Prof. De Quay belooft vrijere lonen vóór huurverhoging Grote treinramp in West-Java Schravendijk Beer die zijn baas doodde neergeschoten AAPJES OVERLEVEN REIS DOOR DE RUIMTE HET WEER Kinderen eindelijk op vrije voeten éeè MORRIS beforeijouêiiLf! Motie-Burger om eerst gevolgen van bestedingsbeperking ongedaan te maken door Kamer verworpen Compromis voor Berlijn volgens de NY Times Belastingen Langdurig werklozen In de krant van heden: Honderden doden en gewonden gemeld Dagelijks 50.000 forensen van en naar Amsterdam Het woord is aan GOUDEN ARMBANDEN STUURMAN COHEN Dr. W. H. van den Berge wordt staatssecretaris van Financiën Nu en dan zon Radio-actieve stof bij een brand in Londen ontsnapt 't is v& f! 73e JAARGANG No 268 VRIJDAG 29 MEI 1959 304© JAARGANG No 116 iU i - - Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 T TT 1 j I Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. "1^ B 1 B I Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- I I ff ff ff^ ff ff fl ff ff ff I J ff ff ff ff ff ff I ff ff ff Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 hb bi A hh n wed? wsa \j^L fr- pp, 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107, t n. Haarlems Dagblad/Opr. Haarl. Crt Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman (Van onze parlementaire redacteur) Met 46 tegen 82 stemmen heeft de Tweede Kanier donderdagavond een motie van de P.v.d.A. verworpen, waarin werd gezegd dat huurverhoging niet aanvaardbaar is alvorens de gevolgen van de bestedingsbeperking voor de loontrekkers zijn opgeheven. De Kamermeerderheid verwierp de motie op grond van de verklaring van minister-president prof. dr. De Quay, dat het kabinet op het standpunt staat, dat huurverhoging geen belemmering mag zijn voor loonsverbetering en dat geruime tijd vóór de huurverhoging wordt begonnen met de vrijere loonvorming, waardoor vermeerdering van welvaart voor de loontrekkcnden mogelijk wordt. Vóór de motie stemden P.v.d.A., P.S.P. en de communisten. Tegen stemden K.V.P. A.R., C.H.IJ. V.V.D. en S.G.P. Volgende week reeds, had prof. De Quay meegedeeld, opent de regering het overleg met het georganiseerde bedrijfsleven over de „spelregels" van de vrijere loonvorming, opdat met loononderhandelingen direct kan worden begonnen, wanneer in juni of juli in de kamer de nota is behandeld over de plannen met de lonen, de huren en het subsidie op melk. Bij de onderhandelingen per bedrijfstak of onderneming over loons verhoging, zal rekening moeten worden gehouden met de looncompensatie voor de huurverhoging volgend jaar en de afschaffing van het subsidie op melk. Over de datum van invoering van de huurverhoging en de afschaffing van het susidie op melk zal de zo spoedig mogelijk in te dienen nota op heldering verschaffen. De datum zal zó worden gekozen dat de maat regelen elkaar niet zullen verdringen. Het kabinet staat op het standpunt dat huurverhoging geen belemmering moet zijn voor loonsverbetering. Uit de mede delingen van de minister-president conclu deerde prof. Romme (K.V.P.) dat de loonsverbetering via de bedrijfstakgewij- ze te voeren onderhandelingen, zal voor afgaan aan de huurverhoging. Aan de mo tie van de heer Burger had hij daarom geen behoefte. Hij had er zelfs bezwaar tegen omdatde mo tie de valse suggestie zou wekken dat het plan is van de regering eerst de huren te verhogen en dat daarna pas de wel vaartsvermeerdering aan de orde komt, terwijl het juist andersom is. Maar, interrumpeerde de neer Roemers (P.v.d.A.), indien er bij de onderhande lingen over de loonsverhoging rekening moet worden gehouden met de huur verhoging en de afschaffing van het subsidie op melk, dan blijft er geen ruim te meer over voor loonsverhoging in de zin van vermeerdering van welvaart. Er blijft wèl ruimte over, antwoordde prof. Romme, want in de regeringsver klaring staat, dat op een aanzienlijk „deel" van de beschikbare ruimte beslag wordt gelegd door de huurverhoging. Men