Vandaag wellicht nieuw kabinet
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
HET WEER
Brand op coaster in
Leiden, een dode
Schravendijk
Westelijk antwoord op verwijt
van olieconferentie in Cairo
Nieuwe kandidaat voor Economische
Zaken: prof. dr. H. J. Witteveen
'w MORRIS 'êefore ijou ênyf
Raad zonder éeza
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
De zaak-Menlenbelt
Nog een zenuwarts wil door
ereraad worden gehoord
Hammarskjoeld gaat
met Herter praten
Saarlands premier na
auto-ongeluk overleden
Ook jongste Japanse telg
gaat trouwen
Zwakke wind
Fotowedstrijd
De laatste loodjes.
Nog Japanse soldaten op
Nieuw-Guinea?
Chinezen melden grote
overwinning in Tibet
Washington wijst Russische
beschuldiging van de hand
Griekse prins moet
India verlaten
BESSAMATIC
SOLEX DE LUXE
K3 dè verf
Het woord is aan
73e JAARGANG No 240
DONDERDAG 23 APRIL 1959
304e JAARGANG No 88
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 et, p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
De zenuwarts dr. G. W. Arendsen Hein
te Ederveen, die evenals dr. Van Erp
Taalman Kip in een artikel in een lan
delijk ochtendblad werd beschuldigd van
onoirbare praktijken jegens het echtpaar
Meulenbelt, heeft aan het hoofdbestuur
van de Koninklijke Maatschappij ter Be
vordering der Geneeskunst verzocht even
eens in de gelegenheid te worden gesteld
zich te verantwoorden voor de ereraad,
die zal hebben te onderzoeken of de be
trokken zenuwartsen enige blaam treft
wegens handelingen in strijd met de me
dische ethiek.
De onderlinge overeenstemming
voor een oplossing van de moeilijk
heden bij de kabinetsformatie is gis
teren, na langdurig confereren, door
enige zetelverschuivingen en het aan
trekken van nieuwe figuren bereikt.
De K.V.P. heeft de portefeuille van
Economische Zaken afgestaan aan
prof. dr. H. J. Witteveen (V.V.D.),
NEW YORK (UPI) De secretaris-gene
raal van de UNO, Dag Hammarskjoeld,
vliegt vandaag naar Washington om de in
ternationale situatie met de minister van
Buitenlandse Zaken, Christian Herter te
bespreken. Hij zal daarbij vergezeld zijn
van de ambassadeur bij de UNO Henry
Cabot Lodge.
SAARBRüCKEN (Reuter) Premier
Egon Reinert van Saarland is donderdag
op 50-jarige leeftijd overleden aan de ge
volgen van hét auto-ongeluk, dat hem
dinsdag was overkomen.
TOKIO (UPI) Prinses Soega, de jong
ste, altijd zeer vrolijke zuster van
kroonprins Akihito, wil het voorbeeld van
haar oudere broer in alle opzichten volgen.
Naar vandaag officieel door het keizerlijke
paleis is gemeld, zal zij zich op 15 mei of
ficieel verloven met Hisanaga Sjimazoe,
die werkzaam is op een bank.
Advertentie
"«VS-
Verwachting tot morgenavond:
Op de meeste plaatsen droog
weer. In de nacht en vroege
ochtend hier en daar mist. Mor
gen overdag zonnige perioden.
Ongeveer dezelfde temperatu
ren als vandaag. Zwakke wind.
Volledige weerrapporter. op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG PAGINA'S
Gisteren is de „Oranje" met ongeveer
300 passagiers uit Amsterdam naar
Australië vertrokken. In Southampton
en Genua komen er nog 400 en 75
passagiers hij. Op de reis door het
Noordzeekanaal naar IJmuiden was
ook een groep genodigden van de
maatschappij „Nederland" aan boord,
onder meer ruim tweehonderd leer
lingen van de zesde klasse van lagere
scholen. Fietsen op het sportdek bleek
een grote attractie te zijn voor (van
links naar rechts) de burgemeesters
G. G. Loggers van Aalsmeer, mr. G.
van Hall van Amsterdam en Ch. G.
Matser van Arnhem.
