal kinderen dat in Haarlem of Leiden
de middelbare scholen of een ambachts
school kon bezoeken. En vooral door de
bromfiets speelden de afstanden naar de
stedelijke industriecentra voor de arbei
ders geen rol meer. Een gevolg was dat
steeds meer bollenarbeiders in andere be
drijfstakken werk zochten. Uit dwingende
noodzaak zal deze ontwikkeling zich nog
voortzetten.
De bloembollencultuur is in de bollen
streek altijd beschouwd als de voornaam
ste bestaansbron. Voor deze bedrijfstak zal
een flinke arbeidsreserve gehandhaafd
moeten blijven. Echter mag men niet ver
wachten, dat een groot aantal arbeiders
een half jaar lang op werk blijft wachten.
Dat zou niet verantwoord zijn. De mecha
nisatie zal daarom verder moeten gaan.
Speciaal wordt hierby gedacht aan de
werkzaamheden tydens het topseizoen
bollen pellen, tellen, pakken enz. die
thans nog grotendeels met de hand ge
beurd. Bij de schuurbehandeling en het
Vele Haarlemmers tonen zich diep
bezorgd over de toekomst van de be
roemde Haarlemmerhout, speciaal nu
begonnen is met de uitvoering van het
algehele verjongingsplan. Van één van
onze lezers kregen wij een brief, waar
in enige argumenten tegen een ver
jonging naar voren worden gebracht.
De inhoud van deze brief publiceren
wij hieronder. Wij hebben ons gewend
tot de directeur van de gemeentelijke
dienst van de Hout, de Plantsoenen en
de Begraafplaatsen, de heer J. A. Dor-
resteijn, die ons zijn visie op de ver
schillende gezichtspunten gaf.
Verjonging van de Hout. Eindelijk
zijn wij zo ver: de Hout wordt ver
jongd. Een commissie, onder meer be
staande uit de heren Dorresteijn en
Stoffels heeft dit aan de raad geadvi
seerd. Velen zal deze mededeling onver
schillig laten, anderen niet. Ook vak
mensen niet. Verjongen betekent: oud
er uit, jong er in. De heer Dorresteijn
verklaarde, dat de Hout er aan toe was,
wilde men het bos voor ons nageslacht
bewaren. Na een aantal jaren zal er
niets meer over zijn van het prachtige
wandelbos. De schrik slaat me daarbij
om het hart. Een bewezen feit is, dat
in Haarlem lustig met de bijl gezwaaid
wordt (ook zijn aan de beurt iepen aan
de Voldersgracht, acacia's aan de Wil-
helminastraat, buiten wat reeds ge
sneuveld is). En nu de Hout weer. Gaan
oude gezonde bomen eruit om onze
generatie met een verknoeid bos te
laten zitten, terwille van de verre, verre
toekomst? Is dit in den lande meer toe
gepast, of streven wij naar de primeur?
Ten tijde van de Spanjaarden bestond
de Hout al: is hij in de eeuwen na 1500-
1600 al eens verjongd? Mij dunkt van
niet en toch verlustigen wij ons steeds
nog (hoe lang nog?) in onze eeuwen
oude bomen. Al die sterk overdreven
voorzorgsmaatregelen zijn totaal niet
nodig: het selecteert zich zelf. Als wij
dit standpunt innemen, houdt de ge
meente jaarlijks f 25.000 in haar zak,
wij behoiiden onze oude bomen en de
dank van de na ons komende generatie.
Anders kan ik het niet zien. Jaren duurt
het, voordat de nieuwe aanplant enigs
zins het karakter krijgt van wat ge
sloopt is. De sfeer, de rust, het pasto
rale dat wij nog bezitten is dan voor
goed verdwenen. Levensgevaarlijke bo
men verwijderen, goed, maar gezonde?
Dat gaat lijken op hakken terwille van
het hakken zelf.
A. H. F. van der Colk
Bloemist.
„ZOMAAR ZWAAIEN met de bijl ge
beurt hier in Haarlem nooit"aldus de heer
Dorresteijn. „Aan dit zwaaien met de bijl
gaat een lange reeks van onderzoekingen
vooraf". De heer Dorresteijn schetste ons
de voorgeschiedenis van het hakken van
bomen. Eerst maken de opzichters van de
dienst van Hout en Plantsoenen een lijst
op van bomen, die wegens ouderdom of
ziekte geveld moeten worden. Dan contro
leert de directeur van de dienst deze lijst,
waarna een commissie uit de raad de zo
genaamde „dodenrit" langs alle op de lijst
voorkomende bomen maakt. Pas wanneer
B. en W. een desbetreffend besluit hebben
genomen, wordt er gehakt.