moet niet bij voorbaat zeggen dat er geen ruimte overblijft. Dat is niet in het belang van de arbeiders aan het begin van onder handelingen over loonsverhoging. Evenals de heer Bruins Slot (A.R.) vond de heer Tilanus (C.H.U.) de motie van de heer Burger overbodig omdat de huurver hoging komt na de nieuwe loonpolitiek. Volgens prof. Oud (V.V.D.) moet men niet proberen tot bepaalde uitspraken te ko men in een debat over de regeringsver klaring, die slechts de algemene lijnen van het regeringsbeleid aangeeft. De re geringsverklaring is niet geschikt als ba sis voor een debat, dat moet eindigen met concrete beslissingen. Het is beter op de toegezegde nota te wachten. Met de verwerping van de motie van de heer Burger is nog geen definitieve be slissing gevallen. Het eigenlijke debat over de lonen en de huurverhoging zal in juni of juli worden gehouden. In zijn beantwoording van de sprekers heeft minister-president prof. dr. De Quay voorts meegedeeld, dat de regering nog geen beslissing beeft genomen over de op heffing of verlenging van de tijdelijke be lastingverhogingen na 1 januari 1960. Zij heeft nog geen volledig beeld van de ver moedelijke uitgaven en inkomsten in 1960. Bij een gunstige ontwikkeling van de conjunctuur zou ook zonder verlenging van de belastingverhoging een hogere be lastingopbrengst kunnen worden verkre gen. Bij de kabinetsformatie in 1956 zijn de defensie-uitgaven tot en met 1960 vastge steld op 1650 miljoen gulden per jaar. Over het bedrag in de jaren daarna moet de regering zich nog beraden. Over het resul taat van dat bex-aad zullen mededelingen worden gedaan bij de indiening (in sep tember) van de defensiebegroting voor 1960. Omtrent het al of niet blokkeren van de nieuwe huurverhoging wordt eerst het advies afgewacht van de Sociaal-Economi sche Raad. Belemmeringen op belasting- Advertentie Amsterdam, 29 mei 1959. De naspeuringen naar de beste jongens- en meisiesschoenen hebben eindelijk resultaat gehad: wie HOLLAND IA CEMA-PATENT koopt, garandeert zijn kinderen voor nu en de toekomst bewegings-vrijheid door gezonde voeten. HOLLANDIA CEMA-PATENT schoenen - een uitvinding van een onzer grootste schoe nenfabrieken: - Hollandia - zijn soepel als de voetzool zelf en speciaal ontworpen voor voeten-in-de-groei. Ze kunnen bovendien tegen een stootje, want, zo deelde de directie van de Hollandia schoenenfabrieken ons mede: „Elk van die talloze modellen (maten 2843 vanaf 15.90) krijgt een half jaar ga rantie op de zolen mee Wie zijn kinderen liefheeft, geve ze du6 HOLLANDIA CEMA-PATENT schoenen. gebied voor de samensmelting van onder nemingen zullen worden weggenomen, op dat men zich kan aanpassen bij de om standigheden als gevolg van de Europe se economische gemeenschap. Het in de afgelopen jaren gevoerde be leid ten aanzien van Nieuw-Gunea zal wor den voortgezet. De regering zal niet met Indonesië in onderhandeling treden over de status van Nieuw-Guinea. Het kabinet wil gaarno op zijn daden worden beoor deeld, verklaarde prof. De Quay. Voor een kabinet zonder socialisten had hij geen voorkeur, maar uit de gesprekken en de correspondentie van prof. Becl met de fractieleiders was gebleken, dat de voor waarden voor herstel van de brede basis niet aanwezig waren. Over de voetbalpool zei prof. De Quay, dat het kabinet eens gezind van mening is dat er een wettelij ke regeling moet komen, waardoor paal en perk wordt gesteld aan onbeperkte speelzucht. Tot een tweede motie van de P.v.d.A.