Advertentie
BARTELJORISSTR. HAARLEM T£L 13439
ITALIAANSE SPORTTRUIEN
Hedenochtend in de vroegte woedde een
korte, felle brand in de kombuis van de
uit Groningen afkomstige kustvaarder
Jenjo. By deze brand is een jeugdig lid
van de bemanning, de 17-jarige J. de Boer
uit Workum, die gistermiddag aan boord
was gegaan voor zijn eerste reis, om het
leven gekomen.
De kustvaarder, welke maandagavond
met een lading hout uit Zweden was ge
komen, lag voor de wal van de houthandel
Gebroeders Hoekens in de Waard, te Lei
den. Omstreeks 5 uur vanmorgen werden
de drie leden van de bemanning be
halve het slachtoffer waren dit de 18-jarige
M. en de 26jarige W. Hoven twee broers
en woonachtig te Sappemeer, door de brand
uit hun slaap gewekt. De jongste van hen,
die zijn hut met het slachtoffer deelde,
sloeg onmiddellijk alarm. Gezamenlijk
trachtten zij de ongeveer twee meter onder
het kombuis gelegen hut te verlaten. Beide
broers is het met veel moeite gelukt om
via de fel brandende kombuis aan dek te
komen. Toen zij tot hun grote schrik be
merkten, dat hun varensgezel de weg naar
buiten nog niet had kunnen vinden, heb
ben zij tal van pogingen in het werk ge
steld om hem te bereiken, maar helaas te
vergeefs. Vermoedelijk is de jongen door
de sterke rookontwikkeling bedwelmd.
Men houdt ook rekening met de mogelijk
heid, dat hij is gestruikeld en toen niet
meer weg kon komen. Nadat de brand was
geblust vond de brandweer het verkoolde
lichaam van het slachtoffer voorover lig
gen op de vloer van de totaal uitgebrande
kombuis.
Tijdens zijn reddingspogingen kreeg de
oudste broer brandwonden aan zijn lin
kerhand.
De oorzaak van de brand is vermoede
lijk te wijten aan een defect aan de toe
voerleiding van de oliekachel.
Op pag. 17 vinden onze lezers
bizonderheden over een grootse
fotowedstrijd voor amateurs.
hoogleraar aan de Nederlandse Eco
nomische Hogeschool te Rotterdam.
Mr. Ph. C. M. van Campen (K.V.P.)
aan wie eerst Economische Zaken
was toegedacht, heeft zich terugge
trokken, evenals mr. E. H. Toxopeus
(V.V.D.) uit Breda, die kandidaat was
voor de portefeuille van Binnenlandse
Zaken. Deze portefeuille, die de
C.H.U. gaarne wenst, komt in handen
van mr. A. C. W. Beerman (C.H.U.).
Vanmorgen heeft de kabinetsforma
teur, prof. Witteveen voor een be
spreking ontvangen. Hedenmiddag
zou hij een onderhoud hebben met
mr. Beerman.
Prof. Witteveen is een nieuwe V.V.D.-
figuur bij de kabinetsformatie en omdat er
voor de V.V.D. slechts drie zetels zijn ge
reserveerd in het kabinet, heeft mr. Toxo
peus zich in het belang van een oplossing
teruggetrokken. De portefeuille van Volks
huisvesting zou tijdelijk worden opgedra
gen aan drs. W. K. N. Schmelzer (K.V.P.),
totdat de C.H.U. een minister voor deze
zetel kan aanwijzen. De portefeuille van
Landbouw komt in handen van de K.V.P.,
eventueel in die van mr. Ph. C. M. van
Campen of van mr. V. G. M. Marijnen,
algemeen secretaris van de Katholieke
Werkgeversbond.
Staatssecretaris voor Nieuw-Guinea
wordt dr. J. Vixseboxse, een zoon van het
Eerste-Kamerlid Vixseboxse en thans am
bassadesecretaris te Bangkok.
