HET WEER
Fins-Russische betrekkingen verbeterd
Bonn is opgelucht door
verklaring van Mikojan
Minister Luns confereert met
zijn ambtgenoot Selwyn Lloyd
Nieuwe conventie wordt geldig
van Groenland tot Gibraltar
Weer onlusten
in Kongo
Regering-Fanfani
afgetreden
AOSEU
WASDAG
Peeperkorn
Veel doeltreffender dan conventie van 1946
Washington zou verkenningspolitiek
willen voeren via West-Duitsland
mevrouw!
Nieuw Guinea bovenaan
op Subandrio's lijst
HEDEN IN LONDEN:
's Nachts vorst
Russische onderzeeboten
voor de V.A.R.
êee MORRIS 'öeforeijou êmj/
VOOR BEHOUD VAN VISSTAND
Betoging en plundering
in de havenstad Matadi
Het woord is aan
Ministersconferentie van
Bagdadpact in Karatsji
Bezoek aan Australië
Scandinavische invitatie
voor Kroesjtsjev?
73e JAARGANG No 167 MAANDAG 26 JANUARI 1959 304e JAARGANG No 15
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 jij j| f| A j| j| T Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. iasraJ E 1 1 #^T I Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- H f jj g 1 lil ff jÈ lt J1 JÉ ik Ji S fL Jl Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendapleinp Tel. 57755 VA VA JL A V^ AAA M? A VwA VA fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks U 1 JA. tj O O 1 tl IJ. A A K L Li IVL U O 11 Jtl O U U K A v\ 1 Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
DE NEDERLANDSE MINISTER van Buitenlandse Zaken, mr. J. M. A. H. Luns, is
zondagmiddag per vliegtuig in Londen aangekomen voor besprekingen met premier
Macmillan en minister van Buitenlandse Zaken Selwyn Lloyd. De twee hoofdpunten
van het overleg zullen zijn het Britse besluit om het aantal K.L.M.-vluchten op
Singapore van twee één per week te verminderen en de verkoop door Engeland aan
Indonesië van 18 Gannet marinevliegtuigen. Mr. Luns verklaarde op London Airport
tegenover de pers, dat hij zal spreken over „zaken van gemeenschappelijk belang".
Hij voegde daar echter aan toe: „Sommige zaken zijn voor Nederland iets meer van
belang dan voor Engeland." „Ik zou te veel zeggen," aldus de Nederlandse minister,
„als ik zei dat het om conflicten gaat. Over de beslissing aangaande de K.L.M is men
in Nederland enigszins ontdaan. De warme gevoelens die de Nederlanders over het
algemeen voor hun buren aan de andere kant van de zee koesteren, zijn een beetje
afgekoeld. Ik zou het prettig vinden als ik ze door mijn besprekingen in Londen
weer op temperatuur kon brengen."
De conferentie van minister Luns met
zijn Engelse ambtgenoot Selwyn Lloyd is
hedenmiddag om 12 uur begonnen op het
ministerie van Buitenlandse Zaken. Dins
dag heeft minister Luns een ontmoeting
met premier Macmillan. Op de agenda
van het Engels-Nederlands overleg staan
de kwestie op de Engelse wapenleveran
ties aan Indonesië, de K.L.M.-lijn op Sin
gapore, de kwestie van de Vrijhandelszone
en aanverwante problemen, onder andere
de NAVO betreffende.
Journalisten vroegen de minister of de
K.L.M.-kwestie vergelijkbaar is met de
afwijzing van de inschrijving van een En
gelse maatschappij op een Amerikaans
Verwachting tot morgenavond:
Opklaringen maar ook plaatse
lijk mist. Weinig wind. In de ko
mende nacht lichte en hier en
daar matige vorst. Morgenmid
dag temperatuur om het vries
punt.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN PAGINA'S
damproject. De minister zei dat „in onze
kleiner wordende wereld elke discrimina
tie te betreuren is".