- fractie leidde de mededeling van prof. dr. De Quay, dat het voornemen bestaat de sociale voorzieningsmaatregelen voor langdurig werklozen over te brengen van het departement van Sociale Zaken naar het departement voor Maatschappelijk Werk. Over deze mededeling verklaarde de heer Burger (P.v.d.A.) ontsteld te zijn, want de langdurig werklozen worden op die manier van de sociale rechtssfeer over gebracht in een sfeer van liefdadigheid, met de daarmee gepaard gaande bemoeie nis met hun individuele en gezinsomstan digheden. De maatregel vond de heer Bur ger ook financieel niet juist, want de ar beidsbemiddeling en de herscholing van werkloze arbeiders blijft berusten bij het departement van Sociale Zaken, zodat twee departementen zich met dezelfde man gaan bemoeien. Hij diende een motie in, waarin de regering werd verzocht de kamer een nota te doen toekomen met de motivering van de overbrenging en, in afwachting daarvan, de maatregel op te schorten. Met het eerste deel van de motie, waar in een motivering wordt gevraagd, was de heer Romme (K.V.P.) het eens, maar niet met het aandringen op uitstel van de maatregel. De heer Bruins Slot (A.R.) zei dat ook zijn fractie tegen de overbrenging zeer ernstige bezwaren had en de heer Tilanus (C.H.U.) oordeelde dat de maatregel als buitengewoon pijnlijk zou worden gevoeld. Men moet rekening houden met de psy chologische factoren, verklaarde de heer Oud (V.V.D.), al was hij overtuigd, dat de langdurig werklozen bij Maatschappe lijk Werk niet in de sfeer van „de bede ling" zouden komen. Het kabinet moet de maatregel nog eens terdege overwegen. Over de departementale indeling heeft de regering echter zelf in de eerste plaats te beslissen en daarom zou hij niet zijn stem aan de motie geven. Alleen in de K.V.P. leek de mening over de maatregel ver deeld, maar overigens had de gehele ka mer er bezwaren tegen. Minister-president prof. dr. De Quay erkende, dat er aan de zaak psychologi sche kanten zitten, maar hij zette uiteen, dat er geen sprake is van een overgang van de rechtssfeer naar de verzorgings sfeer en dat de sociale status van de werk loze niet wordt aangetast. De uitkeringen worden afgestemd op het laatst genoten inkomen. De minister-president was ech ter bereid de bezwaren van de Kamer nog eens ernstig te overwegen. Over enige tijd zal dan een beslissing worden geno men, die gemotiveerd ter kennis van de kamer zal worden gebracht. De kamer kan zich dan uitspreken. De motie van de heer Burger werd hierna met 46 tegen 82 stemmen verworpen. Vóór de motie stem den P.v.d.A., P.S.P. en de communisten. Tegen stemden K.V.P., A.R., C.H.U., V.V.D. en S.G.P. Advertentie BARTÊLJÖRISSTR" HAARLEM TEL. 13439 LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596 FALCON WOLLEN TWEEDMANTELS pagina Van Dag tot Dag 3 Op de Praatstoel 3 Agenda 15 Weerrapporten 1, 2 Radio en Televisie15 Economisch nieuws2 Uit stad en omgeving 5, 7, 9 Sport 19 Feuilleton15 Weekagenda voor Haarlem 15 DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER-EN-TWINTIG PAGINA'S DJAKARTA (Reuter) Honderden mensen zijn gedood of gewond bij het neerstorten in een ravijn van een passa- gierstrein in het gebied van Oost-Prian- gan op West-Java, aldus heeft het Indo nesische pei'sbureau Antara vandaag bekendgemaakt. Volgens dit persbureau is dit treinonge luk het ergste in de geschiedenis van In donesië. Regeringsfunctionarissen heb ben zich naar het x-ampgebied begeven. In een communiqué van het ministerie van verbindingen is gezegd dat de ramp gebeurde tussen de stations van de plaatsen Tjipeundeuj en Tjiawai op de spoorlijn naar Bandoeng, in een gebied van talrijke ravijnen en bergkammen. Als oorzaak is het breken van een kop peling tussen de locomotief en de rest van de trein aangegeven. De wagons schoten uit de rails en vielen in de af grond, aldus „Antara". Volgens het Franse persbui-eau AFP is het aantal doden 185 en het aantal ge wonden 200. Dagelijks trekken een kleine 50.000 fo rensen heen en weer tussen hun woon- of werkplaatsen enerzijds en Amsterdam anderzijds. Het aantal „werkforensen" (zij, die elders wonen en in Amsterdam werken) is de laatste jaren sterk toegenomen. Het Centraal Bureau van Statistiek der ge meente berekende, dat dit aantal in de periode van 1947 tot 1956 steeg van onge veer 16.000 tot bijna 28.000. Ruim 37.000 personen reizen dagelijks heen en weer tengevolge