Nadat prof. De Quay gistermiddag van
A.R.- en C.H.-zijde was ingelicht omtrent
de reacties in die kringen op zijn sug
gesties tot oplossing van de moeilijkheden,
is hij gisteravond in het bezit gekomen
van de opvattingen hieromtrent in K.V.P.-
en V.V.D.-kringen. De formateur zou na
de bestudering van deze antwoorden zijn
keuze uit de voorhanden zijnde mogelijk
heden bepalen en dienovereenkomstig zijn
formatiewerk voortzetten.
De voorhanden mogelijkheden zijn dat
mr. Van Campen (K.V.P.) zich terugtrekt
of dat prof. Zijlstra (A.R.) de hem toege
dachte portefeuille van Financiën ter be
schikking stelt. Prof. Witteveen zou dan
minister van Economische Zaken of mi
nister van Financiën kunnen worden. Voor
beide portefeuilles beschikt hij ruimschoots
over de vereiste kwaliteiten. Zijn opne
ming betekent een versterking van het
kabinet. Tussen de bewindslieden van Eco
nomische Zaken en van Financiën dient
voor het belangrijke financieel-economi-
sche beleid een goede verstandhouding te
bestaan en omdat prof. Witteveen (37 jaar)
en prof. Zijlstra (40 jaar) elkaar kennen
uit hun studie tijd aan de Economische
Hogeschool, ligt deze combinatie voor de
hand als de beste oplossing.
Er zit nu gang in de kabinetsformatie.
Het is mogelijk dat prof. De Quay van
avond zijn kabinet bijeen heeft.
Onze parlementaire redacteur meldde
hedenmiddag:
Na zijn gesprek met prof. De Quay heeft
prof. Witteveen telefonisch contact opgeno.
men met geestverwanten. Om één uur
kwam mr. H. van Riel, vice-voorzitter van
de V.V.D., bij prof. Witteveen om onderling
overleg te plegen.
Inmiddels ontving de kabinetsformateur
drs. C. P. Hazenbosch (A.R.) met wie hij
de nieuwe situatie besprak. De heer Hazen
bosch heeft de formateur doen weten onder
welke omstandigheden hij al of niet op
hem zou kunnen rekenen voor de porte
feuille van Sociale Zaken. Daarmee houdt
ook verband het al of niet aanblijven van
prof. Zijlstra als minister.
Er heerst in de kring van de K.V.P. uiter
aard enige teleurstelling over het afstaan
van de portefeuille van Economische
Zaken. Maar daarover hebben de aange
zochte K.V.P.-ministers beslist en niet de
De directeur van de afdeling voor het
onderhouden van goede economische ver
houdingen der British Petroleum Com
pany, Michael Hubbard, heeft in een
vraaggesprek gezegd dat de onderneming
in de loop van de laatste tien jaar onge
veer zestig percent van de netto-baten
heeft geherinvesteerd in de olie-industrie.
De internationale oliemaatschappijen zijn
volgens Hubbard allen van mening, dat
hun aandeel in de winst onvoldoende is
om een normale ontwikkeling te waarbor
gen.
„Mijn maatschappij heeft zich tot het
publiek moeten richten voor het verkrij
gen van 100 miljoen pond sterling (1 mil
jard gulden) voor .uitbreiding gedurende
de laatste 18 maanden", zei hij. „Zulke
sommen zullen niet worden opgebracht
voor een industrie, waarin het publiek
geen vertrouwen meer zou hebben".
Deze uitlatingen van Hubbard zijn een
eerste uiting van de zijde van de maat
schappijen, om beschuldigingen van „uit
buiting" te weerleggen, geuit door verte
genwoordigers van de olie-opbrengende
Arabische staten.
Hubbard zei, dat de winstverdeling tus
sen de British Petroleum en de Arabische
regeringen in 1956 56 percent bedroeg voor
de regeringen van het Nabije Oosten en
niet meer dan 44 percent voor de maat
schappijen. De verhouding was in 1957
59-41 en wordt voor 1958 op 67-33 geschat,
zei hij.
De cijfers van Hubbard werden aange
vochten door zowel de directeur-generaal
voor de olie en mijn-industrie van Saoe-
di-Arabië sjeik Abdoellah Tariki als door
de Libanese zakenman en gedelegeerde
Bustani.