De kwestie van de dam, waarop men
tijdens 't vraaggesprek zinspeelde, betreft't
afwijzen van een Engelse maatschappij
„English Electric" voor de bouw van een
waterkracht-generator, een onderdeel van
een nieuwe Amerikaanse stuwdam. De En
gelse inschrijving was een miljoen gulden
lager dan de overige inschrijvingen. De af
wijzing is als een discriminatie tegen En
geland opgevat en er is op regeringsni
veau tegen geprotesteeerd. Via deze zaak
was men terechtgekomen bij de afwijzing
van de aanspraken die de K.L.M. maak
te op een luchtlijn naar Californië, ook een
geval van Amerikaanse discriminatie te
gen hef. buitenland, aldus de Engelse pers.
CAIRO (Reuter en UPI) In Rusland
voor de V.A.R. gebouwde onderzeeboten
zyn in de haven van Alexandrië aange
komen, zo meldt het persbureau voor het
Nabije Oosten. Ze hebben Arabische be
manningen.
Advertentie
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 v
COMPLETE SKI-UITRUSTINGEN
De Friese vierling uit Deinum is met
moeder thuis gekomen na een zorg
vuldige verpleging en „opvoeding" in
het ziekenhuis te Leeuwarden. Hier is
dan de staatsiefoto van het viertal.
Wij zien Willem, Meindert, Dirkje
en Ytje.
Thackeray:
Wie een vrouw wil overwinnen, moet
zich eerst ervan vergewissen of zij niet
overwonnen wenst te worden.
Op de internationale conferentie die zaterdag 24 januari 1959 te Londen werd
beëindigd, is een visseryconventie voor de noordoostelijke Atlantische Oceaan (North
East Atlantic Fisheries Convention,) aangenomen en ondertekend door vertegenwoor
digers van regeringen van tien landen, te weten Denemarken, Frankrijk, Ierland,
Noorwegen, Polen, Portugal, Rusland, het Verenigd Koninkrijk, West-Duitsland en
IJsland. De ondertekening van de conventie door België, Nederland, Spanje en Zweden
zal binnenkort plaats hebben. De negen man tellende Nederlandse delegatie van
gemengde samenstelling (overheid en bedrijfsleven) stond onder leiding van ir. G. J.
Lienesch, directeur van de visserijen. De nieuwe conventie voorziet in middelen tot
behoud van de visstand en een rationele exploitatie van de visserij in de gehele
Noordoostelijke Atlantische Oceaan en zijn aangrenzende zeeën (de Oostzee uitge
zonderd). Het gebied, waarop de nieuwe conventie betrekking heeft, strekt zich uit
(Van onze correspondent in Brussel)
Te Matadi, de Kongolese havenstad aan
de Atlantische Oceaan en de monding van
de Kongo-stroom, op 380 km van de hoofd
stad, Leopoldstad, hebben zich gisteren
incidenten voorgedaan. Er werd een ver
gadering gehouden van de gewestelijke
raad, waarop de provinciecommissaris, de
Belg Maquet, een uiteenzetting gaf over
de regeringsverklaring betreffende de po
litieke toekomst van Kongo. Die uiteen
zetting werd gehoord door zestig inheem
se notabelen van Matadi en vond grote
bijval, aldus Maquet, die er aan toevoegde,
dat de vergadering in een hartelijke sfeer
verliep.
Een duizendtal jongelieden betoogde
voor het regeringsgebouw en wilde aan de
raad een manifest overhandigen. De po
litiecommissaris van Matadi werd licht
gewond, toen de menigte onstuimig begon
te worden. Er vielen geen doden, daar de
politie koelbloedig bleef. De hoofdcommis
saris schoot in de lucht en in de grond,
waarna de menigte uiteen ging. Het ge
rechtshof en enkele kantoren werden ge
plunderd en het klooster van Onze Lieve
Vrouw van Fatima werd beschadigd. Er
werden arrestaties verricht.