van de woningnood in de hoofdstad. Het aantal „woonfoi-ensen", dat zijn zij. die in Amsterdam wonen en eldex-s werken, is in de periode van 1947 tot 1956 sterk gedaald en wel van ongeveer 19.000 tot ongeveer 15.000. Al deze cijfers hebben uitsluitend be trekking op hoofden van huishoudens en alleenstaanden. Russisch spreekwoord: Niet hij die het langst leejt, leeft het meest. NEW YORK (Reuter) De „New York Times" meldt uit Washington dat de drie westelijke ministers van Buitenland se Zaken overeenstemming hebben be reikt over vier beginselen die aan hun Russische collega, Gromyko, zullen wor den voorgelegd en die een spoedig einde van de Geneefse conferentie, waarschijn lijk tegen het einde van de volgende week, mogelijk zullen maken. Eén van de westelijke ministers heeft, aldus de „New York Times" gezegd, dat een gezamenlijke opsomming van deze beginselen ruimte laat voor de essentiële meningsverschillen van Oost en West, maar formeel het Russische ultimatum van 27 november van vorig jaar onge daan maakt en de Sovjet-Unie verplicht de status quo in Berlijn te erkennen tot dat er een nieuwe overeenkomst tussen de vier grote mogendheden zal zijn gesloten, gewijzigd met instemming van alle vier landen het recht in Berlijn te blijven en kan de bestaande toestand alleen worden gewijzigd met instelling van alle vier de landen, moeten de mogendheden zich verplichten hun meningsverschillen over Berlijn op vreedzame wijze uit de wereld te helpen, en dienen de grote mogend heden hereniging van Duitsland als doel te aanvaarden en te erkennen dat in een bepaald stadium van deze procedure vrije en geheime verkiezingen gehouden zullen worden. Vex'dev worden de onder werpen aangegeven die op een topconfe rentie besproken dienen te worden, zoals de toekomst van Berlijn en Duitsland, ontwapening en internationale hulp aan minder ontwikkelde landen. Advertentie GROTE HOUTSTRAAT 51 TUIN- en LIGSTOELPARASOLS Opvouwbare en beknopte metalen TUIN- en KAMPEERSTOELEN Sunny seat en andere merken. Advertentie Start van de Jupiter-raket van de Amerikaanse basis Cape Canaveral in Florida, met de twee aapjes in de neus. De raket kwam na een vlucht van een kwartier, met een snelheid van on geveer 16.000 kilometer, 480 kilometer hoog en 2400 kilometer ver. Een Rhesus-aapje van de verzameling proefdieren van de basis Cape Ca naveral, demonstreert hoe „Able" er in haar ruimtepakje met helm in de capsule van de neuskegel uitgezien heeft. Het ruimteharnas, een kussen van vezelglas en rubber, moet de dieren tijdens de korte periode van gewichtloosheid tegen in- en uitwen dige beschadigingen beveiligen. CAPE CANAVERAL (Reuter) De twee vrouwtjesapen, Able en Baker, heb ben zonder letsel een vlucht door de ruim te doorstaan. Zij bevonden zich in de neus kegel van de Jupiterraket, die van de ba sis Cape Canaveral in Florida werd afge schoten en in de buurt van het eiland As- cunsion in de Atlantische Oceaan terecht kwam. Het was de eerste maai dat een dergelijke proef van de Verenigde Staten met succes werd bekroond. Volgens Ame rikaanse geleerden hebben de apen weinig te lijden gehad van hun reis, waarop zij gedurende ongeveer negen minuten niet meer aan de zwaartekracht onderworpen waren. Het slagen van de proef wordt be schouwd ais een grote stap in de richting van een ruimtevlucht door een mens. Een woordvoerder van het Amerikaan se bureau voor lucht- en ruimtevaart (NA SA) deelde mee, dat het Rhesusaapje Able al 77 uur voor de lancering van de raket in de neuskegel werd geplaatst met het oog op het aanbrengen van zeer ingewik kelde apparaten. Het dier was in de tus sentijd gevoed met een oplossing van zout en glucose. Volgens de woordvoerder had het zich op zijn gemak gevoeld in zijn iso lement, daar het hieraan tevoren was ge wend. De andere ruimtex'eiziger, een eek- Advertentie houdt nu een schilderfeest met hoornaapje, was zes uur voor de lancering in de raket gezet. Het