De gedelegeerden van de confei'entie
becritiseerden ook de formule voor de tot
standkoming van de olieprijs in de wereld,
waarbij de prijs van de ruwe olie uit het
Nabije-Oosten wordt vastgesteld door bij
de kostprijs ter plaatse de kosten te be
rekenen van het vervoer naar de oostkust
van de Verenigde Staten. Zij stelden daar
tegenover, dat het Nabije Oosten zijn olie
aan West-Europa en niet aan de Verenig
de Staten verkoopt en volgens die Ameri
kaanse formule totnutoe gedwongen was
extra-lasten in de handel op zich te ne
men.
CAIRO (AFP) Op de laatste dag van
de Arabische olieconferentie hebben zowel
de directeur voor oliezaken van de rege
ring van Saoedi-Arabië, sjeik Abdullah
Tariki, als de afgevaardigde van de Liba
non, Emile Bustani, een resolutie inge
diend over de door hen voorgestelde op
lossing.
Abdullah Tariki wenst dat de olieprodu
cerende landen in het Nabije Oosten zul
len delen in de winsten bij alle stadia van
de exploitatie van olie, dus bij de produk-
tie, het vervoer, de raffinage en de dis
tributie van olie.
De geruchten dat er nog 400 500 Ja
panse soldaten in de oerwouden van West-
Nieuw-Guinea leven zijn nu ook tot Tokio
doorgedrongen. Deze geruchten waren door
het Nederlandse gouvernement verleden
jaar onderzocht en tegengesproken. Zij ble
ven echter aanhouden. Reeds is aan het
Japanse ministerie van Buitenlandse Za
ken verzocht de geruchten te onderzoeken
en indien deze op waarheid blijken te be
rusten, de terugkeer naar Japan van deze
Japanse soldaten te bevorderen.
Koningin Juliana heeft gisteravond in
de Stadsschouviburg te Utrecht de
galavoorstelling, die de Utrechtsche
Vrouwelijke Studenten Vereniging ter
viering van haar twaalfde lustrum-
gaf. bijgewoond. Opgevoerd werd „De
wonderbaarlijke Schoenlappersvrouw"
van Federico Garcia Lorca. Ook de
Spaanse ambassadeur, de hertog van
Baena, woonde deze voorstelling bij.
In de pauze liet Koningin Juliana
enkele spelers aan zich voorstellen.
Van rechts naar links: de Koningin, de
presidente van de lustrumcommissie,
mej. S. M. Koning, mej. T. Vliegent-
hart' (de schoenlappersvrouw) en de
heer J Rupv 'de schoenlapper)
LONDEN (UPI) Radio-Peking heeft
vandaag een bericht van het communis
tisch nieuwsagentschap „Nieuw China"
uitgezonden, waarin wordt gezegd dat
communistisch Chinese troepen in een
actie van tien dagen, die op 8 april te
Lhasa begonnen was, een bijzonder grote
overwinning hebben behaald op de Ti
betaanse rebellen, van wie er tweeduizend
zyn gedood/gewond, of gevangen genomen.
Op 8 april werd het offensief door drie
aanvalsspitsen van Lhasa uit in zuidelijke
richting begonnen, nadat allereerst in de
Tibetaanse hoofdstad zelf de opstand ge
heel bedwongen was. De Chinese troepen
legden in de tien dagen van hun actie vol
gens het Chinese nieuwsagentschap „hon
derden kilometers af". De rebellen werden
uitgeroeid en ten zuiden van de Tsangpo
rivier, oostelijk van Gyantse, ten noorden
van de Himalaya en ten westen van Tsela
Dzong zijn meer dan dertig dorpen door de
Chinise troepen bezet, aldus het bericht.
Het is de eerste keer, dat Peking officieel
de omvang van de Tibetaanse opstand toe
geeft.
Advertentie
Bij iedere jas een passende tas
M\\\ TllCHIllIIS ELEGANTE TASSEN EH BY0UX
G^R' HOUTSTRAAT 18a HAARLEM TELEFOON 2041S
K.V.P.-fractie of het partijbestuur van de
K.V.P., want prof. De Quay tracht een
kabinet te vormen zonder officiële binding
met de partijen.