In Matadi leven tweeduizend Belgen,
meest ambtenaren van de haven, hande
laren en scheepvaartagenten. De inlan-
derswijken hebben veertigduizend inwo
ners. Matadi is een van de steden van
Neder-Kongo, waar de buiten de wet ge
stelde Abako-beweging een afdeling had.
Het is zonder twijfel de stam van de
Bacongo's geweest, die opnieuw van zich
heeft willen laten spreken. Men legt er
echter de nadruk op, dat de blanke paters,
wier klooster midden in de inlanderswijk
ligt, door inheemse christenen werden be
schermd en veilig naar de Europese stad
konden worden overgebracht. In tegen
stelling met de onlusten in Leopoldstad,
bleek de overheid in Matadi de toestand
volledig te beheersen en werd de orde in
de inlanders wij ken door de negerpolitie en
het leger spoedig hersteld.
(Reuter) Politie en militairen wierpen
barricades op op de wegen die naar de
Europese wijken van Matadi leidden. In
de loop van de middag keerde de rust in
de inheemse wijk weer. Twee gewonde
inheemsen zijn in een ziekenhuis opge
nomen. Er is voor de inheemse wijk een
uitgaansverbod van 's-avonds half zeven tot
's ochtends half vijf afgekondigd.
In de inheemse wijk patrouilleerde zon
dagavond een peloton militairen Blanke
vrijwilligers hebben opdracht gekregen de
Europese Sohiowijk, die vrij ver van het
stadscentrum is gelegen, te bewaken.
(Belga) Volgens het dagblad „De
Standaard" te Leopoldstad zou minister
Van Hemelrijck van plan zijn jaarlijks
vier maanden in Kongo te zetelen. „De
minister heeft begrepen dat Kongo niet
langer van Brussel uit geregeerd kan wor
den. De evolutie gaat te snel". De andere
maanden, aldus het blad. zou zijn kabi
netschef de minister te Leopoldstad ver
vangen. Er zou verder een beperkt kabinet
in de Kongolese hoofdstad worden ge
vestigd, aldus het blad.
ROME (Reuter/AFP/UPI) De regering-
Fanfani heeft haar ontslag aangeboden.
De regering-Fanfani, een coalitie-kabinet
van christen- en sociaal-demociaten, is
zeven maanden aan het bewind geweest.
Fanfani bood president Gronchi het ont
slag van zijn regering aan na een kabinets
vergadering.
De crisis in de Italiaanse regering werd
verscherpt toen conservatieve christen
democraten uiting gaven aan hun vrees
voor een zwenking naar links van Fanfani.
Giuseppe Pella, een vooraanstaand lid van
de christen-democratische partij, verklaar
de zondag op een bijeenkomst in Rome dat
de christen-democraten een „politiek van
het centrum" moeten voeren en zich her
metisch moeten afsluiten van de Nenni-
socialisten, die hun samenwerking met de
communisten willen beëindigen.
van de Barendszzee in het oosten tot Groenland in het westen en zover zuideJyk als
WASHINGTON (Reuter) President
Eisenhower heeft vandaag in een bood
schap aan de zesde ministerconferentie van
het Pact van Bagdad, verklaard, dat deze
verdragsorganisatie een belangrijke bij
drage levert aan de wereldvrede. De presi
dent zond zijn beste wensen voor het
welslagen van de conferentie, die vandaag
in Karatsji is begonnen.
Het pact van Bagdad omvat Engeland,
Turkije, Perzië en Pakistan. Ook Irak is
lid, maar sedert de revolutie van juli 1958
neemt het niet meer aan de conferenties
deel. De Verenigde Staten zijn geen vol
ledig lid, maar zij hebben zitting in de
voornaamste commissie van de verdrags
organisatie. Op de conferentie in Karatsji
worden de Verenigde Staten vertegen
woordigd door de onderminister van Bui
tenlandse Zaken Loy Henderson. Pakistan
en Perzië wensen gehele Amerikaanse deel
neming in het Bagdadpact.