Wat de voorbeelden betreft, die door de
briefschrijver zijn gesteld, zette de heer
Dorresteijn uiteen, dat bijvoorbeeld de
iepen aan de Voldersgracht ziek en slecht
waren. Er zijn inmiddels nieuwe geplant.
De acacia's langs de Zijlvest (aan het be
gin van de Wilhelminastraat) zijn zwaar
getroffen door de vorst van ongeveer 20 a
30 graden in februari 1956. Zij zaten vol
dood hout. De dienst van Hout en Plant
soenen Leeft een reorganisatie voorbereid
van het plantsoen voor het Lourens Cos-
terlyceum. Daarbij zal de ventweg voor het
schoolgebouw verdwijnen, zodat het plant
soen bij de school zal worden getrokken.
Dit plan zal echter nog door B. en W„ de
raadscommissies en de raad moeten wor
den goedgekeurd.
In het algemeen worden in Haarlem
ieder jaar ongeveer zes keer zoveel bomen
geplant als er worden omgehakt. De bomen
in de Hout, die 175 a 200 jaar oud zijn,
kunnen worden vergeleken met mensen
van 80 jaar. Oude mensen genieten alle
mogelijke verzorging, maar. aldus de heer
Dorresteijn: „Wij hebben geen tehuis van
ouden van dagen voor bomen. Bovendien
staan de oude bomen de iongere in de
weg". Jonge bomen, die tussen grotere
exemplaren geplant worden, groeien niet
op wegens gebrek aan zon. licht, voedsel
en water. Als men de Hout zou laten staan,
zodat de natuur haar vrije loop krijgt,
zouden door de vogels zaden van lijster
bessen, meidoornstruiken, esdoorns, vlier
struiken en braamstruiken worden over
gebracht. die dan welig zouden gaan tieren
Er ontstaat dan een groot vlierbos, omdat
geen kleinere bomen geplant kunnen wor
den, voordat alle woudreuzen zouden zijn
verdwenen. Dit systeem is reeds eerder
zonder succes toegepast. Een menselijke
hand is nu eenmaal nodig. Ook wordt niet
gekapt wegens de opbrengst van het hout.
Dan had men vijftig jaar eerder moeten
beginnen, aldus de heer Dorresteijn. Nu
levert het veelal zieke hout weinig
meer op. Overigens wordt overal in den
lande tot verjongingen overgegaan. Het is
zeker geen Haarlemse primeur.
De Haarlemmerhout is in de geschiedenis
al verscheidene keren omgehakt: in 1426
om te voorkomen, dat Jacoba van
Beierens troepen er een schuilplaats zou
den vinden, in 1572 wegens de belegering
van de Spanjaarden en tijdens de laatste
oorlog was er bijna weer sprake van. Daar
tussendoor zijn er door de gehele geschie
denis verjongingen en beplantingen ge
weest. „Kaalslag is wat anders", zo besloot
de heer Dorresteijn zijn uiteenzetting. „Dat
zou men zeker onverantwoordelijk mogen
noemen. Bij een geleidelijke verjonging
kan echter het bos alleen maar gebaat
zijn".
Advertentie
SIGAREN
„Optreden van de grootmeester van het
klavier Hans Richter-Haaser" vermeldde
de affiche van het recital, dat deze pianist
dinsdagavond in de grote zaal van het
gemeentelijk Concertgebouw te Haarlem
gaf. Het behoort tot het vak van de im
presario om het publiek met dergelijk*»
slagzinnen de door hem georganiseerde con
certen te verkopen, maar men behoeft ze
dan ook niet altijd voor de zuivere waar
heid te houden. Ditmaal, meen ik, was het
predikaat „grootmeester" ten volle gerecht
vaardigd. Wellicht herinnert men zich dat
ik, naar aanleiding van Richter-Haasers
optreden op 6 januari met het Noordhol
lands Philharmonisch Orkest, enthousiast
was over .zijn vertolking van Beethovens
vijfde pianoconcert.
verpakken van de bollen zullen machines
moeten worden ingeschakeld. Wil men de
arbeidsverhoudingen niet storen, dan zul
len voor de arbeiders mogelykheden moe
ten worden geschapen om naar andere
bedrijfstakken af te vloeien. Industriali
satie is hiertoe in de bollenstreek nood
zakelijk, mits men hierby met wys beleid
te werk gaat.
