Beeldraadsels ontstonden als
pikante aardigheden
aan Franse gerechtshoven
Strijd tegen de managerziekte
in West-Duitsland
NIEUWE BOEKEN
in zakformaat
7Ueuiae
UITGAVEN
ZATERDAG 14 MAART 1959
Erbij
PAGINA TWEE
Langer leven met een divan in het kantoor
STAND TAKE TO TAKING
I YOU THROW MY
Ca, Stappen en een
schroef? (Hiervoor
moet men de Franse
faai beheersen).
A postolisch
Hierboven ziet men een tekening van het
duidelijk op de oud-christelijke bouwkunst
geïnspireerde ontwerp, dat de Rotterdamse
architect Rein H. Fledderus voor de her
vormde kerk te Voorburg-Oost maakte.
Inspirerend voor de bouwmeester tras
vooral de christelijke kerk te Doura-Euro-
pos in Syrië, door de Perzen in het jaar
256 na Christus verwoest. Deze is naar
zijn mening door de groepering der ruim
ten, te weten een zaal der vergadering, de
agapezaal en een doopkapel rond een hof,
een van de bestbewaarde voorbeelden van
de gebouwtypen, zoals deze door directe
opvolgers van de apostelen werden ge
sticht. De heer Fledderus schrijft ons ter
toelichting bij zijn ontwerp onder meer:
„De waarneming van oude kerken, tijdens
tochten door het Middellandse Zeegebied,
heeft geleid tot een vrijmoedige vermen
ging van klassieke en hedendaagse archi
tectuur. Aan deze gang van zaken heeft de
ontwerper zich tot zijn vreugde niet
kunnen onttrekken".
de ziekten, waaraan leidende figuren iti in
dustrie en handel plotseling plegen te over
lijden. Men wil nagaan aan welke teke
nen men de managersziekte vroegtijdig
kan ontdekken en trachten de gevaren op
het juiste moment te onderkennen. Daar
bij heeft men de te uil 'ebreide voeding van
allerlei mensen op he oog, de haast in het
dagelijks leven, de z'.echt naar sigaretten
en drank. Men wijst op onderzoekingen in
Amerika, waar 54 van de honde.d men
sen overlijden aan hart- en bloedsomloop-
ziektenTe München wil men in ver
schillende bedrijven geregeld enige dui
zenden mensen over een lange periode van
hun leven onderzoeken en daaruit trach
ten gevolgtrekkingen te maken.
In het Ruhrgebied is men deze strijd te
gen de managersziekte op andere wijze
begonnen. Blijkens de Süddeutsche
Zeitung bespreken efficiency-deskundi-
gen en grote industriële leiders in grote
steden als Wuppertal geregeld de vraag:
hoe deelt de gemiddelde directeur van een
groot bedrijf zijn tijd zo in, dat hij niet
vroegtijdig sterft aan de managersziek
te? De industrie, zo werd betoogd, lijdt
ieder jaar grote verliezen, doordat haar
leiders voor hun zestigste jaar sterven
aan hartziekten of door verkeersongeval
len. Ook werd gezegd dat vele belangrij
ke posten in het Ruhrgebied slechts pro
visorisch bezet zijn, omdat directeuren
plotseling overleden zijn, dan wel een lan
ge rustperiode nodig hebben....
Hoe houdt men zich als directeur van
een groot bedrijf de zorgen om de eigen
gezondheid van het lijf? Door zich aller
eerst, zo wordt gezegd, niet met futilitei
ten op te houden. Er zijn te veel industriële
leiders die zich met zaken bemoeien in
hun eigen bedrijf, waarvoor ze mannetjes
hebben. Er zijn te veel medewerkers in
allerlei ondernemingen, die zich voor al
les en nog wat verantwoordelijk voelen,
maar er in feite niet verantwoordelijk voor
zijn. Er zijn ook teveel ondernemingen, die
lijken op een leger met een generaal en
verder alleen maar soldaten eerste klas
se. Men raadde te Wuppertal de directeu
ren aan om hoge medewerkers in hun
bedrijf, die vragen stellen aan hun opper
ste chef, de laan uit te sturen... dergelij
ke drastische methoden kunnen de at
mosfeer zuiveren en de chef er voor be
hoeden zich te overwerken.
Stel een periode per dag in, zo zeiden
de efficiency-deskundigen, waarin de di
recteur en hoge medewerkers van de di
rectie, eenvoudig niet opgebeld mogen
worden. In die periode krijgen deze direc
tieleden de kans vaklitteratuur te lezen,
of.een uiltje te knappen. „Er zijn zovele
posten die bezet moeten worden, maar er
is maar een leven per persoon.