(Van onze correspondent in Bonn)
In de Westduitse hoofdstad toont men
zich opgelucht door de verklaring van de
Russische vice-premier Mikojan, dat het
zogenaamde Berlijnse ultimatum, dat oor
spronkelijk gold tot 27 mei, verschoven
zou worden. Men meent, dat daarmee
gunstige voorwaarden zyn geschapen voor
een ministersconferentie in het komende
voorjaar. Men maakt zich in Bonn overi
gens geen illusies. Het feit, dat het Rus
sische persbureau Tass een correctie op
Mikojan's verklaring van zaterdag aan
bracht, toont aan dat de Russen alleen de
termijn van zes maanden willen verschui
ven, maar niet van plan zijn af te stappen
van hun harde eisen met betrekking tot de
toekomstige status van West-Berlijn. In de
kwestie zelf zijn de Russen geen stap
teruggegaan, ten hoogste lijkt hun me
thode wat milder geworden. De Russen
blijven eisen, dat de westelijke troepen
West-Berlyn zullen verlaten.
De Westduitse oppositie heeft eigen voor
stellen voor de Duitse hereniging in de
maak. Tot dusver ageerden zowel de so
cialistische SDP als de liberale FDP slechts
tegen de regering-Adenauer, die verweten
werd, dat zij geen Duitse oplossing voor
het probleem had. De SPD heeft nu een
commissie gevormd, waarin onder meer de
Bondsdagleden Wehner en Erler zitting
hebben, en die tot taak heeft een voorstel
uit te werken voor verdere onderhande
lingen tussen Oost en West. In beide op
positiepartijen zou men ongerust zijn over
wat men noemt de onverschilligheid van
de regering-Adenauer. Bij de ontwikke
ling van eigen voorstellen, sedert het Rus
sische Berlijn-offensief, aldus de SPD, zijn
twee maanden verlopen, zonder dat bij het
Westen ook maar de schim van een ge
dachte is opgekomen, hoe men verder moet
onderhandelen.
Nieuw voorstel?
Tot de kring van tegenstanders van de
regering, die Adenauer en zijn aanhangers
verwijten, dat zij blijven volharden in de
oplossing van de Duitse eenheidskwestie
volgens de formule „vrije verkiezingen
centrale regeringvredesverdrag", behoren
ook enkele vooraanstaande Westduitse
dagbladen. Het Hamburgse blad „Die
Welt" bijvoorbeeld eist een andere koers.
Dit blad meldt uit Washington, dat de Ver
enigde Staten een politiek van verkenning
voeren, die alleen tot stilstand kan komen
door de remmende werking van Bonn. Vol
gens het blad verwacht men te Washing
ton dringend Westduitse voorstellen. Men
zou in de Verenigde Staten zelfs bereid
zijn eigen risico's te nemen om de ware
Russische bedoelingen achter de voorstel
len inzake Bei-lijn en een Duits vredes
verdrag te ontdekken.
Uitgaande van het feit, dat de Russen
niet willen praten over vrije verkiezingen
in geheel Duitsland, zouden de Ameri
kanen zelfs over een confederatie van
Oost- en West-Duitsland willen praten,
zonder dat Oost-Duitsland als een trojaans
paard in het westen wordt binnengehaald.
De vraag is dus, of er een confederatie op
westelijke voorwaarden tot stand kan ko
men. Etappegewijs, aldus zou de Ameri
kaanse regering volgens „Die Welt" rede
neren, kan de Duitse eenheid in verloop
van jaren tot stand komen. Bij het begin
hiervan en dat is het volkomen nieuwe
hierbij zouden al-Duitse organen moe
ten worden opgericht, die zodanig moeten
worden samengesteld, dat zij een afspiege
ling zijn van de verhouding in grootte van
West- en Oost-Duitsland. (51 miljoen tegen
16 miljoen inwoners). Aan het eind van
een dergelijke ontwikkeling staan dan vrije
verkiezingen.