aapje „Baker" zal langdurig wor den onderzocht in het medisch instituut van de marineluchtvaartdienst te Pensa- cola, terwijl „Able" in observatie gaat in het medisch instituut van het leger te Washington. Zaterdag worden de diex-én, volgens UPI, in Washington tentoonge steld. (UPI) Able lag in haar capsule op de rug met opgetrokken knieën, om de grootst mogelijke weerstand te kunnen bieden aan de spanning bij net afvuren, die acht tot negen maal zo gi-oot is als die van de zwaartekracht en 30 tot 40 maal de zwaartekracht bij het weer bin nenkomen van de atmosfeer rondom de aarde. Gedurende de kritieke periode, voordat de neuskegel weer de atmosfeer binnenkwam, was haar rug gekeerd in de richting van de voorwaartse beweging van de neuskegel, om een maximum van bescherming te krijgen bij de vaart-ver- mindering. De capsule van Able kreeg iedere minuut tweemaal een volledige luchtverversing. Advertentie \*A- JUWELIERS - Houtplein 15 - HORLOGERS SIKKENS-TJALLEMA PR0DUKTEN vraag gratis boekje 'gezelligheid door kleur' (32 pagina's in kleuren) bij postbus 2 - Leiden Verwachting tot morgenavond: Wisselende bewolking en op de meeste plaatsen droog weer. Matige tot zwakke wind, aan vankelijk noordelijk, later ver anderlijk. Koude nacht, morgen overdag dezelfde temperaturen als vandaag of iets hogere. Volledige weerrapporten op pagina twee. LONDEN (UPI) In het Londense Liverpool Street-station heeft een brand gewoed in de bagage-afdeling, die paket- ten met radioactief materiaal bevatte. Een brandweerman werd ziek nadat hij in contact was gekomen met twee loden capsules, die thorium bevatten. Acht an dere brandweerlieden die met geigertel lers worden onderzocht, bleken niet ra dioactief besmet te zijn. Een stations employé zakte ineen toen hij getracht had de loden capsules te openen. Hij is voor medisch onderzoek in het zieken huis opgenomen. Advertentie De mannetjes-beer, die toch nog zou uitbreken, in de loopgang. Naar het ANP verneemt is tot staats secretaris van Financiën benoemd dx\ W. H. van den Berge, die thans de destijds geschapen functie vervult van regerings commissaris voor de belastingen. Deze functie vervult hij sinds 5 november 1956. Van 1 febx-uari 1953 tot 13 oktober 1956 was dr. Van den Berge eveneens bekleed met het staatssecretariaat van financiën. De nieuwe staatssecretaris is niqj; aange sloten bij een politieke partij. De directeur van de Internationale cir cusshow Tonny Boltini heeft van Put's Miniatuur-diex-entuin in Apeldoorn de twee Hymalaja-beren gekocht, waarvan hei mannetje vorige week de eigenaar van de tuin, de heer Put, heeft aangevallen. De heer Put is daags daarna aan de ge volgen daarvan overleden. Donderdagmox-gen kwam de heer Bol tini naar Apeldoorn om de beide dieren op te halen. Bij het overbrengen van de beren naar de grote getraliede vracht wagen via een veex-tig meter lange loop gang rukte de mannetjesbeer zich los en werkte zich vervolgens tussen de centi meters dikke spijlen van de loopgang heen. Het dier probeerde te ontvluchten naar de Zwolse weg, waar tientallen mensen naar het gebeurde stonden te kijken. De rechercheur Tabak van de gemeente politie schoot bij een poging, het dier te doden, een stuk uit de ondex-kaak van het dier, waarna een schex-pschutter van de Apeldoox-nse politie, de hoofdagent Sche- Tonny Boltini en zijn assistent hebben de vrouwtjes-beer gebonden. pel, met een goed gericht schot het dier definitief neexdegde. De dompteur Bubby Althoff en zijn assistent Jan Yonke en later ook Tonny Boltini zijn vervolgens de kooi ingegaan om het vrouwtje met touwen vast te bin den, alvorens haar naar de wagen over te brengen. Het dier wist zich echter steeds weer los te werken, zodat men tenslotte een hok heeft laten brengen, dat voor de ingang van de kooi kon worden geplaatst, waarna men met het dier weinig last meer heeft gehad. I

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1959 | | pagina 1