Men zou moeten wensen, dat meer ma
nagers de moed hadden om een divan in
hun bureau te zetten, om af en toe wat te
kunnen rusten. Menig leven zou dan een
paar jaar verlengd kunnen worden". Ten
slotte geeft men directeuren de raad zich
slechts met een paar dingen in hun be
drijf bezig te "houden: laten zij zich beper
ken tot het uitstippelen van het grote be
leid in het bedrijf, met het kiezen van de
hoogste medewerkers, met het contact leg
gen met de voornaamste afnemers, en
met de controle in grote trekken op het
bedrijf. Dan zal hun leven langer duren,
aldus de lieden die het menen te weten:
de efficiency-specialisten.
(Van onze correspondent in Bonn)
De met veel spot en ongeloof beladen
„managersziekte" is in het land van het
„Wirtschaftswunder" een gezworen
vijand van de industrie, het bankwezen en
de handel. Het Ruhrgebied, een der groot
ste industriegebieden ter wereld, verloor
het vorige jaar zeventig mannen, die op
leidinggevende posten stonden, ten gevol
ge van de haast, die hen te pakken had.
Van hen kregen er 34 een verkeersonge
luk of stierven aan hartverlamming.
Veertig percent van hen was nog geen zes
tig jaar oud
Te München stelde een bankier 380.000
mark ter beschikking om een stichting in
het leven te roepen, die een onder-zoek
moet instellen naar ziekten van dr bloeds
omloop. Andere firma's waren bereid
dit bedrag aan te vullen. Op deze wijze
kon men te München een instituut oprich
ten, dat de oorzaken gaat opsporen van
En wat maakt u van
het volgende: een
ÊÈr bedelaar door wiens
m£ lichaam een T is ge
il schreven, gevolgd
iü door een neus, voet-
Laat ik eindigen met een rebus uit mijn
jeugd: Een zakenman zond een vriend een
briefje waarop hij had getekend: enige
staartsterren, de letter B. een ei en een
paar strepen. De vriend begreep de., rebus,,
scheurde het papier in twee stukken en
stuurde deze aan de afzender terug. Wat
behelsde de correspondentie?
Dr. P. H. Schroder
Geschlchfen axis dem Ural luidt de titel van
een bundeltje van zeven verhalen van Mamin-
Sibirjak, dat de uitgever van een Duitse pocket
serie aan zijn reeds eerder aan de markt gebrach
te reeks meesterwerken der Russische letterkun
de heeft toegevoegd. Waarschijnlijk zeer vele
Nederlandse lezers zullen van deze auteur nog
niet eerder gehoord of gelezen hebben Zijn op
neming in het pantheon der wereldlitteratuur
dateert dan ook van zeer kort geleden. Nu ech
ter schijnt zijn plaats tussen zijn grote tijdgeno
ten voor de toekomst stevig verzekerd te zijn.
Zijn leven 1852—1912 speelde zich af in een
tijdperk, dat in Rusland grote veranderingen op
maatschappelijk gebied zag plaats hebben, die
tenslotte hun sluitstuk vonden in de ondergang
van het tsarenrijk en de geboorte van de nieuwe
Russische gemeenschap. Zijn gehele werk draagt
het daarop door deze tijd gedrukte stempel- Wat
dit. werk. een reeks grote romans en zeer knappe
verhalen, bovendien nog belangrijker en nog in
teressanter maakt, is de omstandigheid dat de
auteur in het grensgebied tussen west en oost,
het gouvernement Perm in Siberië, het levens
licht aanschouwde. Het samentreffen en elkaar
beïnvloeden daar van Aziatische en Europese ten
densen zijn als een der karakteristieke aspecten
in zijn kunst aan te wijzen. Deze met een waar
achtig talent begiftigde auteur, die met zoveel
liefde en zorg de menselijke bedrijvigheid en ver
houdingen van die tijd in dat ons zo onherberg
zaam voorkomend gebied heeft geboekstaafd, zal
ongetwijfeld zeer vele lezers voor zich innemen.
Een aantal andere, deze maand eveneens ver
schenen romans, hebben hun plaats van hande
ling nog verder naar het oosten, nog verder van
de ons vertrouwde wereld verwijderd. A many-
splcndoured thing is een boek van de hand van
Han Suyin, een zeer begaafde en wereldwijze
vrouw van Chinees-Hollandse afkomst. Haar eer
ste roman schreef zij gedurende de Chinees-Ja
panse oorlog en had als thema de strijd tegen de
invallers. Reeds toen bleek zij een open oog te
hebben voor de ingrijpende veranderingen die
deze strijd tot gevolg moest hebben. Irt haar
nieuwe roman worden de laatste stuiptrekkingen
van de ten ondergang gedoemde oude maatschap
pij door middel van een aantal conflicten van
persoonlijke en maatschappelijke aard getekend.
Hoofdzaak echter blijft haar eigen verhaal: haar
liefde voor een westerse man.