Wanneer de Russen bereid zouden zijn
op deze grondslag over een confederatie
tussen beide Duitslanden te onderhande
len, zou Amerika een eerste antwoord op
zijn nieuwe verkenningspolitiek hebben
ontvangen. In de verwarring van de vele
geruchten uit de Verenigde Staten is het
bericht wel aannemelijk.
WASHINGTON (Reuter) De Verenig
de Staten constateren met vreugde, dat de
heer Mikojan voelt dat kunstmatige druk
betreffende het tijdstip van onderhandelen
geen effect heeft, aldus een verklaring van
het Amerikaanse departement van Buiten
landse Zaken.
Ook in Londen en Parijs ziet men in
Mikojan's uitlatingen een verzachting van
het Russische standpunt. Functionarissen
van het State Department verwachten dat,
mogelijk in mei, een conferentie op het
niveau van ministers van Buitenlandse Za
ken tussen de grote vier over de Duitse
kwestie kan beginnen. Zij baseerden zich
hierbij op de in het algemeen verzoenings
gezinde woorden van Mikojan. Met bij -
zondere belangstelling ziet men nu in
Washington het verloop van het partij
congres in Moskou tegemoet.
Schiphol heeft een wereldprimeur: op
de luchthaven is een zelfbedienings
zaak geopend, waarin men een keuze
kan doen uit fruit, kaas, paling en
gesteriliseerde groente. Reizigers, die
geen tijd hebben om Amsterdam aan
te doen, kunnen voor hun bood
schappen toch nog even in de „waaier"
van de vertrekhal terecht.
de Straat van Gibralter. Dit terrein omvat een van de meest belangryke visgebieden
in de wereld.
Advertentie
Hoe groter uw was,
hoe lager de prijs
per kilo.
Laat Peeperkorn
eens per 14 dagen
uw grote stukken
wassen voor maar
('n was van 7 kg en
die hebt u al gauw)
Bel morgen 38890
van wasserij
De nieuwe conventie schept de mogelijk
heid van het invoeren van volledige be
schermingsmaatregelen, gebaseerd voor
zover uitvoerbaar op het resultaat van
wetenschappelijke onderzoekingen, die be
trekking kunnen hebben op alle soorten
vis. Onder vis worden ook verstaan schaal-
en schelpdieren, maar niet de zeezoogdieren
zoals walvissen en zeehonden. Het uitwer
ken van deze maatregelen zal de taak zijn
van een commissie waarin alle leden-
landen vertegenwoordigd zullen zijn. Voor
elk van de drie regionale gebieden, waarin
het terrein dat de conventie bestrijkt is
verdeeld, zullen onder de commissie sub
commissies worden ingesteld, waarin de bij
die regionale gebieden belanghebbende lan
den zitting zullen hebben. Voordat de con
ventie van kracht wordt moet zij door de
ondertekenende landen worden geratifi
ceerd. De bestaande overbevissingsconven-
tie van 1946 blijft inmiddels van kracht.
De voorzieningen van die conventie, waar
aan dezelfde landen deelnemen en die min
der mogelijkheden biedt zij heeft niet
alleen betrekking op een kleiner visserij
terrein, namelijk tussen 32 graden ooster
lengte en 42 graden westerlengte tot 48
graden noorderbreedte in het zuiden, maar
beschermt de visstand uitsluitend door
minimum maaswijdten voor visnetten en
minimum maten voor sommige zeevissoor
ten, waaronder de haring niet valt zul
len in de nieuwe conventie worden over
genomen.
MANILLA (UPI) De aanspraken van
Indonesië op Westelijk Nieuw Guinea,
zullen boven aan de lijst van onderwerpen
staan in de besprekingen tussen minister
van Buitenlandse Zaken Subandrio en
functionarissen van de Australische rege
ring, tijdens het bezoek van Subandrio
aan Australië volgende maand, zo meldt
het persbureau PIA uit Djakarta.