Hij betoonde zich ook nu weer méér dan
een uitzonderlijk begaafde pianist: name
lijk een kunstenaar, die zich bedient van
een instrument, dat geen geheimen meer
voor hem heeft, om de geheimen der mu
ziek te ontsluiten. Zijn spel doet aan dat
van wijlen Walter Gieseking denken, voor
al in de wijze waarop hij een rijkgescha
keerde klank in dienst weet te stellen van
de muzikale uitbeelding. Door een ge
varieerd programma werd zijn hoge op
vatting van de muziek ditmaal van ver
schillende zijden belicht. Reeds de opening
van de avond met de Duport-variaties van
Mozart verried een zeldzame beheersing
van deze zo breekbare muzikale materie.
Met de Sonate opus 101 van Beethoven
wist hij een fraaie synthese van plastiek
in de vorm en lyriek in de zeggingskracht
te bereiken. Een muzikaliteit als van Rich
ter-Haaser heeft méér met de muziek-als-
zodanig dan met een bepaalde soort mu
ziek, of stijl, te doen. Duidelijk bleek dit
in zijn weergeving van de Sonate van
Strawinsky uit 1924. Meestal hoort men dit
stuk droger en ongenaakbaarder gespeeld,
hetgeen, gezien Strawinsky's uitgesproken
eigen opvattingen over het wezen der mu
ziek, begrijpelijk is. In zekere zin werd de
archaïsche distantie ervan nu in de ver
tolking opgeheven. Door het relief, dat de
pianist aan de motievische buigingen gaf
en door zijn zorg voor de klank, kreeg het
geheel een veel vertrouwder aspect, zon
der dat nochtans het specifieke karakter
van de muziek verloren ging. Ik kan mij
voorstellen dat velen, wier voorkeur ove
rigens niet naar Strawinsky's neoklassi-
cisme uitgaat, van het stuk in deze uit
voering genoten hebben.
De concertgever sloot de eerste helft van
zijn programma af met het fonkelende
„Isle joyeuse" van Debussy, maar hier
vond ik dat het lijnenspel wel iets te veel
in de ruisende klank verloren ging. De
bekroning van de avond is de uitvoering,
na de pauze, van Schumanns bekende
„Carnaval" geworden. Als een bundel
serpentines ontrolde zich deze evocatie van
een grotesk maskerfeest. De bonte afwisse
ling van stemmingsbeelden vond zijn hoog
tepunt in de bruisende Mars der Davids-
broeders, waarin de pianist prachtig de
steeds sneller kolkende walsbeweging uit
zijn instrument wist te toveren. Met een
warm en langdurig applaus toonden de
aanwezigen hun dankbaarheid, waarvoor
Richter-Haaser met een tweetal toegiften
dankte.
Sas Bunge
De burgemeester van Zandvoort, mr.
H. M. van Fenema, is een man van oor
spronkelijke denkbeelden. Weliswaar
zijn die niet altijd uitvoerbaar, maar
daar moet men de burgemeester niet de
schuld van geven. Tijdens zijn nieuw
jaarsrede kwam mr. Van Fenema dins
dagavond weer met een origineel idee.
Hij gaf de raad in overweging bij die
diensten, die in hun werk van instan
ties buiten de gemeente afhankelijk
zijn, een dossier speur der aan te stellen.
Deze man zou tot taak moeten hebben
stukken die bij een of andere dienst zijn
blijven „hangen", op te sporen en ver
der te transporteren, tot de stukken alle
ambtelijke hindernissen zijn gepasseerd
en de eindstreep hebben gehaald. Zo'n
man zou weliswaar een pijlsnelle auto,
alsmede een veldbed voor overnach
tingen in ambtelijke bureaus nodig
hebben, maar zou zijn salaris dubbel en
dwars waard zijn
ken. Er moet efficiënt en soepel worden
gewerkt om wegen aan te leggen, terreinen
te ontsluiten en huizen te bouwen. Te lang
worden allerlei plannen opgehouden. Als
voorbeeld van dit traineren noemde spre
ker „het drama van dé verkeerswegen
rond Haarlem en naar Zandvoort" en de
aanleg van een rioolzuiveringsinstallatie.