Prof. De Quay, die anders altijd de lunch
in het Kurhaus te Scheveningen gebruikt,
heeft hedenmiddag tijdens de lunchpauze
het gebouw van de Eerste Kamer niet ver
laten. Hij wachtte op een beslissing van
prof. Witteveen.
WASHINGTON (UPI) Het State De
partement heeft met klem de Russische
bewering afgewezen dat de Verenigde Sta
ten pogen de Geneefse ministersconferen
tie te torpederen door de bouw van pro
jectielbases in Europa te versnellen. „De
ze beschuldiging is volslagen ongegrond",
zo verklaarde Lincoln White, woordvoer
der van het Amerikaanse departement
van Buitenlandse Zaken. Van zr'jn kant
sprak White de beschuldiging uit de Rus
land huichelachtig eisen dat het Westen
eenzijdig zijn moderne defensieuitrusting
staakt, terwijl de Sovjet-Unie niet bereid
blijkt aan gecontroleerde ontwapening
mee te doen.
De Russische beschuldiging was hervat
in een scherpe nota waarin de Russen pro
testeren dat West-Duitsland, Turkije en
Griekenland moderne Amerikaanse wa
pens krijgen, met inbegrip van projectie
len die van kernladingen voorzien kunnen
worden.
NEW DELHI (UPI) Premier Nehroe
van India heeft vandaag in het parlement
meegedeeld dat prins Peter van Grieken
land gevraagd is India te verlaten, in ver
band met door hem gemaakte, onjuist ge
noemde opmerkingen. Prins Peter had ver
klaard, dat India aan communistisch China
steun heeft verleend toen het in 1950 Tibet
binnenviel. Deze verklaring is tweemaal in
een officiële regeringsverklaring tegenge
sproken en in het parlement herhaalde
Nehroe vandaag, dat ze geheel onjuist is
en geheel verzonnen.
Men heeft de uitspraken van prins Peter
als ongewenste activiteiten gekwalificeerd,
en hem uitgewezen, echter niet op staande
voet maar met ingang van de dag, waarop
zijn echtgenote, die ziek is, zover hersteld
is, dat zij India kan verlaten.
Advertentie
GROTE HOUTSTRAAT 51
TUIN- en LIGSTOEL PARASOLS
Opvouwbare chroom- en lak STOELEN
SIROCCO en andere merken
moderne kleuren
Advertentie
De ALLERNIEUWSTE camera
VOIGTLAENDER
een-ogige spiegelreflex kleinbeeld
met automatische belichtingsregeling
en verwisselbare optiek.
Fotohandel HEUPERS LOHR
ZANDVOORTSELAAN 163
HEEMSTEDE - AERDENHOUT
Advertentie
DE VEILIGSTE BROMFIETS nu 375.—
Off. Dealer: VANKOOTEN
Houtplein 18-20 - Tel. 16615 - 12000
Grote Houtstraat 140 - Tel. 12349
(Ook op gemakkelijke betalingscondities)
Advertentie
Emerson
De grootste triomf van een cultuur is:
haar overwinning op het nationalisme.
Straatsburg, donderdagochtend
Men heeft de Raad van Europa er vroe
ger wel eens een verwijt van gemaakt dat
dé Consultatieve Vergadering, het parle
mentaire orgaan van die Raad, bij haar
besprekingen van de internationale poli
tiek teveel hooi op haar vork nam; de
discussies bestreken dan, in de beperkte
tijd die ervoor beschikbaar was, zoveel en
zulke uiteenlopende onderwerpen dat het
resultaat moeilijk anders dan verwarrend
en uitermate oppervlakkig kon zijn.