Volgens PIA heeft de Indonesische am
bassadeur in Australië, dr. A. J. Helmi,
dit onthuld na zijn aankomst in Djakarta
uit Canberra, voor overleg met zijn rege
ring in verband met de reis van Subandrio.
Minister Subandrio vertrekt op 9 februari
naar Australië.
Volgens PIA heeft Helmi verklaard:
„Ik hoop dat de Australiërs de merites
van onze aanspraken op West-Iran kunnen
zien, zodat een vriendschappelijke en
vreedzame oplossing kan worden gevon
den". Hij beweerde, dat de openbare me
ning in Australië definitief de tendens ver
toont Indonesië als bondgenoot te zien.
Ook zeide hij, dat Australische kranten
blijk hebben gegeven van begrip voor het
probleem, waarvoor Indonesië zich ge
steld ziet en „voor andere door Indonesië
genomen stappen" ter regeling van de
interne situatie. Volgens PIA is Helmi
voornemens aanstaande dinsdag naar
Canberra terug te keren, om het bezoek
van Subandrio verder voor te bereiden.
HELSINKI (Reuter/AFP) President
Kekkonen van Finland heeft zondag, na
zijn terugkeer uit de Sovjet-Unie, in een
radio- en televisierede verklaard, dat de
crisis in de Fins-Russische betrekkingen
veel dieper was geweest dan de Finnen
dachten. Het ijs is nu echter gebroken,
zei hij. Hij zei zich gelukkig te prijzen dat
de crisis zo snel was overwonnen. Kekko
nen, die in Leningrad besprekingen heeft
gevoerd met premier Kroesjtsjev en diens
minister van Buitenlandse Zaken Gromy-
ko, deelde mede dat de Sovjet-Unie spoe
dig een nieuwe ambassadeur in Helsinki
zal benoemen. De president legde er de
nadruk op, dat Finland het meeste profyt
trekt van de vriendschappelijke betrekkin
gen met de Sovjet-Unie. De Sovjet-Unie
eist niets dat onze neutraliteit of betrek
kingen met het Westen nadelig kan be
ïnvloeden, zei hij.
Kokkonen's oedoeling was voorname
lijk zijn prestige te doen toenemen en zich
voor te stellen als „de man die in staat
was weer vriendschappelijke betrekkingen
met de Sovjet-Unie te vestigen", zo meent
men in welingelichte kringen in Helsinki.
(UPI) Kekkonen heeft zaterdag in
het Smolny te Leningrad een gedenksteen
onthuld op de plaats waar Lenin de Finse
onafhankelijkheid bekrachtigde. De steen
vermeldt: „Op 31 december 1917 tekende
W. I. Lenin hier het decreet van de raad
van volkscommissarissen over de erken
ning van de nationale onafhankelijkheid
van Finland. Met dit nobele gebaar won
hij de hartelijke dankbaarheid van het
Finse volk".
OSLO (AFP) De eerste ministers van
Zweden, Noorwegen en Denemarken heb
ben zich uitgesproken voor een gezamen
lijke uitnodiging aan premier Kroesjtsjev
tot een bezoek aan de drie Scandinavische
hoofdsteden in 1959, zo verluidt in de Noor
se hoofdstad, waar een Scandinavische
conferentie is gehouden. De kwestie zou
informeel besproken zijn en er zou verder
overleg worden gepleegd.
Geblokkeerd
(Reuter) Plannen voor het aanleggen
van een vliegveld voor straalpassagiers-
vliegtuigen op het onder Noors toezicht
staande eiland Spitsbergen zijn door de
Noorse regering geblokkeerd, aldus ver
luidt in Oslo.
De Russische regering heeft Noorwe
gen een nota gezonden naar aanleiding
van bedoelde plannen.