Wat de gevolgen waren van deze oorlog op het
leven van de kleine man en zijn familie in China
wordt door Pearl Buck omstandig uit de doeken
gedaan in wat algemeen als haar meest geliefde
werk geldt: Dragon seed. In The patriot gaf zij
een beeld van de strijd die de zoon van een
schatrijke Chinese bankier tegen de armoede en
verkommering van zijn landgenoten onderneemt,
eerst als lid van een ondergrondse revolutionaire
studentenorganisatie, daarna na zijn gedwon
gen vlucht uit zijn land daarheen weer terugge
keerd als soldaat in het leger, dat de Japan
ners bevocht. De ontwikkeling van het moderne
Japan uit feodalisme en isolatie kan men volgen
aan de hand van de lotgevallen van de vier gene
raties der familie Fureno, de hoofdfiguren uit
het boek The three hamhoos van Robert Standish.
Louis Bromfieïd heeft eveneens een paar ro
mans op zijn naam staan, waarin getracht wordt,
een omvangrijke schildering te geven van het
leven in het oosten en wel in het India van een
twintig jaar geleden. Men mag deze auteur dan
wel verwijten, dat hij na zijn twee eerste romans
zich te veel heeft aangepast, aan de smaak van
zijn publiek en bij het schrijven te duidelijk be
doeld heeft een verhaal te produceren dat zich
voor verfilming zou lenen, een feit is het dat zijn
boeken toch altijd boeiend blijven van de eerste
tot de laatste pagina. Dit is zeer zeker het geval
met Night in Bombay en The rains came. Vooral
dit laatste treft door de aangrijpende schildering
van de ellende en chaos, die ontstaan wanneer
na een periode van droogte eindelijk een zodani
ge regen valt, dat een ware ramp daarvan het
gevolg is. Het gevolg daarvan weer is. dat. de
mensen door de nood gedwongen worden elkaar
hun ware aard te tonen, die in de lijn der ver
wachtingen. zoals door het verhaal gewekt, in de
meeste gevallen zeer blijkt tegen te vallen.
A. M.
OPLOSSINGEN
"(U9ZSdopJBq) U9Z9M
pj3lseo)| s6||m epjen :lP!n| |e>j!iJe
jaq ueAoq snqej ap uba 6u|sso|do aQ
•ub ia|u
ja jjz jaq sbj» f|q ueia wo» g
•epuBips
uaa6 s| apeouue :(s|A sed zau j_
aJArtBd) aqjA sed jsa,u ajajAned f
(ljjad b pubj6 q)
•ja6uoq qaq >q :j|jadde puej6 |b,c
uadiaM ai jaAtuo
öujujaujapuo ufiuu juaq us|d uba af jbp
df|j6aq :6ui>|eiJapun Auj MOjqjjaAO
oi ajjBjjapun noA pusisjapun i
■(juBpuad a ui oam aaou>| unq
lUBpuad q ui g) '>(r!|a>)ueqjeuo ai jam
jbbuj ')|f!|a>|UBqjBUO ssbm :juapuad
-apuj ooi Jou jnq juapuadapm eg i
Toneelliefhebbers zullen met genoegen
vernemen, dat De Bezige Bij te Amster
dam de vertaling van Danton's dood van
Georg Büchner door Hugo Claus en het
zeer persoonlijke drama Suiker van laatst
genoemde in fraaie boeken in zakformaat
heeft laten verschijnen. Twee meesterwer
ken, hoe ongelijksoortig ook, die ook voor
wie de opvoeringen (door respectievelijk
de Nederlandse Comedie en het Rotter
damse Toneel) niet zagen, goedkope en
toch kostbare bezittingen zijn.
In een met hart voor de zaak gemaakte
vertaling van mr. E. Straat is „The Out
sider" van Colin Wilson onder de titel De
Buitenstaander bij de uitgeverij In
den Toren te Baarn verschenen. Over dit
boek werd in ons blad van 3 november
1956 geschrevcn:„Men kan van Colin Wil
son met recht zeggen dat hij de moderne
mens in zijn hart geraakt heeft. Niet dat
de buitenstaander een exclusief modern
verschijnsel is, maar hij presenteert hem
hier met een groot meesterschap in zijn
nieuwste en meest overtuigende gedaan
te". Colin Wilson, zoon van een Londense
arbeider, schreef het boek op vierentwin
tigjarige leeftijd. Hij had toen al „een bi
bliotheek leeggelezen". „De buitenstaan
der" is de neerslag van die leesfurie, een
toetssteen van een intelligent mens op
grondig verwerkte stof. Het is natuurlijk
een zeer persoonlijke toetssteen, maar
het boek is zo uitmuntend geschreven en
zo belangrijk, dat het persoonlijke element
een extra kwaliteit kon worden: men
wordt er door geprikkeld, men raakt
strijdbaar betrokken in het menswaardi
ge geding van de tijdsactualiteit. Wie dit
boek wil lezen om er zich door te laten
overtuigen late het liever ongelezen.