Deze keer is men verstandiger geweest
en heeft men zich, wat de internationale
politiek betreft, in hoofdzaak bepaald tot
het bespreken van wat op het ogenblik
het belangrijkste en dringendste vraag
stuk op dat gebied is: dat van de weste
lijke tactiek bij de aanstaande onderhan
delingen over de kwestie-Berlijn. De po
litieke commissie, geleid door het Neder
landse kamerlid J. J. Fens, heeft werkelijk
vermeden zich te verdiepen in vraagstuk
ken als Zuid-Tirol, het IJslands-Britse
visserijgeschil of de problemen van het
Nabije Oosten, om de aandacht van de
Assemblee te concentreren op dat ene punt.
dat voor de Europese samenwerking inder
daad een kwestie van zijn of niet zijn
vormt. Daardoor kregen de afgevaardigden
uit vijftien landen gelegenheid, hun mening
over dat probleem uit te spreken, en men
kan het slechts betreuren dat dit, on
danks alle protesten van de Raad bij
vroegere situaties van deze aard, toch
weer moest gebeuren zonder dat er ook
maar een van de vijftien ministers van
buitenlandse zaken bij aanwezig was. Het
gebruikelijke excuus van de ministers,
dat de beraadslagingen toch worden ge
volgd door de Permanente Vertegenwoor
digers der regeringen, gaat hierbij niet op,
want ook die vertegenwoordigers zijn niet
altijd allen aanwezig en bovehdien kan
alleen met de ministers zelf een moge
lijk vruchtbare gedachtenwisseling plaats
hebben. De drie ministers van Buiten
landse Zaken, die het begin van deze week
in Straatsburg waren de Franse, de
Oostenrijkse en de Belgische gaven
door het vertrek vóór het begin van het
debat over de internationale politiek
duidelijk te verstaan hoe weinig waarde
men kan hechten aan hetgeen althans
de laatste twee van hen maandag en dins
dag hebben gezegd over hun geloof in en
waardering voor de taak en het werk van
de jubilerende Raad van Europa.
Nu is het wel waar, dat er in het
politieke debat van gisteren waarschijnlijk
weinig is gezegd dat voor de ministers een
openbaring zou zijn. Maar het is even
eens waar, dat men hier in een vicieuze
cirkel ronddraait, want de geregelde aan
wezigheid van de ministers van Buiten
landse Zaken bij de politieke debatten
zou stellig stimulerend kunnen werken
op de betekenis van die debatten, vooral
als daarbij regel werd, dat vragen van
de afgevaardigden mondeling door de
ministers zouden worden beantwoord. Ook
aan dat laatste hapert op het ogenblik
echter nog heel wat. Want bij de jongste
beraadslagingen over andere onderwerpen,
die wèl door ministers werden bij
gewoond, kon men constateren dat nu eens
de afgevaardigden en dan weer de mi
nisters niet voldoende op een werkelijke
gedachtenwisseling waren voorbereid.
In wezen komen deze moeilijkheden
natuurlijk voort uit het feit, dat de Con
sultatieve Vergadering aan beslissings
bevoegdheden en dus aan werkelijk gezag
ontbreekt. Zij treedt, zoals uit haar naam
blijkt, adviserend op; maar het blijft
aan de regeringen voorbehouden, van
haar adviezen wel of geen gebruik te
maken. In vele gevallen luisteren de
regeringen wel degelijk naar die adviezen;
dat blijkt wel uit de talrijke Europese
conventies op allerlei gebied, die in de
afgelopen tien jaar dank zij de Raad van
Europa tot stand zijn gekomen. Maar
daarnaast zijn er ook nog al te veel ge
vallen waarin ministers, en dus ook de
regeringen waarvan zij deel uitmaken,
nauwelijks de moeite nemen om er enige
aandacht aan te wijden. Dit lijdt enerzijds
tot soms bittere verwijten aan het Comité
van Ministers, anderzijds tot een onder
de afgevaardigden groeiende neiging om
een méér dan alleen adviserende functie
voor de Assemblee op te eisen. Die neiging
wordt de laatste tijd nog versterkt door
vergelijking met het parlement van de
Europese Gemeenschap der Zes, dat wèl
concrete functies uitoefent en daardoor
ongetwijfeld groter gezag heeft.
Intussen blijft het jammer, dat het
parlement van de Vijftien nu over een
voor Europa zo uiterst belangrijke zaak
als de Berlijnse kwestie min of meer „in
de ruimte" heeft moeten praten, want
eer de ministers ertoe komen rapporten
der Permanente Vertegenwoordigers over
dit debat te bestuderen, is de conferentie
van Genève misschien allang voorbij .1
Simon Koster