Vorig jaar werden driehonderd wo
ningen gebouwd. Sinds de bevrijding kwa
men er 1696 gereed. Afgelopen jaar werd
ruim 3V2 miljoen aan bouwwerken tot
stand gebracht. Met de bouw van een
nieuw postkantoor tegenover het Zwarte-
veld wordt dit jaar begonnen. (Naar wij
van de P.T.T. vernemen, wordt de bouw
van een nieuw postkantoor in Zandvoort
niet urgent geacht en is deze voorlopig nog
niet te verwachten. Red.). De burgemeester
achtte voor de jeugd geen voldoende speel-
gelegenheid aanwezig. Steeds kleiner wor
den de terreinen, waar de jeugd zich kan
vermaken.
De bouw van een nieuw raadhuis zal
worden bestudeerd. Adviezen zijn gevraagd
over een restauratie van het interieur van
het huidif? raadhuis. Voorts zal de dix-ec-
teur van publieke wei-ken advies uit
brengen over de mogelijkheid het raadhuis
uit te bx-eiden. Tenslotte zal met de stede-
bouwkundige in overleg worden getx-eden
over de - .servering van terreinen voor een
nieuw raadhuis, dat uiteraard in het cen
trum van het dorp zou moeten verrijzen.
De eerste resultaten van dit overleg zullen
in de loop van dit jaar bekend wox-den.
Met ingang van deze maand wordt een
begin gemaakt met de controle van ver-
zorgings- en rusthuizen voor bejaarden,
waarvoor uitgaande van de gemeente
Haarlem een regionale regeling is ge
troffen. Binnenkort zullen B. en W. de
raad het x-esultaat voorleggen van een
enquête, die onder bejaarden over de
wenselijkheid van de verstrekking van
warme maaltijden is gehouden. Vermoede
lijk zal omstreeks maart het gemeen
schapshuis kunnen worden geopend.
De burgemeesetr zei dat op de lijst van
woningzoekenden 214 namen vooi-komen.
Er zijn ongeveer 75 urgente gevallen.
Overigens stelde hij dat in zijn gemeente
een overschot aan woonruimte bestaat.
Tenslotte hield mr. Van Fenema een
pleidooi voor samenwerking tussen ge
meente in regionaal verband. Er moeten
mogelykheden worden gevonden om in
Zuid-Kennemerland tot een nauwere
samenwerking tussen de gemeenten te ko
men. Deze samenwerking kan perspectie
ven openen voor een ontwikkeling naar een
hoger welvaartsniveau. Met een bespre
king tussen de burgemeesters van de be
trokken gemeenten zou op het gebied van
de intergemeentelijke samenwerking een
begin kunnen worden gemaakt.
De nestor van de raad, da heer Sie
gers (K.V.P.) beantwoordde de nieuw
jaarsrede en legde er vooral de nadruk op
dat er in Zandvoort een gebrek is aan
goedkope woningen. De in de laatste jaren
gebouwde flatwoningen zijn te duur.
Advertentie
50 jaar ervaring TELEFUNKEN
RADIO VERKOOP EN REPARATIE
KONINGINNEWEG 6
(Speciale berichtgeving)
Reeds verscheidene dagen hebben vele
bewoners van Holtenbroek een nieuw ge
deelte van Zwolle, langs het Zwartéwater,
last van onvex-klaarbare hoofdpijnen. Een
enkeling heeft er dokter al voor geconsul
teerd in de mening gi-iep te hebben.
Gisteravond echter werd het duidelijk
dat een stex-ke gasgeur de hoofdpijn ver
oorzaakte. De geur kwam uit een sloot en
toen een lid van de dienst van openbare
werken daarin een dot poetskatoen dom
pelde en vervolgens aanstak ontstond er
meteen flinke vlam.
Direct zijn politie, brandweer en G.G.D.
in actie gekomen, maar voorshands viel
er weinig te doen. Men moest voorlopig
volstaan met een verzoek te richten aan
een maatschappij te Deventer, welke de
aardgasleiding, die ter plaatse over het
Zwartewater gelegd is, onderhoudt, om zo
spoedig mogelijk in te grijpen. Gebleken
is namelijk, dat reeds verscheidene malen
de z.g. syphon, dit is een vat in de aard
gasleiding, waarin zich bezinksel uit het
gas verzamelt, in de sloot geloosd is. Daar
bij is ongeveer 800 liter van het goedje in
de sloot terecht gekomen. Dit heeft blijk
baar tot gevolg gehad, dat verscheidene
Zwollenaren nu reeds tien dagen lang met
zware hoofdpijn rondlopen, 's nachts niet
kunnen slapen van de drukkende gaslucht,
terwijl bovendien het brandgevaar zeer
groot is.
